Khoá luận tốt nghiệp: Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:107

Thêm vào BST

Báo xấu

109
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài này nhằm tìm hiểu, phân tích, đánh giá tình hình tài chính của Công ty. Chính vì thế, quá trình phân tích chủ yếu dựa vào sự biến động của các báo cáo tài chính để thực hiện các nội dung: đánh giá khái quát tình hình tài chính của Công ty, phân tích sự biến động trong các khoản mục của bảng cân đối kế toán cũng như báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, phân tích các tỷ số tài chính để đưa ra một số biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của Công ty. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp: Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG - CÁI MÉP Ngành : KẾ TOÁN Chuyên ngành: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS PHAN ĐÌNH NGUYÊN Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ CẨM TÚ MSSV : 1215181274 Lớp: 12HKT07 TP. Hồ Chí Minh, 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG - CÁI MÉP Ngành : KẾ TOÁN Chuyên ngành: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS PHAN ĐÌNH NGUYÊN Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ CẨM TÚ MSSV : 1215181274 Lớp: 12HKT07 TP. Hồ Chí Minh, 2014
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong báo cáo khoá luận tốt nghiệp được thực hiện tại Công ty Cổ Phần Tân Cảng - Cái Mép, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này. TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2014 Tác giả Nguyễn Thị Cẩm Tú i
LỜI CẢM ƠN Lần đầu tiên em xin gởi lời cảm ơn đến các thầy cô của trường Đai học Công Nghệ TP.HCM, đặc biệt là các thầy cô khoa Kế toán – Tài chính – Ngân hàng của trường đã tạo điều kiện cho em làm khoá luận tốt nghiệp này, đây là một cơ hội tốt để cho em có thể thực hành các kỹ năng được học trên lớp và cũng giúp ích rất lớn để em càng ngày càng tự tin về bản thân mình hơn. Em xin gởi lời cảm ơn chân thành đến giáo viên hướng dẫn thầy PGS.TS Phan Đình Nguyên trong suốt thời gian vừa qua đã không ngại khó khăn và đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ em có thể hoàn thành tốt bài khoá luận tốt nghiệp này. Em xin gởi lời cảm ơn đến toàn bộ các cán bộ nhân viên Công ty Cổ Phần Tân Cảng - Cái Mép, đặc biệt là các anh chị trong phòng Tài chính – kế toán đã trực tiếp hướng dẫn và đã cho em nhiều kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian thực tập tại Công ty. Trong quá trình thực tập, cũng như trong quá trình làm bài khoá luận khó tránh khỏi sai sót, rất mong các Thầy, Cô bỏ qua. Đồng thời do trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài khoá luận không thể tránh khỏi những thiếu sót, em mong nhận được ý kiến đóng góp Thầy, Cô để em học thêm nhiều kinh nghiệm. Em xin chân thành cảm ơn ! TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2014 Nguyễn Thị Cẩm Tú ii
iii
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ……………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Tp.Hồ Chí Minh, ngày …. tháng ….năm 2014 Giảng viên hướng dẫn iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TCCT Công ty cổ phần Tân Cảng – Cái Mép PGĐKD Phó giám đốc kinh doanh PGĐKT Phó giám đốc kỹ thuật P.KD Phòng kinh doanh P.TC – KT Phòng tài chính – kế toán P.TCHC Phòng tài chính hành chính P.KT – VT Phòng kỹ thuật – vật tư NH Ngân hàng DTBH và CCDV Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ LN Lợi nhuận KD Kinh doanh TNDN Thu nhập doanh nghiệp CP Chi phí TC Tài chính CPBH Chi phí bán hàng CPQLDN Chi phí quản lý doanh nghiệp DOL Độ nghiêng đòn bẩy kinh doanh DFL Độ nghiêng đòn bẩy tài chính DTL Độ nghiêng đòn bẩy tổng hợp CB – CNV Cán bộ - công nhân viên ROE Tỷ số lợi nhuận trên tổng vốn chủ sở hữu BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế KPCĐ Kinh phí công đoàn v
DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 2.1 Phân tích kết cấu và tình hình biến động tài sản tại Công ty ..................... 29 Bảng 2.2 Phân tích tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn tại Công ty ....................... 31 Bảng 2.3 Phân tích kết cấu vốn bằng tiền tại Công ty.............................................. 32 Bảng 2.4 Phân tích tình hình biến động nguồn vốn tại Công ty ............................... 33 Bảng 2.5 Phân tích nợ phải trả tại Công ty .............................................................. 34 Bảng 2.6 Phân tích nguồn vốn chủ sở hữu tại Công ty ............................................ 35 Bảng 2.7 Bảng báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty........................................... 36 Bảng 2.8 Bảng phân tích tác động của đòn bẩy lên doanh lợi và rủi ro .................... 38 Bảng 2.9 Bảng tình hình lợi nhuận của Công ty ...................................................... 45 Bảng 2.10 Bảng tình hình nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước của Công ty ............... 48 vi
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Trang Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty ........................................................... 23 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức kế toán của Công ty .......................................................... 25 Sơ đồ 2.3: Cách thức sử dụng phần mềm kế toán tại Công ty ................................... 27 Sơ đồ 2.4: Trình tự ghi sổ kế toán theo chứng từ ghi sổ tại Công ty ......................... 28 vii
MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................ 2 3. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................. 2 3.1 Không gian nghiên cứu ................................................................................... 2 3.2 Thời gian nghiên cứu ...................................................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 2 5. Kết cấu đề tài ....................................................................................................... 2 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP ...................................................................................................................... 3 1.1 Khái niệm, mục đích, ý nghĩa và tác dụng của phân tích báo cáo tài chính .... 3 1.1.1 Khái niệm .................................................................................................... 3 1.1.2 Mục đích ...................................................................................................... 3 1.1.3 Ý nghĩa ........................................................................................................ 3 1.1.4 Tác dụng của việc phân tích báo cáo tài chính.............................................. 4 1.2 Nhiệm vụ, mục tiêu của phân tích báo cáo tài chính ...................................... 5 1.2.1 Nhiệm vụ ..................................................................................................... 5 1.2.2 Mục tiêu ...................................................................................................... 5 1.3 Tài liệu và phương pháp phân tích báo cáo tài chính ..................................... 5 1.3.1 Tài liệu được sử dụng phân tích báo cáo tài chính ........................................ 5 1.3.1.1 Bảng cân đối kế toán .............................................................................. 5 1.3.1.1.1 Mục đích của bảng cân đối kế toán ................................................. 5 1.3.1.1.2 Phương pháp lập bảng cân đối kế toán ............................................ 6 1.3.1.1.3 Các thành phần của bảng cân đối kế toán ........................................ 6 1.3.1.1.4 Phân tích bảng cân đối kế toán ........................................................ 6 viii
1.3.1.2 Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ........................................... 7 1.3.1.2.1 Mục đích bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .................... 7 1.3.1.2.2 Phương pháp lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ................. 7 1.3.1.2.3 Kết cấu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ................................ 7 1.3.1.2.4 Phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ............................. 7 1.3.1.3 Bảng báo cáo lưu chuyển tiền tệ ............................................................. 7 1.3.1.3.1 Bản chất, ý nghĩa của báo cáo lưu chuyển tiền tệ ............................ 7 1.3.1.3.2 Nội dung của báo cáo lưu chuyển tiền tệ ......................................... 8 1.3.1.3.3 Phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ ................................... 8 1.3.1.4 Bảng thuyết minh báo cáo tài chính ........................................................ 9 1.3.2 Phương pháp và nội dung phân tích báo cáo tài chính .................................. 9 1.3.2.1 Phương pháp phân tích ........................................................................... 9 1.3.2.2 Điều kiện so sánh ................................................................................... 9 1.3.2.3 Tiêu chuẩn so sánh ................................................................................. 9 1.3.2.4 Mục tiêu so sánh .................................................................................. 10 1.3.2.5 Phân tích theo chiều dọc và phân tích theo chiều ngang ....................... 10 1.4 Nội dung phân tích ........................................................................................... 10 1.4.1 Phân tích tình hình tài chính qua bảng cân đối kế toán ............................... 10 1.4.1.1 Phân tích tình hình biến động cơ cấu tài sản ......................................... 10 1.4.1.2 Phân tích tình hình biến động và kết cấu nguồn vốn ............................. 12 1.4.2 Phân tích tình hình tài chính qua bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .. 13 1.4.2.1 Phân tích tình hình doanh thu ............................................................... 13 1.4.2.2 Phân tích tình hình lợi nhuận ................................................................ 13 1.4.2.3 Phân tích tác động của đòn bẩy lên rủi ro và tỷ suất sinh lợi ................. 14 1.4.2.4 Phân tích tình hình tài chính qua các chỉ số tài chính ............................ 15 1.4.2.4.1 Tỷ số khả năng thanh toán ............................................................ 15 ix
1.4.2.4.2 Cơ cấu vốn .................................................................................... 16 1.4.2.4.3 Các tỷ số hoạt động ....................................................................... 17 1.4.2.4.4 Tỷ số sinh lợi ................................................................................ 18 1.4.3 Phân tích tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế đối với ngân sách Nhà nước của Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép ................................................................. 19 1.4.3.1 Ý nghĩa ................................................................................................ 19 1.4.3.2 Mục đích .............................................................................................. 20 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG - CÁI MÉP............................................................................................ 21 2.1 Giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển Công ty ................................... 21 2.1.1 Giới thiệu về Công ty ................................................................................. 21 2.1.2 Quá trình hình thành và phát triển Công ty ................................................. 21 2.2 Cơ cấu tổ chức và quản lý tại Công ty .............................................................. 23 2.2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức tại Công ty ................................................................ 23 2.2.2 Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban ................................................ 23 2.3.1 Bộ máy tổ chức kế toán tại Công ty ........................................................... 25 2.3.2 Chức năng và nhiệm vụ ............................................................................. 25 2.4 Hệ thống thông tin kế toán trong doanh nghiệp ................................................ 27 2.5 Tổ chức nghiệp vụ kế toán tại Công ty ............................................................. 27 2.5.1 Hình thức sổ sách kế toán .......................................................................... 27 2.5.2 Cách thức tiến hành sổ sách kế toán ........................................................... 28 2.6 Thực trạng tình hình lập và báo cáo tài chính tại Công ty ................................. 29 2.6.1 Phân tích tình hình báo cáo tài chính năm tại Công ty ................................ 29 2.6.1.1 Lập bảng cân đối kế toán tại Công ty .................................................... 29 2.6.1.2 Phân tích kết cấu và tình hình biến động tài sản tại Công ty ................. 29 2.6.1.3 Phân tích tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn tại Công ty .................... 31 x
2.6.1.4 Phân tích kết cấu vốn bằng tiền tại Công ty .......................................... 32 2.6.1.5 Phân tích tình hình biến động nguồn vốn tại Công ty............................ 33 2.6.1.6 Phân tích nợ phải trả tại Công ty .......................................................... 34 2.6.1.7 Phân tích nguồn vốn chủ sở hữu tại Công ty ......................................... 35 2.6.2 Phân tích tình hình qua báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty ................. 35 2.6.2.1 Lập báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty ......................................... 35 2.6.2.2 Phân tích tình hình doanh thu ............................................................... 36 2.6.2.3 Phân tích tác động đòn bẩy lên doanh lợi và rủi ro ............................... 38 2.6.2.3.1 Độ nghiêng đòn bẩy kinh doanh .................................................... 38 2.6.2.3.2 Độ nghiêng đòn bẩy tài chính (DFL) ............................................. 39 2.6.2.3.3 Độ nghiêng đòn bẩy tổng hợp (DTL) ............................................ 39 2.6.3 Phân tích tình hình tài chính qua các tỷ số tài chính ................................... 39 2.6.3.1 Phân tích tỷ số khả năng thanh toán ...................................................... 39 2.6.3.1.1 Tỷ số khả năng thanh toán hiện hành ............................................ 39 2.6.3.1.2 Tỷ số khả năng thanh toán nhanh .................................................. 40 2.6.3.1.3 Tỷ số khả năng thanh toán lãi vay ................................................. 40 2.6.3.2 Cơ cấu vốn ........................................................................................... 41 2.6.3.2.1 Tỷ số nợ trên tài sản ...................................................................... 41 2.6.3.2.2 Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu ........................................................ 41 2.6.3.3 Phân tích tỷ số hoạt động ...................................................................... 41 2.6.3.3.1 Số vòng quay hàng tồn kho ........................................................... 41 2.6.3.3.2 Số vòng quay các khoản phải thu .................................................. 42 2.6.3.3.3 Hiệu suất sử dụng tài sản cố định .................................................. 42 2.6.3.3.4 Hiệu suất sử dụng toàn bộ tài sản .................................................. 42 2.6.3.3.5 Hiệu suất sử dụng vốn chủ sở hữu ................................................. 43 2.6.4 Phân tích tình hình thực hiện lợi nhuận và tỷ xuất lợi nhuận của Công ty ........ 43 xi
2.6.4.1 Mục đích và ý nghĩa ............................................................................. 43 2.6.4.2 Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu ............................................................. 47 2.6.4.3 Tỷ số lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) ............................................... 47 2.6.4.4 Tỷ số lợi nhuận trên tổng vốn chủ sở hữu (ROE) .................................. 48 2.6.5 Phân tích tình hình nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước cùa Công ty ................. 48 CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT, KIẾN NGHỊ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG – CÁI MÉP ................................................................................................................... 50 3.1 Nhận xét chung về tình hình tài chính của Công ty ........................................... 50 3.1.1 Thuận lợi của Công ty ................................................................................ 50 3.1.2 Khó khăn đối với Công ty .......................................................................... 50 3.1.2.1 Về cơ cấu tài sản .................................................................................. 51 3.1.2.2 Về cơ cấu nguồn vốn ............................................................................ 51 3.1.2.3 Về hoạt động kinh doanh ...................................................................... 51 3.2 Kiến nghị về tình hình tài chính tại Công ty ..................................................... 52 3.2.1 Về cơ cấu tài sản ........................................................................................ 52 3.2.2 Về cơ cấu nguồn vốn ................................................................................. 53 3.2.3 Về hoạt động kinh doanh ........................................................................... 53 3.2.4 Kiến nghị khác ........................................................................................... 54 KẾT LUẬN ............................................................................................................... 57 xii
LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hoạt động sản xuất kinh doanh ở bất kỳ doanh nghiệp nào đều gắn liền với hoạt động tài chính. Do đó, tất cả các hoạt động sản xuất kinh doanh đều có ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Kết quả và tình hình thực hiện các mặt hoạt động của doanh nghiệp được phản ánh trên các báo cáo tài chính. Các báo cáo này cung cấp thông tin về kết quả và tình hình tài chính của doanh nghiệp cho nhà quản lý, chủ sở hữu, các nhà tài trợ từ bên ngoài, các nhà đầu tư tương lai, cơ quan chức năng… Trong điều kiện kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, các doanh nghiệp thuộc các loại hình sở hữu khác nhau nhưng đều được cạnh tranh bình đẳng trước pháp luật. Công ty cổ phần tân Cảng – Cái Mép là một Công ty được sự quản lý của Nhà nước nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh như: sự cạnh tranh gay gắt của các Công ty lớn, chuyên nghiệp, có nhiều kinh nghiệm và có nước ngoài đầu tư vào các Công ty cùng ngành. Ngoài ra, sự biến động không ngừng của thị trường đặc biệt là cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu cũng là yếu tố làm cho tình hình tài chính của Công ty gặp nhiều khó khăn. Đồng thời, Công ty còn chịu sự áp lực về vốn đầu tư, chi phí lãi vay của Công ty khá lớn, trong khi một số dự án trung và dài hạn của Công ty chưa mang được nhiều lợi nhuận. Ngoài ra, chi phí nguyên liệu, chỉ số giá tiêu dùng, tỷ giá tăng cao sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến giá thành dịch vụ của Công ty. Từ những khó khăn đó, doanh nghiệp muốn đứng vững trên thương trường cần phải có những chiến lược phù hợp với xu thế phát triển. Bởi lẽ, để hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đạt hiệu quả thì nhà quản lý cần nhanh chóng nắm bắt những tín hiệu của thị trường, xác định đúng đắn về nhu cầu vốn, sử dụng vốn, chi phí hợp lý để đạt hiệu quả cao nhất. Muốn vậy các doanh nghiệp cần nắm vững được những nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu hướng tác động của từng nhân tố đến tình hình tài chính doanh nghiệp. Chính vì thế, trong quá trình thực tập tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép, tôi thức được tầm quan trọng của việc tình hình tài chính thông qua hệ thống báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Do đó, tôi quyết định đi tìm hiểu về đề tài: “Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép” để thực hiện khoá luận tốt nghiệp của mình. 1
2. Mục đích nghiên cứu Mục tiêu của đề tài này nhằm tìm hiểu, phân tích, đánh giá tình hình tài chính của Công ty. Chính vì thế, quá trình phân tích chủ yếu dựa vào sự biến động của các báo cáo tài chính để thực hiện các nội dung: đánh giá khái quát tình hình tài chính của Công ty, phân tích sự biến động trong các khoản mục của bảng cân đối kế toán cũng như báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, phân tích các tỷ số tài chính để đưa ra một số biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của Công ty. 3. Phạm vi nghiên cứu 3.1 Không gian nghiên cứu Trong đề tài này, em tập trung nghiên cứu và phân tích tình hình tài chính của Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép thông qua các bảng báo cáo tài chính của Công ty gồm: Bảng cân đối kế toán, Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Bảng lưu chuyển tiền tệ, Thuyết minh báo cáo tài chính. 3.2 Thời gian nghiên cứu Do quá trình tiếp xúc chưa nhiều, thời gian thực tập còn hạn chế nên chưa thể kết hợp chặt chẽ giữa vấn đề tài chính với các yếu tố thị trường cũng như xu hướng phát triển của Công ty. Với hai phương pháp so sánh và liên hệ cân đối nên đề tài chỉ giới hạn trong việc phân tích tình hình tài chính của một Công ty riêng lẽ chưa kết hợp với các Công ty khác cùng ngành nghề. Do đó việc phân tích, đánh giá tình hình của Công ty một cách toàn diện và xác thực là điều rất khó khăn. Với kiến thức hạn hẹp, tôi xin tìm hiểu về tình hình tài chính của Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép. 4. Phương pháp nghiên cứu Thu thập thông tin và tài liệu từ nguồn tài liệu nội bộ của Công ty bằng phương pháp tổng hợp, so sánh và phân tích báo cáo tài chính của Công ty. 5. Kết cấu đề tài Gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài chính tại doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng tình hình tài chính tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép. Chương 3: Nhận xét, kiến nghị và giải pháp tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép. 2
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1 Khái niệm, mục đích, ý nghĩa và tác dụng của phân tích báo cáo tài chính 1.1.1 Khái niệm Phân tích báo cáo tài chính là tiến trình xử lý, tổng hợp các thông tin được thể hiện trên báo cáo tài chính và các báo cáo thuyết minh bổ sung thành các thông tin hữu ích cho công tác quản lý tài chính doanh nghiệp, thành các dữ liệu làm cơ sở cho nhà quản lý, nhà đầu tư, người cho vay, hiểu rõ tình hình tài chính hiện tại và dự đoán tiềm năng trong tương lai để đưa ra những quyết định tài chính, quyết định tài trợ và đầu tư thích hợp, đánh giá doanh nghiệp một cách chính xác. Hệ thống báo cáo tài chính ban hành theo quyết định 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 do Bộ Tài Chính ban hành quy định chế độ kế toán tài chính định kỳ bắt buộc doanh nghiệp phải lập và nộp, kèm theo các văn bản, Thông tư, Chuẩn mực bổ sung đến Thông tư 20/2006/TT-BTC Thông tư 21/2006/TT-BTC ngày 20/03/2006, hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp bao gồm: - Bảng cân đối kế toán Mẫu số B 01-DN - Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Mẫu số B 02-DN - Bảng báo cáo lưu chuyển tiền tệ Mẫu số B 03-DN - Bảng thuyết minh báo cáo tài chính Mẫu số B 09-DN 1.1.2 Mục đích Là giúp nhà phân tích đánh giá chính xác sức mạnh tài chính, khả năng sinh lãi, tiềm năng, hiệu quả hoạt động kinh doanh, đánh giá những triển vọng cũng như những rủi ro trong tương lai của doanh nghiệp, từ đó để đưa ra quyết định thích hợp. 1.1.3 Ý nghĩa - Cung cấp đầy đủ, kịp thời và trung thực các thông tin về tài chính cho chủ sở hữu, người cho vay, nhà đầu tư, ban lãnh đạo Công ty. Để họ có những quyết định đúng đắn trong tương lai để đạt được hiệu quả cao nhất về tình hình thực tế của doanh nghiệp. - Đánh giá đúng thực trạng của Công ty trong kỳ báo cáo về vốn, tài sản, mật độ, hiệu quả sử dụng vốn và tài sản hiện có tìm ra sự tồn tại và nguyên nhân để có biện 3
pháp phù hợp trong kỳ dự đoán. Để có những chính sách điều chỉnh thích hợp nhằm đạt được mục tiêu mà Công ty đặt ra. - Cung cấp thông tin về tình hình huy động vốn, chính sách vay nợ, mật độ sử dụng đòn bẩy kinh doanh, đòn bẩy tài chính với mục đích làm gia tăng lợi nhuận trong tương lai. Kết quả phân tích tài chính phục vụ cho những mục đích khác nhau, có nhiều đối tượng sử dụng thông tin trên báo cáo tài chính. 1.1.4 Tác dụng của việc phân tích báo cáo tài chính - Đối với nhà quản lý: Mối quan tâm của họ là điều hành quá trình sản xuất kinh doanh sao cho có hiệu quả, tìm được lợi nhuận tối đa và khả năng trả nợ. Dựa trên cơ sở phân tích báo cáo tài chính nhà quản lý có thể định hướng hoạt động, lập kế hoạch, kiểm tra tình hình thực hiện và điều chỉnh quá trình hoạt động sao cho có lợi nhất. - Đơn vị chủ sở hữu: Họ cũng quan tâm đến lợi nhuận và khả năng trả nợ, sự an toàn của tiền vốn bỏ ra, thông qua phân tích báo cáo tài chính để giúp họ đánh giá hiệu quả của quá trình sản xuất kinh doanh, khả năng điều hành hoạt động của nhà quản trị để quyết định sử dụng hoặc bải miển nhà quản trị, cũng như quyết định phân phối kết quả kinh doanh. - Đối với chủ nợ: Mối quan tâm của họ hướng vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Do đó, họ cần chú ý tình hình và khả năng thanh toán của đơn vị cũng như quan tâm đến lượng vốn chủ sở hữu, khả năng sinh lời để đánh giá đơn vị có khả năng trả nợ được hay không trước khi quyết định cho vay, bán chịu sản phẩm cho doanh nghiệp… - Đối với nhà đầu tư tương lai: Điều mà họ quan tâm đầu tiên đó là sự an toàn của lượng vốn đầu tư, kế đó là mức độ sinh lãi, thời gian hoàn vốn. Vì vậy, họ cần những thông tin tài chính, tình hình hoạt động, kết quả kinh doanh, tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp. Do đó, họ thường phân tích báo cáo tài chính của đơn vị qua các thời kỳ, để quyết định đầu tư vào đơn vị hay không, đầu tư dưới hình thức nào và đầu tư vào lĩnh vực nào. - Đối với cơ quan chức năng: Như cơ quan thuế, thông qua thông tin trên báo cáo tài chính xác định các khoản nghĩa vụ đơn vị phải thực hiện đối với Nhà nước, cơ quan thống kê tổng hợp phân tích thành số liệu thống kê, chỉ số thống kê… 4
1.2 Nhiệm vụ, mục tiêu của phân tích báo cáo tài chính 1.2.1 Nhiệm vụ Phân tích báo cáo tài chính không chỉ là trách nhiệm nghĩa vụ đối với các nhà quản trị, nhà đầu tư, cơ quan Nhà nước mà còn là mang một nhiệm vụ quan trọng đối với chính phủ Nhà nước. Trong xu thế cạnh tranh ngày nay đòi hỏi các doanh nghiệp, các nhà quản trị, các nhà lãnh đạo cần phải quan tâm nhiều hơn tới cộng đồng xã hội nó còn là một sự thể hiện quan tâm cộng đồng xã hội, thể hiện sự minh bạch công khai kinh doanh tạo ra một thị trường kinh doanh lành mạnh công bằng. 1.2.2 Mục tiêu Mục tiêu ban đầu của việc phân tích báo cáo tài chính là nhằm để “hiểu được các con số” hoặc để “nắm các con số”, tức là sử dụng các công cụ phân tích tài chính như là một phương tiện hỗ trợ để hiểu rõ các số liệu tài chính trong báo cáo. Như vậy, người ta có thể đưa ra nhiều biện pháp phân tích khác nhau nhằm để miêu tả những quan hệ có nhiều ý nghĩa và chắt lọc thông tin từ các dữ liệu ban đầu. Tiếp theo, do sự định hướng của công tác phân tích tài chính nhằm vào việc ra quyết định, một mục tiêu quan trọng khác nhằm đưa ra một cơ sở hợp lý cho việc dự đoán tương lai. Trên thực tế, tất cả các công việc ra quyết định, phân tích tài chính hay tất cả những việc tương tự đều nhằm hướng vào tương lai. Do đó, người ta sử dụng các công cụ và kỹ thuật phân tích báo cáo tài chính nhằm cố gắng đưa ra đánh giá có căn cứ về tình hình tài chính tương lai của Công ty, dựa trên phân tích tình hình tài chính trong quá khứ và hiện tại, và đưa ra ước tính tốt nhất về khả năng của những sự cố trong tương lai. 1.3 Tài liệu và phương pháp phân tích báo cáo tài chính 1.3.1 Tài liệu được sử dụng phân tích báo cáo tài chính 1.3.1.1 Bảng cân đối kế toán 1.3.1.1.1 Mục đích của bảng cân đối kế toán Bảng cân đối kế toán là một báo cáo tài chính phản ánh tổng quát tình hình tài sản của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định dưới hình thái tiền tệ theo giá trị tài sản và nguồn hình thành tài sản. Bảng cân đối kế toán là tài liệu quan trọng để nghiên cứu, đánh giá một cách tổng quát tình hình và kết quả kinh doanh, trình độ sử dụng vốn và triển vọng kinh tế, tài chính của doanh nghiệp. 5
1.3.1.1.2 Phương pháp lập bảng cân đối kế toán - Cột số đầu năm: lấy số liệu từ cột số cuối năm của bảng cân đối kế toán được lập vào cuối năm trước để ghi. - Cột số cuối năm: lấy số dư cuối kỳ của các tài khoản tổng hợp và chi tiết phù hợp với từng chỉ tiêu trong bảng cân đối kế toán để ghi. - Lấy số dư cuối năm trên sổ Cái của các tài khoản từ loại 1 đến loại 4 để ghi vào các chỉ tiêu tương ứng trên bảng cân đối kế toán. - Các tài khoản dự phòng: tài khoản 129, 139, 159, 229; tài khoản hao mòn tài sản cố định 214; tài khoản 412, 413, 421 nếu phát sinh nợ thì được ghi âm và theo quy định và ghi trong ngoặc đơn. - Các khoản trả trước cho người bán và các khoản phải trả cho người bán, khoản nợ phải thu khách hàng và khoản khách hàng ứng trước không được bù trừ khi lập bảng cân đối kế toán mà dự vào sổ chi tiết để phản ánh vào từng chỉ tiêu cho phù hợp với quy định. 1.3.1.1.3 Các thành phần của bảng cân đối kế toán - Phần tài sản: Phản ánh toàn bộ giá trị tài sản hiện có thuộc quyền quản lý và sử dụng của doanh nghiệp đến thời điểm lập báo cáo. Căn cứ vào số liệu này có thể đánh giá một cách tổng quát quy mô tài sản và kết cấu các loại vốn doanh nghiệp hiện có đang tồn tại dưới hình thái vật chất. Xét về mặt pháp lý, số lượng của các chỉ tiêu bên phần tài sản thể hiện số vốn đang thuộc quyền quản lý và sử dụng của doanh nghiệp. - Phần nguồn vốn: Phản ánh những nguồn vốn mà doanh nghiệp quản lý và đang sử dụng vào thời điểm lập báo cáo. Về mặt kinh tế, khi xem xét phần nguồn vốn các nhà quản trị có thể biết trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp đối với tài sản đang quản lý và sử dụng ở doanh nghiệp. 1.3.1.1.4 Phân tích bảng cân đối kế toán - Xem xét sự biến động của tổng tài sản và của từng loại tài sản. Qua đó thấy được quy mô kinh doanh, năng lực kinh doanh của Công ty. - Xem xét cơ cấu vốn có hợp lý hay không? Cơ cấu vốn có tác động như thế nào đến quá trình kinh doanh. - Khái quát xác định mức độ độc lập (hoặc phụ thuộc) về mặt tài chính của kinh doanh. 6