ĐỀ TÀI : MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO TRẺ
MẪU GIÁO BÉ
A- ĐẶT VẤN ĐỀ:
Giáo dục “Kỹ năng sống” cho trẻ là giáo dục cách sống tích cực trong xã hội
hiện đại . Giáo dục cho trẻ những kỹ năng mang tính cá nhân và xã hội nhằm
giúp trẻ có thể chuyển kiến thức , thái độ , cảm nhận thành những khả năng thực
thụ , giúp trẻ biết xử lý hành vi của mình trong các tình huống khác nhau trong
cuộc sống .
Một cá nhân nếu có đầy đủ kiến thức trong cuộc sống nhưng lại chưa có kỹ năng
cuộc sống ( Bao gồm rất nhiều kỹ năng ) và biết sử dụng linh hoạt kỹ năng này
thì không đảm bảo cá nhân đó có thể đưa ra các quyết định hợp lý, giao tiếp có
hiệu quả và có mối quan hệ tốt với mọi người. Kỹ năng sống chính là năng lực
tâm lý xã hội để đáp ứng và đối phó những yêu cầu và thách thức trong cuộc sống
hàng ngày.
Một nghiên cứu gần đây về sự phát triển trí não của trẻ cho thấy khả năng giao
tiếp, khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các cảm giác của mình, biết cách ứng xử
phù hợp và biết tự cách giải quyết các vấn đề cơ bản một cách tự lập rất quan
trong đối với trẻ. Chính vì vậy, việc đi sâu lồng ghép dạy kỹ năng sống cho trẻ
phù hợp với từng độ tuổi từ lứa tuổi mầm non vô cùng cần thiết và đó cũng là
một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm học 2011-2012.
Kỹ năng sống của trẻ bao gồm rất nhiều kỹ năng : Kỹ năng giao tiếp ứng xử , kỹ
năng vệ sinh , kỹ năng thích nghi với môi trường sống , kỹ năng hợp tác chia sẻ..
Dạy kỹ năng sống cho trẻ là truyền cho trẻ những kinh nghiệm sống của người
lớn. Nhằm giúp trẻ có những kỹ năng đương đầu với những khó khăn trong cuộc
sống. Trẻ biết vận dụng, biến những kiến thức của mình để giải quyết những khó
khăn trong cuộc sống cho phù hợp.
Muốn vậy, người lớn phải tạo cho trẻ có môi trường để trải nghiệm, thực hành.
Nhưng trên thực tế, trong xã hội hiện nay các gia đình thường chú trọng đến việc
học kiến thức của trẻ mà không chú ý đến phát triển các kỹ năng cho trẻ. Luôn
bao bọc , nuông chiều, làm hộ trẻ khiến trẻ ỷ lại, ích kỷ, không quan tâm đến
người khác và các kỹ năng trong cuộc sống rất hạn chế. Khó khăn cho trẻ trong
việc có tình huống bất ngờ xảy ra.
Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài:
“Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo bé”.
B- GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
I- THUẬN LỢI KHÓ KHĂN:
1- Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của ban giám hiệu luôn chỉ đạo sát sao với công tác chuyên
môn. Luôn có sự đầu tư và bồi dưỡng cho chuyên môn.
- Ban giám hiệu luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất, các phương
tiện dạy học hiện đại.
- Trẻ đã học qua lớp nhà trẻ nên đã có kiến thức và kỹ năng nhất định. Trẻ mạnh
dạn ham học hỏi và thích khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh trẻ.
- Giáo viên đều đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, nhiệt tình tâm huyết với nghề.
- Luôn luôn được sự quan tâm, chia sẻ và ủng hộ của phụ huynh
2- Khó khăn:
- Sỹ số học sinh đông nên ít nhiều cũng ảnh hưởng đến việc triển khai các hoạt
động cho trẻ.
II- THỰC TRẠNG NGHIÊN CỨU:
- Kỹ năng sống là gì? Là những kỹ năng cần có cho hành vi lành mạnh cho phép
bạn đối mặt với những thách thức của cuộc sống hằng ngày.
- Dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non là ta nhằm giúp trẻ có kinh nghiệm trong
cuộc sống, biết được những điều nên làm và không nên làm.
- Nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em phải hết sức đơn giản và gần gũi
với trẻ.
- Chúng ta dạy kỹ năng sống cho trẻ chính là chúng ta dạy trẻ biết sự hợp tác, tự
kiểm tra, tính tự tin, tự lập, tò mò, khả năng thấu hiểu và giao tiếp.
- Trẻ sẽ học cách có được những mối liên kết mật thiết với các bạn khác trong lớp,
biết chia sẻ, chăm sóc, lắng nghe, trình bày và diễn đạt được ý của mình trong
nhóm bạn.
- Và điều quan trọng và chúng ta mong muốn là sẽ giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin
khi tiếp nhận các thử thách mới qua việc phát triển các kỹ năng cho trẻ.Nếu chỉ
suy ngẫm và trò chuyện thôi thì chưa đủ , cần có các kỹ năng ứng dụng vào thực
tế. Ngày nay trẻ cần được trải nghiệm , hiểu kết quả của hành vi ứng xử và muốn
chủ động đưa ra những quyết định có sức ảnh hưởng lớn .
III- NHỮNG BIỆN PHÁP:
* Giáo dục lồng ghép:
Đối với trẻ mầm non, rèn kỹ năng sống cho trẻ là rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp
lý các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc sinh hoạt theo
nhóm , rèn luyện sức khoẻ và ý thức bảo vệ bảo vệ sức khoẻ,kỹ năng phòng
chống tai nạn , rèn luyện kỹ năng ứng xử văn hoá ….
Một trong những kỹ năng đó là kỹ năng phòng chống tai nạn, biết tự bảo vệ mình
vô cùng cần thiết . Ngay từ nhỏ, trẻ cần được giáo dục kỹ năng ứng biến khi gặp
các tình huống khó khăn . Đó chính là những kỹ năng mà trẻ cần được trang bị để
đề phòng bất trắc xảy ra.
Với trẻ mẫu giáo bé, trẻ còn nhỏ tuổi , kinh nghiệm sống chưa có nên kỹ năng
phòng chống tai nạn ở trẻ còn hạn chế . Trẻ chưa nhận thức được mối nguy hiểm
xảy ra xung quanh trẻ và cách nhận biết, phòng tránh và xử lý cho phù hợp.
Chính vì vậy, với nội dung này, ngay từ đầu năm học cùng với giáo viên trong
lớp, tôi đã suy nghĩ, nghiên cứu đưa ra những nguy cơ cụ thể có thể xảy ra mất an
toàn với trẻ và đưa vào dạy trẻ ở mọi thời điểm trong ngày. Những nội dung đó
được gắn vào các chủ điểm trong năm một cách phù hợp.
Khi đã đưa ra được những nội dung phù hợp với trẻ thì việc lựa chọn phương
pháp, biện pháp để chuyển tải đến trẻ đạt hiệu quả tối ưu nhất cũng rất quan trọng.
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mầm non là tư duy trực quan hình
tượng, những kiến thức giáo dục cho trẻ phải cụ thể, gần gũi dễ hiểu đối với trẻ.
Chính vì vậy, tôi đã lựa chọn những phương pháp sau để dạy trẻ:
* Thông qua việc tạo tình huống cụ thể :
Trước đây, với những nội dung dạy trẻ nhận biết một số nguy cơ không an toàn
và cách phòng tránh thì giáo viên thường giáo dục trẻ với những lời dặn dò nhắc