Kích thước của quần thể nang nguyên thủy và phản ứng trả lời sự kích thích gây rụng nhiều trứng ở trâu và bò

29(1): 51-54 T¹p chÝ Sinh häc 3-2007<br /> <br /> <br /> <br /> KÝch th−íc cña quÇn thÓ nang nguyªn thuû vµ ph¶n øng<br /> tr¶ lêi sù kÝch thÝch g©y rông nhiÒu trøng ë tr©u vµ bß<br /> <br /> Lª V¨n Ty<br /> ViÖn C«ng nghÖ sinh häc<br /> Hoµng NghÜa S¬n<br /> ViÖn Sinh häc nhiÖt ®íi<br /> NguyÔn Méng Hïng<br /> Tr−êng ®¹i häc Khoa häc tù nhiªn, §HQG HN<br /> <br /> ¦u thÕ cña viÖc t¹o ph«i b»ng ph−¬ng ph¸p nang cña tr©u ë giai ®o¹n nµy, mÆt kh¸c, so s¸nh<br /> g©y rông nhiÒu trøng thÓ hiÖn ë ®Æc tÝnh lµ c¸c vÒ mÆt ®Þnh l−îng, sÏ lµ h÷u Ých cho viÖc t×m ra<br /> ph«i nµy cã søc sèng gÇn gièng nh− ph«i do rông nguyªn nh©n ph¶n øng thÊp ë tr©u trong viÖc tr¶<br /> trøng tù nhiªn: trong ®iÒu kiÖn cÊy ph«i t−¬i ®ång lêi c¸c hoãc-m«n g©y rông trøng.<br /> pha, tû lÖ cÊy ph«i ®¹t gÇn víi tû lÖ thô tinh nh©n<br /> t¹o (xÊp xØ 70%); ph«i thu ®−îc do g©y rông nhiÒu I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu<br /> trøng còng cã kh¶ n¨ng sèng t−¬ng tù nh− ph«i Buång trøng cña bµo thai tr©u vµ bß ®−îc<br /> thu ®−îc do rông trøng tù nhiªn, sau khi ®«ng l¹nh thu mét c¸ch ngÉu nhiªn trong 2 n¨m t¹i lß mæ<br /> vµ gi¶i ®«ng. NÕu ®èi víi bß, viÖc t¹o ph«i b»ng Vissan ë tp. Hå ChÝ Minh. Khi giÕt mæ tr©u vµ<br /> g©y rông nhiÒu trøng cã thÓ ®¸p øng ®−îc c¸c ch−- bß, nÕu thÊy cã bµo thai, th× tiÕn hµnh mæ lÊy<br /> ¬ng tr×nh c¶i t¹o gièng b»ng cÊy ph«i th× ë tr©u, bµo thai. NÕu lµ bµo thai c¸i, tiÕn hµnh ®o chiÒu<br /> c©u tr¶ lêi vÉn cßn ®Ó ngá. dµi cña th©n bµo thai, råi mæ bµo thai ®Ó lÊy<br /> ViÖc ph¸t hiÖn c¸c sãng nang trong chu kú buång trøng vµ ®¸nh sè, råi nhÊn ch×m vµo dung<br /> sinh dôc cña tr©u vµ cña bß cho phÐp ng−êi ta dÞch cè ®Þnh Boin-Holland; mÉu chØ ®−îc xö lý<br /> rót ng¾n kho¶ng c¸ch t¸i sö dông ®éng vËt cho sau Ýt nhÊt lµ mét th¸ng. Tuæi cña bµo thai ®−îc<br /> viÖc g©y rông nhiÒu trøng vµ thu ph«i. §iÒu nµy x¸c ®Þnh c¨n cø vµo chiÒu dµi cña th©n bµo thai<br /> ®W ®−îc chøng minh rÊt h÷u Ých trªn bß. Cïng [3] (c¸c b¶ng 1 vµ 2).<br /> cã quy luËt ph¸t triÓn nang kiÓu sãng nh− bß Buång trøng ®−îc xö lý theo ph¬ng ph¸p<br /> nh−ng hiÖu qu¶ cña viÖc g©y rông nhiÒu trøng ë nghiªn cøu tæ chøc häc th«ng th−êng [4], ®−îc m«<br /> tr©u vÉn ch−a ®−îc kh¼ng ®Þnh. t¶ ng¾n gän nh− sau: sau thêi gian cè ®Þnh, Ýt nhÊt<br /> §iÒu g× t¹o cho tr©u c¸c kh¸c biÖt nh− vËy? ë lµ 1 th¸ng, toµn bé buång trøng ®−îc lµm kh«<br /> c¸c c«ng tr×nh tr−íc, khi so s¸nh quÇn thÓ nang, b»ng c¸c nång ®é cån t¨ng dÇn tõ 40o, 70o, 90o råi<br /> chóng t«i thÊy r»ng tr©u cã sè nang cã xoang chØ ®Õn cån tuyÖt ®èi, thêi gian ®èi víi mçi nång ®é Ýt<br /> b»ng 20% so víi bß [1]. Ngoµi ra, ë bß, ng−êi ta nhÊt lµ trong 1 giê. Tõ ®©y buång trøng ®−îc<br /> ph¸t hiÖn thÊy vÒ mÆt sè l−îng, quÇn thÓ nang cã chuyÓn qua dung m«i to-lu-en 2 lÇn, toluene + pa-<br /> xoang tû lÖ thuËn víi quÇn thÓ nang nguyªn thuû ra-phin 50%, toluene + pa-ra-phin 80% råi chuyÓn<br /> [2]. Tuy nhiªn, theo løa tuæi, quÇn thÓ nang vµo pa-ra-phin ®Ó ®óc khèi. ë d¹ng nµy, buång<br /> nguyªn thñy cña buång trøng cã biÕn ®éng rÊt trøng cã thÓ b¶o qu¶n ®−îc l©u cho ®Õn khi tiÕn<br /> lín, hiÖu øng tuæi cã thÓ lµm lu mê hiÖu øng c¸ hµnh c¾t mÉu.<br /> thÓ hoÆc hiÖu øng loµi. ViÖc nghiªn cøu quÇn thÓ C¾t toµn bé buång trøng b»ng m¸y c¾t mÉu<br /> nang nguyªn thuû cña buång trøng tr©u vµ bß ë sao cho c¸c l¸t c¾t dµy 7 µ t¹o thµnh b¨ng liªn<br /> giai ®o¹n ph¸t triÓn bµo thai (tõ 2 th¸ng ®Õn 9 tôc. C¸c b¨ng nµy ®−îc ñ ë 37oC trong 2-4 ngµy.<br /> th¸ng tuæi), giai ®o¹n sím nhÊt cña qu¸ tr×nh Cø 6 l¸t c¾t liªn tôc l¹i lÊy mét l¸t ®−a lªn lam<br /> h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, mét mÆt xo¸ ®i kho¶ng kÝnh, lo¹i bá pa-ra-phin, nhuém b»ng<br /> trèng trong hiÓu biÕt cña chóng ta vÒ quÇn thÓ haemtoxylin vµ ph©n tÝch d−íi kÝnh hiÓn vi.<br /> 51<br />  B¶ng 1<br /> Sè mÉu buång trøng cña bµo thai tr©u ®−îc ph©n tÝch tæ chøc häc<br /> ChiÒu dµi cña th©n bµo thai (cm) Tuæi cña bµo thai (th¸ng) Sè mÇu (n)<br /> 8-14