lolita: phần 2 - nxb hội nhà văn

20<br /> <br /> Có một con hồ trong rừng (Hourglass Lake - không như tôi đã viết sai<br /> [96]<br /> <br /> chính tả ở mấy đoạn trước ) cách Ramsdale mấy dặm, và hồi cuối tháng<br /> Bảy, khi chúng tôi thường tới đây hàng ngày, có một tuần rất nóng. Giờ đây,<br /> tôi buộc phải mô tả, với một số chi tiết nhàm chán, cuộc đi bơi chung cuối<br /> cùng của chúng tôi vào một buổi sáng thứ Ba nồng nực.<br /> Chúng tôi để xe ở một bãi đậu xe không xa đường cái và theo con đường<br /> tắt qua rừng thông xuống hồ; vừa đi, Charlotte vừa kể là Chủ nhật vừa rồi,<br /> Jean Farlow, vốn thích tìm hiệu quả ánh sáng hiếm thấy (Jean thuộc trường<br /> phái hội họa cũ) bắt gặp Leslie nhảy xuống nước “trong trang phục gỗ mun”<br /> (theo lối nói châm biếm của John) vào năm giờ sáng.<br /> “Chắc là nước lúc đó lạnh lắm,” tôi nói.<br /> “Đó không phải là vấn đề,” người thân yêu mệnh bạc của tôi nói một cách<br /> lô-gích. “Hắn ta kém thông minh, mình thấy không. Và,” nàng nói tiếp (theo<br /> cái lối kiểu cách đặc trưng của nàng, nó đã bắt đầu tác động đến sức khỏe<br /> của tôi), “em có cảm giác chắc chắn là Louise nhà mình đã phải lòng gã đần<br /> độn đó.”<br /> Có cảm giác! “Chúng tôi có cảm giác Dolly chưa làm được tốt lắm”, vân<br /> vân (trích từ một phiếu điểm của nhà trường).<br /> Ông bà Humbert bước tiếp, mình khoác áo choàng, chân đi dép xăng đan.<br /> “Mình biết không, Hum: em có một ước mơ đầy tham vọng,” Hum phu<br /> nhân thốt ra, đầu cúi thấp - ra vẻ ngượng nghịu vì ước mơ ấy - như giao hòa<br /> với mặt đất màu vàng hung. “Em rất muốn có một hầu gái được đào tạo<br /> chính qui như cô gái Đức mà vợ chồng Talbot nhắc đến; và cho cô ta tá túc<br /> luôn ở nhà mình.”<br /> “Làm gì có chỗ,” tôi nói.<br /> “Nào, nào,” nàng tủm tỉm cười giễu cợt, “chắc chắn là có đấy, chéri*,<br /> mình đánh giá thấp khả năng của ngôi nhà Humbert rồi. Chúng ta sẽ xếp cho<br /> cô ta ở phòng của Lo. Dù sao, em cũng đã có ý định biến cái hõm ấy thành<br /> phòng dành cho khách. Đó là phòng lạnh nhất và tồi tàn nhất trong nhà.”<br /> “Mình nói gì vậy?” tôi hỏi, da mặt ở chỗ lưỡng quyền căng lên (tôi nhấn<br /> mạnh chi tiết này chỉ vì da con gái tôi cũng phản ứng cách đó khi có cảm<br /> giác tương tự: không tin, ghê tởm, bực tức).<br /> “Mình bối rối vì những Liên Tưởng Lãng Mạn chăng?” vợ tôi hỏi - ám chỉ<br /> lần đầu tiên nàng chịu qui hàng.<br /> “Chết tiệt, không,” tôi nói, “tôi chỉ tự hỏi là mình sẽ xếp con gái mình ngủ<br /> <br /> đâu khi mình có khách nghỉ lại hoặc cho hầu gái đến ở.”<br /> “À,” Humbert phu nhân mỉm cười nói, vẻ mơ mộng, kéo dài tiếng “À”<br /> cùng lúc với một cái nhướn mày và một hơi thở nhẹ. “Em e rằng bé Lo<br /> không ăn nhập gì vào đây, hoàn toàn không. Từ trại hè, bé Lo sẽ đến thẳng<br /> một trường nội trú tốt, có kỉ luật nghiêm ngặt và nề nếp giáo dục tôn giáo<br /> thuần thục. Và sau đó là Đại học Beardsley. Em đã dự liệu toàn bộ chuyện<br /> ấy, mình khỏi lo.”<br /> Nàng nói thêm rằng nàng, Humbert phu nhân đây, sẽ phải vượt qua thói<br /> biếng nhác thường lệ để viết thư cho em gái của Miss Phalen dạy ở St.<br /> Algebra. Con hồ chói lóa xuất hiện. Tôi nói tôi phải quay lại lấy cặp kính<br /> râm để quên trong xe và sẽ đuổi kịp nàng.<br /> Xưa nay tôi vẫn nghĩ vặn xoắn hai tay vào nhau là một cử chỉ giả tưởng có lẽ là tàn tích tăm tối của một nghi thức nào đó từ thời Trung cổ; nhưng<br /> khi tôi dấn sâu vào rừng để chìm đắm trong tuyệt vọng và suy tư một cách<br /> tuyệt vọng, thì chính cái cử chỉ ấy (“lạy Chúa, xin Người hãy nhìn những<br /> xiềng xích này!”) là cách biểu tỏ câm lặng sát đúng nhất với tâm trạng của<br /> tôi.<br /> Nếu Charlotte là Valeria, thì hẳn tôi đã biết cách ra tay xử lí tình huống;<br /> và “ra tay” là từ chính xác tôi muốn dùng. Vào thời xưa tốt đẹp, tôi chỉ cần<br /> vặn cái cổ tay giòn dễ gãy của Valeria béo bệu (cái cổ tay nàng chống xuống<br /> đất trong một lần ngã xe đạp) là có thể khiến nàng phải đổi ý ngay lập tức.<br /> Nhưng với Charlotte thì không thể nghĩ đến bất kì một hành xử nào theo<br /> kiểu ấy. Charlotte, người phụ nữ Mĩ tẻ nhạt này, làm tôi sợ. Mơ ước nông<br /> nổi của tôi: lợi dụng việc nàng say mê tôi để khống chế nàng, là hoàn toàn<br /> sai lầm. Tôi không dám làm điều gì có thể phương hại đến hình ảnh về tôi<br /> mà nàng đã dựng lên để tôn thờ. Tôi đã quị lụy nịnh bợ nàng khi nàng là nữ<br /> giám hộ ghê gớm kè kè bên người yêu dấu của tôi và một cái gì khúm núm<br /> vẫn còn lại dai dẳng trong thái độ của tôi đối với nàng. Chủ bài duy nhất tôi<br /> nắm giữ là việc nàng không hay biết gì về mối tình quái gở tôi dành cho bé<br /> Lo của nàng. Nàng khó chịu khi thấy Lo thích tôi; nhưng nàng không thể<br /> đoán được tình cảm của tôi. Giá như với Valeria thì tôi đã có thể nói: “Này,<br /> nàng béo ngu ngốc, c’est moi qui décide* (chính ta mới là người quyết định)<br /> cái gì là tốt cho Dolores Humbert.” Với Charlotte, thậm chí tôi còn không<br /> thể nói (dù là với giọng nhẹ nhàng để lấy lòng): “Thứ lỗi cho tôi, mình yêu<br /> quí, tôi không đồng ý. Chúng ta hãy cho cô bé một cơ hội nữa. Hãy để tôi<br /> kèm cặp riêng nó khoảng một năm gì đó. Chính mình chả đã có lần bảo tôi<br /> thế là gì…” Thực tế, tôi không thể nói với Charlotte bất cứ điều gì về Lo mà<br /> không lộ tim đen của mình. Ôi, quí vị không thể tưởng tượng được (cũng<br /> như tôi trước đây chẳng bao giờ tưởng tượng được) những phụ nữ một mực<br /> <br /> giữ nguyên tắc ấy là như thế nào đâu! Charlotte vốn không hề nhận thấy tính<br /> giả trá của mọi qui ước và qui tắc ứng xử thường nhật, của thực phẩm cũng<br /> như sách vở, của những người nàng say mê, nhưng nàng sẽ lập tức phát hiện<br /> ra âm sắc giả dối trong bất cứ điều gì tôi nói nhằm giữ Lo lại bên tôi. Nàng<br /> giống như một nhạc sĩ mà trong đời thường có thể là một kẻ phàm phu tục tử<br /> bỉ ổi, không có lấy một xu nhã thức và tế nhị, nhưng trong âm nhạc, thì nhận<br /> định chính xác một cách ma quái, nghe cực tinh, không để lọt một nốt sai<br /> nào. Muốn đập tan ý chí của Charlotte, tôi ắt phải đập tan trái tim nàng. Nếu<br /> tôi đập tan trái tim nàng, hình ảnh tôi trong nàng cũng sẽ tan luôn. Nếu tôi<br /> nói: “Hoặc là mình để tôi thỏa nguyện với Lolita và giúp tôi giữ kín chuyện,<br /> hoặc là chúng ta chia tay ngay lập tức,” nàng sẽ tái nhợt như một tượng nữ<br /> bằng thủy tinh mờ và chậm rãi trả lời: “Được thôi, dù mình có nói thêm hay<br /> bớt gì, đây cũng là kết thúc.” Và sẽ là kết thúc thực thụ.<br /> Hiện tình là bế tắc như vậy đó. Tôi còn nhớ khi đó tôi quay về tới bãi đậu<br /> xe, vốc một vốc nước có mùi gỉ sắt, uống ừng ực nghiến ngấu như thể nó có<br /> thể mang lại cho tôi sự thông tuệ màu nhiệm, sức trẻ, tự do, một nàng hầu tí<br /> hon. Hồi lâu, tôi ngồi bên một cái bàn thô sơ, mình khoác chiếc áo choàng<br /> màu tía, chân bủn rủn, dưới rặng thông rì rào. Không xa đó, hai thiếu nữ mặc<br /> soọc và xu chiêng bước ra từ một khoang vệ sinh lốm đốm nắng, có ghi chữ<br /> “Women (nữ)”. Miệng cần mẫn nhai kẹo cao su, Mabel (hay diễn viên đóng<br /> thế Mabel) lơ đãng cưỡi lên một chiếc xe đạp và Maria vừa hất tóc để xua<br /> ruồi vừa ngồi lên poóc-ba-ga, hai chân giạng ra; và ngật ngưỡng, chậm rãi,<br /> lãng đãng, họ hòa lẫn vào ánh nắng và bóng râm. Lolita! Cha và con gái hòa<br /> tan vào những cánh rừng này. Giải pháp tự nhiên là xóa bỏ Humbert phu<br /> nhân. Nhưng bằng cách nào?<br /> Con người không ai có thể làm một cuộc ám sát hoàn hảo; nhưng sự tình<br /> cờ may mắn thì có thể. Từng có vụ giết một Mme Lacour nào đó, một vụ<br /> khét tiếng ở Arles, miền Nam nước Pháp, vào cuối thế kỉ trước. Một kẻ<br /> không rõ tung tích cao khoảng một mét tám mươi, để râu, mà sau này người<br /> ta đoán là người tình bí mật của phu nhân đó; một hôm không lâu sau khi<br /> nàng cưới đại tá Lacour, giữa phố đông nghịt, xịch tới đâm chết nàng bằng<br /> ba nhát dao trong khi viên đại tá, một người nhỏ thó dáng dấp như<br /> một con chó bò, níu lấy cánh tay kẻ sát nhân. Do một sự trùng hợp kì diệu<br /> tuyệt vời, đúng lúc kẻ hành thích đang cố gỡ khỏi hàm ông chồng nhỏ con<br /> giận dữ (trong khi mấy kẻ hiếu kì xáp tới), một gã kì quặc người Ý trong căn<br /> nhà gần đó nhất ngẫu nhiên làm nổ tung một loại thuốc nổ gã đang mày mò,<br /> và lập tức, con phố bỗng biến thành một khối hỗn loạn, nào khói, nào gạch<br /> rơi vỡ, nào người chạy nhốn nháo. Vụ nổ không làm ai bị thương (ngoại trừ<br /> đại tá Lacour dũng cảm bị quật ngã); nhưng người tình quyết chí báo thù thì<br /> <br /> chạy thoát cùng đám người chạy tháo thân khác - và sống sung sướng đến<br /> hết đời.<br /> Hãy thử xem điều gì xảy ra khi bản thân kẻ hành thích lên kế hoạch cho<br /> cuộc ám sát hoàn hảo của mình.<br /> Tôi đi xuôi về phía Hồ Hourglass. Nơi chúng tôi và mấy cặp “uyên ương”<br /> khác (vợ chồng Farlow, vợ chồng Chatfield) xuống tắm là một thứ vụng nhỏ;<br /> Charlotte của tôi thích chỗ này vì nó gần như là một “bãi biển tư”. Địa điểm<br /> chính để tắm (hay để “chết đuối” như tờ Nhật báo của thành phố đã có lần<br /> nói) ở phần bên trái (phía Đông) của đồng hồ cát, khuất khỏi tầm nhìn từ chỗ<br /> cái vụng nhỏ của chúng tôi. Bên phải chúng tôi, rừng thông nhường chỗ cho<br /> một vùng đầm lầy hình vòng cung mà ở bờ đối diện, rừng lại tiếp tục trải dài.<br /> Tôi ngồi xuống bên vợ tôi lặng lẽ không một tiếng động, đến nỗi nàng giật<br /> mình.<br /> “Chúng mình có xuống tắm không?” nàng hỏi.<br /> “Một phút nữa chúng mình sẽ xuống. Hãy để tôi theo nốt một mạch suy<br /> nghĩ.”<br /> Tôi suy nghĩ. Hơn một phút trôi qua.<br /> “Tốt. Nào, xuống tắm thôi.”<br /> “Em có ở trong mạch suy nghĩ ấy không?”<br /> “Chắc chắn là có rồi.”<br /> “Em hi vọng thế,” Charlotte vừa nói vừa bước xuống hồ, chẳng mấy chốc<br /> nước đã tới cặp đùi phốp pháp nổi da gà của nàng; và rồi, chắp hai bàn tay<br /> xòe ra, mím chặt miệng, mặt xấu hẳn đi vì cái mũ cao su đen, Charlotte lao<br /> mình về phía trước đánh “tùm” một cái.<br /> Chúng tôi bơi chầm chậm ra xa bờ, trong ánh lấp lánh của mặt hồ.<br /> Bên kia, cách chúng tôi ít nhất là nghìn bước chân (nếu người ta có thể đi<br /> trên mặt nước), tôi có thể nhận ra dáng hình nhỏ xíu của hai người đàn ông<br /> đang hùng hục làm việc như hai con hải li trên dải bờ của họ. Tôi biết đích<br /> xác họ là ai: một cảnh sát về hưu gốc Ba Lan và một thợ ống nước cũng đã<br /> về hưu, người sở hữu toàn bộ gỗ cây ở phía bên ấy của hồ. Và tôi cũng biết<br /> họ đang bắt tay vào xây một bến phà, chỉ cốt chơi vui cho đỡ buồn. Những<br /> tiếng gõ đập vọng đến chúng tôi nghe có vẻ to hơn gấp bội những gì mà<br /> những cánh tay và dụng cụ tí hon kia có thể phát ra; thật vậy, người ta ngờ<br /> rằng đạo diễn của những hiệu quả siêu thanh ấy đã mâu thuẫn với người điều<br /> khiển con rối, nhất là vì tiếng ầm của mỗi cú đập nhỏ nhoi bao giờ cũng đến<br /> sau tiếp nhận của thị giác.<br /> Dải cát trắng toen hoẻn nơi bãi tắm “của chúng tôi” – từ đó, lúc này chúng<br /> tôi đã ra xa hơn một chút để đến chỗ nước sâu - vào buổi sáng những ngày<br /> làm việc, thường vắng ngắt. Chẳng có ai ngoài hai bóng người nhỏ xíu bận<br /> <br /> rộn ở bờ bên kia và một chiếc máy bay tư nhân màu đỏ thẫm đang vè vè trên<br /> đầu rồi biến mất trong bầu trời xanh thăm thẳm. Khung cảnh quả là hoàn hảo<br /> cho một cuộc mưu sát chớp nhoáng sủi bong bóng, và đây là điểm tinh tế: vị<br /> trí của nhân viên luật pháp và người quản lí nước vừa đủ gần để chứng kiến<br /> một tai nạn, song lại vừa đủ xa để không thể nhận ra đó là một tội ác.<br /> Họ ở đủ gần để nghe thấy tiếng một người tắm đang hoảng hốt vung chân<br /> đập tay, gào thét, mong có ai đến giúp hắn cứu vợ hắn sắp chết đuối; và họ ở<br /> quá xa để có thể thấy rõ (nếu họ tình cờ nhìn quá sớm) là người đang bơi ấy<br /> không hề hoảng hốt mà đang dìm đạp vợ hắn dưới chân cho đến chết. Tôi<br /> còn chưa đến cái bước ấy; tôi chỉ muốn để quí vị thấy muốn làm điều đó thật<br /> dễ ợt và khung cảnh là xiết bao thuận lợi! Vậy thì Charlotte vẫn đang tiếp tục<br /> bơi một cách vụng về cần mẫn (nàng là một nữ nhân ngư rất xoàng) nhưng<br /> không phải là không thích thú, một sự thích thú có phần trang nghiêm (nam<br /> nhân ngư của nàng chẳng đang ở bên cạnh nàng đó sao?); và trong khi, với<br /> độ sáng suốt lạnh lùng của một hồi tưởng sau này (quí vị biết đấy - cố nhìn<br /> sự việc bằng con mắt phục hiện của trí nhớ), tôi quan sát bộ mặt ướt dẫm,<br /> trắng bóng của nàng chẳng sạm đi được mấy tí mặc dù nàng đã ra công tắm<br /> nắng, đôi môi nhợt nhạt, cái trán dô trần trụi, cái mũ đen nịt chặt và cái cổ<br /> ướt phốp pháp, tôi biết rằng mình chỉ cần tụt lại sau, hít một hơi thật sâu, rồi<br /> túm lấy mắt cá chân nàng, lặn xuống thật nhanh cùng cái xác bị tôi cầm tù.<br /> Tôi nói cái xác là vì: bất ngờ, hoảng sợ và thiếu kinh nghiệm ắt sẽ khiến<br /> nàng tức thì nuốt vào hàng lít nước hồ độc hại, trong khi tôi có thể trụ lâu ít<br /> nhất là trọn một phút dưới nước, mắt vẫn mở. Cử chỉ sát hại ấy xoẹt một<br /> phát như cái đuôi của một vì sao đổi ngôi qua tấm màn đen của tội ác mà tôi<br /> đang trù tính. Nó giống như một vở ba lê câm kinh hoàng, nam diễn viên<br /> nắm chân vũ nữ và lao vút qua khoảng tranh tối tranh sáng lấp loáng như<br /> nước. Tôi có thể ngoi lên để hớp một ngụm không khí trong khi vẫn dìm<br /> nàng dưới nước, rồi lại lặn tiếp kì cho đủ số lần cần thiết, và chỉ khi nào hạ<br /> màn dứt điểm hẳn với nàng, tôi mới tự cho phép mình kêu cứu. Và, khoảng<br /> hai mươi phút sau, khi hai con rối kia mỗi lúc một lớn dần lên trên một con<br /> thuyền mới sơn lại được một nửa, chèo tới nơi, thì Humbert Humbert phu<br /> nhân tội nghiệp, nạn nhân của một cú chuột rút hay một cơn nghẽn động<br /> mạch vành, hoặc cả hai, đã trồng cây chuối trên lớp bùn đen như mực ở độ<br /> sâu mười mét dưới mặt hồ Hourglass tươi nắng.<br /> Thật đơn giản, phải không? Nhưng, bà con biết không - tôi không thể<br /> quyết định làm thế được.<br /> Nàng bơi bên cạnh tôi, một con hải cẩu vụng về, đầy lòng tin cậy, và tất cả<br /> lô-gích của đam mê thét vào tai tôi: Đây chính là thời điểm thích hợp! Và<br /> rành là tôi không thể, bà con ạ! Lặng lẽ, tôi quay vào bờ và trang trọng,<br /> <br />