Linh cảm của Romeo và Juliet trong lần gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân

Nguyễn Thị Thắm<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 61(12/2): 26 - 30<br /> <br /> LINH CẢM CỦA ROMEO VÀ JULIET<br /> TRONG LẦN GẶP GỠ CUỐI CÙNG CỦA ĐÔI TÌNH NHÂN<br /> Nguyễn Thị Thắm*<br /> Trường Đại học Sư phạm – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Thông qua bài viết này, tôi muốn trình bày kết quả nghiên cứu về vai trò của yếu tố linh cảm với<br /> tư cách là một phương tiện nghệ thuật trong bi kịch Romeo và Juliet của Shakespeare, đặc biệt là<br /> hiệu quả của việc sử dụng yếu tố linh cảm trong lần gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân. Chúng tôi<br /> nhận thấy, trong Romeo và Juliet, sự xuất hiện của yếu tố linh cảm không chỉ cho chúng ta thấy<br /> tình yêu tuyệt vời của hai nhân vật chính mà còn chứng tỏ rằng Shakespeare đã chia sẻ với chúng<br /> ta phát hiện thú vị này bởi một cách thức tương xứng với khả năng thiên tài của ông. Cũng trong<br /> vở kịch này, Shakespeare nói với chúng ta về vô thức và vai trò của vô thức trước khi Phân tâm<br /> học của S.Freud và Tâm phân học của K.B.Jung xuất hiện.<br /> Từ khóa: Linh cảm, Romeo và Juliet, Shakespeare, phương tiện nghệ thuật, bi kịch.<br /> <br /> <br /> Trong văn học thế giới, chúng ta từng biết đến<br /> bao nhiêu cuộc chia tay đầy ám ảnh bởi sự xa<br /> cách gắn liền với nỗi lo lắng, khắc khoải. Đau<br /> đớn hơn, người trong cuộc thường có cảm<br /> giác đây là lần gặp gỡ cuối cùng. Họ nói lời<br /> tạm biệt nhưng họ biết lẽ ra họ phải nói lời<br /> vĩnh biệt. Những cảm xúc vừa mơ hồ, vừa rõ<br /> rệt ấy của Romeo, Juliet đã được Shakespeare<br /> thể hiện chân thực và tài hoa bằng yếu tố linh<br /> cảm trong vở bi kịch Romeo và Juliet khi xây<br /> dựng cảnh gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân<br /> ở hồi III, cảnh 5.<br /> Để trì hoãn thời khắc li biệt, trước đó, Juliet<br /> đã tự đánh lừa mình: “Trời còn lâu mới sáng.<br /> Tiếng chim đã làm anh hoảng hốt là tiếng<br /> chim hoạ mi đấy, không phải tiếng sơn ca<br /> đâu…Vệt sáng kia không phải ánh bình minh,<br /> em biết”[4.109]. Đến khi ý thức về sự sống<br /> còn của Romeo mách bảo, nàng mới nhận ra<br /> rằng không nên níu kéo chàng nán lại thêm<br /> nữa. Trong cuộc ly biệt này, cả Romeo và<br /> Juliet đều có linh cảm đây là lần gặp gỡ cuối<br /> cùng của họ nhưng Juliet bộc lộ linh cảm của<br /> mình trực tiếp hơn. Dù Romeo chỉ bị lưu đày<br /> nhưng cái chết vẫn luôn ám ảnh tâm hồn<br /> nàng: “Thôi, cửa ơi, hãy cho ánh sáng lọt<br /> vào, và để đời sống đi ra”[4.109]; (“Then,<br /> window, let day in, and let life out” - tr.718).<br /> Lúc Romeo nói lời vĩnh biệt, hôn nàng lần<br /> cuối rồi trèo xuống vườn là lúc nàng cảm<br /> <br /> <br /> Tel: 0983211243<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 26<br /> <br /> nhận được một cách trực tiếp sự xa cách, chia<br /> lìa bằng cảm giác xúc giác. Sau khi thảng thốt<br /> hỏi lại Romeo và được chàng xác nhận thực<br /> tế mà hai người phải đối mặt bằng lời chào<br /> “Vĩnh biệt”[4.109]; (“Farewell” – [5.719])<br /> linh cảm về những chuyện chẳng lành bắt đầu<br /> tràn ngập tâm trí nàng.<br /> Lời thoại tiếp theo diễn tả linh cảm đầy bất<br /> trắc của nàng là một câu hỏi về tương lai:<br /> “Anh ơi, có bao giờ chúng ta lại được gặp<br /> nhau nữa không?”[4.110]; (“O! think’st thou,<br /> we shall ever meet again?” – [5.719]). Trong<br /> nguyên bản, Shakespeare để cho Juliet dùng<br /> câu hỏi này với động từ “shall ever meet” ở<br /> thì tương lai đơn- loại thì của động từ dùng để<br /> chỉ một hành động sẽ xảy ra nhưng người nói<br /> chưa quyết định hoặc chưa thể quyết định khi<br /> nào hành động đó xảy ra trước thời điểm nói.<br /> Nó cho thấy rất rõ cảm giác của nàng về sự<br /> bất định của tương lai. Dù nàng biết Romeo<br /> không bị tử hình, nàng vẫn lo lắng vì nàng<br /> cảm thấy khó xác định hay nói đúng hơn là<br /> không thể xác định được số phận của tình<br /> yêu. Đứng từ hiện tại, nhìn về phía tương lai,<br /> nàng băn khoăn tự hỏi: hạnh phúc rồi có nối<br /> tiếp? Rõ ràng nàng cảm thấy sự mong manh,<br /> dễ đứt gãy của hạnh phúc trong hiện tại mà sự<br /> đứt gãy nếu có thể xảy ra lại nằm ngoài khả<br /> năng kiểm soát của hai người.<br /> Sau đó, dù Romeo có khẳng định rồi họ sẽ<br /> gặp lại nhau, linh cảm về chuyện chẳng lành<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Thị Thắm<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> vẫn choán lấy tâm hồn Juliet: “Trời ơi, sao<br /> em linh cảm có chuyện chẳng lành! Em nhìn<br /> anh đứng dưới ấy như thây ma nằm dưới mồ.<br /> Mắt em hoa làm sao mà thấy anh nhợt nhạt<br /> quá” [4.110]; (“O God! I have an ill-divining<br /> soul:/ Methinks, I see thee, now thou art so<br /> low,/ As one dead in the bottom of a tomb:/<br /> Either my eyesight fails, or thou look’st pale”<br /> – [5.719]). Trong nguyên bản, với tất cả các<br /> động từ được dùng ở thì hiện tại thường, lời<br /> thoại của Juliet tiếp tục miêu tả cụ thể hơn<br /> diễn biến của linh cảm trong tâm thức của<br /> nàng. Đối tượng gặp phải chuyện chẳng lành<br /> là Romeo. Chuyện chẳng lành mà Romeo gặp<br /> phải là cái chết được tượng hình qua vẻ “nhợt<br /> nhạt” và biện pháp so sánh chàng với “thây<br /> ma nằm dưới mồ”. Sự vận động của linh cảm<br /> chứng tỏ lời an ủi của Romeo không có tác<br /> dụng. Nó không thể ngăn cản cảm nhận của<br /> nàng về những chuyện bất trắc vì cảm nhận<br /> đó nằm ở luồng ngầm của vô thức mà nhiều<br /> khi vô thức trượt qua sự kiểm soát của ý thức.<br /> Linh cảm của Juliet vẫn vận động một cách tự<br /> nhiên theo quy luật của nó từ mơ hồ đến ngày<br /> càng rõ rệt hơn, từ chưa xác định có thể sẽ<br /> may mắn, có thể sẽ rủi ro “có bao giờ... lại<br /> được gặp nhau nữa không” đến xác định chắc<br /> chắn: rủi ro, bất hạnh qua hình hài của cái<br /> chết. Ý thức của Juliet và của Romeo không<br /> thể kiểm soát được, càng không thể chế ngự<br /> được. Quan điểm này về mối quan hệ giữa ý<br /> thức và vô thức, về đặc điểm của vô thức, sau<br /> này được Freud chứng minh đầy thuyết phục<br /> bằng các ví dụ trong công trình khoa học<br /> Nhập môn Phân Tâm học của ông.<br /> Còn Romeo khi nghe Juliet hỏi về tương lai<br /> của tình yêu với bao lo lắng phấp phỏng đã<br /> khẳng định chắc chắn: “Nhất định là có”<br /> [4.110]; (“I doubt it not” – [5.719]). Trong<br /> nguyên bản, Shakespeare để cho Romeo dùng<br /> hình thức phủ định của phủ định để khẳng<br /> định. Lời khẳng định này thống nhất với nhiệt<br /> tình động viên, trấn an tinh thần của Juliet<br /> trong lời thoại tiếp theo của chàng: “Em ơi,<br /> mắt anh nhìn em cũng thấy nhợt nhạt làm<br /> sao! Sầu thương đã uống hết máu chúng ta”<br /> [4.110]. Với mong muốn linh cảm về những<br /> chuyện chẳng lành và hình ảnh “nhợt nhạt”<br /> “như thây ma” của chàng không ám ảnh, hành<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 27<br /> <br /> 61(12/2): 26 - 30<br /> <br /> hạ Juliet, Romeo đã giải thích với nàng một<br /> cách rất logic và hợp lý về nguyên nhân dẫn<br /> đến sự nhợt nhạt của cả hai người: do hai<br /> người phải chịu quá nhiều chuyện đau buồn,<br /> thương tiếc.<br /> Tuy nhiên thái độ tin tưởng vào tương lai và<br /> dứt khoát phủ định linh cảm về những chuyện<br /> chẳng lành của Juliet lại mâu thuẫn với ba lần<br /> chào vĩnh biệt của Romeo: “Thôi, vĩnh biệt!<br /> Em cho anh một cái hôn trước khi anh trèo<br /> xuống”[4.109]; (“Farewell, farewell! One<br /> kiss, and I’ll descend” – [5.718]). “Vĩnh biệt.<br /> Hỡi em yêu quý, anh sẽ không bỏ lỡ dịp nào<br /> để gửi tin đến cho em”[4.110]; (“Farewell! I<br /> will omit no opportunity/ That may convey<br /> my greetings, love, to thee” – [5.719]). “Sầu<br /> thương đã uống hết máu chúng ta. Thôi, vĩnh<br /> biệt”[4.110] ; (“Dry sorrow drinks our blood.<br /> Adieu! Adieu!” – [5.719]). Do chúng tôi<br /> không có điều kiện gặp gỡ, trao đổi với dịch<br /> giả Đặng Thế Bính nên chúng tôi phỏng đoán<br /> dịch giả Đặng Thế Bính đã dịch tác phẩm<br /> Romeo và Juliet từ một nguyên bản khác với<br /> nguyên bản mà chúng tôi đang có. Bởi theo<br /> nguyên bản bi kịch Romeo và Juliet của<br /> Shakespeare in trong The Illustrated Stratford<br /> Shakespeare (Chancellor Press, 1993), trong<br /> cuộc chia ly của lần gặp gỡ cuối cùng, Romeo<br /> ba lần nói “Farewell”, hai lần nói “Adieu”.<br /> Theo những từ điển mà chúng tôi có thì<br /> “Farewell” và “Adieu” đều có nghĩa là tạm<br /> biệt- sự xa cách tạm thời, trong một thời gian<br /> ngắn rồi gặp lại mà không có nghĩa là vĩnh<br /> biệt- sự xa cách vĩnh viễn, không bao giờ gặp<br /> lại nữa.<br /> Và nếu phán đoán của chúng tôi về vấn đề<br /> bản dịch là đúng thì mâu thuẫn trên cũng<br /> không khó lý giải. Theo chúng tôi, khi tìm<br /> cách trấn an Juliet, Romeo nói bằng ý thức,<br /> bằng mong muốn hướng người yêu tới tương<br /> lai tốt đẹp. Còn những lời chào vĩnh biệt là lời<br /> nói bật lên từ vô thức của chàng. Như vậy, từ<br /> trong vô thức Romeo cũng cảm nhận thấy<br /> tương lai đầy bất trắc của mình và lời chào<br /> vĩnh biệt là lời phản ánh trung thực cảm xúc<br /> của chàng. Điều đó chứng tỏ giống như Juliet,<br /> Romeo cũng có một đời sống nội tâm phong<br /> phú, không đơn giản một chiều. Và như vậy,<br /> chính mâu thuẫn này cho thấy vẻ đẹp của tình<br /> yêu mà Romeo dành cho Juliet. Vì tình yêu<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Thị Thắm<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> đó, chàng sẵn sàng chịu đựng niềm lo âu,<br /> khắc khoải về tương lai của bản thân mình.<br /> Chàng cố gắng dùng ý thức để kiểm soát, che<br /> giấu cảm xúc thực đồng thời tỏ ra cứng cỏi để<br /> nâng đỡ tinh thần cho người mình yêu.<br /> Cũng chính mâu thuẫn này cho thấy sự hoà<br /> điệu trong tâm hồn của đôi tình nhân. Tại một<br /> thời điểm xác định, họ cùng nhau lên đỉnh<br /> hạnh phúc, cùng cảm thấy đau đớn đến tận<br /> cùng khi xa cách và cùng có khả năng linh<br /> cảm về những chuyện chẳng lành. Có lẽ đây<br /> cũng là một trong những lý do khiến cho họ<br /> trở thành đôi tình nhân bất tử, thành biểu<br /> tượng cho tình yêu vĩnh hằng của nhân loại.<br /> Linh cảm trong lần gặp gỡ cuối cùng của đôi<br /> tình nhân xuất hiện vào hồi III, cảnh 5 của vở<br /> bi kịch. Theo lý thuyết về cấu trúc kịch năm<br /> hồi trong cuốn Về thi pháp kịch của Tất<br /> Thắng, đây là hồi “Xung đột căng đến mức<br /> tưởng như không giải quyết được. Các nút<br /> kịch thắt lại”[2.246]. Vậy linh cảm của đôi<br /> tình nhân có ảnh hưởng gì đến sự phát triển<br /> của xung đột kịch trong Romeo và Juliet của<br /> Shakespeare?<br /> Như chúng ta đã biết, trong Romeo và Juliet<br /> có những yếu tố có thể trở thành hai lực<br /> lượng đối địch nhau của một xung đột kịch.<br /> Đó là tình yêu của Romeo và Juliet, mối thù<br /> giữa hai dòng họ Montague và Capulet, lực<br /> cản từ phía nhân vật thứ ba và lực cản từ<br /> chính bản thân nhân vật. Từ những yếu tố<br /> này, có thể tạo nên ba dạng xung đột cơ bản<br /> trong các vở bi kịch tình yêu: xung đột giữa<br /> tình yêu của đôi tình nhân và mối quan hệ<br /> giữa hai dòng họ, xung đột trong tình yêu tay<br /> ba, xung đột trong thế giới nội tâm của nhân<br /> vật bi kịch.<br /> Về hai yếu tố tình yêu và thù hận, trong bài<br /> viết Mối quan hệ giữa tình yêu và thù hận<br /> trong bi kịch Romeo và Juliet của<br /> Shakespeare (Tạp chí Nghiên cứu Văn học số<br /> 3/ 2008), chúng tôi đã phân tích chứng minh<br /> để đi đến kết luận: “…Thù hận không thật sự<br /> xuất hiện như một lực lượng độc lập công<br /> khai đối địch với tình yêu. Nó chỉ ngẫu nhiên<br /> tồn tại bên cạnh tình yêu và va chạm với tình<br /> yêu một cách vô thức. Tính chất nửa vời đó<br /> làm cho mối quan hệ giữa tình yêu và thù hận<br /> không thể chuyển hoá thành xung đột với<br /> những tác động qua lại lôgic biện chứng<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 28<br /> <br /> 61(12/2): 26 - 30<br /> <br /> trong một cuộc đấu tranh mà cả hai bên đều<br /> cố gắng để giành phần thắng bằng mọi<br /> cách”[1.122]. Như vậy là tình yêu của Romeo<br /> và Juliet và mối thù giữa hai dòng họ không<br /> được Shakespeare xây dựng thành hai lực<br /> lượng đối địch nhau của tấn kịch. Cũng chính<br /> vì vậy, linh cảm của Romeo và Juliet trong<br /> lần gặp gỡ cuối cùng không ảnh hưởng đến<br /> mối quan hệ giữa tình yêu của đôi tình nhân<br /> và mối thù của hai dòng họ.<br /> Chúng tôi cũng nhận thấy Shakespeare không<br /> tạo ra những tình huống đặt hai yếu tố tình<br /> yêu và lực cản từ phía nhân vật thứ ba vào<br /> một mâu thuẫn gay gắt mang tính đối địch.<br /> Bởi theo chúng tôi, với tình yêu của Romeo<br /> và Juliet thì Rosaline và Paris được coi là<br /> nhân vật thứ ba. Trước khi gặp Juliet, Romeo<br /> từng yêu Rosaline nhưng tình yêu của Romeo<br /> dành cho Rosaline chỉ là tình yêu đơn<br /> phương. Đến dạ hội nhà Capulet, bắt gặp vẻ<br /> đẹp lộng lẫy của Juliet, những cảm xúc yêu<br /> đương đằm thắm của Romeo lại cháy lên và<br /> nhanh chóng cộng hưởng với những rung<br /> động ngọt ngào của trái tim Juliet. Chính vì<br /> vậy, chúng tôi xác định Rosaline là người thứ<br /> ba dù Juliet mới là người đến sau. Chỉ có<br /> điều, trong Romeo và Juliet, từ hồi I đến hồi<br /> V, Rosaline không hề xuất hiện với tư cách<br /> một nhân vật với những hành động, lời nói cụ<br /> thể. Nàng chỉ thấp thoáng ẩn hiện qua lời kể<br /> của Romeo ở hồi I và lời trêu đùa của<br /> Mercutio ở cảnh 1 của hồi II. Dù Shakespeare<br /> để cho Romeo khẳng định chàng đến dự dạ<br /> hội nhà Capulet để chiêm ngưỡng vẻ diễm lệ<br /> của Rosaline nhưng Shakespeare lại không để<br /> cho Rosaline xuất hiện. Nàng không phải<br /> chứng kiến cảnh chàng Romeo hào hoa đang<br /> dành những lời yêu thương nồng cháy khi xưa<br /> nói với nàng cho một giai nhân tuyệt sắc<br /> khác. Nếu chứng kiến cảnh đó, rất có thể<br /> xung đột trong tình yêu tay ba đã nảy sinh từ<br /> hồi I. Hơn thế nữa, sau cảnh 1 của hồi II,<br /> Shakespeare không để cho nàng xuất hiện trở<br /> lại để tạo ra lực cản cho tình yêu của Romeo<br /> và Juliet.<br /> Còn Paris được Shakespeare giới thiệu với<br /> đầy đủ những ưu điểm nổi bật qua lời kể<br /> nhiều mỹ từ định ngữ của Capulet phu nhân:<br /> “Chàng Paris tài năng”, “chàng Paris trẻ<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Thị Thắm<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> tuổi”[4.45] . Nếu Shakespeare có dụng ý tạo<br /> ra xung đột trong tình yêu tay ba, chắc chắn<br /> chàng sẽ trở thành một tình địch xứng đáng<br /> của Romeo. Tuy nhiên dù Capulet dự định<br /> mở dạ tiệc để Paris và Juliet gặp nhau, nhưng<br /> cũng như Rosaline, Shakespeare không để<br /> cho Paris xuất hiện trong dạ hội nên mầm<br /> mống của xung đột không xuất hiện. Sau đó,<br /> đến hồi III, Juliet bị ép gả cho Paris. Nhưng<br /> nguyên nhân của sự ép gả là do ý muốn của<br /> ông già Capulet chứ không phải do Paris biết<br /> mối tình của Romeo và Juliet nên lập mưu<br /> đẩy Romeo đi xa rồi lấy lòng cha mẹ Juliet để<br /> phá hoại tình yêu của đôi tình nhân. Như vậy,<br /> có thể khẳng định, Shakespeare không sử<br /> dụng mối quan hệ giữa Romeo- Juliet- Paris<br /> để tạo ra xung đột trong tình yêu tay ba. Và vì<br /> vậy linh cảm của Romeo và Juliet trong lần<br /> gặp gỡ cuối cùng không ảnh hưởng đến mối<br /> quan hệ giữa tình yêu của Romeo, Juliet và<br /> lực cản từ phía nhân vật thứ ba.<br /> Cuối cùng là mối quan hệ giữa tình yêu và sự<br /> cản trở từ chính bản thân nhân vật. Nói đến sự<br /> cản trở từ chính bản thân nhân vật, thực chất<br /> chúng tôi muốn nói tới sự cản trở của những<br /> xung đột nội tâm. Theo chúng tôi, trong vở<br /> kịch này, chỉ Juliet có xung đột nội tâm. Nàng<br /> có những băn khoăn, bối rối khi biết người<br /> mình yêu là kẻ thù của dòng họ mình (hồi II),<br /> khi người mình yêu giết người thân của mình<br /> (hồi III) và trước khi quyết định uống thuốc<br /> ngủ giả chết (hồi IV). Gần với linh cảm của<br /> Romeo và Juliet trong lần gặp gỡ cuối cùng là<br /> xung đột nội tâm của Juliet khi biết người<br /> mình yêu giết người thân của mình. Tuy<br /> nhiên, Shakespeare lại để cho Juliet linh cảm<br /> thấy chuyện chẳng lành sau khi nàng đã quyết<br /> định tha thứ cho Romeo. Xung đột trong thế<br /> giới nội tâm của nàng đã được giải toả. Nàng<br /> đã tìm ra lối thoát, đã quyết định từ bỏ những<br /> <br /> 61(12/2): 26 - 30<br /> <br /> lý lẽ lạnh lùng sắc sảo của lý trí để nghe theo<br /> tiếng gọi của con tim. Cũng chính vì vậy, dù<br /> Juliet có cảm thấy sự chẳng lành khi chia tay<br /> nhưng linh cảm của nàng cũng không góp<br /> phần làm gia tăng xung đột trong thế giới nội<br /> tâm của nàng, khiến cho tình yêu nàng dành<br /> cho Romeo bị cản trở. Sau đó linh cảm này<br /> cũng không xuất hiện trở lại khi nàng quyết<br /> định uống thuốc ngủ giả chết.<br /> Như vậy có thể khẳng định linh cảm của<br /> Romeo và Juliet trong lần gặp gỡ cuối cùng<br /> không ảnh hưởng đến sự hình thành, vận<br /> động và phát triển của xung đột kịch trong<br /> Romeo và Juliet của Shakespeare. Nó chỉ<br /> chuẩn bị, báo trước kết cục bi thảm của số<br /> phận nhân vật. Ngoài ra, Shakespeare có dụng<br /> ý khác khi để cho Romeo và Juliet biết trước<br /> rằng những điều bất trắc rồi sẽ xảy ra. Vì<br /> “một tính cách bi kịch nói chung phải đáp<br /> ứng đầy đủ ba nguyên lý: nguyên lý tích cực,<br /> nguyên lý trọng đại, nguyên lý tự ý<br /> thức”[3.74]. Và sự xuất hiện của linh cảm<br /> trong lần gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân<br /> như một phương tiện nghệ thuật để các tính<br /> cách bi kịch của ông đảm bảo nguyên lý thứ<br /> ba: nguyên lý tự ý thức.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [1]. Nguyễn Thị Thắm, (2008), “Mối quan hệ<br /> giữa tình yêu và thù hận trong Romeo và Juliet<br /> của Shakespeare”, Tạp chí Nghiên cứu Văn học,<br /> (Số 3), 1-2-2.<br /> [2]. Tất Thắng, (2000), Về thi pháp kịch, Nhà xuất<br /> bản Sân Khấu, Hà Nội.<br /> [3]. Phùng Văn Tửu, (2003), Cảm thụ và giảng<br /> dạy văn học nước ngoài, Nhà xuất bản Giáo dục,<br /> Hà Nội.<br /> [4]. W. Shakespeare, (1995), Tuyển tập kịch (Nhiều<br /> người dịch). Nhà xuất bản Sân khấu, Hà Nội.<br /> [5]. W. Shakespeare, (1993) The Illustrated<br /> Stratford Shakespeare, Chancellor Press, London.<br /> <br /> SUMMARY<br /> THE PRESENTIMENT OF ROMEO AND JULIET IN THE LAST MEETING OF THE<br /> LOVERS<br /> Nguyen Thi Tham<br /> <br /> <br /> <br /> Tel: 0983211243<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 29<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Thị Thắm<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 61(12/2): 26 - 30<br /> <br /> College of Education, Thai Nguyen University<br /> <br /> In this essay, I show my ideas about the role of presentiment as a literary device in Romeo and<br /> Juliet by Shakespeare, especially presentiment in the last meeting of the lovers. Presentiment in<br /> Romeo and Juliet didn’t only demonstrate the wonderful love of main characters, it is but also<br /> evident that Shakespeare shared this interest with us in a degree proportioned to his genius. In this<br /> play, he introduced us to the unconscious and role of unconscious before Psychoanalysis’s S.Freud<br /> and Analytical Psychology’s K.B.Jung came after.<br /> Key words: Presentiment, Romeo and Juliet, Shakespeare, literary device, tragedy.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 30<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br />