Luận văn Thạc sĩ Công nghệ thông tin: Nghiên cứu và ứng dụng lý thuyết hàng đợi trong bài toán mô phỏng hoạt động một siêu thị

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ<br /> <br /> NGUYỄN THU THỦY<br /> <br /> NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG<br /> LÝ THUYẾT HÀNG ĐỢI TRONG BÀI TOÁN<br /> MÔ PHỎNG HOẠT ĐỘNG MỘT SIÊU THỊ<br /> <br /> Ngành: Công nghệ thông tin<br /> Chuyên ngành: Kỹ thuật phần mềm<br /> Mã số: 60480103<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÀNH CÔNG NGHỆ THÔNG TIN<br /> <br /> Hà Nội – 2017<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ<br /> <br /> NGUYỄN THU THỦY<br /> <br /> NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG<br /> LÝ THUYẾT HÀNG ĐỢI TRONG BÀI TOÁN<br /> MÔ PHỎNG HOẠT ĐỘNG MỘT SIÊU THỊ<br /> <br /> Ngành: Công nghệ thông tin<br /> Chuyên ngành: Kỹ thuật phần mềm<br /> Mã số: 60480103<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÀNH CÔNG NGHỆ THÔNG TIN<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TIẾN SĨ LÊ QUANG MINH<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện trên cơ<br /> sở tìm kiếm, thu thập, nghiên cứu, tổng hợp trình bày bằng văn bản. Các tài liệu tham<br /> khảo đều được nêu ở phần cuối của luận văn. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn<br /> là trung thực và không sao chép nguyên bản từ bất kì một nguồn tài liệu nào khác.<br /> Nếu có gì sai sót, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.<br /> HỌC VIÊN<br /> <br /> NGUYỄN THU THỦY<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ 1<br /> MỤC LỤC ................................................................................................................... 4<br /> DANH MỤC HÌNH VẼ............................................................................................... 6<br /> DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................... 7<br /> Chương 1: LÝ THUYẾT HÀNG ĐỢI ....................................................................... 10<br /> 1.1<br /> <br /> Các khái niệm cơ bản.................................................................................... 10<br /> <br /> 1.1.1<br /> <br /> Biến ngẫu nhiên ..................................................................................... 10<br /> <br /> 1.1.2<br /> <br /> Phân phối sác xuất thường gặp ............................................................... 10<br /> <br /> 1.1.3<br /> <br /> Khái niệm hàng đợi và lý thuyết hàng đợi .............................................. 13<br /> <br /> 1.1.4<br /> <br /> Kí hiệu Kendall ...................................................................................... 17<br /> <br /> 1.1.5<br /> <br /> Định nghĩa các độ đo hiệu suất............................................................... 18<br /> <br /> 1.1.6<br /> <br /> Luật Little .............................................................................................. 19<br /> <br /> 1.2<br /> <br /> Một số mô hình hàng đợi cơ bản ................................................................... 20<br /> <br /> 1.2.1<br /> <br /> Hệ thống một kênh phục vụ M/M/1........................................................ 20<br /> <br /> 1.2.2<br /> <br /> Hệ thống đa kênh phục vụ M/M/c .......................................................... 22<br /> <br /> 1.2.3<br /> <br /> Hệ thống hàng đợi có thời gian phục vụ chính xác (M/D/1) ................... 23<br /> <br /> 1.2.4<br /> <br /> Hệ thống hàng đợi giới hạn kích thước M/M/c/K ................................... 24<br /> <br /> 1.3<br /> <br /> Các điều kiện để bài toán có thể giải được bằng lý thuyết ............................. 25<br /> <br /> 1.4<br /> <br /> Phương pháp giải quyết bài toán bằng lý thuyết hàng đợi ............................. 26<br /> <br /> Chương 2: CÔNG CỤ MÔ PHỎNG GPSS WORLD ................................................. 27<br /> 2.1<br /> <br /> Cách tiếp cận mô phỏng................................................................................ 27<br /> <br /> 2.2<br /> <br /> Hiện trạng một số công cụ mô phỏng chuyên dụng ....................................... 27<br /> <br /> 2.3<br /> <br /> Giới thiệu về GPSS World ............................................................................ 28<br /> <br /> 2.3.1<br /> <br /> Đặc điểm nổi bật của ngôn ngữ GPSS World ......................................... 28<br /> <br /> 2.3.2<br /> <br /> Một số khái niệm trong GPSS World ..................................................... 29<br /> <br /> 2.3.3<br /> <br /> Các thực thể trong GPSS ........................................................................ 31<br /> <br /> 2.3.4<br /> <br /> Cú pháp lệnh GPSS ................................................................................ 35<br /> <br /> 2.3.5<br /> <br /> Các khối cơ bản trong GPSS .................................................................. 37<br /> <br /> 2.3.6<br /> <br /> Một số hàm thư viện .............................................................................. 43<br /> <br /> 2.3.7<br /> <br /> Cài đặt và sử dụng GPSS World Student Version................................... 43<br /> <br /> 2.4<br /> <br /> Hàng đợi có ưu tiên Priority Queueing.......................................................... 44<br /> <br /> 2.5<br /> <br /> Các bước mô phỏng bài toán trên GPSS World ............................................ 46<br /> <br /> CHƯƠNG 3: ỨNG DỤNG LÝ THUYẾT HÀNG ĐỢI VÀ CÔNG CỤ MÔ PHỎNG<br /> VÀO BÀI TOÁN HÀNG ĐỢI SIÊU THỊ.................................................................. 50<br /> 3.1<br /> <br /> Một số quan sát về hàng đợi siêu thị ............................................................. 50<br /> <br /> 3.2<br /> <br /> Bài toán xếp hàng gồm 1 phase phục vụ ....................................................... 51<br /> <br /> 3.2.1<br /> <br /> Phát biểu bài toán ................................................................................... 51<br /> <br /> 3.2.2<br /> <br /> Phân tích bài toán bằng lý thuyết hàng đợi. ............................................ 52<br /> <br /> 3.2.3<br /> <br /> Mô phỏng bài toán bằng công cụ mô phỏng ........................................... 53<br /> <br /> 3.3<br /> <br /> Bài toán xếp hàng nhiều phase phục vụ ........................................................ 58<br /> <br /> 3.3.1<br /> <br /> Phát biểu bài toán ................................................................................... 58<br /> <br /> 3.3.2<br /> <br /> Phân tích bài toán bằng lý thuyết hàng đợi ............................................. 59<br /> <br /> 3.3.3<br /> <br /> Mô phỏng bài toán bằng công cụ mô phỏng ........................................... 63<br /> <br /> KẾT LUẬN ............................................................................................................... 71<br /> <br />