Học và vị thế cạnh tranh trong kinh doanh

Học và vị thế cạnh tranh

Học là đầu tư, là lợi thế cạnh tranh của mỗi

doanh nhân, của mỗi doanh nghiệp. Học

không chỉ đơn thuần là đến trường, đến lớp,

học hỏi lẫn nhau từ chính công việc mỗi ngày, mà còn phải đẩy

mạnh mô hình học tập, chia sẻ lẫn nhau trong nội bộ doanh

nghiệp và giữa các doanh nghiệp với nhau. Và điều quan trọng

hơn là học cách đưa chúng vào cuộc sống hằng ngày. Chỉ có óc

thực tiễn, tài năng biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo từ những

điều đã học, áp dụng những kinh nghiệm đã tiếp thu vào đúng

chỗ, đúng lúc, đúng thời cơ, đúng hoàn cảnh, mới giúp chúng ta

chiến thắng trong cuộc chạy đua này.

Doanh nhân và nhân viên cùng học

Khi làm việc, trao đổi với một số CEO, đôi khi chúng ta nghe

những câu nói đại lọai như sau: “Tôi bận lắm, tôi không có thời

gian, công việc của tôi nhiều quá…”. Một lần, tôi gởi cho một

người bạn (giám đốc một công ty nhỏ) giấy mời tham dự hội thảo

và khuyên chân tình: “Tham gia các buổi toạ đàm, hội thảo, anh

sẽ tiếp nhận nhiều cái hay đó. Trong một lần tham dự, anh chỉ

tâm đắt một điều và áp dụng như thế là đủ. Nó cũng giống như

việc “đập xương lấy tỉ”. Tôi nhận được câu trả lời: “Ai giải quyết

công việc cho tôi để đến dự các buổi đó”. Rồi tôi tìm mọi cách kéo

anh tham gia các buổi hội thảo như vậy, sau 3 lần tham dự, anh

nói với tôi: “Nghe lời cậu, tôi bỏ ra 3 buổi, quả thật, tôi tiết kiệm

được hàng chục buổi sau này. Đầu tư thời gian cho việc học như

thế này sinh lợi đấy”.

May mắn được tiếp xúc, trao đổi, chia sẻ với CEO thành công

của các công ty Việt Nam (được bình chọn bởi các tổ chức có uy

tín), tôi luôn nghe được những câu nói na ná như sau: “Sáng hôm

nay tới làm việc với khách hàng, tôi học được một điều rất hay.

Tối kia uống cà phê, người bạn gần 2 tháng nay không gặp chia

sẻ một kinh nghiệm quản lý rất quí. Ngày… tháng, đến dự một hội

thảo, vị giáo sư A trình bày một vấn đề rất mới và mình đang

nghiên cứu áp dụng. Và chiều nay, mình lại đi học…”.

Khi đến Việt Nam, trước câu hỏi của các phóng viên: “Tại sao

ông lại bỏ học đại học”, Bill Gates đã trả lời: “Tôi không học đại

học, chứ không phải bỏ học”. Cả cuộc đời của ông luôn dành cho

việc học. Jack Welk từ khi đặt chân vào GE cho đến lúc về hưu,

luôn theo đổi sự học… Tìm hiểu, nghiên cứu về các CEO thành

công nhất của thế giới và Việt Nam, chúng ta thấy có một điểm

chung: họ xem việc học như là bữa cơm hàng ngày.

Người xưa có câu: “Kính lão đắc thọ”. “Lão” theo nghĩa đen chính

là người lớn tuổi, còn theo nghĩa bóng đó chính là sự khôn ngoan

và kinh nghiệm. Khi chúng ta “kính lão”, theo tôi chính là chúng ta

phải biết luôn tự vun đắp, trau dồi những kiến thức, kinh nghiệm

từ người đi trước, từ sách vở và từ thực tiễn cuộc sống cho bản

thân, có như vậy, chúng ta mới đắc được thọ, mới có được sự

khôn ngoan, sự hiểu biết nhanh hơn và cao hơn rất nhiều so với

sự khôn ngoan, hiểu biết mà ở tuổi đời thực của mình thu nhận

được. Như vậy, “kính lão đắc thọ” đã hàm chứa lời khuyên sâu

xa: “học tập suốt đời”. Học càng nhiều, càng phát hiện ra sự thiếu

hiểu biết của mình.

Học không chỉ đơn thuần là đến trường, đến lớp, mà còn học từ

nhiều nguồn: sách vở, báo chí, internet, tham gia hội thảo, nghe

báo cáo chuyên đề, tham quan... đặc biệt là từ những người bạn,

đồng nghiệp, cấp trên, cấp dưới ở bất cứ nơi đâu, vào bất cứ lúc

nào, bằng mọi phương tiện nếu có thể. Bên cạnh đó, chúng ta

phải đề cao việc học cách áp dụng, lôi cuốn mọi người xung

quanh cùng học, biến công ty thành tổ chức học tập.

Trong 500 doanh nghiệp hàng đầu thế giới, định nghĩa nhân viên

ưu tú là nhân viên có năng lực học tập cao. Chỉ có nhân viên có

năng lực học tập cao mới không ngừng tạo ra giá trị cho doanh

nghiệp, và là nhân viên không thể thiếu của doanh nghiệp.Tần số

chữ “học” xuất hiện rất thường xuyên trong lời nói của họ, và học

hình như đã trở thành bản sắc văn hoá.

Tại Microsoft, Bill Gates đã tạo ra một công ty có tính học hỏi cao.

Tổng hành dinh của công ty tại Redmond, Washington được tổ

chức đúng phong cách của một trường đại học, thậm chí còn đặt

tên Khuôn viên đại học (Microsoft Campus).

Học và vị thế cạnh tranh

T. Woolf C. Roth đã nói: “Trong kinh doanh, vốn liếng không phải

là quan trọng nhất. Kinh nghiệm cũng không phải nốt. Hai thứ đó

người ta đều có thể có được không sớm thì muộn. Cái quan

trọng là những ý tưởng”. Năng lực cạnh tranh chủ yếu của doanh

nghiệp là sáng tạo, mà sáng tạo không thể tách rời với học tập.

Sức sáng tạo có thể được nâng cao qua học tập và rèn luyện.

Sức sáng tạo của doanh nghiệp bắt đầu từ sức sáng tạo của

nhân viên. Học tập tốt, để thông qua đó mà nâng cao khả năng

tưởng tượng, phân tích, tổng hợp và sáng tạo. Doanh nghiệp nào

lấy học tập làm nền tảng, xây dựng được bản sắc văn hóa học,

doanh nghiệp đó tràn đầy sáng tạo và sức sống. Thông qua học

tập, nhân viên chịu khó suy nghĩ hơn trong công việc, giỏi nắm

bắt những vấn đề mới, nhanh chóng tiếp thu những tư tưởng mới

và kỹ thuật mới. Như vậy đảm bảo doanh nghiệp giữ được ưu thế

trong cạnh tranh khốc liệt.

Peter Drucker – cây cổ thụ về quản lý – đã nói: “Ưu thế cạnh

tranh lâu dài duy nhất của doanh nghiệp chính là có được năng

lực học tập nhanh hơn đối thủ cạnh tranh”. Những doanh nghiệp

thành công nhất của thế kỷ 21 sẽ là những công ty xây dựng nền

móng trên tổ chức mô hình học tập. Trong nền kinh tế lấy tri thức

làm chủ đạo, trong các doanh nghiệp hiện đại theo mô hình tập

trung tri thức, thì năng lực học tập trở thành năng lực cơ bản của

doanh nghiệp, là nguồn gốc để doanh nghiệp dành ưu thế cạnh

tranh.

Xerox Corporation là tập đoàn Mỹ chuyên sản xuất và kinh doanh

máy photocopy in ấn tài liệu văn phòng. Tại 12 nước ở Châu Âu,

một đội ngũ gồm 13.000 nhân viên được giao đảm trách việc bảo

hành, bảo trì và sửa chữa mọi sự cố xảy ra cho khách hàng. Để

công việc nói trên có hiệu quả cao nhất, chương trình trao đổi

thông tin mang tên Eurêka được xây dựng năm 1996 và mạng

nối mạng 13.000 nhân viên với nhau. Eurêka, đến đầu năm 2003,

bao gồm 35.000 phương pháp sữa chữa có thể khắc phục

khoảng 150.000 sự cố kỹ thuật. Các phương pháp đó đã được

đưa lên mạng và hoàn chỉnh bởi chính 13.000 nhân viên nói trên.

Tính trung bình kể từ ngày thành lập, mỗi tháng có 300 phương

án sữa chữa được trao đổi trên mạng Eurêka. Điều đó đã tiết

kiệm được cho Xerox thời gian lao động và phụ tùng linh kiện

ước tính khoảng 100 triệu USD/năm. Từ 2% đến 5% số tiền tiết

kiệm này được Xerox trích ra để thưởng (bằng tiền mặt hoặc hình

thức đào tạo thêm) cho các nhân viên tham gia chương trình trao

đổi về kỹ thuật sữa chữa nói trên.

Quay về Việt Nam, đến thăm ĐỒNG TÂM GROUP, cả 3 miền

Nam, Trung, Bắc đều có phòng học khá tiện nghi. Bước vào

phòng học mỗi nơi, chúng ta đều thấy câu: “muốn biết phải hỏi,

muốn giỏi phải học”. Và hình như mọi nhân viên đều thuộc lòng

câu này. Đến thăm DOMESCO, mỗi năm, tòan cán bộ nhân viên

từ 3 miền (Bắc, Trung, Nam) tập trung về tại Đồng Tháp để học

tập và chia sẻ trong nữa tháng sau khi nghỉ tết âm lịch. Tại

SAMCO, mỗi tuần luôn có những buổi học hoặc chia sẻ theo từng

chuyên đề theo mô hình “trường học trong doanh nghiệp”. Tại

SAPUWA, bên cạnh phòng học được trang bị tiện nghi, một tủ

sách với những đầu sách rất hay, giống như một thư viện nhỏ

của trường đại học… Các công ty này triển khai mô hình học,

chia sẻ tri thức trong nội bộ. Kết quả của công việc này là hiệu

quả làm việc của cán bộ nhân viên được nâng lên, công ty dễ

dàng và nhanh chóng thích nghi với những đòi hỏi luôn biến đổi

của thị trường, và năng lực, tay nghề chuyên môn, tầm nhìn của

họ không ngừng được nâng lên.