Luận văn tốt nghiệp ĐHSP: Gia đình ở thành phố Hồ Chí Minh trong thời kì đổi mới hiện nay

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM<br /> KHOA : GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ<br /> <br /> TRẦN THỊ XUÂN ĐÀO<br /> <br /> GIA ĐÌNH Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> TRONG THỜI KÌ ĐỔI MỚI HIỆN NAY<br /> <br /> LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐHSP<br /> CHUYÊN NGÀNH : GDCT<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học : Thạc sĩ Nguyễn Thị Thu Hà<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh 2000<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> MỤC LỤC............................................................................................................. 2<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... 3<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 4<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> PHẦN NỘI DUNG ............................................................................................... 7<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> Chương 1 : GIA ĐÌNH, MỐI QUAN HỆ GIỮA GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI .............. 7<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 1.1 Khái niệm về gia đình ...................................................................................... 7<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 1.2. Mối quan hệ giữa gia đình và xã hội .............................................................. 8<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 1.3 Đặc điểm nổi bật của gia đình truyền thống Việt Nam ................................. 12<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> Chương 2. THỰC TRẠNG CỦA GIA ĐÌNH Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> TRONG THỜI KÌ ĐỔI MỚI. .................................................................................. 18<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 2.1. Đặc điểm kinh tế- văn hóa ở thành phố Hồ Chí Minh.................................. 18<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 2.2. Thực trạng của gia đình ở thành phố Hồ Chí Minh trong thời kì đổi mới. . 20<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> Chương 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIÊN NGHỊ .............................................. 35<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 3.1 Những yếu tố cần thiết tạo nên độ bền vững của gia đình ............................ 35<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> 3.2 Những kiến nghị và giải pháp ........................................................................ 36<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> KẾT LUẬN ......................................................................................................... 42<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 43<br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> T<br /> 0<br /> 4<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Trong suốt thời gian học ở trường, để đạt được kết quả ngày hôm nay, em xin<br /> chân thành cảm ơn :<br /> Các thầy cô trường Đại Học Sư Phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt là thầy<br /> cô khoa Giáo Dục Chính Trị đã tận tình giảng dạy cho em trong suốt khóa học.<br /> Thạc sĩ : Nguyền Thị Thu Hà đã hết lòng tận tâm hướng dẫn cho em hoàn thành<br /> tốt luận văn tốt nghiệp này.<br /> Cha mẹ đã nuôi dưỡng, bạn bè đã cổ vũ động viên.<br /> <br /> Sinh viên<br /> Trần Thị Xuân Dào<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI<br /> Cánh cửa của thế kỷ 21 đã mở. Nhân loại đang bước vào một thiên niên kỉ mới<br /> với biết bao tin yêu hy vọng. Đặc biệt là sự thức tỉnh của con Rồng Châu Á. Đó là một<br /> sự chuyển mình của những quốc gia nông nghiệp vốn nghèo nàn lạc hậu trở thành<br /> những đất nước công nghiệp tiên tiến. Trong đó có Việt Nam. Hòa với bước đi chung<br /> của các nước trong khu vực, Tổ quốc thân yêu của chúng ta đang từng ngày từng giờ<br /> thay da đổi thịt. Xúc động trước niềm vui đó, tôi chợt nhớ đến lời dạy của Bác Hồ<br /> kính yêu:<br /> “Còn non, còn nước, còn người<br /> Tháng giặc Mỹ la xây dựng hơn mười ngày nay”<br /> Quả thật, nhờ chính sách đổi mới toàn diện của Đảng và Nhà nước, trong những<br /> năm gần đây đất nước Việt Nam có nhiều biến đổi về mọi mặt: Kinh tế -chính trị - văn<br /> hoá - xã hội . . . Nước ta đã tiếp thu được nhiều thành tựu to lớn về khoa học kĩ thuật<br /> trên thế giới. Chính vì thế, đời sống vật chất của người dân được nâng cao rõ rệt. Tuy<br /> nhiên một số giá trị đạo đức suy giảm dẫn đến nhiều tệ nạn xã hội xuất hiện như: phá<br /> hoại môi trường tự nhiên, ma túy, mại dâm gắn liền với bệnh AIDS đang đe dọa tính<br /> mạng con người, tình trạng ly hôn ngày càng cao . . . Đặc biệt là ở thành phố Hồ Chí<br /> Minh. Đây là một thành phố trẻ, đã từng được mệnh danh là "Hòn ngọc Viễn Đông".<br /> Ngày nay, thành phố Hồ Chí Minh là một trung tâm kinh tế - văn hóa của cả nước. Ai<br /> đã từng đến Sài Gòn trước đây và thành phố Hồ Chí Minh hiện nay sẽ không khỏi<br /> ngạc nhiên trước tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa của nó. Cánh cửa thành phố Hồ<br /> Chí Minh luôn rộng mở để đón nhận những luồng gió mới của thời đại. Trước những<br /> biến đổi dồn dập như thế, chắc chắn sẽ dẫn đến những kết quả tốt đẹp cũng như những<br /> hậu quả khó tránh khỏi.<br /> Một thiết chế xã hội lâu đời nhất, bền vững nhất, nhưng cũng nhạy cảm nhất đối<br /> với mọi biến đổi của xã hội đó là gia đình. Sự biến đổi đó lúc đầu diễn ra một cách âm<br /> thầm trong từng gia đình và dần dần lan ra tạo thành những “ý niệm” xã hội.<br /> Gần đây, bên cạnh niềm phấn khởi trước sự đổi mới của bộ mặt thành phố, có<br /> nhiều ý kiến lo ngại cho sự bền vững của gia đình ở thành phố Hồ Chí Minh trong<br /> thời kì đổi mới. Đây không chỉ là mối quan tâm của một số người mà là cả cộng đồng,<br /> trong đó có bản thân tôi. Tôi quyết tâm chọn đề tài “Gia đình ở thành phố Hồ Chí<br /> Minh trong thời kì đổi mới hiện nay” với mong ước tìm hiểu về một vấn đề có tính<br /> cấp bách của xã hội, hy vọng tìm ra một giải pháp nào đó đóng góp một phần công<br /> sức vào sự phát triển của đất nước.<br /> <br /> 2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI<br /> Không phải ngẫu nhiên mà Liên hiệp quốc đã chọn năm 1994 làm “năm Quốc tế<br /> gia đình”. Điều đó nói lên rằng vấn đề gia đình không chỉ là của riêng ai mà là mối<br /> quan tâm của toàn nhân loại từ ngàn xưa, cho đến hôm nay và mãi mãi đến mai sau.<br /> Trong thập niên cuối của thế kĩ 20, vấn đề gia đình trở thành vấn đề thời sự nóng<br /> bỏng ở các nước khu vực Châu Á, Đông Nam Châu Á - một khu vực vốn có những<br /> truyền thống đề cao gia đình trong sự hình thành và phát triển nhân cách con người, sự<br /> tồn tại và phát triển của xã hội. Chưa bao giờ vấn đề này thu hút sự nghiên cứu của<br /> giới chuyên môn cũng như các giới chính trị như thời gian này. Người ta đề cập đến<br /> sự ảnh hưởng của văn hóa phương Tây, đến sự biến đổi về kinh tế - văn hóa - xã hội<br /> đã tác động mạnh mẽ đến từng gia đình,<br /> ở Việt Nam nói chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, cũng có nhiều bài<br /> viết, nhiều đề tài nghiên cứu đăng tải trên các tạp chí, sách, báo về vấn đề gia đình<br /> Việt Nam nói chung và gia đình ở thành phố Hồ Chí Minh nói riêng trong thời kì đổi<br /> mới.<br /> - Gia đình Việt Nam ngày nay do Lê Thi(chủ biên) - nhà xuất bản khoa học xã<br /> hội, Hà Nội 1996.<br /> Vai trò của gia đình trong việc xây dựng nhân cách con người Việt Nam của Lê<br /> Thi - Nhà xuất bản Phụ nữ, Hà Nội 1997.<br /> Gia đình Việl Nam trong sự đổi mới của đất nước của Lê Thi - Tạp chí thông tin<br /> lý luận, số 8/1995.<br /> Vấn đề gia đình và việc thực hiện hóa chức năng gia đình hiện nay - Tạp chí<br /> khoa học Phụ nữ, số 3/1995.<br /> Tiếp cận giá trị trong việc nghiên cứu gia đình và phụ nữ Phạm Minh Hạc -Tạp<br /> chí khoa học Phụ nữ, số4/1995.<br /> - Cần đẩy mạnh hơn nữa việc nghiên cứu về gia đình Việt Nam của Nguyền<br /> Khánh - Tạp chí Phụ nữ, số 7/1995.<br /> Hôn nhân và gia đình ở thành phố Hồ Chí Minh(nhận diện và dự báo) của<br /> Nguyễn Minh Hòa - Nhà xuất bản thành phố Hồ Chí Minh, 1998.<br /> Gia đình Việt Nam với chức năng xã hội hóa của Lê Ngọc Văn - Nhà xuất bản<br /> Giáo dục, 1996.<br /> Bốn năm được học dưới mái trường sư phạm, khoa Giáo Dục Chính Trị, các<br /> thầy cô đã “khai tâm” cho tôi nhiều vấn đề mới mẻ. Từ một cô học sinh non nớt với<br /> vốn kiến thức ít ỏi về vấn đề chính trị - xã hội tôi nay sắp trở thành một “kĩ sư tâm<br /> <br />