Hiểu nguyên nhân cội nguồn của sự què

Hiểu nguyên nhân cội<br /> Tác giả: Nicole Reisinger, Nhà khoa học<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 2 Science & Solutions • Số 45<br /> nguồn của sự què<br /> Khoảng 90% các trường hợp què đều do những bệnh có liên quan đến móng. Trung tâm Nghiên<br /> cứu BIOMIN nghiên cứu những bệnh viêm móng để phân biệt các yếu tố có liên quan và để tìm ra<br /> các giải pháp có lợi về chi phí.<br /> <br /> <br /> <br /> Tạ p c h í B I O M I N 3<br /> Hiểu nguyên nhân cội nguồn của sự què<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nội độc tố (endotoxins) và fumonisins có khả năng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> S<br /> au những sự cố về viêm vú và sinh sản, què Hình 2. Các mô cấy khoảng 5 x 5 mm chứa tất cả ba lớp móng/<br /> là nguồn thứ ba quan trọng nhất gây thiệt vuốt quan trọng: mô liên kết với xương bàn chân (1), mô phiến<br /> kính (2) và móng bên trong/thành vuốt (3).<br /> hại kinh tế trong sản xuất sữa. Bệnh viêm<br /> móng – một căn bệnh đặc trưng của viêm<br /> mô phiến kính của móng- dẫn đến đau đớn<br /> cho vật nuôi, tăng tính nhạy cảm hơn đối  <br /> với các bệnh khác, chi phí điều trị cao hơn, năng suất thấp<br /> hơn, và thú bị què.  <br /> Tuy nhiên, bệnh lý của bệnh viêm móng vẫn còn chưa<br /> được hiểu rõ. Vì nó là một căn bệnh do đa yếu tố, một vài  <br /> chất và độc tố như endotoxins (nội độc tố) được cho là<br /> yếu tố có thể kích hoạt. Endotoxins, hoặc lipopolysaccha-<br /> rides, là thành phần của vách tế bào vi khuẩn Gram âm<br /> được phóng thích khi vi khuẩn nhân lên, tiêu đi và chết.<br /> Trong quá trình mất cân bằng vi khuẩn ở dạ cỏ, nồng hoạt phân bào (ví dụ như TNF-alpha, IL-6) và các enzym<br /> độ endotoxins có thể tăng nhanh chóng. Khi endotoxins (ví dụ như các metalloproteinases ma trận) làm suy yếu<br /> đã đạt đến lưu lượng máu qua một rào cản bị suy giảm, hoặc phá hủy mô. Trong trường hợp nặng, các mô liên<br /> thì chúng có thể tiếp cận với mô móng và có một tác động kết của xương bàn chân hoàn toàn tách khỏi mô phiến<br /> tiêu cực trên tính toàn vẹn của mô qua các cơ chế khác kính – gây ra sự xoay vòng và lún xương bàn chân. Quá<br /> nhau, ví dụ như viêm kích, trong đó các tế bào cụ thể kích trình không thể thay đổi này làm cho thú bị đau đáng kể.<br /> <br /> <br /> Hình 1. Tổng quan về quá trình mổ xẻ móng ngựa hoặc móng bò<br /> <br /> Móng ngựa<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Móng bò<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 4 Science & Solutions • Số 45<br />  Nicole Reisinger<br /> Nhà khoa học<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> làm tăng tính trầm trọng của bệnh viêm móng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 3. Mô được nuôi cấy trong đĩa nuôi cấy tế bào (24 giếng) với Hình 4. Kiểm tra việc tách mô cấy thủ công với kẹp: mô (1) còn<br /> môi trường nuôi cấy và các yếu tố hoạt hóa tiềm năng nguyên vẹn, (2) mô đã tách<br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Lợi ích của mô hình bệnh viêm móng ngoài cơ tẩy trùng. Bước đầu tiên của quá trình bóc tách (Hình 1)<br /> thể/trong phòng thí nghiệm (ex vivo/in vitro) được thực hiện với một cái cưa vòng. Sau đó, dùng dụng<br /> Những thí nghiệm trên động vật đều có liên quan đến cụ phẫu thuật để chuẩn bị mô cấy có chứa ba lớp: vách<br /> sự đau đớn và căng thẳng cho động vật. Ngoài ra, chúng móng bên trong, lá kính biểu bì và mô liên kết (Hình 2).<br /> kéo dài thời gian và chi phí. Mô hình ex vivo/in vitro đưa Cuối cùng, các mô được nuôi cấy trong 24 giếng<br /> ra cách thay thế để kiểm tra nhanh vai trò của các yếu tố (1 mô/giếng) với 1 mL môi trường nuôi cấy ở 37°C và<br /> kích hoạt khác nhau trong suốt thời gian bệnh viêm móng 5% CO2 (Hình 3). Trong thời gian ủ các yếu tố kích hoạt<br /> mà không cần phải thử nghiệm trên động vật, và chi phí tiềm năng, ví dụ như độc tố, có thể được thêm vào mỗi<br /> cũng thấp hơn. mô. Các mô được nuôi cấy trong môi trường chỉ dùng để<br /> Theo quan điểm nghiên cứu, nó cho phép các nhà làm đối chứng âm.<br /> khoa học đánh giá các chất độc và các nồng độ khác nhau<br /> trong một thử nghiệm và đánh giá sự tương tác của các Có thể áp dụng hai phương pháp khác nhau để<br /> chất độc khác nhau và các yếu tố kích hoạt khác. đánh giá nếu các yếu tố kích hoạt có ảnh hưởng<br /> Hơn nữa, mô hình này bắt chước tình trạng trên cơ thể lên mô<br /> (in vivo) khá tốt, vì tất cả các lớp mô bị ảnh hưởng đều<br /> có liên đới. Các khía cạnh ứng dụng thực tế cũng quan 1. Đánh giá, nếu các mô cấy tách rời ra<br /> trọng, vì nó cho phép đánh giá chiến lược dinh dưỡng để Sự tách rời phiến mỏng được trắc nghiệm bằng cách<br /> ngăn chặn bệnh viêm móng. gắn thành móng và mô liên kết vào kẹp. Các mô được<br /> ghi điểm khi bị tách ra nếu phiến mỏng được tách ra<br /> Mô hình bệnh viêm móng ex vivo/in vitro hoạt khỏi mô liên kết hoặc phiến mỏng hoàn toàn bị phá<br /> động ra sao hủy; và nếu không thì ghi nguyên vẹn (Hình 4).<br /> Móng ngựa và bò lấy được từ một lò mổ địa phương<br /> (móng ngựa thường được dùng làm mô hình cho động vật 2. Đánh giá lực cần thiết để tách mô.<br /> nhai lại trong nghiên cứu khoa học). Mô tế bào được đặt Các mô được gắn vào một máy biến năng lực có hiệu<br /> trên nước đá và nhanh chóng vận chuyển đến phòng thí chỉnh, và lực yêu cầu để tách mô có đo lường (Hình 5)<br /> nghiệm. Tiếp theo, móng được rửa cẩn thận với một chất<br /> <br /> <br /> <br /> Tạ p c h í B I O M I N 5<br /> Hiểu nguyên nhân cội nguồn của sự què<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Bảng 1. Những phát hiện của Trung tâm Nghiên cứu BIOMIN gần đây về bệnh viêm móng<br /> Loài Độc tố được Tác dụng Tham khảo<br /> kiểm tra<br /> Ngựa Nội độc tố Làm tăng đáng kể số mô bị tách sau 24 & 48 giờ Reisinger và cộng sự 2014<br /> Ngựa Nội độc tố Làm giảm đáng kể lực tách sau 24 giờ Reisinger và cộng sự 2015<br /> Bò sữa Nội độc tố Làm giảm đáng kể lực tách sau 24 giờ Reisinger và cộng sự 2017<br /> Độc tố<br /> Làm giảm đáng kể lực tách sau 24 giờ<br /> Ngựa nấm mốc Reisinger và cộng sự 2016<br /> Làm tăng các chất chỉ thị sinh học fumonisin (tỷ lệ Sphinganine/sphingosine)<br /> Fumonisin<br /> Nguồn: BIOMIN<br /> <br /> Hình 5. Đánh giá lực tách mô. (1) Các mô được gắn vào một máy biến năng lực có hiệu chỉnh, (2) ghi nhận lực tối đa cần thiết để tách mô.<br /> <br /> <br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Các kết quả mới đây • Quản lý việc cho ăn thích hợp: tránh cho ăn quá nhiều<br /> Các đề tài khoa học mới đây chứng tỏ rằng các nội nhóm carbonhydrate<br /> độc tố và fumonisins có khả năng làm tăng thêm tính trầm • Vật liệu nền thích hợp và đủ<br /> trọng của bệnh viêm móng • Quản lý vệ sinh tốt<br /> <br /> Gợi ý cho việc phòng ngừa • Làm sạch móng/vuốt thường xuyên<br /> Sự hiểu biết của chúng tôi về nguyên nhân bệnh viêm • Bổ sung khoáng<br /> móng đang tiến triển. Sau đây là một số bước mà bạn cần • Áp dụng chương trình thích hợp về quản lý rủi ro do<br /> nắm để làm giảm nguy cơ bệnh viêm móng cho đàn thú độc tố nấm mốc<br /> • Chiến lược phòng ngừa và giải độc nội độc tố, ví dụ<br /> dùng chất kết dính độc tố và chất bảo vệ sinh học<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 6 Science & Solutions • Số 45<br />