Lửa sáng tạo vẫn bùng cháy ngay trong
khủng hoảng
Đây là một sự khẳng định rằng đối với các nước đang phát triển muốn đa
dạng hóa các nền kinh tế của mình và tham dự vào các khu vực năng động
nhất trong nền kinh tế thế giới, thì các ngành công nghiệp sáng tạo có tiềm
năng rất lớn.
Sáng tạo "thăng hoa" trong thế giới đang phát triển
Nền kinh tế thế giới đã và đang được đẩy mạnh nhờ những cải thiện trong
hoạt động thương mại giữa các nước đang phát triển. Năm 2008, giá trị xuất
khẩu hàng hóa sáng tạo của thế giới thứ ba ra toàn thế giới đạt 176 tỉ USD,
chiếm 43% tổng giao dịch thương mại trong các ngành công nghiệp sáng tạo
với mức tăng trưởng hàng năm đạt 13,5% trong giai đoạn 2002 - 2008.
Đây là dấu hiệu cho thấy một sự năng động mạnh mẽ cũng như sự gia tăng
nhanh chóng về thị phần của các nước đang phát triển trong các thị trường
thế giới dành cho các ngành công nghiệp sáng tạo.
Giá trị trao đổi hàng hóa sáng tạo giữa các nước đang phát triển đạt tới gần
60 tỉ USD - tức tỉ lệ tăng triển đạt con số đáng kinh ngạc 20% trong giai
đoạn 2002 - 2008.
Xu hướng này cũng xảy ra đối với các ngành dịch vụ sáng tạo; thị phần giao
dịch của khu vực này giữa các nước đang phát triển tăng từ 7,8 tỉ USD năm
2002 lên tới 21 tỉ USD năm 2008.
Vì sự chuyển biến tích cực này, các nước đang phát triển nên đưa các hàng
hóa sáng tạo vào danh mục sản phẩm của mình, đồng thời thực hiện các
cuộc đàm phán trong khuôn khổ Hệ thống Ưu đãi Thương mại Toàn cầu
giữa Các nước đang phát triển nhằm tạo thêm động lực để mở rộng hoạt
động thương mại giữa các nước thuộc thế giới thứ ba trong lĩnh vực đầy hứa
hẹn này.
Phối hợp để phát triển sáng tạo
Cần phải kết hợp hài hòa giữa các chính sách công và các lựa chọn chiến
lược để định hướng tiềm năng xã hội - kinh tế của nền kinh tế sáng tạo nhằm
đạt được những lợi ích về phát triển.
Đối với các nước đang phát triển, nên bắt đầu từ việc củng cố các năng lực
sáng tạo và xác định các khu vực sáng tạo có nhiều tiềm năng phát triển
thông qua các chính sách phối hợp.
Nên tập trung nỗ lực để vận hành "mối liên hệ sáng tạo" nhằm thu hút các
nhà đầu tư, xây dựng các năng lực kinh doanh sáng tạo, tạo điều kiện tiếp
cận thuận lợi hơn và cải thiện cơ sở hạ tầng để có thể sử dụng các công nghệ
thông tin liên lạc hiện đại, từ đó tận dụng được những lợi ích của quá trình
hòa nhập kỹ thuật số toàn cầu, và tối ưu hóa tiềm năng thương mại của các
sản phẩm sáng tạo trên cả thị trường nội địa và quốc tế.
Chắc chắn những việc làm trên sẽ đem đến một tác dụng phụ nữa, thể hiện
ở tỉ lệ tạo công ăn việc làm cao, các cơ hội củng cố năng lực đổi mới gia
tăng, và chất lượng đời sống văn hóa, xã hội ở các quốc gia này được nâng
cao hơn.
Tôn trọng sở hữu trí tuệ
Một thách thức lớn đối với việc xây dựng các chính sách cho nền kinh tế
sáng tạo có liên quan tới các quyền sở hữu trí tuệ: làm thế nào để đánh giá
giá trị của quyền sở hữu trí tuệ, làm thế nào để tái phân phối lợi nhuận, và
làm thế nào để quản lý các hoạt động đó.
Sự phát triển của truyền thông đa phương tiện đã tạo ra một thị trường mở
hỗ trợ hoạt động phân phối và chia sẻ các nội dung sáng tạo số hóa, đồng
thời những tranh cãi xung quanh việc bảo vệ hay chia sẻ quyền sở hữu trí tuệ
cũng đã trở nên hết sức phức tạp, liên quan tới cả các chính phủ, nghệ sĩ, nhà
sáng tạo, và kinh doanh.
Đây là thời điểm các chính phủ nên đánh giá lại những hạn chế của các luật
về quyền sở hữu trí tuệ hiện hành, từ đó điều chỉnh chúng cho phù hợp hơn
với tình hình thực tế mới bằng cách tạo ra một môi trường cạnh tranh trong
bối cảnh đối thoại đa phương.