HIỆU QHIỆU QUẢ TỪ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP

Chia sẻ: Truong Dinh TAM | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

89
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thương mại điện tử được nói đến nhiều nhưng hiểu sâu hơn về những ứng dụng của nó để vận dụng vào thực tế trong các doanh nghiệp nhằm góp phần đem lại hiệu quả kinh tế to lớn là một vấn đề cần được trao đổi nhiều hơn nữa

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: HIỆU QHIỆU QUẢ TỪ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP

HI U QHI U QU T THƯƠNG M I I NT I V I CÁC DOANH NGHI P
HI U QHI U QU T THƯƠNG M I I N T I V I CÁC DOANH NGHI P T THƯƠNG M I I N T I V I CÁC DOANH NGHI PI U QU T THƯƠNG M I I NT I V I CÁC DOANH NGHI P Thương m i i n t ư c nói n nhi u nhưng hi u sâu hơn v nh ng ng d ng c a nó v n d ng vào th c t trong các doanh nghi p nh m góp ph n em l i hi u qu kinh t to l n là m t v n c n ư c trao i nhi u hơn n a. Bài vi t này mu n c p n khía c nh c th mà th c t các doanh nghi p tiên ti n trên th gi i ã áp d ng có hi u qu , qua ó hy v ng giúp m t ph n nào h u ích cho doanh nghi p Vi t Nam có th ng d ng vào lĩnh v c c th mà mình ang qu n lý. Thương m i i n t (e-commerce), mô t quá trình mua, bán, v n chuy n hay trao i s n ph m, d ch v , và thông tin thông qua các m ng máy tính, bao g m c Internet. M t s ngư i coi khái ni m thương m i ch là vi c mô t các giao d ch ư c ti n hành gi a các i tác là doanh nghi p. Khi nh nghĩa thương m i i n t này ư c s d ng, m t s ngư i th y khái ni m thương m i i n t khá là h p. Vì v y, nhi u ngư i thay vào ó ã s d ng khái ni m kinh doanh i n t (e- business). Kinh doanh i n t ch m t nh nghĩa r ng hơn c a thương m i i n t , không ch là vi c mua bán các hàng hoá, d ch v mà còn là vi c ph c v khách hàng, h p tác v i các i tác kinh doanh, ti n hành h c t p i n t , và ti n hành các giao d ch i n t trong ph m vi m t t ch c. M t s khác l i coi kinh doanh i n t là các ho t ng “không ph i là các ho t ng mua bán” trên Internet, ví d như các ho t ng h p tác và n i b doanh nghi p.
Các t ch c thương m i i n t . Các t ch c v t lý thu n tuý (các công ty, t p oàn) ư c g i là các t ch c brick-and-mortar (thu c n n kinh t cũ), còn các t ch c ch tham gia vào thương m i i n t ư c g i là các t ch c o. Các t ch c click-and-mortar (hay click-and-brick) là các t ch c ti n hành m t s ho t ng thương m i i n t . Tuy nhiên, ho t ng kinh doanh ch y u c a chúng ư c th c hi n trong th gi i v t lý. D n d n, nhi u công ty brick-and-mortar ang chuy n sang các công ty click-and-mortar (ví d như Wal-Mart Online). Thương m i i n t Internet và thương m i i n t phi Internet. Ph n l n thương m i i nt ư c th c hi n trên Internet. Nhưng thương m i i n t cũng có th ư c ti n hành trên các m ng dùng riêng, ví d như các m ng giá tr gia tăng (VAN), hay trên các LAN, hay th m chí là trên m t thi t b duy nh t ã ư c i n toán hoá. Ví d , mua th c ph m t m t máy bán hàng t ng và tr b ng th thông minh hay i n tho i di ng có th coi là ho t ng thương m i i n t . Các lo i giao d ch thương m i i n t Các giao d ch thương m i i n t có th ư c th c hi n gi a các bên khác nhau như sau: Gi a các doanh nghi p (B2B): Trong các giao d ch B2B, c ngư i bán và ngư i mua u là các t ch c kinh doanh. M t kh i lư ng l n c a thương m i i n t là thu c lo i này.
Thương m i h p tác (c-commerce): Trong thương m i h p tác, các i tác kinh doanh h p tác b ng i n t . S h p tác này thư ng xu t hi n gi a các i tác kinh doanh d c theo dây chuy n cung c p Gi a ngư i tiêu dùng và doanh nghi p (C2B): Trong C2B, ngư i tiêu dùng cho bi t nhu c u c th v m t s n ph m hay d ch v và các nhà cung c p c nh tranh s cung c p s n ph m hay d ch v ó cho ngư i tiêu dùng. Gi a nh ng ngư i tiêu dùng (C2C): Trong C2C, m t cá nhân bán các s n ph m hay d ch v cho các cá nhân khác. (B n cũng s th y thu t ng C2C ươc s d ng như là thương m i “gi a các khách hàng”). Gi a chính ph và các công dân và nh ng i tư ng khác (G2C): Trong trư ng h p này, chính ph cung c p các d ch v cho các công dân c a mình thông qua các công ngh thương m i i n t . Các c p chính quy n có th làm vi c v i nhau ho c v i các doanh nghi p (G2B). Thương m i di ng (m-commerce): Khi thương m i i n t ư c th c hi n trong m t môi trư ng vô tuy n (không dây), ví d như s d ng i n tho i di ng truy c p Internet, chúng ta g i là thương m i di ng. Ph m vi c a thương m i i n t . Lĩnh v c thương m i i n t r t r ng và có nhi u ng d ng thương m i i n t . th c hi n các ng d ng này, các doanh ngi p c n có thông tin úng, cơ s h t ng m b o và các d ch v h tr khác. C th : - Con ngư i: Ngư i bán, ngư i mua, trung gian, các chuyên gia h th ng thông tin và các nhân viên khác, và b t kỳ ai tham gia vào quá trình.
- Chính sách c a Nhà nư c: Các v n pháp lý, chính sách, và qu n lý, ví d như v n b o v tính riêng tư và ánh thu do chính ph quy nh. - Marketing và qu ng cáo: Gi ng như b t c doanh nghi p nào khác, thương m i i n t thư ng yêu c u s h tr c a marketing và qu ng cáo. i u này c bi t quan tr ng trong các giao d ch tr c tuy n B2C, trong ó ngư i mua và ngư i bán thư ng không bi t nhau. - Các d ch v h tr : Nhi u d ch v c n h tr thương m i i n t . Chúng bao g m t các d ch v thanh toán cho n chuy n phát hay t o n i dung. - H p tác kinh doanh: Các liên doanh, ch i n t , và h p tác kinh doanh các lo i r t ph bi n trong thương m i i n t . Chúng thư ng xu t hi n trong su t dây chuy n cung c p. Cơ s h t ng h tr bao g m ph n c ng. ph n m m, và các m ng, t các trình duy t cho n a phương ti n. T t c các thành ph n thương m i i n t này u òi h i có s qu n lý t t. i u này có nghĩa là các doanh nghi p c n ph i l p k ho ch, t ch c, ng viên, ra chi n lư c, và tái thi t k các quá trình theo như yêu c u. Bán l i n t : Qu y trưng bày và các khu siêu th i nt Tr i qua nhi u th h , vi c mua hàng t i nhà t các catalog ã tr nên r t phát t và các kênh mua hàng qua TV ã thu hút hàng tri u ngư i mua hàng hơn hai th p k qua. Tuy nhiên, các phương pháp này có nh ng h n ch c a chúng. C hai
phương pháp u t n kém; catalog b ng gi y nhi u khi không c p nh t; nhi u ngư i c m th y khó ch u v i các t gi y rác ư c s d ng trong các catalog v t b a bãi; mua hàng qua truy n hình b gi i h n trong nh ng m t hàng ư c gi i thi u trên màn nh TV vào b t c th i i m nào cho trư c. Mua hàng tr c tuy n cung c p m t phương án thay th cho mua hàng b ng catalog và qua TV, thu hút r t nhi u ngư i tiêu dùng. Gi ng như hình th c mua hàng b ng cách t hàng qua bưu i n, thương m i i n t cho phép b n mua hàng t nhà và làm i u ó 24 gi m i ngày và 7 ngày m i tu n. Tuy nhiên, thương m i i n t kh c ph c ư c m t s h n ch c a các hình th c mua hàng t i nhà khác. Nó cung c p m t lư ng phong phú các s n ph m và d ch v , k c các m t hàng c áo nh t, thư ng là v i m c giá th p hơn. Hơn n a, ch trong vòng vài giây, ngư i mua hàng có th nh n ư c các thông tin chi ti t v các s n ph m và có th d dàng tìm ki m và so sánh các s n ph m và giá c a các i th c nh tranh. Cu i cùng, b ng cách s d ng Internet, ngư i mua có th tìm ư c hàng trăm, hàng nghìn ngư i bán. Bán l i n t (e-tailing) là bán tr c ti p các s n ph m thông qua các c a hàng i n t hay các khu siêu th i nt , thư ng ư c thi t k xung quanh m t khuôn m u catalog C a hàng i n t (electronic storefronts). Có th th y hàng trăm nghìn các c a hàng i n t trên Internet, m i qu y u có tên Internet riêng và portal thương m i i n t c a mình. Bán l i n t , các v n cơ b n Khái ni m bán l hay bán l i n t có nghĩa là bán hàng hoá và d ch v cho các khách hàng riêng l . Tuy nhiên, s phân bi t gi a thương m i i n t B2C và B2B không ph i bao gi cũng rõ ràng. Ví d , Amazon.com bán bán sách ch y u cho các cá nhân (B2C), nhưng cũng bán cho các công ty (B2B). i th c nh tranh c a
Amazon.com, Barnes & Noble Online (bn.com) có m t b ph n c bi t ph c v riêng cho các khách hàng doanh nghi p. T ch c th c hi n ơn t hàng và các ho t ng kho v n. Các nhà bán l i n t ph i im tv im tv n khó khăn là làm th nào chuy n nh ng kh i lư ng hàng r t nh n m t lư ng khách hàng r t l n. ây có th là m t nhi m v khó khăn, c bi t là khi ph i x lý các hàng hoá tr l i. Các mô hình ra quy t nh có s h tr c a IT có th giúp l p l ch trình, nh tuy n, v n chuy n, qu n lý d tr , và các quy t nh khác liên quan n kho v n. Quy t nh kh năng s ng còn và r i ro c a các nhà bán l i nt . Nhi u nhà bán l i n t thu n tuý ã ph i óng c a trong nh ng năm 2000-2002, do các v n liên quan n thu hút khách hàng, th c hi n ơn t hàng, và d báo nhu c u. C nh tranh tr c tuy n, c bi t là trong các s n ph m d ng hàng hoá ph bi n, ví d như CD, chơi, sách, và t p hoá, tr nên r t c nh tranh do d thâm nh p th trư ng. Vì v y, m t v n mà ph n l n các nhà bán l i n t m i ph i i m t là xác nh ho t ng bao lâu trong khi ang b l và làm th nào tài tr các kho n l này. Trong vi c quy t nh v các sáng ki n thương m i i n t hay v toàn b công ty dot.com, c n có s phân tích r i ro. Các ngành d ch v tr c tuy n Bán sách, chơi, máy tính, và ph n l n các s n ph m khác trên Internet có th làm gi m chi phí bán hàng c a ngư i bán t 20-40%. Khó có th gi m ti p t c vì các s n ph m c n ph i chuy n phát v t lý. Ch có m t s s n ph m (ví d như ph n m m hay âm nh c) có th ư c s hoá chuy n phát tr c tuy n nh m ti t ki m
hơn n a. M t khác, vi c cung c p các d ch v , ví d như mua vé máy bay hay mua ch ng khoán hay b o hi m tr c tuy n, có th ti n hành 100% b ng i n t , v i ti m năng gi m chi phí áng k . Vì v y, cung c p các d ch v tr c tuy n ang tăng r t nhanh, v i hàng tri u khách hàng m i b sung m i năm. úng như v y, theo nhi u cách, thương m i i n t hi n nay ch ơn thu n là m t ph n c a thương m i truy n th ng. Gi ng như vi c b sung các kh năng thanh toán th tín d ng cách ây m t th h . Nghiên c u th trư ng và qu ng cáo tr c tuy n Bây gi chúng ta chuy n sang m t hư ng khác, nghiên c u th trư ng và qu ng cáo tr c tuy n. ti n hành thương m i i n t thành công, c bi t là B2C, v n quan tr ng là ph i tìm ra ai là khách hàng th c t và ti m năng và i u gì thúc y h mua hàng. Nhi u t ch c nghiên c u thu th p các s li u th ng kê v tình hình s d ng Internet (ví d như acnielsen.com, emarketer.com), và h cũng xem xét các y u t c n tr mua hàng. Các công ty bán hàng sau ó có th chu n b các chi n lư c marketing và qu ng cáo c a mình d a trên thông tin này. Vi c tìm hi u cái mà các nhóm ngư i tiêu dùng c th (ví d như v thành niên hay dân cư các vùng a lý nh t nh) mu n ư c ti n hành thông qua phân o n, chia khách hàng thành các nhóm c th , ví d như theo tu i tác và gi i tính. Tuy nhiên, ngay c khi chúng ta bi t các nhóm ngư i tiêu dùng nói chung mu n gì thì m i ngư i tiêu dùng r t có kh năng l i thích m t cái gì ó khác bi t. Tìm hi u v khách hàng là m t v n vô cùng quan tr ng i v i b t kỳ m t doanh nghi p thành công nào, c bi t là trong thương m i i n t . Quá trình tìm hi u này ư c t o i u ki n d dàng b i nghiên c u th trư ng.
Trong nhi u năm nay, các nhà nghiên c u th trư ng ã tìm cách hi u ư c hành vi c a ngư i tiêu dùng và ã t ng h p nh ng phát hi n c a mình trong các mô hình hành vi ngư i tiêu dùng khác nhau. M c tiêu c a mô hình hành vi ngư i tiêu dùng là giúp ngư i bán hi u ư c ngư i tiêu dùng ưa ra m t quy t nh mua hàng như th nào. N u ã hi u ư c quá trình này, ngư i bán có th tìm cách gây nh hư ng n quy t nh c a ngư i mua, ví d như thông qua qu ng cáo hay các chương trình xúc ti n c bi t. Nghiên c u th trư ng làm th nào bi t ư c khách hàng mu n gì V cơ b n có hai cách phát hi n ra khách hàng mu n gì. Cách th nh t là h i khách hàng và cách th hai là quan sát h làm gì trên m ng. H i khách hàng h mu n gì. Internet cung c p các phương th c ơn gi n, nhanh chóng, và khá r cho các nhà cung c p phát hi n ra khách hàng mu n gì b ng cách tương tác tr c ti p v i khách hàng. cách ơn gi n nh t là yêu c u các khách hàng ti m năng i n vào các b ng câu h i i n t . làm i u này, nhà cung c p có th ph i ưa ra m t s y u t khuy n khích. Các chuyên gia nghiên c u th trư ng không ch bi t b n mu n gì t các câu tr l i tr c ti p mà còn tìm cách suy lu n t nh ng s thích c a b n v âm nh c ch ng h n bi t b n có kh năng ưa thích nh ng lo i sách, qu n áo, hay phim nh gì. Trong m t s trư ng h p, vi c h i khách hàng h mu n gì có th không kh thi. ng th i, khách hàng có th t ch i tr l i ho c có th cung c p thông tin sai l ch (kho ng 40% trư ng h p, theo nghiên c u c a trư ng i h c t ng h p Georgia
Tech University). Hơn n a, vi c qu n lý các b ng câu h i có th là quá dài và t n kém. Vì v y, có th c n n m t phương pháp ti p c n khác, ó là quan sát khách hàng làm gì trên m ng. Qu ng cáo tr c tuy n Qu ng cáo Internet nh nghĩa l i quá trình qu ng cáo, làm cho nó tr nên phong phú a phương ti n, ng, và tương tác. Nó c i thi n các hình th c qu ng cáo truy n th ng theo nhi u cách: Qu ng cáo Internet có th ư c c p nh t b t c lúc nào v i chi phí t i thi u và do ó luôn có tính th i s . Qu ng cáo Internet có th vươn t i m t kh i lư ng l n nh ng ngư i mua ti m năng trên toàn th gi i và nhi u khi r hơn so v i qu ng cáo qua báo chí, ài phát thanh và truy n hình. Qu ng cáo trên các phương ti n thông tin này t hơn vì chúng ư c xác nh b i không gian chi m d ng (ví d như i v i qu ng cáo trên báo chí), s ngày (l n) ăng, và vào s tr m a phương và qu c gia và các báo chí ăng qu ng cáo. Qu ng cáo Internet có th tương tác và nh m vào các nhóm l i ích c th và/hay n các cá nhân. Cu i cùng, vi c s d ng b n thân Internet ang tăng r t nhanh, và i u ó làm cho vi c qu ng cáo trên Internet, nơi mà s khán gi ang tăng lên, càng tr nên hi u qu . Qu ng cáo thư i n t . Thư i n t ang n i lên như là m t kênh qu ng cáo và marketing trên Internet, cho phép th c hi n m t cách hi u qu chi phí và t c tr l i nhanh hơn và t t hơn so v i các kênh qu ng cáo khác (ví d như báo chí). Các nhà nghiên c u th trư ng phát tri n hay mua m t danh sách các a ch thư i n t , ưa chúng vào trong cơ s d li u khách hàng, và sau ó g i qu ng cáo thông
qua thư i n t . Các catalog và s tay i n t . Các catalog truy n th ng (in trên gi y) trư c kia là m t phương ti n qu ng cáo trong m t th i gian r t dài. G n ây, các catalog i n t ã tr nên ph bi n hơn. Chính ph i nt Khi thương m i i n t phát tri n chín mu i và các công c và ng d ng c a nó ư c hoàn thi n hơn thì có s chú ý nhi u hơn n vi c s d ng nó c i thi n ho t ng c a các t ch c công c ng và các c p chính quy n. Chính ph i n t là vi c s d ng công ngh Internet nói chung và c bi t là thương m i i n t ưa thông tin và các d ch v công c ng n cho ngư i dân, các i tác kinh doanh và các nhà cung c p, và nh ng ngư i làm vi c trong ngành công c ng. ó cũng là m t cách hi u qu ti n hành các giao d ch kinh doanh v i các công dân và các doanh nghi p và trong n i b các cơ quan chính ph . Chính ph i n t cung c p nhi u l i ích ti m năng: Nó nâng cao hi u qu và tính h u hi u c a các ch c năng c a chính ph , bao g m c vi c cung c p các d ch v công c ng. Nó cho phép các c p chính quy n tr nên minh b ch hơn i v i công chúng và các doanh nghi p b ng vi c cung c p truy c p n nhi u thông tin c a chính ph hơn. Chính ph i n t cũng t o nhi u cơ h i hơn các công dân ph n h i n các cơ quan c a chính ph và tham gia vào các t ch c và quá trình dân ch . K t qu là chính ph i n t có th t o i u ki n cho nh ng thay i cơ b n trong m i quan h gi a các công dân và các c p chính quy n. Các ng d ng c a chính ph i n t có th chia thành ba lo i chính: Chính ph và công dân (G2C), Chính ph và các doanh nghi p (G2B), và N i b chính ph (G2G). Trong lo i th
nh t, các cơ quan chính ph ngày càng s d ng nhi u Internet cung c p các d ch v khác nhau cho các công dân. Th c hi n chính ph i n t . Gi ng như b t kỳ m t t ch c nào khác, các cơ quan chính ph u mu n chuy n sang k nguyên s , tr thành các t ch c click-and- mortar (có áp d ng s hoá). Tuy nhiên, vi c chuy n t các d ch v truy n th ng c a chính ph sang các d ch v chính ph hoàn toàn tr c tuy n có th là m t quá trình lâu dài. Hãng tư v n kinh doanh Deloitte and Touche ã ti n hành kh o sát và xác nh 6 giai o n trong quá trình d ch chuy n sang chính ph i nt . Giai o n 1: Công b /phân phát thông tin Giai o n 2: Các giao d ch hai chi u “chính th c”, v i m t cơ quan chiính ph t i m t th i i m. Giai o n 3: Các portal a m c tiêu Giai o n 4: Cá nhân hoá portal Giai o n 5: Phân nhóm các d ch v chung Giai o n 6: Tích h p y và c i t doanh nghi p T c mà chính ph chuy n t giai o n 1 sang giai o n 6 thay i nhưng thư ng thì s chuy n i là r t ch m. Deloitte and Touche th y r ng trong năm 2000, ph n l n các chính ph v n giai o n 1. Các v n tri n khai liên quan n vi c chuy n sang chính ph i n t tuỳ thu c vào chính ph ang trong giai o n nào trong 6 giai o n phát tri n trên, vào k ho ch chuy n sang các giai o n cao hơn, và vào ngu n v n s n có. Ngoài ra, các chính ph quan tâm n vi c duy trì an ninh và tính riêng tư (b o m t) c a các d li u c a công chúng, vì v y, c n dành th i gian và s c l c mb ov n an ninh. Nói chung, vi c tri n khai G2B d dàng hơn so v i vi c tri n khai G2C. m t s nư c, ví d như Hong
Kong, vi c tri n khai G2B ư c h p ng v i m t công ty tư nhân và công ty này ph i gánh ch u toàn b chi phí xây d ng ban u và i l i có th thu phí giao d ch trong tương lai. Vì các d ch v G2B ti t ki m chi phí l n, chúng có th là cách t t b t u m t sáng ki n thương m i i n t c a chính ph i nt .