KYÕ THUAÄT TAÏO HÌNH MAØNG NHÓ<br />
ÑAËT DÖÔÙI TRONG OÁNG TAI QUA NOÄI SOI<br />
Nguyeãn Hoaøng Nam*, Nguyeãn Höõu Khoâi*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Muïc tieâu: giôùi thieäu kyõ thuaät taïo hình maøng nhó ñaët döôùi coù taïo vaït da oáng tai maøng nhó trong oáng tai<br />
qua noäi soi: ONS, duïng cuï vaø caùch thöïc hieän.<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu: moâ taû haøng loaït ca.<br />
Keát quaû: ONS 0o 4mm, 2 que nhoïn (thaúng vaø cong), dao troøn 45o 2mm, que boùc taùch vaø keïp vi phaãu<br />
thaúng, neân moå theo trình töï vaø ñaët maûnh gheùp tröôùc khi ñaët gelfoam.<br />
K eát luaän : kyõ thuaät taïo hình maøng nhó ñaët döôùi qua noäi soi laø moät PT khoâng caàn duïng cuï ñaëc bieät,<br />
caùc thao taùc moå ñôn giaûn vaø deã thöïc hieän.<br />
Töø khoaù: Taïo hình maøng nhó, OÁng noäi soi.<br />
<br />
SUMMARY<br />
ENDOSCOPIC UNDERLAY TRANSCANAL MYRINGOPLASTY<br />
Nguyen Hoang Nam, Nguyen Huu Khoi<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 120 – 124<br />
<br />
Objective: to introduce endoscopic underlay transcanal Myringoplasty: endoscopes, instruments,<br />
how to do it.<br />
Study design: descriptive study as case series.<br />
Results: an endoscope 0o 4mm, two needeles (light curved and curved), a round knief 45o 2mm, a<br />
micro elevator and a straight micro earfroceps, following the planned surgery, and inserting a graft before<br />
gelfoam.<br />
Conclusion: endoscopic underlay transcanal Myringoplasty is simple without especial intrusments.<br />
Key words: Myringoplasty, Endoscope.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Ñöôøng moå trong tai giuùp haäu phaãu nheï nhaøng<br />
ñoái vôùi caû thaày thuoác vaø beänh nhaân, hôn nöõa noù<br />
khoâng laøm maát caûm giaùc sau tai, tuy nhieân ñöôøng moå<br />
trong tai thöôøng caûn trôû taàm nhìn cuûa PTV, ñaëc bieät<br />
neáu oáng tai ngoaøi cong. Do ñoù ñöôøng moå trong tai<br />
thöôøng khoâng ñöôïc choïn3 ngay caû vôùi PTV nhieàu<br />
kinh nghieäm hoaëc phaûi coù nhöõng tieâu chuaån roõ raøng5.<br />
Vôùi khaê naêng tieáp caän muïc tieâu ONS giuùp PTV loaïi boû<br />
ñöôøng raïch sau tai cuõng nhö tröôùc tai maø vaãn quan<br />
saùt roõ toaøn boä maøng nhó thaäm chí quan saùt hoøm nhó<br />
* Boä moân TMH ÑH YD Tp. HCM<br />
<br />
120<br />
<br />
roõ hôn so vôùi khi moå döôùi KHV baèng ñöôøng sau tai<br />
hoaëc tröôùc tai ví nhö ONS giuùp nhìn raát roõ ngaùch<br />
maët, khôùp ñe ñaïp, xoang nhó, vuøng loã voøi, eo nhó ....<br />
THMN qua NS ñaõ ñöôïc coâng boá nhieàu treân theá giôùi2,3,<br />
tuy nhieân kyõ thuaät ñaët döôùi coù taïo vaït chöa vaãn chöa<br />
thaáy coù coâng trình nghieân cöùu. Sau khi ñaõ baùo caùo keát<br />
quaû4, chuùng toâi thöïc hieân ñeà taøi naøy vôùi muïc tieâu laø<br />
giôùi thieäu chi tieát kyõ thuaät naøy, cuï theå laø choïn löïa<br />
ONS, duïng cuï vi phaãu tai vaø caùch thöïc hieän phaãu<br />
thuaät nhaèm giuùp caùc ñoàng nghieäp coù theå thöïc hieän<br />
PT naøy taïi caùc cô sôû cuûa mình.<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Thieát keá nghieân cöùu<br />
Moâ taû, daïng haøng loaït ca.<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Thuûng nhó ñôn thuaàn maïn tính ôû ngöôøi lôùn coù<br />
nhöõng tieâu chuaån sau:<br />
Tieâu chuaån noäi soi<br />
Coù ñaày ñuû caùc tieâu chuaån sau:<br />
- Coù loã thuûng >2mm ôû maøng caêng. Neáu thuûng<br />
nhó sau chaán thöông hoaëc ñaët oáng thoâng hoøm nhó<br />
thì thôøi gian chôø toái thieåu laø moät thaùng<br />
- Phaàn maøng nhó coøn laïi moûng, traéng ñuïc vaø<br />
khoâ saïch<br />
- Bôø loã thuûng khoâng dính vaøo hoøm nhó<br />
- Nieâm maïc trung nhó bình thöôøng (hoàng,<br />
moûng vaø laùng) hoaëc daày<br />
- Hoaøn toaøn khoâng coù dòch ôû hoøm nhó ít nhaát 1<br />
thaùng<br />
- Xöông con lieân tuïc, khoâng moâ haït vieâm xung<br />
quanh khôùp ñe ñaïp<br />
- Sau khi nhoû thuoác vaøo tai nhö ciprofloxacine<br />
0,3 % (ciplox) beänh nhaân coù caûm giaùc ñaéng mieäng<br />
vaø yeâu caàu beänh nhaân thöïc hieän nghieäm phaùp<br />
Valsalva, thaáy coù boùng khí xuaát hieän töø vuøng loã voøi.<br />
Tieâu chuaån caän laâm saøng<br />
Coù ñaày ñuû caùc tieâu chuaån sau:<br />
- Phim Schüller: xöông chuõm thuoäc loaïi coù<br />
thoâng baøo, coù theå coù phaûn öùng daày caùc vaùch giöõa<br />
caùc teá baøo hôi<br />
- Maát söùc nghe kieåu daãn truyeàn döôùi 40dB vaø<br />
ñöôøng xöông khoâng maát treân 10 dB ôû caùc taàn soá<br />
250 Hz, 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz vaø 4000 Hz.<br />
Theo doõi treân moät naêm<br />
Döõ kieän nghieân cöùu<br />
Loaïi ONS hay duøng, duïng cuï caàn ñeå PT, thôøi gian<br />
moå, tình traïng MN vaø söùc nghe sau moå.<br />
Duïng cuï<br />
<br />
- OÁng noäi soi (ONS) 0o, 30o, 70o, ñöôøng kính töø<br />
2.7mm vaø 4mm, daøi 11 cm vaø 18 cm.<br />
- Nguoàn saùng Xenon, Video Camera CCD –<br />
Telecam coù vaø khoâng coù parfocal zoom lens.<br />
- Duïng cuï vi phaãu tai caùc loaïi.<br />
Thöïc hieän<br />
Caùc böôùc ñeàu thöïc hieän qua maøn hình, tay thuaän<br />
cuûa PTV caàm duïng cuï, tay khoâng thuaän caàm ONS,<br />
duïng cuï ñöa vaøo trong tai tröôùc ONS theo sau. Trình<br />
töï caùc böôùc nhö sau:<br />
- Tieâm thaám döôùi da ôû maët trong cuûa suïn naép tai<br />
baèng dung dòch lidocaine 1% coù adrenaline 1‰.<br />
- Laáy boû bôø loã thuûng: duøng que nhoïn vi phaãu<br />
ñaâm xuyeân qua 3 lôùp cuûa maøng nhó, thoâng thöôøng<br />
caùch bôø loã thuûng töø 0,5 ñeán 1mm. Khi ñaâm qua<br />
maøng nhó chuùng toâi keát hôïp vôùi ñoäng taùc keùo que<br />
nhoïn veà phía taâm cuûa loã thuûng ñeå taùch vuøng bôø loã<br />
thuûng ra khoûi phaàn maøng nhó coøn laïi. Sau ñoù duøng<br />
dao vi phaãu noái caùc ñieåm vôùi nhau vaø duøng keïp vi<br />
phaãu tai ñeå laáy bôø cuûa loã thuûng ra.<br />
- Laøm töôi maøng nhó: duøng que nhoïn cong<br />
hoaëc dao vi phaãu caøo vaøo maët döôùi cuûa phaàn maøng<br />
nhó coøn laïi.<br />
- Tieâm thaám döôùi da trong oáng tai ngoaøi baèng<br />
dung dòch lidocaine 1% coù adrenaline 1‰.<br />
- Laáy maøng suïn naép tai laøm maûnh gheùp.<br />
- Taïo vaït da oáng tai maøng nhó: duøng dao troøn<br />
45o raïch moät ñöôøng song song vaø caùch khung nhó<br />
khoaûng 0,5 ñeán 1mm. Ñieåm baét ñaàu vaø keát thuùc<br />
tuøy thuoäc vaøo vò trí loã thuûng. Ví duï neáu maøng nhó<br />
beân phaûi thuûng nöûa sau hoaëc trung taâm, ñöôøng<br />
raïch thöôøng baét ñaàu töø 11h ñeán 7h, coøn neáu thuûng<br />
roäng thì ñöôøng raïch töø 2h ñeán 11h. Sau ñoù duøng<br />
caây boùc taùch vi phaãu taùch vaït da oáng tai maøng nhó<br />
ra khoûi oáng tai xöông vaø raõnh nhó.<br />
- Thaùm saùt hoøm nhó: neáu coøn nghi ngôø beänh tích<br />
trong hoøm nhó. Neáu khoâng coù theå boû qua böôùc naøy.<br />
- Ñaët maûnh gheùp: sau khi caét tæa maûnh gheùp coù<br />
ñöôøng kính lôùn hôn loã thuûng khoaûng 2mm, chuùng<br />
toâi ñaët maûnh gheùp tröôùc khi xeáp gelfoam vaøo trong<br />
<br />
121<br />
<br />
Khoaûng caùch khí coát ñaïo thu hoài sau<br />
moå<br />
<br />
- Coá ñònh maûnh gheùp: sau khi ñaõ xeáp gelfoam vaøo<br />
trong hoøm nhó, ñaët laïi vaït da oáng tai maøng nhó veà vò<br />
trí cuõ. Ñieàu chænh maûnh gheùp sao cho noù che heát loã<br />
thuûng. Sau ñoù duøng nhöõng mieáng gelfoam nhoû ñeå coá<br />
ñònh vaït da oáng tai maøng nhó vaø maûnh gheùp ôû ñuùng<br />
vò trí. Cuoái cuøng xeáp gelfoam ñeå laáp ñaày oáng tai ngoaøi.<br />
- Beänh nhaân ñöôïc xuaát vieän sau moå töø 1 ñeán 3<br />
ngaøy tuøy thuoäc vaøo söùc khoûe cuûa moãi caù nhaân.<br />
Duøng khaùng sinh vaø khaùng vieâm khoâng steroid<br />
trong voøng 2 tuaàn. Taùi khaùm 2 laàn trong 2 tuaàn<br />
ñaàu, giaûm coøn moät laàn trong 2 tuaàn tieáp theo. Baét<br />
ñaàu cho nhoû tai töø tuaàn thöù ba sau moå keát hôïp vôùi<br />
laáy töø töø gelfoam ôû oáng tai ngoaøi. Sau ñoù moãi 3<br />
thaùng moät laàn trong naêm ñaàu vaø 6 thaùng moät laàn<br />
trong naêm tieáp theo. Moãi laàn taùi khaùm beänh nhaân<br />
seõ ñöôïc ñeà nghò ño nhó ñoà vaø söùc nghe ñôn aâm.<br />
<br />
16<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
<br />
14<br />
<br />
6<br />
<br />