Hậu công đồng Vatican II - Những vấn đề giáo hội Công giáo đang phải đôi diện

Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 3 - 2012<br /> <br /> 61<br /> <br /> HËU C«NG §åNG VATICAN II - NH÷NG VÊN §Ò<br /> GI¸O HéI C¤NG GI¸O §ANG PH¶I §èI DIÖN<br /> NguyÔn Hång D­¬ng(*)<br /> ¨m 2012, Gi¸o héi C«ng gi¸o kØ<br /> <br /> Vatican II muèn ®Ò cËp ®Õn bÊt cø vÊn ®Ò<br /> <br /> Vatican II (1962-2012). Sau mét thêi gian<br /> <br /> quy chiÕu vµo c¸c v¨n kiÖn cña C«ng<br /> <br /> N<br /> <br /> niÖm 50 n¨m khai më C«ng ®ång<br /> <br /> dµi chuÈn bÞ, k× häp ®Çu tiªn cña C«ng<br /> ®ång<br /> <br /> ®­îc<br /> <br /> tiÕn<br /> <br /> hµnh<br /> <br /> tõ<br /> <br /> 11/10<br /> <br /> ®Õn<br /> <br /> 8/12/1962. Môc ®Ých cña viÖc khai më<br /> <br /> C«ng ®ång ®­îc vÞ Gi¸o hoµng ®­¬ng<br /> <br /> triÒu lóc ®ã, Gi¸o hoµng Gioan XXIII,<br /> tuyªn bè: “T«i muèn më lín c¸c cöa sæ<br /> <br /> Gi¸o héi cho chóng ta nh×n ra ®­îc vµ<br /> <br /> c«ng chóng còng nh×n vµo ®­îc”. Trong<br /> bµi diÔn v¨n khai m¹c, Gi¸o hoµng Gioan<br /> <br /> XXIII ®­a ra t«n chØ h­íng dÉn C«ng<br /> <br /> ®ång: “Ngµy nay Gi¸o héi ­a dïng liÒu<br /> thuèc tõ bi, h¬n lµ vung chiÕc g­¬m thÇn<br /> <br /> chèng ®ì, ­a thÝch ®¸p øng nhu cÇu hiÖn<br /> <br /> t¹i b»ng c¸ch tr×nh bµy gi¸o lÝ sung m·n<br /> cña m×nh h¬n lµ lªn ¸n c¸c l¹c thuyÕt(1).<br /> <br /> C«ng ®ång Vatican II häp kÐo dµi tõ<br /> <br /> n¨m 1962 ®Õn n¨m 1965, tr¶i qua hai ®êi<br /> <br /> Gi¸o hoµng La M· lµ Gioan XXIII vµ<br /> <br /> Phaol« VI. KÕt thóc, C«ng ®ång ®· th«ng<br /> qua 16 v¨n kiÖn bao gåm 4 HiÕn chÕ, 9<br /> <br /> S¾c lÖnh vµ 3 Tuyªn ng«n. Néi dung c¸c<br /> <br /> v¨n kiÖn cã thÓ tãm gän vµo 4 ch÷: CANH<br /> T¢N - NHËP THÕ. C«ng ®ång Vatican II<br /> <br /> ®¸nh dÊu sù chuyÓn ®éng toµn diÖn cña<br /> Gi¸o héi C«ng gi¸o tr­íc thêi cuéc. Tr¶i<br /> thêi gian, gi¸ trÞ cña C«ng ®ång ®èi víi<br /> <br /> Gi¸o héi C«ng gi¸o còng nh­ thÕ giíi lµ<br /> kh«ng thÓ phñ nhËn. “Tõ sau C«ng ®ång<br /> <br /> nµo, theo quan ®iÓm C«ng gi¸o, ®Òu ph¶i<br /> ®ång Vatican II”(2).<br /> <br /> 50 n¨m qua, Gi¸o héi C«ng gi¸o víi<br /> <br /> viÖc thùc hiÖn ®­êng h­íng cña C«ng<br /> ®ång ®· thu ®­îc rÊt nhiÒu thµnh tùu mµ<br /> <br /> víi Gi¸o héi lµ hÕt søc l¹c quan. ViÖc<br /> thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c vÊn ®Ò mµ<br /> C«ng ®ång ®Æt ra vÉn lµ c«ng viÖc mµ<br /> Gi¸o héi C«ng gi¸o tiÕp tôc trªn con<br /> <br /> ®­êng l÷ thø n¬i trÇn gian. Tuy nhiªn,<br /> còng ngÇn Êy thêi gian, sau C«ng ®ång<br /> Vatican II, Gi¸o héi C«ng gi¸o ®ang ph¶i<br /> ®èi diÖn víi nhiÒu nan ®Ò vµ ch¾c h¼n<br /> <br /> vÉn cßn tiÕp diÔn. §· cã nhiÒu c«ng tr×nh<br /> nghiªn cøu víi ®é dµi ng¾n kh¸c nhau,<br /> bµn vÒ vÊn ®Ò nµy(3).<br /> <br /> §©y lµ mét vÊn ®Ò kh¸ réng lín, do<br /> <br /> vËy chóng t«i chØ ®Ò cËp ®Õn mét sè lÜnh<br /> vùc cã tÝnh quan yÕu nh­ d­íi ®©y.<br /> <br /> *. PGS. TS., ViÖn Nghiªn cøu T«n gi¸o.<br /> 1. Héi ®ång Gi¸m môc ViÖt Nam, ñy ban Gi¸o lÝ<br /> §øc tin. S¸ch gi¸o lÝ cña Gi¸o héi C«ng gi¸o, Nxb.<br /> T«n gi¸o, Hµ Néi, 2010, tr. 242.<br /> 2. C«ng ®ång Vatican II, HiÕn chÕ, S¾c lÖnh vµ<br /> Tuyªn ng«n. Tñ s¸ch §¹i kÕt 1995, tr. 5.<br /> 3. Ch¼ng h¹n: Mai Thanh H¶i. 40 n¨m C«ng ®ång<br /> Vatican II: M­êi viÖc cßn dang dë, T¹p chÝ Nghiªn<br /> cøu T«n gi¸o, sè 4, 5/2005; NguyÔn V¨n Dòng. 45<br /> n¨m C«ng ®ång Vatican II nh×n l¹i, T¹p chÝ Nghiªn<br /> cøu T«n gi¸o, sè 3/2011.<br /> <br /> Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 3 - 2012<br /> <br /> 62<br /> 1. LÜnh vùc Phông vô Th¸nh<br /> <br /> Lefebvre cho r»ng “®ã lµ c¸c thiªn h­íng<br /> <br /> §©y lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc ®­îc<br /> <br /> C«ng ®ång ®­a ra th¶o luËn ®Çu tiªn t¹i<br /> <br /> C«ng ®ång vµ g©y nªn sù tranh c·i nhiÒu<br /> nhÊt. VÊn ®Ò mµ Gi¸o héi tr­íc Vatican<br /> <br /> II ph¶i ®èi diÖn lµ nghi lÔ C«ng gi¸o<br /> <br /> r­êm rµ, hÇu hÕt b»ng tiÕng Latinh,<br /> trong khi tÝn ®å C«ng gi¸o lµ c­ d©n cña<br /> nhiÒu n­íc víi nhiÒu ng«n ng÷ kh¸c<br /> <br /> nhau khiÕn hä hoµn toµn thô ®éng,<br /> kh«ng hiÓu râ lêi Chóa còng nh­ lêi cÇu<br /> nguyÖn mµ linh môc tuyªn ®äc vµ kh«ng<br /> <br /> cã sù ®èi ®¸p. V× vËy, Vatican II cho phÐp<br /> <br /> hµng gi¸o phÈm ®­îc thùc hµnh Th¸nh<br /> lÔ b»ng ng«n ng÷ ®Þa ph­¬ng ®Ó gÇn gòi<br /> víi tÝn ®å, tÝn ®å vµ linh môc cïng thùc<br /> <br /> hiÖn nghi lÔ phông vô chø kh«ng ph¶i lµ<br /> <br /> ®i “xem lÔ” nh­ ng­êi gi¸o d©n ViÖt Nam<br /> vÉn nãi vÒ viÖc tham dù Th¸nh lÔ cña hä<br /> tr­íc C«ng ®ång Vatican II.<br /> <br /> Nh¹c, bµi h¸t trong phông vô Th¸nh<br /> <br /> tr­íc còng s¬ cøng, khã ®i vµo t©m thøc<br /> cña tÝn ®å, v× vËy C«ng ®ång cho phÐp gi¸o<br /> <br /> t©n Tin Lµnh vµ Duy t©n thuyÕt. Vatican<br /> <br /> ®­îc coi lµ C«ng ®ång cã khuynh h­íng<br /> li<br /> <br /> gi¸o.<br /> <br /> Gi¸o<br /> <br /> hoµng<br /> <br /> ®­¬ng<br /> <br /> nhiÖm,<br /> <br /> Benedicto XVI, n¨m 2009, ®· bá v¹ tuyÖt<br /> <br /> th«ng víi Huynh ®oµn Pi« X, vµ n¨m<br /> <br /> 2011, Gi¸o hoµng tiÕp tôc trë l¹i vÊn ®Ò<br /> Huynh ®oµn Pi« X. Nh»m ®­a hä “trë l¹i<br /> ®¹o”, Tßa Th¸nh yªu cÇu Huynh ®oµn<br /> <br /> ph¶i chÊp nhËn “nh÷ng tiÒn ®Ò ®¹o lÝ”<br /> nh»m b¶o ®¶m sù trung thµnh víi HuÊn<br /> <br /> quyÒn cña Héi Th¸nh vµ c¶m thøc cïng<br /> <br /> Gi¸o héi (sentire cum Ecclesia). NÕu<br /> <br /> Huynh ®oµn chÊp nhËn tuyªn ng«n vÒ<br /> ®¹o lÝ th× cã thÓ b¾t ®Çu nãi vÒ c¬ cÊu<br /> ph¸p lÝ ®Ó héi nhËp Huynh ®oµn nµy vµo<br /> <br /> Gi¸o héi C«ng gi¸o. Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò<br /> c¬ cÊu ph¸p lÝ lµ thµnh lËp Gi¸m h¹t<br /> tßng nh©n vµ quèc tÕ, tùa nh­ Gi¸m h¹t<br /> Opus Dei. Nh­ng, Huynh ®oµn ®· tá ra<br /> l¹nh lïng víi ®Ò nghÞ cña Tßa Th¸nh vµ<br /> tiÕp tôc ®­a ra nh÷ng khiªu khÝch. §iÓn<br /> <br /> h×nh nhÊt lµ c¸c nhµ l·nh ®¹o Huynh<br /> <br /> héi ®Þa ph­¬ng ®­îc sö dông “lÔ nh¹c d©n<br /> <br /> ®oµn kªu gäi tæ chøc hµng ngµn Th¸nh<br /> <br /> cã nh÷ng thay ®æi cho phï hîp víi v¨n<br /> <br /> nguyÖn liªn t«n t¹i Assisi gi÷a Gi¸o<br /> <br /> gian”, trang phôc cña linh môc, tu sÜ còng<br /> <br /> lÔ trªn thÕ giíi ®Ó chèng l¹i buæi cÇu<br /> <br /> hãa còng nh­ khÝ hËu ®Þa ph­¬ng.<br /> <br /> hoµng Benedicto XVI vµ c¸c nhµ l·nh<br /> <br /> Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh triÓn khai<br /> <br /> vµ thùc hiÖn, Gi¸o héi C«ng gi¸o ®· vÊp<br /> ph¶i nh÷ng ph¶n øng tr¸i chiÒu. Næi lªn<br /> lµ hai khuynh h­íng b¶o thñ vµ cÊp tiÕn.<br /> <br /> NÕu nh÷ng ng­êi cÊp tiÕn (chiÕm sè<br /> <br /> l­îng ®«ng ®¶o) h¨ng say, hµo høng<br /> thay ®æi, th× mét bé phËn nhá theo<br /> <br /> khuynh h­íng b¶o thñ ®· kh«ng chÊp<br /> nhËn canh t©n Phông vô Th¸nh. Hä coi<br /> <br /> ®ã lµ ph¸ ®¹o, ®i ng­îc l¹i truyÒn thèng<br /> Kit« gi¸o, lµm mÊt ®i tÝnh th¸nh thiªng.<br /> <br /> Tiªu biÓu lµ gi¸m môc Lefebvre. VÒ sau,<br /> «ng lËp nªn Huynh ®oµn Pi« X, chèng l¹i<br /> viÖc b·i bá nghi lÔ phông vô Latinh.<br /> <br /> 62<br /> <br /> ®¹o t«n gi¸o b¹n diÔn ra ngµy 27/10/2011.<br /> <br /> Huynh ®oµn hiÖn cã kho¶ng 551 linh<br /> môc, 239 chñng sinh, hµng tr¨m tu sÜ vµ<br /> <br /> kho¶ng 100 ngµn tÝn h÷u. §Çu th¸ng 12<br /> n¨m 2011, Huynh ®oµn ®· chÝnh thøc b¸c<br /> bá ®Ò nghÞ thiÖn chÝ cña Tßa Th¸nh(4).<br /> <br /> Trong LÔ nh¹c Phông vô Th¸nh, bªn<br /> <br /> c¹nh ý nghÜa lµm cho phï hîp víi nÒn<br /> <br /> v¨n hãa ®Þa ph­¬ng, nhiÒu ý kiÕn cho<br /> r»ng thø nh¹c phông vô míi lµm mÊt ®i<br /> <br /> tÝnh thiªng liªng cña nghi lÔ, “v« sè c¸c<br /> bµi th¸nh ca ®­îc nghe trong c¸c th¸nh<br /> <br /> 4. NguyÖt san (NS) C«ng gi¸o vµ D©n téc, Sè 205,<br /> th¸ng 1/2012, tr. 54.<br /> <br /> NguyÔn Hång D­¬ng. HËu C«ng ®ång Vatican II...<br /> <br /> 63<br /> <br /> lÔ cã nh¹c d©n ca, ©m thanh gièng nh­ bµi<br /> <br /> ë trung t©m bµn thê vµ cö hµnh Th¸nh lÔ<br /> <br /> nguyÖn. NhiÒu ng­êi ®¸nh mÊt vÎ ®Ñp cña<br /> <br /> tr¸ch vÒ nghi lÔ cña Gi¸o hoµng cho biÕt:<br /> <br /> h¸t trÎ th¬ h¬n lµ mét h×nh thøc cÇu<br /> ©m nh¹c trong thêi k× tr­íc Vatican II,<br /> kh«ng cßn t×m thÊy ®­îc nh÷ng bµi b¸t<br /> th¸nh ca dÉn d¾t viÖc cÇu nguyÖn n÷a” .<br /> (5)<br /> <br /> VÊn ®Ò Phông vô Th¸nh ®­îc c«ng<br /> <br /> ®ång ®­a ra bµn th¶o ®Çu tiªn th× ®©y<br /> <br /> h­íng vÒ bµn thê. VÞ Gi¸m môc phô<br /> <br /> “Môc tiªu cña §øc Th¸nh cha lµ hai h×nh<br /> thøc nghi lÔ Roma nh×n nhau d­íi sù<br /> <br /> b×nh th¶n lín lao, ý thøc r»ng c¶ hai ®Òu<br /> thuéc vÒ ®êi sèng Gi¸o héi, vµ r»ng<br /> <br /> kh«ng cã c¸i nµo duy nhÊt diÔn ®¹t ®óng<br /> <br /> còng lµ mét vÊn ®Ò vÊp ph¶i sù ph¶n øng<br /> <br /> ®¾n ®Ých thùc, nh­ng ®óng h¬n lµ c¶ hai<br /> <br /> ®Õn sù ph©n li cña Huynh ®oµn Pi« X mµ<br /> <br /> cho nhau phong phó h¬n”(7).<br /> <br /> Song kh«ng chØ dõng ë ®ã, Phông vô<br /> <br /> ®­îc quan ph­¬ng ®Æt l¹i ë mét sè chiÒu<br /> <br /> ®Çu tiªn vµ ®«i khi lµ kh¸ gay g¾t dÉn<br /> <br /> ng­êi cÇm ®Çu lµ Gi¸m môc Lefebvre.<br /> <br /> Th¸nh chÝnh thøc trë thµnh vÊn ®Ò nãng<br /> d­íi triÒu ®¹i cña Gi¸o hoµng Benedicto<br /> XVI. ThËm chÝ lµ tr­íc ®ã, khi cßn lµ<br /> <br /> hång y, vÊn ®Ò Phông vô Th¸nh ®· bÞ lËt<br /> l¹i, ®Ó råi khi ®¨ng quang, víi chøc vÞ<br /> míi - Gi¸o hoµng Benedicto XVI, viÖc<br /> <br /> “canh t©n cña canh t©n” cµng cã ®iÒu<br /> kiÖn khai triÓn. “Gi¸o hoµng Benedicto<br /> <br /> XVI hµnh ®éng mét c¸ch hÕt søc cã tÝnh<br /> to¸n, vµ kh«ng cã lÝ do g× ®Ó tin lµ Ngµi<br /> <br /> h×nh thøc cña nghi lÔ Roma cã thÓ lµm<br /> VËy lµ vÊn ®Ò Phông vô Th¸nh ®ang<br /> <br /> c¹nh.<br /> <br /> 2. VÊn ®Ò tu tr× vµ ¬n gäi linh môc<br /> <br /> Víi ®êi sèng tu tr×, do ¶nh h­ëng cña<br /> <br /> phong trµo tôc hãa ph¸t triÓn kh¸ m¹nh<br /> tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kØ XX nªn xuÊt<br /> hiÖn hµng lo¹t gi¸o sÜ, tu sÜ xin håi tôc.<br /> Cßn mét nguyªn nh©n n÷a lµ bËc tu tr×<br /> <br /> c¶m thÊy sù th¸nh thiÖn cña ®êi sèng tu<br /> tr× kh«ng ®­îc ®Ò cao h¬n tÊt c¶ c¸c ¬n<br /> <br /> hÕt quan t©m tíi viÖc canh t©n phông vô.<br /> <br /> gäi kh¸c.<br /> <br /> Summorum<br /> <br /> sö<br /> <br /> môc xin hoµn tôc, mÆt kh¸c thanh niªn<br /> <br /> truyÒn, Ngµi ®· cho hay viÖc sö dông<br /> <br /> n­íc Mü còng kh«ng cßn mÆn mµ víi ¬n<br /> <br /> Tr¸i l¹i, khi Ngµi cho c«ng bè T«ng th­<br /> <br /> Pontificum,<br /> <br /> cho<br /> <br /> phÐp<br /> <br /> dông réng r·i nÒn phông vô Latinh cæ<br /> <br /> réng r·i h×nh thøc cö hµnh ngo¹i th­êng<br /> nµy ch¾c ch¾n sÏ s¶n sinh ra mét phong<br /> <br /> trµo h­íng tíi cuéc canh t©n mµ nhiÒu<br /> ng­êi ®ang mong chê”. Vµ mét ®iÒu bÊt<br /> ngê, n¨m 2009 vÞ Gi¸o hoµng canh t©n<br /> <br /> cña canh t©n ®· bá v¹ tuyÖt th«ng cho<br /> c¸c gi¸m môc cña Huynh ®oµn Pi« X(6).<br /> <br /> Gi¸m môc Guido Marini, ng­êi phô<br /> <br /> tr¸ch nghi lÔ cña Gi¸o hoµng cho biÕt,<br /> Gi¸o hoµng hi väng dÉn ®Õn “mét c¶i tæ<br /> <br /> cña c¶i tæ”, gîi ý chø kh«ng ra lÖnh cho<br /> <br /> nh÷ng thay ®æi vÒ phông vô nh­: gi¸o<br /> d©n quú r­íc lÔ b»ng l­ìi, ®Æt Th¸nh gi¸<br /> <br /> 63<br /> <br /> VÒ ¬n gäi linh môc: Mét mÆt c¸c linh<br /> <br /> C«ng gi¸o ë c¸c n­íc T©y ¢u vµ ngay t¹i<br /> gäi linh môc. Ch¼ng nh÷ng thÕ, do ®êi<br /> sèng ®éc th©n mÊt ®i kh¶ tÝn, sù sa ®äa<br /> <br /> vÒ phÈm h¹nh cña mét sè l­îng ®¸ng kÓ<br /> linh môc, kh©u tuyÓn chän, ®µo t¹o<br /> <br /> kh«ng cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn kÜ l­ìng,<br /> ch­a phï hîp víi t©m lÝ con ng­êi<br /> trong x· héi hiÖn ®¹i, v.v… ®· lµ nh÷ng<br /> <br /> 5. Maureen Sullivan, OP. 101 c©u hái vµ tr¶ lêi C«ng<br /> ®ång Vatican II, Linh môc Phªr« Tr­¬ng V¨n Khoa<br /> chuyÓn ng÷, Nxb. T«n gi¸o, Hµ Néi, 2004, tr. 88.<br /> 6. NS C«ng gi¸o vµ D©n téc, sè 181, th¸ng 1/2010,<br /> tr. 70.<br /> 7. TuÇn b¸o C«ng gi¸o vµ D©n téc, sè 1748,<br /> (3/2010).<br /> <br /> Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 3 - 2012<br /> <br /> 64<br /> nguyªn nh©n c¨n b¶n dÉn ®Õn nh÷ng vô<br /> <br /> nh÷ng s¾c lÖnh vµ tuyªn ng«n nh­ S¾c<br /> <br /> linh môc) ®­îc gäi lµ l¹m dông t×nh dôc<br /> <br /> truyÒn gi¸o cña Gi¸o héi, Tuyªn ng«n vÒ<br /> <br /> Êu d©m (c­ìng hiÕp trÎ em ®ång giíi cña<br /> liªn tiÕp x¶y ra, g©y nªn sù ®æ vì to lín<br /> <br /> cho uy tÝn vµ c¬ cÊu cña Gi¸o héi. Tõ ®ã<br /> lµm dÊy lªn lµn sãng ph¶n ®èi lèi sèng<br /> <br /> ®éc th©n cña linh môc trong x· héi còng<br /> nh­ trong b¶n th©n hµng ngò linh môc.<br /> <br /> NhiÒu linh môc chèng ®èi b»ng viÖc bÊt<br /> <br /> chÊp lÒ luËt ®Ó vi ph¹m. MÆc dï vËy, Gi¸o<br /> <br /> héi tr­íc sau vÉn thi hµnh luËt ®éc th©n,<br /> cho ®ã lµ “quµ tÆng cña Thiªn Chóa”.<br /> N¨m 2010 ®­îc Gi¸o héi lÊy lµm “n¨m<br /> <br /> cho linh môc”, h­íng vÒ viÖc ®µo t¹o<br /> nh©n b¶n cho linh môc, nh»m t¹o nªn<br /> <br /> bËc thay mÆt Thiªn Chóa nh­ “Lßng<br /> Chóa mong ®îi”. Gi¸o hoµng Benedicto<br /> XVI nhiÒu lÇn c«ng khai xin lçi thÕ giíi<br /> <br /> vÒ nh÷ng téi lçi mµ con c¸i cña Ngµi ®·<br /> ph¹m vÒ téi Êu d©m. Mét sè vô viÖc<br /> <br /> nghiªm träng ®· bÞ ®­a ra tßa ¸n phÇn<br /> ®êi xÐt xö.<br /> <br /> Ngµy 12/4/2010, Tßa Th¸nh phæ biÕn<br /> <br /> tµi liÖu tr×nh bµy ph­¬ng thøc ®Ó ®¸p<br /> øng c¸c tè c¸o vÒ n¹n Êu d©m, theo ®ã<br /> Tßa Th¸nh sÏ céng t¸c víi c¸c gi¸m môc<br /> <br /> ®Þa ph­¬ng ®Ó lo¹i trõ c¸c linh môc<br /> ph¹m téi ra khái lÜnh vùc t­ tÕ.<br /> <br /> Gi¸o héi còng tõ chèi viÖc truyÒn chøc<br /> <br /> linh môc cho phô n÷. MÆc dï vËy, Gi¸o héi<br /> <br /> lÖnh vÒ t«ng ®å gi¸o d©n, S¾c lÖnh vÒ<br /> gi¸o dôc Kit« gi¸o, nh­ng cïng víi thêi<br /> <br /> gian, cuéc khñng ho¶ng ®øc tin Kit«<br /> gi¸o kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m ®i mµ<br /> <br /> cßn ph¸t triÓn vµ cã dÊu hiÖu trë thµnh<br /> c¨n bÖnh trÇm kha mµ dï muèn, dï<br /> kh«ng Gi¸o héi C«ng gi¸o hiÖn ®ang<br /> ph¶i “thä bÖnh”. “ThËt vËy, nÕu ë thêi<br /> <br /> Trung cæ bªn ¢u Ch©u, ng­êi ta lo trõ<br /> <br /> quû, th× ngµy nay, ë mét sè n­íc bªn ¢u<br /> Ch©u nh­ Ph¸p hay Italia, mét n­íc cã<br /> <br /> trung t©m Gi¸o héi C«ng gi¸o toµn cÇu,<br /> tõng ®ãng vai trß “thñ ®«” cña “®Õ chÕ<br /> C«ng gi¸o” trong nhiÒu thÕ kØ - ng­êi ta<br /> l¹i lo bµi trõ t«n gi¸o, lo¹i trõ Thiªn<br /> <br /> Chóa ra khái trÇn gian, vµ h« hµo xãa bá<br /> <br /> nh÷ng dÊu vÕt Kit« gi¸o, ch¼ng h¹n nh­<br /> ¶nh t­îng vµ thËp gi¸ trong c¸c tr­êng<br /> <br /> häc, v.v… T¹i Roma, ng­êi ta cßn yªu cÇu<br /> <br /> ®õng gäi thµnh phè nµy lµ “Thµnh Th¸nh<br /> Roma” n÷a… Nh­ng cã ®iÒu khã hiÓu vµ<br /> ®¸ng lo ng¹i lµ chuyÖn suy tho¸i hiÖn<br /> <br /> nay l¹i x¶y ra ngay sau C«ng ®ång<br /> Vatican II, mét C«ng ®ång mµ Gi¸o<br /> hoµng<br /> <br /> Gioan<br /> <br /> XXIII<br /> <br /> gäi<br /> <br /> lµ<br /> <br /> Aggiornamento, “cËp nhËt hãa” hay lµ<br /> canh t©n, ®æi míi”(8).<br /> <br /> Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò mµ vÞ gi¸o<br /> <br /> l¹i chÊp nhËn më cöa ®Ó ng­êi Anh gi¸o<br /> <br /> hoµng thø 265 cña Gi¸o triÒu Roma,<br /> <br /> gi¸o trong khi vÉn gi÷ c¨n tÝnh truyÒn<br /> <br /> cuéc khñng ho¶ng ®øc tin. ChÝnh v× vËy,<br /> <br /> vµ Tin Lµnh gi¸o gia nhËp Gi¸o héi C«ng<br /> thèng cña m×nh lµ: TruyÒn chøc cho ph¸i<br /> n÷ vµ linh môc x©y dùng gia ®×nh.<br /> <br /> 3. Cuéc khñng ho¶ng ®øc tin hay lµ<br /> <br /> c«ng cuéc T¸i truyÒn gi¶ng Tin Mõng<br /> <br /> Cuéc khñng hoµng ®øc tin víi chØ b¸o<br /> <br /> ngµy h«m nay lµ kÕt qu¶ cña mét diÔn<br /> <br /> tiÕn l©u dµi. MÆc dï vÊn ®Ò ®· ®­îc tiªn<br /> l­îng<br /> <br /> tõ<br /> <br /> C«ng<br /> <br /> ®ång<br /> <br /> Vatican<br /> <br /> II víi<br /> <br /> 64<br /> <br /> Gi¸o hoµng Benedicto XVI, quan t©m lµ<br /> <br /> ngµy 29/6/2010, nh©n dÞp mõng kÝnh<br /> träng thÓ hai th¸nh t«ng ®å: Phªr« vµ<br /> Phaol«, Gi¸o hoµng Benedicto XVI loan<br /> <br /> b¸o thµnh lËp héi ®ång míi cña Tßa<br /> Th¸nh chuyªn vÒ viÖc t¸i rao gi¶ng Tin<br /> Mõng cho c¸c n­íc cã truyÒn thèng Kit«<br /> <br /> 8. NS C«ng gi¸o vµ D©n téc, sè 205, th¸ng 1/2012,<br /> tr. 7, 8.<br /> <br /> NguyÔn Hång D­¬ng. HËu C«ng ®ång Vatican II...<br /> <br /> 65<br /> <br /> gi¸o l©u ®êi. Môc tiªu mµ héi ®ång nµy<br /> <br /> s¾p kÕt thóc ®Òu quy vµo chñ ®Ò nµy…<br /> <br /> T©y, n¬i mµ trµo l­u tôc hãa ngµy cµng<br /> <br /> vò t¸i truyÒn gi¶ng Tin Mõng, ®ång thêi<br /> <br /> nh¾c tíi dÜ nhiªn lµ c¸c n­íc Ph­¬ng<br /> lan réng.<br /> <br /> Héi ®ång ®­îc thµnh lËp vµo th¸ng 5<br /> <br /> ViÖc thµnh lËp Héi ®ång Tßa Th¸nh cæ<br /> <br /> còng lµ mét ®iÒu ®i tr­íc Th­îng Héi<br /> ®ång Gi¸m môc ThÕ giíi cïng ®Ò tµi vµo<br /> <br /> n¨m 2011 vµ Gi¸o hoµng Benedicto XVI<br /> <br /> n¨m tíi. Trong bèi c¶nh ®ã cã N¨m §øc<br /> <br /> ng­êi Italia, lµm chñ tÞch tiªn khëi cña<br /> <br /> khai m¹c c«ng ®ång chung Vatican II.<br /> <br /> bæ nhiÖm Gi¸m môc Rino Fisichella,<br /> Héi ®ång .<br /> (9)<br /> <br /> C¬ quan th¸nh bé míi nµy lµ Héi ®ång<br /> <br /> Gi¸o hoµng, vµ lµ lÇn ®Çu tiªn ®­îc thiÕt<br /> lËp trong triÒu ®¹i cña Gi¸o hoµng<br /> <br /> Benedicto XVI. N¨m 1985, cè Gi¸o hoµng<br /> <br /> Gioan Phaol« II ®· thiÕt lËp Héi ®ång<br /> <br /> Gi¸o hoµng ®Æc tr¸ch vÒ Môc vô Y tÕ<br /> trong triÒu ®¹i cña «ng.<br /> <br /> MÆc dï vËy, vÊn ®Ò khñng ho¶ng ®øc<br /> <br /> tin vÉn ®ang lµ nçi niÒm canh c¸nh cña<br /> <br /> vÞ gi¸o hoµng ®­¬ng nhiÖm. Trong buæi<br /> tiÕp kiÕn c¸c hång y vµ c¸c chøc s¾c Tßa<br /> Th¸nh<br /> <br /> ®Õn<br /> <br /> chóc<br /> <br /> mõng<br /> <br /> Ngµi<br /> <br /> s¸ng<br /> <br /> 22/12/2011, nh©n dÞp Gi¸ng sinh vµ n¨m<br /> míi, Gi¸o hoµng Benedicto XVI ®· kiÓm<br /> <br /> ®iÓm sinh ho¹t cña Tßa Th¸nh trong<br /> n¨m 2011. HiÖn diÖn t¹i s¶nh ®­êng<br /> Clementina trong dinh t«ng tßa, trong<br /> buæi tiÕp kiÕn tõ lóc 11 giê s¸ng cã 45<br /> <br /> Tin ®­îc loan b¸o nh©n kØ niÖm 50 n¨m<br /> Mçi biÕn cè ®Òu cã nh÷ng ®iÓm nhÊn<br /> m¹nh riªng. T¹i §øc, n¬i mµ ph¸t sinh<br /> <br /> cuéc c¶i c¸ch, dÜ nhiªn lµ vÊn ®Ò ®¹i kÕt,<br /> <br /> víi tÊt c¶ nh÷ng vÊt v¶ vµ hi väng ®i<br /> kÌm, cã nhiÒu tÇm quan träng ®Æc biÖt.<br /> G¾n liÒn víi víi vÊn ®Ò ®¹i kÕt, mét c©u<br /> <br /> hái lu«n lu«n ë trung t©m c¸c cuéc<br /> tranh luËn, ®ã lµ: cuéc c¶i tæ Gi¸o héi lµ<br /> <br /> g×? Nã x¶y ra nh­ thÕ nµo? §©u lµ con<br /> ®­êng vµ nh÷ng môc tiªu cña cuéc c¶i<br /> <br /> tæ? Kh«ng nh÷ng c¸c tÝn h÷u mµ c¶<br /> <br /> nh÷ng ng­êi ngoµi ®Òu lo l¾ng nhËn<br /> <br /> thÊy r»ng nh÷ng ng­êi th­êng xuyªn ®i<br /> <br /> nhµ thê ngµy cµng lµ nh÷ng ng­êi giµ<br /> vµ con sè hä liªn tôc gi¶m sót; t¹i sao cã<br /> <br /> t×nh tr¹ng tr× trÖ trong ¬n gäi linh môc;<br /> <br /> t¹i sao chñ nghÜa hoµi nghi vµ th¸i ®é<br /> kh«ng tin ngµy cµng gia t¨ng. VËy<br /> chóng ta ph¶i lµm g×?... Nßng cèt cuéc<br /> <br /> khñng ho¶ng cña Gi¸o héi ¢u Ch©u -<br /> <br /> hång y vµ trªn 50 gi¸m môc cïng mét<br /> <br /> sè gi¸m chøc kh¸c vµ nh©n viªn trong<br /> <br /> Phñ Gi¸o hoµng. Sau lêi dÉn nhËp, Gi¸o<br /> hoµng ®i s©u vµo mét sè chñ ®Ò, trong<br /> <br /> ®ã cã chñ ®Ò Khñng ho¶ng ®øc tin”(10) .<br /> <br /> Víi chñ ®Ò nµy vÞ gi¸o hoµng ®­¬ng<br /> nhiÖm ®· ®­a ra nh÷ng suy t­: “Thùc ra<br /> <br /> chñ ®Ò lín cña n¨m nay, còng nh­<br /> <br /> nh÷ng n¨m t­¬ng lai lµ lµm thÕ nµo<br /> <br /> loan b¸o Tin Mõng ngµy nay? Lµm sao<br /> ®Ó ®øc tin trong t­ c¸ch lµ mét søc<br /> m¹nh sèng ®éng vµ sinh tö, cã thÓ trë<br /> <br /> thµnh thùc tr¹ng ngµy nay? XÐt cho<br /> <br /> cïng, c¸c biÕn cè Gi¸o héi trong n¨m<br /> <br /> 65<br /> <br /> nh­ t«i ®· nãi t¹i thµnh phè Freiburg -<br /> <br /> chÝnh lµ cuéc khñng ho¶ng ®øc tin. NÕu<br /> chóng ta kh«ng t×m ®­îc c©u tr¶ lêi cho<br /> cuéc khñng<br /> <br /> ho¶ng<br /> <br /> nµy<br /> <br /> th×<br /> <br /> ®øc tin<br /> <br /> kh«ng thÓ phôc håi søc sinh ®éng; nÕu<br /> ®øc tin kh«ng trë thµnh mét x¸c tÝn s©u<br /> <br /> xa vµ lµ søc m¹nh thùc sù nhê cuéc gÆp<br /> <br /> gì víi Chóa Giªsu Kit«, th× tÊt c¶ nh÷ng<br /> c¶i tæ kh¸c sÏ kh«ng hiÖu qu¶”(11).<br /> <br /> 9. TuÇn b¸o C«ng gi¸o vµ D©n téc, sè 1815-1816,<br /> (8/7-14/7/2011).<br /> 10. NS C«ng gi¸o vµ D©n téc, sè 205, th¸ng<br /> 01/2012, tr. 41,42.<br /> 11. NS C«ng gi¸o vµ D©n téc, sè 1/2012, tr. 42, 43.<br /> <br />