HIỆU QUẢ SỬ DỤNG PTS TRONG CHUẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ CÁC BỆNH LỒNG NGỰC

Chia sẻ: Nguyen Quynh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

74
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'hiệu quả sử dụng pts trong chuẩn đoán và điều trị các bệnh lồng ngực', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: HIỆU QUẢ SỬ DỤNG PTS TRONG CHUẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ CÁC BỆNH LỒNG NGỰC

HIEÄU QUAÛ SÖÛ DUÏNG PHAÃU THUAÄT NOÄI SOI TRONG CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ CAÙC BEÄNH LOÀNG NGÖÏC Nguyeãn Hoaøi Nam*, Nguyeãn Theá Hieäp* TOÙM TAÉT Muïc tieâu nghieân cöùu: Phaãu thuaät noäi soi laø xu höôùng phaùt trieån cuûa thôøi ñaïi. Vieäc aùp duïng phaãu thuaät noäi soi vaøo chaån ñoaùn vaø ñieàu trò caùc beänh loàng ngöïc vaø tim maïch ôû Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån toát. Nghieân cöùu nhaèm muïc tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa phaãu thuaät noäi soi loàng ngöïc trong giai ñoaïn hieän nay. Phöông phaùp nghieân cöùu: Tieàn cöùu, moâ taû vaø caét ngang Keát quaû: 149 beänh nhaân ñöôïc nghieân cöùu trong thôøi gian töø thaùng 6 naêm 1999 ñeán thaùng 7 naêm 2003. Trong ñoù coù 92 nam vaø 57 nöõ, tuoåi trung bình 28,9 ± 11,2. Coù taát caû 6 loaïi beänh ñöôïc chaån ñoaùn vaø ñieàu trò: taêng tieát moà hoâi tay laø 110, u phoåi ngoaïi vi chaån ñoaùn vaø ñieàu trò 15, traøn maùu maøng phoåi 8, traøn khí maøng phoåi töï phaùt 7, vieâm taéc ñoäng maïch chi treân 4, u trung thaát 5. Khaû naêng thöïc hieän phaãu thuaät baèng noäi soi loàng ngöïc trong beänh taêng tieát moà hoâi tay laø 100%, trong u phoåi laø 80%, trong u trung thaát vaø traøn khí maøng phoåi laø 100%, trong traøn maùu maøng phoåi laø 75%. Thôøi gian naèm vieän vôùi beänh taêng tieát moà hoâi tay laø 3,1 ngaøy, u phoåi 7 ngaøy, u trung thaát 4,3, traøn khí maøng phoåi 8, traøn maùu maøng phoåi 7 vaø vieâm taéc ñoäng maïch chi treân laø 6 ngaøy. Ngaén hôn 25% so vôùi phöông phaùp moå hôû kinh ñieån. Keát luaän: Tuy chöa coù nhieàu kinh nghieäm vaø thieáu thoán nhieàu duïng cuï chuyeân duøng, vieäc aùp duïng phaãu thuaät noäi soi trong chaån ñoaùn vaø ñieàu trò caùc beänh loàng ngöïc vaø tim maïch ñaït keát quaû toát. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, phaãu thuaät qua ngaû noäi soi ñaõ thaät söï laø moät cuoäc caùch maïng trong ngaønh phaãu thuaät vôùi nhöõng öu ñieåm khoâng theå choái caõi ñöôïc so vôùi phaãu thuaät hôû kinh ñieån. Treân Theá giôùi, chæ rieâng trong lónh vöïc phaãu thuaät Loàng ngöïc vaø Tim maïch, haàu heát caùc phaãu thuaät hôû kinh ñieån ñeàu coù theå thöïc hieän qua ngaû noäi soi vôùi söï trôï giuùp cuûa caùc trang thieát bò hieän ñaïi chuyeân duøng. Chuùng toâi ñaõ aùp duïng phaãu thuaät noäi soi loàng ngöïc (PTNSLN) cho moät soá beänh nhaân töø naêm 1999 taïi Beänh vieän Nhaân daân Gia Ñònh, baét ñaàu baèng phaãu thuaät sinh thieát u phoåi nhoû ngoaïi vi chöa roõ baûn chaát, phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc ñieàu trò beänh taêng tieát moà hoâi tay v.v… Tuy nhieân, trong quaù trình thöïc hieän do kinh nghieäm coøn ít, trang thieát bò coøn nhieàu thieáu thoán, chuùng toâi phaûi laáy boä phaãu thuaät noäi soi oå buïng ñeå söû duïng cho PTNSLN, neân thao taùc kyõ thuaät coøn nhieàu haïn cheá. Coâng trình nghieân cöùu naøy ñöôïc tieán haønh trong thôøi gian töø thaùng 6/1999 ñeán thaùng 7/2003 nhaèm muïc tieâu: Ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa vieäc aùp duïng phaãu thuaät noäi soi loàng ngöïc trongchaån ñoaùn vaø ñieàu trò moät soá beänh cuûa loàng ngöïc vaø maïch maùu taïi Beänh vieän Nhaân Daân Gia Ñònh. ÑOÁI TÖÔÏNG & PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Thieát keá nghieân cöùu Tieàn cöùu, moâ taû vaø caét ngang. Thôøi gian vaø ñòa ñieåm nghieân cöùu Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh trong 4 naêm: töø 6/1999 ñeán 7/2003 Ñòa ñieåm: Khoa Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Phaãu thuaät Maïch maùu, Beänh vieän Nhaân Daân Gia Ñònh. Ñoái töôïng nghieân cöùu 1
Taát caû caùc beänh nhaân nhaäp vieän taïi Khoa Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Phaãu thuaät Maïch maùu, Beänh vieän Nhaân daân Gia Ñònh vaø ñöôïc phaãu thuaät loàng ngöïc qua noäi soi hay phaãu thuaät noäi soi keát hôïp vôùi môû ngöïc nhoû. Tieâu chuaån choïn beänh Caùc loaïi beänh lyù ñöôïc phaãu thuaät qua noäi soi hay phaãu thuaät noäi soi keát hôïp vôùi môû ngöïc nhoû vôùi nhöõng chæ ñònh sau: Ñaùnh giaù khaû naêng thöïc hieän PTNSLN döïa theo tieâu chuaån sau: Toát: Giaûi quyeát ñöôïc qua phaãu thuaät noäi soi, khoâng coù tai bieán, bieán chöùng, keå caû nhöõng tröôøng hôïp keát hôïp môû ngöïc nhoû. Trung bình: Giaûi quyeát ñöôïc qua phaãu thuaät noäi soi nhöng coù bieán chöùng khaéc phuïc ñöôïc trong khi moå. Khoâng theå thöïc hieän ñöôïc: Thaát baïi trong phaãu thuaät noäi soi, chuyeån moå hôû, taùi phaùt phaûi moå laïi. Ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò, döïa theo caùc tieâu chuaån Keát quaû toát: beänh nhaân ñöôïc ñieàu trò hoaøn haûo, khoâng coù bieán chöùng. Keát quaû trung bình: beänh nhaân ñöôïc ñieàu trò toát, coù moät vaøi khoù chòu nhoû. Keát quaû xaáu: beänh khoâng heát, coù nhieàu bieán chöùng. KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU Töø thaùng 6/1999 ñeán thaùng 7/2003, taïi Khoa Ngoaïi loàng ngöïc vaø Tim maïch Beänh vieän Nhaân daân Gia Ñònh ñaõ thöïc hieän PTNSLN cho 149 beänh nhaân vôùi nhieàu loaïi beänh. Ñaëc ñieåm cuûa nhoùm beänh nhaân nghieân cöùu Tuoåi: Trung bình 28,9 ± 11,2 Nhoû nhaát 15 tuoåi Lôùn nhaát 77 tuoåi Bieåu ñoà 1. Phaân boá nhoùm tuoåi 57 60 50
Bieåu ñoà 2. Phaân boá loaïi beänh Ñoå moà hoâi tay 8 4 7 5 U phoåi 15 U trung thaát TKMP TMMP 110 VTÑMMT Beänh taêng tieát moà hoâi tay nhieàu nhaát 110 tröôøng hôïp. Thôøi gian moå Taêng tieát moà hoâi tay ñöôïc thöïc hieän phaãu thuaät cho caû hai beân.Caùc tröôøng hôïp coøn laïi ñöôïc thöïc hieän moät beân. Baûng 1. Phaân boá thôøi gian moå Beänh lyù Thôøi gian trung bình Taêng tieát moà hoâi tay 58,6 ± 20,3 U phoåi 100,9 ± 35,9 U trung thaát 75 ± 16 Traøn khí maøng phoåi 89,2 ± 17,9 Traøn maùu maøng phoåi 58,3 ± 7,2 Vieâm taéc ñoäng maïch 26,3 ± 4,7 Thôøi gian haäu phaãu Thôøi gian haäu phaãu tính töø luùc moå ñeán luùc ra vieän: Baûng 2. Thôøi gian haäu phaãu Beänh lyù Ngaén nhaát Daøi nhaát Trung bình (ngaøy) Taêng tieát moà hoâi tay 2 12 3,1 ± 0,1 U phoåi 5 13 7 ± 2,5 U trung thaát 3 5 4,3 ± 1,2 Traøn khí maøng phoåi 6 12 8 ± 2,5 Traøn maùu maøng phoåi 4 7 5,7 ± 1,5 Vieâm taéc ñoäng maïch 3 6 3,7 ± 1,5 Caùc bieán chöùng Khoâng coù töû vong Caùc bieán chöùng sau moå Baûng 3. Caùc bieán chöùng cuûa phaãu thuaät caét thaàn kinh giao caûm ngöïc Bieán chöùng Soá beänh nhaân % Traøn khí döôùi da 7 6,2 Traøn khí maøng phoåi 3 2,6 Traøn maùu maøng phoåi 1 0,6 3
Chuyeån môû ngöïc 1 0,6 Toång coäng 12 10 Bieán chöùng nhieàu nhaát: traøn khí döôùi da (6,2%). Tæ leä chuyeån môû ngöïc thaáp: 1 tröôøng hôïp (0,6%) Khaû naêng thöïc hieän cho caùc loaïi phaãu thuaät Baûng 4. Chung cho caùc loaïi phaãu thuaät Keát quaû Soá löôïng % beänh nhaân Toát 128 85,9 Trung bình 16 10,8 Khoâng thöïc hieän ñöôïc 5 4,3 Toång soá 149 100 BAØN LUAÄN Khaû naêng thöïc hieän phaãu thuaät qua ngaû noäi soi loàng ngöïc Qua keát quaû 149 beänh nhaân, chuùng toâi thöïc hieän thaønh coâng qua phaãu thuaät noäi soi vôùi keát quaû toát laø 128 tröôøng hôïp (85,9%), khaû naêng thöïc hieän trung bình vôùi moät soá khoù khaên nhoû khaéc phuïc ñöôïc trong quaù trình laø 16 beänh nhaân (10,8%) vaø khoâng thöïc hieän ñöôïc phaãu thuaät noäi soi, phaûi môû ngöïc ñeå giaûi quyeát toån thöông chæ coù 5 tröôøng hôïp chieám 4,3%. Keát quaû ban ñaàu cho thaáy tæ leä thaønh coâng nhö vaäy laø khaù cao khi so saùnh vôùi taùc giaû khaùc. Weatherford vaø coäng söï [17] thöïc hieän 52 tröôøng hôïp tæ leä thaønh coâng 77%, chuyeån môû ngöïc 27%. Taùc giaû Huyønh Quang Khaùnh vaø coäng söï [3] thöïc hieän 63 phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc qua noäi soi cho 40 beänh nhaân vieâm taéc ñoäng maïch maïn tính chi treân: khoâng coù töû vong, hai tröôøng hôïp bieán chöùng nheï, hai tröôøng hôïp taùi phaùt phaûi nhaäp vieän trôû laïi do taéc ñoäng maïch maïn tính chi döôùi, taát caû nhöõng beänh nhaân coøn laïi ñeàu cho keát quaû laâm saøng toát sau phaãu thuaät. Vôùi chuùng toâi, haàu nhö trong phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp phaãu thuaät ñôn giaûn, khoâng caàn ñeán caùc thieát bò chuyeân duøng cho PTNSLN, chaéng haïn nhö caét haïch thaàn kinh giao caûm ñeå ñieàu trò beänh vieâm taéc ñoäng maïch vaø taêng tieát moà hoâi tay (tæ leä thaønh coâng toát laø 89,4%). Caùc tröôøng hôïp thaát baïi chuû yeáu gaëp trong noäi soi loàng ngöïc ñeå chaån ñoaùn sinh thieát vaø ñieàu trò u phoåi, do thieáu duïng cuï phaãu thuaät noäi soi chuyeân duøng nhö stapler, maùy caét ñoát sieâu aâm v.v… Nhöõng nhöôïc ñieåm naøy seõ ñöôïc khaéc phuïc trong thôøi gian tôùi ñeå coù theå phaãu thuaät noäi soi cho nhieàu beänh lyù ôû loàng ngöïc hôn. Trong nhoùm nghieân cöùu cuûa chuùng toâi khoâng coù töû vong vì chuùng toâi löïa choïn nhöõng phaãu thuaät khoâng phöùc taïp, chæ ñònh phaãu thuaät qua noäi soi chaët cheõ. Vôùi caùc tröôøng hôïp caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc qua noäi soi thì bieán chöùng thöôøng laø nheï, chuû yeáu laø traøn khí döôùi da vôùi 6,2%, traøn khí maøng phoåi 2,6%, traøn maùu maøng phoåi löôïng ít 0,6% vaø chæ coù chuyeån môû ngöïc moät tröôøng hôïp do dính nhieàu, trong khi gôõ dính, phaãu thuaät vieân laøm chaûy maùu. Khi so saùnh vôùi caùc taùc giaû khaùc thöïc hieän cuøng moät loaïi phaãu thuaät thì tæ leä bieán chöùng cuûa chuùng toâi cuõng töông ñöông vaø chaáp nhaän ñöôïc. Vôùi caùc tröôøng hôïp beänh lyù khaùc nhö u phoåi nhoû ngoaïi vi, tuy khoâng coù töû vong, nhöng do tính chaát phöùc taïp cuûa phaãu thuaät vaø thieáu thoán caùc duïng cuï chuyeân duøng neân vaãn coøn moät soá bieán chöùng nhö: 1 tröôøng hôïp traøn khí maøng phoåi, 1 tröôøng hôïp traøn maùu maøng phoåi vaø chuyeån môû ngöïc 4 tröôøng hôïp. Vôùi beänh traøn khí maøng phoåi töï phaùt: 2 tröôøng hôïp chuyeån môû ngöïc. U trung thaát, traøn maùu maøng phoåi: khoâng coù bieán chöùng. Do soá löôïng cuûa caùc loaïi beänh naøy coøn ít neân chöa ñöa ra ñöôïc keát luaän veà tæ leä caùc bieán chöùng. Thôøi gian moå 4
Trong nhoùm nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, thôøi gian moå trung bình ngaén nhaát laø trong tröôøng hôïp taéc ñoäng maïch maïn tính chi treân, daøi nhaát laø tröôøng hôïp sinh thieát u phoåi. Thôøi gian moå trong caét thaàn kinh giao caûm ngöïc ñieàu trò taéc ñoäng maïch maïn tính chi treân chæ thöïc hieän moät beân. Tröôøng hôïp sinh thieát u phoåi, chuùng toâi coù keøm môû ngöïc ñeå giaûi quyeát thöông toån neân keùo daøi thôøi gian moå. Trong ñieàu trò taêng tieát moà hoâi tay ôû giai ñoaïn ñaàu thôøi gian moå trung bình laø 58,6 ± 0,3 phuùt, daøi hôn so vôùi caùc taùc giaû khaùc. Nguyeân nhaân thao taùc kyõ thuaät chöa quen, veäc nhaän ñònh haïch thaàn kinh giao caûm khoù, soá löôïng loã trocar vaøo laø 3 neân maát nhieàu thôøi gian hôn. Rieâng nhoùm beänh nhaân moå töø thaùng 12 naêm 2003, sau khi aùp duïng nhöõng caûi tieán veà tö theá beänh nhaân vaø ngoõ vaøo cuûa trocar, thôøi gian moå trung bình chæ coøn 25 phuùt. Taùc giaû Bo Young Kim vaø coäng söï [8] thöïc hieän ñieàu trò 45 beänh nhaân ñoå moà hoâi tay vôùi thôøi gian moå trung bình chæ laø 10 ± 5 phuùt cho moãi beân (chæ tính thôøi gian phaãu thuaät). Thôøi gian moå cuûa chuùng toâi coøn daøi vì tính töø luùc raïch da ñeán keát thuùc phaãu thuaät, trong ñoù coù thôøi gian xoay trôû beänh nhaân vaø chuaån bò ñoà vaûi. Taùc giaû Vaên Taàn vaø coäng söï [5] caét thaàn kinh giao caûm ngöïc qua noäi soi ñieàu trò ñoå moà hoâi tay thôøi gian moå trung bình laø 33 phuùt. So saùnh vôùi hoài cöùu 30 tröôøng hôïp caét u phoåi qua môû ngöïc hôû taïi Beänh vieän Nhaân daân Gia Ñònh trong cuøng thôøi gian nghieân cöùu: thôøi gian moå trung bình 131,7 ±11,5 phuùt, trong khi ñoù caét u phoåi qua noäi soi 100,9 ± 35,9 phuùt. Ñau sau moå Ñau sau moå ñöôïc ñaùnh giaù giaùn tieáp qua soá ngaøy beänh nhaân ñöôïc söû duïng thuoác giaûm ñau daïng tieâm keå töø sau moå. Soá ngaøy ñöôïc söû duïng thuoác giaûm ñau daïng tieâm ít nhaát trong tröôøng hôïp caét thaàn kinh giao caûm ngöïc, daøi nhaát trong tröôøng hôïp traøn khí maøng phoåi. Vì phaãu thuaät caét thaàn kinh giao caûm ngöïc laø phaãu thuaät ñôn giaûn, thao taùc ít, chæ vaøo ngöïc vôùi hai loã trocar vaø sau moå haàu nhö khoâng daãn löu maøng phoåi neân beänh nhaân ít ñau sau moå. Ñoái vôùi tröôøng hôïp traøn khí maøng phoåi laø phaãu thuaät phaûi thao taùc nhieàu, phaûi vaøo ngöïc töø ba loã trocar, sau moå ñeàu coù daãn löu maøng phoåi neân beänh nhaân ñau nhieàu hôn. Qua hoài cöùu 30 tröôøng hôïp caét u phoåi qua môû ngöïc hôû taïi beänh vieän Nhaân daân Gia Ñònh trong cuøng thôøi gian nghieân cöùu soá ngaøy söû duïng thuoác giaûm ñau daïng tieâm trung bình laø 5,3 ± 0,5 ngaøy vaãn nhieàu hôn so vôùi moå noäi soi laø 3,1 ± 0,8 ngaøy. Theo Walker vaø coäng söï [15], ñaùnh giaù möùc ñoä ñau sau moå baèng so saùnh nhu caàu söû duïng thuoác giaûm ñau: 83 tröôøng hôïp moå noäi soi loàng ngöïc so saùnh vôùi 110 tröôøng hôïp môû ngöïc cho thaáy soá löôïng söû duïng morphin ôû nhoùm phaãu thuaät noäi soi ít hôn so vôùi nhoùm môû ngöïc (57mg so vôùi 73mg morphin, p < 0,01). Thôøi gian haäu phaãu Thôøi gian haäu phaãu chuùng toâi tính töø luùc phaãu thuaät ñeán luùc xuaát vieän. Thôøi gian haäu phaãu trung bình ngaén nhaát laø: tröôøng hôïp caét thaàn kinh giao caûm ngöïc; daøi nhaát laø tröôøng hôïp u phoåi. Phaãu thuaät caøng ñôn giaûn thì thôøi gian haäu phaãu caøng ñöôïc ruùt ngaén. Trong tröôøng hôïp phaãu thuaät caét thaàn kinh giao caûm ngöïc ñieàu trò ñoå moà hoâi tay vaø beänh vieâm taéc ñoäng maïch maïn tính chi treân, so vôùi caùc taùc giaû khaùc, thôøi gian haäu phaãu cuûa chuùng toâi laø nhö nhau. So saùnh vôùi nhöõng tröôøng hôïp phaûi môû ngöïc hôû, theo Weatherford vaø coäng söï [17] 52 tröôøng hôïp moå noäi soi so vôùi 43 tröôøng hôïp môû ngöïc: Thôøi gian naèm vieän ôû nhoùm moå noäi soi laø 5,5 ngaøy so vôùi 8 ngaøy ôû nhoùm môû ngöïc, khaùc nhau coù yù nghóa thoáng keâ (p = 0.01) KEÁT LUAÄN Hieäu quaû cuûa vieäc öùng duïng phaãu thuaät noäi soi loàng ngöïc taïi Beänh vieän Nhaân daân Gia Ñònh trong chaån ñoaùn vaø ñieàu trò moät soá caùc beänh Loàng ngöïc vaø Tim maïch: Tuy chæ môùi thöïc hieän trong thôøi gian ngaén, cô sôû vaät chaát coøn haïn cheá, nhöng PTNSLN trong ñieàu trò caùc beänh loàng ngöïc vaø tim maïch ñaõ cho keát quaû toát ôû 128 beänh nhaân (85,9%), trung bình ôû l16 beänh nhaân (10,8%) vaø chæ coù 5 beänh nhaân khoâng theå thöïc hieän ñöôïc (4,3%). Keát quaû naøy laø töông ñöông vôùi caùc coâng trình nghieân cöùu khaùc trong vaø ngoaøi nöôùc. Tæ leä bieán chöùng cuûa chuùng toâi laø giôùi haïn ôû möùc ñoä cho pheùp. Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa nhöõng tröôøng hôïp thaát baïi laø do thieáu caùc trang thieát bò chuyeân duøng cho phaãu thuaät noäi soi Loàng ngöïc nhö Stapler, maùy ñoát sieâu aâm v.v… 5
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Nguyeãn Maäu Anh, Nguyeãn Taán Cöôøng, Minoru Akiyama. Taøi lieäu höôùng daãn phaãu thuaät noäi soi. beänh vieän Chôï Raãy, 1999: 6-13. 2. Voõ Vaên Huy, Voõ Thò Lan, Hoaøng Troïng. Öng duïng SPSS for windows ñeå xöû lyù vaø phaân tích döõ kieän nghieân cöùu. Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät 1997. 3. Huyønh Quang Khaùnh, Nguyeãn Coâng Minh, Nguyeãn Taán Cöôøng, Hoaøng Vaên Thieäp vaø cs. ÖÙng duïng caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc noäi soi trong taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân. Y hoïc thaønh phoá Hoà Chí Minh, taäp 6, phuï baûn soá 3-2002: 272-276. 4. Hoà Nam. Ñieàu trò taêng tieát moà hoâi tay baêng phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc qua ngaõ noäi soi. Luaän vaên toát nghieäp thaïc só 1999: 2-20. 5. VAÊN TAÀN. Caûi tieán phaãu thuaät noäi soi loàng ngöïc ñeå ñieàu trò chaûy moà hoâi tay. Toaøn vaên baùo caùo toång keát nghieân cöùu khoa hoïc vaø caûi tieán kyõ thuaät möôøi naêm taïi beänh vieän Bình Daân 2000: 157-162. 6. Traàn Nhö Höng Vieät, Nguyeãn Hoaøi Nam Vaø Cs. Ñaùnh giaù keát quaû noäi soi loàng ngöïc. Y hoïc thaønh phoá Hoà Chí Minh, taäp 7, phuï baûn soá1-2003: 31-35. 7. Adel K. Ayed, Hassan J. Al-Din. The results of Thoracoscopic surgery for primary Spontaneous Pneumothorax. Chest , Volume 118, number 1, 2000 :1-7. Anthony P. Yim. Thoracoscopic surgery. An overview, Video-assisted Thoracoscopic surgery workshop. 2nd Asian 8. pacific Congress of endoscopic surgery 1995: 39-40. 9. Bo-Young Kim, Bong-Suk Oh, Young-Kyu Park, Won-Chae Jang,Hong-Ju Suh,Young-Hyuk Im. Video-assisted thoracoscopic Sympathicotomy for primary palma hyperhidrosis. America journal of surgery , Volume 181, number 6, 2001:1-6. 10. Heuberger J. The indications for and results of video thoracoscopic sympathectomy. Dtsch Med Wochenschr, 7, jul- 2000; 125 (27): 17-21. 11. Johna S., Alkoraishi A., Taylor E., Derrick M., Bloch Jh. Video-assisted thoracic surgery: Application and outcom. J. Soc. Laparoendosc. Surg. 1997; 1: 41-4. 12. Lardinois D. Minimally invasive video-endoscopic sympathectomy by use of a transaxillary single port approach. Eur. J. Cardiothorac Surg. 01-Jan-2002; 21(1): 67-70. 13. Luis Marcelo Inaco Cirino, Angelo Fernander, Et Al. Diagnosis and treatment of mediastinal tumor by thoracoscopy. Chest, Volume 117, number 6, June 2002:1-13. 14. Robert J. Mckenna. Thoracoscopic evaluation and treatment of pulmonary disease. Surgical clinics of North America, volume 80, number 5, October 2000: 1-12. 15. Rodney J. Landreneau, Robert J. Keenan, Stephen R. Hazelrigg, Michael J. Mack, Keith S. Naunheim. Thoracoscopy for empyema and hemothorax. Chest, Volume 109, number 1, Jan 1996:1-10. 16. Weatherford, David A., Stephenson, James E.. Thoracoscopy versus thoracotomy: Indication and advantages. American Surgeon, Jan 95, vol. 61, Issue 1: 1-7. 17. Yi-Cheng Wu, Ming-Shian Lu, Chi-Hsiao Yeh, Yun-Hen Liu, Ming-Ju Hsieh, Hung-I Lu, Et Al. Justifying video- assisted thoracic surgery for spontaneous hemopneumothorax. Chest, Volume 122, number 5 , Nov. 2002. 6