Mô phỏng trượt lở đất do mưa lớn tháng 10/2020 gây ra tại khu vực Phong Xuân, Phong Điền, Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống cảnh báo sớm là một trong các giải pháp hứa hẹn và bền vững để giảm thiểu thiệt hại từ trượt lở đất. Nghiên cứu này áp mô hình nêu trên để đánh giá các yếu tố kích hoạt trượt lở đất do mưa vào tháng 10/2020 gây ra tại khu vực xã Phong Xuân dựa trên các kết quả khảo sát thực địa.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Mô phỏng trượt lở đất do mưa lớn tháng 10/2020 gây ra tại khu vực Phong Xuân, Phong Điền, Thừa Thiên Huế

Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023. ISBN: 978-604-82-7522-8 MÔ PHỎNG TRƯỢT LỞ ĐẤT DO MƯA LỚN THÁNG 10/2020 GÂY RA TẠI KHU VỰC PHONG XUÂN, PHONG ĐIỀN, THỪA THIÊN HUẾ Nguyễn Văn Thắng1, Shota Fukushima2, Akihiko Wakai2, Go Sato3 1 Trường Đại học Thủy lợi, email: thangnv@tlu.edu.vn 2 Đại học Gunma, Gunma, Nhật Bản 3 Đại học Tokyo City, Tokyo, Nhật Bản 1. GIỚI THIỆU CHUNG đất do mưa vào tháng 10/2020 gây ra tại khu vực xã Phong Xuân dựa trên các kết quả Tháng 10/2020, các tỉnh miền Trung, Việt khảo sát thực địa. Nam hứng chịu nhiều cơn bão lịch sử gây ra nhiều thiệt hại nặng nề. Cụ thể, theo báo cáo 2. MÔ HÌNH DỰ BÁO ĐƠN GIẢN của Tổng cục Phòng chống thiên tai, từ ngày 6 đến ngày 25/10, 4 cơn bão lớn đã đổ bộ và Mô hình dự đoán trượt lở đất do mưa xảy gây ra hơn 60 điểm sạt lở đất tại khu vực này ra được đề xuất bởi Nguyễn và cộng sự [3] [1]. Trong đó, khu vực xã Phong Xuân, dựa trên giả định độ dốc đồng nhất bán vô huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đã hạn và quy trình thủy văn được đơn giản hóa. ghi nhận các thiệt hại nghiêm trọng về vật Nó được tóm tắt ngắn gọn trong bốn mô-đun: chất và con người [1, 2]. (1) quá trình thấm của nước mưa trên bề mặt Hệ thống cảnh báo sớm là một trong các mái dốc dựa trên mô hình Green-Ampt; (2) giải pháp hứa hẹn và bền vững để giảm thiểu nước dưới đất được mô phỏng dựa trên thiệt hại từ trượt lở đất. Để phục vụ cảnh báo phương pháp thấm đứng 1 phương của sớm trượt lở đất trên diện rộng thì cần một Wakai và cộng sự [4] kết hợp với sự dịch phương pháp có thể áp dụng để đánh giá hệ số an toàn mái dốc với thời gian tính toán chuyển nước ngầm theo phương ngang; (3) nhanh. Nguyễn và cộng sự [3] đã đề xuất một nước trên bề mặt mái dốc được mô phỏng mô hình số có thể dự đoán trượt lở nông do dựa trên hệ phương trình 2 phương của dòng mưa trên các sườn dốc dựa trên các công nước mặt nông; và (4) hệ số ổn định của mái thức đơn giản được giới thiệu bởi Wakai và dốc được đánh giá đơn giản hóa có sử dụng cộng sự [4]. Nghiên cứu này áp mô hình nêu giả định về một mái dốc đồng nhất bán vô trên để đánh giá các yếu tố kích hoạt trượt lở hạn (Hình 1). Hình 1. Sơ đồ diễn tả mô hình mô phỏng đơn giản 167
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023. ISBN: 978-604-82-7522-8 3. KHU VỰC NGHIÊN CỨU Các giá trị trung bình đo được và các tham số giả định đã sử dụng cho phân tích của nghiên Khu vực phân tích được thể hiện trong cứu này được liệt kê trong Bảng 1. Hình 2. Khu vực này có kích thước 1,2 km × Mô hình số độ cao (DEM) trong nghiên 1,5 km, bao gồm cả các điểm trượt lở đất. Một cuộc khảo sát thực địa đã được các tác cứu này có độ phân giải 5 m được tạo từ giả tiến hành vào tháng 11 năm 2022 (Hình DEM có độ phân giải 2,5 m AW3D. Góc dốc 2B). Một loạt các thí nghiệm hiện trường được tính toán và thiết lập bằng cách sử dụng bằng thiết bị đo chuyên dụng đã được tiến kỹ thuật tối đa trung bình dựa trên phần mềm hành để đánh giá độ dẫn thủy lực của đất ArcGIS. Dữ liệu mưa trong 7 ngày của trạm (Hình 2C), và các thí nghiệm cắt trực tiếp A Lưới như trong Hình 3 được sử dụng đồng bằng thiết bị thăm dò cường độ (soil strength nhất cho toàn bộ khu vực phân tích. Chiều probe) cũng được thực hiện để xác định lực dày lớp đất phủ giả định thay đổi từ 1 m đến dính và góc ma sát trong của đất (Hình 2D). 6 m dựa vào vị trí khảo sát thực địa. Bảng 1. Các tham số sử dụng trong phân tích Độ dẫn thủy Độ bão hòa Sr0 Dung trọng ướt Dung trọng bão Lực dính c Góc ma sát lực Ks (m/h) (%) t (kN/m3) hòa sat (kN/m3) (kN/m2) trong  (°) 0.089 28.6 17.8 19.2 14.0 37.5 Hình 2. Khu vực nghiên cứu Hình 3. Dữ liệu mưa tại trạm A Lưới vào tháng 10/2020 168
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023. ISBN: 978-604-82-7522-8 Hình 4. Kết quả phân tích 4. KẾT QUẢ VÀ KẾT LUẬN Kết quả cho thấy lượng mưa rất lớn đã Các bản đồ độ sâu mực nước ngầm từ mặt khiến mực nước ngầm dâng tới mặt đất vào đất, hệ số an toàn của mái dốc và độ sâu nước ngày 11/10 và tiếp tục duy trì đến ngày mặt tại 12 giờ ngày 7/10, 0 giờ ngày 11/10 và 13/10, làm suy giảm hệ số an toàn của mái 0 giờ ngày 13/10 /2020 (thời điểm xảy ra dốc và gây ra trượt lở nơi đây. Dòng nước trượt lở) được thể hiện lần lượt ở hình 4A, 4B mặt xuất hiện cũng làm gia tăng sự xói mòn và 4C. Lúc 12 giờ ngày 7/10 mực nước ngầm bề mặt mái dốc và kích hoạt các thảm họa do dâng nhẹ. Sau đó, do lượng mưa rất lớn mưa gây ra. khoảng 2000 mm trong một tuần khiến mực nước ngầm dâng tới mặt đất ở hầu hết khu 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO vực phân tích trước thời điểm trượt lở làm [1] VDMA (2020). Báo cáo về sạt lở đất, thiên cho hệ số ổn định mái dốc suy giảm theo thời tai lũ lụt và số liệu lượng mưa tháng 10 năm gian như trong hình 4B. 2020 - Tổng cục Phòng chống Thiên tai, Hình 4C cho thấy kết quả phân tích độ sâu Việt Nam. mực nước mặt tính từ mặt đất tại ba thời [2] Van Tien, P., Trinh, P.T., Luong, L.H. et al. điểm. Vào lúc 12 giờ ngày 7/10, nước mặt The October 13, 2020, deadly rapid cũng chưa xuất hiện nhiều. Tuy nhiên, đến landslide triggered by heavy rainfall in ngày 11/10 nước mặt đã xuất hiện ở nhiều Phong Dien, Thua Thien Hue, Vietnam. nơi trong khu vực phân tích. Landslides 18, 2329-2333 (2021). 169
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023. ISBN: 978-604-82-7522-8 170