Kết quả xác định tỷ lệ nhiễm và phân lập Salmonella Gallinarum Pullorum ở các đàn gà đẻ bố mẹ giống Lương Phượng và Sasso nuôi trong gia đình

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

132
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bằng phản ứng ng-ng kết nhanh toàn huyết với kháng nguyên chuẩn Salmonella gallinarum pullorum đã cho thấy tỷ lệ nhiễm Salmonella ở hai giống gà đẻ bố mẹ L-ơng Ph-ợng và Sasso nuôi trong nông hộ t-ơng đối cao. Tỷ lệ nhiễm tăng dần theo lứa tuổi. Giống L-ơng Ph-ợng, từ 4,16 - 15,71%; giống Sasso từ 4,44 - 13,84%. Mổ khám những gà trong đàn bị chết thì tỷ lệ phát hiện bệnh tích đặc tr-ng của Salmonellosis rất cao. (giống L-ơng Ph-ợng từ 18,75 - 27,65%; giống Sasso từ 14,28 - 27,90%). Tỷ lệ phân lập đ-ợc Salmonella từ buồng trứng và gan...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kết quả xác định tỷ lệ nhiễm và phân lập Salmonella Gallinarum Pullorum ở các đàn gà đẻ bố mẹ giống Lương Phượng và Sasso nuôi trong gia đình

KÕt qu¶ x¸c ®Þnh tû lÖ nhiÔm vµ ph©n lËp Salmonella gallinarum pullorum ë c¸c ®µn gµ ®Î bè mÑ gièng L−¬ng ph−îng vµ Sasso nu«i trong gia ®×nh Tr−¬ng Quang, Tr−¬ng Hµ Th¸i Tãm t¾t B»ng ph¶n øng ng−ng kÕt nhanh toµn huyÕt víi kh¸ng nguyªn chuÈn Salmonella gallinarum pullorum ®· cho thÊy tû lÖ nhiÔm Salmonella ë hai gièng gµ ®Î bè mÑ L−¬ng Ph−îng vµ Sasso nu«i trong n«ng hé t−¬ng ®èi cao. Tû lÖ nhiÔm t¨ng dÇn theo løa tuæi. Gièng L−¬ng Ph−îng, tõ 4,16 - 15,71%; gièng Sasso tõ 4,44 - 13,84%. Mæ kh¸m nh÷ng gµ trong ®µn bÞ chÕt th× tû lÖ ph¸t hiÖn bÖnh tÝch ®Æc tr−ng cña Salmonellosis rÊt cao. (gièng L−¬ng Ph−îng tõ 18,75 - 27,65%; gièng Sasso tõ 14,28 - 27,90%). Tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ buång trøng vµ gan cao nhÊt (gièng L−¬ng Ph−îng 41,66 - 44,44%; gièng Sasso 40,00 - 43,75%); tõ l¸ch, èng dÉn trøng, dÞch ruét thÊp h¬n: 20 - 40%. Kh«ng ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ m¸u. Tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ lßng ®á trøng dÞ h×nh, lßng ®á gµ con chÕt ng¹t, côc lßng ®á gµ con chÕt trong 10 ngµy ®Çu rÊt cao ( gièng L−¬ng Ph−îng tõ 37,71 - 42,85%; gièng Sasso tõ 26,66 - 40,00%). * Tõ kho¸: Salmonella - tû lÖ nhiÔm, ph©n lËp - L−¬ng Ph−îng, Sasso. 1. §Æt vÊn ®Ò Hai gièng gµ Sasso vµ L−¬ng Ph−îng ®· trë nªn quen thuéc ®èi víi ng−êi d©n ViÖt Nam. Ngoµi hÖ thèng cung cÊp gµ gièng t¹i c¸c tr¹i cña Nhµ n−íc hoÆc c¸c c«ng ty liªn doanh víi n−íc ngoµi ®ang cã mÆt t¹i ViÖt Nam, cßn cã mét bé phËn ®¸ng kÓ c¸c hé gia ®×nh tù tæ chøc ch¨n nu«i gµ bè mÑ, Êp vµ b¸n gµ con ®Ó nu«i thÞt. Nh×n chung hÖ thèng ®µn gµ gièng bè mÑ nu«i theo quy m« gia ®×nh ph©n bè rÊt ph©n t¸n vµ rÊt khã kiÓm so¸t c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm ë gµ, trong ®ã cã bÖnh do Salmonella gallinarum pullorum g©y ra. BÖnh kh«ng chØ l©y lan b»ng ph−¬ng thøc gi¸n tiÕp mµ nguy hiÓm h¬n lµ bÖnh cßn l©y truyÒn trùc tiÕp qua ph«i thai, lµm ¶nh h−ëng ®Õn c¸c chØ tiªu kinh tÕ- kü thuËt cña ®µn gµ vµ gieo r¾c mÇm bÖnh trùc tiÕp cho c¸c thÕ hÖ sau. V× thÕ viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ nhiÔm vµ ph©n lËp Salmonella gallinarum pullorum ë ®µn gµ ®Î bè mÑ L−îng Ph−îng vµ Sasso lµ rÊt cÇn thiÕt, gãp phÇn c¶nh b¸o cho ng−êi s¶n xuÊt vµ ng−êi mua con gièng ý thøc h¬n trong viÖc phßng chèng bÖnh nµy. 2. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu C¸c ®µn gµ ®Î bè mÑ gièng L−¬ng Ph−îng vµ Sasso nu«i trong gia ®×nh t¹i mét sè ®Þa ph−¬ng, ®−îc x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu: X¸c ®Þnh tû lÖ nhiÔm Salmonella gallinarum pullorum b»ng ph¶n øng ng−ng kÕt nhanh toµn huyÕt víi kh¸ng nguyªn chuÈn (NguyÔn Nh− Thanh vµ cs; 2001) do h·ng Intervet Hµ Lan s¶n xuÊt cña 815 mÉu m¸u gµ bè mÑ L−¬ng Ph−îng vµ 830 mÉu m¸u gµ Sasso ë c¸c ngµy tuæi 7, 56, 119, 252 tr−íc khi lo¹i th¶i (hai ®ît thÝ nghiÖm) Mæ kh¸m kiÓm tra bÖnh tÝch ®Æc tr−ng cña Salmonellois (NguyÔn VÜnh Ph−íc, 1978) ë 187 gµ L−¬ng Ph−îng vµ 169 gµ Sasso chÕt theo Ph©n lËp Salmonella gallinarum pullorum tõ phñ t¹ng (gan, l¸ch, buång trøng...) cña gµ bè mÑ chÕt nghi bÖnh, tõ lßng ®á trøng t−¬i, trøng dÞ h×nh, tõ lßng ®á cña ph«i, thai gµ chÕt trong qu¸ tr×nh Êp, në vµ tõ côc lßng ®á ch−a tiªu hÕt ë gµ con chÕt trong nh÷ng tuÇn tuæi ®Çu (NguyÔn L©n Dòng vµ cs, 1979). LÊy ngÉu nhiªn 12 trøng gièng L−¬ng Ph−îng vµ 13 trøng gièng Sasso ë c¸c ®µn gµ cã ph¶n øng huyÕt thanh d−¬ng tÝnh, lÊy lßng ®á nu«i cÊy. 1
3. KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn 3.1. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh tû lÖ nhiÔm Salmonella galliarum pullorum B¶ng 1. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh tû lÖ nhiÔm Salmonella galliarum pullorum Gµ L−¬ng Ph−îng Gµ Sasso §ît thÝ nghiÖm 1 §ît thÝ nghiÖm 2 §ît thÝ nghiÖm 1 §ît thÝ nghiÖm 2 Ngµy Sè mÉu Sè mÉu Sè mÉu Sè mÉu Sè mÉu Sè mÉu Sè mÉu Sè mÉu tuæi kiÓm d−¬ng Tû lÖ kiÓm d−¬ng Tû lÖ kiÓm d−¬ng Tû lÖ kiÓm d−¬ng Tû lÖ (%) (%) (%) (%) tra tÝnh tra tÝnh tra tÝnh tra tÝnh 7 120 5 4,16 100 5 5,00 110 5 4,54 90 4 4,44 56 90 6 6,60 85 6 7,05 90 6 6,66 85 6 7,05 119 70 6 8,57 75 8 10,96 85 8 9,41 80 7 8,75 252 70 8 11,42 75 10 13,33 85 11 12,94 75 8 10,66 TLT 60 7 11,66 70 11 15,71 65 9 13,84 65 8 12,30 ∑ 410 32 7,80 405 40 9,87 435 39 8,96 395 33 8,38 Ghi chó: TLT- Tr−íc lo¹i th¶i Tõ kÕt qu¶ trong b¶ng 1 cho thÊy: dï gièng L−¬ng Ph−îng hay Sasso, sau mçi lÇn kiÓm tra, tû lÖ nhiÔm ë c¸c lÇn kiÓm tra sau lu«n cao h¬n so víi nh÷ng lÇn tr−íc. Tû lÖ d−¬ng tÝnh lÇn l−ît ë c¸c ngµy kiÓm tra víi gièng L−¬ng Ph−îng lµ 4,16%; 6,60%; 8,57%; 11,42% vµ 11,66%; víi gièng Sasso: 4,54%; 6,66%; 9,41%; 12,94% vµ 13,84% (®ît 1). KÕt qu¶ cña chóng t«i lÇn nµy phï hîp víi kÕt qu¶ thu ®−îc trong n¨m 2003 vµ cña D−¬ng ThÞ Yªn (1997), cña NguyÔn ThÞ TuyÕt Lª (1999) vÒ tû lÖ nhiÔm Salmonella ë hai gièng L−¬ng Ph−îng thuÇn vµ L−¬ng Ph−îng lai. §iÒu nµy chøng tá r»ng khi trong ®µn ®· cã mét sè con mang mÇm bÖnh th× viÖc l©y nhiÔm gi¸n tiÕp lµ kh«ng tr¸nh khái. 3.2. KÕt qu¶ mæ kh¸m kiÓm tra bÖnh tÝch Salmonellosis Gµ con hoÆc lßng ®á ch−a tiªu hÕt, bäc mµng nhÇy thèi kh¾m hoÆc viªm ruét, gan s−ng cã ®iÓm ho¹i tö tr¾ng x¸m trªn bÒ mÆt, thËn, l¸ch s−ng to. Gµ ®Î x¸c gÇy, tÝch nhiÒu n−íc vµng trong c¸c xoang c¬ thÓ, ®Æc biÖt lµ viªm buång trøng, trøng non mÐo mã, dÞ h×nh, nhiÒu trøng non tho¸i ho¸, tÝm bÇm nh− qu¶ mång t¬i chÝn. Trøng vì, tÝch ®Çy lßng ®á trong xoang bông, cã tr−êng hîp viªm phóc m¹c, toµn bé gan, ruét, d¹ dµy, buång trøng viªm dÝnh l¹i víi nhau. KÕt qu¶ mæ kh¸m ®−îc tæng hîp trong b¶ng 2. B¶ng 2. KÕt qu¶ mæ kh¸m kiÓm tra bÖnh tÝch Salmonellosis Gièng Gµ L−¬ng Ph−îng Gµ Sasso Sè gµ chÕt Sè gµ nghi Sè gµ chÕt Sè gµ nghi Tû lÖ (%) Tû lÖ (%) Ngµy tuæi mæ kh¸m Salmonellosis mæ kh¸m Salmonellosis 1-21 47 13 27,65 43 12 27,90 22-56 58 16 27,58 51 14 27,45 57-125 43 11 25,58 39 9 23,07 126-245 23 5 21,73 22 4 18,18 246- lo¹i th¶i 16 3 18,75 14 2 14,28 ∑ 187 48 25,66 169 41 24,26 N¨m tuÇn ®Çu, tû lÖ bÖnh tÝch ®Æc tr−ng cña bÖnh Salmonellosis ë gµ L−¬ng Ph−îng vµ Sasso chÕt kh¸ cao (27,45 vµ 27,9%). Tõ tuÇn tuæi thø 9 trë ®i, tû lÖ bÖnh tÝch ®Æc tr−ng ë gièng L−¬ng Ph−îng th−êng cao h¬n so víi ë gièng Sasso: 25,58%; 21,73%; 18,75% so víi 23,07%; 18,18%; 14,28%. Mæ kh¸m gµ L−¬ng Ph−îng lai, tû lÖ bÖnh tÝch ®Æc tr−ng cao h¬n (31,91 - 32,69%) (Tr−¬ng Quang vµ cs, 2003). KÕt qu¶ mæ kh¸m nµy gãp phÇn kh¼ng ®Þnh nÕu ®µn gµ ®· cã ph¶n øng d−¬ng tÝnh víi kh¸ng nguyªn chuÈn Salmonella th× trong sè gµ chÕt ë bÊt cø løa tuæi nµo, mæ ra ®Òu cã mét tû lÖ kh¸ cao cã bÖnh tÝch ®Æc tr−ng cña Salmonellosis. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ 2
mÇm bÖnh Salmonella gallinarum pullorum tån t¹i th−êng xuyªn trong ®µn, th¶i ra m«i tr−êng, x©m nhËp vµo c¬ thÓ gµ mÉm c¶m vµ g©y bÖnh, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng bÖnh tån t¹i kÐo dµi. 3.3. KÕt qu¶ ph©n lËp Salmonella gallinarum pullorum KÕt qu¶ ph©n lËp Salmonella tõ phñ t¹ng gµ chÕt trong ®µn cã ph¶n øng huyÕt thanh häc d−¬ng tÝnh Tõ sè liÖu ë b¶ng 3 cho thÊy dï gµ L−¬ng Ph−îng hay Sasso bÞ chÕt, nÕu lÊy bÖnh phÈm lµ buång trøng, èng dÉn trøng, gan, l¸ch, dÞch ruét ®Ó ph©n lËp th× ®Òu cã thÓ ph¸t hiÖn ®−îc Salmonella víi tû lÖ t−¬ng ®èi cao. B¶ng 3. KÕt qu¶ ph©n lËp vi khuÈn Salmonella tõ phñ t¹ng gµ chÕt trong ®µn cã ph¶n øng huyÕt thanh d−¬ng tÝnh Gièng L−¬ng Ph−îng Gièng Sasso Lo¹i bÖnh phÈm ph©n lËp Sè mÉu D−¬ng tÝnh Sè mÉu ph©n D−¬ng tÝnh ph©n lËp Sè mÉu Tû lÖ (%) lËp Sè mÉu Tû lÖ (%) Buång trøng 12 5 41,66 10 4 40,00 èng dÉn trøng 12 3 25,00 10 2 20,00 Gan 18 8 44,44 16 7 43,75 L¸ch 18 7 38,38 16 6 37,50 M¸u tim 12 0 0,00 10 0 0,00 DÞch ruét 12 4 33,33 10 4 40,00 BÖnh phÈm tõ gµ L−¬ng Ph−îng cho thÊy gan vµ buång trøng cã tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella cao nhÊt 44,44% vµ 41,66%. Sau ®ã lµ tõ l¸ch vµ dÞch ruét: 38,38% vµ 33,33%. èng dÉn trøng cã tû lÖ ph©n lËp lµ 25,0%. Tû lÖ ph©n lËp Salmonella ë gµ Sacco trong gan vµ buång trøng (43,75% vµ 40,0%), tuy nhiªn ë gièng gµ nµy tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ dÞch ruét l¹i lªn ®Õn 40,0%, ng−îc l¹i tû lÖ ph©n lËp ®−îc tõ l¸ch thÊp h¬n (37,5%) vµ tõ èng dÉn trøng: 20,0%. C¸c tû lÖ trªn ®Òu thÊp h¬n so víi kÕt qu¶ cña D−¬ng ThÞ Yªn (1997) (33,3 - 75%) vµ NguyÔn ThÞ TuyÕt Lª (1999) (53,33 - 69,33%). Riªng bÖnh phÈm lµ m¸u tim cña c¶ hai gièng gµ ®Òu kh«ng ph©n lËp ®−îc Salmonella. §iÒu nµy chøng tá bÖnh Salmonellosis kh«ng g©y t×nh tr¹ng b¹i huyÕt. KÕt qu¶ trªn kh¼ng ®Þnh khi gµ bÞ bÖnh Salmonellosis th× vi khuÈn c− tró chñ yÕu ë néi t¹ng (gan, l¸ch, buång trøng....). Tõ c¸c c¬ quan nµy, Salmonella cã c¬ héi truyÒn sang trøng (truyÒn däc) vµ th¶i ra ngoµi m«i tr−êng vµ lµm l©y lan bÖnh (truyÒn ngang). KÕt qu¶ ph©n lËp Salmonella tõ trøng, tõ gµ con chÕt ng¹t 21 ngµy (ë m¸y në) vµ tõ gµ con chÕt Do mÇm bÖnh cã kh¶ n¨ng truyÒn qua trøng, cã kh¶ n¨ng g©y chÕt ph«i thai hoÆc thai ®Õn ngµy në nh−ng v× thai qu¸ yÕu do t¸c ®éng cña ®éc tè vi khuÈn, kh«ng ®¹p vì vá ®Ó chui ra ®−îc, hoÆc cã nh÷ng con në ra ®−îc nh−ng chÕt ngay sau khi ra m¸y në vµ ngay nh÷ng ngµy tuæi ®Çu.V× vËy ngoµi nh÷ng bÖnh phÈm ë gµ bè mÑ bÞ chÕt, chóng t«i ®· lÊy mét sè trøng b×nh th−êng, trøng dÞ h×nh, thai chÕt ng¹t lóc 21 ngµy Êp, gµ con chÕt lóc 1 ngµy tuæi vµ chÕt trong nh÷ng tuÇn tuæi ®Çu ®Ó ph©n lËp vi khuÈn. KÕt qu¶ ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 4. B¶ng 4. KÕt qu¶ ph©n lËp vi khuÈn Salmonella tõ lßng ®á trøng, tõ gµ con chÕt ng¹t (21 ngµy ë m¸y Êp) vµ gµ con chÕt Gièng L−¬ng Ph−îng Gièng Sasso Lo¹i mÉu Salmonella Salmonella Sè mÉu Sè mÉu ph©n lËp Sè mÉu Tû lÖ Sè mÉu Tû lÖ kiÓm tra kiÓm tra d−¬ng tÝnh (%) d−¬ng tÝnh (%) Lßng ®á trøng t−¬i 12 1 8,33 13 1 7,69 Lßng ®á trøng dÞ h×nh 14 6 42,85 15 5 33,33 Lßng ®á gµ con chÕt ng¹t lóc 21 ngµy Êp 14 5 35,1 13 4 30,77 Lßng ®á gµ con 1 ngµy tuæi chÕt 8 3 37,50 15 4 26,66 Côc lßng ®á gµ con 7-10 ngµy tuæi chÕt 14 6 42,85 15 6 40,00 3
Tû lÖ ph©n lËp ®−îc vi khuÈn rÊt thÊp ë trøng gièng gµ L−¬ng Ph−îng (8,33%) vµ 7,69% víi trøng gièng Sasso. §iÒu nµy chøng tá nÕu dïng trøng t−¬i kiÓm tra ®Ó kÕt luËn ®µn gµ bÞ bÖnh hay kh«ng bÞ bÖnh do Salmonella g©y ra lµ kh«ng ®¸ng tin cËy, khã kÕt luËn chÝnh x¸c. §iÒu ®¸ng quan t©m lµ tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella trøng dÞ h×nh kh¸ cao (42,85% ë trøng gièng L−¬ng Ph−îng; 33,33% ë trøng gièng Sasso). Nh− vËy trong thùc tÕ, ®µn gµ cã tû lÖ trøng dÞ h×nh cao lµ mét trong nh÷ng dÊu hiÖu quan träng ®Ó chÈn ®o¸n bÖnh do Salmonella g©y ra. C¸c lo¹i bÖnh phÈm kh¸c (tói lßng ®á cña gµ con chÕt ng¹t, hoÆc cña gµ con chÕt) ®Òu ph©n lËp ®−îc vi khuÈn víi tû lÖ tõ 35,71% - 42,85% ®èi víi gièng L−¬ng Ph−îng vµ tõ 26,66% - 40,0% ®èi víi gièng Sasso. KÕt qu¶ nghiªn cøu ®· kh¼ng ®Þnh ®−îc ®iÒu cã tÝnh nguyªn t¾c lµ trong ®µn gµ ®· mét lÇn bÞ Salmonellosis th× mÇm bÖnh sÏ tån t¹i l©u dµi, l©y tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c, mÇm bÖnh cã thÓ truyÒn qua trøng vµ qua ngo¹i c¶nh. §Æc biÖt ®èi víi c¬ së s¶n xuÊt con gièng, dïng ph¶n øng ng−ng kÕt nhanh trªn phiÕn kÝnh víi kh¸ng nguyªn chuÈn Salmonella gallinarum pullorum ®Ó x¸c ®Þnh nhanh nh÷ng con d−¬ng tÝnh, lo¹i th¶i sím ®Ó lo¹i trõ nguån bÖnh lµ biÖn ph¸p ®Çu tiªn quan träng nhÊt. Gµ chÕt mæ kh¸m kiÓm tra bÖnh tÝch, lÊy bÖnh phÈm ph©n lËp mÇm bÖnh lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó kh¼ng ®Þnh bÖnh ch¾c ch¾n, nÕu cÇn ph¶i lo¹i th¶i toµn ®µn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ an toµn dÞch bÖnh l©u dµi trong khu vùc. 4. KÕt luËn Tû lÖ nhiÔm Salmonella ë hai gièng gµ ®Î bè mÑ L−¬ng Ph−îng vµ Sasso nu«i trong n«ng hé t−¬ng ®èi cao. Tû lÖ nhiÔm t¨ng dÇn theo løa tuæi: tõ 4,16 - 15,71% (gièng L−¬ng Ph−îng) vµ 4,44 - 13,84% (gièng Sasso) §µn gµ ®· kiÓm tra cã ph¶n øng huyÕt thanh d−¬ng tÝnh víi kh¸ng nguyªn Salmonella gallinarum pullorum, khi mæ kh¸m nh÷ng gµ bÞ chÕt th× tû lÖ ph¸t hiÖn bÖnh tÝch ®Æc tr−ng cao tõ 8,75 - 27,65% (gièng L−¬ng Ph−îng) vµ 14,28 - 27,90% (gièng Sasso) Tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ buång trøng vµ gan cao nhÊt, tû lÖ ph©n lËp ®−îc tõ c¸c phñ t¹ng kh¸c cã thÊp h¬n: L¸ch 37,50 - 38,38%. DÞch ruét 33,33 - 40,00%; èng dÉn trøng 20,00 - 25,00%. Kh«ng ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ m¸u Tû lÖ ph©n lËp ®−îc Salmonella tõ lßng ®á trøng dÞ h×nh, lßng ®á gµ con chÕt ng¹t, côc lßng ®á ë gµ con chÕt trong 10 ngµy ®Çu ë gièng L−¬ng Ph−îng tõ 35,10 - 42,85% vµ gièng Sasso tõ 26,66 - 40,00% Tµi liÖu tham kh¶o NguyÔn L©n Dòng vµ cs (1979). Mét sè ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu vi sinh vËt häc, Nxb Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi. NguyÔn ThÞ TuyÕt Lª (1999). Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña Salmonellosis ®Õn mét sè chØ tiªu kü thuËt cña gµ ISA vµ Tam Hoµng, LuËn v¨n Th¹c sÜ khoa häc N«ng nghiÖp, Tr−êng §H N«ng nghiÖp I, Hµ Néi. Tr−¬ng Quang, Tiªu Quang An (2003). "X¸c ®Þnh tû lÖ nhiÔm vµ ph©n lËp Salmonella gallinarum pullorum trªn ®µn gµ bè mÑ gièng L−¬ng Ph−îng thuÇn vµ lai nu«i gia ®×nh", T¹p chÝ Khoa häc Kü thuËt thó y, tËp X, sè 2- Héi thó y ViÖt Nam, tr 15 - 19 NguyÔn Nh− Thanh (2001). Vi sinh vËt thó y, Nxb N«ng nghiÖp, tr 92 - 95. D−¬ng ThÞ Yªn (1997). Nghiªn cøu t×nh h×nh nhiÔm Salmonella trªn ®µn gµ gièng ngo¹i nhËp vµ thö nghiÖm ®iÒu trÞ, LuËn v¨n Th¹c sÜ N«ng nghiÖp, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I, Hµ Néi. 4