Khảo sát chỉ tiêu arsen vô cơ, coliform tổng số và escherichia coli của các mẫu nước đóng chai trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> KHẢO SÁT CHỈ TIÊU ARSEN VÔ CƠ, COLIFORM TỔNG SỐ<br /> VÀ ESCHERICHIA COLI CỦA CÁC MẪU NƯỚC ĐÓNG CHAI<br /> TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> Lê Thị Hà*, Ngô Kiến Đức*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Số lượng các hãng nước đóng chai trên thị trường gia tăng nhanh chóng, kéo theo đó là sự<br /> khó khăn trong việc kiểm soát về chất lượng của các cơ quan chức năng, gây hoang mang cho người tiêu<br /> dùng. Thực hiện đề tài "Khảo sát chỉ tiêu Arsen vô cơ, coliform và Escherichia coli (E. coli) của các mẫu<br /> nước đóng chai trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh " giúp chúng ta có cái nhìn sơ bộ về chất lượng nước đóng<br /> chai đang lưu hành trên thị trường TP. Hồ Chí Minh.<br /> Mục tiêu: Định lượng arsen vô cơ và đánh giá chỉ tiêu coliform tổng số, E. coli của một số mẫu nước<br /> đóng chai trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Kết quả thử nghiệm chất lượng nước uống đóng chai được đánh giá qua<br /> tiêu chuẩn được quy định trong QCVN 06-1:2010/BYT. Đánh giá cảm quan mẫu nước thông qua chỉ tiêu<br /> pH. Định lượng arsen vô cơ trong mẫu thử bằng phương pháp quang phổ hấp thu nguyên tử kỹ thuật lò<br /> graphit (GFAAS), tiến hành qua hai bước: thẩm định quy trình định lượng, sau đó tiến hành xác định nồng<br /> độ arsen trong mẫu thử nghiệm. Phát hiện và đếm vi khuẩn coliform và E. coli trong mẫu nước đóng chai<br /> bằng phương pháp dùng màng lọc, phát hiện vi khuẩn coliform bằng thử nghiệm oxidase và xác định vi<br /> khuẩn E. coli bằng phản ứng indol.<br /> Kết quả: Về chỉ tiêu pH, có 43,3% mẫu có pH < 6,5. Về chỉ tiêu arsen vô cơ, quy trình phân tích được<br /> thẩm định đạt yêu cầu và thu được kết quả như sau: khoảng áp dụng định lượng (đường chuẩn): 0,5 – 30,0<br /> µg/l, giới hạn phát hiện: 0,0003 µg/l; giới hạn định lượng: 0,0009 µg/l; độ đúng: tỷ lệ % thu hồi nằm trong<br /> khoảng 85 – 115%, RSD% ≤ 10%; độ lặp lại: RSD% ≤ 10%. Tất cả mẫu thử nghiệm đều có nồng độ arsen<br /> nằm trong giới hạn cho phép (≤ 10 µg/l). Phương pháp dùng màng lọc được áp dụng đạt kết quả tốt với tỷ<br /> lệ thu hồi cao > 80%. Về chỉ tiêu coliform, 23,33% mẫu không phát hiện vi khuẩn, 26,66% mẫu phát hiện vi<br /> khuẩn nhưng không phải coliform, 50% mẫu nhiễm coliform trong đó 6,67% không đạt chỉ tiêu coliform<br /> tổng số. Không phát hiện E. coli trong bất kỳ mẫu nào.<br /> Kết luận: Tất cả các mẫu đều đạt chỉ tiêu arsen vô cơ và E. coli trong nước. Trong đó 6,67% mẫu thử<br /> nghiệm không đạt chỉ tiêu coliform tổng số.<br /> Từ khóa: arsen, coliform, E. coli, GFAAS, nước uống đóng chai<br /> <br /> ABSTRACT<br /> EVALUATION OF INORGANIC ARSENIC, TOTAL COLIFORM BACTERIA<br /> AND THE PRESENCE OF ESCHERICHIA COLI IN BOTTLED WATER SAMPLES<br /> IN HO CHI MINH CITY AREA<br /> Le Thi Ha, Ngo Kien Duc<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 - No 2- 2019: 116 – 124<br /> Background - Objective: In the present, the amount of bottled drinking water brands consecutively<br /> increase. Moreover, the quality control of the authorities for these products was still limited that makes the<br /> *<br /> <br /> Khoa Dược, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: TS. Ngô Kiến Đức<br /> ĐT: 0903055357<br /> <br /> 116<br /> <br /> Email: ngokienduc@gmail.com<br /> <br /> Chuyên Đề Dược<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> consumers confused. Based on this situation, our study was performed to evaluate primarily the quality of<br /> bottled water samples in Ho Chi Minh city.<br /> Method: They were evaluated quality index according QCVN 06-1:2010/BYT. Their pH index<br /> were tested. The concentration of inorganic arsenic was quantified by graphite furnace atomic<br /> absorption spectroscopy method, which had been validated before. The detection and enumeration of<br /> total coliform and Escherichia coli (E. coli) were conducted by membrane filtration method. The<br /> presence of coliform and E. coli were respectively tested using oxidase reagent an d indol reagent.<br /> Results: There were 13 bottled drinking water samples possessed pH < 6.5. The validation of the<br /> arsenic analysis process showed following these results: linearity ranged from 0.5 – 30.0 µg/l; limit of<br /> detection was 0.0003 µg/l; limit of quantification was 0.0009 µg/l; recovery was approximately 85 – 115%;<br /> the RSD% of repeatability was less than or equal 10%. All of samples contained arsenic in permissible limit<br /> (≤ 10 µg/l). Membrane filtration method possessed a high recovery rate (> 80%). On the other hand, there<br /> were 23.33% samples without the presence of bacteria, 26.66% samples (with the presence of other bacteria<br /> and without coliform, 50% samples with the presence of coliform, therein 6.67% samples exceeded<br /> permissible limit of total coliform. None of samples presented E. coli.<br /> Conclusion: All of bottled water samples possessed permissible limit of the amount of arsenic and<br /> E. coli. There were 6.67% samples exceeded limit of total coliform.<br /> Key words: arsen, coliform, E. coli, GFAAS, bottled water<br /> đó có tuân thủ quy trình đảm bảo chất lượng<br /> MỞĐẦU<br /> hay bị thả nổi, ảnh hưởng đến sức khỏe người<br /> Trong những năm trở lại đây, thị trường<br /> tiêu dùng.<br /> nước uống đóng chai ở Việt Nam phát triển<br /> Đề tài được thực hiện với mong muốn<br /> với sự đa dạng về sản phẩm. Tuy nhiên kèm<br /> cung cấp thông tin sơ bộ về chất lượng một số<br /> theo sự bùng nổ này là những vấn đề về chất<br /> mẫu nước đóng chai đang lưu hành trên địa<br /> lượng, và vệ sinh kém khiến cơ quan chức<br /> bàn thành phố Hồ Chí Minh, giúp cho người<br /> năng khó khăn trong kiểm soát cũng như gây<br /> tiêu dùng nhận thức đúng hơn về sản phẩm<br /> hoang mang cho người tiêu dùng.<br /> nước uống mình đã và đang sử dụng.<br /> Hiện nay, trên thị trường tràn lan nhãn<br /> ĐỐI TƯỢNGNGHIÊNCỨU<br /> hiệu nước uống đóng bình, đóng chai dán<br /> nhãn là tinh khiết, là nước suối thiên nhiên.<br /> 30 mẫu nước đóng chai được thu thập chủ<br /> Tuy nhiên, không phải cơ sở sản xuất nào<br /> yếu tại các khu vực quanh bệnh viện và bến xe<br /> cũng có sự đầu tư nghiêm túc trong quy trình<br /> trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.<br /> sản xuất để đảm bảo chất lượng và an toàn vệ<br /> Nguyên vật liệu<br /> sinh cho sản phẩm. Đồng thời rất khó để kiểm<br /> Hóa chất<br /> soát chất lượng vì cơ quan quản lý nhà nước<br /> - Cồn 96o.<br /> chưa đủ nhân lực và điều kiện để giám sát<br /> - Nước muối sinh lý NaCl 0,9%.<br /> theo dõi một cách thường xuyên và hiệu quả.<br /> - Dung dịch acid nitric đậm đặc – Merck<br /> Mặc dù nhiều cơ sở khi mang mẫu nước đi<br /> xét nghiệm đều đạt tiểu chuẩn về An Toàn Vệ<br /> - Nước trao đổi ion (suất điện trở ≥16 MΩ.cm)<br /> Sinh Thực Phẩm cũng như chỉ tiêu lý hóa,<br /> - DD chuẩn: H3AsO4 trong HNO3 0,5 M<br /> nhưng vấn đề đặt ra là liệu sau khi đã đăng ký<br /> nồng độ 1000 mg/l – Merck.<br /> chất lượng và đi vào hoạt động, việc sản xuất<br /> - DD cải biến nền: Palladium nitrat<br /> và bảo quản các sản phẩm nước đóng chai sau<br /> Pd(NO3)2 10 µg/ml<br /> <br /> Chuyên Đề Dược<br /> <br /> 117<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> Dụng cụ - trang thiết bị<br /> Bảng1: Dụng cụ - trang thiết bị<br /> Dụng cụ<br /> Tủ Laminar<br /> Tủ LAMINAR<br /> Máy UV-VIS<br /> Nồi hấp<br /> Tủ ấm<br /> Máy lắc ủ nhiệt<br /> Máy đo pH<br /> Tủ sấy<br /> Tủ sấy<br /> Màng lọc<br /> Máy hút chân không<br /> Máy vortex<br /> Máy quang phổ hấp thu nguyên tử (AAS)<br /> Lò graphit<br /> Bộ bơm mẫu tự động<br /> Bếp cách thủy<br /> Bình khí argon<br /> Cân phân tích<br /> <br /> Hãng<br /> ESCO<br /> ESCO<br /> GENEQUANT<br /> HIRAYAMA<br /> SHELLAB<br /> STUART<br /> CRISON<br /> PANASONIC<br /> MEMMERT<br /> SARTORIUS STEDIM<br /> VACUMBRAND<br /> STUART<br /> SHIMADZU<br /> SHIMADZU<br /> Shimadzu<br /> MEMMERT<br /> <br /> Số hiệu<br /> AHC – 4A1<br /> Streamline - Class II Biological Safety Cabinet<br /> 1300<br /> HV-110<br /> USA RI28-2<br /> S1500<br /> <br /> SARTORIUS<br /> <br /> BP 221S (chính xác tới 0,1mg)<br /> <br /> Thiết bị khác<br /> <br /> Lấy mẫu để đo arsen vô cơ<br /> <br /> - Máy lọc nước trao đổi ion.<br /> - Dụng cụ thủy tinh: bình định mức, pipet,<br /> cốc có mỏ…<br /> Tất cả dụng cụ thủy tinh dùng trong phân<br /> tích arsen trong mẫu được ngâm vào dung dịch<br /> acid nitric 10% trong 24 giờ, tráng sạch 3 lần<br /> bằng nước trao đổi ion, sấy khô trước khi dùng.<br /> Môi trường nuôi cấy vi sinh vật<br /> - Môi trường thạch đậu nành TSA.<br /> -Môi<br /> trường<br /> lactose<br /> heptadecylsulfat – TM Media.<br /> <br /> với<br /> <br /> natri<br /> <br /> - Môi trường tryptophan.<br /> Thuốc thử<br /> - Thuốc thử Kovac’s.<br /> - Giấy tẩm thuốc thử oxidase - Công ty<br /> Nam Khoa.<br /> <br /> PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Đánh giá pH<br /> Đo pH bằng máy đo pH CRISON tại Lab<br /> Vi sinh công nghệ - Khoa Dược Đại học Y<br /> Dược TP. Hồ Chí Minh.<br /> <br /> 118<br /> <br /> MOV 212<br /> Germany 100 lít UFB 500<br /> Cellulose nitrat 11403--47--ACN<br /> MZ-2C-NT<br /> SA8<br /> AA-6300<br /> GFA-EX7i<br /> ASC-6000<br /> WB29<br /> <br /> Lấy mẫu vô bình thủy tinh bosilicat được<br /> rửa trước bằng HNO3 10 % (v/v) và tráng bằng<br /> nước. Thêm ngay 20 ml HCl vô 1000 ml mẫu<br /> nước. (Nếu pH của mẫu vẫn lớn hơn 2 thì<br /> thêm HCl nữa cho tới khi pH < 2).<br /> Định lượng arsen bằng phương pháp<br /> GFAAS (tiến hành tại Trung tâm kiểm<br /> nghiệm thuốc – mỹ phẩm - thực phẩm TP. Hồ<br /> Chí Minh).<br /> <br /> Mẫu thử<br /> Các mẫu thử (250 ml) được cô đến cắn<br /> trong cốc có mỏ bằng bếp cách thủy. Thêm<br /> chính xác 1 ml PdCl2 10 µg/ml và 4 ml HNO3<br /> 0,5% vào cốc đựng mẫu đã được cô đến cắn.<br /> Hòa tan cắn.<br /> Mẫu trắng<br /> DD HNO3 0,5% pha từ dd HNO3 đậm đặc<br /> và nước trao đổi ion.<br /> Mẫu chuẩn<br /> DD arsen chuẩn 1 (10 mg/l): hút chính xác 1<br /> ml dd arsen 1000 mg/l cho vào bình định mức<br /> 100 ml. Pha loãng bằng HNO3 0,5% đến vạch.<br /> DD arsen chuẩn 2 (100 µg/l): hút chính xác 1 ml<br /> <br /> Chuyên Đề Dược<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> dd chuẩn arsen 1 cho vào bình định mức 100 ml.<br /> Pha loãng bằng HNO3 0,5% đến vạch.<br /> Các thông số máy và chương trình nhiệt<br /> độ tối ưu<br /> Bảng 2: Điều kiện đo arsen trong mẫu nước bằng<br /> kỹ thuật GFAAS<br /> Điều kiện<br /> Cuvet graphit<br /> Loại đèn nền<br /> Cường độ đèn (mA)<br /> Bước sóng (nm)<br /> Độ rộng khe sáng (nm)<br /> Nồng độ acid nitric (%)<br /> Chất cải biến nền<br /> Thể tích mẫu (µl)<br /> Thể tích dd nền (µl)<br /> <br /> Thông số<br /> Ống graphit phủ pyrolytic<br /> BGC-D2<br /> 12<br /> 193,7<br /> 0,7<br /> 0,5<br /> Pd(NO3)2 10 µg/ml<br /> 10<br /> 2<br /> <br /> Bảng 3: Chương trình nhiệt độ phân tích arsen<br /> Giai đoạn<br /> Sấy mẫu<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> Tro hóa<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> Nguyên tử hóa<br /> Làm sạch lò<br /> <br /> Nhiệt độ<br /> (oC)<br /> 150<br /> 250<br /> 600<br /> 600<br /> 600<br /> 2200<br /> 2500<br /> <br /> Thời gian Tốc độ dòng<br /> (giây)<br /> (l/phút)<br /> 20<br /> 0,10<br /> 10<br /> 0,10<br /> 10<br /> 1,00<br /> 10<br /> 1,00<br /> 3<br /> 0,00<br /> 2<br /> 0,00<br /> 2<br /> 1,00<br /> <br /> Thẩm định quy trình định lượng arsen trong<br /> nước bằng phương pháp GFAAS(3)<br /> <br /> Khảo sát tính tuyến tính<br /> Chuẩn bị dãy các dd mẫu chuẩn với 6 mức<br /> nồng độ như Bảng 4.<br /> Bảng 4: Pha dd chuẩn xây dựng đường tuyến tính<br /> DD arsen 100 µg/l (ml)<br /> PdCl2 10 mg/l (ml)<br /> HNO3 0,5%<br /> Nồng độ (µg/l)<br /> <br /> 1<br /> 0,5<br /> 20<br /> 0,5<br /> <br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 1<br /> 5 10 20<br /> 20 20 20 20<br /> vừa đủ 100 ml<br /> 1<br /> 5 10 20<br /> <br /> 6<br /> 30<br /> 20<br /> 30<br /> <br /> Lập đường chuẩn có dạng: ŷ = a.x + b và<br /> khảo sát mức độ tuyến tính giữa nồng độ<br /> và độ hấp thu arsen. Yêu cầu: nồng độ<br /> arsen và độ hấp thu tương quan tuyến tính<br /> khi r ≥ 0,995.<br /> Sử dụng “phân tích hồi quy” với trắc<br /> nghiệm t kiểm tra ý nghĩa của các hệ số trong<br /> phương trình hồi quy và trắc nghiệm F kiểm<br /> tra tính thích hợp của phương trình hồi quy.<br /> <br /> Chuyên Đề Dược<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Khảo sát độ lặp lại<br /> Áp dụng quy trình định lượng trên với hai<br /> mẫu thử, mỗi mẫu thử chuẩn bị 6 cốc dd đo. Mỗi<br /> cốc tiến hành đo 1 lần. Yêu cầu : RSD ≤ 10%.<br /> Khảo sát độ đúng<br /> Tạo các mẫu thử thêm chuẩn có 3 mức nồng<br /> độ khác nhau với nồng độ chất chuẩn thêm vào<br /> lần lượt là 8 µg/l, 12 µg/l, 16 µg/l. Mỗi mức nồng<br /> độ tiến hành với 3 mẫu thử. Mỗi mẫu thử tiến<br /> hành đo 1 lần. Yêu cầu : phương pháp được chấp<br /> nhận đạt độ đúng khi tỷ lệ thu hồi (%) nằm trong<br /> khoảng 85,0 - 115,0% (μg/l) và RSD ≤ 10%.<br /> Tỷ lệ thu hồi (%) =<br /> Giới hạn phát hiện (LOD)<br /> SD: Độ lệch chuẩn của đường hồi quy<br /> Giới hạn định lượng (LOQ)<br /> <br /> SD: Độ lệch chuẩn của đường hồi quy<br /> <br /> Định lượng arsen trong mẫu khảo sát<br /> Mỗi mẫu tiến hành đo 02 lần. Kết quả:<br /> nồng độ arsen được tính theo công thức:<br /> <br /> C: nồng độ arsen trong mẫu đo tính theo<br /> đường chuẩn (µg/l)<br /> Phương pháp màng lọc đếm coliform tổng số<br /> và phát hiện E. coli<br /> <br /> Môi trường<br /> (1) Môi trường lactose với heptadecylsulfat<br /> (2) Thạch Trypton đậu nành (TSA)<br /> (3) Môi trường chứa tryptophan<br /> <br /> Chuẩn bị mẫu(5)<br /> Đối với mẫu thể tích nhỏ (500 ml, 1500 ml):<br /> đựng trong chai thành phẩm.<br /> Đối với mẫu thể tích lớn (5 lít, 7,5 lít, 19<br /> lít): lấy 500ml mẫu từ chai thành phẩm vào<br /> bình chứa mẫu bằng thủy tinh dung tích<br /> <br /> 119<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> 500ml đã được hấp tiệt trùng. Tiến hành lọc<br /> ngay sau khi lấy mẫu.<br /> <br /> Ủ và xác định<br /> <br /> Thử nghiệm áp dụng phương pháp màng lọc<br /> thông qua tỷ lệ thu hồi E. coli trên màng lọc<br /> <br /> Đặt màng trên đĩa agar lactose và ủ ở 37 C<br /> trong (21 ± 3) giờ.<br /> <br /> Môi trường nuôi cấy<br /> Lactose với Natri heptadecylsulfat.<br /> <br /> Bước 2<br /> <br /> Thiết kế thí nghiệm<br /> Chuyển khóm E. coli đã được phân lập vào<br /> môi trường NaCl 0,9%. Pha loãng mẫu bằng<br /> NaCl 0,9%. Chọn độ pha loãng có lượng vi<br /> khuẩn khoảng 103 vi khuẩn/ml (phương pháp<br /> định lượng gián tiếp vi sinh vật bằng phương<br /> pháp đo mật độ quang) tiến hành khảo sát .<br /> - Mẫu 1: nước RO hấp vô trùng ở 121 °C<br /> trong 15 phút. Lọc 250 ml mẫu bằng phương<br /> pháp dùng màng lọc đường kính ɸ=47 mm, cỡ<br /> lỗ 0,45 µm (mẫu trắng).<br /> - Mẫu 2: cấy vào 02 đĩa petri mỗi đĩa 100 μl.<br /> Dùng que trải trải đều vi khuẩn trên mặt thạch.<br /> - Mẫu 3: hút 100 µl vào 250 ml mẫu trắng.<br /> Lọc 250 ml mẫu trong một lần bằng phương<br /> pháp dùng màng lọc. Tiến hành 02 lần.<br /> - Mẫu 4: hút 100 µl vào 250 ml mẫu trắng.<br /> Chia 250 ml mẫu thành hai phần dùng lọc<br /> trong 02 lần (mỗi lần khoảng 100-150 ml) trên<br /> 01 màng lọc bằng phương pháp dùng màng<br /> lọc. Tiến hành 02 lần.<br /> Ủ các đĩa petri ở (36 ± 2) °C trong 18-24 giờ.<br /> Tiến hành đếm số khuẩn lạc mọc trong đĩa petri.<br /> <br /> Bước 1<br /> <br /> Kiểm tra và đếm tất cả các khuẩn lạc<br /> dương tính với lactose, nhưng không quan<br /> tâm đến kích thước.<br /> Bước 3<br /> Cấy tiếp tất cả các khuẩn lạc đặc trưng<br /> (hoặc tối thiểu 10 khuẩn lạc) thu được lên<br /> môi trường thạch TSA, ủ ở (36 ± 2) C trong<br /> 18-23 giờ và tiến hành thử oxidase: dùng<br /> que cấy gỗ cấy một phần khuẩn lạc vi khuẩn<br /> lên giấy lọc được tẩm thuốc thử oxidase.<br /> Màu xanh đậm xuất hiện trong 10 giây là<br /> phản ứng dương tính.<br /> Bước 4<br /> Tiến hành tiếp với những khóm cho thử<br /> nghiệm oxidase âm tính: cấy qua môi<br /> trường chứa tryptophan trong ống nghiệm<br /> và ủ ở 44 C trong 18-24 giờ và kiểm tra sự<br /> sinh ra indol bằng cách thêm 0,2-0,3 ml thuốc<br /> thử Kovac’s. Mẫu đỏ thẫm trên bề mặt môi<br /> trường xác định sự sinh ra indol.<br /> <br /> Đọc kết quả<br /> Các khuẩn lạc có phản ứng oxidase âm<br /> tính là vi khuẩn coliform.<br /> Các khuẩn lạc có phản ứng oxidase âm<br /> tính và phản ứng indol dương tính là E. coli.<br /> <br /> Đánh giá tỷ lệ thu hồi vi khuẩn trên màng, được<br /> tính bằng tỷ lệ số khóm mọc trên màng so với số<br /> khóm vi khuẩn mọc trên đĩa petri.<br /> Tiến hành thử nghiệm xác định trên mẫu<br /> khảo sát<br /> <br /> Lọc<br /> Dùng nước cất vô trùng thấm ướt giấy lọc.<br /> Lọc áp suất giảm 250 ml mẫu qua màng lọc<br /> <br /> Hình 1: Thử nghiệm oxidase<br /> <br /> với bộ lọc thủy tinh xốp.<br /> <br /> 120<br /> <br /> Chuyên Đề Dược<br /> <br />