intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kinh nghiệm cho công tác phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu hiện nay từ những quan điểm chỉ dẫn của Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

2
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến công tác phòng, chống thiên tai, bảo vệ sản xuất, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân. Theo Người, thiên tai là một loại giặc ghê gớm, phòng chống thiên tai là một chiến dịch lớn, một mặt trận dài, một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của Đảng, các cấp chính quyền và nhân dân. Bài viết trình bày kinh nghiệm cho công tác phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu hiện nay từ những quan điểm chỉ dẫn của Hồ Chí Minh.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kinh nghiệm cho công tác phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu hiện nay từ những quan điểm chỉ dẫn của Hồ Chí Minh

  1. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2024. ISBN: 978-604-82-8175-5 KINH NGHIỆM CHO CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI, ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU HIỆN NAY TỪ NHỮNG QUAN ĐIỂM CHỈ DẪN CỦA HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Anh Trường Đại học Thủy lợi, email: nguyenthianh@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG coi thiên tai là một thứ giặc ghê gớm, “thuỷ, hoả, đạo, tặc”, nhất là lụt, “lụt thì lút cả làng” Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan [2, tr.620]. Vì vậy, chúng ta phải ra sức ngăn tâm đến công tác phòng, chống thiên tai, bảo chặn giặc lụt như chống giặc ngoại xâm. vệ sản xuất, bảo vệ tính mạng và tài sản của “Giặc LỤT là tiên phong của giặc ĐÓI. Nó nhân dân. Theo Người, thiên tai là một loại là đồng minh của giặc NGOẠI XÂM. Đắp giặc ghê gớm, phòng chống thiên tai là một đê, giữ đê là để chống giặc lụt và giặc đói” chiến dịch lớn, một mặt trận dài, một nhiệm [1, tr.166]. Đây là một chiến dịch lớn, một vụ quan trọng, thường xuyên của Đảng, các mặt trận dài, phải tiến hành trong một thời cấp chính quyền và nhân dân. Những quan gian khá lâu, phải quyết tâm mới thực hiện điểm đó đến nay còn nguyên giá trị và trở được. Cũng từ nhận thức đó, ngay trong năm thành kinh nghiệm quý báu cho chúng ta trong 1946, Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 70/SL, phòng, chống thiên tai trước những diễn biến ngày 22/5/1946, thành lập Ủy ban Trung phức tạp của biến đổi khí hậu toàn cầu. ương hộ đê. Uỷ ban có nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất kế hoạch chống lụt và kiểm soát bảo 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU vệ đê điều, đồng thời giao cho Chủ tịch Ủy Phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh. ban Hành chính Bắc Bộ đứng đầu và tổ chức. Sắc lệnh thể hiện trách nhiệm của Chính phủ 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU trước dân tộc, trước đời sống và sự an toàn 3.1. Quan điểm của Hồ Chí Minh về của nhân dân trước những hiểm hoạ thiên tai. phòng, chống thiên tai Từ năm 1946 trở đi, công tác phòng chống thiên tai được triển khai theo quy hoạch trị Thiên tai là một loại giặc, phòng chống thủy và khai thác sông Hồng. Chính phủ phê thiên tai là một chiến dịch lớn, một mặt trận duyệt, thực hiện dần từng bước quy hoạch dài, việc làm hiển nhiên đảm bảo cuộc sống phòng chống lũ hạ du, hoàn thành quy hoạch của người dân Việt Nam các hồ điều tiết thượng nguồn, đề ra các giải Gốc rễ quan điểm này của Hồ Chí Minh là pháp xây dựng và tu bổ công trình đê điều, bởi dân tộc ta đứng lên từ đất, bền bỉ phát hồ chứa cắt lũ, cùng với các khu phân, chậm triển từ tiến trình trị thuỷ. Lịch sử hàng nghìn lũ được hoàn thành theo các kịch bản. Những năm của dân tộc cho thấy, bên cạnh những năm 1966 -1969, lũ sông Hồng và sông Thái thuận lợi về đất đai, tài nguyên, môi trường Bình nhiều lần dâng cao. Năm 1966, lũ sông sông nước cho phát triển nông nghiệp trồng Hồng lên cao xấp xỉ 12m tại Hà Nội; năm lúa nước, song cũng mang đến không ít hiểm 1968 lên đến 12,23m, vượt qua mức lũ lịch nguy, khó khăn: nắng nóng, lũ lụt, hạn hán, sử đã ghi nhận được ở sông Hồng trước bão tố. Do đó, Hồ Chí Minh đặc biệt quan đó; năm 1969, lũ sông Hồng vượt đỉnh lũ tâm đến vấn đề phòng chống thiên tai. Người 1968, lên tới 13,22m [4, tr.261], nhưng với 404
  2. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2024. ISBN: 978-604-82-8175-5 sự chủ động của Chính phủ, sự đoàn kết của đặc biệt nhắc nhở, trong phòng chống thiên toàn dân, chúng ta đã hạn chế tối đa thiệt hại tai phải lưu ý: “kế hoạch phải rất tỉ mỉ, phân về người và của cải của nhân dân. công phải rất rành mạch, chuẩn bị phải rất Thiên tai ở nước ta không chỉ có bão lũ mà chu đáo, lãnh đạo phải rất thống nhất”. “Tổ còn nắng nống, hạn hán kéo dài. Phòng, chống chức phải thật đầy đủ. Tuyệt đối chống cách thiên tai một mặt là phải đắp đê ngăn chặn khoán trắng, chống quan liêu, mệnh lệnh” [1, giặc lụt, đồng thời phải chống hạn hán. Hồ tr.166]. Cán bộ các cấp phải đi sát với nhân Chí Minh khẳng định: hạn hán cũng là một dân, “phải xuống cơ sở cùng với đồng bào thứ giặc, chúng ta không nên chủ quan. “Nếu bàn kế hoạch và thực hiện kế hoạch phòng ruộng không được tưới kịp thời, thì sẽ ảnh chống lụt bão cho tốt” [6]. Đảng viên phải đi hưởng không tốt đến kế hoạch tăng gia sản trước, làng nước theo sau. Bộ đội phải tranh xuất nông nghiệp”. “Cách chống hạn tốt nhất thủ thời gian để giúp đỡ nhân dân. Thanh là đào giếng, đào mương” [2, tr.237-238]. niên và dân quân xung kích, đi đầu. “Núi trọc như đầu bình vôi. Sông không có Để chống thiên tai hiệu quả, điều quan nước, nước hiếm hoi như vàng. Hàng năm hạn trọng phải luôn cảnh giác, chú ý đến công tác hán tan hoang. Người người đói rách, làng dự báo; luôn chuẩn bị, đề phòng, tuyệt đối làng xác xơ” [3, tr.415]. Vì vậy, tại các hội không để xảy ra tình trạng nước đến chân nghị về phòng chống thiên tai, thuỷ lợi của mới nhảy. Chống lũ lụt và hạn hán phải làm Trung ương và địa phương, ngoài việc khẳng thường xuyên, phát động thành phong trào thi định tầm quan trọng của việc hộ đê, đắp đê đua và nhất định phải có thưởng, có phạt. chống lụt, Hồ Chí Minh nhiều lần nhấn mạnh Trong quá trình trực tiếp kiểm tra công tác việc xây kè, làm mương, làm hồ đập thuỷ lợi phòng chống thiên tai, Người thường xuyên để tích nước chống hạn. Chống hạn cũng là biểu dương, khen thưởng những cá nhân, tập một chiến dịch, một công tác cách mạng. Đây thể, địa phương, đơn vị có nhiều sáng kiến, là một cuộc thử thách lớn, đảng viên, đoàn cách làm hay, hiệu quả trong phòng, chống viên thanh niên, hội viên nông hội cần phải lụt bão, bảo vệ đê điều và các công trình thuỷ xứng đáng là lực lượng xung phong. lợi, đồng thời cũng nghiêm khắc phê bình Thực hiện các quan điểm chỉ dẫn của Bác những cá nhân, tổ chức, địa phương chưa làm Hồ, nhìn chung công tác phòng, chống thiên tốt, gây thiệt hại cho Nhà nước và nhân dân. tai ở miền Bắc trong kháng chiến chống Với sự đoàn kết đồng lòng của toàn dân, Pháp, chống Mỹ được đẩy mạnh, kết quả rất trong 20 năm (1954-1974), hệ thống đê khả quan, đúng như cố Tổng bí thư Lê Duẩn với chiều dài 2.840 km do Trung ương quản từng đánh giá: “hạn chế được nhiều tác hại của thiên tai, đưa các vụ sản xuất đi dần vào lý đã hoàn thành, trong đó, đê sông thế ổn định và góp phần đẩy mạnh thâm Hồng dài 1.266 km, với mức thiết kế chống lũ canh, tăng năng suất và tăng vụ trên nhiều 13,3m tại Hà Nội; đê sông Thái Bình dài 763 vùng rộng lớn” [5, tr.187]. km, mức thiết kế chống lũ 6,5m tại Phả Lại. Phòng, chống thiên tai là nhiệm vụ của Vùng Thanh - Nghệ - Tĩnh 420 km đê sông, Đảng, Nhà nước, các cấp chính quyền và 388 km đê biển, nhiều năm liền không xảy ra toàn thể nhân dân tình trạng vỡ đê. Ngoài ra, còn có 2.034 km đê Theo Hồ Chí Minh, trong cuộc chiến đầy sông nhỏ và đê bồi do địa phương quản lý. cam go giữa một bên là sức người, một bên là Mạng lưới thủy nông có năng lực tưới nước sự khắc nghiệt, tàn phá của thiên nhiên, rất khoảng 1,05 triệu ha; đảm bảo đủ nước tưới cần tinh thần đoàn kết, hiệp đồng giữa các cho 90 vạn ha lúa đông xuân và hơn một triệu lực lượng. Ở đó, Nhà nước giữ vai trò quan ha lúa mùa, đưa vụ đông xuân vốn bấp bênh trọng trong quá trình xây dựng kế hoạch, đầu vì thiếu nước, trở thành vụ sản xuất ổn định. tư xây dựng các công trình thuỷ lợi và tranh Có khả năng tiêu úng cho gần 30 vạn ha và thủ sự giúp đỡ của cộng đồng thế giới. Người cấp nước sinh hoạt cho vùng dân cư rộng lớn. 405
  3. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2024. ISBN: 978-604-82-8175-5 Các thủy điện Thác Bà, Bàn Thạch, Suối Củn tránh, trú bão; dự án phòng tránh ngập lụt và một số trạm thủy luân phục vụ bản làng cho các thành phố lớn; quy hoạch phòng miền núi được xây dựng [7]. Những kết quả chống thiên tai, ngập mặn...). này là tiền đề để triển khai công tác thủy lợi, Thứ ba, cần huy động sức mạnh của toàn phòng, chống thiên tai trên cả nước sau khi dân, của tất cả các lực lượng, các giai tầng miền Nam hoàn toàn giải phóng trong xã hội, trong đó nòng cốt là lực lượng vũ trang, sự gương mẫu, trách nhiệm của cán 3.2. Những kinh nghiệm cho công tác bộ, đảng viên và sự xung kích tiên phong của phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó đoàn viên thanh niên giữ vai trò quan trọng. với biến đổi khí hậu ở nước ta hiện nay Thứ tư, tăng cường hợp tác với các nước Những năm gần đây, do sự biến đổi khí hậu nhằm trao đổi kinh nghiệm, cùng chung tay toàn cầu, thiên tai càng ngày khắc nghiệt hơn, phòng, chống giảm nhẹ thiên tai, chống biến ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống của đổi khí hậu toàn cầu. người dân. Theo Báo cáo của Liên Hợp quốc, Thứ năm, phòng, chống thiên tai phải kỷ người dân châu Á có khả năng bị ảnh hưởng luật nghiêm minh vì nó liên quan đến tính của thiên tai gấp 4 lần so với châu Phi, gấp 25 mạng và tài sản của Nhà nước và nhân dân… lần so với châu Âu và Bắc Mỹ. Tác động của biến đổi khí hậu đã làm thiên tai cực đoan hơn 4. KẾT LUẬN đối với Việt Nam, trong đó, nông nghiệp và Như vậy, theo Hồ Chí Minh, thiên tai là khu vực nông thôn là lĩnh vực dễ bị tổn một loại giặc, giặc tiên phong của đói và thương và chịu tác động nặng nề nhất, tổn thất nghèo. Việc chống thiên tai là việc làm to lớn về cả vật chất và tinh thần nhân dân [7]. thường xuyên, là nhiệm vụ quan trọng của Từ thực tiễn biến đổi khí hậu toàn cầu và Đảng, các cấp chính quyền và nhân dân. các quan điểm chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Những quan điểm chỉ dẫn này là bài học kinh Minh, có thể rút ra những kinh nghiệm cho nghiệm quý báu đối với nước ta trong công công tác thuỷ lợi, phòng, chống và giảm nhẹ tác phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến thiên tai ở nước ta như sau: đổi khí hậu trước những diễn biến ngày càng Thứ nhất, Đảng, các cấp chính quyền và phức tạp như hiện nay. nhân dân phải nhận thức rõ, thiên tai là một loại giặc, không chỉ gây tổn thất về kinh tế, 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO cơ sở vật chất, mà còn trực tiếp cướp đi sinh [1] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 8, NXB mạng của người dân, là nguyên nhân chính CTQG Sự thật. đẩy nhân dân vào tình cảnh nghèo đói. Do [2] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 10, NXB đó, phải quyết tâm phòng, chống và chiến CTQG Sự thật. thắng loại giặc đó trong mọi hoàn cảnh. [3] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 11, NXB Thứ hai, trong phòng, chống thiên tai, phải CTQG Sự thật. “phòng” hơn “chống’, tinh thần chủ động [4] Tổng Cục phòng chống thiên tai (2021), phải thấm sâu trong mọi cấp, mọi ngành, địa Lịch sử Đê điều Việt Nam, Nxb Khoa học phương và quần chúng nhân dân. Vận dụng, xã hội. [5] Trần Thị Ngọc Thuý (2021), Bài giảng Lịch kết hợp kinh nghiệm truyền thống với tri thức sử Đảng Cộng sản Việt Nam, NXB Bách khoa học, kỹ thuật tiên tiến để dự báo và làm khoa Hà Nội. tốt công tác dự báo. Xây dựng các dự án, quy [6] https://www.bqllang.gov.vn/tin-tuc/tin-tong- hoạch, kế hoạch, công trình thuỷ lợi mang hop/12721-nhung-loi-bac-dan-ve-cach-phong- tầm chiến lược để chủ động ứng phó trong chong-thien-tai.htmlg. mọi tình huống (như dự án đê sông, đê biển, [7] https://phongchongthientai.mard.gov.vn/Pages/ an toàn hồ đập, thuỷ điện, trồng và bảo vệ cong-tac-de-dieu-chong-lut-bao-trong-chien- rừng đầu nguồn, khu neo đậu cho tàu thuyền tranh-pha-hoai.aspx. 406
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
73=>1