BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
NGUYỄN MINH NGỌC
KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH VỂ BỆNH
ĐỘNG MẠCH VÀNH Ở BỆNH NHÂN ĐẾN CHỤP SPECT TẠI
BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG QUÂN ĐỘI 108 NĂM 2017
VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG
HÀ NỘI – 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
NGUYỄN MINH NGỌC
KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH VỂ BỆNH
ĐỘNG MẠCH VÀNH Ở BỆNH NHÂN ĐẾN CHỤP SPECT TẠI
BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG QUÂN ĐỘI 108 NĂM 2017
VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: Y TẾ CÔNG CỘNG
MÃ SỐ: 60.72.03.01
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM NGỌC HÙNG
HÀ NỘI - 2018
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn này, tôi đã nhận được
sự giúp đỡ nhiệt tình từ các cơ quan, tổ chức và cá nhân. Nhân đây, tôi xin gửi
lời cảm ơn sâu sắc lòng biết ơn chân thành đến các tập thể, cá nhân đã tạo
điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Trước hết tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Thăng
Long, Phòng Đào tạo của trường cùng tập thể các thầy cô giáo, những người
đã trang bị kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại
trường.
Với lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất, tôi xin trân trọng cảm ơn
TS. Phạm Ngọc Hùng, người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình
nghiên cứu và hoàn thiện đề tài.
Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến các đồng nghiệp tại Bệnh viện
Trung ương quân đội 108 nói chung và đồng nghiệp tại khoa Y học hạt nhân
bệnh viện Trung ương quân đội 108 nói riêng đã giúp đỡ tôi thu thập thông tin
và tổng hợp số liệu trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn
này.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, tháng 6 năm 2018
Học viên
Nguyễn Minh Ngọc
LỜI CAM ĐOAN
Kính gửi: Phòng Đào tạo Sau đại học Trường Đại Học Thăng Long
Bộ môn Y tế công cộng Trường Đại Học Thăng Long
Hội đồng chấm luận văn tốt ngiệp
Tôi xin cam đoan đề tài khóa luận này là công trình nghiên cứu của riêng
tôi, do chính bản thân tôi thực hiện. Tất cả số liệu trong luận văn này là trung
thực, khách quan và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào
khác. Nếu có điều gì sai sót tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn.
Hà Nội, tháng 6 năm 2018
Học viên
Nguyễn Minh Ngọc
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .............................................................. 2
1.1. Một số vấn đề liên quan tới bệnh lý của động mạch vành ........................ 2
1.2. Các yếu tố liên quan tới bệnh mạch vành ........................................ 7
1.3. Một số nghiên cứu về kiến thức, thái độ thực hành về bệnh mạch
vành trên thế giới và Việt Nam. ..................................................................... 21
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............... 24
2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu ................................. 24
2.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................ 24
2.3. Các biến số và chỉ số ...................................................................... 25
2.4. Kỹ thuật / phương pháp thu thập thông tin .................................... 30
2.5. Quy trình thu thập thông tin ........................................................... 31
2.6. Sai số và biện pháp khống chế sai số ............................................. 31
2.7. Xử lý và phân tích số liệu ............................................................... 32
2.8. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu .................................................. 33
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................................... 34
3.1. Đặc điểm chung về đối tượng nghiên cứu...................................... 34
3.2. Thực trạng kiến thức, thái độ, thực hành của đối tượng nghiên cứu
về bệnh động mạch vành ................................................................................ 37
3.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành về bệnh động
mạch vành của đối tượng nghiên cứu ............................................................ 50
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ................................................................................. 57
4.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu .............................................. 57
4.2. Kiến thức, thái độ, thực hành về bệnh động mạch vành của đối tượng
nghiên cứu ...................................................................................................... 57
4.3. Một số yếu tố liên quan tới kiến thức, thái độ và thực hành về bệnh mạch
vành của đối tượng nghiên cứu ...................................................................... 60
KẾT LUẬN ................................................................................................... 62
1. Kiến thức, thái độ, thực hành về bệnh động mạch vành của đối tượng
nghiên cứu ...................................................................................................... 62
2. Nghiên cứu đã phân tích được một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái
độ, thực hành về bệnh động mạch vành của đối tượng nghiên cứu gồm : .... 62
KHUYẾN NGHỊ ................................................................................................ 63
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 64
DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1. Phan bố của dối tượng nghien cứu theo tuổi ................................... 34
Bảng 3.2. Phân bố của đối tượng theo giới tính ............................................... 34
Bảng 3.3. Phân bố của đối tượng nghiên cứu theo nghề nghiệp ....................... 35
Bảng 3.4. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo trình độ học vấn ...................... 36
Bảng 3.5. Kiến thức của ĐTNC về khái niệm, triệu chứng, sự nguy hiểm của
bệnh ĐMV ................................................................................................... 37
Bảng 3.6. Kiến thức của ĐTNC về biến chứng của bệnh ĐMV ...................... 38
Bảng 3.7. Kiến thức của đối tượng nghiên cứu về nguy cơ gây bệnh .............. 39
Bảng 3.8. Kiến thức của ĐTNC về nguyên nhân gây bệnh ............................ 40
Bảng 3.9. Kiến thức của đối tượng về điều trị ĐMV ....................................... 41
Bảng 3.10. Kiến thức của ĐTNC về biện pháp phòng chống bệnh ĐMV ....... 43
Bảng 3.11. Đánh giá kiến thức chung của ĐTNC phòng chống bệnh ĐMV ... 43
Bảng 3.12. Thái độ của ĐTNC đối với bệnh ĐMV và biến chứng của bệnh . 45
Bảng 3.13. Kết quả điều tra chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân ...................... 47
Bảng 3.14. Khoảng cách từ nhà người bệnh đến nơi làm việc ........................ 48
Bảng 3.15. Chế độ luyện tập thể lực của bệnh nhân ........................................ 49
Bảng 3.16. Đánh giá thực hành chung của ĐTNC phòng chống bệnh ĐMV .. 50
Bảng 3.17. Mối liên quan giữa tuổi với kiến thức về bệnh ĐMV của ĐTNC . 50
Bảng 3.18. Mối liên quan giữa giới với kiến thức về bệnh ĐMV của ĐTNC . 51
Bảng 3.19. Mối liên quan giữa nghề nghiệp với kiến thức về bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 51
Bảng 3.20. Mối liên quan giữa tdhv với kiến thức về bệnh ĐMV của ĐTNC 51
Bảng 3.21. Mối liên quan giữa giới với thái dộ về phong bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 52
Bảng 3.22. Mối liên quan giữa tuổi với thái dộ về phong bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 52
Bảng 3.23. Mối liên quan giữa nghề nghiệp với thái dộ về phong bệnh ĐMV
của ĐTNC ................................................................................................... 52
Bảng 3.24. Mối liên quan giữa trình dộ học vấn với thái dộ về phong bệnh
ĐMV của ĐTNC ................................................................................................ 53
Bảng 3.25. Mối liên quan giữa kiến thức với thái dộ về phong bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 53
Bảng 3.26. Mối liên quan giữa tuổi với thực hanh về phong bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 54
Bảng 3.27. Mối liên quan giữa giới với thực hanh về phong bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 54
Bảng 3.28. Mối liên quan giữa nghề nghiệp với thực hanh về phong bệnh ĐMV
của ĐTNC ................................................................................................... 55
Bảng 3.29. Mối liên quan giữa trình dộ học vấn với thực hanh về phong bệnh
ĐMV của ĐTNC ................................................................................................ 55
Bảng 3.30. Mối liên quan giữa kiến thức với thực hanh về phong bệnh ĐMV
của ĐTNC ................................................................................................... 56
Bảng 3.31. Mối liên quan giữa thái dộ với thực hanh về phong bệnh ĐMV của
ĐTNC ................................................................................................... 56
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Kiến thức của ĐTNC về khả năng phòng chống bệnh ĐMV ...... 42
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ đối tượng nghiên cứu về thái độ đối với bệnh ĐMV .......... 44
DANH MỤC VIẾT TẮT
AHA/ACC American Heart Association/American College of
Cardiology
Hội tim mạch Hoa Kỳ /Trường tim mạch Hoa Kỳ
BKT Bơm kim tiêm
BMI Body mass index (chỉ số khối cơ thể)
BV Bệnh viện
BYT Bộ y tế
CCS Canada Cardiology Society
Hội tim mạch Canada
CRP C- Reactive Protein (protein phản ứng C)
ĐMV Động mạch vành
ĐTĐ Đái tháo đường
GM-CSF Granulocyte-macrophage Colony Stimulating Factor
(Yếu tố kích thích sinh sản bạch cầu hạt-đại thực bào)
HDL-c High density lipoprotein cholesterol
IFN Interferon
IL Interleukin
KSNK Kiểm soát nhiễm khuẩn
LAD Left Anterior Descending Coronary Artery
Động mạch liên thất trước
LCx Circumflex Coronary Artery (Động mạch mũ)
LDL-c Low density lipoprotein cholesterol
NB Người bệnh
NMCT Nhồi máu cơ tim
QĐ Quyết định
RCA Right Coronary Artery (Động mạch vành phải)
RLLM Rối loạn lipid máu
SL Số lượng
TGF-β Transforming Growth Factor-beta
Yếu tố sinh trưởng chuyển dạng beta
Th Tế bào T hỗ trợ
THA Tăng huyết áp
TNF Tumor Necrosis Factor (Yếu tố hoại tử u)
TT Thông tư
VXĐM Vữa xơ động mạch
WHO Tổ chức y tế thế giới
ĐẶT VẤN ĐỀ
Bệnh động mạch vành là bệnh tim mạch phổ biến trên thế giới. Bệnh
mạch vành đang là vấn đề thời sự và ngày càng có xu hướng gia tăng. Bệnh có
diễn biến phức tạp, nhiều biến chứng nặng nề, nguy hiểm đe dọa tính mạng
người bệnh và tốn kém trong theo dõi và điều trị. Theo Tổ chức Y tế Thế giới,
bệnh tim mạch đang là nguyên nhân tử vong hàng đầu trên toàn thế giới và cao
nhất ở các nước đang phát triển. Mỗi năm, người chết do bệnh tim và đột quỵ
nhiều hơn cả ung thư, lao, sốt rét và HIV cộng lại. Như các các nước đang phát
triển, theo số liệu thống kê, hiện Việt Nam có 16,3% dân số (trên 25 tuổi) ở
miền Bắc bị bệnh tim mạch, đứng đầu là bệnh mạch vành. Theo các nghiên cứu
trên thế giới, bệnh mạch vành có nhiều yếu tố nguy cơ, hững yếu tố này đó có
thể được điều trị tích cực bằng thuốc, biện pháp can thiệp hoặc có thể được dự
phòng từ chính đối tượng bệnh nhân. Tại khoa Y học Hạt nhân Bệnh viện
Trung Ương quân đội 108, khoảng 500 bệnh nhân được gửi đến chụp xạ hình
tưới máu cơ tim với mục đích chẩn đoán bệnh mạch vành. Đối tượng bệnh
nhân đến khám phong phú đa dạng bao gồi cả quân nhân và nhân dân, ở mọi
miền đất nước được bác sĩ tim mạch khám xét, chỉ định chụp xạ hình.
Để có những lời khuyến cáo tới bệnh nhân được chu đáo và khoa hoc hơn,
chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Kiến thức, thái độ, thực hành vể bệnh động
mạch vành ở bệnh nhân đến chụp Spect tại Bệnh viện Trung ương Quân
đội 108 năm 2017 và một số yếu tố liên quan” nhằm hai mục tiêu:
1. Mô tả thực trạng kiến thức, thái độ, thực hành của bệnh nhân mắc
bệnh động mạch vành đến chụp SPECT tại bệnh viện Trung ương quân đội
108, năm 2017.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, thực hành về
phòng chống bệnh Động mạch vành của đối tượng nghiên cứu
1