i
MỞ ĐẦU
Chi NSNN (bao gồm chi thường xuyên chi đầu tư ) gắn liền với với
việc duy trì tồn tại hoạt động của bộ máy nhà nước, thực hiện các chức
năng của Nhà nước. Trong đó chi thường xuyên có tính chất tiêu hao trực tiếp
không tính chất thu hồi như chi đầu tư, do vậy để đảm bảo việc sử dụng
NSNN trong việc chi thường xuyên hiệu quả, đúng như mục đích yêu cầu
đã đặt ra, Nhà nước giao nhiệm vụ cho các quan chức năng như Tài chính,
Kho bạc Nhà nước kiểm tra kiểm soát việc chi tiêu của các đơn vị sử dụng
NSNN. Nâng cao hiệu quả của công tác kiểm soát các khoản chi thường
xuyên của NSNN luôn luôn được đặt ra, nhằm đảm bảo kỷ luật tài chính, s
dụng hiệu quả các nguồn lực, không gây lãng phí cho NSNN, để làm được
việc này cần những giải pháp nhằm hòan thiện công tác kiểm sóat chi
thường xuyên từ quan quan lý cấp sở. Xuất phát từ việc nghiên cứu
môi trường thực tế công việc tại KBNN Tây Hồ, tôi quyết định , tôi đã
chọn đề tài nghiên cứu “Hoàn thiện công tác kiểm soát các khoản chi
thường xuyên của NSNN qua Kho bạc Nhà nước Tây Hồ” làm đề tài luận
văn thạc sỹ kinh tế của tôi.
Chương 1
CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ
KIỂM SOÁT CHI QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC
1.1- Chi NSNN và đặc điểm chi thường xuyên của NSNN
1.1.1 Khái niệm chi NSNN
Chi NSNN thể hiện các quan hệ tài chính tiền tệ được hình thành trong
quá trình phân phối sử dụng quỹ NSNN nhằm đảm bảo các nhu cầu chi
ii
tiêu của bộ máy Nhà nước thực hiện các chức năng chính trị, kinh tế, xã
hội của Nhà nước.
1.1.2- Đặc điểm chi thường xuyên NSNN
Chi thường xuyên những khoản chi tính chất đều không thể trì
hoãn, không thể gián đoạn, không mang tính hoàn trả trực tiếp, gắn liền với
việc thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên của Nhà nước .
Chi thường xuyên bao gồm : Chi cho các hoạt động sự nghiệp giáo dục
đào tạo, y tế, hội, các hoạt động sự nghiệp kinh tế, quốc phòng, an ninh
trật tự an toàn hội, hoạt động của các quan Đảng các tchức
chính trị xã hội, chi trợ giá …
1.2- Kiểm soát chi qua KBNN
1.2.1.-Khái niệm và sự cần thiết phải kiểm soát chi NSNN
Kiểm soát chi NSNN là quá trình các quan có thẩm quyền thực hiện
thẩm định, kiểm tra, kiểm soát các khoản chi NSNN trên cơ sở những nguyên
tắc, hình thức phương pháp quản tài chính đảm bảo các khoản chi thực
hiện theo đúng các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi do Nhà nước
quy định.
1.2.2- Nội dung kiểm soát chi :
- Kiểm soát các điều kiện chi trả, thanh toán :
+ trong dtoán NSNN được giao : Dự toán được quan thẩm
quyền phân bổ cho đơn vị sử dụng NSNN. Căn cứ vào bản dự toán, Kho bạc
theo dõi và cấp phát cho đơn vị trong phạm vi dự toán được giao.
+ Đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi : Căn cứ vào hồ chứng từ
thanh toán của đơn vị , KBNN thực hiện kiểm soát , bảo đảm đúng chế độ,
tiêu chuẩn, định mức chi NSNN do quan Nhà nước thẩm quyền quy
định. Các khoản chi phải đảm bảo định mức, tiêu chuẩn đã quy định như :
iii
Định mức chi tiêu hội nghị, công tác phí, các tiêu chuẩn như điện thoại, mua
sắm ô tô…
+ Được thủ trưởng đơn vị hoặc người được uỷ quyền quyết định chi,
chứng từ bao gồm các giấy rút dtoán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản,
bảng kê thanh tóan, giấy đề nghị thanh toán tạm ứng v..v...
+ Có đầy đủ hồ sơ, chứng từ hợp pháp, hợp lệ theo quy định liên quan
đến từng khoản chi.
- Kiểm soát theo hình thức chi trả, thanh toán NSNN.
+ Đối với các khoản chi theo hình thức dự toán, căn cứ vào giấy rút dự
toán NSNN kèm theo các hồ thanh toán của đơn vị, KBNN nơi giao dịch
tiến hành kiểm soát thanh toán. Nếu đủ điều kiện theo quy định, thì
KBNN thực hiện thanh toán trực tiếp cho người hưởng lương, trợ cấp hội
người cung cấp hàng hoá, dịch vụ hoặc thanh toán qua đơn vị sử dụng
NSNN. Nếu chưa đủ điều kiện thanh toán, KBNN cấp tạm ứng cho đơn vị.
+ Đối với những khoản chi câp phát bằng hình thức lệnh chi tiền,
KBNN thực hiện xuất quỹ NSNN thanh toán cho đơn vị sử dụng NSNN
theo nội dung ghi trong lệnh chi tiền của quan tài chính. KBNN chỉ chịu
trách nhiệm kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của chứng từ, tổ chức hạch toán
theo đúng Mục lục Ngân sách Nhà nước.
1.2.3 - Những nhân tố ảnh hưởng tới công tác kiểm soát chi qua KBNN
Công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN bị tác động bởi nhiều nhân tố
như : Dự toán ngân sách, chế độ , tiêu chuẩn, định mức chi NSNN, sự phối
hợp giữa các cơ quan liên quan, ý thức chấp hành Luật Ngân sách của các đơn
vị sử dụng ngân sách, hệ thống KBNN. Điều này đòi hỏi ngành KBNN phải
cácphương án giải pháp nhằm thích ứng với các nhân tố này, tìm ra cách
thức quản lý có hiệu quả nhất.
1.3 - Kinh nghiệm kiểm soát chi NSNN của một số nước trên thế giới.
iv
Qua việc quản chi NSNN của Cộng hòa Pháp Singapor, rút ra một số
kinh nghiệm cho Việt Nam trong việc nghiên cứu, triển khai việc quản
NSNN theo kết quả đầu ra.
v
Chương 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT
CHI THƯỜNG XUYÊN CỦA NSNN QUA KBNN TÂY HỒ
2.1 Tổng quan về tình hình chi NSNN qua KBNN Tây Hồ
Với chức năng quyền hạn của một KBNN cấp huyện, nhiệm vụ
kiểm soát chi thường xuyên của KBNN Tây Hồ tập trung vào các đơn vị sử
dụng NSNN các đơn vị thực hiện chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm vsử
dụng biên chế (đơn vị khoán chi) các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ, tự
chịu trách nhiệm v thực hiện nhiệm vụ, t chức bộ máy, biên chế tài
chính. Trong các năm 2004,2005,2006 số Chi NSNN qua KBNN Tây Hồ như
sau:
Bảng 2.1 : Chi NSNN qua KBNN Tây Hồ Đơn vị : triệu đồng, %
Cấp ngân sách
2004
2005
So sánh
2005/2004
So sánh
2006/2005
Trung ương
92.030
162.692
176,78
99,76
Chi đầu tư XDCB
74.684
129.900
173,93
125,46
Chi thường xuyên
17.346
32.792
189,46
116,25
Thành phố
233.256
307.195
131,69
123,81
Chi đầu tư XDCB
212.492
285.191
134,21
125,46
Chi thường xuyên
20.764
22.004
105,97
102,44
Quận
111.060
167.049
150,41
86,86
Chi đầu tư XDCB
44.926
92.202
205,23
65,6
Chi thường xuyên
66.314
74.847
113,17
113,06
Phường
14.134
18.283
129,54
126,63
Tổng chi NSNN
450.477
655.219
145,45
108,5
Nguồn : KBNN Tây Hồ