Kích thích dây thần kinh X quá mức

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

533
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khoảng 75% số sợi phó giao cảm nằm trong dây X và tới toàn bộ vùng lồng ngực và ổ bụng. Các sợi của dây X tới chi phối tim, phổi, thực quản, dạ dày, toàn bộ ruột non, nửa đầu ruột già, gan, túi mật, tụy và phần trên của niệu quản.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kích thích dây thần kinh X quá mức

Kích thích dây thần kinh X quá mức I. Nhắc lại giải phẫu:
Khoảng 75% số sợi phó giao cảm nằm trong dây X và tới toàn bộ vùng lồng ngực và ổ bụng. Các sợi của dây X tới chi phối tim, phổi, thực quản, dạ d ày, toàn bộ ruột non, nửa đầu ruột già, gan, túi mật, tụy và phần trên của niệu quản. II. Nguyên nhân 1. Trực tiếp - Khối u chèn ép. - Phẫu thuật gây co kéo các tạng ở bụng, đánh mạnh vào vùng thượng vị (phản xạ Goltz). 2. Gián tiếp
- Ép vào nhãn cầu ( phản xạ mắt - tim) - Thăm khám hậu môn - trực tràng - Xúc động quá mạnh III. Cơ chế 1. Tổng quát: Kích thích (trực tiếp hoặc gián tiếp) X ---> xung thần kinh---> trung tâm vận mạch (hành não)----> xung thần kinh (theo dây X) ----> tim Tổ chức một trung tâm vận mạch gồm 3 vùng chính: + Vùng co mạch: các noron ở đây tiết noradrenaline và kích thích sợi co mạch của hệ giao cảm + Vùng giãn mạch: nửa dưới của hành não + Vùng cảm giác: nằm ở tractus solitarius ở hành não và nửa dưới cầu não, nhận cảm giác chủ yếu từ dây X và dây thiệt hầu, phát tín hiệu điều hòa cả vùng giãn mạch và co mạch Trung tâm vận mạch còn có chức năng kiểm soát hoạt động của tim
+ Phần lưng của tim gửi xung động qua các sợi giao cảm đến tim làm tăng tần số tim và lực co tim + Phần giữa gửi xung động đến nhân lưng của dây X làm giảm tần số tim. 2. Cụ thể - Khi kích thích dây tk X sẽ làm chậm nhịp tim, nhưng khi kích thích quá mức sẽ gây ngưng tim. Những kích thích quá mức đó có thể là kích thích trực tiếp lên dây X hoặc kích thích vào những vùng thần kinh khác tạo xung vào hành não, kích thích dây X làm tim ngừng đập. - Cơ chế của hiện tượng ngưng tim trong thăm khám hậu môn trực tràng: nguyên nhân là do kích thích vào các sợi phó giao cảm ở tủy cùng tới chi phối đại tràng xuống, trực tràng, bàng quang, phần thấp của niệu quản, cơ quan sinh dục ngoài -> xung thần kinh truyền về hành não -> kích thích dây X làm ngưng tim. Đây là một cơ chế gây ngưng tim nhưng không phải trực tiếp tác động vào dây X ( do dây X không cho nhánh đến những vùng này). - Ép vào nhãn cầu tạo ra xung động ở dây V -> về hành não -> ra dây X -> ức chế tim. Ứng dụng lâm sàng: thăm dò trương lực dây X, làm giảm nhịp tim. ( Theo sinh lý Y Hà Nội)
- Xúc động quá mạnh đến ngất đi, biểu hiện: tim đập chậm, giãn mạch --> giảm huyết áp. Hiện tượng này được gọi là ngất giãn mạch - mê tẩu ( vasovagal syncope). IV. Nhận biết - Bệnh nhân ngưng tim đột ngột - Huyết áp giảm V. Xử trí - Sử dụng Atropin khi tiền mê là rất cần thiết vì Atropin giúp ngăn ngừa việc làm giảm nhịp tim quá mức do phản xạ phó giao cảm. - Gây tê bằng Lidocain ở gốc động mạch cảnh để đề phòng ngừng tim do phản xạ thần kinh trong khi phẫu thuật.