56
SỐHÓABÀIGIẢNGNGÀNHTHIẾTKẾNỘITHẤT
TITRƯỜNGĐẠIHỌCMỞHÀNỘI
BùiVănLong
,LêThanhLâm
Email:longbui@hou.du.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:24/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.857
Tómtắt:Việcsốhóabàigiảngtronglĩnhvựcđàotạonóichung,vàđặcbiệttrong
ngànhThiếtkếnộithấttạiTờngĐạihọcMởHàNội,đangtrởthànhmộtyêucầuthiết
yếutrongbốicảnhchuyểnđổisốgiáodục.Đâykhôngchỉlàquátrìnhchuyểnđổitừtàiliệu
giảngdạytruyềnthốngsangđịnhdạngsố,màcònlàbướcchuyểnđổitoàndiệntrongcách
xâydựng,tổchứcvàtriểnkhaibàihọc.Việcứngdụngcôngnghệvàogiảngdạygiúptăng
cườngtínhtrựcquan,sinhđộng,nângcaokhảnăngtươngtácgiữagiảngviênvàsinhviên,
đồngthờitạođiềukinthuậnlợichohọctậplinhhoạt,từxa.Nghiêncứunàytậptrungđề
xuấtcácgiảiphápsốhóaphùhợpvớiđặcthùcủacáchọcphầntrongchươngtrìnhđàotạo
thiếtkếnộithất,nhằmhiệnđạihóaphươngphápgiảngdạy,chuẩnhóanộidungtheochuẩn
đầura,vànângcaohiệuquảđàotạo.Khôngchỉdừnglạiviệcsốhóatàiliệu,mụctiêucòn
hướngđếnviệcđịnhhìnhtưduythiếtkếchosinhviêntrênnềntảngngnghệsố,phùhợp
vớixuthếpháttriểntrongkỷnguyêncôngnghệ.
Từkhóa:sốhoábàigiảng,thiếtkếnộithất,chuyểnđổisố,họcliệuđiệntử,dạyhọctrựctuyến
1
TrườngĐạihọcMởHàNội
I.Đặtvấnđề
Trong bối cảnh Cách mạng công
nghiệplầnthứtư,chuyểnđổisốtronggiáo
dục đã trở thành một xu hưng tất yếu
nhằmngcaochấtlượngđàotạo,đổimới
phươngpháp giảngdạy và thúc đẩykhả
nănghọctậplinhhoạt[6-8].Đivớicác
ngànhhọcmangtínhứngdụngvàsángtạo
nhưThiếtkếnộithất,việctíchhợpcông
nghệsốkhôngchỉgiúptốiưuhóaquytrình
dạy học màcòn hỗtrợpháttriển duy
thẩm mỹ,kỹ ng kỹthuật khảnăng
sángtạocủasinhviên[5].Tuynhiên,quá
trìnhsốhóatronggiáodục,đặcbiệttrong
cáchọcphầnmangnhđặcthùtronglĩnh
vựcThiếtkếnộithấtnóiriêngThiếtkế
Mỹthuậtứngdụngnóichung,vẫncòngặp
nhiềutháchthứccảvềnộidung,phương
pháp,côngnghệvànănglctriểnkhai.
Trường Đại học Mở Hà Nội, với
địnhhướngpháttriểnđàotạotheohướng
57
ứngdụng,hiệnđại,linhhoạtvàmở,những
mquađãcónhiềunỗlựctrongviệcứng
dụngcôngnghệthôngtinvàohoạtđộng
giảngdạyvàquảnlýđàotạo.NgànhThiết
kếnộithấtKhoaTạodángCôngnghiệp
mộtngànhhọcđòihỏisựkếthợpgiữa
tưduynghệthuật,kiếnthứckỹthuậtvà
kỹnăngsửdụngphầnmềmthiếtkếcàng
cần đượcchútrọngtrong việcxâydựng
cácbàigiảngsốnhằmgiúpsinhviênhọc
tậplinhhoạt,tiếpcậntàiliệudễdàng,rèn
luyệnkỹnăngcôngnghệvàpháthuytính
ng tạo cá nhân.Tuynhiên, thực trạng
chothấyquátrìnhsốhóabàigiảngtrong
lĩnhvựcnàytạikhoacòngặpnhiềuhạn
chếnhư:thiếusựđồngbộtrongxâydựng
học liệu số, nộidung chưađápứngđầy
đủ yêu cầu thực tiễn nghề nghiệp, mức
độtươngtácvàtrựcquanhóacònthấp,
côngcụhỗtrợchưađượckhaitháctriệt
để,vàgiảngviênvẫncòngặpkhókhăn
trong việc chuyển đổi từ hình thức dạy
học truyền thốngsangmô hìnhtíchhợp
sốhóađặcbiệtlàcácđồánchuyênngành.
Xuất phát từ thực tiễn trên, việc
nghiêncứusốhóabàigiảngcáchọcphần
đồánvàcơsởthiếtkếcủangànhThiếtkế
nộithấttạiTrường ĐạihọcMở HàNội
khôngchỉvớimụcđíchnhậndiệnnhững
thuận lợi, khó khăn, mà còn hướng đến
y dựngnhữnggiải phápkhảthinhằm
ngcaohiệuquảgiảngdạyvàhọctập.
Nghiêncứunàyđóngvaitròquantrọng
trong việc hỗtrợ nhà trường hoànthiện
chiếnlượcpháttriểnhọcliệusố,thúcđẩy
chuyển đổisố tronggiáodục, đồngthời
ngcaochấtợngđàotonguồnnhân
lựckỹsư,cửnhânthiếtkếnộithất,một
ngànhnghềđangcónhucầucaotrênthị
trường lao động hiện nay. Đây cũng là
sởđểxâydựngmôhìnhbàigiảngsố
phùhợpvớiđặcthùngànhhọc,gópphần
khẳngđịnhthếmạnhvànănglựcđàotạo
củanhàtrườngtrongbốicảnhchuyểnđổi
sốtoàndincủangànhgiáodụcđạihọcở
ViệtNam.
II.Cơslýthuyết
Việc xây dựng và triển khai bài
giảngsốtronglĩnhvựcThiếtkếnộithất
đượcđặttrênnềntảngcáclýthuyếtdạy
họchiệnđạivàcôngnghệgiáodục.Nổi
bật là thuyết kiến tạo (Constructivism),
cho rằng người học chủ động kiến tạo
trithứcthôngquatrảinghiệm,tươngtác
giảiquyếtvấnđề[7-9].Cáchtiếpcận
yphùhợpvớiđặcthùsángtạovàthực
nhcủacácđồánthiếtkếnộithất,trong
đóngườihọcđóngvaitròtrungtâm,còn
giảngviênlàngườihướngdẫn
n cạnh đó, thuyết học tập đa
phương tiện (Multimedia Learning
Theory) của Mayer (2001) khẳng định
việckếthợphìnhảnh,âmthanh,vănbản
môphỏngtrựcquangiúptăngcường
khảnăngghinhớvàhiểusâukiếnthức.
Ứng dụng lý thuyết này trong dạy học
thiếtkếnộithấtchophépmôphỏngkhông
gian,hiểnthịvậtliệuvàánhsángquamô
hình3D,videowalkthrough,VR/AR,qua
đó phát huy khả năng hình dung không
gianvàtưduythẩmmỹcủasinhviên[2].
Việcsốhóabàigiảngvìthếkhông
đơn thuần là chuyển đổi nội dung sang
định dạng số, mà là tái thiết kế toàn bộ
quátrìnhhọctập,hướngđếnhọctậplinh
hoạt,cánhânhóavàgắnkếtchặtchẽgiữa
lýthuyếtvàthựchành[10].
III.Phươngphápnghiêncứu
Nghiên cứu được triển khai theo
phươngphápkếthợpgiữađịnhtínhvà
địnhlượng:
Khảo sát thực trạng: phỏng vấn
giảng viên và sinh viên ngành Thiết kế
nộithất,thuthậpdữliệuvềmứcđộứng
58
dụngcôngnghệtronggiảngdạy,nhucầu
khókhănkhitriểnkhaisốhóa.
Phântích tài liệu: tham khảo các
mô hình sốahọc liệutrong và ngoài
nước,đặcbiệtlàcácnghiêncứucủaGül&
Maher(2009)vàOERCommons(2021).
Th nghiệm phạm: xây dựng
mộtsốbàigiảngmẫu(videohướngdẫn,
mônh3D,bàitậpơngtác)vàđánhgiá
hiệuquảquabảnghỏi,phỏngvấnnhóm,
quansáttiếntrìnhhọctập.
Kết quả từ hai phương pháp được
đốichiếuđểđưarađánhgiákháchquan
vềtínhkhảthi,hiệuquảvàmứcđộchấp
nhậncủaviệcsốhóatrongđàotạoThiết
kếnộithất.
IV.Kếtquảnghiêncứu
4.1.Thựctrạngvềsốhóabàigiảng
ngànhNộithất
4.1.1.Ưuđiểm
Chương trình đào tạo nội thất của
khoađãtiếpcậnphầnmềmngcụsố
đãđưavàogiảngdạycáchọcphầnvềtin
họcứngdụngsửdụngcphầnmềmnhư
AutoCAD, SketchUp, 3Ds Max, Revit,
Photoshop,... học phần bắt buộc. Việc
thựchànhthiếtkế/hình(model)cũng
đượckếthợpsớmtrongchươngtrình,giúp
sinh viên m quen với việc chuyển từý
ởngsangsảnphẩmthựctế,hỗtrợkỹ
thuậtsốtrongkhâuthiếtkế.Đãtổchứcc
workshop/hộithảođượctổchứcnhằmcập
nhậtxuhướngchuyểnđổisốtrongthiếtkế
nộithấtchosinhvngiảngviên,giúp
việc tiếp cận các công cụ và phần mềm
mới.Mộtsốhọcphầnđãxâydựngviệcsố
hóaphầnlýthuyếtvàthựchành.
Đổimớiphươngphápvàtínhtương
cthôngquacácWorkshoptrảinghiệm
thựchànhchosinhviênkếthợpgiữakỹ
ngtruyềnthốngvớicôngnghệsốtrong
sketch (vẽ tay) và rendering, kết hợp
hướngdẫnchuyênmôntừcáckiếntrúcsư
nhàthiếtkếdoanhnghiệpthựctế.Sựphối
hợp giữa trường & doanh nghiệp công
nghệchútrọngvàothiếtkếsốhóa,vídụ
sửdụngphầnmềmthiếtkế3D,thưviện
mẫuvậtliệusố,môhìnhảo,v.v
Sinh viên giảng viên bắt đầu
quantâm nhiều hơntới “Thiết kế trong
thờiđại4.0”,talkshow,tọađàmchuyên
đềđchiasẻứngdụngAItrongthiếtkế
nội thất, kiến trúc. Xu ớng áp dụng
thư viện 3D, phần mềm,côngcụ cloud
designtrongthiếtkếnộithấtđểgiảmthời
gianlàmviệctruyềnthống.
4.1.2.Nhữnghạnchếvàkhókhăn
Cơ sở hạ tầng, thiết bị máy tính,
phầnmềmchuyênngành,bảnquyềncòn
hạn chế.Việcsốhóabài giảng,đặcbiệt
nộidunghoặccáchọcphầnđồhọa3Dđòi
hỏithiếtbịmáytínhcấuhìnhcaocònhạn
chế Về nguồn lực giảng viên chưa phải
giảngviênnàocũngthànhthạodùngcông
cụ số, một giảngviên phảitự họcthêm
ngcaokhảnăng,hoặcchươngtrìnhđào
tạochưađápứngđủđểnângcaonănglực
số hóa. Mức độ áp dụng công nghệ, số
hóabàigiảngrấtkhácnhau.Nộidungsố
hóabàigiảngmớichỉdừngởsoạnslide
PowerPoint,hìnhảnh2D,videođơngiản,
chưaứngdụngđầyđủcáccôngnghệnhư
môphỏng3D,VR/AR,BIM
Khó khăn trong việc ớng dẫn
video hoặc tutorial không rõ nghoặc
không chi tiết, sinh viên vẫn gặp khó
khăn.Mộtsốgiảngviênngchưađược
đàotạotốtvềcáchlàmvideo,quayhình,
thiếtkếhọcliệutươngtác.vớihọcliệu
lớn(videođộphângiảicao,môhình3D),
việc tải lên tảixuống đôi khi chậm,
ảnhhưởng trải nghiệm học. LMS chưa
luônhỗtrợtốtxemmôhình3Dtrựctiếp
59
hoặc tương tác, đôi khi sinh vn phải
dùngphầnmềmbênngoài.
Gingviênmấtnhiềuthờigianhơn
đểchuẩnbịhọcliệusốhóa:quayvideo,
dựnghình,chỉnhsửa,chuẩnhóatheotiêu
chuẩn(vídụSCORM).Điềunàyđôikhi
dẫn đến việc bài giảngchưahoànchỉnh
hoặcmangtínhminhhọatạmthời.
Khó khăn khiđánh giá trực tuyến
hoặcđánhgiásảnphẩmđồánsốhóađôi
khikhóđảmbảotínhcôngbằng,nhấtlà
phần phối cảnh render, ánh sáng trong
ảnh, phản hồi ảnh/3D chưa thể thay thế
việc nhìn sản phẩm trực tiếp / phê bình
trựctiếptistudio.
Việcchuyểntừphươngpháptruyền
thống(vẽtay,môhìnhthật,kýhọa)sang
sốcóthểlàmmấtđimộtsốkỹnăngcơ
bảnnếukhôngđượcbốtríthờilượnghài
hòa.Cầntáithiếtkếbàigiảngđểphùhợp
với công nghệ số: các hoạt động tương
c, thực hành trực tuyến / kỹ thuật số,
đánh giá, phản hồi,chứ không chỉ “đưa
slidelênmạng
Nộidunghọcliệusố,thưviệnảnh,
video,thưviệnmôhình3D,mẫuvậtliệu,
kíchthướcsảnphẩmmẫunhiềukhibịhạn
chếvềbảnquyềnhoặcchiphícao.
4.2.Khảosátvềnhậnthứcviệcsố
hóacủagiảngviênvàsinhviên
Giảng viên hơn 92% giảng viên
ngànhthiếtkếnộithấtchorằngsốhóabài
giảnggiúptăngtínhlinhhoạttrongcông
việcgiảngdạy,chophépsửdụnglạihọc
liệuquacáckhóa,giảmsựphụthuộcvào
thờigianvàkhônggianlớphọcđặcbiệt
trongđiềukiệnvềcơsởvậtchấtcònthiếu.
n80%chorằngviệcshóabàigiảng
cáchọcphầnchuyênngànhsẽhỗtrợminh
họahìnhảnhphốicảnh,vậtliệu,màusắc
ánh ng... giúp sinh viên dễ hình dung
hơn.Hệ thống LMS(học liệusố,video,
forum, nộp bài và phản hồi trực tuyến)
giúpgiảngviênphảnhồinhanhhơn,sinh
viêndễgửiphácthảođồánmẫu,nhậngóp
ýsớmhơn,vàsửađổitheonhậnxétphản
hồimàkhôngcầnchờđếnlớpchínhthức.
Sinhvnkhoảng88%sinhviênbáo
cáorằngcảmthấyigiảngsốhóagiúphọ
hiểubàinhanhn,dễngchủđộngôn
lạikiếnthứcn,đặcbiệtlàcáchọcphần
đồánchuyênngànhliênquanđếnkhông
gian và về hình ảnh 3D, rendering, phối
cảnh,Khoảng85%chobiếthọcảmthấytự
tinnkhithựchànhchọcphầncósử
dụngphầnmềmthiếtkế,hoặckỹnăngdiễn
họasaukhiđãxemcácvideohướngdẫn
chitiết.Sinhviênđượckhosátchobiết
kỹnăngsửdụngphầnmềm3D,rendering,
sửdụngthưviệnmẫuvàpluginhỗtrợđược
cảithiệnrõrệt.Thôngquavideohướngdẫn
vàthựchànhtươngc,cáclỗicơbảnvềkỹ
thuật(nhưvậtliệusai,sắpxếpkhôngphù
hợp,phốicảnhchưađúng)giảm.Cácđồán
cósửdụnghọcliệusốacóchấtlượng
thiếtkếcaonvềmặttổchứckhônggian,
xửlýkỹthuật,ánhsáng,màusắclựachọn
vậtliệuvàtrìnhbàykhônggian.Nhiuđồ
ánđãđượcchỉnhsửaíthơntrướckhinộp,
giảmthờigiansửagiữakỳvìsinhviênđã
cótàinguyênthamkhảorõràng,việctự
họcquavideohọcliệusốgiảmbớts
phụthuộcvàogiờlênlớp,thấychủđộng
hơntrongviệclậpkếhoạchthựchiệntiến
độđồán,phácthảothửnghiệmýtưởng,và
xemcácvídụmẫu.
Qua nghiên cứu khảo t cho thấy
việc số hóa bài giảng cho các học phần
ngànhThiếtkếNộithấtmanglạicónhiều
lợiíchthiếtthựcnângcaochấtlượnghọc
phầnđồánchuyênngànhvàtăngtínhchủ
độngvàlinhhoạtcủangườihọc.Tạođiều
kiện cho phầnmềm túc trực, tàinguyên
60
họcliệumẫu,hỗtrợhọcsinhtựhọc.Cải
thiện phản hồi giữa giảng viên và sinh
viên,pphầngiảmthờigianchỉnhsửa,
ngchấtlượngcuốicùng.
4.3. Giải pháp số hóa bài giảng
ngànhthiếtkếnộithất.
4.3.1. Cácvấn đề cần được khắc
phụcvàchuẩnbị
Cầnđầutưhạtầngcôngnghệ:phòng
labđồhọamạnh,máytínhcánhâncócấu
hìnhphùhợp,phầnmềmbảnquyền,máy
chủLMScókhảnăngxửlývideovàmô
hình3Dlớn.
Gingviêncầnđượcđàotạovềkỹ
ngsốhóahọcliệu,xâydựngvideo,xử
lýmôhình3D,thiếtkếtươngtácthiếtkế
họcliusố,sửdụngcôngnghệAR/VR
Chuẩnhóachấtợnghọcliệu(tiêu
chuẩn,mẫu,format)đểđảmbảotínhliên
tục và sử dụng lại. Cân bằng giữaphần
họctrựctuyến/tựhọcvàthựchànhtrực
tiếp / studio để đảm bảo sinh viên vẫn
đượchướngdẫnơngtác,xemmẫu,thực
nhchânthc.
chhợplinhhoạtgiữaonlinevà
oine giữ phần studio thực tế/ hướng
dẫntrựctiếpđểpháttriểntưduysángtạo,
thẩmmỹcảm,taynghề,kếthợpvớihọc
liệusốđểmởrộngkhảnăngtruycậpvà
tựhọc.
Tổchứcphảnhồihọctậpđịnhkỳ
sử dụng LMS hoặc nền tảng online để
giảngviêntheodõitiếnđộsinhviên,thiết
lập checkpoint, review giữakỳ, dễdàng
chỉnhsửasớm.
Khuyếnkhíchsửdụngcáccôngcụ
mớiVR/AR,thựctếảo,thưviệnmẫu3D,
AIhỗtrợđểgiảmthờigianrendering,tăng
sựtươngtácvàtrảinghiệmtrựcquan.
4.3.2.Cấutrúcbàigiảngsố
CấutrúcmộtbàigiảngsốnênđượcxâydựngtheomôhìnhBlendedLearning/Flipped
Classroom
Thànhphần Nộidungcụth
1.Mởđầubàihọc Videogiớithiệungắn(1-3phút),giớithiệumụctiêuhọcphần
2.Tàiliệulýthuyết Slidebàigiảng(PPT/PDF)+videothuyếttrìnhnộidung
3.Tàiliệutrựcquan nhảnhminhhọacôngtrình,phốicảnh,bảnvẽ2D/3D,video
môphỏngkhônggian
4.Hướngdẫnquytrìnhphương
phápthiếtkế Videothaotác
5.Bàitậpthựchành Giaobàithiếtkếđồántheotưngbưcnhỏ:bốcục,layout,lựa
chọnvậtliệu,ánhsáng...
6.Thảoluậnnhóm/Phảnbiện Đềxuấtgiiphápthiếtkế,phnbiệnquadiễnđànLMShocZoom
7.Đánhgiá-Quiz Trắcnghiệm,bàikimtrangắn,nhậnxétbnv,snphẩmthiếtkế
4.3.3. Phương pháp công cụ
triểnkhai
Tạonộidungbàigiảngsố
Soạn slide bài giảng trực quan
(PowerPoint/Canva) có hình ảnh công
trìnhthựctế,bảnvẽmẫu.
Ghi hình bài giảng kết hợp với
thuyếttrình bằng OBS Studio,Camtasia
hoặcPowerPointRecorder.
Tạohọcliệuđaphươngtiện:mô
hình 3D, video thực tế công trình, ảnh
panoramakhônggiannộithất.
Tổchứclớphọcsố
Dùng LMS (Learning
ManagementSystem)như:
-GoogleClassroom
-Moodle