TRlTONG DAI HOC VO TRUONG TO AN
KHOA KHOA HOC CO BAN
KHOA LUAN TOT NGHIEP
CHUYEN NGANH VAN HOC
NIEM VUI VA NOI BUON TRONG THO HUY CAN
Giang vien hirong dan:
Sinh vien thyc hien:
TRAN VAN MINH
NGUYEN THI HUYNH HOA
~THlTviEN
Hau Giang, thdng 06 nam 2012
Niem vui va noi buon trong (her ihiy C'an
LOI CAM ON
tham gia khoa luan tot nghiep nhir hom nay. Dieu do la niem vui rat Ian doi vai
chung em va gia dinh. Ihe nen cm rat biet an cac thay, cac co da tan tinh giup da
em trong suot thai gian qua. Em xin chan thanh biet an co Vu Thuy Kieu da dan dat
chung em trong suot bon nam hoc. thay Iran Van Minh nguai hirang dan em hoan
Trai qua bon nam hoc day kho khan va thir thach nen chung em mai co ngay
thanh khoa luan va toan the cac thay co a truang Dai hoc Vo Truang Toan, Dai hoc
Khong nhirng the ma nha truang cung tao moi dieu kien thuan lai cho chung em
dugc hoc tap va nghien cuu tot.
Em xin chan thanh biet an!
Sinh vien thuc hien
Nguyen Thi Huynh Hoa
GVHD:Tran Van Minh
.
SVTH: Nguyen I hi I luynh Hoa
Can Iha da ho trg, day do. chi dan tan tinh cho chung em trong suot khoa hoc.
Niem vui va noi buon trong tho Huy Can
LOI CAM DOAN
thap va ket qua phan tich trong luan van la trung thuc, de tai khong trung vai bat cu de
Toi xin cam doan rang luan van nay la do chinh toi thirc hien, cac so lieu thu
Sinh vien thuc hien
Nguyen Thi Huynh Hoa
GVHD:Tran Van Minh
..
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
tai nghien cuu khoa hoc nao.
Niem vui va noi buon trong tin/ liny (\in
PHIEU DANH GIA KHOA LUAN TOT NGHIEP
(Gicing vien hw&ng dan)
1. GIANG VIEN HUONG DAN: TRAN VAN MINI!
SINH VIEN THUC HIEN: NGUYEN THI HUYNH HOA
2. MSSV:0856010016
KHOA: 1
3. TENDE TAI:
NIEM VUI VA NOI BUON TRONG THO HUY CAN
NHAN XET CUA GIANG VIEN HUONG DAN
1. Danh gia chung qua trinh lam luan van tot nghiep:
1.1. Chuyen can:
1.2. Thai do:
1.3. Khac:
2. Danh gia luan van:
2.1. Dat van de (theo 5 buac):
2.2. Noi dung chinh:
GVHD:Tran Van Minh
...
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
in
Niem vui va noi buon trong tha lluy Can
2.3. Chu thich. thu muc:
2.4. Hinh thuc trinh bay:
2.4.1. Dung lugng (trang):
2.4.2. Khuonkho:
2.4.3. In an:
2.4.4. Trinh bay:
2.4.5. Chinh ta, ngu phap:
3. Danh gia, xep loai:
Danh gia:
Xep loai:
ngay
thang
nam 2012
Giang vien huang dan
KAN VAN MINI
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
GVHD:Tran Van Minh
IV
Niem vui va noi buon trong tha liny Can
DE CUONG TONG QUAT
Mo Dau
1. Ly do chon de tai
2. Lich su van de
3. Muc dich nghien cuii
4. Pham vi nghien cuu
5. Phuang phap nghien cuu
1.1. Tieu sii' - cuoc doi
1.1.1. Tieu su
1.1.2. Cuoc dai
1.2. Su1 nghiep sang tac
E2.1. Truac 1945
1.2.2. Sau 1945
Chuong 2 NOI BUON TRONG THO HUY CAN TRUOC 1945
2.1. Noi dau don trong bi kich ciia than phan no le
2.1.1. Noi dau truac nhung so phan con nguai dau kho va bi doa day duai che do
thuc dan phong kien.
Chuong 1 VAl NET VE NHA THO HUY CAN
2.2. Noi sau muon ve cuoc song co don, lac loai
2.2.1. Noi buon dau trong khong gian menh mong
2.2.2. Su lac loai trong thai gian xa vang
2.3. Khao khat duoc thoat ly, tron chay khoi thuc tai phii phang.
2.3.1. Tim ve vai nhung ve dep xua
2.3.2. Thoat li vao vu tru
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
2.E2. Noi dau truac canh bi thuang va lac long cua cuoc dai
Niem vui va noi buon trong tha Huy Can
Chuong 3 NIEM VUI TRONG THO HUY CAN SAU 1945
3.1. Niem hanh phiic vo bien vi duoc doi doi
3.1.1. sir chuyen bien trong khong gian, thai gian
3.1.2. Su chuyen bien trong cuoc song cua nguai dan
3.2. Niem tin tuong manh Ket vao tuong lai tiroi sang
3.2.2. Niem tu hao ve Dang va Cach mang da mang lai anh sang cho dan toe
Viet Nam
3.2.1. Niem tu hao ve nhung con nguai Viet Nam anh hung.
3.3. Niem tu- hao ve nhan dan, ve each mang
3.3.1. Niem tin tuang va su lac quan trong cong cuoc xay dung xa hoi chii nghTa a
Mien Bac.
thong nhat dat nuac.
Ket luan
Tai lieu tham khao
Muc luc
GVHD:Tran Van Minh
.
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
VI
3.3.2. Niem tin tuang vao thang lai cua cuoc chien dau giai phong Mien Nam va
Niem vui va noi buon trong tha Huy C\in
TOM TAT
Noi dung chinh cua luan van ngoai phan ma dau va ket luan thi gom co ba chuang.
- Chuang 1: Vai net ve nha tha I Iuy Can
- Chuang 2: Noi buon trong tha Huy Can truac 1945
- Chuang 2: Niem vui trong tha 1Iuy Can sau 1945
1. Noi dung chuong mot gom co hai phan:
-
Tieu su - cuoc dai
Sir nghiep sang tac.
1.1. Tieu sir - cuoc doi
Huy Can ten that la Cu Huy Can. sinh ngay 31 thang 5 nam 1919. Que lang An
sinh ra va Ian len trong mot gia dinh ngheo kho va co truyen thong nho hoc. Ca dai
Phu, Huyen Huang San, tinh Ha Rnh ( nay thuoc huyen Due Tho, tinh Ha TTnh). Ong
dat nuac. I Iuy Can mat ngay 19 thang 2 nam 2005.
1.2. Su* nghiep sang tac
1.2.1. Tru6c 1945
- Tha Huy Can mang nang noi buon da diet truac cuoc dai
ong luon phan dau vi su nghiep each mang giai phong dan toe va cong cuoc doi mai
xuoi triet ly, 1942)
1.2.2. Sau 1945
- Hon tha Huy Can chan chua niem tin yeu vao cuoc song.
- Nhu'ng tac pham thai ki nay: Lira thieng ( 1940), Vu tru ca ( 1942), Kinh cau tu ( van
hoa ( 1960), Bai tha cuoc dai ( 1963), Hai ban tay em ( 1967). Nhung nam sau muai (
1968), Co gai meo (1972), Chien truang gan den chien truang xa (1973)
2. Noi dung chirong hai gom co cac phan sau: - Noi dau dai trong than phan no le - Noi sau muon ve cuoc song co dan. lac loai - Khao khat dugc thoat li, tron chay khoi thuc tai phii phang 2.1. Noi dau doi trong than phan no le 2.1.1. Noi dau truac nhung so phan con nguai dau kho va bi doa day duai che do
thuc dan phong kien.
- Noi dau truac cuoc song tui nhuc. lam than cua nhung nguai dan lao dong.
- Thuang cho canh song vat va, thieu thon cua nhung cau hoc tro
- Dau dan truac canh lac loi ba va ciia cac linh hon.
GVHD:Tran Van Minh
..
SVTH: Nguyen Thi Huynh 1loa
vu
- Nhung tap tha tieu bieu cua giai doan nay: Trai moi ngay lai sang ( 1958), Dat na
Niem vui va noi buon trong (ha Huy Can
- Dau kho truac tieng nhac sau cua cuoc dai
2.1.2. Noi dau truac canh bi thuang va lac long cua con nguai giua cuoc dai
qua hinh tuang cac vi La Han chiia Tay Phuang.
2.2. Noi sau muon ve cuoc song co don, lac loai
2.2.1. Noi buon trong khong gian menh mong
- Khong gian menh mong cua song dai, trai rong.
- Khong gian rung thu buon da diet
2.2.2. Sir lac loai trong thoi gian xa vang
- Thai gian giua dem mua mang lai noi trong vang co dan trong long tac gia
- Thai gian cua buoi chieu mang den noi buon da diet trong long thi nhan vai
nhung canh vat hien len truac mat.
2.3. Khao khat duoc thoat li, tron chay khoi thuc tai phii phang
2.3.1. Tim ve vol nhung ve dep xua
Ve dep xua gai nha trong long thi nhan ve mot thai dai anh hung da qua. No the hien
- Niem dau truac nhung guang mat meo mo va khac kho ciia con nguai thong
2.3.2. Thoat li vao vu tru
Hoa vao khong trung va canh sac thien nhien de tim niem vui va quen sir dai dau kho.
3. Noi dung chuong ba gom nhung noi dung chinh sau:
- Niem hanh phuc vo bien vi dugc doi dai
- Niem tu hao ve nhan dan, ve each mang
- Niem tin manh Met vao tuang lai tuai sang
3.1. Niem hanh phuc vo bien vi duoc doi doi
3.1.1. Sy chuyen bien trong khong gian, thoi gian
Thai gian va khong gian co sir chuyen bien Ian. No khong eon mang nang noi sau
man mac cua nha tha truac cuoc dai nua ma tra nen vui tuai va tran day nhua song.
3.1.2. Sy bien doi trong doi song ciia nguoi dan lao dong.
Cach mang thang Tarn thanh cong da mang den anh sang tu do va lam thay doi
van menh cua nhung nguai dan. Tieng ga gay chac khoe va to ro vang doi khap thon
som da chung to mot su thay doi Ian trong cuoc song moi cua nguai dan.
Du truac mat cong cuoc xay dung xa hoi chii nghTa con gap nhieu kho khan gian
kho nhung nguai dan van lac quan va ung dung trong cuoc song. Hinh anh doan thuyen
danh ca ra khai da the hien khong khi soi sue va nao nuc cua nguai dan.
GVHD:Tran Van Minh
...
SVTH: Nguyen Thi Huvnh Hoa
vi 11
long yeu nuac va tu hao ve dan toe cua nha tha.
Niem vui va noi buon trong tha Huy Can
3.2. Niem tu* hao ve nhan dan, ve each mang.
3.2.1. Niem tu* hao ve nhung con nguoi Viet Nam anh hung.
Nhung con nguai nho be chan lam tay bun. quanh nam vai ruong lua ma lam nen
nhung chien cong oai hung. Do la cac chj phu nu, anh thanh nien noi chien truang ac
liet. Khong nhung the ma con co sir hi sinh. long thuang yeu cua cac me doi vai bo doi
cu Ho. Tat ca ho lam nen trang su hung trang. Qua do tac gia the hien mot long tu hao
ve dan toe Viet Nam.
3.3.2. Niem tu* hao ve dang va each mang da mang lai anh sang cho dan toe
Viet Nam.
Dang da soi sang va mang den cuoc song mai cho tat ca cac dan toe cua Viet
Nam. Cach mang da khai thong tri tue, dan duang cho con nguai tra ve vai cuoc song
hanh phuc. tir do.
3.3. Niem tin manh liet vao tuong lai tuoi sang
3.3.1. Niem tin tuong va sy lac quan trong cong cuoc xay dyng xa hoi chii
nghla 6' Mien Bac.
Truac mat ong la mau hong cua dai mai va moi canh vat hien len tran tre nhua song.
Tir canh vat den con nguai deu yen vui va hoa vao nhau trong nhung mau sac tuai tre.
Tieng noi yeu dai ciia tac gia dugc vang len giua dai.
3.3.2. Niem tin tuong vao sy thang loi ciia cuoc dau tranh giai phong Mien
Nam , thong nhat dat niro'c.
Cuoc chien tranh roi se ket thuc trong su thang lai ve vang cua ta. Cling bai cac
chien si cua ta rat anh dung va hien ngang tren chien truang. Khong mot ai lui buac
Niem tin yeu phai phai cua thi nhan gai vao cong cuoc doi mai cua dat nuac.
dau dugc khang dinh.
KET LUAN
Cach mang thanh cong da chuyen noi buon sang niem vui trong hon tha Huy
hay sg hay truac sue manh nhu vu bao cua ke thu. Niem tin va sir cuang quyet chien
minh.
GVHD:Tran Van Minh
.
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
IX
Can. Tir do hien len trong long ta mot con nguai luon di tim chan li rieng cho chinh
Niem vui va noi buon trong tha Huy Can
MUC LUC
Trang
MO DAU
1
1. Li do chon de tai
1
2. Lich su van de
2
3. Muc dich yeu cau
4
4. Pham vi nghien cuu 4
Chuong 1: VAI NET VE NHA THO HUY CAN
6
1.1. Tieu sii* - cuoc doi
6
1.1.1. Tieu sir
6
1.1.2. Cuoc dai
7
1.2. Sy nghiep sang tac
8
1.2.1. Truac 1945
8
1.2.2. Sau 1945
9
Chuong 2 : NOI BUON TRONG THO HUY CAN TRUOC 1945
10
2.1. Noi dau doi trong bi k|ch ciia than phan no le
10
5 5. Phirong phap nghien cuu
2.1.1. Noi dau truac nhung so phan con nguai song trong dau kho
va bi doa day duai che do thuc dan phong kien 10
giua cuoc dai
12
2.1.2. Noi dau truac canh bi thuang va lac long ciia con nguai
2.2. Noi sau muon ve cuoc song co don lac loai 16
2.2.1. Noi buon trong khong gian menh mong 16
2.3. Khao khat duoc thoat ly, tron chay khoi thyc tai phii phang
24
2.2.2. Noi lac loai trong thai gian xa vang 21
2.3.2. Thoat ly vao vu tru
28
Chuang 3 : NIEM VUI TRONG THO HUY CAN SAU 1945
32
3.1. Niem hanh phuc vo bien vi duoc doi doi
32
3.1.1. Sir chuyen bien trong khong gian, thai gian
32
2.3.1. Tim ve vai ve dep xua 24
3.2. Niem tu* hao ve nhan dan ve each mang
40
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
x
3.1.2. Sir chuyen bien trong cuoc song cua nguai dan lao dong 37
Niem vui va noi buon trong tha Huy C'an
3.2.1. Niem tu hao ve nhung con nguai Viet Nam anh hung
40
3.2.2. Niem tir hao ve Dang ve each mang da mang lai anh sang cho
dan toe Viet Nam
46
3.3. Niem tin manh liet vao tuong lai tuoi sang
47
3.3.1. Niem tin tuang va sir lac quan trong cong cuoc xay dung
xa hoi chu nghTa a mien Bac
48
3.3.2. Niem tin tuang vao sir thang lai cua cuoc chien dau giai phong mien Nam
va thong nhat dat nuac
52
KET LUAN
55
TAI LIEU THAM KHAO
56
GVHD:Tran Van Minh
.
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon tromi tha I Iuy ('an
MODAU
1.
Li do chon de tai
I Iuy Can la mot trong nhung nha tha, nha chinh tri, nha ngoai giao noi tieng
cua Viet Nam: tung dugc nhan nhieu Huy chuang ciia nuac nha nhu Huy chuang
116 Chi Minh trong dat 1 nam 1996, Huy chuang Sao vang vao ngay 23 thang 2
nam 2005. Cac sang tac ciia ong trai dai tir truac 1945 den sau 1975 va de lai trong
long nguai dgc nhung rung cam ve thai dai da di qua. Tha ong di len va thoat khoi
cai kirn kep ciia loi van tha cii. Mau het cac sang tac sau 1945 gan chat vai li tuang
each mang va cuoc song ciia nguai dan. No khong con mang nang noi buon man
don trong vang truac cuoc dai bao nhicu thi sau 1945 lai tuai vui va lac quan bay
nhieu.
Noi buon xuat hien trong tha I Iuy Can truac 1945 nhu de giai bay noi
long
truac each mang thang I am 1945. Mot xa
nha tha truac thuc trang ciia dat nuac ta.
mac va lang le truac cuoc dai. Tha cua ong truac 1945 au sau, lang le, buon te, co
hay tim ve vai qua khu cm dep. song trong coi mong de thoat li cuoc dai. Huy Can
hoi dao dien va day nuac mat. Cac van nghe sT phai co cum lai va chan nan vai dai
cung nhu bao nguai khac. song cuoc song te nhat va dan dieu. Ong dau buon truac
than phan no le cua minh va biet bao con nguai khac dang phai chiu dung. Noi
trong kiep no le. lam than. No nghen lai trong long ong va roi thot len thanh nhung
van tha buon da diet, the hien sir bat lire truac thuc tai trai ngang.
buon ciia ong chat dura nhicu van de chung Ian rieng ciia mot con nguai dang song
Nhung roi hon tha ciia Huy Can cung thoat ra khoi cai buon u uat ma den vai
cuoc song vui tuai cua doi mai khi ong giac ngg dugc li tuang each mang. Ong
tham gia vao hoat dong 6 mat tran Viet Minh tir 1941. Cuoc song co sir doi thay,
phan nao anh hirang tai hon tha Huy Can. Tha ong it nhieu da co niem vui, niem
lac quan trong cuoc song, niem tin tuang vao tuang lai. Dae biet la bat dau tir 1958,
su. Ong hoa nhap vao cuoc song mai cung moi nguai. Tha ong chan chua tinh cam
ciia cuoc song lao dong va chien dau. Ta thay rang giai doan nay Huy Can hoan
sau each mang thang Tarn 1945 muai ba nam. hon tha Huy Can da chuyen bien that
toan la con nguai mai luon tuai vui vai dai va song het minh vi sir nghiep each
The nen ta co the noi rang tha ciia Huy Can co sir chuyen bien tir noi buon u
uat. tham kin sang mot hon tha vui tuai. yeu dai. tin tuang vao tuang lai. Do la van
GVIID: Iran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
mang. NhCrng net u sau. chan ngan cuoc dai da tan bien di.
Niem vui va noi buon trong (ha Huy CYin
de khien ta phai suy ngam va nhin lai ve nhung chang duang tha ciia ong. de hieu
ro han noi buon va niem vui trong tha Huy Can truac va sau 1945.
2. L|ch sii* van de
Huy Can la mot dai thi hao ciia Viet Nam va nhung tac pham ciia ong da gay
tieng vang Ian tren thi dan. Tha I Iuy Can dugc noi den rat nhieu trong tac pham ciia
cac nha phe binh, nghien cuu nhu Hoai Thanh - Hoai Chan vai Thi Nhan Viet
Nam (in Ian thu 13) Nxb Van hoc. Ha Noi, 1997) ; Xuan Dieu vai The gi&i tho'
Huy Can, Nxb Tre, Tp 116 Chi Minh, 1997 ; Vu Duy Thong vai Cai dep trong tho'
Tran Khanh Thanh, Huy Can, doi va tho( Nxb Van hoc. Ha Noi, 1999); Huy Can,
khdng chien Viet Nam 1945 - 1975, (Nxb Giao due. Ha Noi. 1998) ; Huy Can va
Lam Dien, Tran Van Minh vai Gido trinh van hoc Viet Nam 1945 - 1975 ( Nxb
Dai hgc Can Tha, 2012) ; ...
Tha Huy Can dugc de cap rat nhieu trong nhung tac pham ciia cac tac gia
Phe binh va hinh luan van hoc ( Nha xuat ban Van hgc. Ha Ngi, 2011) ; Nguyen
tren. Nhung hau het ho noi den cuoc dai, toan bo cac sang tac ciia Huy Can qua cac
trong tha Huy Can cung dugc noi den nhung chi de lam sang to phan noi dung tap
tha ciia ong dugc de cap den hay lam noi bat ve dep ciia thien nhien, tarn trang ciia
chang duang lich sii' va bay to quan diem ciia minh . Trong do noi buon, niem vui
nha tha truac thuc tai ciia cuoc song. Trong Huy Can. Hoai Chan - Hoai Thanh
viet : " Huy Can di luam lat nhung chut buon roi rdc de roi tao nen nhung van tha
ao nao. Nguai dai se ngac nhien vi khong nga vai mot it cat but tarn thuang thi
nhan lai co the due thanh bao nhieu chdu ngoc. Ai co nga nhung buac chan da tan
tren duang kia con ghi lai trong van tha nhung dau tich han khong bao gia tan
dugc?
Thoi da tan roi van got huang
Cua nguai dep tai tu tram phuang
Tan roi nhung buac khong ho hen
Da buac trung nhau mot nga duang
Lai co khi sudi buon thuang civ tu trong tham tarn chay ra lai lang khong vuang
chut bid tran:
Oil Ndng vang sao ma nha nhung
Co ai dan le de ta chung?
Co ai tien biet nai xa ay
Xui buac chan day cung ngai ngiing
Phai tinh lam mai thay long minh nhu the giua cai d at, cai rdn rip ciia cudc dai
hang ngay. Day cd le la mot dieu Huy Can da hoc dugc qua tha Phdp. Nhung vai
GVHD:Tran Van Minh ^ SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYm
tri quan sat va ren luyen trong nen hoc mai, Huy Can da lam nen mot vice tao bao:
tim ve vai canh xua, noi bao nhieu nguai da xa lay - toi mudn noi sa vao khudn
sao. Nguai noi cung ta noi buon noi quan chat deo cao, noi buon cua song dai trai
rdng, noi buon cua nguai lu thu dung ngua tren non, buon dem mua, buon nha
ban. Va ciing nhu nguai da lam tho vai nhung cai hinh nhu khdng cd gi nen tho,
nguai tim ra tho trong nhung chdn ta tuong khdng con tha mm. Nguai da goi day
cai buon cua Dong A, nguai da khoi day cai mach sau may nghln nam van ngdm
ngdm trong coi dat nay. [2, tr. 34.35 ]. Noi buon trong tha Huy Can cung dugc Hoai
Thanh - Hoai Chan nhac den trong tac pham nhung chi lam ro cuoc dai va nhung
noi dung co trong cac tap tha ciia Huy Can. Hay Xuan Dieu trong lai tira cho tap
Lira thieng co viet
: "Trong tha Viet Nam, nghe bay day mot tieng dich buon.
Khdng phai sao Thien Thai, khdng phai dieu di tinh, khdng phai lai Ly tao ke
chuyen mot cai "toi"; ma ay la mot ban ngdm ngiii dai: cd phai tieng dlu hiu cua
khdm triic, bong law, cd phai niem than van cua bd song , bai cat; cd phai mat
trang mot minh dang cam thuang cung cac vl sao? Tieng ren ri din em se van lay ta
nhu mot giai lua dm dp mot vet dau; tieng len tham thia vao hon ta nhu khi hdu cua
nui deo; tieng lam thanh strong, dong le tren mat ta ... Tho Huy Can do u? Ai nhac
lam chi nhung noi the thiet ciia nghln dai, ai mong duai cai lop sau duai day hon
nhan the; nhung lai mudn nam than tham trong van vat, ai thudt lai ma ndo nudt
1dm sao! [ 2, tr. 26.27]. Xuan Dieu da de cap den noi buon trong tha Huy Can qua
lai de tira cho tap Lua thieng. Nhung noi buon a day boc 16 hon tha buon man mac
cua I Iuy Can va lam noi len cai be sau ben trong ciia tap tha.
Sau each mang, niem vui dugc doi dai, bat nhip cung cuoc song xay dung
cuoc song lao dong va chien dau mai da khien cho hon tha IIuy Can them yeu dai
va that sir chuyen minh. Trong quyen Huy Can, doi va tho\ Ha Minh Due viet ve
Huy Can va nhung chang duang tha sau each mang: Tir mot nha tho lang man
tra thanh mot nha tho each mang, nhung chat lieu ciia ndng thdn va nui rung khdng
chien lieu cd tao cam hung cho nha tho? Trong tho ong lite nay cd khdng khi tuai
vui cua khung cdnh ddng que bat ngdt, cd tieng chim bat cd troi cot trong rung
xanh, cd canh gat lua dem trang, .. nhung dii sao Huy Can van chua bat dugc vao
mach doi sau lang cua nhung nam khdng chien chdng Phdp. Cd le su chuyen bien
Ion nhdt trong tarn hon Huy Can la niem vui nhan hdu cua aide doi moi da thay the
noi buon cd don. Mot giot mua, mot tia ndng, mot so phan, cdnh doi da dugc cam
nhan khac xua [2, tr.348, 349]. Ha Minh Due noi den niem vui cua Huy Can sau
1945 trong tac pham ciia minh. Nhung ong cung chi de cap den de lam noi bat nhung chang duang tha ciia Huy Can. Ong khong co y djnh viet rieng, khao sat
rieng ve nhung niem vui trong tha Huy Can.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
The nen ta co the noi rang niem vui va noi buon trong tha Huy Can da dirge
noi den rat nhieu. Nhung ehua co sir so sanh, doi chieu de thay ro su chuyen bien
trong hon tha Huy Can tir giai doan truac 1945 sang giai doan sau 1945. Trong
luan van nay, tren ca sa ke thira nhung dieu da dugc noi truac do de tong hap, so
sanh giua hai chang duang tha ciia Huy Can truac va sau 1945; tir do lam ro han
sir chuyen bien tir mot hon tha mang nang noi dau buon, co dan, tiii phan sang mot
hon tha tuai vui, lac quan truac cuoc song va tin tuang vao tuang lai tuai sang.
3. Muc dich nghien ciiu
buon trong tha Huy Can" nham dat dugc nhung muc dich cu the sau:
-
Lam ro sir chuyen bien ciia hon tha Huy Can: tir noi buon sang niem
vui, qua hai giai doan truac va sau 1945.
- Khang dinh nhung dong gop to Ian va vi tri xiing dang ciia Huy Can
tren thi dan Viet Nam the ky XX.
4.
Pham vi nghien cuu
4.1. Tu1 lieu nghien cuu
Luan van nghien cuu dira vao nhung tap tha tieu bieu a ca hai giai doan sang
tac ciia Huy Can - cu the la: Lira Thieng, Vu tru ca, Troi moi ngay lai sang (1958). Dfrt no' hoa (1960), Bai tha cuoc dai ( 1963), Hai hew tay em (1967),
Cong viec nghien cuu ciia chung toi trong luan van vai de tai w* Niem vui va noi
Nhung nam sau muai (1968), Co gai meo (1972), Chien truang gan den chien
truang xa (1973), Ngay hang song, ngay hang tha ( 1975), Hat lai gieo (1984).
Chim lam ra gid (1989), Tao phung (1993), Tha Huy Can (1996), Ta ve vai hien
(1997). Tuy nhien co mot so tap tha ma chiing toi khong de cap den. Tham khao
4.2. Pham vi van de nghien ciiu
Luan van tap trung khao sat nhung chuyen bien tir noi buon sang niem vui
trong tha Huy Can, qua cac binh dien cu the ( de tai, chii de, nhan vat tru tinh, gigng
true tiep Tuyen tap tha Huy Can, tap 1 va tap 2 (1995).
5.
Phuong phap nghien cuu
Trong luan van ciia chiing toi co sii dung cac bien phap nghien cuu sau day:
5.2. Phuong phap he thong
Khao sat tha Huy Can trong tinh chinh the - ca qua trinh sang tac
GVHD:Tran Van Minh
dieu, cam hung,...)
A
SVTH: Nguyen Thj Iluynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha IIuv (\in
Khao sat tha Huy Can trong tuang quan vai tha mai
truac 1945 va tha ca
5.3. Phuong phap so sanh
each mang tir sau 1945.
ciia Huy Can 6 hai giai doan truac va sau 1945..
5.4. Phuong phap Ijch sir
Phuong phap so sanh dugc sir dung de lam noi len sir khac biet trong hon tha
Tim hieu. tap hap cac tac pham cua nhung tac gia da nghien cuu. co lien quan
lam ro van de han.
5.5. Cac thao tac tir duy
den de tai " Niem vui va noi buon trong tha Huy Can" de tham khao va di sau vao
duy cu the nhu: phan tich. chung minh. binh luan. khai quat. ... 6 muc do phu hap
Ngoai nhung phuong phap dugc neu tren. luan van con sir dung cac thao tac tu
GVHD:Iran Van Minh
de gop phan lam sang ro van de ma de tai da dat ra
c
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
Chuongl
VAI NET VE NHA THO HUY CAN
1.1. TIEU SU-CUOC DOI
/././. Tieu su
Huy Can ten that la Cu Huy Can. sinh ngay 31 thang 5 nam 1919. Tuoi tha ciia
Phu, huyen Huang San. tinh Ha ITnh ( nay thuoc huyen Due Tho, tinh Ha Tinh).
Thai tha au ciia ong dugc song chan hoa cung canh sac thien nhien, dat trai menh
mong ciia vung son cuac cung vai nhung tro chai dan da. Nhung tro chai nhu danh
trong dat ciia lu con nit de te trai hay nhung buoi chieu tha dieu tren doi da di sau
vao tam thuc ciia Huy Can. No keo ong lai gan han vai dong ruong xanh tuai, dan
da ciia que hirang. Hon tha Huy Can da dugc tao nen tir do. I loan canh gia dinh
cung phan nao tac dong den tam tu. tinh cam ciia ong. Cha Huy Can la mot nha nho
da tung dau tam truang va lam huang su. Nhung sau do ong tra thanh thay giao va
day chu cho cac tro nho 6* que. Phe nen I Iuy Can da dugc tiep xiic vai nen Han hgc
tir nguai cha ciia minh, ngay tir nho. Con me ciia IIuy Can la nguai phu nu gioi
giang ciia lang det lua a xa Tung Anh, huyen Due Tho, tinh Ha ITnh. Cung nhu
chong, ba rat thich tha van. Ca hai thuang ngam tha, binh Truyen Kieu. Vi the cho
nen Huy Can da dugc tiep thu rat nhieu net van hoa truyen thong ciia que huang va
gia dinh. No tac dong den hon tha ong sau nay va nhu mot dau an khong the xoa
ma trong tam tri ong.
ong trai qua nhung ngay thang cue kho nhung em dep tai mot lang que thuoc xa An
Toi sinh ra a mien son ardc
m HOC VO TRtfCfNG TOfiN
Cd nui Id xuang cot thang ngay
Dat bai toi lam da thit mat
THlfVIEN
Ul
Gid song nhu nhung manh hon baf
(Anh lam ve a que toi)
Khi I Iuy Can hgc het lap nhi thi ong buoc phai rai que huang den Hue a cung nguai cau ciia minh la ong giao Bui Van. de tiep tue viec hgc. 0 day, ong hgc tir
lap nhat cho den het tu tai toan phan. Trong moi truang hgc tap mai. ong co dieu
kien tiep xiic vai nen van hgc phuang lay va ma rgng nen hgc thuc ciia minh sang
mot qua trinh mai. Trong khoang thai gian di hgc a Hue. I Iuy Can da ket than vai
Xuan Dieu. Tinh ban ciia hg bat dau tir nam 1936 va song gan bo, yeu thuang, chia
se nggt bui, cay dang cung nhau. Den nam 1939 Huy Can phai tam biet Hue, ra dat
Ha Thanh de hgc truang Cao dang Nong Lam. Trong nhung nam thang hgc tai Ha
Ngi, Huy Can da bat dau tham gia hoat dong Cach mang trong mat tran Viet Minh.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy Can
Cach mang thang Tam 1945 thanh cong. Huy Can la Bo truang Canh Nong
trong chinh phii lam thai ciia nuac Viet Nam Dan chii Cong hoa. Sau do. Huy Can
con giu nhieu vj tri quan trgng nhu: Thu truang Bo Noi vu: nam 1946, Thu truang
B6 Canh Nong, Thu truang B6 Kinh Te vao nhung nam khang chien chong Phap,
... Trong tat ca cac lTnh virc nhu van hoa, chinh tri. kinh te xa hoi trong va ngoai
nha van A Phi hop 6* Ai Cap vao thang 2 nam 1962. Uy vien hoi dong chap hanh
nuac, Huy Can la nguai co nhung dong gop rat Ian. Ong la Dong Chii tich Dai hoi
vien sT vien Han Lam tha the giai : tir thang 6 nam 2001.
Unesco tir nam 1978 den 1983. Uy vien Hoi dong cao cap cac nuac noi tieng Phap.
Do la tat ca nhung gi ma Huy Can da lam va cong hien cho nuac nha. Ca dai
ong song va chien dau het minh vi nen doc lap va phat trien ciia dan toe, dat nuac.
lam cho chiing ta van mai con. De khac sau ten tuoi cung nhung dong gop Ian lao
Va roi den khi chiing ta khong con nhin thay ong tren coi dai nua thi nhung gi ong
ciia ong trong nen van hgc nghe thuat nuac nha, ong vinh du dugc tang thuang I Iuy
thang 2 nam 2005. I Iuy Can mat ngay 19 thang 2 nam 2005.
chuang 116 Chi Minh trong dgt 1 nam 1996. I Iuy chuang sao vang vao ngay 23
1.1.2. Cuoc dai
Cuoc dai Huy Can da trai qua bao song gio va thang tram ciia lich sir dan toe.
Ong sinh ra va Ian len trong mot gia dinh co truyen thong nho hgc. Nhung vi gia
song hoa cung thien nhien de tim ban va tao niem vui cho minh. Cung chinh tir do
ma hinh thanh nen tinh each au sau ciia nha tha.
canh khong dugc em dep nen ong thuang tram tu va lang le truac cuoc song. Ong
Ngudi ta bao bit me chang hay khoe
Chia gia tai cho con quy: le dau
Chang la con ba me hay sau
(Mai sau)
Khi rai khoi que huang len tinh thanh de tiep tue vice hgc ong da chiu dung
nhung ngay thang dau kho va cue nhge. Noi nha thuang ve que huang, gia dinh cu-
hien len trong dau ong. Nhung 6 ong luon co mot y thuc nhac nha minh co gang
vuon len de lam rang ra cong danh. Huy Can da tot nghiep dugc truang cao dang
Canh Nong va tra thanh anh ky sir nong nghiep. Ong di theo tieng ggi cua non song
va tham gia vao cong cuoc each mang ciia dan toe. Khi each mang thang Tam thanh
cong ong hang hai tham gia vao hau het cac mat tran van hoa, chinh tri. Bang ngoi
but ciia minh ong da co vu tinh than dau tranh cua dan toe va ca nggi cong cuoc xay
dung xa hoi chii nghTa.
GVHD:Tran Van Minh
Nen tron kiep mat chang thuang dam le
n
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy ( Yin
Sir nghiep each mang va con duong van tha ciia ong phat tri en rue ra nhung
hon nhan va gia dinh lai gap nhieu trac tra. Huy Can ket hon den hai Ian. Ian thu
Iran Le Phu, can bo giang day Nga van. Ba Thu da cung ong di het quang dai con
nhat la vai ba Ngo Xuan Nhu ( em gai Xuan Dieu). Lan thu hai ong ket hon vai ba
het nien tin vao chiing. Ca cuoc dai ong luon song gan bo va chan hoa cung nguai
dan lao dong. Nhung nam thang cuoi dai ciia ong song tai khu tap the quan doi
lai. Huy Can co tong cong bon nguai con, hai trai va hai gai. Ong yeu thuang va dat
ngoi tram tu ben quan a ve duang uong coc sua dau nanh hay chai nuac da in sau
vao tam tri ciia nhung nguai dan nai do. Khoang cuoi dai ong hay ngoi lang le de
nhin lai cuoc dai va tim ve nhung ki uc. Nhin vao ai cung hieu, ong dang tim
khoang khong cho chinh minh, ngay trong cuoc song tap nap va xo bo. Den khi ong
mat, moi nguai ai cung nha den dang voc va phong thai ung dung ciia nha tha ma
luyen tiec. thuang nha. Khong con ai ke chuyen dai. chuyen tha. chuyen khang
chien cho hg nghe nua. Nha tha I Iuy Can du da mat nhung ten tuoi va hinh bong
F361, An Duang cung vai vg va con. Hinh anh mot ong gia chan chat moc mac
1.2. SU NGHIEP SANG TAC
ciia ong van con mai trong long doc gia.
1.2.1.Truac 1945
Truac khi den vai li tuang Cach Mang thi hon tha Huy Can mang mot noi
buon. Cai buon trong tam thuc ciia ong truac cuoc dai. No chat chiia thanh noi dau
dai, noi buon co dan, lac loai trong cai xa hoi nghiet nga va roi ren. Cuoc song ciia
ong tra nen te nhat, don dieu. The nen ong tim den vu tru, canh xua. nguai xua de
thoat li cuoc song thuc tai. Trong hau het cac tac pham ciia ong giai doan nay mang
dam but phap lang man, cuang dieu hoa, li tuang hoa cai sau thien co. Mac du tha
Huy Can mang noi buon nhung no khong bi Iuy, chan nan, sau nao nuot hay thang
Nhung tac pham tieu bieu ciia giai doan nay: Lira thieng (1940), Vu tru ca
thot truac cuoc dai ma no dam tham, lang le va sau kin.
(1942), Kinh cau tw ( van xudi triet ly, 1942).
1.2.2. Sau 1945
Khi den vai each mang va hoat dong trong Mat tran Viet Minh (1941), hon tha
ciia ong da co phan chuyen bien. Nhung phai den khi each mang thang Tam 1945
thanh cong, tha Huy Can mai that sir dugc lat sang mot trang mai. Mac du the
nhung Huy Can phai co thai gian di sau vao cuoc song thuc tai va can phai co sir
trai nghiem thi mai co the cho ra dai nhung trang viet hay va co y nghTa that sir. Va
GVHD:Tran Van Minh
_
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy C'an
1958 vai tap tha Troi moi ngay lai sang. No cho thay ong da thoat khoi tam trang
nggt ngat, bi de nen truac kia va thoat khoi cai cam giac bi no le, bi ap birc, kim kep
ciia xa hoi thuc dan. Iha ong vao giai doan nay nhu tir khang dinh mot hon tha a
giai doan truac trong cuoc song mai. Tat ca sir thay doi doi vai Huy Can khong
phai la mot som mot chieu ma phai can co thai gian de nghien ngam. suy nghT de
tham dan, tham dan cai hien thuc doi thay truac mat. Huy Can phai mat ca muai
ba nam trai de thich nghi va tiep nhan mot each sau sac
li tuang ciia cuoc song
ong da lam dugc dieu do. hon tha ciia ong da co su chuyen bien ro ret va sau sac tir
con nguai lao dong chan chat, de hieu ro hg han. Va roi nhung trang tha dac sac lai
mai. Ong tich cue di sau vao cuoc song chien dau va gan gui nhieu han vai nhung
Nhung tac pham tieu bieu thai ki nay: Trai moi ngay lai sang (1958), Dat no
xuat hien, lam nen mot chang duang mai trong tha Huy Can.
hoa (1960), Bai tha cuoc dai ( 1963), Hai ban tay em (1967), Nhung nam sau
muai (1968), Co gai meo (1972), Chien truang gan den chien truang xa ( 1973),
Ngay hang song, ngay hang tha ( 1975), Hat lai gieo (1984), Chim lam ra gio
(1989), Tao phung (1993), Tho Huy Can (1996), Ta ve vai biin ( 1997).
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Tuyen tap tho Huy Can, tap 1 va tap 2 (1995)
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
Chuong 2
NOI BUON TRONG THO HUY CAN TRUOC 1945
2.1.NOI DAU DOI TRONG BI KICH CUA THAN PHAN NO LE.
2.1.1. Ndi dau truac nhung so phan con nguai song trong dau kho va doa day
I Iuy can sinh ra va Ian len trong hoan canh dat nuac co chien tranh va nguai
duai che do thuc dan phong kien.
dan phai song trong dau kho, tiii nhuc duai che do thuc dan. phong kien. Dai ong da
trai qua bao thang tram ciia lich sir. Tir khi con la mot dua tre a lang que An Phu thi
da biet bao cue nhgc de nang len doi vai be nho cua Huy Can. Mot cau be chan trau.
da ghi lai dau an sau sac trong hon tha Huy Can.
cat co va quanh nam Ian quan vai ruong dat. bun lay. Nhung tuoi tha kho nhgc ay
Hon tre nghe trong chien vdi vai
Dat troi gan gui tieng nguyen so
(Trong dat)
Huy Can song chan hoa cung dong ruong xanh tuai va nui non hung vT cua
them gan bo va dua no vao
viing san cuac, nai ong dugc sinh ra va Ion len. de
mach tha ciia minh. La con nguai ciia vung dat hoang vang nen han ai het Huy Can
trong sir day ai. Hinh anh ciia coi than tien va dia nguc hien len trong mot ngoi ehua
ciia lang que An Phu da dgng lai trong tam tri con nguai biet bao dieu suy ngam.
Than tien a tan tren cao con dia nguc thi la nai mat dat. Dia nguc, noi con nguai bi
dga day. giam cam, hanh ha mot each man rg. Con thien duang la canh tuai dep ciia
hieu ro nhat kiep song lam lui ciia nhung con nguai nai day. I Io song cung cue nhu
than tien thi qua xa va cao qua tam nhin ciia cau be Huy Can nen cau chi nhin thay
canh dia nguc, nai con nguai bj quang vao chao dau. bi cho ngao can xe. bj cua. xe
dgc ngang. Chii
sg lam. sg cai canh ay dang hien ra truac mat va no am anh cau
cho den liic Ian len. Nhung do la canh trong birc tranh ma tai sao lai tac dong den
cau be nhu the? Vi trong birc tranh ay co nhung con nguai giong vai hien thuc ben
ngoai cuoc song ma chii da tung thay. 11o cung bj hanh ha va dga day trong dau kho
va tiii nhuc. Nhung con nguai ay hien len truac mat va de lai trong cau mot long xot
thuang, mot noi dau khon ta.
cuoc dai, than tien hoi ngg trong cai khong gian thanh binh va hanh phiic. Nhung
Bon toi nhin ky mai hay rang
Ho giong ba con trong xdm lang
Cung do quan ndu gay gudc mat
O day khdng thay ke gian sang
GVHD:Tran Van Minh
, „
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tho Huy CYin
Day chinh la nhung con nguai quanh nam vai ruong dong, toan lo ngheo kho. Hg
song cuoc song ngheo kho va dau dan trong tiii nhuc. Nhung con nguai nay rat gan
gui vai Huy Can tu liic be tha. Nhung hg khong co chut gi tuai sang cho cuoc dai
minh ke ca khi chet di cung khong dugc den vai thien duang hanh phuc. Chang
Huy Can thuang cho nhung kiep song trong dga day nay va thuang cho nguai ba di
ben canh minh khi tuoi da xe chieu.
Di qua dia nguc, ba run gay
Dau do, duang nhu da thay roi!
Dai ba cung la mot kiep muu sinh day vat va va gia day cai chet gan nhu can ke.
Than chet se dua ba ve chon nguc tu, nai long dat lanh. Nhung noi chi cho xa la the
giai ben kia, noi buon nam ngay truac mat, a dia nguc ciia tran gian. Tuoi tha Huy
Can da chiing kien canh dau thuang ciia con nguai qua dja nguc nen tinh thuang,
long nhan ai cung sam nay no va sinh soi trong con nguai ong. De roi khi Ian len
cai mam ay phat trien sau va rgng han. cang tham nhuan han nhung dau kho ma
con nguai phai ganh chju trong buon kho, co dan, a cuoc dai.
Buac chan ra khoi ngoi lang hoang sa, den vai kinh do Hue ma long ong nhu quan
that lai.
Day phd Ddng ba dai xu Hue
Cay bo hon lang dung chieu ddng
Xa nha theo cau lo an hoc
Phan hoc tro ngheo dau dam ngdng
(Nho budi dau tien )
Ong y thuc rat ro minh la mot cau hgc tro ngheo nai mien nui xa xoi, hoang vang.
De tir do ong tir dong vien. an lii minh phan dau. Chi co con duang di hgc mai giup
ong thoat canh ngheo kho va giup dugc nhung con nguai khac thoat ngheo. Vi the
nen ong phai nuot trai dang vao trong long, ngam bo hon ma chju dung bao dieu
ngang trai, bao nhieu dau dan ciia cuoc dai. Cung chju cai gia ret ciia dem dong, co
dan, ba va cung chiing ban nai phong trg. Nhung cau hgc tro nay dugc di hgc 6
truang Phap, dugc su bao trg ciia Phap; ai cung nga rang hg rat sung suang va hanh
phuc. Nhung mot sir that trai ngang dang dien ra truac mat la cai canh dau thuang
nay day: nhung cau hgc tro phai chui rue vao nhau, cung ngii vai nhau tren mot
giuang de chong chgi vai cai gia lanh thau xuang ciia de*m dong.
Oi ret! Dem nay may hoc tro
Ngu chung giirdng hep tron bo vo
Cd hon, van thud' buon don chiec
GVHD:Tran Van Minh
, ,
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Cd le dem nay cung ngu nho
Niem vui va noi buon trong tha Huy ( Yin
Nhin thay vien canh ciia nhung cau hgc tro ma Huy Can thuang thay cho hg va
thuang cho chinh minh. Noi buon truac thuc tai dau thuang da lam dau nhoi long
nhung tro nho.
Lanh liing biet may tam thdn xuong!
An di xua kia kiep ngu giudng
Dau nua tay choang lam gdi dm;
Da khong con cai thai dugc nang niu, cham soc bai ban tay hien dju ciia me. ciia ba,
ciia nhung nguai than yeu nhat. Tat ca da tra thanh qua khu va con lai mot thuc tai
day nuac mat. I Iuy Can cung nhu bao hgc tro khac phai tu lo cho minh. tu chong
chgi vai cai ret ciia mua dong. Mot tam than kho gay trong dem vang ngat va lanh
leo, khien cho con nguai ta co cam giac co dan, lac long giua chg dai. Day la dieu
te hai ma Huy Can va cac ban ong da phai chju trong cai khong gian chat hep nai
gac trg vao nhung dem dong. Chang con Ai dap men cho, trai nem la? ma gia day
con lai la Dem dai uat roi khi tha ma / Coi chung cua md quen khdng khep / Dia
Con dau doi lira chuyen canh strong
phu han phong lot cd ma.
Huy Can khong chi buon cho chinh minh, cho nhung cau hgc tro nho ma con
buon cho nhung linh hon dang ba va lac long khong chon di ve.
Tron tranh bo vo chay ngu lang
Hon ai cd nho gidc tran gian
Nem la hoi tho, da chan dm
Xuong co vao xuong hot noi han?
Nhung dem ret mirat nhu the, cac tro nho nay vai tam than gay gugc va mong manh
phai nam sat vao nhau de truyen cho nhau hai am. The nen Xuong co vao xirong
bat noihan?
2.1.2. Noi dau truac canh bi thuang va long lac cua con nguai giua aide doi.
Cuoc song nhieu noi kho, au sau da khien cho tam hon tha Huy Can mang mot
noi buon man mac. De roi no chat ehua thanh ban *w Nhac sau" ciia cuoc dai. Mot
noi sau nhan the lam cho long ong te tai va quan dau. Ong thot len nhung cau lam ta
phai chanh long:
Ai chet do? Nhac buon chi lam the!
Chieu md coi, doi ret muot ngoai duang;
Phd din hiu man Id cu len strong.
Strong hay chinh bui phai tan la ta?
Tung tieng le, ay mong sau ua Id;
Chim vui dau? Cay da gay vai canh,
GVHD: Iran Van Minh
?
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
Oi chieu buon! Sao ndng qua mong manh!
Mdi tai nhoi ndo cuoi md heo vdy!
Cai chet ciia mot con nguai da lam ong phai thuang tam va dau dan thay cho hg.
Ong khong chi dong cam vai nhung con nguai xau so. bac menh ma con kinh
hoang han nua la nhung con nguai dang song nai coi tran ma lai nghe tieng nhac
sau bi ciia dam tang. Tieng nhac dua con nguai ta tir the giai ciia sir song ve ben kia
ba ciia cai chet that ai oan va nao ruot. Tieng nhac da tham thiet roi ma con them
vao cai buoi chieu ret mirot tren con pho " diu hiu** vang ngat bong nguai. Tieng
khoe than ren n lam te ciing tam hon con nguai. Noi buon da diet nhu day nghien
coi long ta va lam rung rung dong le khi diing truac cai thuc tai ay. Cai buon ay
nhu tham vao canh vat khien nang chieu phai nhat nhoa, con chim buon cat tieng
hot. Con nguai cung khong buon na nu ctrai nua khi cuoc dai da qua nhieu nuac
mat va thuang tam. Tat ca nhu chim vao yen lang trong sir dau kho ciia cuoc dai.
Huy Can duang nhu cam nhan dugc tat ca nhung cai dang day dga con nguai trong
cuoc song. No khien con nguai ta phai dau dan cung cue. Va roi ong phai cat len lai
thang thot Xe tang di ve tan the giai ndo? Tu the giai ciia sir song, ong dua con
nguai ve vai the giai ciia nhung linh hon. Nai con nguai se bat dau mot cuoc song
khac. Nai ay linh hon con nguai dugc sieu thoat hay tiep tue chim trong dga day?
Dieu do khong the biet truac dugc. chi thay mot hien thuc dang dien ra truac mat.
do la Chieu ddng tan, lanh xudng tu trai cao. Roi ong thuang cho linh hon kia ba
va tren neo duang xa la, vang ngat va lanh leo:
Khdng lua dm, chac hon buon lam do.
The luong vdy, ma ai danh Via bo.
Tran gian sao? Day thanh pho dang quen
Nhung choc roi neo vang xa mien
Duong sd la thoi lanh lung biet may!
Hon nguai da di ve nai xa tit ciia chan trai va da thoat cai cuoc song bi thuang nai
tran the. de lai noi dau dan tot cung cho nhung con nguai a lai. Nhung do la tieng
than khoe trong dam tang hay la tieng keu dirt ruot cua cuoc dai. No nhu xe thjt,
moi gan con nguai ta ma ngau nghien. Noi dau tir trong xuang tiiy truyen di khap
than the khien con nguai phai nhuc nhoi. Mot sir dau nhoi ve the xac. tinh than va
ca cuoc song ma thirgng de da ban cho. Vi dau ma khien con nguai phai dau dan
nhu the? Cung bai cai xa hoi thuc dan, phong kien liic bay gia dua nhau dan ap, boc
lot nguai dan den tan xuang tiiy nen hg mai di den cung cue ciia noi kho. roi thot
len tieng keu sau nao nhu the. The nen "Nhac sau** khong chi dan thuan la ban nhac
dua tang ma no la khiic nhac dai, the hien noi dau dai ma Huy Can da cam nhan
dugc trong cai xa hoi roi ren be lac liic bay gia.
GVHD:Tran Van Minh ,, SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy Can
Ai chet do? Nhac buon chi lam the?
Ken dam ma hay ay tieng dau thuang
Cua cuoc doi? Ai rut tu trong xuong
Tieng nuc no gai gio duang quanh que!
Cuoc song con nguai trong xa hoi day ap birc boc lot chang khac nao nhung linh
hon bj dga day nai hoa nguc. Ong nuot nuac mat vao trong va than van cho dai,
cho chinh minh. .
Sdu chi lam trai ai! Chieu tan the!
dai, khong con 16i thoat. Nhung noi buon cua sir no le trong xa hoi khong chi dung
Tieng keu than tham thict dugc thot len nhu dua eon nguai ta vao ngo cut cua cuoc
lai 6 do, Huy Can con thuang cho nhung noi dau khon kho ciia con nguai trong thai
dai da qua. Nhung dieu do dugc the hien ro tren khuon mat, hinh dang ciia cac vj La
Han ehua Tay Phuang.
Cac vi La Hem ehua Tay Phuong
Tdi den tham ve long van vuong
Ha chang phai day Id xu Phdt,
Ma sao ai nay mat dau thuang?
Ong den ehua Tay Phuang nhin canh Phat ma khong khoi chanh long khi nha ve
mot thai dai da qua, mot thai dai ma con nguai quan quai trong noi kho trien mien
thuc ciia mot xa hoi day nuac mat. trai ngang. bat cong va tan bao. Trong cai boi
khong loi thoat. No khien Nguyen Du viet nen nhung trang Kieu de tai hien lai hien
canh xa hoi ay. neu cac nha van. nha tha dung ngoi but de lam nen nhung tac pham
thi cac nha dieu khac da lam ntMi nhung tac pham bang hinh tugng van tha de dai
de khac ghi lai hinh anh dau thuang ciia nhan loai trong xa hoi roi ren ciia the ky
18. Bang doi tay kheo leo va 6c sang tao tinh te. cac nghe nhan da tac len muai tam
thai.
pho tugng La Han mang dam ban chat con nguai trong xa hoi dau thuang duang
Day vi xuong tran chan vdi tay
Cd chi thien dot tam thdn gay
Tram ngdm dau kho sdu vdm mat
Tu bay ngoi y cho den nay
Cd vi mat giuong, may nhiu xech
Tran nhu noi song bien luan hoi
Mdi cong ehua chat, tam hon heo
Gan van ban tax mach mau sdi.
GVI ID:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong iha Huy CYin
Cd vi chdn tay co xep lai
Tron xoe tira the chiec thai non
Nhung ddi tai rong dai ngang gdi
Cac vj moi nguai mot ve. mot dang ngoi nhung lai co chung cai dau kho, cai tiii
phan truac cuoc dai bi tham. Nhung noi dau thuang ciia nhan loai duang nhu gia
day do don het len cac vj. Cac vj la nhung guang mat meo mo trong dau kho ciia
con nguai. Tac gia cung that tai tinh khi dung nhung hinh anh dau thuang ciia cac
tugng Phat de noi den noi dau ciia con nguai lam than, cue kho tram be trong xa hoi
thuc dan duang thai. Mot xa hoi muc nat va thoi rua.
Ca cuoc ddi nghe du chuyen buon.
Moi nguai mot ve, mat con nguai
Cudn cudn dau thuang chay duai troi
Cuoc hop la lung tram vat va
Tuong khdng khoe cung do md hdi
Cai dau, cai kho ciia dai khong biet noi den bao gia mai het. Con nguai van cu
quan quai trong can dau ay. Vi dau nen ca sir nay trong khi do ong cha ta de lung ra
ganh nang giang san, xay dung nen thanh Iuy cho con chau dai sau. Biet bao mo
hoi, nuac mat hoa cung xuang mau mai nen ne nep, van hoa. giong noi Viet Nam.
Vay ma con nguai van bj de bep. bj dga day ve the xac Ian linh hon. Chang nhung
the ma ong cha, to tien con bj cha dap. bj lang nhuc. Noi dau nay ai thau cho chang.
Hay bay nhieu hon trong gio bao
Bay nhieu tam su, bay nhieu ddi
La ong cha do bang xuong mau
Da kho. khdng yen ca dung ngoi
Cha dug nam thang de lung nang
Nhung ban duang thai cua Nguyen Du
Nung ndu tam can vd vo tran
Dau doi cd cuu dupe ddi dau.
Noi dau ma Huy Can da chi cho chiing ta ngay hom nay thay dugc la than phan no
le phai song trong tiii nhuc ciia con nguai nam xua. Mot thai dai da in dam tren
trang sii' nuac nha vai bao dau thuang va nuac mat. Tir noi kho dau ciia cac cau hgc
tro nho den sau bi ciia nhung con nguai trong xa hoi thuc dan phong kien, den dau
thuang ma con nguai phai ganh chju trong qua khii' Ian hien tai day nghiet nga. Tat
ca nhung gi trong boi canh xa hoi duang thai deu mang mot niem dau, niem u uat
rieng Ian chung. Chinh tac gia cung la mot nguai dan bj no le bai che do thuc dan,
phong kien bay gia. IIan ai het ong thau hieu cai noi kho do. The nen hon tha ong
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
cung mang nang noi dau. noi buon cho than phan no le ma minh va moi nguai dang
ganh chju.
2.2. NOI SAU MU0N VE CUOC SONG CO DON, LAC LOAI
IIuy Can buon chan va duang nhu di vao be tac khi song trong xa hoi day ap
buc, boc lot va bat cong. No khong con cho diing cho nhung nha tha, nha van
duang thai va ca Huy Can. The nen ong thau hieu dugc nhung noi buon co dan, quanh que ciia cuoc dai. That chan nan khi phai song trong mot xa hoi ma khong ai co the chia se noi niem tam sir u uat trong long. The roi ong chan nan va cam thay khong gian. thai gian truac mat minh nhu bao la. rgng Ian va dai vo tan. Tam hon
ong lac 16i ba va giua khong gian menh mong. trong vang. No lam cho noi co dan, hiu quanh trong long ong troi day va that chat trai tim dau kho truac cuoc dai. Cung chinh noi buon ma Huy Can mang trong long da lam cho nhung van tha ciia ong it nhieu co phan anh huang. Vi " Ngirdi buon canh cd vui dau bao gia" ( Truyen Kieu). Noi buon, co dan ciia ong nhu chim vao khong gian. thai gian menh mong.
vo tan.
2.2.1. Noi buon dau trong khdnggian menh mong
Truang Giang la con song dai. rgng va mang dam ban chat Duang thi. Nhieu thi sT da dua no vao tha ciia minh nhu mot chii de mudn thua. Huy Can cung tung xao dong va ggi buon khi diing truac thien nhien bao la, rgng Ian ciia dong song. De ro han tam trang buon co don cua ong trong cai khong gian menh mong. chung
ta di vao tim hieu bai tha " Trang Giang"*. mot trong nhung buc tranh bang tha tuyet
dep ciia nha tha. No dugc ve nen vai khong gian da chieu va tao ra mot canh sac
thien nhien co trai dat. song nui tuyet dep nhung dugm buon. Canh vat dugc mieu
ta tu gan den xa va tu xa den gan roi lai tir gan den xa. No nhu mot xau chuoi noi
ket nhau va tao nen cai nhin bao quat cua nha tha truac thien nhien.
Nhan de Trang Giang mang y nghTa Ion va the hien dugc mach cam hiing ciia
ca bai tha. "Trang Giang*" thuc chat la am dgc trai cua " Truang Giang", mot con
song Ian cua Trung Quoc. No mang dam y nghTa ve khong gian menh mong va rgng
Ian. Vice lay lai van " ang** da tao ra sir mien man. trung diep ciia song nuac va the
hien dugc het y do ciia nha tha khi sir dung "Trang Giang** chu khong phai la
"Truang (Hang** cho tieu de tac pham cua minh. Tiep theo do. cau de tu Bang
khudng trai rdng nha song dai da khai quat dugc buc tranh thien nhien vai
trai
rgng, song dai. dong thai hien len mot noi buon mien man dang chat ehua trong
16ns, nhan vat tru tinh.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Iluynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
Thien nhien dep nhung long nguai buon nen lam cho canh vat co phan quanh hiu.
Mugn thien thien de noi len noi long co dan. lac loai cua nhan vat trir tinh.
.
J—s
^
Kho mot ciia bai tha hien len mot canh sac thien nhien theo chieu rgng.
I 1 \/1 C K| (cid:127) ^
! (cid:127)f"|l I (cid:127)
(cid:127)
Song gan trang giang buon diep diep T Con thuyen xudi mai nude song | D#| HOC VO TRlfONG TOfiH Thuyen ve nude lai sdu tram ngd\ Cui mot cdnh kho lac may ddng \ Dung truac con song dai va rgng menh mong, nhan vat tru tinh nhin nhung can
song ggn tren mat song ma buon da diet. Song a day la song ciia mat song hay
nhung can song dang dang trao trong long nguai? Mugn hinh anh nhung con song
de noi len nhung noi niem u uat chat ehua va dang trao trong long nhan vat tru tinh.
Moi con song tren song la mot noi buon trong tam hon. The nen song gan Trang
Giang sinh ra noi buon diep diep, noi sau man mac. Bang bien phap an du, tac gia
da cho ta thay nhan vat trir tinh nhu chat chira tu noi buon nay den noi buon kia.
Nhung noi buon noi tiep nhau di sau vao tam tu, tinh cam ciia nhan vat tru tinh. No
duang nhu chiem lTnh ca tam hon nguai. lam cho cuoc song them sau bi va chan
ngan. Tiep noi nhung can song la sir xuat hien ciia con thuyen nhung con thuyen
theo dong nuac. Con thuyen
nay duang nhu dugc gac mai chco va tha troi xuoi
dugc vi nhu nguai lu khach va nguai nay cung chang biet di ve dau. cu mac cho
dong dai cuon troi nhu dong song ggn song day troi con thuyen. Con nguai chang
con lua chgn dugc cho minh 16i di rieng nen danh phieu dieu khap chon mac cho
dong dai dua day. Horn nay la nhu the nay ai biet ngay mai se ra sao? Canh cui lia
canh va troi dat theo dong nuac tren song cung khong biet dau la ben ba that sir cho
rieng minh. No nho nhoi truac dong song dai vo tan va dap denh tren song nuac
menh mong. Con nguai cung the khi rai khoi gia dinh, que huang thi se cam thay
dai co dan, ba va, trong vang giua chg dai nhu canh cui kho lia canh. Du ta co di
den dau, hoa nhap vao cuoc song mai a bat ki nai nao thi cung chang dugc vui.
Cung bai nai ay von khong phai thuoc ve minh va 6 day nhan vat tru' tinh ciia
chiing ta dang trong tinh canh do. Nguai cung lac loai. co dan, trong vang truac
khong gian menh mong ciia thien nhien. Vi nhan vat tru tinh la mot lu khach va
mang trong long tam trang xa que, nha nha nen nguai co cam giac buon co dan.
"The nen dong song cung nhu nguai lu* khach "sau tram nga"" va biet bao dieu ngon
Va roi khong con nhung thu gan truac mat nhu canh cui, con song, chiec
thuyen, nhung nga re ciia dong song ma vuan ra xa han la nhung "con nho*", " lang
ngang, roi bai dang trao dang.
nha tha.
4w-j»w!j«iwaiifewf«ignagg
GV1ID-.Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi I luynh Hoa
xa**. "chg chieu**. Tat ca xuat hien vai cai nhin xa xoi va lang dgng trong tam hon
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
Lo tho con nho gid diu hiu
Dau tieng lang xa van cho chieu
Ndng xudng, troi len sdu chot vdt;
Nguai ma rgng tam nhin huang ve nhung con nho dang nam lac long giua dong
song trong gio "diu hiu**. huang doi tai ve nai phat ra am thanh tir phia chg ciia ngoi
"lang xa**. Am thanh ciia buoi chg tan vong den doi tai cua nguai IQ* khach. lam tang
Song ddi, troi rdng - ben cd lieu.
buon han chg dong va chg "xa"* buon han chg gan. Nhung am thanh phat ra rat ma
ho, nghe khong ro va a rat xa. Tir chi phuong huang "dau** khong xac djnh la 6 vj
tri nao nhung co am thanh vong lai tu mot ngoi lang nao do. Tuy co am thanh, canh
chg chieu, con nguai xuat hien nhung no rat xa nhan vat tru tinh va nguai khong
the co bat ki moi quan he nao hay sir giao tiep giua nguai vai nguai. Dieu do cho ta
thay sir khat khao dugc giao cam va qua lai vai con nguai ciia nhan vat tru' tinh. Tir
"dau** cung co nghTa la dau mat roi nhung am thanh quen thuoc ciia ngay xua. Tat
ca di vao qua khu de lai trong tam hon thi nhan mot su nuoi tiec, hut hang truac
thuc tai dau thuang. Vai nguai gia day moi thu la mot ao vgng vi truac mat thi sT
them noi buon da diet. Co le "chg chieu** se buon han chg sang, chg "van*" cung
van la cai hung vT, bao la ciia "song dai. trai rgng**. Con nguai cang co dan va nho
nhoi han khi mot minh diing truac quang canh diu hiu nhu "ben co lieu*" khong
chieu thang diing "Nang xuong trai len sau chot vot"*. Nang trai bat dau nhat nhoa
"nang xuong** lam cho bau trai phan chieu xuong long song nen "sau chot vot**. Hay
ta cung co the hieu cum tu "sau chot vot** la sir sau rgng ben trong long trai khi
bong chieu do xuong. Chi hai kho tha ma da ma ra cho chiing ta nhung binh dien
khong gian khac nhau: tu dai rgng den cao thap. Ket hgp nhung khong gian do lai
tao nen khong gian da chieu. da dien, phan anh dugc sir ngon ngang ciia trai dat va
mot con thuyen cap ben. The roi canh vat lai chuyen huang tir ngang, rgng sang
Tu canh vat xa tac gia tra lai vai canh vat tren song dang hien len truac mat.
long nguai.
Mot sir chia cat, li tan ciia khong gian qua canh vat.
Beo dat ve dau, hang noi hang;
Menh mong khdng mot chuyen do ngang
Khdng cau gan chut niem thdn mat
Khong gian duang nhu bj li tan bai nhung canh beo troi dat. Moi canh beo la mot
kiep nguai, nhung kiep nguai lang thang noi tiep nhau ve nai vo djnh ciia cuoc dai.
I lai ben ba ciia dong song la hai ba ciia sir song nhung lai khong mot chiec cau bat
qua va cung "khong mot chuyen do ngang** thi lam sao co the sang va tim sir song
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
1 o
Lang le bo xanh tiep bai vang
Niem vui va noi buon trong tho1 Huy CYin
binh yen that sir cho chinh minh. The nen nhung kiep nguai ca nha, lac 16i phai troi
xuoi, ngugc tren dong dai ma chang biet den ben ba cua tuang lai. Cuoc song
cau ggn chut niem than mat*". Gia day xung quanh chi con lai la "ba xanh*", "bai
khong chut hi vgng ve anh sang hanh phuc ciia cuoc dai mai, a ngay mai " Khong
vang"" noi tiep nhau chay dai den duang chan trai trong "lang le"". No tao nen mot
khong gian buon te, trong vang. hoang sa va lam ao nao long lu khach.
Lop lap may cao dim nui bac
Chim nghieng cdnh nho; bong chieu sa
Tac gia ciia chiing ta lai nhin len cao mong tim thay chut gi do mai han. sinh dong
nao nung. vo djnh ciia " lap lap may cao*" dun lai thanh hinh khoi nui mau trang
bac. Mau trang bac, mot sir bac beo. thieu di niem tin vao sir song lam tam hon con
han nhung canh vat truac do. Nhung lai sau nao han khi nguai nhin thay hinh anh
nguai them chan nan va bi thuang. Khung canh trai a phia xa xam qua rgng Ian va
choang nggp truac nguai lu' thii' tha huang. Ngay ca canh chim cung mat thang
Ian. Bau trai cang cao rgng, canh chim cang nho be. Sir doi lap giua hai khong gian
bang, "nghieng"" doi canh hiing lay anh nang cua bong chieu va ganh lay bau trai to
0 hai cau cuoi, tam trang ciia chii the tru' tinh xuat hien ro net han. noi nha que
huang "dan" len. con cao theo nhung con nuac xa vai.
do da tao ra sir rgn nggp va noi sau trong long thi nhan.
Long que don don vai con nude
Khdng khoi hoang hon cung nho nha
Trai chieu thuang ggi cho lir khach noi nha que nha, nhat la khi nhin thay trong
ang may. canh chim, dong song... Day cung la nhung hinh anh quen thuoc trong
tha xua. chang han nhu bai Hoang Hac lau ciia Thoi Hieu co viet: "Tren song khoi
song cho buon long ai"*. Thi nhan xua nhin khoi song tren song Truang Giang lien
tuang den khoi
lam chieu que nha ma long buon man mac. Nay Huy Can viet
"Khong khoi hoang hon cung nha nha"" nhu day noi buon len mot bac nua. Do la
noi buon canh canh trong long, liic nao cung co, khong can phai ggi nha bang bat ki
hinh anh nao.
Qua bai tha ta thay ro cai buon co dan quanh que ciia tac gia truac khong gian
khong gian tha huang co nhieu hinh anh giong khong gian co huang nhu chieu ta.
thuc trang ciia nuac ta truac 1945. Cung nha nhung van tha ciia Huy Can da de lai
cho hau the ma ta mai hieu dugc tam long yeu nuac tham kin va noi dau kho ciia
bao la rgng Ian ciia thien nhien. Mot noi sau dau khong the tam sir cung ai truac
ong vao nhung nam thang cung cue. dau thuang ciia dan toe.
GVI ID:Tran Van Minh , n SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy ('an
Va roi trong ong hinh thanh nen noi buon sau lang nhu co tu bao gia, buon
moi liic. mgi khoanh khac. Cuoc dai ong duang nhu la mot chuoi ngay dai dau
buon, le loi, trong vang. Tat ca rat de dang tra thanh noi buon trong long thi nhan.
Hinh anh canh "Rung thu** cung lam cho ong thay nao nao va xao xuyen trong long.
Khong gian buon ciia mua thu da di vao hon tha cua Huy Can vai mot noi buon
bang khuang va sau lang.
Bong dung buon ba khdng gian
May bay lung thdp giang man dm u
Khong gian "buon ba** va" am u"* bao phii mgi canh vat va sir song. Tat ca md ma,
ao ao va an hien trong lap may mu giang kin. Khong nhin thay ro nhung thu nai
nay chi thap thoang trong strong mu hinh anh con nai theo loi cu chay xuong rung
chao don mua thu.
Nai cao got Ian trong mil
Xudng rung neo thuoc nhin thu moi ve
Hinh anh con nai chay "xuong rung"* de "nhin thu mai ve** ggi cho ta cam giac buon
mien man. Mua xuan ve thi tram hoa dua na, van vat sinh soi. nay na va bat ki loai
nao cung mong dgi mua xuan ve. Con 6 day tat ca cay la deu khep minh lai, tra
canh, trui
la ma don thu. Chi co con nai dan le nhin thu ve nhu mot su cha dgi,
mong nha cai gi do nen no mai "xuong rung** tim ve con duang cu ma di. Con van
vat khac thi heo lia, nhat nhoa.
Sac troi troi dat duai khe
Chim di, Id rung, cdnh khe lanh lung
Trai chuyen mau, nhat nang va se lanh khien nguai ta cam nhan ro han noi sau dai
dang tu canh vat mang lai. Khong con nua tieng chim veo von, riu rit va con dau
nhung chiec la xanh bieng biec rung rinh tren canh non xanh tuai. Tat ca chi con lai
la nhung canh cay tra troi va "lanh lung** trong cai sac trai mua thu. Con chim cung
khong con nai tru an nen vo canh bay di. Con nguai cung nhu canh vat deu vang ve
va quanh hiu. Noi sau nhu tang len gap doi, tu canh vat den long nguai.
Sdu thu len vut song song
Vai cay hiu quanh, vai long quanh hiu
Nhan vat tru tinh nhu thau hieu dugc cai u buon ciia thien nhien va cai buon trong
long minh la mot. Chim xa canh, la rung ve dat bo lai cay co dan, le loi trong cai
hiu quanh ciia mua thu. Con nhan vat tru tinh thi cung dang mang trong nguai noi
niem tam sir ciia dai, ciia chinh minh. Mot noi buon kho thot nen lai nen danh
mugn canh vat de gai vao do. Nguai cung co cai cam giac co dan, trong vang. le loi
nhu canh cay kia vao moi do thu ve. Noi buon the sir ma nguai khong the giai bay
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
cung ai va khong ai thau hieu dugc noi sau nay nen nhan vat tru1 tinh lai cat len nhung lai dau dan:
Niem vui va noi buon trong iha Huy (Yin
Non xanh ngay ca buon chieu
Nhan gian e cung tieu dieu duai kia...
Mgi canh vat chim trong noi "buon chieu"". tao ra khong gian am dam va sau bi cho nhan vat tru- tinh. Nguai cam nhan nhu truac mfit minh roi day ca "nhan gian"* "cung tieu dieu*" duai cai nen trai u am nay. Mot sir lo sg va tran tra cua nha tha truac cuoc song trong xa hoi muc nat. Nguai thuang cho ik ca con nguai lam than ca cue khong biet bao gia mai thoat ra khoi canh 6 nhuc ciia xa hoi thuc dan phong kien tan bao duang thai. Nguai bat lire truac vien canh ay nen au sau va sg hai cho cuoc dai ngay mai, "Nhan gian e cung tieu dieu duai kia"".
Khong gian ggi len trong long thi nhan bidt bao noi niem tam sir. Noi nhu the co diing hay khong? Vi nguai da mang nang noi shu bi cua cuoc dai nen dthi dau. di dau cung thay truac mat minh mot khong gian menh mong. xa vai vgi va chinh nguai lai lac loi. co dan trong vang truac khong gian bao la ciia thien nhien. The nen ta co the noi rang chinh nhung noi phien mugn, au shu trong long nguai thi sT mai tao nen cai buon da diet ciia thien nhien.
2.2.2. Ndi lac loai trong thai gian xa vang
Thai gian trong tha Huy Can khong xuat hien nhieTi nhu khong gian nhung no cung da tra thanh mot yeu to quan trong trong cac sang tac cua Huy Can. Thai gian nhu chain lai va cuon sau tam hon buon co quanh cua thi nhan vao cai xa vSng. hiu quanh. Bai tha "Buon dem mua"" cua IIuy Can cho ta thay ro dieu nay.
Dem mua ngoi nha khdng gian
Long run them lanh ndi han bao la Trong dem mua vang lang nhan vat tru tinh van con ngoi do suy ngam va long nang tnu mot noi niem tam sir. Cai lanh nhu thau vao trong da thjt khiCn nguai run len. lanh buot. Nhung do co that la cai lanh cua "dem mua"* hay la cai lanh cua cuoc dai da chat ehua tir bay lau trong long nha tha. No tra thanh tang bang Ian dong cung nguai ong roi hoc phat thanh "noi ban bao la**. Cai khong gian v^ng lang giua dem mua lam cho tam hon nha tha cung sau cay dang va lang le truac cuoc dai.
Tai nirong nuac gipt mai nha
Nghe trai ndng ndng, nghe ta buon buon. Nguai ngoi do trong cai thanh tmh cua dem vang ma nghe tung giot nuac mua rai tren mai nha nhu nhung giot sau rung rai. Trai vua tnit can mua hay tnit nhung giot le dai ma nha tha lai "Nghe trai nang nang. nghe ta buon buon**. Khong chi co con nguai mai buon cho sir dai ma ca trai cung xot thuang cho cuoc dai day cay dSng.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui vd ndi buon trong tha Huy Can
be dau. Nhan vat tru tinh lang nghe mgi thu dang dien ra xung quanh tir tieng mua
rai lam xao dong long nguai cho den buac "chan xa vang** tren nhung "dam duang
le loi**. Tir nhung tu am thanh gan den nhung am thanh xa vgng lai. no lam long ta
nhu that
lai va tan nat con tim khi cam nhan dugc nhung buac chan con lac loi
trong dem khuya lanh leo. Buac chan ay la cua ai. di ve dau trong cai dem mua
vang ngat va lanh buot nay? Co le day la buac chan ciia nhung con nguai ngugc
Nhan vat tru1 tinh thuang xot cho nhung than phan le loi trong dem vang duai
duang mua rai. gia ret. De roi nhung gigt nuac mat tran ra. nhe troi xuong thay cho
lai cam thong, chia se:
xuoi bon ba giua dong dai. Hg song trong co dan va lac loi truac cuoc dai dau kho.
Rai rai ... diu diu roi roi ...
Tram mudn giot nhe ndi lai vu vo
Nhung gigt le nho xuong cuoc dai
tuang chung nhu lam vai di cai noi sau trong
tam tri nha tha nhung no lai thanh moi tuang tu, noi tran tra trong long:
Tuong tu huang lac, phuang md
Tro nghieng gdi mong, hung her nam nghe
nha tha nhu cam nhan dugc het. No nam trong coi long nha tha de roi bon phuang
deu co noi niem tam sir:
Trong dem vang tung nggn gio thoi ve mang bao niem dau thuang cua cuoc dai ma
Gio ve, long rang khdng che
Hoi may hiu hat bon be tam tu
vao nhung tran tra ciia cuoc doi. cai vang lang ciia dem khuya va nhung noi sau
Trong dem mua vang ngat va lanh buot. nhan vat tru' tinh duang nhu bj cuon sau
va nguai cam thay minh co dan. hiu hat han giCra khoang thai gian dai vo tan ciia
dem mua.
bang quo". No xuat phat tir nhung suy tuang. niem dau truac cuoc dai ciia nha tha
do ta mai that sir song vai chinh minh, tran tra. bang khuang. lo lang vai dai. Trong
Thai gian giua dem vang da tao buon cho con nguai va chi co nhung giay phut
dcMn vang con nguai thuang co nhung cam giac co dan. buon da diet va nhung buoi
chieu cung thuang ggi buon. ggi nha trong tam hon con nguai.
Ndng chia nua bai, chieu rdi
Vuon hoang trinh nu xep ddi let ran
Spi buon con nhen giang mau;
Em ail Hay ngu ... anh hdu quat day
( Ngdm ngiii)
Nang chieu buong xuong nhat nhoa va moi vat nhu lam nhung dong tac cuoi cung
GVHD:Tran Van Minh
de ket thuc mot ngay. Nhung tia nang vang yeu at khong the chieu roi het tren bai
ll
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy CYin
chieu ma chi con sot
lai nhung anh nang mong manh tren nua bai. Trong vuan
nhung chicc la xep lai de chuan bj chim vao bong dem. Con nhen nha ta de lam to
cho minh. Nhung hinh nhu mgi vat dien ra co phan hoi gap gap va ehua dung mot
noi buon man mac. Anh nang chieu xuong nua bai bao hieu trai da ve chieu va
bong dem se keo den bao phu moi canh vat. Nhung chicc la trong vuan khong chi
khep lai ma con mang ca mot noi sau vao trong do. Nhen buong ta de lam to nhung
nhung sgi ta ay lai la "sgi buon**. Khong biet day la noi sau ciia tao hoa hay chinh
noi sau ciia nha tha gai vao trong nhung sgi ta, chiec la nho kia. Khong gian ciia
buoi chieu chiem lay hon thi sT va nhung noi buon lai dang trao lam long ong them
sau bi man mac.
ao nao. Trong tat ca moi vat xung quanh ong. gia day. nai nao cung chat ehua noi
Cay ddi bong xe ngdn nga ...
Hon em da chin may miia thuang dau?
Tay anh em hay tua ddu
Cho anh nghe ndng trai sdu rung roi...
(Ngdm ngiii)
Noi sau khong chi the hien a canh vat ben ngoai ma con chat ehua trong long con nguai.
Thai gian troi qua khong biet bao nhieu "bong xe" ciia buoi chieu roi ma long em van con
mang nang noi "thuang dau"". Noi dau an sau vao tan day tam hon em va da trai qua "may
mua thuang dau"". Vet thuang long du co Ian den dau thi thai gian cung co the xoa ma di.
Nhung a day vet thuang ciia em cu con do du dong thai gian da qua. Tu chi thai gian
"may mua" cho thay noi dau trong long co gai rat Ian va khong the nguoi di. Co khong the
thot len thanh lai va tam sir cung ai. The nen lay anh em hay lua ddu/ Cho anh nghe nang
trai sdu rung rai. Nhan vat tru tinh nhu muon ganh bat noi sau trong long co gai. Doi tay
anh la diem tira cho em dua vao. diem tira duy nhat em co the tin tuong 6 dai nay. Chang
trai muon chia se nhung noi iru phien, niem tam sir tham kin trong long co vai tam long
chan thanh va tha thiet. Cho anh nghe ndng trai sdu rung roi. Khong biet chang trai co
mang noi sau rieng nao hay khong ma tai sao con muon ganh them noi sau trong long co
gai? Co le nhan vat tru tinh muon moi thuang dau cua cuoc song hay de len doi vai minh
de nguai anh thuang dugc song binh yen. Nhung thirc tai co dugc nhu the khong hay ca
hai cung dau kho truac cuoc dai day trac tra.
Tac gia ciia chiing ta duang nhu co hiing thu vai nhung noi sau nen trong tha
ciia ong luon chat ehua dieu do. Nguai cam thay nho nhoi. dan le truac thien nhien
bao la rgng Ian roi thai gian cung cuon sau ong vao nhung noi buon da diet.
Lang lang chieu nhe ghe mudn tai
Trong hong chieu nhu md tieng ai
Thoi lac huang rung con gid den
Bang khuang trai rang nha song ddi. (Nha ha)
GVHD:Tran Van Minh
^
SVTH: Nguven Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy ('an
Ong lang le truac cuoc song xa hoi xo bo, roi ren, day dau thuang va nuac
mat: tir do khien ong phai thot nen nhung van tha ao nao, sau bi den the. No the
hien sir bat lire truac thai cuoc. Nhung dieu muon noi thi khong the thot ra nen danh
gai tat ca niem tam sir ciia minh vao nhung trang tha vai khong gian. thai gian ggi
2.3. KHAO KHAT DUOC THOAT LI, TRON CHAY KHOI THUC TAI
PHU PHANG
Huy Can cam thay cuoc song hien thuc ngay cang chan nan va vo vgng truac
cuoc dai. Ong muon tach biet minh ra khoi cuoc song xa hoi thoi nat duang thai de
giir lai net thanh sach va tim den mot the giai khac. Mot the giai ma ong khong con
cam thay nggt ngat hay chii'a nhung dieu trai tai gai mat, nhung ap hue. bat cong,
tan bao. Cung chinh vi the ma ong tim ve vai canh xua. nguai xua hay thoat li vao
vu tru.
buon thuang da diet.
Song trong hoan canh xa hoi thuc dan phong kien liic bay gia. con nguai co
chung mot niem dau Ian trong than phan no le. Trong so hg co nguai chap nhan
cuoc song tiii nhuc. chi biet chju dung noi dau cua dai. Nhung hau het giai tri thuc
liic bay gia khong dong tinh va muon thoat li khoi cuoc song de hen va nhuc nha
trong xa hoi duang thai. The nen Nguyen Tuan tim ve vai nhung giii trj vat chat va
tinh than thai xa xua. Khi nhung ke sT con danh tha. tha tha, danh ca. uong tra sen.
tra suang. ... tat ca la mot qua trinh phuc tap. co ve nhu cau ki nhung no lai la mot
nghe thuat trong cuoc song thanh tao. nho nha cua cac cu ngay xua. Nguyen Tuan
chim vao nhung thu vui cua nguai xua de quen di noi dau ciia thuc tai va tim lai.
gin giir nhung ve dep truyen thong cua nguai xua. Vai Xuan Dieu, ong song trong
sir gap gap ciia thai gian "Mau vdi chu! Vdi vang len vdi chu! Em, em ai, tinh non
2.3.1. Tim ve vcyi nhung ve dep xua
sap gia roi..." hay trong nhung moi tinh say dam ma thoat li cuoc dai dau kho.
Hay sat ddi ddu! Hay ke ddi nguc!
Hay iron nhau ddi mai toe ngdn ddi!
Nhung cdnh tay! Hay quan riet ddi vai!
tidy ddng ca tinh yen len song mat!
Hay khdng khit nhung cap moi gan chat
Cho anh nghe ddi hang ngpc cua rang
Trong say sua, anh se bao em rang:
"Gan them nua! the van con xa lam "
( Xa each)
Nguai tim den khong gian menh mong cua vu tru de lam ban va nhung ve dep ciia
GVHD: Iran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Huy Can cung the. chang thi sT da sau da cam cung thoat li de quen sir dai.
Niem vui vd ndi buon trong tha Huy Can
thai xa xua nhu "chieu xua**. "dep xua". "hon xa". No dua tac gia ve vai nhung
khoanh khac thai gian ciia qua khu. Ve vai qua khu de tim chut huang vj nggt ngao
ciia cuoc song cung nhung gia trj van hoa truyen thong.
Mot buoi trim khdng biet a thai ndo
Nhu budi trim nhe nhe trong ca dao,
Cd cu gay, cd budm vang nua chu
Md ddi lira dung ben vtrdn tinh tu
( Di giua duang thorn )
Tac gia den vai ca dao de tim ve nhung buoi trua "nhe nhe" co tieng chim "cu gay",
"buam vang** bay va "doi lua" "tinh tir" cung nhau "ben vuon**. Mgi canh vat hien
len that dep va em dem. tao cho ta cam giac thanh binh. yen a cua lang que.
Ca khdng gian hon hdu rat thorn tho,
Gid huang dim mid, diu diu phat pho
( Di giua duang thorn )
Nhung canh ciia ngay xua vgng ve trong long thi nhan nhu to dam them net dep
cua canh vat trong khong gian yen binh. hoang sa va hung vT ciia nui rung. Nguai
nhu tham nhuan canh dep ciia doi nui quanh co. no nam do trong hoang sa va hung
vT tir nghin nam van khong phai ma.
Nggp ngirng mep nui quanh co
Lung deo quan dung, mua Id mai ngang ...
Vi vu gid hut neo vang;
Giua khong gian menh mong va hoang vang ciia nui rung, nguai
ICr khach dung
chan nai quan nho tren deo. Nhung gigt mua roi tren "mai ngang" ggi cho long thi
nhan mot niem xao xuyen truac canh sac buoi chieu nai hoang vang nay. Nguai
thay mgi vat hien len van con gia trj ciia net dep xua. Khi xua ba Huyen Thanh
Quan cung tung thot nen nhung van tha ggi buon. ggi nha. mot buc tranh bang tha
ve canh hoang vu nai nui rung.
Mot trai thu rdng may hang may cao.
Budc tai deo Ngang bong xe ta
Co cay chen Id, da chen hoa
Lorn khom duai nui tieu vdi chu
Lac ddc ben song cho may nha
Nha nude dau long con quae qudc
Thuang nha moi mieng cdi gia gia
Dung chan dung lai, trai non nuac
Mot manh tinh rieng ta vdi ta.
(Qua deo Ngang)
GVHD: Iran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi I luynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
Ba Huyen Thanh Quan tai deo Ngang, trong long mang nang noi long nha nuac,
thuang nha nen canh vat hien len buon da diet. Huy Can mang noi sau nhan the nen
ong dong dieu vai nha tha xua 6 canh vat Ian niem dau truac thuc tai ciia cuoc dai.
Canh dep xua kia van eon do va hon nguai van ehua het noi sau the gian. Canh va
nguai nhu hoa chung mot niem thuang nha, noi buon mien man. Cung dung chan
nai quan chat deo Ngang, nha tha xua mang nang noi nha que, nha nha thi Huy
Can trong da cung "heo hon** vi thuc tai ciia cuoc song. Du each nhau hang the ki
nhung hai nha tha xua va nay da gap nhau trong tam hon vai noi long dau nhoi
truac thuc tai dau thuang ciia dat nuac.
Diing chan nght ngua non cao
Dam xa lu thu ke nao heo hon
bong. Nhung nguai van con mang nang noi sau nhan the khong biet bao gia mai
nguoi. Canh va nguai nhu gai gam nhung noi buon cho nhau. Nguai tim den canh
vat khi mang nang noi buon the sir. buon rieng va canh luyen tiec khi nguai ban tam
tinh ciia minh rai xa khi da tnit het niem tam sir. Mot cam giac buon nuoi tiec khi
nguai quay lung, buac di va ngay cang xa han vai canh vat.
Canh vat se tra ve nhu cu va van nam do theo thai gian khi con nguai da khuat
Di roi, khuat ngua sau non;
Nho thua trang dgc tieng con tich lieu...
Tro vo buon lot quan chieu,
Mai nghieng nghieng gai buon theo hut nguai.
Tir canh vat ciia hien tai nguai da nha den nhung ve dep xua kia cung noi Deo
Ngang de ggi nha, ggi thuang. Huy Can xao dong, dong dieu vai canh vat va gai
Khong chi den vai nhung ve dep xua ma nhung "chieu xua"" cung ggi
len
trong long thi nhan noi dau cua nguai xua, noi dau ciia nguai dan mat nuac. Va roi
hg vung day vai tieng trong vang trai thay cho lai thuc giuc danh duoi quan thu
xam luge. Cung chinh tieng trong ngay xua doi ve thanh lai thuc giuc cho cuoc
chien thai dai. Trong khong gian menh mong trong vang cua "deo cao quan chat,
ben do lau thua"* da reo rac vao hon nguai noi buon man mac, "buon gieo theo gio
veo ho". Hinh anh "don xa" hien len vai bong ca cua quan thu ggi nen mot noi
buon "phat pha**. Giac chiem nuac ta, ngir trj tren vung dat tir ngan xua ciia cha ong
gay dung va tat ca dang "quan quai" trong dau thuang duai bong ca ciia quan thu.
Noi buon mat nuac khong chi co trong thai dai ciia Huy Can ma con chat ehua tu
ngan xua. Mot y thuc ve con nguai dang song trong canh lam than cua dat nuac
nhu troi day va khien long nguai dau that.
vao do noi sau thuang ciia dai.
Buon gieo theo gid veo ho
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy CYin
Deo cao quan chat, ben do lau thua.
Don xa quart quai bong cd,
Phat pha buon tu thai xua thoi ve
Va roi noi buon dai dang, buon "le the"" hien ve khi nha tha "sue tinh" trong "nghin
nam" bj no le. De roi danh thuc trong long thi nhan mot lai thuc giuc vung len chien
dau. noi tiep sir nghiep danh duoi giac ngoai xam ciia cha anh von da co tir nghin
xua.
Nghin nam sue tinh, le the
Tren thanh son nhat chieu te cui ddu
Bey tre rung ddng trong chdu
Tieng trong bao hieu cho cuoc khai nghTa vang len trong nhung cuoc chien nam
xua van con va vang vgng den ngay hom nay; tuang nhu no eon dau do tren " lau ai
quan"". Nhung cuoc chien hao hung ciia dan toe ngay xua van sang mai trong tam tri
nguai va nguai mong irac hien tai cung dien ra cuoc chien ay de danh duoi quan
bao tan cuap nuac. Nhung thuc tai co nhu nguai muon hay khong. hay chi la vo
vgng va chan ngan truac thuc tai dau thuang? Neu no nhu y nguyen ciia tac gia thi
nguai co can tim den vai nhung nam thang xa xua va hao hung ciia dan toe de ggi
nha va tim lay lai thuc giuc chien dau hay khong. Nguai cung muon lam mot cuoc
chien dau gianh tir do cho dan toe. cho dong bao va thoat khoi cuoc song no le lam
than. Nhung nhin lai than minh trong xa hoi. sue co the yeu thi co the lam gi dugc.
khong mot ai hieu minh va diing ve phia minh nen nguai danh ngam ngui 6m noi
dau vao trong long. The nen. nguai chi con nha ve thai xa xua, voi nhung chien
Tuong chung con vong tren lau ai quan
cong hao hung ciia cha ong. de tim chut niem an ui va niem tu hao dan toe.
Dem mo lay anh trang tan
Lionxua giii tieng thai gian, trong ddn
trang ciia dat nuac hien tai va dung quen nguon coi ciia chinh ban than minh cung
nhu ciia ca dan toe Viet Nam.
Den vai nhung gia trj con luu lai ciia cha ong xua de tu nhac nha minh ve thuc
Nam trong tieng ndi yen thuang
Nam trong tieng Viet van vuong mot dai,
So sinh long me dim ndi
Hon thieng dat nude cung ngoi ben con.
Thang ngay con me Idn khdn,
Yeu tho, tho ke lai hon ong cha,
Ddi bao tam sir thiet tha
GVHDiTran Van Minh
SVTH: Nguyen I hi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
Ndi trong tieng ndi long ta thud gid...
(Nam trong tieng ndi)
2.3.2. Thoat li vao vu tru
Cung bai thuc tai xa hoi da choi bo Huy Can trong sir lang quen va con nguai
ngay cang xa lanh, khong mot chlit dong dieu trong tam hon nen ong cam thay minh
co dan, lac loi, buon te ngay chinh cuoc song cua minh.
Chieu ai! Hay xudng tham ta vdi
Thien hg lia xa, ddi trong khdng.
Nang xe ngdm ngiii tren mai cii
Diu hiu ben pho, nha ben long.
(Tam su)
The roi thi sT lai tim den vai thien nhien cay co, trang, hoa, nui song, bien ca.... de
tam sir va tnit bat noi sau cay dang ciia cuoc dai dau thuang.
Trang ru song, vui dan vu tru
Hon ta ai, cha ngu nghe em!
Trang cao gai thuc ndi niem,
Bien being khoi day bo dem trung trung.
Bo dem rgng mudn vung bat ngdt
Gid liia sao tieng bgc dim vang.
Bai trai sao edit menh mang
Hon xanh ddng ngoc mudn hang thien thu
( Trieu nhgc)
Giua vu tru bao la, nguai nhu hoa nhap vao de tan huang cai menh mong, rgng Ian
ciia thien nhien. Nhin len anh trang to chieu xuong mat bien nhu "ru song** lam hon
nguai cung "vui tran vu tru**. The roi nguai dan long la khong dugc ngii, phai keo
"hon*" minh lai de dung chim vao giac ngii ma bo quen canh dep dem nay. Trang
tren cao nhu ggi len nhung "noi niem" trong long thi nhan. Khong biet la niem vui
hay noi buon ma chi thay truac mat nguai la khung canh "bat ngat*" ciia "ba dem**,
"trung trung** ciia song nuac va tieng gio lua tren mat song "dua vang**. Tren cao
bau trai day sao, duai dat bai cat chay dai cung bau trai tao nen mot khong gian trai
va dat "menh mang*", bat tan. Mgi vat hien len truac mat nguai la sir menh mong,
trong vang va tao nen cam giac nho nhoi han truac vu try. Khong mot bong nguai
hien len de dong dieu va chia se cung thi nhan nhung noi niem tam sir. Chi co vu tru
mai mang lai cho nha tha chut niem vui. niem hanh phiic du do chi la nhung thu
tinh cam, sir chia se vo hinh. Vi it ra thien nhien cung ma ra cho nguai mot loi di
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
2o
Niem vui va ndi buon trong tha Huy ('tin
vao va don nhan nguai a bat ki noi dau trong vu tru. Con trong cuoc dai that, nguai
chi cam thay buon va lac long giua dong nguai dau kho.
Hon xa hoi! ta tir trai dat,
Day buon thuang budc uat tim dau
Dem ddi nhin voi canh than,
Vui chung vu tru, ngudi sdu nhan gian.
( Trie it nhgc)
Trai dat nai con nguai song nhu mot nha tu kim kep va troi buoc nguai bang sgi
"day buon thuang"*. No khien eon tim nguai dau that truac niem dau trong sir be tat
cua cuoc dai. Chinh nhung noi sau the gian da lam cho thi sT tran trgc. bang khuang
giua "dem dai** thanh vang. Nguai nhin canh vat trong vu tru de long them chut
niem an lii va say trong canh dep ma quen sir dai.
Thien nhien la nguai than thiet nhat cua nguai nai cuoc song nay. No khong
chi lam vai bat noi sau. niem dau trong long thi nhan ma eon la "chi", la " anh" ciia
nguai va tat ca sir vat trong thien nhien deu rat gan gui vai tam hon nha tha. Bai tha
" Hoa dang** the hien ro niem vui bat tan ciia thi nhan khi hoa nhap tam hon minh
vao canh vat ciia trai dat.
Khi ta den cac ngiroi da den ca
Cd Thien nhien, sudi chi vdi rung anh
Co vgn dgi da quen chieu dng a
IIuy Can ggi "suoi" la "chj", "rung" la "anh**, lam cho khoang each ciia thien nhien
vai nguai them gan gui va than thiet han. Thien nhien va nguai nhu co moi quan he
ruot thjt khang khit khong the tach rai. Trong le hoi dang le phai co con nguai dong
diic lam nhung 6 day chi thay nhan vat tru- tinh hoa nhap vao canh vat ciia thien
nhien ma vui say. Co suoi cha nguai den nhu nguai chj cha em ve va rung thi chao
don thi sT bang sir che cha ciia nguai anh doi vai em. Trai chieu "ong a" vai cay co
quen thuoc, hang lieu ru canh. diing canh nhau thanh birc manh tren loi cu nghin
nam van con. Ngay hoi da dong dii va tat ca nhu rat quen thuoc vai nhan vat tru
tinh.
Lieu thien thu tung thuoc loi budng manh.
Chim sieng hot da may ddi ngot giong
Buam chain bay nhe cdnh thua lau roi
Ddt duyen ddng nhung vu ddi mo' mong
Trai xanh sao duai nuac ngpc tudn troi.
Chim va buam bay ve hoi tu lam cho le hoi
them phan nao nhiet, vui
tuai bai
nhung doi canh nhap nho dii mau sac cua buam va tieng chim hot nggt ngao. thanh
trong. Trai thi xanh trong in bong duai mat nuac nhu hon nggc phan chieu va dat
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va noi buon trong tha Huy CYin
thi "duyen dang*" vai "nhung vu doi mong ma"". Mgi vat trong ngay hoi deu anh len
mot ve dep rieng lam cho hon nha tha cung cam thay vui lay khi dugc hoa nhap vao
le hoi ciia thien nhien.
Chac vui lam nen ve ddng du vdy
Anh mudn sao virong mong spi to chang
Ta dang ngu trong luan hoi tinh day
Thay tran gian Id mot hoi hoa ddng
Hinh nhu nhan vat tru* tinh da di sau vao vu try va tach biet hoan toan vai cugc song
tran gian nen ong mai Thay tran gian Id mot hoi hoa ddng. Hoi hoa dang cua tran
gian va hoi hoa dang ciia thi nhan nai vu tru la khac nhau. Nguai tach biet ra khoi
con nguai nai tran gian de hoa vao thien nhien ma vui hoi vai canh vat. O cai xa hoi
xo bo va nggp bong nguai ay khong co cho cho nha tha nen ong chgn each hoa vao
vu tru de co the giai rieng cho minh.
Hoa nhay mua ndi quanh vong thang biee
Ca ngoi hon miia cong ehua nguy nga
Va tat ca da rgng man yen tiec
Du ca roi, duy thien mot minh ta
Tat ca da chuan bj day dii cho le hoi, co "hoa nhay mua" ket thanh "vong thang
biee"", vong thai gian em dem vai "bon mua"* tuai dep ciia tu nhien. No nhu "cong
chiia nguy nga" rue ra duai mau trai xanh tuai. Mgi vat da san sang nhap tiec vui
va chi cha dgi mot nguai den. do la tac gia. Nguai hoa than thanh nhan vat tru tinh
de den vai cuoc vui cua trai dat.
Ta han ho khoan thai vao nhap cuoc
Gop vui chung vdi nh'ip man long say
Ta di tai trong ddi hoi chain buac
Gap thien nhien nhu gap han lau nam
Neu nai cuoc song that nguai bj lang quen. phai le loi co doc thi noi day nguai bat
gap cuoc vui cho rieng minh, vj tri that sir danh cho nguai. The nen "Ta han ha
khoan thai vao nhap cuoc** va I Iuy Can da nhap cuoc bang ca tam long chan thanh
nguai va tham chi la lui lai sau con nguai. Vi sao lai nhu the? Cung bai ong khong
muon hoa vao cai ma bong bong day doi tra va bjp bam trong xa hoi duang thai.
ciia minh. Trong cuoc song quan quanh. be tac. buac chan ong chain chap han moi
gan nhu sup do. con lai minh tac gia ngan nga. Nhung roi nha tha lai gap thien
Mgi nguai dua chen nhau trong cuoc song toi tam vai xa hoi bao tan. thoi nat va
nhien cung sanh buac nhu mot nguai ban lau ngay. Mot niem vui dang len trong
long vi da co nguai chung duang, cung chia se ganh nang noi sau tren vai. Thien
GVHD:Tran Van Minh
^
SVTH: Nguyen Thi I luynh Hoa
nhien la ban. la anh. chj em ruot thjt va trai qua nhung nam thang ciing cue ciia
Niem vui va ndi buon trong tha Huy ('an
cugc dai dau kho vai thi nhan. Noi niem tam sir u uat chi co thien nhien mai chju
lang nghe va ehua dung noi sau cung nha tha. Khong nhung the ma thien nhien con
mang lai chut vj nggt. niem hanh phuc cho tac gia khi dang song trong bien dai dau
kho.
Ta ngay ngdt thdp cao hon dude rgng
Cuoc vui chung ciing gdp anh mudn sao
Va tu liic hon ta qua cua sang
Hoi hoa ddng bung nhgc tham xdn xao.
Tam hon nha tha hoa quyen vao vu tru de tim chut nggt ngao ciia cuoc song va
tim nai gai gam niem tam sir khong de thot nen thanh lai. Thien nhien la cho dua
vung chat cho tam hon nha tha. Khong dau an toan va thanh binh bang 6 trong
khong trung rgng Ian ciia trai dat, chi co minh ta va thicMi nhien chan hoa ciing
nhau. khong co nhung bat cong ngang trai hav sir boc lot giua nguai vai nguai.
GVI ID:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi I luynh Hoa
Niem vui vd ndi buon trong tha Huy CYin
Chuong 3
NIEM VUI TRONG THO HUY CAN SAU NAM 1945
3.1. NIEM HANH PHUC VO BIEN VJ DUOC DOI DOI
Cach mang thang tam 1945 thanh cong da ma ra cho cac nha van, nha tha mot
loi thoat. Nguyen Tuan tir bo loi song truy lac trong nha hat a dao; Xuan Dieu
khong con song gap gap vai thai gian hay nhung moi tinh say dam. Va Huy Can
cung the, ong da thoat khoi cugc song nggt ngat, vuon tai cuoc dai mai. Mgi
chuyen dau buon trong qua khu da ngii yen ma hoa nhap vao cuoc song mai. Cuoc
song xay dung xa hoi chii nghTa 6 mien Bac va cuoc dau tranh thong nhat mien
Nam.
Truac kia hon tha Huy Can buon vi ong quanh quan trong nhung bi kjch ciia
buc boc lot trong xa hoi thuc dan phong kien. Nhung gia day ong lai tuai vui va
xa hoi duang thai. Ong da sau. da cam. buon kho truac cuoc song roi ren va ach ap
hoa nhap vao moi nguai de song, chien dau va sang tac. Vi dat nuac da dugc tir do.
niem vui ciia mgi nguai va song chan hoa vai mgi nguai. Chinh chan li ciia Dang
nguai dan bat kho va huang den xay dung xa hoi chu nghTa nen ong cung vui theo
Cong San da mang lai niem vui cho Huy Can va hon tha ong tir do cung chju nhieu
anh huang Ian. Mot sir chuyen bien kha ro khi ta dgc tha ong sau 1945 la thai gian
va khong gian. No khong con mang noi sau cua nha tha nua ma chuyen sang vui
tuai, hanh phuc truac sir doi thay cua dat nuac.
3.1.1 Su chuyen bien trong khdng gian, thai gian.
Khong gian trong tha Huy Can khong con trong vang. menh mong. mang nang noi
sau ma tra nen vui tuai. sinh dong han. Truac kia ong sau nao bao nhieu thi hom
nay trong cuoc dai mai nguai vui tuai. cang trao sir song bay nhieu. Cach Mang
thang lai da mang nguai ve tir ben kia ba ciia sir song no le lam than de den vai
cuoc song tir do. The nen trai tim nguai tran day sinh khi va dap theo nhjp song ciia
cuoc dai mai.
Tao hoa sinh em dep the kia
De mai roi lai xda em di!
Sinh anh yen dam, yen da diet
De mot ngay kia het biet gi!
Nhu nhua he len chin trai cay
Cho anh dm nguc dep tron day
Anh dm ddi got hay hay do
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
^ j 1
Niem vui va ndi buon trong tha Huy ('an
Nhu sdm chan trai mpc do hay.
( Tao hoa sinh em ...)
Khong gian va thai gian cua nhung buoi chieu thuang mang lai noi niem
tam sir cho thi nhan. Nhung gia day nhung nicMn u uat cu khong con nua vi dai
da thay doi. cuoc song con nguai da kho han va vui han trong khong khi tir do
vui han trong nhung "Chieu thu que huang**. Neu truac kia mua thu buon da diet
vai chii nai vang lac loi. ba va. canh vat diu hiu. trong vang hoang tan thi mua
ciia non song. The nen Huy Can cung khong sau bi. cay dang ma thay hon minh
thu nay tuai xanh vai nhung rung cay, vui nhon ciing lu chim "phai phai canh"*.
Chieu thu trong, Id trite van dep qua,
La mia xanh nhung quat vao mai ra
Tieng lao xao nhu ai nga non chao.
Hoa mirdp cuoi mua vang nhu sao,
Gieng trong leo, trai xanh tham tham.
Chieu thu que huang sao ma dam tham.
Mua thu hien Icmi vai mot khung canh dang cang trao su song trong sac xanh
mirat ma ciia la true, "xanh nhung" ciia la mia, "vang rue" ciia hoa muap. tao nen
"tham tham" va mau nuac "trong leo" hoa quyen ciing mau xanh ciia trai tao cho ta
cam giac tuai mat cua mua thu. Mgi canh vat yen a. thanh binh duai vom trai thu
lam cho hon thi sT nhe nhang. thanh than va dam tham han. Nha tha nhan hoa "tieng
lao xao** ciia la mia nhu nguai con gai "nga non chao". the hien ro noi vui suang
khi mua thu den. Mgi thu sau nao truac kia da dugc giai toa nen canh vat trong tha
ong khong con lui tan nira ma tran day nhua song. Khong gian cung gan han. khong
bao la rgng Ian. hoang vang va diu hiu nhu truac nua. Khong gian dugc tac gia
mieu ta sinh dong va tuai vui han. Neu truac 1945 chang thi sT Huy Can luon tim
den song dai. trai rgng. may cao. bai dai. rung nui.
... nhung thu qua xa xoi va
hoang vang de lam ban thi sau 1945 cay co hoa la trong vuan, nhung cai gan gui
sue tuai tre ciia cuoc song. Bau trai in xuong mat nuac trong long gieng nen sau
vai cuoc song dugc ong chii y nhieu han.
Toi buac giua vuan, ban vdi hang cau
Hiit ndng to' vang nhu nhung ddi cao
Dung long long, thu tieng chieu vang roi.
Vong khoai lang xde Id ra nam suoi
Ciing vdi me ga xde cdnh dp con.
O truac sdn nha may ddng gach son,
Hd vdi trang nam dpi ngay xdy dung.
Troi thu trong em be cudi md ung;
GVHD-.Tran Van Minh
00
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy C'an
Nhu cay sai me dung giua chum con.
Hang cau diing giua vuan va cao sung sung nhu nhung "dai cao", hut lay anh
nang "ta vang" ciia buoi chieu thu. Nang chieu buong xuong. toa chieu len hang cao
"dung long long** trong cai sac "vang rai" ciia chieu thu that dep va tha mong. No
khong ggi len noi dau dai trong long thi nhan. Cung bai cuoc song da thay doi va
nhung dieu tran tra ciia nguai ve cuoc dai cung dugc giai
toa. Trong long thanh
than, khong co u phien nen nhin gi cung dep. cang trao sir song va ban than minh lai
cam thay cuoc dai vui tuai, co y nghTa han, dang song han. Ong cam thay vui, hanh
phuc truac cuoc song ciia minh thi mai co the cam nhan dugc niem hanh phuc nggt
ngao, em dem dang dien ra vai moi vat. Hinh anh "Vong khoai lang xoe la ra nam
suar va "me ga xoe canh ap con" that dam am va hanh phuc. Anh nang vang nhat
ciia buoi chieu van con va mang den sue song cho muon loai. Thuang anh nang ciia
buoi sam mai mai mang lai sue song cho muon loai, vi no khai dau cho ngay mai.
Nhung a day lai la nang chieu, nang ciia ngay sap tan ma mang lai sir song, tram
mam cho niem hanh phuc ciia tao vat. No ehua tung co trong hon tha Huy Can vao
nhung nam truac 1945. The nen ta co the noi rang cuoc song thay doi va dai thi sT
cung thay doi nen bat ki nai nao. thai gian nao cung ggi
len trong mat ong niem
hanh phuc va sue song manh liet. Nhung "ho voi**, " dong gach" truac san nha cung
dang cha ngay xay dung. Dai song se chuyen minh va vuan len vai nhung cong
trinh xay dung mai. Mot sir thay da doi thjt ciia dat nuac khien long nha tha nhe di
phan nao va vui cung sir doi mai do. Niem vui ciia ong the hien qua nu cuai, "ma
ung** ciia cm be va su dam choi nay 16c cua cay trai. Mgi thu da di vao trong tam
hon nguai vai mot niem vui, niem han hoan ciia cuoc song mai. The nen moi thu
mai hoi tu ve day xon xao trong niem hanh phuc ciia buoi chieu thu.
dua hon thi sT hoa nhap vao canh sac em dem ciia mua thu. Day la mua thu dau tien
Chieu thu vang vang rue ca tam hon
Cua ddi nude dang bdi da tham thit
Gid bien man thoi ve day tha thiet;
Nhung con chim phai phai cdnh, chieu thu
Ndo nirc nhu trieu, em a nhu ru...
Tat ca canh vat dang vui cung sir doi mai ciia dat nuac nen hoi tu lai de vui chung
niem vui ciia nha tha. Nha tha dang cam nhan rat ro tung buac chuyen minh ciia dat
nuac. No the hien qua hinh anh "gio bien man thoi ve" vai noi long "tha thiet",
"nhung con chim phai phai canh** trong "chieu thu**. Chiing tao nen mot khong gian
thanh binh va yen vui ciia lang que vao buoi chieu mua thu. Canh sac tuai vui,
khong gian em dem da dua hon ta vao mot cung bac khac ciia sir song. Khong con
nua nhung thang ngay ca cue, lam than va tiii nhuc. Mgi dau kho, buon thuang da
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
dugc day lui vao qua khu bai sir thanh cong ciia cuoc each mang thang Tam 1945.
Cai cam giac sung suang nay khong chi minh nha tha ma con la niem hanh phiic
chung ciia mgi nguai.
chat vai con nguai. Mgi vat deu hoat dong theo nhjp tha ciia cuoc song vui tuai.
Khong gian trong tha ong gia day sinh dong va hoa cung cuoc song mai, gan
Moi sang mai ve
Gid lo day truac
Tay gid vudt ve
Mat ran mat nude.
Moi sang sam, nhung can gio ua ve lam mat lanh dong nuac xanh trong. Gio nhu
danh thuc mgi vat day de chao don ban mai. Dong nuac "mat ran** cung lam cho
con song vuan minh chuyen dong.
Con song thirc tinh
Von minh vuon vai
Giac ngu con dinh
Con song duang nhu vua trai qua mot giac ngii ngon rat sau va chinh Ian gio thoi ve
lam thuc tinh dong song. Gio lam mat song ggn song Ian tan, "vuan vai" tra minh
de chuan bj chao ngay mai. Hai suang con phat pha tren mat nuac ehua kjp tan ra
da lam dong song them phan lung linh va tha mong. Canh tren song that dep va
mang net dac trung rieng, tac gia da nhan hoa hinh anh con song bang nhung hoat
dong nhu con nguai. Chinh dieu nay da lam cho ta thay ro han sir gan gui giua
nguai va thien nhien. Tat ca la mot va khong con tach rai
theo hai huang khac
nhau. Tiep noi cho sir danh thuc ciia gio la:
Tren mi suang dai
Hang cay day theo
Cay sdu Id nhieu
Cay bang Id mirpt
Nghin Id vd tay
Theo hai gid nhip
Trdu ai! Buoi cay
Co cay xanh tuai trong mau la tuai non, ong a de bat dau ngay mai tran day nhua
song. Gio thoang bay qua lam rung rinh ca rung cay nen "nghin la vo tay". La rung
rinh, lay dong tren canh dugc vi nhu nhung cai vo tay the hien niem vui phan khai
ciia "Buoi sang mai ve**. So sanh nhu the de lam noi bat len tam trang tuai vui, hanh
phiic cua nha tha. Hinh anh con trau ra dong buoi sam that em a va thanh binh.
Day man cho kip
GVHD:Tran Van Minh
, _
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Buoi sam da danh thuc moi vat de di vao hoat dong cho ngay mai.
Niem vui va ndi buon trong tha Huy C'tin
Trdu cong sirng lai
Nhu hai vdnh (rang
Ra chuong cham rai
Chang ndi chang rang
Ga mai giuc luon
Hop tac! Hop tac!
De trung cho tron
Diing buoi tung rac!
Trau rai khoi chuong ra canh dong cung bac nong dan lam ra hat lua mai, mang lai
cuoc song am no thanh binh. Co ga mai cung day va lo lam nhiem vu de trung ciia
minh. Bat ki vat nao cung co cong viec can phai lam. Hinh anh nhung con vat vui
nguai. Vi con nguai co hanh phiic va no dii thi loai vat mai cang trao sir song va vui
tuai va sinh dong nhu the da cho ta thay mot cuoc song tran day hanh phiic ciia con
song ciia con nguai. Nhung em be cung dugc cap sach den truang trong khong khi
tu do ciia dat nuac.
tuai han. Tac gia mugn hinh anh ciia cac con vat de noi len sir thay doi trong cuoc
Be oi! Be day
Den truang mam non
Con trdu duoi vdy,
Con ga mao son
Deu di ca roi
Ca chu mat troi
Cung tung buac nhe
Vao trong sdn truang
Mot ngay mai mpc
Be chai, be hoc
Tat ca tinh yeu thuang dugc vun ven cho the he mai sau va chiing se Ian len trong
hanh phuc nggt ngao. Cung bai thai cha anh ciia chiing kho dau nhieu roi nen chiing
khong the di vao be tac va chju dau thuang dugc nua. Mgi sir co gang ciia the he
truac nham ciing co va xay dung cuoc dai mai cho the he mai sau. Nhung choi non
hom nay se la try cot cho dat nuac ngay mai. The nen chiing phai dugc chain lo va
dugc huang mot nen giao due tot.
Vay ta co the noi rang: nhung thay doi ciia thai cuoc da lam khong gian, thai
gian ehua nhieu dau kho, bi thuang ciia ngay xua dan mat di va dugc thay the bang
khong gian, thai gian tuai sang thong qua moi vat dang dien ra truac mat nha tha.
GVHD:Tran Van Minh
Giua vong yeu thuang
^
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
JO
Niem vui va ndi buon trong tha Huy C'an
3.1.2. Su chuyen bien trong ddi song cua nguai dan lao ddng.
Cach mang thang lai mang den tir do that sir cho nguai dan. Dii dat nuac con
gap nhieu kho khan, cuoc song nguai dan ehua dugc sung tue mot each hoan toan
nhung con nguai co tir do va dan dan di vao cai thien dat nuac trong boi canh mai.
Day la mot sir thach thuc Ian cho ca dan toe Viet Nam liic bay gia. Nhung chuyen
bien tot dep se mang lai niem vui bat tan trong long thi nhan. The nen khi nghe
tieng "ga gay tren canh dong Ba Vi dugc mua'* thi trong long thi nhan trao dang
mot niem vui khon ta. No lam tam hon ong song day vai khiic hat tuai vui va dang
trao niem hanh phuc.
Ga gay ddu thdn, gay giua thdn
Mua tinh strong mat tan tam hon
Dem qua tat gid cay khdng ngu,
Tieng ga gay ciia buoi sam vang day tren canh dong nhu bao hieu cho ngay mai.
Mot su khai dau tot dep bai tieng ga gay vang doi va gion gia khap dau thon, cuoi
thon. Buoi sam mai tuai mat vai nhung gigt mua rai tren canh la. Can mua dem da
Mua sam hang cay dung ngu ngon.
tieng mua rai la tieng gay vang trai, trong suot ciia nhung chii ga trong. Chiing danh
riia sach nhung uu phien va mang lai giac ngii ngon lanh cho hang cay. Hoa cung
thuc mgi vat con dang ngii say trong can mua de khai dau ngay mai.
Ga gay trong mua tieng van trong,
Giong kim giong tho rdn vang ddng.
Dupe mua giong mai, ga no bua,
Tieng ga gay vang ron la diem bao cho su dugc mua
ciia canh dong nai day. Vi
tieng gay cang to, cang trong thi chiing to ga no long va khoe manh. Nhung chii ga
khoe khoan nhu the cung nha vao sy trung mua ciia nguai nong dan. Tieng gay
ngan vang khap mgi nai lam tac gia vui suang trong long. Nha nha deu co thoc du
de nuoi Ian nhung chii ga trong gay. The nen tieng "gay tron nhu lua nang bong**.
Bang tieng gay ciia minh. nhung chii ga da gop phan lam cho cuoc song them sinh
dong va hanh phiic han vao nhung buoi sam.
Tieng gay tron nhu lua ndng bong.
Niii Tan nhu con ga cd dgi
Khdng Id indo do thdp binh minh
Menh mong gpi nang cho miia chin
Tir buoi Son Tinh thang Thuy tinh
Hinh anh nui Tan hien len nhu "con ga co dai*" va "khong 16'* diing sung sung vai
chiec mao do tham tren dau. Sy so sanh ay khien nguai dgc tuang tugng ra hinh
anh ciia ngon nui Tan nguy nga. sung sung diing giua bau trai rgng Ian. Mat trai
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy CYin
Ian rgng va toa sang nhu thap nen ngon lira binh minh. Mot buoi sang tuai vui va
tha mong hien len truac mat lam cho tam hon nha tha thanh than va tran day nhua
song. Mgi thu deu thuc giac de don lay anh nang dau tien ciia buoi sam. Khap canh
dong liia menh mong dang mong cha nang len de cho hat them vang, cay co them
nho len dinh nui tron xoe va do tuai nhu mao ga. Mau do ciia mat trai tren dinh nui
que trong buoi sam mai vai tieng ga gay vang trai la niem khat khao chat ehua tir
lau trong long nha tha va biet bao nguai nong dan. Canh dong Ba Vi da trai qua biet
bao dau thuang ciia ljch sii" de co dugc ngay thang thanh binh nhu hom nay. Tir khi
San Linh danh thang Thuy Tinh thi hinh anh canh dong lua mai tra lai xanh tuai va
em am. Nhung van tuang la the nhung thyc chat no co dugc yen vui hay khong khi
tuai xanh duai anh nang ciia ngay moi. Khung canh thanh binh va yen vui ciia dong
Cau tra lai da qua ro roi. Vi co mot dan toe nao co the am no va hanh phiic duai sy
bgn thuc dan dat chan len dat Viet? Nguai nong dan co yen binh va no dii chang?
canh thanh binh, vai tieng ga gay vang troi vao moi buoi sam. la niem vui Ian trong
long nguai cung nhu noi long cua Huy Can. Cuoc song con nguai tra lai diing vai
dan ap ciia quan thu. The nen canh dong Ba Vi tra lai xanh tuai va dugc mua trong
vj tri ciia no nhu cai thai "San Tinh thang Thuy Tinh** va khong con nira nhung ach
Cach mang thang lai da mang den anh sang mai cho nguai dan va Huy Can da
nhin thay dugc hinh anh tuai vui cua nguai dan nai xu bien Hon Gai. Vi the bai tha
"Doan thuyen danh ca" ciia Huy Can da ghi lai khong khi soi sue va phan khai ciia
nguai dan khi ra khai danh bat. Do la birc tranh bang tha tuyet dep ciia thi nhan ve
cuoc song ciia nguai lao dong tren vung bien Hon Gai.
ap hue boc lot ciia thyc dan, phong kien.
Mat trai xudng bien nhu hon lua
Song da cai then dem sap cua
Doan thuyen danh cd lai ra khai
Khi mat trai da Ian va bong dem keo den bao phii ca khong gian, lai la thai diem
doan thuyen danh ca ra khai. Doan thuyen ra khai vai khiic hat ron vang trong niem
hi vgng thang lgi khi tra ve. Truac muon trung song bien du doi, con thuyen van
ung dung va day niem tin ma tien ve phia truac.
Cau hat cang budm ciing gid khoi
Hat rang: cd bac bien Ddng lang,
Cd thu bien Ddng nhu ddu thoi
Dem nay det bien mudn ludng sang.
Den det lirdi ta, dan cd oi!
Bien Dong ehua nhieu ca nhu mot kho bau. Ca tung dan keo den det vao luai ciia
"thuyen ta" lam sang ca vung bien bai anh sang ciia ca bac, ca thu. Mat bien phang
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
,n j>8
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
lang va yen am khong noi song gio cuong phong nen tao dieu kien thuan lai cho
ngu dan vung bien nay. Thien nhien uu dai nhu the nen
Thuyen ta lai gid vdi budm trang
Lirdt giua may cao vdi bien bang,
Ra ddu dam xa do bung bien,
Giua bau trai va mat bien chi each nhau mot con thuyen, anh trang chieu xuong mat
nuac long lanh va soi sang cho con thuyen luat song theo chieu gio. Thuyen chay
cung gio trang ra giua bien, "Dan dan the tran luai vay giang**. Hinh anh con thuyen
giua bien that nen tha va sinh dong trong khi the ung dung va yen vui. Mgi viec
duang nhu qua thuan lgi doi vai doan thuyen tir liic ra khai den liic vay bat ca.
Dan dan the tran ludi vdy giang
Khong mot chut tra ngai gi va song bien cung khong on ao ma phang lang.
Cd nhu cd chim ciing cd de,
Cd song lap lanh duoc den hong,
Cai duoi em quay trang vang chde,
Dem tho: sao lua nude Hg Long.
mat bien. Bong dem bj day lui bai anh sang ciia trang sao chieu xuong mat bien va
Nhung con "ca song** vai mau sac lap lanh da thap nen nggn duoc sang ngai tren
lap lanh va huyen dieu. The roi khiic hat tren bien da vang len vai nhung bai ca ggi
phan chieu bai nhung mau sac tren than hinh cac loai ca. No tao ra nhung sac mau
ca vao. Khiic hat da tao niem tin vung chac cho nguai ngu dan va sy lac quan trong
long hg truac song bien menh mong.
Ta hat bai ca goi cd vao,
Go thuyen da cd nhip trang cao,
Bien cho ta cd nhu long me,
Nudi Ion ddi ta tu buoi ndo.
Bien doi liic co du doi nhung no van em dem va mang lai nguon song cho nguai
dan nai day. The nen dai hg gan chat vai bien. hoa chung nhjp song ciia bien ma
ton tai. Gio yen. song lang thi ra khai va khi bien noi con cuong phong du' doi thi hg
lai phai tam xa bien. Nhung khong mot ngu dan nao muon tach roi bien ra khoi
cuoc dai minh. No da an sau vao tiem thuc ciia hg va the la hg lai den vai bien khi
dem thi that la dang sg. Bao moi nguy hiem dang rinh rap. The nhung nhung con
nguai nai day lai thanh than va hon nhien hat len khiic hat hung trang khi cang
buom, luat song ra khai. Hg song trong niem lac quan, khong mot chut lo au ve van
menh ciia minh tren bien. Hg chi biet dieu hg muon khi den vai bien la thuyen day
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
_ j>9
mat trai khuat bong. Bien da menh mong. sau tham tham roi ma eon chim vao bong
Niem vui va ndi buon trong (ha Huy ('an
mat trai moc. Mgi thu duang nhu qua dan gian va binh yen vai nguai dan tren bien.
ap ca. Dem xuong thi tha luai, den khi trai gan sang thi keo luai len va tra ve khi
Sao md, keo luai kip trai sang,
Ta keo xodn tay chum cd ndng,
Vay bac duoi vang Ide rgng ddng,
Luai xep budm len don nang hong
Hinh anh tuai vui tran ngap niem hanh phiic khi "Ta keo xoan tay chum ca nang".
Ca triing, nguai dan tung bung trong niem vui ma xep luai, cang buom luat song
vao ba.
Cau hat cang budm vdi gid khoi
Doan thuyen chay dua ciing mat trai
Mat troi dpi bien nho man mai
Doan thuyen da tra ve mot each an toan va day ap ca. Cuoc song se vui han va sung
tue han vai chien thang ciia ngu dan tren bien. Bao nhieu niem tin va ca sy song ciia
hg deu hi vgng vao bien. Bien yen binh thi hg vui mung va am no. The nen nha tha
ciia chiing ta co cai nhin lac quan vao cuoc song tuai dep de khong con phien muon,
lo au. Hinh anh em dep ciia doan thuyen ra khai va tra ve binh yen vai dii loai ca
Mat cd huy hoang mudn dam phai.
tuai ngon da cho thay mot sy lac quan va niem tin manh liet ciia tac gia. Ong mong
Mgi dau kho va hiem nguy se bj day lui bai niem tin ciia con nguai. Vai ong gia
day moi thu deu chan chiia niem tin yeu va ca trai dat nay la mau hong rang ra.
3.2. NIEM TU HAO VE NHAN DAN, VE CACH MANG
uac nguai dan mai mai song trong canh thanh binh va tan huang niem hanh phiic.
Cach mang co thanh cong va dat nuac co dugc tu do la nha vao nhung con
nguai ao vai binh dj, kien cuong, bat khuat. ITo dung len cung each mang dc quyet
3.2.1. Niem tu hao ve nhung con nguai Viet Nam anh hung.
tu cho to qudc quyet sinh. Sy hi sinh cua hg that anh hung va cao dep.
Nhung con nguai thuang gpi vd danh
Md - mai mia - cuoc ddi rat cu the,
Cd dau kho bang xirong dan, thit xe
Cd ten ghi trong so kin ma ta
Ddi nhirng anh hiing bang thit, bang da
Bang lich sir, bang ngay dem, sang toi.
( Trai moi ngay lai sang)
Ho nam xuong nai chien truang ac liet de lai doc lap tu do cho dat nuac. Sy hi sinh
ciia cac co gai tai Nga Ba Dong Loc da tra thanh mot phan ciia lich sir dan toe Viet
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
^ 40
Niem vui va ndi buon trong iha Huy C'an
Nam. Hinh anh cac nir anh hung khong sg mua bom bao dan. cung sat canh ben
nhau tren tran dja ac liet va chien dau den hoi tha cuoi cung de bao ve duang cho xe
thong qua. De roi nai day tra thanh mot chien tich song khong mot ai co the quen
dugc.
Khi con ve que, con nha ghe tham
Md muai cd ke ben duang do.
Cac cd nhu con dung do
Cha lap ho bom
Duang thong xe cac cd mai di nam
Cac cd de lai tuoi thanh nien
Muai chin, hai muai, ham hai tuoi
Cho ddt nude, que huang
Hon trong nhu sudi,
Binh minh ddi sang rue vung duang ...
Con se tim tham mai cd La Thi Tam
Cac co van con tre lam nhung da lam nen trang lich sir sang ngai cho. Nhung co gai
dang do tuoi thanh xuan, hon nhien. yeu dai nhung phai nam lai nga ba duang lich
sii nay.
Cdc nga ba khac tren ddi lam being nude, bang
song, bang thuy trieu len xudng,
Hay bang da bang dat
Being xi mang cot sat
Bang vdi trang, gach nan
Bang den xanh do du mau hay bang
nhung chenh venh vdp nga
Nhung Nga ba Ddng Ldc xay bang xuang mau.
manh va yen tam ma chien dau. 0 do tuoi ciia cac co dang le ra phai dugc nang
niu. chieu chuong. dugc hgc hanh va nuoi Ian trong long nhung giac ma tuai dep.
Cac co gai da de lai day phan xuang thjt ciia minh de cho tien tuyen dugc vung
The nhung tuoi xuan va ca giac ma ciia cac co phai bo lai nai chien truang ma ve
tim ciia nguai Vict. Hinh anh cua cac co van con song mai vai chien cong oai hung.
vai long dat lanh. Cai chet dau thuang ciia cac co da lam rung dong hang trieu trai
No da cho thay dugc sue manh cua nguai dan Viet Nam. Chi Muai co gai ma bao
ve dugc biet bao chuyen xe hang ra tien tuycn Mien Nam. Bang sue tre ciia minh
cac co da chong lai bom dan ciia ke thu de bao ve tuyen duang cho xe di qua. Mot
lam nen ki tich oai hung. Nao sg mua bom hay bao dan, chi biet lam sao cho duang
GVHD:Tran Van Minh
sy anh hung va hien ngang cua nhung eon nguai nho be, chan yeu tay mem. Wo da
i 1
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
phai hoan thanh. Tuang chung nhu dan gian nhung do la ca mot qua trinh kho
khan, gian kho va cai chet co the den bat ki liic nao.
khong va, each nao cho xe tien thang tai chien truang. Do la nhiem vu ma cac co
Nhung ho bom hang Id
Nine dat tren mat trang
Moi thuoc vudng ba qua bom to bu.
Co se chi con xem
Nghin vgn diem Ian bom no chain
Cd tiing den cam cd
Moi mot Ian chay thi vdi cdi chet.
Ddi chan cd nhanh hon kip no
Cd la mot ngon cd do cua que ta
Hinh anh cac co con ghi khac lai trong tam tri ciia nhung con nguai Vict Nam va
moi Ian qua nai nay, ta se tuang nha ve mot sy tich anh hung cua muai co gai tre
Dong Loc:
Nghin nam sau lich su van con ghi
Nghin vgn chuyen xe di
Qua trai tim nga ba Ddng Ldc.
Mau qua tim man loc
Xe vupt Nga ba xe xde toi Mien Nam
The mai thay dugc sue manh ciia nhung con nguai Viet Nam nho be, chan lam tay
bun, quanh nam vai ruong dong nhu the nao. Mot niem tu hao ve dan toe ta. dat
nuac ta. No se tra thanh sue manh vo bien khi to quoc len tieng ggi.
Doc duang ddi ke dich con gam
Nhieu bom no chain
Nhung chang he chi!
Khap nam chdu con nhieu La Thi Tam
Nhieu Vo Thi Tan
Duong se thong xe di ve each mang.
Huy Can da tuong nha ve nhung con nguai da hi sinh xuang mau ciia minh de
lam nen chien cong hung trang. Ong tu hao ve long dung cam ciia nhung co gai tre
nai Nga ba Dong Loc. Bang hinh anh dan gian, cu the ong da ca nggi tinh than quat
khai, sue song bat diet va phong thai ung dung cua con nguai Viet Nam. De roi khi
nha ve cai chet ciia cac co, chiing ta khong khoi chanh long. Hg nam chong chat len
nhau va trong so hg co mot co bo ra dugc khoi ham khoang hai muai met nhung do
sue da can, hai da yeu nen co tnit hai tha cuoi cung. gan noi ba suoi. Cac chien sT
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
(cid:127)4z
Niem vui va ndi buon trong iha Huy Can
ciia ta da tim thay thi the va dua cac co ve nai an nghi cuoi cung. Liic ay, tuoi dai
ciia cac co con rat tre: "Muai chin, hai muai. ham hai tuoi".
Nai Nga Ba Dong Loc con in lai hinh anh ciia cac chj trong tran tuyen bao ve
duang cho xe di qua. Con nai tran tuyen. ta lai bat gap hinh anh cac anh chien sT
ung dung ben khau phao, duai anh nang gay gat ciia buoi trua. Du trong bao dan du'
doi ciia quan thu nhung cac anh van lac quan va khong mot chut kinh hoang. Hg
van vui ve de song ma chien dau. The nen ta thay ro mot dieu rang: con ma My du
co giay xeo va dan ap ta bang bom dan du doi nhu the nao thi cuoc song thanh binh
van dien ra. tam hon nguai Viet van lac quan. Sy song van ton tai ngay trong sy huy
diet.
Gid trua ay ... lai con ma My den
Tieng no rdng khdng 1dm rung luai nhen.
Bay lam la lam let vai biva bom;
Dan trung ddu, duoi phut khoi den ngdm
Lam toi xam mot gdc troi ndng loc.
Buoi trim dm lai bon be tiep tue
Con ga mai lai ddu day cue tac
Bao vdi ddi them mot trung tron to
Anh bp dpi ngoai ddng ngoi tren mam phao bong tron vo
( Gid Trim)
Cac anh van hien ngang va lac quan trong cuoc chien. Du co nam xuong nai chien
truang thi cung hanh phiic trong sy hi sinh ma ve vai long dat me. Trong hoan canh
bom rai bao dan ciia chien tranh thi co biet bao tinh canh dau long nhung chiing ta
luon chap nhan hien thyc va virat qua nhung noi dau de vuan tai chien thang ciia
Nhung co gai tre. nhung chien sT ciia ta ra di. de lai trong long dan toe va
nhung nguai me mot noi dau khon ta. Co nguai me nao sinh con ra, nuoi con khon
Ian ma lai muon dua no vao cho chet. Nhung cac me da de con minh di theo tieng
ggi ciia non song, du trong long co muon nghin mui kim chain khi mat con, mat
chong.... hay mat het nguai than nhung hg van kien cuang va vung buac.
ngay mai.
Chdng chet tran roi, den luat con
Me gid cam cui song chon von
Toi nhin me, tuong Ba Trung hien
Ba me nghin nam cua nude non.
(Ba me Viet Nam anh hiing)
GVHD.Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy C'an
Cac me chju nhieu dau thuang, song trong co dan. quanh que khi chong va cac con
ra di mai khong ve. Hg phai chju dung nhung noi dau xe ruot khi hung tin tu chien
truang gai ve. Cung tir do hg phai tap each song kien cuang va chap nhan su that.
Khong nhung the ma cac me con la nhung ba ma, ba bam nuoi quan rat kT nai chien
truang.
Ngu di con! Tron canh thau
"Hau phuang " cd md ddng sau thirc rdi
( Nhung ngudi me, nhung nguai vo)
Ca dai cac me phai song vi non song dat nuac, hi sinh nguai than ciia minh de dat
nuac dugc dgc lap. Huy Can da trai long minh ra va huang doi tai ve phia cac
nguai me. nguai va nai hau phuang ma nghe tieng tham thi ciia hg. Trong tap tha "
Nhung nguai me, nhung nguai va" ciia nguai, ta cam nhan dugc noi dau trong sy
cha dgi, nha thuang ciia nguai phu nu hau phuang. Noi nha va lai tam sy tham kin
ciia hg da dugc Huy Can dua vao tha rat chan that va sau lang.
Anh a B ddi, B ngan, anh?
Mien Nam thang rd, giac tan nhanh
Dupe mua lita, lai dupe mua danh
Lai tam sy trong sy nha thuang chong ciia co gai hau phuang rat chan tinh. No the
hien mot noi nha mot each kin dao. Trong tam tri ciia co hien len hinh anh nguai
chong nai chien truang nhung khong biet chang a chien truang nao. Noi nha ciia co
long vao niem vui thang tran ciia quan ta nai chien truang Mien Nam va canh dugc
mua ciia que huang. Tinh yeu va noi nha ca nhan gan ket vai niem vui chung ciia ca
dan toe. Nhung thuang mot niem vui Ian ciia dan toe thi lai ehua noi dau rieng, sy
mat mac Ian lao ciia nhung con nguai ca nhan. Nhung roi ai cung hieu va nhan ra
trach nhiem ciia minh. trong thai chien tranh ac liet nay, la khong cho phep tinh
cam ca nhan chiem lay, chi phoi tam hon minh. Tat ca phai dat sir nghiep each
mang giai phong dan toe, thong nhat dat nuac len hang dau. The nen Huy Can da
rat tinh te dua vao mach tha ciia minh nhung lai tam su sau lang nhung chan that
Hoi dg ba con trong xdm minh
hien dugc noi long ciia nguai a lai hau phuang. Ta khong khoi chanh long khi lang
nghe cau hoi ciia " ba me Cam Lo":
ciia con nguai thai chien. Noi nha chong con dugc bgc bach rat chan tinh va the
Con me bdn trai: ba giai phong
Mot ngudi lain lac, dim vao xui?
Lai tham thi nong am ciia cac me trong noi nha thuang cac con, khong biet gia no
ty phuang trai nao. co dugc binh yen khong, con song hay da chet roi. Nhung noi
GVIID:Tran Van Minh
SVTII: Nguyen Thi Huvnh Iloa
f t 44
t ;
'
'
Niem vui va ndi buon trong iha Huy ( Yin
nha ciia cac me da dugc an lii phan nao khi hg hieu ra cac con me ra di de ciiu nuac
va danh lay tu do cho dan tgc.
Me biet chic! Cd ai ngoai cac con ta di lam chien si
Cac me mong nha va thuang con den noi phai gui con minh cho mot nguai me
khac nai chien truang vai mot noi long tha thiet. Cac me mong con minh dugc nhan
sy chain soc va co tinh thuang yeu nai chien truang xa xoi. Trong bai tha "Gui
chi". Bai tha la lai ciia mot ba me hau phuong noi vai mot ba me nai chien truang.
Vi me biet con minh nai ay dugc nhan tinh thuang nong am ciia nhung ba ma Mien
Nam.
Co ai ngoai chinh ta lam lay doc lap, tu do
Hai chi em ta ehua gap mat
Chim mai chen nude, ehua mieng trdu
Ndi rang Thu cua con toi nhac chi hoai.
Ndi rang:
No thuang chi lam, toi yen bung
Me a xa con, cd md gan
Va tat nhien, se ndi:
Con no vao trong, toi gui chi
Con toi con chi mot long thuang
Con du tuoi roi di danh My
Me —hdu - phuong giao me - chien truang.
Long thuang con ciia cac me la vo ba ben. Tat ca cac ba me deu mong con minh
dugc hanh phiic va binh yen. Hg lam tat ca de lo cho con minh. Noi long ciia ba me
hau phuang the hien rat ro mot tinh mau tir thieng lieng. Ho mong eon dugc che
cha khi a phuang xa va mot long biet an sau sac ciia me giii den nhung nguai da
cuu mang va yeu thuang con hg. Cac ba me thai chien la nhu the hg san sang dang
rgng doi
tay de 6m nhung dua con phuang xa vao long va dang tang mot tinh
thuang ruot thjt. Cac chien sT ciia ta du xa que huang. xa nguai me ruot nhung lai
nhan dugc tinh thuang ciia cac me 6 chien truang. Cung bai cac me cung co con di
nguoi noi nha con va mong con ciia minh 6 phuang nao do cung nhan dugc tinh
thuang va sy che cha. Do la tinh cam ciia cac me danh cho con minh. No da lam noi
xa va khong biet no liru lac ve dau nen yeu thuang, che cha cho cac anh bo doi de
mot khoi thong nhat trong vong tay yeu thuang va tinh than chien dau dugc nang
len mot tam mai. No thuc giuc cac chien sT chien dau tren sa truang.
Qua hinh anh cac chj, cac me. chiing ta mai thay dugc cugc song thai chien
va nhung thu ma nguai dan Viet Nam ta phai chju dung la ngoai sy tuang tugng
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
bat ro tinh nguai va sy gan bo, che cha ciia con nguai Viet Nam. Tir do hinh thanh
Niem vui va ndi buon trong tha Huy C'an
cua con nguai. No cung cue va dau kho vo cung nhung hg da vugt qua va tien tai
mot ngay mai tuai dep han. I li sinh tat ca de dat nuac dugc thong nhat, do la due hi
sinh, sy cam chju va long tu hao ciia con nguai Viet Nam. De roi nha tha phai cat
len nhung lai ca nggi ve vang va the hien mot long tu hao ve nhung nguai phu ntr
noi rieng va dan toe Viet Nam noi chung.
Cd phai khdng, cac chi oi, dan toe
Suot doc thai gian chju kho chiu thuang
Quyet giir nude va ben gan dung nude
Cung bai so sinh Id dg gai can truang
Hay:
Tinh em gdc coi cho anh dim
Strong dong binh minh rung truac them
Lai ca nggi chan thanh ma nha tha muon gai den cac chj, cac me, cac chien sT
tren mat tran. De the hien long tu hao dan toe ciia mot chang thi sT da sau, da cam
va cung la lai ciia mot chien sT tren hau het cac mat tran van hoa, chinh trj ciia dan
toe.
3.2.2. Niem tu' hao ve Ddng va Cach mang dii mang lai anh sang cho dan toe
Viet Nam
Khong nhung Huy can di vao long chien truang Mien Nam de song va hieu
dugc noi long ciia cac anh bo doi. cac chj phu nu, cac me nai chien truang va hau
phuang ma ong con di sau vao cuoc song ciia nhung con nguai nai nui rung de phat
hien, kham pha nhung ve dep trong dai song tinh than ciia hg. Dgc tac pham "Co
song ciia nhung nguai dan toe thieu so nhu the nao. Hg la anh em cua chiing ta.
cung song tren mot lanh tho Viet Nam va cung dang chju dau thuang ciia khoi lira
chien tranh. Tlinh anh Co Gai Meo vo tu hon nhien, xinh dep nhu bong hoa ban mai
bj thay bua va cac the lye den toi ham hai bang nhung tin don ma quy dang sg. No
khien cugc song ciia co biet bao la trac tra va dau kho. Co bj moi nguai xa lanh va
phai song cuoc song khong phai la nguai nai rung sau. Cung bai nhung lai cay doc
ciia thay mo:
Gai Meo", ta mai co the cam nhan dugc het nhung net van hoa co truyen va cuoc
"Ba ba con ta oi!
Co con ma Ngii hai
Tranh man! Ma dm ngudi
" Dem no di rut ruot
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
La xirong can thit thoi. "
A, 46
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
Con nit vdi dan ba
Go md no do chot
Lit hitt mau ngudi ta!
Nguai yeu ciia co cung phai bo lang ra di vi nhung ha khac va tiii nhuc do bgn
thay mo gay ra. Chiing no muon chiem doat co nen da day co va nguai yeu co
sang ciia each mang da den, soi sang cuoc dai chang trai va cuu lay dai co gai
vao con duang cung. Tinh yeu ciia hai nguai tuang chung nhu tan va, nhung anh
den toi sau lung chiing. Cach mang da ma ra mot loi thoat cho nguai dan vung
nui nay va khai thong tri tue cho hg, thuc tinh nhung ngay thang u me de hg
meo. Cach mang da xua di bong dem ma quai ciia bgn thay mo va cac the luc
nhan ra dau la chan ly. Cugc dai hg da thay doi tir day. Neu cac chien sT each
ciia hg di ve dau.
mang khong den vai dong bao dan toe thieu so thi khong biet cuoc dai. so phan
Em ve theo bp dpi
Den ban do rue cd
Dg mirng mimg tiii tiii
Om gdi me gid nua.
Con da ve con di!
That chet di song lai
Mirng qua me khoe da:
"Nga ddu con duoc thay!"
Niem vui ciia co gai Meo khi tra ve vai gia dinh dugc nha tha the hien rat cam dong
va chan that. Co sung suang 6m chain lay me nhu con nai con lac loi dugc quay tra
ve. Cach mang thang lai khong nhung mang lai cuoc song tu do, thanh binh cho
nguai dan ma con la loi thoat cho nhung so phan bat hanh, nhung con nguai lac loi
tra ve vai chinh minh. Nhung ngay thang song trong u toi da qua va gia day anh
sang dang bung chieu de soi roi cho muon loai. Tat ca da cai dugc chiec ao no le ra
Chang thi sT Huy Can vui lam, yeu lam cai hanh phiic dan sa ma nggt ngao
nay. Qua nhung van tha ciia ong. ta cam nhan dugc long tir hao ve dan toe va niem
tin manh liet vao Cach Mang. Doi vai ong gia day Cach Mang chinh la anh sang, la
cuoc song mai ciia nguai dan. Dong thai chinh nhung con nguai ao vai binh dj da
khoi than minh ma khoat vao mau ao mai ciia hanh phiic, tir do.
3.3. NIEM TIN TUONG MANH LI$T VAO TUONG LAI TUOI SANG
Anh sang ciia each mang dfi thflt sy soi sang doi IIuy Can. No giup ong tim lai
cuoc song that sy cua minh. Khi nhin moi thu xung quanh dang tran ngap niem vui
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
lam nen cuoc each mang vT dai nay.
Niem vui va ndi buon trong tha Huy (Yin
trong cuoc song mai thi trong ong hien len mot niem tin manh liet vao tuang lai
tuang sang. Mot dat nuac di len theo tieng ggi tu do. hanh phiic va mgi thu deu ciia
dan, do dan. vi dan ma phuc vu. The nen cong cuoc xay dung xa hoi chii nghTa mien
Bac va cuoc khang chien chong My 6 mien Nam. thong nhat dat nuac da di vao
long ong vai mot ngay mai tuai sang.
3.3.1. Niem tin tuong va su Igc quan trong cong cuoc xay dung xa hoi chu nghTa
d Mien Bac.
Khi each mang da thanh cong va Mien Bac dugc tir do, nguai dan di vao xay
dung lai cuoc song mai theo che do xa hoi chu nghTa. Ke hoach nam nam Ian thu
nhat dugc vach ra va tien hanh tung buac mot. Nguai dan phan khai trong niem vui
Ian ciia dan toe va hang hai di vao san xuat phuc vu cho nen kinh te quoc dan.
Khong nhung the ma Mien Bac con la hau phuang vung chac cho chien truang
Mien Nam. Mac du truac mat con biet bao kho khan can vugt qua nhung Huy Can
van tuai vui va say sua ca ngoi mot khu nha mdi, doan thuyen danh cd, nhung ngay
hoi mua xuan,... Con ngudi mdi trong lao ddng xay dung dat nude thanh hinh
tuong that khoe khoan, Igc quan, chan chira nghia tinh:[5, tr94]. Di vao bai tha
"Buoi sang hom nay" ciia Huy Can de thay dugc niem tin ong dat vao tuang lai la
nhu the nao.
Anh tang em buoi sang hom nay
Cd hoa sen no ho Tay trang hong
Tang em troi mat nhu song
Hinh anh Ho Tay hien len giua long Ha Noi tuai mat duai sac trai xanh trong hoa
cung dong nuac tren mat ho. Mau hong ciia hoa sen xen vai mau trang. xanh ciia
dong nuac va bau trai da tao nen mot khung canh tuai mat, tran day niem hanh
phuc va hi vgng. Mot sy phoi mau rat tinh te va de nhin da di vao long nguai vai
mot biic tranh tuyet dep. Huy Can da ve nen buc tranh bang tha ve canh sac II6 Tay
vai ca niem tin va niem hanh phiic ma ong cam nhan dugc tir cugc song thyc tai.
Cung bai con nguai co hanh phiic, tir do va no am thi mai cam nhan canh vat thien
nhien tuai dep va song dong theo nhjp song ciia minh. Huy Can da dang tang con
nguai ca vung trai binh yen de moi nguai dugc huang thy va vui chung niem vui
ciia thi sT.
Trong veo chay giua ddi ddng cay xanh
Anh tang em buoi sang long anh
Co may cd nude cd cdnh cd hoa,
Cd minh va lai cd ta
Trong huang sen ngdt no xda long sen.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
,0 48
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
Buc tranh dugc lam noi len bai may nuac va hoa. da lam cho cugc song tang them
huang vj ciia niem vui hanh phiic trong sy binh yen. Con nguai khong con co dan.
lac loi ma "co minh va lai co ta" hoa trong huang hoa "ngat no". Thien nhien va
con nguai deu hanh phiic trong cuoc song, hoa dugc toa huang tham ngat, dang
cho dai nhung huang vj nggt ngao va con nguai thi bat gap dugc nhau trong cuoc
dai nen chan hoa, gan bo vai nhau. Do la dieu khac biet trong hon tha Huy Can sau
each mang Thang Tam. Con nguai va canh vat doi vai ong gia day tran day niem
vui trong sy binh yen ciia cuoc song. Va khi cuoc xay dung xa hoi chii nghTa 6 mien
Bac dugc dien ra da hiia hen trong long ong nhung dieu tot dep a ngay mai tuai
sang. The nen moi uu phien truac kia dugc tnit xuong dai va nam yen trong qua
khu dau buon. No da giup ong thoat khoi cai ganh nang au sau da deo bam ong suot
nhung nam truac Cach Mang.
Anh tang em ca nhung uu phien
Trong cau hat cu nghe ben cho cau,
Con han trong chu trong can
Ndi dau ngay truac cay sdu mat ngudi.
Nhung noi dau thuang ngay truac ma con nguai phai ganh chju da an sau vao tim
thuc va tra thanh noi am anh khung khiep. No di vao "cau hat", nam "trong chu
trong cau" va tham chi "cay sau mat nguai". Roi tat ca niem dau cung da qua va
ngay hom nay la mau xanh ciia dai mai, mau ciia anh sang tu do. Nha tha nhu
muon mang den niem vui va sy tu do cho tat ca nhung con nguai than thuang dang
chju nhieu dau kho nhu nguai.
Anh tang em buoi sang mai ddi
Buac chan than thuoc, tieng ngudi Igi qua.
May phong budm bac xa xa,
"Buoi sang hom nay" roi cung den. no mang theo huang tham tir do trai khap nai
va gieo vao long nguai mot niem sung suang vo bien khi dugc doi dai
that sy.
Cugc song xay dung xa hoi mai da khien long nguai han hoan va tran day niem vui
mai. Nhung buac chan than thuoc ciia ngay xua lai tiep tyc tren duang dai ciia
minh va "tieng nguai lai qua". Mot sy ket noi trong cuoc song da tao nen nhjp song
Ngay len gid mdi, long ta tang minh.
mai va nhung con nguai mai trong xa hoi. Nhung con thuyen xa xa tren bien dang
cang trao sy song, khong con nhung u toi ciia che do cu. The nen "Ngay len gio
phong len nhung canh buom to ma luat cung gio may.Tat ca deu rat sinh dong va
mai, long ta tang minh." Nguai tang cho dai mot ngay vui vai can gio mai thoi ve
Cuoc song thay da doi thjt da la niem tin
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen 1 hi Huynh Hoa
lam mat long nguai va cuon sach bui dai ciia bao nam thang tiii nhuc. lam than.
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
cho tat ca nguai dan song va xay dung lai dat nuac sau chien tranh. Du con biet bao
la kho khan, gian kho nhung hg van huang ve phia truac ma vuat qua.
Ba me sinh con mot Ian bung mang thai
Nha may ta, ta ba Ian lam lai
Chang phai con phuang hoang tic tro tan te tai
Lgi hoi sinh
Md chinh ban tay ta nam ngon mo binh minh
( Cuoc ddi ngay hang song, ngay hang mo )
Mot cai nhin ve cuoc song het sue lac quan va ung dung ciia nha tha da ggi len
trong long ta mot niem tin tuai sang 6 ngay mai. I Iuy Can da di sau vao de tai nguai
lao dong va cam nhan dugc sy can man va chju kho ciia nguai dan Viet Nam. Do la
nhung bac nong dan chain cay bua, gieo hat hay nhung nguai thg han, nguai dan
nai xu bien,.. .tat ca da cho thay mot dau hieu tot a ngay mai tuai sang.
Chao anh tho han giua troi cao vdi voi
Tay cam lira giua mudn sao chap chai
Tren dem nhung di nhung duang han
Dep chac day nhu hinh hoc khdng gian
(Anh tho han)
Nhung ngudi keo luai mdi ban mai
Gdc dp chenh venh ddi mat troi
Keo mat troi len ciing me cd
Song Id vdy bgc ndng xa khoi...
Nhung ngudi keo luai hong ndu nguc
Bien that ngang lung, keo bien vao...
(Nhung ngudi keo luai)
Cuoc dai that sy co y nghTa trong long thi nhan va vai ong dai van dep khi dat
nuac van con khoi lira ciia chien tranh. Cung bai ong co niem tin vao ngay mai va
cuoc dai.
dat nuac se co ngay thong nhat nen tieng noi "Yeu dai" ciia ong van dong dac giua
Em oi, ddu song tram nam
Den khi chet xudng, anh nam khon yen
Bdi ddi dep qua di, em!
Yeu rdi, yeu nira, yeu them chang thira.
Yeu ddi biet may cho bua!
Ca khi cay ddng ddi chira hit tinh.
Tieng ga lgi giuc binh minh
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy ('an
Da yeu aide song, nam thinh dupe ndo!
Gian don chiec do mac vao
Coi ra con nha, hudng hao nam truang
Yeu ddi trong mau trong xuong
Long anh hat mudi dgi duang bdi hoi.
Que anh ca nhiit man mdi
hong yeu dai da troi day trong long thi nhan vai tat ca moi thu cua cuoc dai. Ong
thiet tha vai cuoc song va muon gan bo vai cuoc dai han nua. Cung bai cuoc song
trong mat ong gia sao dep qua! No hien len trong tam tri ong nhung cay dang nggt
bui va nhung tinh cam thieng lieng trong cuoc dai ma ong tung gan bo. Tinh cam ay
an vao trong xuang tiiy con nguai khong the nao quen dugc. Con nguai song ai ma
chang co dieu de nha, de thuang hay de han trach, gian han,... Tat ca chiing se lam
nen nhung cung bac khac nhau trong cuoc song ciia moi con nguai. Nhung du la
Sinh anh mudi man yeu ddi do em...
hien tai ciia minh. Huy can cung co nhung tinh cam sau sac va kho quen khi hinh
anh xua chgt hien ve trong long ong. hong yeu dai ciia ong gan chat vai huang vj
nhu the nao thi do cung la cai de ta nha va nghT ve mot thai da qua ma tran trgng
chien truang gian kho. NghT thi dan gian nhu chiec ao mac vao roi lai cai ra. Nhung
"muoi dai duang" hay mieng "ca nhiit" que huang, va ke ca nhung nam thang a
khi cai ra thi khong con la van de dan gian nua vi ta cam thay nha, luu luyen ve
nhung quen thuoc vai ta nen tao sy lien tuang rat da dang trong long moi nguai.
no. Sy gian dan ay khien ta phai suy nghT that nhieu. Cung bai no la vat tam thuang
dieu trong y nghTa ciia cau tha. Khong chi vai ta ma no con lam thi sT phai "boi hoi"
khi nha ve nhung nam thang a sa truang cic liet hay nhung phut giay dugc gan bien.
Nguai da tra thanh mot phan ciia dai duang menh mong va la "hat muoi dai
duang". Huang vj "ca nhiit" que huang cung nam sau trong day long nguai trong
nhung nam thang xa que. Do la nhung thu ma khien Huy Can phai nha va thot nen
tieng noi yeu tha thiet cuoc song nay. Neu truac kia nguai luon thang thot. keu gao
truac cuoc song thi gia day tieng noi yeu dai da that sy ngan vang trong cuoc dai
ciia ong. Dieu nay da chung minh dugc Huy Can da that sy song that vai cuoc dai
va lam nhung gi minh co the. No khong nhung giup ong lay lai tinh than trong cuoc
song ma dat mot niem tin rat Ian a cuoc song ngay mai ciia ong. Vi the cho nen ong
mai ung dung giua nui rung, hai nhung bong hoa tuai tham dang tang cho nhung
nguai ong yeu thuang bang ca tam long chan thanh ciia minh.
GVHD:Tran Van Minh
^
SVTH: Nguyen Thj Huynh Hoa
Mot sy so sanh rat gan gui va de hieu ciia tac gia da giup ta hinh dung dugc su ki
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
Anh di hai chiim hoa nui
Ve tang long em yen nha anh
Hoa tim thuy chung khdng cd tuoi
Hoa Ian trong trang khe nghieng minh.
Lgi cd hong say gai cung tham
Hoa thia chi chit cdnh theu cudm,
Hoa mua thud nho lang ben niii
Anh hai ciing sim cm bo com.
Gid niii em oi thoi viitve
Nghin hoa huang la sac say me
Long anh hai ca cho em do
Hai ca chum may, soi gid se.
(Chum hoa niii tang em)
dang tang cho dai. Huang tham ciia hoa se Ian toa khap niii rung va ca trong cuoc
Tat ca nhung loai hoa tham tren nui dugc nha tha da ket lai thanh mot doa that to
han. Huy Can cam nhan cuoc song qua sy tuai mat va tham ngat ciia ngan hoa da
song ciia con nguai. Cuoc song dau dau cung tran day huang tham va tra nen thu vj
cho thay thi sT rat da diet vai dai. Trong tam tuang cua ong luon co sy gan chat vai
cuoc song va giup cho cuoc dai them tuai dep.
3.3.2. Niem tin tuong vao su thang loi cua cuoc chien ddu giai phong Mien Nam
va thong nhat dat nude.
Trong khi nhan dan Mien Bac tien hanh xay dung cuoc song mai thi dong bao
dan ciia giac My. Huy Can da liic nay giu vj tri rat cao trong chinh phii lam thai
Viet Nam. The nen ong da cung nhan dan chien dau het minh de thong nhat dat
nuac. Vai mong muon hai mien Nam, Bac sum hgp mot nha, ong da co gang that
nhieu va lam het nhung gi ong co the bang ca tam long nhiet huyet ciia minh.Khong
chi tren thi dan nguai ta mai nhac den ten Huy Can ma tren cac mat tran khac ong
Mien Nam van con nam trong khoi lira chien tranh. phai doi dau vai mua bom, bao
gan chat cuoc dai vai Dang va nhan dan, sau each mang thang Tam. Du trong gian
kho nhung ong van huang ve anh sang each mang, nggn ca ciia Dang ma chien dau.
Nai chien truang mien Nam day gian kho nhung ong van the hien sy lac quan va
cung la mot trong so nguai di dau. Nha tha da tim thay anh sang cho chinh minh va
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi I luynh Hoa
niem tin tuang manh liet vao chien thang a ngay mai.
Niem vui va ndi buon trong tha Huy ('an
Siing van ren vang, bay van xay
Cuoc ddi ta dung hai be day
Be sdu dia duo ben chan mong
Quang ddng be cao long gid may
( Ngay sang dan len) Tren chien truang ac liet cac chien sT van hien ngang vai khi phach anh hung ciia nguai Viet Nam. Du cho lu giac My dien cuong nem bom tir BSc vao Nam nhung van khong lam lung lay y chi chien dau cua quan dan ta. Vi tir trong sau tham tam hon hg da chat ehua mot niem tin thang tran a ngay mai nen khong co gi co thS lam
nhan dan ta lui buac. Hinh anh em be Thua Thien Hue tha chet de bao ve ca do sao
vang ciia dat nuac da di vao long ta vai mot niem thuang xot Ian sy cam phuc cho
long dung cam ciia em.
Chiing gio siing bat em
Xe cd truac mat chiing
Ung dung em quan cd vao bung,
Chi vao mid siing:
"Chiing may
mang da dua duang dan loi cho dong bao ta tien len thoat khoi gong xieng ciia lu
giac cuap nuac. Duai anh sang cua Dang, cuoc dau tranh giai phong Mien Nam
nhat djnh thanh cong. De gop phan vao phong trao dau tranh thi cac van nghe sT noi
chung va Huy Can noi rieng da hoat dong mot each tich cue tren hau het cac mat
tran van hoa tu tuang, chinh trj. ... Dap ling lai keu ggi "Khong co gi quy han doc
lap tu do" ciia Ho chii tjch. Huy Can viet:
Mudn xe cd, hay xe xac ta day " Truac mui siing ciia quan thu quan dan ta ehua bao gia khilp sg hay chun buac ngay ca em be nho. Dieu do chiing minh rang ta tha chet chu khong chju khult phuc truac ke thu. Sy gan da ay da dugc tao nen bai long tin vao each mang. Vi each
Thua Bdc, mudi da man,
Chin chet nhat bao gid!
Ndng moc: ngudi cd bong.
Ha chin ve bo vo!
Hay:
Danh My Id chuyen su song cai chet dot lgi
hang gid, hang phut
Phai song anh hung, khdng cd each
ndo hon
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
Danh My la mdi dem buac len cau
Ham Rdng, khdng nhut, khdng run
Tay cam ngon lua xanh em rit han
xuong thep
(Nhung nam sdu muoi)
Nguai y thuc rat ro nhiem vu truac mat can phai lam la phai diing len doi mat vai
ke thu, quyet khong nhan nhugng bgn chiing. Nhung cau tha danh thep da thiic giuc
quan ta chien dau va the hien tam huyet cua chinh tac gia. Nguai cung nhu bao
chien sT khac mong muon Mien Nam dugc giai phong va ca hai mien Nam Bac
dugc sum hgp mgt nha. Nguai dan khong con chju canh ngang trai trong sir bj chia
cat.
Song ben Hai ben bdi ben lo
Can Hien Luang ben nha ben thuang.
(Ca dao)
phiic mai mai khi quet sach bong quan thu ra khoi dat nuac. Hoa Binh se lap lai de
nguai dan dugc hanh phiic, yen am trong tieng noi tir do ciia minh. No nhu can mua
Mgi dau thuang se di vao qua khii' va nam yen lai do. Nguai dan se dugc hanh
mua xuan riia sach khoi bui dai da. Khi anh nang len. moi thu lai tung bung trong
khong khi am ap. Hinh anh chicc thuyen ra khai tra ve nam yen tren ben do va
ciia buoi sam mai.
trong khoan thuyen day ap ca torn da hien len truac mat ta mot vien canh vui tuai
Mua xuan tren bien, thuyen yen cho.
Tom cd chat day phien clip mai
Sam let thuyen ve dam khdm do;
Dao xa tham tham vet mua ddi.
( Mua xuan tren hien)
Huy Can da gai het niem tin va hi vgng vao ngay mai vai mot cuoc song mai tot
dep han. The nen suot nhung nam thang sau each mang ong miet mai vai cong viec.
Ong di sau vao cuoc song ciia nguai dan. chien truang. ... nhung nai nao len tieng
ggi thi lai co mat ong. Ca dai Huy Can gan bo vai sy nghiep xay dung dat nuac va
cuoc dau tranh thong nhat dat nuac.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh I Ioa
Niem vui va ndi buon trong tha Huy Can
KET LUAN
Hon tha Huy Can da co nhieu chuyen bien khi trai qua nhung bien doi cua lich
su. Tu mot nha tha mang nang noi dau doi, au sau truac thai cuoc tra nen vui tuai
va yeu cuoc song han. Tat ca nhung chuyen bien do la nha vao anh sang ciia cuoc
each mang Thang Tam 1945. No da soi sang cuoc dai chang thi sT lac loi, ba va
giu'a trai dat va vach ra cho nguai mot huang di diing dan. Ong tim den vdi each
mang, tim thay muc dich, ly tuang chan chinh cho tieng ndi nghe thudt cua minh.
Vdi vdn van hoa sdu rdng, ndng lire xiic cam, suy ng/u phong phu va quan diem
nghe thudt ro rang , Huy Can da gdp vao thi dan mot tieng tha cd huang sac rieng,
lam rgng ro dien mao tam hon dan toe[5, tr. 103].
Nhung dong gop ciia ong tren cac mat tran van hoa chinh trj la rat Ian. Hon
tha ciia ong cung bien doi theo nhjp song ciia cuoc dai. No buon ba khi hon thi sT
cam thay co dan trong vang. khong nguai dong dieu, hay le loi giua khong trung
bao la rgng Ian ciia vu try. Va roi hon tha cung nhu tam hon ong tra nen vui tuai
vui chung ciia dan toe. ciia dat nuac de reo vui va hat len khiic hat ciia dai song
khi tim thay chan li, li tuang cho cuoc dai minh. Huy Can da hoa nhap vao niem
mai. Ta co the noi rang day la mot sy chuyen bien rat Ian trong cuoc song cung nhu
dai tha Huy Can. Mot su thay doi trong each cam nhan ciia nha tha ve cuoc song, tir
de tai. chii de cho den cam xiic. tinh cam ciia thi nhan. Co the cung mot canh vat.
hien khac nhau qua cac thai diem, moc lich su va tam trang ciia ong. Chinh su thay
doi nay da ciiu lay cuoc dai ciia nha tha. Doc gia biet den nhung trang viet ciia ong
nhung con nguai, nhung khoang khong gian giong nhau nhung dugc tac gia the
Tung trang viet ciia ong tham dam nhung dong tam sy dai ong. The nen qua do ta
mai cam nhan dugc hon tha ciia nguai va hieu ro tam tu. noi long nha tha vai dai.
la nha vao cai chat da sau. da cam va ca mot noi lo dai ma ong mang nang tren vai.
long doc gia hom nay. Chang thi sT Huy Can da hien len trong mat ta vai mot con
nguai luon di tim chan li va ly tuang cho cuoc song that su. Niem vui va noi buon
ciia ong the hien rat ro qua hai giai doan truac va sau 1945. No da the hien dugc
hoai bao. noi long nha tha truac thirc tai ciia dat nuac. Chang thi sT xua di tim loi di
rieng cho minh trong cuoc song.
GVHD:Tran Van Minh
SVTH: Nguyen Thi Huynh Hoa
Noi buon va niem vui trong tha ong con dgng lai rat nhieu suy ngam trong
Niem vui vd ndi buon trong (ho1 liny CYin
danh muc tai lieu tham khao
1. Huy Can ( 1972). Co Gai Meo. Nxb Van hgc
2. Huy Can va Tran Khanh Thanh (1999). Huy Can, ddi vd tho. Nxb Van hgc Ha
Ngi.
3. Huy Can (2011). Phe binh vd binh luan van hoc. Nha xuat ban Van hgc Ha Ngi.
4. Xuan Dieu (1997). The giai tha Huy Can. Nxb Tre. Tp Ho Chi Minh.
5. Nguyen Lam Dien. Iran Van Minh (2012). Giao trinh van hoc Viet Nam 1945 -
1975. Nxb Dai hgc Can Tha.
hgc I la Ngi.
7. Vu Duy Thong. (1998). Cai dep trong tho khdng chien Viet Nam 1945 - 1975.
Nxb Giao due.
GVI ID: Iran Van Minh
.
SVTH: Nguyen Thi I luynh Hoa
6. Hoai Thanh - Hoai Chan (1997). Thi Nhdn Viet Nam ( in han thu 13). Nxb Van
