Hướng tới Apec 2017: Bàn về mở rộng diện bao phủ nhằm phát triển bền vững bảo hiểm xã hội Việt Nam giai đoạn 2020–2030

Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> HƯỚNG TỚI APEC 2017: BÀN VỀ MỞ RỘNG DIỆN BAO PHỦ NHẰM<br /> PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG BẢO HIỂM Xà HỘI VIỆT NAM<br /> GIAI ĐOẠN 2020 – 2030<br /> TS. Nguyễn Hữu Dũng<br /> Nguyên Viện trưởng<br /> Viện Khoa học Lao động và Xã hội<br /> <br /> Tóm tắt: Hội nhập và toàn cầu hoá đang tạo ra cả cơ hội và thách thức cho mỗi quốc gia.<br /> Một trong những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt trong bối cảnh của Cách mạng Công<br /> nghiệp 4.0 chính là việc làm thế nào để mở rộng diện bao phủ và phát triển bền vững hệ thống an<br /> sinh xã hội, đặc biệt là bảo hiểm xã hội cho người dân. Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái<br /> Bình Dương (APEC) 2017 với chủ đề “tạo động lực mới, cùng vung đắp tương lai chung” đã và<br /> đang thảo luận sôi nổi về vấn đề này và mong muốn các nền kinh tế thành viên có định hướng và<br /> chiến lược an sinh xã hội hiệu quả để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Với mong<br /> muốn chia sẻ quan điểm về phát triển bền vững hệ thống bảo hiểm xã hội ở Việt Nam trong thời<br /> gian tới, bài viết này sẽ tập trung vào thảo luận vai trò, thực trạng và các giải pháp nhằm mở<br /> rộng diện bao phủ của bảo hiểm xã hội trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa dưới tác động<br /> của Cách mạng Công nghiệp 4.0<br /> Từ khoá: APEC 2017, bảo hiểm xã hội, an sinh xã hội.<br /> Abstract: Integration and globalization are creating both opportunities and challenges<br /> for countries. One of the challenges faced by Vietnam in the context of the Industry Revolution<br /> 4.0 is how to expand the coverage and to achieve a sustainable development of the social<br /> protection system, especially social insurance for all. The Asia-Pacific Economic Cooperation<br /> (APEC) 2017 Forum on "Creating New Momentum, Together for the Future" has been actively<br /> discussed this issue and it is expected that all members have effective social security orientations<br /> and strategies to improve the quality of life for their people. Wishing to share the views on the<br /> sustainable development of the social insurance system in Vietnam in the forthcoming, this<br /> article will focus on discussing the role, status and solutions to expand coverage of social<br /> insurance in the context of integration and globalization under the influence of the Industrial<br /> Revolution 4.0<br /> Key words: APEC 2017, social insurance, social protection.<br /> <br /> <br /> nhất là trong bối cảnh của Cuộc cách mạng<br /> 1.Vai trò của mở rộng diện bao phủ<br /> Công nghiệp 4.0 (đặc biệt là công nghệ số),<br /> đối với phát triển bền vững bảo hiểm xã<br /> Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền<br /> hội ở Việt Nam<br /> vững của Liên Hợp Quốc và Hiệp định<br /> Ngày nay chúng ta đang chứng kiến sự Paris về chống biến đổi khí hậu …đã tạo<br /> thay đổi nhanh chóng trên quy mô toàn cầu,<br /> <br /> 11<br />  Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> nền tảng quan trọng cho sự phát triển bền BHXH trong dài hạn, nhất là cân đối quỹ<br /> vững, toàn diện, bao trùm và công bằng của thu - chi bảo hiểm hưu trí và tử tuất, có kết<br /> mỗi quốc gia. Diễn đàn APEC năm 2017 dư và không phải chi từ ngân sách nhà<br /> được tổ chức tại Việt Nam với chủ đề “Tạo nước; đạt được sự hài lòng của người dân<br /> động lực mới, cùng vun đắp tương lai về một hệ thống chích sách BHXH hiệu<br /> chung” cũng bàn luận theo hướng trên. Việt quả, có khả năng phòng ngừa, hạn chế và<br /> Nam đã và đang có nhiều hành động chủ khắc phục các rủi ro xã hội; hiện đại hoá<br /> động và tích cực hưởng ứng mục tiêu phát quản lý và quản trị hệ thống BHXH trên cơ<br /> triển bền vững, toàn diện, bao trùm và công sở áp dụng công nghệ số.<br /> bằng ở cả 21 nền kinh tế khu vực Châu Á - Các mục tiêu này có mối quan hệ mật<br /> Thái Bình Dương. thiết với nhau, nhưng với mô hình BHXH<br /> Đối với Việt Nam, vấn đề kết hợp tăng theo nguyên tắc đóng - hưởng với sự kết<br /> trưởng kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội hợp hợp lý giữa các tham số đóng xác định<br /> (ASXH) là định hướng chiến lược góp phần (defined contribution - DC) và thông số<br /> thoát bẫy thu nhập trung bình, vượt qua các hưởng xác định (defined benefit - DB), có<br /> thách thức an ninh phi truyền thống, thúc tính chia sẻ thì vấn đề then chốt là phải mở<br /> đẩy phát triển bền vững, bao trùm và sáng rộng độ bao phủ trên cơ sở đảm bảo quyền<br /> tạo, đảm bảo cho mọi người dân tham gia của người tham gia (có tính phổ quát) vào<br /> và thụ hưởng kết quả của sự phát triển và một hệ thống BHXH đa tầng trong tổng thể<br /> thịnh vượng chung. hệ thống ASXH. Hay nói một cách khác,<br /> Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong mở rộng diện bao phủ BHXH có vai trò đặc<br /> những trụ cột quan trọng của hệ thống biệt quan trọng đối với phát triển bền vững<br /> ASXH đa tầng, linh hoạt và có thể hỗ trợ BHXH của Việt Nam trong dài hạn. Tuy<br /> nhau. BHXH được từng bước đổi mới gắn nhiên, đây là một trong những vấn đề lớn,<br /> kết hơn với hệ thống ASXH đa dạng, toàn nổi cộm do tỷ lệ bao phủ hiện nay còn thấp<br /> diện, có tính chia sẻ giữa nhà nước, xã hội và còn nhiều khoảng trống về chính sách<br /> và người dân, giữa các nhóm dân cư trong BHXH mà các nhà hoạch định chính sách<br /> một thế hệ và giữa các thế hệ, hướng vào BHXH Việt Nam đặc biệt quan tâm. Do đó,<br /> phát triển con người, thực hiên công bằng ngày 29 tháng 3 năm 2017 vừa qua, Bộ Lao<br /> xã hội, góp phần tích cực, tạo động lực mới động - Thương binh và Xã hội đã phối hợp<br /> thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển với Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đã tổ<br /> bền vững đất nước. chức Hội thảo quốc tế về “Mở rộng diện<br /> bao phủ bảo hiểm xã hội - Kinh nghiệm<br /> Một hệ thống BHXH phát triển bền quốc tế và giải pháp cho Việt Nam” để bàn<br /> vững được thể hiện ở sự vận hành thông về vấn đề này.<br /> suốt, trôi chảy, đạt được các mục tiêu cuối<br /> cùng là mở rộng đối tượng tham gia BHXH Khi đánh giá diện bao phủ BHXH, vấn<br /> chiếm phần lớn lực lượng lao động; đảm đề quan trọng là phải thống nhất tiêu chí xác<br /> bảo phát triển bền vững và cân đối quỹ<br /> <br /> 12<br />  Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> định. Theo quan điểm của ILO, có 2 tiêu BHXH ở Việt Nam giai đoạn 2020 - 2030<br /> chí, đó là: trên thực tế và trong dài hạn.<br /> - Tỷ lệ lao động tham gia BHXH so với 2. Thực trạng diện bao phủ bảo hiểm<br /> tổng lực lương lao động trong độ tuổi lao xã hội hiện nay và các khoảng trống trong<br /> động (ở Việt Nam là nam: 15 - 60 tuổi, nữ: chính sách và trong tổ chức thực hiện<br /> 15 - 55 tuổi). Vấn đề mở rộng diện bao phủ BHXH<br /> - Tỷ lệ người được hưởng lương hưu và phụ thuộc trước tiên vào pháp luật, chính<br /> các chế độ BHXH hàng tháng so với người sách BHXH quy định phạm vi đối tượng áp<br /> trên độ tuổi lao động (ở Việt Nam là nam: dụng. Từ khi đổi mới đến nay pháp luật,<br /> 60 tuổi trở lên, nữ: 55 tuổi trở lên). chính sách BHXH ở Việt Nam đã được xây<br /> Có thể nói rằng, mở rộng diện bao phủ dựng, nhiều lần sửa đổi, bổ sung theo<br /> BHXH phải được coi là một trong những hướng mở rộng phạm vi, đối tượng tham<br /> mục tiêu chiến lược của phát triển BHXH gia. Quá trình mở rộng này được thể hiện ở<br /> bền vững trong tổng thể cải cách toàn diện sơ đồ dưới đây (Sơ đồ 1).<br /> <br /> Sơ đồ 1: Quá trình mở rộng diện tham gia BHXH tại Việt Nam<br /> NLĐ làm<br /> việc theo hợp<br /> NLĐ làm đồng lao<br /> việc theo động từ đủ 1<br /> NLĐ làm việc hợp đồng lao<br /> theo hợp đồng tháng trở lên,<br /> NLĐ làm động từ đủ 3 người lao<br /> lao động từ đủ tháng trở lên,<br /> việc theo hợp 3 tháng trở lên động nước<br /> NLĐ làm việc đồng lao lao động VN<br /> BHXH bắt goài làm việc<br /> theo hợp đồng động từ đủ 3 làm việc tại<br /> buộc) và công tại Việt Nam<br /> mùa vụ hoặc tháng trở lên nước ngoài<br /> dân Việt Nam BHXH bắt<br /> công việc từ đủ (BHXH bắt (BHXH bắt<br /> trong độ tuổi buộc) và công<br /> 3 tháng trở và buộc) buộc) và<br /> lao động dân Việt Nam<br /> SDLĐ phải có công dân<br /> (BHXH tự từ đủ 15 tuổi<br /> từ 10 LĐ trở lên Việt Nam từ trở lên<br /> nguyện) đủ 15 tuổi (BHXH tự<br /> trở lên nguyện)<br /> (BHXH tự<br /> nguyện)<br /> Những người Những người Những Những người Những Những<br /> làm việc cho làm việc trong người làm làm việc trong người làm người làm<br /> Chính phủ khu vực công việc trong khu vực công việc trong việc trong<br /> khu vực khu vực khu vực<br /> công công công<br /> 1945 1995 2003 2008 2016 2018<br /> Nguồn: Vụ BHXH tổng hợp từ các văn bản quy phạm pháp luật<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 13<br />  Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> <br /> Sơ đồ 1 cho thấy, theo Luật BHXH Số liệu Bảng 1cho thấy xu hướng<br /> 2014, phạm vi đối tượng tham gia BHXH chung là diện bao phủ BHXH tăng liên tục<br /> bao gồm: những người làm việc trong khu qua các năm và với số lượng đáng kể. Số<br /> vực công (BHXH bắt buộc), người lao động đối tượng tham gia BHXH bắt buộc của<br /> làm việc theo hợp đồng lao động từ đủ 1 năm 2008 so với năm 2007 có sự tăng vọt<br /> tháng trở lên, người lao động nước ngoài làm với khoảng 1 triệu người (tăng 15,11%). Xu<br /> việc tại Việt Nam (BHXH bắt buộc) và công hướng này vẫn được duy trì trong các năm<br /> dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên (BHXH tiếp theo, nhưng với tốc độ tăng có giảm<br /> tự nguyện). Khung pháp lý như vậy đã có sự xuống, tốc độ tăng trung bình khoảng<br /> phát triển nhiều so với trước 1995, về 5%/năm trong các năm 2009 – 2015.<br /> nguyên tắc, cho phép mở rộng diện bao phủ Trong khi đó, đối tượng tham gia<br /> BHXH tới đại bộ phận lực lượng lao động. BHXH tự nguyện mặc dù có tốc độ tăng rất<br /> Trên thực tế đã diễn ra quá trình mở nhanh, nhưng tổng số người tham gia thực<br /> rộng và tăng liên tục đối tượng tham gia tế còn khá nhỏ bé, khi số người tham gia<br /> BHXH từ khi Luật BHXH 2006 (có hiệu BHXH tự nguyện tính đến năm 2015 chỉ đạt<br /> lực từ 1/7/2007) đến nay (Bảng 1). hơn 200 nghìn người.<br /> <br /> <br /> Bảng 1. Đố i tươ ̣ng tham gia BHXH giai đoạn 2007-2015<br /> <br /> STT Năm 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015<br /> <br /> Số lao động<br /> tham gia<br /> 1 BHXH bắt 7.418 8.539 8.901 9.441 10.075 10.431 10.889 11.451 12.072<br /> buộc (triệu<br /> người)<br /> Tốc độ tăng so<br /> 2 - +15,11 +4,24 +6,07 +6,72 +3,3 +4,3 +5,1 +5,4<br /> năm trước (%)<br /> Số lao động<br /> tham gia<br /> 3 - 6.110 41.193 81.391 96.400 133.831 173.584 196.254 217.669<br /> BHXH tự<br /> nguyện (người)<br /> Tốc độ tăng so<br /> 4 - - +574,0 +97,5 +18,4 +38,8 +29,7 +13,0 +10,9<br /> năm trước (%)<br /> Nguồn: Vụ BHXH tổng hợp từ báo cáo quỹ BHXH của Chính phủ giai đoạn 2007-2015<br /> <br /> <br /> Đánh giá tổng thể, tính đến 31/12/2016, chiếm khoảng 24,1% lực lượng lao động<br /> tổng số đối tượng tham gia BHXH đạt (khoảng 28% lực lượng lao động trong độ<br /> 13.065.763 người, tăng gấp 6 lần so với năm tuổi). Đó là một tỷ lệ khá thấp về diện bao<br /> 1995 và 6,31% so với năm 2015, nhưng chỉ phủ BHXH ở Việt Nam. Số liệu và tỷ lệ trên<br /> <br /> <br /> 14<br />  Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> cho ta thấy có nhiều khoảng trống cả về chưa có quy định đối tượng này phải tham<br /> chính sách và tổ chức thực hiện BHXH. gia BHXH bắt buộc. Đặc biệt, có khoảng<br /> 4,658 triệu hộ kinh doanh cá thể với khoảng<br /> Về khoảng trống chính sách:<br /> 8 triệu lao động (số liệu của Tổng cục<br /> - Việt Nam là nước đang trong quá Thống kê công bố đến cuối năm 2014). Nếu<br /> trình già hoá dân số nhanh, hiện nay có Nhà nước có chính sách hỗ trợ họ để<br /> khoảng 11,2 triệu người cao tuổi. Tuy chuyển thành doanh nghiệp thì đối tượng<br /> nhiên, mới chỉ có khoảng trên 50% số người này có đủ khả năng tham gia BHXH (Kỳ<br /> đang được hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH họp thứ 3, Quốc hội XIV vừa qua đã thông<br /> và trợ cấp xã hội hàng tháng của nhà nước, qua Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa,<br /> số còn lại gần 50% (khoảng 5 triệu người) trong đó sẽ thực thi các chính sách hỗ trợ<br /> chưa được hưởng bất kỳ chính sách gì của các hộ kinh doanh cá thể có khả năng<br /> Nhà nước do Việt Nam chưa có chính sách chuyển lên thành doanh nghiệp hy vọng sẽ<br /> hưu trí xã hội tiếp cận dựa trên quyền đảm lấp một phần khoảng chống chính sách này<br /> bảo ASXH cho người cao tuổi theo hướng đối với mở rộng diện tham gia BHXH).<br /> phổ quát.<br /> - Chính sách hưởng BHXH một lần khá<br /> - Lao động nông nghiệp, khu vực phi rộng rãi, nhất là khi Quốc hội Khoá XIII<br /> kết cấu với tính chất lao động tự làm ban hành Nghị quyết số 93/2015/QH13,<br /> (khoảng 28 triệu người), có nhu cầu tham ngày 22 tháng 6 năm 2015 về việc thực hiện<br /> gia BHXH rất lớn nhưng khả năng tham gia chính sách hưởng BHXH một lần đối với<br /> (có thể đóng) BHXH lại rất thấp (chỉ người lao động (khắc phục Điều 60 của<br /> khoảng 10%), trong khi đến hết năm 2017 Luật BHXH 2014), trong khi đó một bộ<br /> chưa có chính sách hỗ trợ của Nhà nước để phân người lao động làm hợp đồng ngắn<br /> họ tham gia BHXH (chỉ đến 1/1/ 2018 mới hạn, đặc biệt là lao động trẻ và xuất thân từ<br /> có chính sách hỗ trợ cho khu vực này với nông thôn có xu hướng hưởng BHXH một<br /> mức hỗ trợ hạn chế: 15.400 lần ngày càng tăng, năm 2016 là 665.306<br /> đồng/người/tháng đến tối đa 46.200 người so với 129.156 người năm 2007, tăng<br /> đồng/người/tháng). Chính sách BHXH tự gấp 5,15 lần, sẽ làm giảm diện bao phủ do<br /> nguyện thực sự chưa hấp dẫn và thiếu chế số này ra khỏi hệ thống BHXH.<br /> độ BHXH ngắn hạn, chưa có quy định con<br /> tham gia BHXH bắt buộc thì cha mẹ được Về khoảng trống trong tổ chức thực<br /> hưởng hưu trí xã hội…. Hơn nữa, khi nền hiện:<br /> kinh tế chia sẻ phát triển mạnh do tác động - Do việc tổ chức triển khai và thực<br /> của cuộc cách mạnh công nghiệp 4.0, số lao hiện Luật BHXH chưa nghiêm, trước hết là<br /> động hoạt động trong nền kinh tế này có xu đối với lao động khu vực có quan hệ lao<br /> hướng tăng lên nhanh chóng, thu nhập rất động phải tham gia BHXH bắt buộc, nên<br /> cao, có khả năng đóng BHXH, nhưng lại vẫn còn khoảng 20% lao động chưa tham<br /> <br /> 15<br />  Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> gia, chủ yếu là trong số doanh nghiệp nhỏ lao động có thu nhập (có việc làm chính<br /> và vừa (chiếm 97% tổng số doanh nghiệp thức thể hiện ở việc có hợp đồng lao động)<br /> đang hoạt động). đều tham gia BHXH theo nguyên tắc đóng -<br /> - Hiện tượng doanh nghiệp trốn đóng hưởng, có sự chia sẻ;<br /> BHXH, trước hết là đối với lao động nhập + Tầng kết hợp đóng và có sự hỗ trợ<br /> cư và ký hợp đồng lao động ngắn hạn, khá của Nhà nước: Đối với nông dân, người lao<br /> phổ biến, trong khi chế tài không đủ răn đe động có việc làm phi chính thức (không có<br /> đối với doanh nghiệp dẫn đến thực hiện hợp đồng lao động) mà có khó khăn về khả<br /> không nghiêm. năng đóng BHXH sẽ được Nhà nước hỗ trợ<br /> - Cơ quan BHXH hoạt động còn mang một phần đóng BHXH hoặc hỗ trợ phần<br /> tính hành chính; thủ tục phiền hà, còn quy đóng của chủ sử dụng lao động để người lao<br /> định địa giới hành chính trong tham gia, thụ động có thể tham gia BHXH;<br /> hưởng BHXH khiến người lao động khó + Tầng hưu trí xã hội: Người hết tuổi<br /> tiếp cận hệ thống BHXH; thiếu gắn kết chặt lao động mà không có nguồn thu nhập, kể<br /> chẽ giữa cơ quan thuế và BHXH do đó khó cả nguồn trợ giúp xã hội của nhà nước,<br /> xác định được thu nhập của người lao động được hưởng lương hưu xã hội từ nguồn hỗ<br /> để thu BHXH… trợ của Nhà nước hoặc nếu có con tham gia<br /> BHXH;<br /> 3. Các giải pháp mở rộng diện bao<br /> phủ bảo hiểm xã hội giai đoạn 2020 - 2030 - Điều chỉnh một số tham số DC và DB<br /> Để mở rộng diện bao phủ BHXH giai liên quan đến mở rộng khả năng tham gia<br /> đoạn 2020 - 2030 cần phải áp dụng đồng bộ BHXH của người lao động:<br /> các giải pháp chính sách và tổ chức thực + Thực hiện việc quy định giảm thời<br /> hiện, giải pháp trước mắt và lâu dài. Trong gian đóng BHXH đủ điều kiện hưởng lương<br /> đó, tập trung vào các giải pháp tác động hưu từ 20 năm xuống 10 năm nhằm thúc<br /> trực tiếp nhằm từng bước khắc phục các đẩy người lao động làm việc theo hợp đồng<br /> khoảng trống nêu trên, cụ thể: ngắn hạn và người lao động làm việc phi<br /> chính thức thay đổi hành vi, tích cực tham<br /> a) Các giải pháp chính sách<br /> gia BHXH lâu dài do giảm thời gian chờ<br /> - Về cơ bản và lâu dài phải cải cách đợi hưởng hưu trí;<br /> toàn diện chính sách BHXH theo hướng đa<br /> tầng để có thể điều chỉnh toàn bộ lực lượng + Thực hiện bình đẳng về tránh nhiệm<br /> lao động xã hội, cụ thể: đóng BHXH trên cơ sở tiến tới chia đều tỷ<br /> lệ đóng BHXH giữa người lao động và<br /> + Tầng theo quan hệ đóng - hưởng: người sử dụng lao động (mỗi bên đóng<br /> Mọi công dân có quyền và nghĩa vụ (trách 13%) để hạn chế trốn đóng bảo hiểm xã hội<br /> nhiệm) đăng ký tham gia BHXH khi đến và của người sử dụng lao động;<br /> còn trong độ tuổi lao động; tất cả mọi người<br /> <br /> 16<br />  Nghiªn cøu, trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 51/Quý II - 2017<br /> <br /> + Quy định điều kiện để các doanh - Gắn kết chặt chẽ giữa cơ quan thuế<br /> nghiệp được tiếp cận tham gia đấu thầu các và BHXH trong việc xác định và giám sát<br /> dự án của Chính phủ, được giảm trừ thuế nguồn thu nhập của người lao động trong<br /> với điều kiện thực hiện nghĩa vụ đóng các doanh nghiệp để nắm chắc nguồn đóng<br /> BHXH đầy đủ cho người lao động... BHXH; thực hiện thu BHXH qua cơ quan<br /> b) Trong tổ chức thực hiện: thuế đối với khu vực có quan hệ lao động<br /> (doanh nghiệp).<br /> - Xây dựng kế hoạch và đẩy mạnh hoạt<br /> động truyền thông về chính sách BHXH<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> nhằm nâng cao nhận thức của người lao<br /> động, người sử dụng lao động và các chủ 1. Luật Bảo hiểm xã hội 2006, năm 2014<br /> thể khác để thay đổi hành vi, nâng cao trách và các văn bản quy phạm pháp luật khác về<br /> BHXH.<br /> nhiệm trong việc thực hiện chính sách<br /> BHXH, tăng niềm tin khi tham gia BHXH 2. Kỷ yếu Hội thảo quốc tế về “ Mở rộng<br /> diện bao phủ BHXH – Kinh nghiệm quốc tế và<br /> của người lao động;<br /> giải pháp cho Việt Nam”, do Bộ Lao động –<br /> - Thực hiện giao chỉ tiêu phát triển đối Thương binh và Xã hội phối hợp với ILO tổ<br /> tượng tham gia BHXH tính theo người lao chức tại Hà Nội, ngày 29 tháng 3 năm 2017.<br /> động, gắn trách nhiệm cho từng địa phương 3. Kỷ yếu Hội thảo công bố “Báo cáo<br /> và cơ sở; nghiên cứu khoảng trống trong tham gia BHXH<br /> ở một số ngành tại Việt Nam”, do Bộ Lao động<br /> - Đơn giản hóa quy trình, thủ tục, hồ sơ<br /> - Thương binh và Xã hội phối hợp với ILO tổ<br /> tham gia và hưởng BHXH của người lao<br /> chức tại Hà Nội, ngày 02 tháng 06 năm 2017.<br /> động nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho họ<br /> dễ dàng tiếp cận dịch vụ BHXH; điện tử<br /> hóa quá trình thu, chi bảo hiểm xã hội;<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 17<br />