
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN HỮU HÙNG
KỸ NĂNG CÔNG TÁC XÃ HỘI CÁ NHÂN
VỚI TRẺ EM MỒ CÔI CỦA CÁN BỘ XÃ HỘI
Chuyên ngành: Tâm lý học chuyên ngành
Mã số: 62 31 04 01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. GS. TS. Trần Hữu Luyến
2. PGS.TS. Bùi Thị Xuân Mai
HÀ NỘI - 2016

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:
* GS.TS.Trần Hữu Luyến và PGS.TS. Bùi Thị Xuân Mai - Quý thầy cô
giáo hƣớng dẫn đã tận tình chỉ bảo, giúp đỡ và động viên tôi hoàn thành luận
án này.
* Ban Giám đốc, Ban chủ nhiệm, các Thầy, Cô giáo Khoa Tâm lý,
Phòng đào tạo của Học viện Khoa học xã hội đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện
trong suốt thời gian tôi học và hoàn thành luận án.
* Ban Giám đốc, các cán bộ nhân viên và học sinh ở Làng trẻ em SOS
Hà Nội, Làng trẻ em SOS Việt Trì và Làng trẻ em Birla Hà Nội đã tham
gia, tạo điều kiện và nhiệt tình hỗ trợ tôi trong quá trình triển khai nghiên
cứu đề tài.
* Các Thầy, Cô, Anh, Chị và các bạn đồng nghiệp ở Trƣờng Đại học
Lao động – Xã hội đã động viên và cung cấp những ý kiến, kinh nghiệm quý
báu giúp tôi hoàn thiện luận án.
*Gia đình, ngƣời thân, bạn bè đã luôn bên cạnh tôi, cùng tôi chia sẻ
những khó khăn, giúp đỡ và khích lệ tôi trong quá trình thực hiện luận án.
Xin chân thành cám ơn!

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu và kết quả trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố
trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận án
Nguyễn Hữu Hùng

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHI N CỨU K N NG C NG
T C X HỘI C NH N VỚI TR EM MỒ C I CỦA C N BỘ X HỘI . 8
1.1. Các nghiên cứu ở nƣớc ngoài ..................................................................... 8
1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam ..................................................................... 17
Tiểu kết chƣơng 1 ............................................................................................ 22
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN NGHIÊN CỨU K N NG C NG T C
XÃ HỘI CÁ NHÂN VỚI TR EM MỒ CÔI CỦA CÁN BỘ XÃ HỘI ........ 24
2.1. Kỹ năng .................................................................................................... 24
2.2. Kỹ năng công tác xã hội ........................................................................... 31
2.3. Kỹ năng công tác xã hội cá nhân ............................................................. 36
2.4. Kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội ... 38
2.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến kỹ năng công tác xã hội cá nhân ................... 56
Tiểu kết chƣơng 2 ............................................................................................ 61
CHƢƠNG 3: TỔ CHỨC VÀ PHƢƠNG PH P NGHI N CỨU K N NG
C NG T C X HỘI C NH N VỚI TR MỒ C I CỦA C N BỘ X
HỘI .................................................................................................................. 62
3.1. Tổ chức nghiên cứu .................................................................................. 62
3.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 69

Tiểu kết chƣơng 3 ............................................................................................ 82
CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG K N NG C NG
TÁC XÃ HỘI CÁ NHÂN VỚI TR EM MỒ CÔI CỦA CÁN BỘ XÃ HỘI 83
4.1. Thực trạng chung về kỹ năng công tác xã hội cá nhân ........................... 83
4.2. Thực trạng mức độ từng kỹ năng cụ thể của kỹ năng công tác xã hội ... 85
4.3. Kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội . 116
4.4. Thực trạng yếu tố ảnh hƣởng đến kỹ năng công tác xã hội cá nhân ..... 127
4.5. Nghiên cứu một số trƣờng hợp điển hình về biểu hiện kỹ năng ............ 133
Tiểu kết chƣơng 4 .......................................................................................... 146
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................................... 147
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ............................................. 151
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 152
PHỤ LỤC

