Lịch sử Đội TNTP Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Đặng Hải Nam | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

208
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ trước đến nay, qua các thời kỳ cách mạng khác nhau, lúc nào Đảng, Bác Hồ kính yêu và Nhà nước ta cũng luôn ân cần chăm lo sự nghiệp đào tạo, giáo dục các thế hệ thiếu nhi Việt Nam trở thành những công dân gương mẫu, những chiến sĩ cách mạng kiên cường trên mọi lĩnh vực nhằm góp phần cùng cha anh phấn đấu không ngừng cho lý tưởng Độc lập, Tự do và Chủ nghĩa xã hội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lịch sử Đội TNTP Hồ Chí Minh

LỜI TỰA Từ trước đến nay, qua các thời kỳ cách mạng khác nhau, lúc nào Đảng, Bác Hồ kính yêu và Nhà nước ta cũng luôn ân cần chăm lo sự nghiệp đào tạo, giáo dục các thế hệ thiếu nhi Việt Nam trở thành những công dân gương mẫu, những chiến sĩ cách mạng kiên cường trên mọi lĩnh vực nhằm góp phần cùng cha anh phấn đấu không ngừng cho lý tưởng Độc lập, Tự do và Chủ nghĩa xã hội. Thiếu nhi nước ta nói chung rất thông minh, dũng cảm, giàu lòng yêu nước, chăm học, chăm làm, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ; gắn bó với Đội, với Đoàn. Số đông các cháu được học tập dưới mái trường Xã hội chủ nghĩa, sống trong cộng đồng đầy tình thương và trách nhiệm. Đội thiếu niên đã đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong giáo dục, rèn luyện thiếu niên nhi đồng theo 5 điều Bác Hồ dạy góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc. Các cuộc vận động, các phong trào hoạt động bổ ích hấp dẫn của Đội luôn được dấy lên rộng khắp, sôi nổi, qua đó làm nảy nở nhiều tấm gương sáng, nhiều tài năng nhỏ tuổi tiêu biểu góp phần làm rạng rỡ gương mặt Tổ quốc ta. Tôi mong rằng Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên, các anh chị phụ trách, các thầy cô giáo, các bậc cha mẹ hãy giúp thiếu niên, nhi đồng cả nước đọc lịch sử Đội, noi theo những tấm gương học tập và thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy thiếu nhi để phấn đấu, rèn luyện xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ Trải qua lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, hình bóng lớp con trẻ Việt Nam vẫn thấp thoáng trong những trang sử đầy máu lửa của cuộc chiến tranh giữ nước và đẫm mồ hôi của công cuộc khai phá dựng xây đất nước: Trí thông minh của Đinh Bộ Lĩnh trong các cuộc "tập trận cờ lau" khi còn nhỏ giúp ta hiểu được công trạng dẹp loạn sứ quân, thống nhất bờ cõi để lập nên triều đại nhà Đinh thời đầu tự chủ, cuối thế kỷ thứ X. ý chí cường tráng của trang thiếu niên Trần Quốc Toản bóp nát trái cam để đòi ra trận ghi trên lá cờ thêu sáu chữ vàng "Phá cường địch báo hoàng ân" đã trở thành hình tượng "cả nước đồng lòng" không thể nào quên trong pho sử oai hùng ba lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông của triều đại nhà Trần thế kỷ XIII. Tài học thần đồng của Nguyễn Hiền, đỗ trạng khi tuổi còn thiếu niên, 13 tuổi, cách nay đã hơn nửa thiên niên kỷ, mãi mãi trở thành biểu tượng trí tuệ của sự nghiệp hun đúc hiền tài, bồi dưỡng nguyên khí quốc gia... Nhưng chúng ta sẽ hiểu hơn về lớp thiếu niên Việt Nam trong lịch sử, nếu chúng ta ghi nhận Trong đêm đen nô lệ lầm than dưới ách thống trị tàn bạo của thực dân Pháp và phong kiến, thiếu nhi nước ta cũng như cha anh mình đã bị tước mất quyền sống, quyền làm người, lớn lên trong đói khổ, chịu chung cảnh nước mất nhà tan. Giữa năm 1925, Bác Hồ sáng lập ra tổ chức Việt Nam cách mạng thanh niên và cùng các đồng chí khác mở nhiều lớp huấn luyện chính trị đưa thanh niên trong nước ra học. Bác kể rằng: "Năm 1925, Hội thanh niên cách mạng đồng chí thành lập nhằm chuẩn bị điều kiện để tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngay sau khi thành lập, Hội đã lo đến việc tổ chức và lãnh đạo đoàn thể riêng của thanh niên cách mạng. Hội đã chọn 8 em Việt kiều ở Xiêm (nay là Thái Lan) đưa sang Quảng Châu để bồi dưỡng thành hạt nhân của Đoàn thanh niên sau này". Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt đối với sự ra đời của Đoàn và của Đội ta. Bác Hồ vừa giao trách nhiệm cho Tổng bộ Việt Nam cách mạng thanh niên vừa trực tiếp cử người về nước và cử đồng chí Hồ Tùng Mậu sang Xiêm (tức Thái Lan ngày nay). Khi đến vùng Trung Bộ nước Thái, đồng chí Hồ Tùng Mậu bắt liên lạc với một sĩ phu yêu nước là cụ Đặng Thúc Hứa mà bà con Việt kiều ở Thái lúc này thường gọi là cụ Tú Đặng. Mọi việc được thu xếp nhanh chóng. Nhóm thiếu niên được chọn do một cơ sở của cụ Tú Đặng bí mật đưa về Băng Cốc. Tất cả đều được hóa trang thành người Hoa kiều. Người dẫn đường cùng 8 thiếu niên xuống chiếc tàu biển mang tên Di Hòa thuộc một công ty thương mại của Anh quốc. Họ nói tiếng Hoa và tiếng Anh khá trôi chảy vì trước đây họ đã học ở Hoa Anh học hiệu Phi Chít. Hai ngày sau cả đoàn đến Quảng Châu và liền được gặp Bác. Tám thiếu niên ấy người ít tuổi nhất 12, người lớn tuổi nhất là 15. Để giữ bí mật và xác định mối quan hệ họ hàng với Bác Hồ, tất cả đều lấy họ Lý, theo họ của Bác lúc này với tên họ mới là Lý Thụy, hoặc gọi Bác bằng bí danh là đồng chí Vương. Tám thiếu niên họ Lý gồm: 1. Lý Tự Trọng tên thật là Lê Văn Trọng. 2. Lý Văn Minh " Đinh Chương Long 3. Lý Thúc Chất " Vương Thúc Thoại 4. Lý Anh Tợ " Hoàng Tự
5. Lý Nam Thanh " Nguyễn Sinh Thản 6. Lý Trí Thông " Ngô Trí Thông 7. Lý Phương Đức " Ngô Hậu Đức 8. Lý Phương Thuận " Nguyễn Thị Tích. Hai thiếu niên sau cùng (thứ 7 và thứ 8) là nữ. Từ giữa năm 1925 cho đến giữa năm 1926, tám thiếu niên này được Bác Hồ tổ chức thành một lớp học riêng vừa để tiếp tục nâng cao trình độ văn hóa vừa học chính trị theo một chương trình phù hợp. Trang đầu trong cuốn biên niên sử của Đội ta mở ra như thế đó. Từ "Các thiếu niên cộng sản đầu tiên" Bác Hồ và các đồng chí của Người đã bồi dưỡng, rèn luyện trở thành "Tám đoàn viên hiếm hoi buổi ban đầu". Đó là những mầm non của cách mạng, là những tấm gương tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam, mãi mãi là niềm tự hào của chúng ta. Những thiếu niên cộng sản và đoàn viên thanh niên cộng sản vẻ vang ấy mãi mãi xứng đáng với lòng tin yêu và sự tôn vinh c ủa các thế hệ thanh thiếu niên nước ta cũng như cả dân tộc ta. Tại buổi lễ trọng thể kỷ niệm 35 năm ngày thành lập Đoàn, Bác Hồ dạy: "Là người theo dõi tổ chức thanh niên từ bước đầu hiếm hoi chỉ có tám cháu, ngày nay trông thấy có hàng triệu đoàn viên, thanh niên, hàng triệu cháu bé nhi đồng phát triển mơn mởn như hoa nở mùa xuân. Với một thế hệ thanh niên hăng hái và kiên cường, chúng ta nhất định thành công trong sự nghiệp bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Vì vậy, Bác rất tự hào, sung sướng và thấy mình như trẻ lại, thấy tương lai của Tổ quốc ta vô cùng vững chắc và vẻ vang...". Ngày 3-2-1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đảm đương sứ mệnh cao cả lãnh đạo giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân ta đấu tranh giành giải phóng dân tộc và giai cấp. Từ đó, phong trào thanh thiếu nhi nước ta ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tổ chức Đội từng bước được hình thành. Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ nhất (khóa I) tháng 10 năm 1930 đã ban hành một văn kiện hết sức quan trọng về công tác thanh niên trong đó đã đề cập đến việc tập hợp thiếu nhi vào các tổ chức Thiếu niên cách mạng, Hồng nhi đoàn... và giao cho Đoàn phụ trách. Đến thời kỳ 1936-1939, thực hiện chủ trương chuyển hướng hoạt động của Đảng, Đoàn Thanh niên Dân chủ đã tổ chức nhiều lớp học chữ quốc ngữ cho thiếu nhi qua đó tập hợp thiếu nhi vào các hình thức tổ chức văn hóa, văn nghệ như các Đội kịch, Đội ca nhạc, Đội bóng... Hai tờ báo công khai của Đoàn ở Hà Nội và Sài Gòn là "Thế giới" và "Mới" đã có nhiều bài viết về công tác vận động thiếu nhi. Trước sức mạnh đấu tranh của các tầng lớp nhân dân, theo lệnh chính phủ Pháp, toàn quyền Đông Dương đã phải ra một nghị định nêu rõ kể từ ngày 1-11-1936 "Cấm bắt đàn bà, trẻ em làm việc ban đêm". Vào thời gian này ở một số tỉnh như Hà Đông, Nam Định, Hải Phòng,v.v... nhiều tổ chức Hồng nhi đoàn được thành lập, nhiều đội viên hoạt động rất hăng hái trong các đội kịch, đội múa, hoặc các ban đồng ca do tổ chức Đoàn Thanh niên Dân chủ hướng dẫn. Bước sang năm 1941, tình hình thế giới và trong nước diễn biến ngày một khẩn trương và phức tạp. Phát xít Nhật nhảy vào Đông Dương, nhân dân Đông Dương chịu cảnh "một cổ hai tròng" dưới ách thống trị tàn bạo của Nhật - Pháp nên ngày một bần cùng, đói khổ... do vậy ngày càng nhanh chóng giác ngộ cách mạng. Tháng 1 năm 1941, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc bí mật về nước ở vùng Pác Pó (Cao Bằng) để trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Đây là một sự kiện hết sức quan trọng trong tiến trình phát triển của cách mạng nước ta. Tháng 5 năm 1941, Hội nghị lần thứ 8 của Trung ương Đảng do lãnh tụ Nguyễn ái Quốc với tư cách là đại diện của Quốc tế cộng sản triệu tập và chủ trì. Hội nghị chủ trương tổ chức ra các đoàn thể cứu quốc và thành lập Việt Nam độc lập Đồng minh (gọi tắt là Việt minh). Hội nhi đồng cứu quốc ra đời ở Nà Mạ (vùng Pác Bó) và được gia nhập Mặt trận Việt Minh. Ngày ấy là 15-5-1941, ngày lịch sử vẻ vang của Đội ta. Vào dịp này, Bác Hồ kính yêu viết bài "Kêu gọi thiếu nhi" thể hiện tình cảm yêu thương và sự chăm sóc ân cần của Người đối với các cháu. Bài "Trẻ con" mở đầu bằng một đoạn đầy xúc động: "Trẻ em như búp trên cành, Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan, Chẳng may vận nước gian nan, Trẻ em cũng bị bận thân cực lòng"...
Bác khẳng định: "Kẻ lớn cứu quốc đã đành Trẻ em cũng phải ra giành một vai. Bao giờ đuổi đuổi Nhật, Tây, Trẻ em ta sẽ là bầy con cưng" Và trong bài "Trẻ chăn trâu" Bác đã kêu gọi thiếu nhi: "Cùng nhau đánh đuổi Nhật, Tây. Anh em ta mới có ngày vinh hoa. "Nhi đồng cứu quốc" Hội ta, ấy là lực lượng, ấy là cứu sinh. ấy là bộ phận Việt Minh, Dân mình khắc cứu dân mình mới xong. Ai nghe mà chẳng động lòng, Khá thương con trẻ mục đồng Việt Nam". Những lời thơ thật giản dị nhưng chứa chan tình yêu nước, nghĩa đồng bào đã được nhanh chóng lan truyền trong thiếu nhi Nà Mạ và cả vùng Hà Quảng. Từ các em biết chữ đến các em chưa biết chữ được bè bạn trong tổ chức truyền miệng cho đã thuộc lòng bài thơ "Kêu gọi thiếu nhi" của Bác. Nhưng, người anh hùng nhỏ tuổi, người đội viên thuộc lớp đầu tiên ấy chẳng bao giờ được gặp ông nữa. Anh đã hy sinh anh dũng để hoàn thành một nhiệm vụ quan trọng khác. "Anh Kim Đồng ơi! Khi anh qua đời, gương anh sáng ngời!". Từ 5 đội viên đầu tiên năm 1941, đến thời gian trước Cách mạng Tháng Tám, tổ chức Đội đã được xây dựng ở những trung tâm chính trị, kinh tế lớn trong cả nước. Mặc dù bận rộn trăm công nghìn việc lớn lao của đất nước, của nhân dân, đối nội và đối ngoại... nhưng Đảng và Bác Hồ luôn dành cho thiếu nhi sự quan tâm đặc biệt. Nhân ngày khai trường đầu tiên dưới chế độ Dân chủ Cộng hoà, Bác đã gửi bức thư tâm huyết cho các cháu học sinh trong cả nước. Mở đầu bức thư Bác viết: "Ngày hôm nay là ngày khai trường đầu tiên ở nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Bác đã tưởng tượng thấy trước mắt Bác tất cả cảnh nhộn nhịp, tưng bừng của ngày mở trường khắp nơi... Các cháu được hưởng sự may mắn đó là nhờ sự hy sinh của biết bao đồng bào. Vậy các cháu nghĩ sao? Các cháu phải làm thế nào để đền bù lại công lao to lớn của những người đã không tiếc thân và tiếc của để giành lại nền độc lập cho nước nhà". Với tất cả tình cảm của người bác, người ông, Bác Hồ ân cần căn dặn: "Các cháu hãy nghe lời Bác, lời của một người lúc nào cũng ân cần mong mỏi cho các cháu được giỏi giang... Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được vẻ vang sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần rất lớn ở công học tập của các cháu". Và Bác khuyên nhủ: "Ngoài giờ học ở trường các cháu nên tham gia vào Hội Nhi đồng Cứu quốc để tập luyện cho quen với đời sống chiến sĩ và để giúp đỡ một vài việc nhẹ nhàng trong cuộc giữ gìn đất nước". Bức thư của Bác Hồ đã được thiếu nhi cả nước học tập và tổ chức tuyên truyền, phổ biến rộng rãi. Hàng vạn bức thư của các cháu từ Cà Mau, Đồng Tháp Mười đến Lạng Sơn, Bắc Cạn... kính gửi lên "Già Hồ" hứa tuân theo lời Bác dạy. Tết Trung thu năm 1945 là Tết Trung thu phấn khởi, tưng bừng nhất của thiếu nhi nước ta trong không khí độc lập, tự do. Nhớ đến các cháu, Bác Hồ lại viết thư cho các cháu: "Hôm nay Tết Trung thu là của các cháu, mà cũng là một cuộc biểu tình của các cháu để tỏ lòng yêu nước và để ủng hộ nền độc lập... Các cháu phải thương yêu nước ta. Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập, tự do. Ba má các cháu đã sắm cho các cháu nào đèn, nào trống, nào hoa và nhiều đồ chơi khác, các cháu vui vẻ nhé! Cái cảnh trăng tròn, gió mát, hồ lặng, trời xanh của trung thu lại làm cho các cháu vui cười, hớn hở. Các cháu vui cười, hớn hở, Bác Hồ cũng vui cười, hớn hở với các cháu". Thực hiện chỉ thị của Bác Hồ, năm ấy các cấp Đảng, chính quyền và Đoàn thanh niên trong cả nước, kể cả nhiều địa phương bị giặc Pháp tạm chiếm đóng ở Nam Bộ đã tổ chức một đêm rằm rất vui vẻ, rất náo nhiệt cho thiếu nhi. ở Hà Nội, tiếng trống ếch vang lên khắp nơi quanh hồ Hoàn Kiếm, trước Phủ Chủ tịch, tại ấu trĩ viên (Cung thiếu nhi ngày nay)... Đài phát thanh "Tiếng nói Việt Nam" truyền đi nhiều lần trên làn sóng thư gửi thiếu nhi của Bác Hồ. Tháng 11 năm 1945, sau khi tiếp đoàn đại biểu thanh niên cứu quốc từ Nam Bộ ra Hà Nội do đồng chí Huỳnh Tấn Phát dẫn đầu, Bác Hồ ủy nhiệm cho đồng chí Phạm Văn Đồng thay mặt
Đảng và Tổng bộ Việt Minh giao nhiệm vụ cụ thể để xây dựng, củng cố, phát triển tổ chức Đoàn, Đội để tham gia công cuộc kháng chiến, kiến quốc. Thực hiện lời kêu gọi chống giặc ngoại xâm của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, thanh thiếu niên Sài Gòn, Chợ Lớn và cả Nam Bộ không sợ hy sinh xương máu đã nhất tề đứng lên anh dũng bước vào cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ. TUỔI NHỎ LÀM VIỆC NHỎ, THI ĐUA HỌC VÀ HÀNH THAM GIA KHÁNG CHIẾN GIÀNH THẮNG LỢI VẺ VANG (1946 - 1954) Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ kính yêu, thiếu niên, nhi đồng trong cả nước theo lời dạy của Bác Hồ "Tuổi nhỏ làm việc nhỏ" đã góp phần tích cực vào sự nghiệp bảo vệ, củng cố Nhà nước dân chủ nhân dân, xây dựng chế độ mới và tích cực chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ của dân tộc từ sau cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Hệ thống tổ chức Đoàn, Đội phát triển rộng khắp từ Bắc đến Nam, ngay cả trong các vùng bị thực dân Pháp tạm chiếm đóng ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ. Các Đội thiếu niên giết giặc, Đội thiếu niên chiến đấu, Đội thiếu niên tuyên truyền xung phong, Đội thiếu niên quyết tử, cảm tử... được thành lập ở Sài Gòn, Đồng Tháp Mười, Biên Hòa, Cần Thơ và khắp các tỉnh... Hàng nghìn đơn vị du kích xã, ấp phường được thành lập, theo đó các Đội thiếu niên đã noi gương các anh chị thanh niên làm nhiệm vụ kháng chiến tuỳ theo sức của mình. Nhiều cháu đã tổ chức tham gia sản xuất, trồng lúa, trồng ngô, nuôi gà, nuôi vịt (thiếu nhi Hải Phòng); nhiều cháu vào tuyên truyền xung phong (thiếu nhi Quảng Yên); nhiều cháu giúp việc bình dân học vụ,v.v... Còn cháu nào cũng biết siêng học, siêng làm, biết ăn ở sạch sẽ, biết giữ kỷ luật, lễ phép, thế là tốt lắm. Bác khuyên các cháu gắng sức thêm. Việc gì có ích cho kháng chiến, có ích cho Tổ quốc thì các cháu nên gắng sức làm. Làm được bao nhiêu tốt bấy nhiêu. Tuổi các cháu còn nhỏ thì các cháu làm những công việc nhỏ. Nhiều công việc nhỏ cộng lại thành công việc to. Bác mong các cháu làm việc và học hành cho xứng đáng là nhi đồng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thống nhất và độc lập". Đây thực sự là những lời dạy của một người cha, người bác hết sức ân cần, trìu mến; rất giản dị, rất gần gũi mà mọi thiếu niên, nhi đồng đều có thể làm theo. Bức thư đã đến với hàng triệu thiếu nhi từ khắp mọi miền đất nước ta trong khói lửa của cuộc kháng chiến. Thời gian này ở khắp các tỉnh Nam Bộ, kể cả vùng địch tạm chiếm nổi lên phong trào "Một con gà, một bụi chuối" để tham gia kháng chiến do Xứ Đoàn phát động. Có nơi cả bãi chuối của các em bị giặc đi càn chặt hết, nhưng sau đó gốc chuối lại đâm nhiều chồi, mọc thành hai ba bụi chuối. Còn gà thì có đội viên nuôi đến vài chục con. Nghe tin hoặc gặp bộ đội hành quân qua, các em cử đại biểu mang những lồng gà nặng trĩu để ủng hộ bộ đội. Đội thiếu nhi Đồng Tháp là một trong những đội vừa tham gia làm liên lạc, trinh sát đánh du kích giỏi vừa tham gia tăng gia sản xuất giỏi được Xứ Đoàn khen thưởng. Trong khi kẻ thù còn hung hãn chiếm đóng nhiều thành phố và làng mạc trên đất nước ta, Bác Hồ vẫn khuyên nhủ thiếu nhi học tập, ra sức rèn và làm những việc vừa sức mình góp phần vào cuộc kháng chiến của dân tộc. __________________ 1. Các cấp bộ trong Đoàn thanh niên phải có người chuyên môn phụ trách thiếu nhi. 2. Phải đào tạo và đưa thiếu nhi tham gia công việc kháng chiến, thông tin, liên lạc, do thám, cổ động kháng chiến. 3. Phải mở những lớp dạy chữ cho các em biết chữ và huấn luyện sơ lược về chính trị cho các em. 4. Nên giúp đỡ thiếu nhi ra sách, báo chí để giáo dục riêng cho thiếu nhi (khu III đã có tờ Xung phong của thiếu nhi Thái Bình). 5. Nêu cao những thành tích của thiếu nhi. 6. Giúp đỡ các trẻ em lưu lạc vì chiến tranh (Hội bảo vệ nhi đồng). 7. Các nơi phải gửi kinh nghiệm công tác thiếu nhi cho thanh vận Trung ương. 8. Tổ chức thiếu nhi ở các nơi đều do Đoàn thanh niên phụ trách và nếu có thể được thì tổ chức cần phải thống nhất đến tỉnh. 3. Từ 5 đến 10 cháu tổ chức thành một Đội giúp nhau học hành, khi học rảnh, mỗi tuần mấy lần cả đội đem nhau đi giúp đồng bào, trước giúp các nhà chiến sĩ, thương binh, lần lượt giúp những nhà ít người. Sức các cháu làm được việc gì thì giúp việc ấy. Thí dụ: quét nhà, gánh nước, lấy củi, xay lúa, giữ em, dạy chữ quốc ngữ, v.v...
Đội này thi đua với đội khác. Mỗi tháng một lần, các đội báo cáo cho Bác biết. Đội nào giỏi hơn, Bác sẽ gửi giấy khen. Đó là ý kiến của Bác. Nếu cháu nào có nhiều sáng kiến tìm ra nhiều cách giúp đỡ càng tốt. Các cháu nên hiểu rằng giúp đỡ đồng bào tức là tham gia kháng chiến. Và do đó các cháu sẽ luyện tập cái tinh thần siêng năng và bác ái để sau này thành người công dân tốt của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, độc lập, tự do, hạnh phúc. Cùng với sáng kiến phát động phong trào Trần Quốc Toản (2-1948) trong thanh thiếu nhi cả nước, thư Trung thu (9-1948) gửi thiếu nhi của Bác Hồ một lần nữa nói lên mối quan tâm ân cần, sâu sắc của vị cha già dân tộc đối với đàn cháu thân yêu vì mục đích cao cả "giữ lấy Tổ quốc để các cháu khỏi phải làm nô lệ" và "thấy các cháu không được ăn Tết vui vẻ, lòng Bác rất áy náy và thêm căm giận bọn phản động Pháp". Có tình thương nào cao hơn thế? Theo sự chỉ đạo của Trung ương Đoàn, các tỉnh, Thành Đoàn và Khu Đoàn, Liên khu Đoàn đều phải thành lập các Ban thiếu nhi trực thuộc Ban Chấp hành Đoàn cùng cấp, đây là một quyết định rất quan trọng để thực hiện Nghị quyết Hội nghị thanh vận do Trung ương Đảng triệu tập vào mùa hè năm 1949 như đã nêu trên. "Cách dạy trẻ cần làm cho chúng biết: Yêu Tổ quốc, thương đồng bào, chuộng lao động, giữ kỷ luật, biết vệ sinh, học văn hóa. Đồng thời phải giữ toàn vẹn cái tính vui vẻ, hoạt bát, tự nhiên, tự động, trẻ trung của chúng - Trong lúc học, cũng cần làm cho chúng vui, trong lúc vui cũng cần làm cho chúng học. ở trong nhà, ở trường học, ở xã hội chúng đều vui đều học. Muốn vậy thì các bạn phụ trách nhi đồng cần phải liên lạc mật thiết với cha mẹ và thầy giáo của nhi đồng. - Ngày nay chúng là nhi đồng, 11 năm sau chúng sẽ là công dân, cán bộ. Vì vậy, Chính phủ, các đoàn thể, và tất cả các đồng bào có trách nhiệm giúp sức vào việc giáo dục nhi đồng. Công việc ấy phụ nữ và thanh niên phải là người phụ trách chính, nhất là thanh niên. - Giáo dục nhi đồng là một khoa học. Vậy các bạn phải cố gắng học tập, nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm để tiến bộ mãi. Nhất là phải làm kiểu mẫu trong mọi việc. Như vậy, thì các bạn sẽ thành công". "Thiếu niên nhi đồng có nhiều khả năng và tính tốt để trở nên lớp thanh niên tương lai xây dựng xã hội mới nên Đoàn phải phụ trách trực tiếp giáo dục, bảo vệ thiếu nhi, coi đó là việc củng cố, phát triển Đoàn. Đoàn phải chỉ định những cán bộ khá ra đảm nhiệm công tác này và lập ra ở mỗi cấp một ban thiếu nhi để nghiên cứu và giúp cấp bộ". Báo cáo đề ra các nhiệm vụ của công tác thiếu nhi: - Đoàn phụ trách việc lãnh đạo tổ chức thiếu nhi Tháng Tám và giáo dục nhi đồng. - Đoàn giúp Chính phủ đào tạo các giáo viên có năng lực và giới thiệu đoàn viên có điều kiện làm nhiệm vụ giáo dục trong các trường tiểu học và phụ trách việc giáo dục thiếu niên nhi đồng. - Đồng thời Đoàn cũng chú trọng đến việc kết nạp các giáo viên các trường tiểu học vào Đoàn để làm tròn nhiệm vụ giáo dục thiếu niên, nhi đồng. - Đoàn giúp vào việc tổ chức các vườn trẻ hay các trại thiếu nhi, chăm lo đến đời sống thiếu nhi. - Đoàn chú trọng xuất bản sách báo cho thiếu nhi, các sách bình dân, các tạp chí, các tập tranh, trò chơi cho thiếu nhi. Quá trình triển khai các văn kiện của Đảng và của Đại hội Đoàn toàn quốc về công tác thiếu nhi đã thúc đẩy sự phát triển của tổ chức Đội mà nét nổi bật là chỉ đạo mặt giáo dục theo tinh thần thư của Bác Hồ gửi Hội nghị cán bộ thiếu nhi cuối năm 1949. Nhiệm vụ của thiếu nhi trước hết là thi đua học hành và tham gia kháng chiến tuỳ theo sức của mình, làm nhiều việc nhỏ thành việc lớn theo lời dạy của Bác Hồ. Tổ chức thiếu niên hay nhi đồng cũng vậy không có hệ thống dọc. Vấn đề phụ trách: tổ chức tuy riêng nhưng phụ trách thì chung... thực sự phải là Đoàn thanh niên phụ trách, có như thế mới giáo dục, đào tạo thế hệ hậu bị đúng tính chất, đường lối đã định... Cần bổ sung thêm cán bộ tốt để phụ trách thiếu nhi. Cần phối hợp với Chính phủ và các đoàn thể khác trong vấn đề giáo dục thiếu nhi. ở Trung ương cần tổ chức một ủy ban bảo vệ thiếu nhi gồm đại biểu các bộ phận giáo dục, y tế, các đoàn thể thanh niên, công đoàn, nông hội, phụ nữ, văn nghệ,v.v... để chăm lo đời sống, sức khỏe và giáo dục thiếu nhi". Các Nghị quyết của
Đảng còn khẳng định rõ thiếu nhi là lực lượng hậu bị của Đoàn nên Đoàn phải "Thật sự phụ trách" đồng thời tổ chức tốt sự phối hợp với các ngành, đoàn thể xã hội. Một trong những điều kiện quan trọng để tăng cường công tác thiếu nhi như Nghị quyết của Trung ương đã chỉ ra là tuyển chọn và đào tạo đội ngũ cán bộ phụ trách.