
KHÓKHĂNCỦASINHVIÊNNGÀNHNGÔNNGỮANH,
TRƯỜNGĐẠIHỌCSƯPHẠMKỸTHUẬTHƯNGYÊN
KHITHỰCTẬPTỐTNGHIỆPVÀCÁCGIẢIPHÁP
LêThịThanhNga
,HoàngThịHòa
,NguyễnThịDuyên
Email:lethithanhnga226@gmail.com
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:06/05/2024
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:13/11/2024
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:27/11/2024
DOI:10.59266/houjs.2024.494
Tómtắt:Thựctậptốtnghiệpđóngvaitròrấtquantrọngtrongquátrìnhhọctậpcủa
sinhviên,nólàbướcđệmgiúpsinhviêntựtinchuyểntừlýthuyếtsangthựctế.Tuynhiên
trongquátrìnhthựctập,sinhviêngặprấtnhiềukhókhăn.Đểtìmhiểucáckhókhănvàđề
xuấtcácgiảipháp,nghiêncứuđãtiếnhànhphátphiếukhảosátđến95sinhviênvàphỏng
vấn7sinhviênngànhNgônNgữAnh,trườngĐạihọcSưphạmkỹthuậtHưngYên.Phương
phápnghiêncứuđịnhtínhvànghiêncứuđịnhlượngđượcsửdụngđểphântíchtìmranhững
khókhănsinhviêngặpphảikhiđithựctậptốtnghiệpvàcácgiảiphápcụthểđãđượcđưa
ra.Nhómtácgiảhivọngrằngkếtquảcủanghiêncứusẽđóngvaitròquantrọngtrongviệc
nângcaochấtlượngthựctậptốtnghiệpvàgópphầnthúcđẩysựthànhcôngcủachương
trìnhđàotạongànhNgônngữAnh.
Từkhóa:Thựctậptốtnghiệp,báocáothựctập,doanhnghiệp,khókhăn,giảipháp.
TrườngĐạihọcSưphạmKỹthuậtHưngYên
I.Đặtvấnđề
Bốicảnhtoàncầuhóavàhộinhập
quốc tế hiện nay đòi hỏi giáo dục đại
họctrênthếgiớinóichungvàViệtNam
nóiriêngcầnphảiđổimớichươngtrình,
phươngphápgiảngdạy.Đặcbiệt,cáctổ
chứcgiáodụcđạihọcđượcyêucầuchuẩn
bịtốthơnchosinhviêntốtnghiệpvớicác
kỹ năng có thể làmviệc phù hợp do sự
cạnhtranhlaođộngngàycàngtăng(Chen,
Shen&Gosling,2018).
Bêncạnhđó,yêucầucủanhàtuyển
dụngkhôngngừngtăngcaodosựthayđổi
nhanhchóngvềyêucầutừphíakháchhàng
vàngườisửdụngdịchvụ.Cácnhàtuyển
dụng dulịchtrênkhắpthế giớiđangtìm
kiếmnhữngsinhviêntốtnghiệpsẵnsàng
làmviệcvớinhiềunănglựcvàphẩmchất
khác nhau (Yorke & Harvey, 2005). Họ
thườngtuyểndụngnhữngcánhânkhông
chỉcókỹnăngvàkiếnthứchọcthuậtcụthể
màcòncótháiđộchủđộng,khảnăngnhận
thứcvàphảnứngvớicácvấnđềmộtcách
sáng tạo và tự chủ (Fallows & Stevens,
2000).Nóicáchkhác,ngườisửdụnglao

độngmongđợicáckỹnăngcóthểlàmviệc
dưới dạng kiến thức, kỹ năngvà thái độ
cơbảnvàsinhviêntốtnghiệpcầnyêucầu
nhữngkỹnăngđóđểđạtđượcthànhcông
trongsựnghiệp(Overtoom,1999;Wang&
Tsai,2014).
Vì vậy, một số trường đại học ở
Việt Nam đã sắp xếp lại chương trình
giảngdạy,đưachươngtrìnhthựctậptrở
thành một phần bắt buộcnhằm đáp ứng
nhucầungàycàngtăngcủathịtrườnglao
động.Thayvìchỉhọctrêngiảngđường,
sinhviên đượcgửiđếncác công tyliên
quan trong một khoảng thời gian cụ thể
đểtrảinghiệmcôngviệcthựctếliênquan
đếnlĩnhvựccủamình.Cácchươngtrình
nàygiúpkếtnốiviệchọctrênlớpcủahọc
sinhvớimôitrườnglàmviệctừđóphát
triểnnhữngtrảinghiệmthựctiễnquýgiá.
Ngoàira,cácchươngtrìnhthựctậpđược
lựachọnvàđónnhậnvìlợiíchmanglại
chosinhviênkhitạocơhộigiaotiếp,thiết
lập mối quan hệ với các giám sát viên
trongngànhvàgiúphọlàmrõnhữngkỳ
vọngnghềnghiệp.
Bàiviếtnàytìmhiểuthựctrạngvà
nhữngkhókhănmàsinhviêngặpphảikhi
đithựctậptốtnghiệpvàđưaracácgiải
phápgiúpcácemnângcaohiệuquảcủa
thựctậptốtnghiệp.
II.Cơsởlýthuyết
2.1.Kháiniệmthựctập
TheoTừđiểnTiếngViệt,ViệnNgôn
ngữhọccủatácgiảHoàngPhêthìthựctập
là“tậplàmtrongthựctếđểvậndụngvà
củngcốlíthuyết,traudồithêmvềnghiệp
vụ,chuyênmôn”(trang974).
TheoĐạitừđiểnTiếngViệt,Trung
tâmngônngữ và văn hóaViệtNam của
tác giả Nguyễn Như Ý, thực tập là “tập
làm trong thực tế để áp dụng, nâng cao
nghiệpvụchuyênmôn:sinhviênđithực
tậpởnhàmáy,xínghiệp…sauđợtthực
tập phải nộp tổng kết, báo cáo cho nhà
trường”(trang1630).
Vậytừđóchúngtacóthểhiểurằng
thựctậplàquátrìnhvậndụngnhữngkiến
thứcđãđượchọcởtrườngvàolàmviệctại
cácnhàmáy,xínghiệp,cácdoanhnghiệp
cụ để tích lũy kiến thức, kinh nghiệm
trướckhiratrường.
2.2. Tổng quan về chương trình
thựctậpngànhNgônngữAnh
Sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh,
khoaNgoạiNgữtrườngĐạihọcSưphạm
Kỹ thuật HưngYên sẽ trải qua kỳ thực
tậptốtnghiệpvàokỳthứ8củakhóahọc,
tứclàhọckỳIInămcủanămhọcthứ4.
Chươngtrìnhthựctậptốtnghiệpcungcấp
chosinhviêncơhộithựctậptrảinghiệm
thựctếtạimôitrườnglàmviệclàcáctổ
chứchànhchínhsựnghiệp,doanhnghiệp,
trườnghọc.Mụctiêucủađợtthựctậpnày
nhằmtạođiềukiệnchosinhviêncócơhội
cọsátvớithựctế,gắnkếtnhữnglýthuyết
đã học được trên giảng đường với môi
trườngthựctiễnbênngoài.Chươngtrình
thựctậptốtnghiệpchiếm4tínchỉtrong
tổngsố135tínchỉngànhNgônngữAnh.
Đốitượngthamgiathựctậplàsinh
viên năm thứ 4, ở độ tuổi từ 22đến 23
tuổi,trìnhđộtiếngAnhbậc5,saukhicác
em đãhoàn thànhtoàn bộcác họcphần
của chương trình đào tạo ngành Ngôn
ngữAnh. Thời gian thực tập kéo dài 4
tuần.Sauthờigianthựctậptạicácdoanh
nghiệp,trungtâmngoạingữ,trườnghọc
sinhviêncóthểtựtinxinviệcvàđilàm
ngaysaukhitốtnghiệp.

III.Phươngphápnghiêncứu
3.1.Phươngphápnghiêncứu
Tácgiảkếthợpphươngphápnghiên
cứuđịnhtínhvàđịnhlượng.Nghiêncứu
định tính thu thập thông tin phi số để
phân tích chuyên sâu thông qua phỏng
vấn sinh viên, nhằm hiểu rõ hơn về đối
tượngnghiêncứu.Nghiêncứuđịnhlượng
sửdụngdữliệusốliệuthốngkê,quađó
nhóm tác giả thiết kế bảng khảo sát để
lượnghóathôngtinvàphântích.
Bảngkhảosátgồm9câu,chialàm
3phần:Phần1(câu1-2):Tìmhiểuthực
trạngđăngkývàvịtríthựctậpcủasinh
viên; Phần 2 (câu 3-5): Khám phá khó
khăntrướckhiđithựctập,khithựctậptại
doanhnghiệpvàkhiviếtbáocáo;Phần3
(câu6-9):Đềxuấtgiảiphápnângcaokết
quảthựctập.Phỏngvấngồm6câu,tạocơ
hộichosinhviênchiasẻcụthểhơnvềkhó
khănvàgiảiphápmongmuốnđểcảithiện
chấtlượngthựctậptốtnghiệp.
3.2.Đốitượngnghiêncứu
Đốitượngthamgiatrảlờibảnghỏi
khảosátlà95sinhviênngànhNgônngữ
AnhcủakhoaNgoạingữ,(10namvà85
nữ)ởđộtuổitừ22đến23tuổi.Nhómtác
giảchọn7sinhviên(2namvà5nữ)tham
giaphỏngvấnđểthuthậpthêmthôngtin
chođềtàinghiêncứu.
IV.Kếtquảnghiêncứuvàthảoluận
4.1. Thực trạng thực tậptốtnghiệp
củasinhviênchuyênngànhNgônngữAnh
Mụctiêuchuẩnđầuracủahọcphần
thực tập tốtnghiệp là các em vận dụng
khảnăngTiếngAnhcủamìnhđểlàmviệc
ởcácdoanhnghiệp,cáctrungtâmTiếng
Anhhaycáctrườnghọc,dođósinhviên
đượcquyềnlựachọnvịtrívànơithựctập
màmìnhthích.Theocâuhỏisố1và2ở
bảng khảo sát, tác giả đã tóm tắtcụ thể
cácvịtrísinhviênđăngkíthựctậpvànơi
thựctậptheobảngdướiđây:
Bảng1:Vịtrívàđịađiểmthựctậptốtnghiệpsinhviênđăngkýnăm2023-2024
Tổng
số
sinh
viên
Vịtríthựctập Địađiểmthựctập
Trợ
giảng
Tiếng
Anh
Trợ
lývăn
phòng
Nhân
viên
xuất
nhập
khẩu
Nhân
viên
QA
Phiên
dịch
viên
Nhân
viên
mua
hàng
Nhân
viên
lễtân
Trung
Tân
Tiếng
Anh
Trường
học
Doanh
nghiệp
tưnhân
Doanh
nghiệpcó
vốnđầu
tưnước
ngoài
    
100% 48,47% 30,52% 6,31% 4,21% 4,21% 3,15% 2,1% 54,41% 11,76% 32,35% 1,47%
TheoBảng1,tổngsốcó7côngviệc
sinhviênlựachọnkhiđithựctậptốtnghiệp,
trong đó vị trí trợ giảng TiếngAnh được
cácemlựachọnnhiềunhấtchiếm48,47%.
Ví trícaosố hai là Trợ lývăn phòng với
30,52%,nhânviênxuấtnhậpkhẩuđứngở
vịtríthứba(6,31%),nhânviênQAvàphiên
dịchviêncósốlượngsinhviênchọnbằng
nhauvàđứngởvịtríthứ4(4,21%),nhân
viênmuahàngvànhânviênlễtânđượcrấtít
sinhviênlựachọnchỉchiếm3,15%và2,1%
tươngứng.Dotỷlệsinhviênlựachọnlàm
TrợgiảngTiếngAnhcaonên37trungtâm
và8trườngphổthôngđãđượccácemlựa
chọnlàmcơsởthựctậpchomình.22doanh
nghiệptưnhânvàchỉcóduynhất1doanh
nghiệpcóvốnđầutưnướcngoàiđượccác
emlựachọnđểthựctập.

4.2.Nhữngkhókhăncủasinhviênkhithựctậptốtnghiệp
4.2.1.Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảitrướckhibướcvàothựctậptạidoanhnghiệp
Bảng2:Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảitrướckhiđithựctậptạicácdoanhnghiệp
Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảitrướckhiđithựctập Tổngsố
SVchọn
Tỷlệ
%
A.Emchưanắmrõđượcquytrìnhthựctậptốtnghiệp  26,31
B.Emkhôngtìmđượcchỗthựctậpphùhợpvìemkhôngbiếtdoanhnghiệpnào  64,21
C.Emchọnđượcnơithựctậpnhưngnókhôngphùhợpvớichuyênngànhcủaem  57,89
D.Emchọnđượcnơithựctậpnhưngnókhôngphảilànơiemthíchnhất  50,52
TheoBảng2,64,21%sốsinhviên
khôngtìm được nơi thực tập tốtnghiệp
phùhợp.57,89%sinhviêncónơithựctập
tuynhiênnókhôngphùhợpvớichuyên
ngànhcủacácem.50,52%sinhviênchọn
đượcnơithựctậptuynhiênnókhôngphải
lànơicácemthíchnhất,và26,31%sinh
viênchiasẻcácemvẫnchưanắmvững
đượcquytrìnhthựctậpcụthể.Thêmvào
đó,theosốliệukhảosáttừviệcphỏngvấn
7sinhviêncácemđềuchiasẻcácemcó
khókhăntrongviệclựachọnnơithựctập
phùhợpchobảnthânmình.Hơnthếnữa
mộtsốembănkhoăngiữaviệcđithựctập
tạicácdoanhnghiệpvàtạicáctrungtâm
TiếngAnh.
4.2.2.Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảikhithựctậptạicácdoanhnghiệp
Bảng3:Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảikhithựctậptạicácdoanhnghiệp
Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảikhithựctậptạicácdoanhnghiệp Tổngsố
SVchọn
Tỷlệ
%
A.Môitrườnglàmviệcởdoanhnghiệpkhácsovớinhữnggìemđãđượchọcở
trườngđạihọc 72,63
B.Áplựcvềthờigian  84,21
C.Áplựcvềcôngviệc  89,47
D.Đồngnghiệpkhônggiúpđỡ  32,63
E.Khôngnhậnđượctrợgiúptừngườigiámsáttạicơsởthựctập  29,47
F.Giảngviênhướngdẫnthựctậpchưathựcsựsátsaođếnquátrìnhthựctậpcủa
emởdoanhnghiệp  31,57
G.Emthiếucáckiếnthứcchuyênmôn  51,57
Q.Emchưađượcgiaonhữngviệcphùhợpvớinănglựccủamình 61,05
Theo Bảng 3, khi thực tậptại các
doanhnghiệp,cácemcũnggặprấtnhiều
khókhăn.89,47%sinhviêncảmthấyáp
lực về công việc, 84,21% sinh viên gặp
áplựcvềthờigian,72,63%sinhviêncảm
thấymôitrườnglàmviệcởdoanhnghiệp
khácsovớinhữnggìcácemđãđượchọc
ởtrườngđạihọc.Ngoàira, 61,05% sinh
viênchiasẻcácemchưađượcgiaoviệc
phùhợpvớinănglựccủamình.51,57%
sinhviênchorằngcácemthiếukiếnthức
chuyên môn, 32,63% sinh viên gặp khó
khăn khiđồngnghiệpkhônggiúpđỡ và
31,57% sinh viên cho rằng giảng viên
hướngdẫnthựctậpcủacácemchưathực
sựsátsaođếnquátrìnhthựctậpcủacác
em ở doanh nghiệp. Cuối cùng, 29,47%
sinh viên gặp khó khăn khi không nhận
được trợ giúp từ người giám sát tại cơ
sởthựctập.Kếtquảphỏngvấnthuđược

cũng tương tự như trên các em thấy sự
khácbiệtgiữaviệchọclýthuyếttrênlớp
vàthựctếlàmviệctạicơsở,sựthiếuhụt
các kỹnăngmềmcơ bản,kỹnăng công
nghệthôngtincũnglànhữngràocảncho
cácemkhiđilàmthựctế.
4.2.3.Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảikhiviếtbáocáothựctập
Bêncạnhnhữngkhókhăntrongquátrìnhthựctậptạinơilàmviệc,cácemsinhviên
còngặpmộtsốkhókhănkhiviếtbáocáotổngkếtthựctập,cụthểnhưsau:
Bảng4:Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảikhiviếtbáocáothựctập
Nhữngkhókhănsinhviêngặpphảikhiviếtbáocáothựctập Tổngsố
SVchọn
Tỷlệ
%
A.Emchưanắmvữngđượccấutrúccủamộtbáocáotốtnghiệp  35,78
B.Kỹnăngviếtbáocáocủaemchưathựcsựtốt  21,05
C.Emthiếutàiliệuđểhoànthànhbáocáothựctập  62,1
D.Emchưabiếtcáchpháttriểnýmộtcáchmạchlạcvàlogic  21,05
TheoBảng4,62,1%cácembịthiếu
tàiliệu để hoàn thành báo cáo thực tập.
Ngoài ra các em cũng chia sẻ thêmcác
emchưanắmvữngđượccấutrúccủamột
báocáotốtnghiệp,kỹnăngviếtbáocáo
củaemchưatốt,emchưabiếtcáchphát
triểnýmộtcáchmạchlạcvàlogic.Qua
việcphỏngvấn7sinhviêncácemđềucho
rằngcácemrấtthiếunguồntàiliệutham
khảocáchviếtbáocáothựctập.Vídụbáo
cáothựctậpdoanhnghiệpthìsẽkhácvới
báocáothựctậptạicácTrungtâmTiếng
Anh. Do đóviệc bổsung nguồn tàiliệu
thamkhảosẽhỗtrợcácemrấtnhiều.
4.3.CácgiảiphápnângcaokếtquảthựctậptốtnghiệpchosinhviênngànhNgôn
ngữAnh
4.3.1.Đốivớisinhviên
Bảng5:Cácgiảiphápsinhviêncầnlàmđểnângcaokếtquảthựctập
Sinhviêncầnlàmgìđểnângcaochấtlượngthựctậpcủamình Tổngsố
SVchọn
Tỷlệ
%
A.Sinhviêncầnthểhiệnsựchuyênnghiệptrongcôngviệc  98,94
B.Sinhviênphảiluônchủđộnghọchỏikiếnthức  87,36
C.Sinhviêncầntạomốiquanhệtốtvớingườigiámsáttạinơithựctập  72,63
D.Sinhviêncầntuânthủnghiêmngặtgiờgiấclàmviệc  
E.Sinhviênluôngiữtháiđộhọchỏivàtinhthầncầutiến  90,52
TheoBảng5,100%sinhviêntham
giakhảosát chorằng tuânthủ giờgiấc
làmviệc làmột yếutốquantrọnggiúp
sinhviênnângcaochấtlượngthựctập.
98,94%sinhviênchorằngcácemphải
thể hiện sự chuyên nghiệp trong công
việc,sắpđặtcôngviệckhoahọc,hợplý.
Bêncạnhđó,đểgiảiquyếtvấnđềáplực
côngviệcthì90,52%sinhviênchorằng
cácemphảiluôngiữvữngtháiđộhọchỏi
và tinhthần cầutiến. 87,36% sinhviên
chorằngluônluônchủđộnghọchỏikiến
thứcsẽlàgiảiphápgiúpchocácbạnviệc
quaràocảnthiếukiếnthứcchuyênmôn.
Ngoài ra, các em cũng phải là những
ngườihòađồng,niềmnởluônluôncầu
thị,tạomốiquanhệtốtvớingườigiám
sáttạinơithựctậpđểhọchỏivànhờtrợ