ế tay vô hình” c a Adam Smith: ủ
chính tr c đi n n i ở ị ổ ể ổ ti ng ế
i, là ti n b i l n ấ ủ ố ớ nh t c a Mác. Ông có
ề ế ề ị ế ớ ấ ắ t có giá tr trong đó chúng ta ph i nh c
ọ ế ậ ế “bàn tay vô hình” c a ông.
ộ ơ ế ủ ứ
ườ
ộ ế ế ọ ổ ể
ể ế ộ ổ
ả ự ế ơ ở ả ườ
ả ự ẩ ộ i thìch là s n ph m c a ng u nhiên, đ c ng ph i d a trên c s t ủ ả
ườ i. ồ ạ ơ ở ự do ẫ ổ ớ
i ích công ằ ấ mà xu t phát t ấ
i ích ợ ủ ụ
ợ
ự xu t phát. Khi ch y theo l c hình thành b i m t i ích công ọ ộ bàn tay vô hình d n d t m i ở
i ích công, ph c v cho l ấ ượ i ph c v cho l ụ ụ ụ ụ ườ ợ ợ
ằ ố
ế
ng ủ ố
t đ ả
, t ế ự ự
ữ
ế ệ ầ
t c .Theo ông quan h gi a ng ạ i quy t t ệ ệ ữ
ch có CNTB m i là ế ỉ
c xây d ng trên c s các quy lu t t ậ ự
c đó là không bình th ế ộ ừ
ng. T ,ế
a/ Lý thuy t “bàn Adam Smith là nhà kinh t Anh và trên th gi nhi u lý lu n r ả H c thuy t “bàn tay đ n lý thuy t ủ ế ế ị vô hình” nghiên c u c ch ho t đ ng c a m t c ch th ạ ộ ơ ủ ạ tranh và nó cũng ph n ánh quan đi m chung c a tr ng c nh ả h c c đi n.Theo ông, m t ch đ kinh t các nhà kinh t bình ộ ng ph i d a trên c s s n xu t và trao đ i hàng hóavà m t th ấ ườ hàng hóa bình th n n kinh t ề c l c nh tranh. Ng ỉ ượ ạ ạ ườ Liên minh trao đ i là đ c tính đoán và ngu d t c a con ng ặ ố ủ i. Nó t n t v n có c a con ng i vĩnh vi n v i loài ễ ủ ố ổ ả i trong quá trình trao đ i s n ng i.ườ Ông cho r ng m i ng ườ ỗ l ph m không ai xu t phát t l ừ ợ ừ ợ ẩ cá nhân c a mình. L i th cá nhân chính là m c đích, là ế i ích cá nhân thì l đ ng l c ợ ạ ộ c ng cũng đ ắ ẫ ộ ng ộ i ích xã h i. Bàntay vô hình đó không n m trong ý mu n ban đ u c a con ầ ủ i.ườ Bàn tay vô hình đó chính là các quy lu t kinh t ng ậ i. Adam khách quan chi ph i hành đ ng c a con ườ ộ Smith g i h th ng các quy lu t khách quan đó là m t tr ậ t ộ ậ ọ ệ ố ế ể cho các quy ch ra các đi u ki n c n thi thiên đ nh. Ông t ề ỉ ị ự ệ ầ ể s n xu t trao s t n t lu t ho t đ ng là: ph i có i và phát tri n ấ ự ồ ạ ả ạ ộ ậ do ph i phát tri n trên c s t đ i hàng hóa, n n kinh t ơ ở ự ề ể ả ế ổ do m ud ch. Quá trình y đ kinh t ở c th c hi n b i ệ ậ ị ượ ấ Không ai i ích cá nhân. chính quá trình c nh tranh gi a các l ợ ạ ng s t đ ng c n k ho ch, không ai c n m nh l nh, th tr ẽ ự ộ ị ườ ầ i là quan gi i và ng ườ ườ ế ấ ả ả ng, h ph thu c v kinh t ớ XH bình th ộ ề ệ ụ ườ nó đ ượ ự cho r ng các ch đ XH tr ằ đó ông cho r ng nhà n ướ ằ nhà n ỉ ơ ở ướ c không nên can thi p c ch có ch c năng b o v quy n s h u t ả nhiên. Ông ườ ệ vào kinh t ấ b n, đ u ề ở ữ ư ả ướ ứ ệ
ộ
ủ
c là t t nh t c a nhà n ướ t ế ố ệ do kinh t ự bên ngoài, ch ng t ệ ủ ấ ủ
ợ
ệ
ạ ệ ế ự ả
ư
ọ ủ
ệ ệ ệ ự ự ấ ng các doanh nghi pcòn ít. S l a ch n c a m i ỗ ả
ế
lý thuy t kinh t ế Trong m t n n kinh t ệ ự ề
ẫ
ng pháp lý lu n c a ông có đi uề c nh tranh ơ ở ủ c a ậ ủ ươ
ộ ế ệ đ i.Ph ạ ng: ườ vĩ mô hi n ọ ầ
ệ ọ ố
ho c c c u b che l pc a h th ng kinh t t ạ s n. ế ư ả ấ ủ ệ ố ặ ơ ấ ị
ườ ặ
ng: lý lu n c a ông còn nhi u mâu thu n, ông đ t các ề ạ ng c nh ệ ẫ ệ ượ ậ ủ ư ố ệ ề ủ
khách quan. ế ậ ọ
ả do s n ự ự
ng t do c nh tranh, th tr do kinh doanh, t do…) do kinh t ọ ườ t ư ưở ạ (t ế ự ng t ự
i ph m trong n ướ c. tranh ch ng k thù ạ ố ẻ ố khi Nhà n t các ch c năng kinh ỉ nên can thi p vào c ch ướ ế ứ t ra ngoài kh năng c a các ch doanh nghi p. Ông cho nó v ả ượ r ng chính sách kinh t . ế ằ Nh n xét: ậ Quan đi m kinh t ề h p v i đi u c a ông ph n ánh phù ể ớ ả ế ủ ki n kinh t ủ CNTB vào th iờ kỳ đó. Vào th i kỳ đó, XH c a ờ do c nh tranh là đ c trong lĩnh v c s n xu t công nghi p thì t ặ ấ ự ệ tr ngch y u và ph bi n vì lúc đó quy mô các doanh nghi p ổ ế ủ ế còn nh , s l ỏ ố ượ ợ cá nhân, m i doanh nghi p là có hi u qu nh t và thích h p ỗ nh t.ấ vĩ mô trong Lý thuy t bàn tay vô hình là ế ki n t do c nh tranh. ế ạ ạ không hoàn toàn thì lý thuy t này v n là c s lý thuy t kinh t ế ế tính rõ r t khoa h c và t m th ệ - Khoa h c: quan sát các m i liên h bên trong, các ph m trù kinh t ế - T m th ầ m i quan h trên nh m iliên h b ngoài c a hi n t ố tranh.Ý nghĩa: - Tôn tr ng quy lu t kinh t - Tôn tr ng t ọ xu t, t ấ ự - Nhà n c đôi khi cũng có ch c năng kinh t ướ . ế ứ
