Là một trong 38 dự luật, pháp lệnh được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị đưa vào chương trình chuẩn bị xây dựng luật, pháp lệnh của QH khóa XIII, Luật Biểu tình đã nhận được sự quan tâm của dư luận.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Luật biểu tình những đòi hỏi từ thực tiễn về việc đảm bảo quyền chính trị của công dân
- Cù Văn Trung
K53 –Chính trị học
Luật Biểu tình: Những đòi hỏi từ thực tiễn về việc đảm bảo quyền
chính trị của công dân
Là một trong 38 dự luật, pháp lệnh được Ủy ban Thường v ụ Qu ốc h ội đ ề
nghị đưa vào chương trình chuẩn bị xây dựng luật, pháp lệnh của QH khóa XIII,
Luật Biểu tình đã nhận được sự quan tâm của dư luận. Cho rằng bi ểu tình là
một trong những quyền tự do của người dân, là câu chuyện bình thường trong
xã hội văn minh, nhiều ý kiến đề nghị Luật Biểu tình cần sớm được ban hành
để điều chỉnh những hoạt động của thực tiễn.
1. Khái niệm biểu tình
Theo định nghĩa của Từ điển Tiếng Việt, NXB Đà Nẵng và Trung tâm Từ
điển học do GS Hoàng Phê chủ biên xuất bản năm 1998 có ghi: Biểu tình là đấu
tranh bằng cách tụ họp đông đảo để bày tỏ ý chí, nguyện vọng và biểu dương
lực lượng chung. Hiểu rộng ra, biểu tình là một hình thức hành động bất bạo
động nhằm thể hiện mục đích, bày tỏ quan điểm ủng hộ hoặc ph ản đối về m ột
vấn đề công cộng nào đấy. Song lâu nay, trong suy nghĩ c ủa không ít ng ười,
biểu tình vẫn được hiểu nhầm sang ý nghĩa chống đối. Ngay tại diễn đàn QH
cũng có ý kiến cho rằng chưa nên ban hành Luật Biểu tình bởi nh ư vậy sẽ gây
khó khăn cho công tác quản lý xã hội khi các đối tượng xấu lợi dụng biểu tình
để gây rối. Tuy nhiên theo theo ý kiến tôi cho rằng bi ểu tình là m ột trong nh ững
quyền tự do của công dân. Biểu tình cũng không có nghĩa là chống đ ối. B ởi
- trước chủ trương, hành động đúng đắn của Nhà nước, người dân ủng hộ thì h ọ
xuống đường để bày tỏ quan điểm, thái độ. Ngược lại, có nh ững vấn đề liên
quan tới đời sống, người dân không đồng tình thì h ọ cũng được quy ền bi ểu tình
để phản đối. Việc sớm ban hành Luật Biểu tình sẽ giúp người dân th ực hiện
quyền bày tỏ thái độ của mình một cách chính đáng. Hơn nữa, luật s ẽ quy đ ịnh
quyền, nghĩa vụ của người dân khi tham gia biểu tình, nh ững vấn đề liên quan
tới địa điểm, nội dung… cũng sẽ được thể chế hóa sẽ là điều kiện thuận l ợi
trong công tác quản lý hoạt động biểu tình đúng pháp luật.
2. Quyền biểu thị thái độ của người dân
Trong hệ thống pháp luật của Việt Nam, từ lâu quyền biểu tình đã được
đề cập trong Hiến pháp. Điều 25, Hiến pháp năm 1959 ghi rõ "Công dân nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có các quyền tự do ngôn luận, báo chí, hội h ọp,
lập hội và biểu tình". Hiến pháp năm 1980, tại Điều 67 cũng có quy định " Công
dân có các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp, tự do lập hội,
tự do biểu tình phù hợp với lợi ích của CNXH và của nhân dân. Nhà nước tạo
điều kiện vật chất cần thiết để công dân sử dụng các quyền đó. Không ai được
lợi dụng các quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của Nhà nước và của
nhân dân". Điều 69, Hiến pháp năm 1992 cũng quy định " Công dân có quyền tự
do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin, có quyền hội họp, l ập
hội, biểu tình theo quy định của pháp luật ". Và tại Hiến pháp 1992 (được sửa
đổi năm 2001) điều 69 vẫn được giữ nguyên.
Như vậy, tại các bản Hiến pháp được ban hành t ừ khi l ập n ước đ ến nay,
dù ở những mức độ khác nhau, song quyền biểu tình của người dân luôn được
đề cập. Tuy nhiên, theo đánh giá của các nhà lập pháp, hiện chúng ta m ới ch ỉ có
- Nghị định 38 của Chính phủ ban hành năm 2005 Quy định một số biện pháp bảo
đảm trật tự công cộng mà chưa có Luật Biểu tình nhằm thể ch ế hóa các quy
định của Hiến pháp. Tại các dự thảo Luật Khiếu nại, t ố cáo đang đ ược QH cho
ý kiến, cũng mới chỉ đề cập tới các hình thức khiếu nại, t ố cáo t ụ t ập đông
người mà chưa đề nội dung biểu tình.
Trước thực tế ngày càng xuất hiện nhiều hơn các cuộc " tụ tập đông
người", đình công. Tại kỳ họp thứ hai, QH khóa XIII đang di ễn ra, khi góp ý
chương trình làm luật của QH khóa này, nhiều ý kiến đề xuất c ần xây d ựng
ngay Luật Biểu tình vì đây là một đòi hỏi bức thiết từ cuộc sống.
Thực tiễn càng đa dạng, càng cần có pháp luật để đi ều ch ỉnh. S ự c ần
thiết phải ban hành Luật Biểu tình tại nước ta hiện nay s ẽ góp ph ần th ực hi ện
dân chủ trong kỷ cương và bảo đảm sự tôn nghiêm của luật pháp.