Liệt mặt sau phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến mang tai

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> LIỆT MẶT SAU PHẪU THUẬT CẮT MỘT PHẦN THÙY NÔNG<br /> TUYẾN MANG TAI<br /> Nguyễn Hữu Phúc*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục đích: Xác định tỉ lệ liệt mặt sau phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến mang tai.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 132 bệnh nhân có bướu hỗn hợp tuyến mang tai, kích thước bướu<br /> nhỏ hơn 4cm được phẫu thuật tại Khoa Ngoại 3, Bệnh Viện Ung Bướu từ tháng 4/2010 đến tháng 1/2014. Chỉ<br /> định cắt một phần thùy nông tuyến mang tai cho các bướu có kích thước nhỏ hơn 4cm.<br /> Kết quả: Với thời gian theo dõi ít nhất 6 tháng, tỉ lệ liệt thần kinh mặt tạm thời sau phẫu thuật chiếm 34,8%.<br /> Tỉ lệ liệt thần kinh mặt theo kích thước bướu là 20%(bướu ≤ 2cm) so với 37,9%(bướu > 2cm), p=0,005; theo số<br /> nhánh thần kinh mặt bóc tách là 19,1%(2 nhánh), 30%(3 nhánh), 60% (4 nhánh), p=0,007.<br /> Kết luận: Khoảng 1/3 trường hợp phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến mang tai có liệt thần kinh mặt<br /> tạm thời sau phẫu thuật. Tỉ lệ liệt thần kinh mặt sau phẫu thuật có liên quan đến kích thước bướu và việc bóc tách<br /> nhiều nhánh thần kinh mặt trong lúc phẫu thuật.<br /> Từ khóa: Liệt thần kinh mặt, cắt một phần thùy nông tuyến mang tai.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> TRANSIENT FACIAL NERVE DYSFUNCTION AFTER PARTIAL SUPERFICIAL PAROTIDECTOMY<br /> Nguyễn Hữu Phúc* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - Supplement of No 1 - 2015: 143 - 147<br /> Objective: To determine facial nerve dysfunction rate after partial superficial parotidectomy.<br /> Material and Method: A case series prospective study of 132 operations for pleomorphic adenoma of the<br /> parotid gland treated at Surgery Deparment N03, HCM City Oncology Center from April, 2010 to Jan, 2014. The<br /> partial superficial parotidectomy was indicated for tumor size 2cm), p=0.005; according to the number of branches of facial nerve were 19.1%(2 branches),<br /> 30%(3 branches), 60%(4 branches), p=0.007.<br /> Conclusion: One-third of patients undergoing partial superficial parotidectomy had transient facial nerve<br /> dysfunction after surgery. The transient facial nerve dysfunction related in tumour size and dissection many<br /> branches of facial nerve.<br /> Keywords: Facial nerve dysfunction, partial superficial parotidectomy.<br /> nhập vào mô tuyến nước bọt bình thường xung<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> quanh. Trong những năm gần đây, điều trị bướu<br /> Bướu hỗn hợp là bướu lành của tuyến nước<br /> hỗn hợp tuyến mang tai đã thay đổi từ cắt tuyến<br /> bọt, phát triển chậm thường gặp ở tuyến mang<br /> mang tai toàn phần, cắt thùy nông tuyến mang<br /> tai. Phần lớn bướu có kích thước dưới 4cm, ở<br /> tai thành cắt một phần thùy nông tuyến mang<br /> thùy nông tuyến mang tai. Bướu không có vỏ<br /> tai. Mục đích của phẫu thuật này là làm giảm tỉ<br /> bao thật, có nhiều chồi giống như ngón tay thâm<br /> lệ thần kinh mặt sau mổ nhằm nâng cao chất<br /> * Bộ môn Ung thư, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Nguyễn Hữu Phúc<br /> ĐT: 0905821998<br /> <br /> Ngoại Tổng Quát<br /> <br /> Email: phucquyen76@yahoo.com<br /> <br /> 143<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> <br /> lượng cuộc sống cho bệnh nhân.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Xác định tình trạng liệt mặt sau phẫu thuật<br /> cắt một phần thùy nông tuyến mang tai trong<br /> điều trị bướu hỗn hợp.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Các trường hợp cắt một phần tuyến mang tai<br /> lần đầu được thực hiện phẫu thuật tại Khoa<br /> Ngoại 3 Bệnh viện Ung Bướu có giải phẫu bệnh<br /> sau mổ là bướu hỗn hợp từ tháng 4/2010-01/2014.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Mô tả loạt ca<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> Các bệnh nhân có bướu tuyến mang tai có<br /> kích thước nhỏ hơn 4cm.<br /> Bướu tuyến mang tai được thăm khám lâm<br /> sàng, chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA), quan<br /> sát đại thể trong lúc phẫu thuật và có kết quả giải<br /> phẫu bệnh sau mổ là bướu hỗn hợp được lựa<br /> chọn vào lô nghiên cứu.<br /> Bệnh nhân đồng ý tham gia vào nghiên cửu.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Bệnh nhân có bướu tuyến mang tai đã được<br /> phẫu thuật trước đó.<br /> Bướu tuyến mang tai có giải phẫu bệnh<br /> không phải là bướu hỗn hợp.<br /> <br /> Quy trình nghiên cứu<br /> Chọn đường rạch da: Đường căng da mặt,<br /> đường Blair tùy thuộc vị trí, kích thước của<br /> bướu, độ tuổi, giới tính của bệnh nhân.<br /> Bóc tách thân chính thần kinh mặt.<br /> Xác định vị trí bướu: Trên nhánh thái dương<br /> mặt, giữa nhánh thái dương mặt và cổ mặt, dưới<br /> nhánh cổ mặt.<br /> Thực hiện phẫu thuật cắt một phần tuyến<br /> mang tai với diện cắt bên cách bướu 1cm.<br /> Cắt lạnh bờ diện cắt.<br /> <br /> 144<br /> <br /> Tái tạo khuyết hổng sau phẫu thuật bằng vạt<br /> cơ ức đòn chủm, hệ thống cân nông vùng cổ<br /> hoặc kết hợp vạt cơ ức đòn chủm và hệ thống<br /> cân nông vùng cổ.<br /> Theo dõi sự hồi phục của tình trạng liệt mặt<br /> tạm thời sau phẫu thuật.<br /> Đánh giá mức độ liệt mặt theo thang điểm<br /> House-Brackmann gồm 6 mức độ:<br /> I. Bình thường<br /> II. Liệt mặt nhẹ<br /> III. Liệt mặt trung bình<br /> IV. Liệt mặt trung bình-nặng<br /> V. Liệt mặt mức độ nặng<br /> VI. Liệt hoàn toàn nửa mặt<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 132 trường hợp phẫu thuật cắt một phần<br /> tuyến mang tai được thực hiện lần đầu tại Bệnh<br /> viện Ung Bướu từ tháng 04/2010-01/2014.<br /> Bảng 1: Đặc điểm nhóm nghiên cứu.<br /> Tổng số ca<br /> Tuổi trung bình<br /> Giới<br /> Vị trí bướu<br /> Thời gian có bướu<br /> Kích thước bướu<br /> Vị trí bướu lúc phâu thuật<br /> Trên nhánh thái dương mặt<br /> Giữa nhánh thái dương mặt và<br /> cổ mật<br /> Dưới nhánh cổ mặt<br /> Thời gian phẫu thuật<br /> Đường rạch da<br /> Đường căng da mặt<br /> Đường Blair<br /> Tạo hình khuyết hồng sau phẫu<br /> thuật<br /> Không tạo hình<br /> Vạt cơ ức đòn chủm<br /> Vạt hệ thống cân nông vùng cổ<br /> Vạt cơ ức đòn chủm+ hệ thống<br /> cân nông vùng cổ<br /> Thời gian theo dõi<br /> <br /> 132 ca<br /> 44,5 tuổi (14-75 tuổi)<br /> Nữ: 97 ca (73,5%)<br /> Nam: 35 ca (26,5%)<br /> Phải: 68ca (51,6%)<br /> Trái: 64 ca (48,4%)<br /> 32,4 tháng (1-120 tháng)<br /> 2,3 cm (1-3,8cm)<br /> 6 ca (2,6%)<br /> 42 ca (31,8%)<br /> 84 ca (63,6%)<br /> 64 phút (40-140 phút)<br /> 10 ca (7,6%)<br /> 122 ca (92,4%)<br /> <br /> 4 ca (3%)<br /> 9 ca (6,8%)<br /> 7 ca (5,3%)<br /> 112 ca (84,8%)<br /> Ít nhất 6 tháng<br /> <br /> Cắt lạnh 100% trường hợp có kết quả diện<br /> cắt không có tế bào bướu.<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> Bảng 2: Phân độ liệt mặt theo tiêu chuẩn House –<br /> Brackmann.<br /> Bình thường<br /> Liệt mặt trung bình<br /> Liệt mặt trung bình-nặng<br /> Liệt mặt mức độ nặng<br /> Liệt hoàn toàn nửa mặt<br /> <br /> 86 ca (65,2%)<br /> 33 ca (25%)<br /> 9 ca (6,8%)<br /> 4 ca (3%)<br /> 0<br /> <br /> Bảng 3: Các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến liệt mặt<br /> sau phẫu thuật.<br /> Biến số<br /> <br /> Liệt mặt tạm thời<br /> Có<br /> Không<br /> <br /> Trị số p<br /> <br /> Tuổi<br /> < 60 tuổi<br /> 44 (35,5%)<br /> > 60 tuổi<br /> 2 (25%)<br /> Giới<br /> Nữ<br /> 34 (35,1%)<br /> Nam<br /> 11 (31,4%)<br /> Thời gian khởi bệnh<br /> < 2 năm<br /> 25 (30,1%)<br /> > 2 năm<br /> 20 (40,8%)<br /> Kích thước bướu<br /> ≤ 2 cm<br /> 9 (20%)<br /> > 2 cm<br /> 33 (37,9%)<br /> Thời gian phẫu thuật<br /> < 90 phút<br /> 25(30,9%)<br /> > 90 phút<br /> 21(41,2%)<br /> Số nhánh thần kinh mặt bóc tách<br /> 2 nhánh thần kinh 9 (19,1%)<br /> mặt<br /> 3 nhánh thần kinh 15 (30%)<br /> mặt<br /> 4 nhánh thần kinh 21 (60%)<br /> mặt<br /> <br /> 80 (64,5%)<br /> 6 (75%)<br /> <br /> 0,386<br /> <br /> 63 (64,9%)<br /> 24 (68,6 %)<br /> <br /> 0,74<br /> <br /> 58 (69,9%)<br /> 29(59,2%)<br /> <br /> 0,214<br /> <br /> 36 (80%)<br /> 52 (59,7%)<br /> <br /> 0,005<br /> <br /> 56 (69,1%)<br /> 30 (58,8%)<br /> <br /> 0,341<br /> <br /> 38(80,9%)<br /> <br /> 0,007<br /> <br /> 35 (70%)<br /> 14(40%)<br /> <br /> Thời gian hồi phục liệt mặt trung bình 11<br /> tuần (4 tuần -24 tuần).<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Bướu hỗn hợp là loại bướu lành thường gặp<br /> chiếm 45-60% trong tất cả các loại bướu của<br /> tuyến nước bọt (2,14,18). Khoảng 80% các bướu hỗn<br /> hợp xuất phát từ tuyến mang tai (2). Bướu hỗn<br /> hợp tuyến mang tai được chẩn đoán ở mọi nhóm<br /> tuổi và có khuynh hướng tiến triển chậm kéo dài<br /> nhiều năm. Tuổi trung bình lúc chẩn đoán<br /> thường là 46-51tuổi (12,6). Phụ nữ thường bị nhiều<br /> hơn nam giới(2,19). Bướu tuyến hỗn hợp thường là<br /> một khối bướu di động, giới hạn rõ nằm ở thùy<br /> nông khoảng 80-87%(1,21). Khoảng 80% bướu hỗn<br /> hợp thùy nông nằm ở cực dưới của tuyến mang<br /> <br /> Ngoại Tổng Quát<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> tai, ít thấy ở thuỳ sâu và mô tuyến mang tai<br /> phụ(5,1). Ở thời điểm phẫu thuật, phần lớn bướu<br /> hỗn hợp có kích thước nhỏ hơn 4cm. Trong một<br /> loạt nghiên cứu 280 trường hợp bướu chỉ<br /> khoảng 6% bướu có kích thước lớn hơn 4cm(21).<br /> Bướu có khuynh hướng tái phát nếu điều trị<br /> không đầy đủ và có thể chuyển dạng ác tính.<br /> Bướu hỗn hợp tuyến mang tai trong nghiên<br /> cửu chúng tôi có đặc điểm tương tự với các<br /> nghiên cứu khác về giới, tuổi. Tuổi trung bình<br /> 44,5 tuổi, đa phần là nữ giới. Phần lớn bướu<br /> thường gặp ở thùy nông tuyến mang tai có kích<br /> thước bướu trung bình 2,3cm.<br /> Về diện cắt phẫu thuật trong điều trị bướu<br /> hỗn hợp, tác giả Iizuka và Ishikawa(3) khuyên<br /> nên cắt cách vỏ bao bướu 2cm ngoại trừ ở<br /> những chỗ bướu nằm gần thần kinh mặt. Năm<br /> 1999, tác giả Witt đề nghị diện cắt đối với<br /> bướu hỗn hợp là 2cm. Năm 2005, trong công<br /> trinh nghiên cứu(17), tác giả so sánh diện cắt<br /> bướu 2cm và diện cắt cách bướu 1cm, tác giả<br /> đi đến kết luận không có sự khác biệt giữa 2<br /> nhóm về tỉ lệ tái phát, tình trạng liệt thần kinh<br /> tạm thời, hội chứng Frey giữa 2 nhóm, tác giả<br /> Witt đề nghị nên cắt cách vỏ bao bướu 1cm.<br /> Tác giả Roh(13) năm 2007 trong một thử nghiệm<br /> lâm sàng ngẫu nhiên, tác giả đề nghị nên căt<br /> cách bướu từ 0,5- 1cm. Tác giả Nicolao(8) đề<br /> nghị cắt cách bướu 5mm đối với tất cả trường<br /> hợp bướu lành tuyến mang tai. Tác giả Orita(10)<br /> nghiên cứu mô học 108 trường hợp bướu hỗn<br /> hợp trong 10 năm, tác giả nhận định hầu hết<br /> sang thương vệ tinh nằm gần sát bướu có kích<br /> thước trung bình 5mm, khoảng cách từ bướu<br /> đến sang thương vệ tinh là 4mm. Như vậy<br /> việc chọn lựa diện cắt bên cách bướu 1cm là<br /> an toàn và được coi là tiêu chuẩn trong các<br /> nghiên cứu hiện nay trong việc chọn lựa cắt<br /> một phần thùy nông tuyến mang tai trong<br /> điều trị bướu hỗn hợp.<br /> Việc bóc tách cắt một phần tuyến mang tai,<br /> nhu mô tuyến mang tai ít được bóc tách hơn,<br /> chỉ bóc tách các nhánh thần kinh đi cùng với<br /> mô bướu làm giảm tỉ lệ liệt thần kinh mặt tạm<br /> <br /> 145<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> <br /> thời thời sau mổ. Kết quả phân tích gộp của<br /> tác giả Witt(15) nhận thấy tỉ lệ liệt thần kinh tạm<br /> thời của cắt thùy nông tuyến mang tai là 25,6%<br /> (1553 bệnh nhân từ 13 nghiên cứu, liệt thần<br /> kinh mặt vĩnh viễn chiếm 1,9% (2165 bệnh<br /> nhản từ 21 nghiên cứu). Kết quả phân tích gộp<br /> cũng ghi nhận tỉ lệ liệt thần kinh mặt tạm thời<br /> sau phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến<br /> mang tai là 17,9% (793 bệnh nhân từ 8 nghiên<br /> cứu), tỉ lệ liệt thần kinh mặt vĩnh viễn sau<br /> phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến<br /> mang tai là 0,2%. Trong nghiên cứu của chúng<br /> tôi, tỉ lệ liệt thần kinh mặt tạm thời chiếm<br /> 34,8% sau phẫu thuật cắt một phần thùy nông<br /> tuyến mang tai, chủ yếu liệt mặt ở mức độ<br /> nhẹ. Phần lớn các trường hợp liệt thần kinh<br /> tạm thời ở mức độ nhẹ và mức độ trung bình<br /> theo thang điểm của House- Brackmann.<br /> Khoảng 25% bệnh nhân có liệt mặt theo thang<br /> điểm House-Brackmann độ II, 6,8% bệnh nhân<br /> có House-Brackmann độ III và 3% bệnh nhân<br /> có House-Brackmann độ IV. Tác giả Roh(13) ghi<br /> nhận trong nghiên cứu phần lớn các trường<br /> hợp liệt thần kinh mặt tạm thời sau mổ ảnh<br /> hưởng chủ yếu đến nhánh bờ hàm dưới, theo<br /> thang điểm House- Brackmann độ II và độ III.<br /> Trong 59 trường hợp cắt một phần tuyến<br /> mang tai, tác giả Witt ghi nhận 50 trường hợp<br /> có House-Brackmann độ I, 5 trường hợp có<br /> House-Brackmann độ II, 3 trường hợp HouseBrackmann độ III và 1 trường hợp HouseBrackmann độ IV. Năm 2009, chúng tôi tổng<br /> kết các trường hợp cắt thùy nông tuyến mang<br /> tai ghi nhận tỉ lệ liệt thần kinh mặt chiếm<br /> 74,1%. Như vậy so với phẫu thuật cắt thùy<br /> nông tuyến mang tai, tỉ lệ liệt thần kinh mặt<br /> tạm thời sau phẫu thuật cắt một phần thùy<br /> nông có giảm đi. Nghiên cứu của tác giả<br /> O'Brien(9) tỉ lệ liệt thần kinh mặt tạm thời sau<br /> sau cắt thùy nông giới hạn là 27%. Theo tác giả<br /> Roh(13) tỉ lệ liệt mặt sau cắt một phần thùy<br /> nông tuyến mang tai là 11,5%, tác giả<br /> Nicolaos(8), tỉ lệ liệt mặt sau phẫu thuật này là<br /> 2,9%. Tác giả Garcia- Purrinos(7), nghiên cứu<br /> <br /> 146<br /> <br /> trên 57 trường hợp phẫu tích cắt một phần<br /> thùy nông tuyến mang tai có thời gian theo<br /> dõi từ 3 đến 13 năm, tỉ lệ liệt thần kinh mặt<br /> tạm thời chiếm 24,5%.<br /> Với thời gian hồi phục trung bình của liệt<br /> mặt tạm thời là 11 tuần, đa phần các trường hợp<br /> bị liệt nhánh bờ hàm dưới, về mặt giải phẫu học,<br /> đây là nhánh thần kinh nhỏ nhất trong 5 nhánh<br /> thần kinh mặt do đó dễ có nguy cơ tổn thương<br /> nhất khi bóc tách. Thời gian hồi phục liệt mặt<br /> tạm thời sau phẫu thuật cắt một phần tuyến<br /> mang tai nhanh hơn so với thời gian hồi phục<br /> sau phẫu thuật cắt tuyến mang tai toàn phần có<br /> bảo tồn thần kinh mặt. Các yếu tố liên quan đến<br /> liệt thần kinh mặt sau phẫu thuật vẫn còn tranh<br /> cải, chưa có sự thống nhất. Các yếu tố này bao<br /> gồm độ rộng của phẫu thuật, liên quan đến<br /> bướu ác tính, kích thước sang thương, tuổi bệnh<br /> nhân, phẫu thuật tuyến mang tai trước đó, lứa<br /> tuổi bệnh nhân, thời gian phẫu thuật, tình trạng<br /> bệnh lý kèm theo như tiểu đường(10). Trong<br /> nghiên cứu của Ikoma(4) nhận thấy tỉ lệ liệt thần<br /> kinh mặt tạm thời là 18,9%, thời gian thần kinh<br /> mặt hồi phục chức năng là 2,7 tháng. Khi phân<br /> tích đa biến tác giả nhận thấy liên quan giữa tỉ lệ<br /> liệt thần kinh mặt tạm thời và vị trí bướu: trên ><br /> dưới (OR= 4,93, p sau (OR= 2,91,<br /> p=0,021) và thùy sâu > thùy nông (OR= 2,76,<br /> p=0,033). Tác giả cũng nhận thấy có đến 75,8%<br /> trường hợp liệt thần kinh mặt liên quan đến<br /> nhánh bờ hàm dưới. Tổn thương nhánh bờ hàm<br /> dưới dễ gây liệt mặt vì nhánh này ít có các<br /> nhánh nối với các nhánh khác, đường kính nhỏ<br /> và đường đi dài. Trong các yếu tố dẫn đến liệt<br /> thần kinh mặt sau phẫu thuật tuyến mang tai<br /> hầu hết các tác giả đều đồng ý rằng cắt một phần<br /> tuyến mang tai so với các phẫu thuật cắt thùy<br /> nông tuyến mang tai hay cắt tuyến mang tai toàn<br /> phần có bảo tồn thần kinh mặt ít gây ra liệt mặt<br /> hơn. Điều này có ý nghĩa thống kê. Độ rộng bóc<br /> tách thần kinh mặt có liên quan đến sang chấn<br /> thần kinh mặt và gây ra liệt mặt. Theo tác giả<br /> Witt(16), liệt thần kinh mặt vĩnh viễn tăng gấp 3<br /> lần, liệt thần kinh mặt tạm thời tăng gấp 2 lần ở<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> bệnh nhân phẫu thuật cắt tuyến mang tai toàn<br /> phần có bảo tồn thần kinh mặt so với phẫu thuật<br /> cắt một phần thùy nông tuyến mang tai. Tác giả<br /> Yuan(20) cũng ghi nhận nguy cơ bệnh nhân có<br /> bệnh lý tiểu đường phẫu thuật tuyến mang tai<br /> cũng có nguy cơ gây liệt mặt cao hơn so với bệnh<br /> nhân không có tiểu đường. Trên bệnh nhân tiểu<br /> đường, tế bào Schwann, sợi myelin của thần<br /> kinh dễ bị tổn thương hơn so với bệnh nhân<br /> không có tiểu đường. Trong nghiên cứu này, khi<br /> phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ liệt<br /> mặt sau mổ chúng tôi cũng nhận thấy bướu có<br /> kích thước nhỏ, bóc tách càng ít nhánh thần kinh<br /> ít có nguy cơ liệt thần kinh mặt tạm thời sau mổ.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Với thời gian theo dõi ít nhất 6 tháng, tỉ lệ liệt<br /> thần kinh mặt vĩnh viễn không xảy ra. Tỉ lệ liệt<br /> thần kinh mặt tạm thời chiếm tỉ lệ 34,8%. Tỉ lệ<br /> liệt thần kinh mặt có liên quan đến kích thước<br /> bướu, bóc tách nhiều nhánh thần kinh mặt trong<br /> lúc phẫu thuật.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> Batsakis JG (1984). “Deep-lobe parotid gland tumor”. Ann Otol<br /> Rhinol Laryngol. 1984: 93:415-6<br /> Eveson JW, Cawson RA(1985). “Salivary gland tumours. A<br /> review of 2410 cases with particular reference to histological<br /> types, site, age and sex distribution, J Pathol;146:51–8.<br /> Iizuka K, Ishikawa K (1998). “Surgical techniques for benign<br /> parotid tumors: segmental resection vs extracapsular<br /> lumpectomy”. Acta Otolaryngol Suppl (Stockh); 537:75–81.<br /> Ikoma R, et al (2014). “Temporary facial nerve dysfunction after<br /> parotidectomy correlates with tumor location”.Auris Nasus<br /> Larynx,41:479-484<br /> Lin DT, Coppit GL, Burkey BB, et al (2004). “Tumors of the<br /> accessory lobe of the parotid gland: a 10-year experience”.<br /> Laryngoscope;114:1652–1655.<br /> McGregor AD, Burgoyne M, Tan KC. “Recurrent pleomorphic<br /> salivary adenoma: the relevance of age at first presentation”. Br<br /> J Plast Surg1988;41:177–181.<br /> <br /> Ngoại Tổng Quát<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 7.<br /> <br /> Mra Z, Komisar A, Blaugrund SM (1993). “Functional facial<br /> nerve weakness after surgery for benign parotid tumors: a<br /> multivariate statistical analysis”. Head Neck;15:147–152.<br /> 8.<br /> Nikolaos P, et al (2004). "Superticial parotidectomy: technical<br /> medications based on tumour characteristics". Journal of<br /> Cranio-Maxillofacial Surgery; 32, 350-353.<br /> 9.<br /> O’Brien CJ (2003). Current management of benign parotid<br /> tumors—the role of limited superficial parotidectomy. Head<br /> Neck ;25:946–952.<br /> 10. Orita Y, Hamaya K, Miki K, et al (2010). “Satellite tumors<br /> surrounding primary pleomorphic adenomas of the parotid<br /> gland”. Eur Arch Otorhinolaryngol, 267:801–806.<br /> 11. Rea JL (2000). "Partial parotidectomies: morbidity and benign<br /> tumor recurrence rates in a series of 94 cases" laryngoscope,<br /> 110: 924-927.<br /> 12. Renehan A, Gleave EN, McGurk M (1996). An analysis of the<br /> treatment of 114 patients with recurrent pleomorphic<br /> adenomas of the parotid gland. Am J Surg;172:710–4.<br /> 13. Roh JL, Kim HS, Park CI (2007): “Randomized clinical trial<br /> comparing partial parotidectomy versus superficial or total<br /> parotidectomy”. Br J Surg 94:1081-1087<br /> 14. Spiro RH (1986). “Salivary neoplasms: overview of a 35-year<br /> experience with 2,807 patients”, Head Neck Surg;8:177–84.<br /> 15. Witt RL (2002). "The significance of the margin in parotid<br /> surgery for pleomorphic adenoma", Laryngoscope, 112: 2141 2154.<br /> 16. Witt RL (2005). "Facial nerve function after partial superficial<br /> parotidectomy: an 11-year revievv", Otolaryngol Head Neck<br /> Surg, 121: 210-213.<br /> 17. Witt RL (2005). "Minimally invasive surgery for parotid<br /> pleomorphic adenoma". ENT Journal. 84(5): 308-311.<br /> 18. Woods JE, Chong GC, Beahrs OH(1975). Experience with 1,360<br /> primary parotid tumors. Am J Surg;130:460-2.<br /> 19. Yamashita T, Tomoda K, Kumazawa T(1993). “The usefulness<br /> of partial parotidectomy for benign parotid gland tumors”. A<br /> retrospective study of 306 cases. Acta Otolaryngol Suppl<br /> ;500:113–6.<br /> 20. Yuan X (2009). "Predictors of facial palsy after surgery for<br /> benign parotid disease: multivariate analysis of 626 operations"<br /> Head and Neck, 31:1588-1592.<br /> 21. Zbaren P, Stauffer E (2007). “Pleomorphic adenoma of the<br /> parotid gland: histopa-thologic analysis of the capsular<br /> characteristics of 218 tumors”. Head Neck ;29:751–757.<br /> <br /> Ngày nhận bài báo:<br /> <br /> 27/10/2014<br /> <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo:<br /> <br /> 30/10/2014<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 10/01/2015<br /> <br /> 147<br /> <br />