Phản hồi tích cực nhằm phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trong dạy học môn Giáo dục công dân ở trung học cơ sở

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc nâng cao chất lượng dạy học và phát triển toàn diện người học là ưu tiên hàng đầu. Một trong những yếu tố then chốt góp phần vào thành công này là phản hồi tích cực từ giáo viên. Bài viết này tập trung làm rõ tầm quan trọng của phản hồi chất lượng, đặc biệt trong môn Giáo dục công dân (GDCD) ở cấp trung học cơ sở, nhằm mục tiêu định hình và phát triển phẩm chất cũng như năng lực cho học sinh. Phản hồi không chỉ là công cụ đánh giá mà còn là phương tiện giáo dục mạnh mẽ, giúp học sinh nhận diện điểm mạnh, khắc phục hạn chế và tự điều chỉnh hành vi, từ đó thúc đẩy quá trình học tập và rèn luyện một cách hiệu quả.

Giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực sư phạm, đặc biệt là những người quan tâm đến môn Giáo dục công dân ở cấp trung học cơ sở.

Nghiên cứu này đi sâu vào khái niệm, đặc điểm và các cấp độ của phản hồi tích cực, đặc biệt nhấn mạnh vai trò của nó trong việc phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh trong môn Giáo dục công dân (GDCD) ở cấp trung học cơ sở. Tác giả phân tích các vấn đề lý luận về phản hồi từ các tài liệu học thuật và dựa trên định hướng của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 cùng Chương trình môn GDCD 2018. Bài viết chỉ rõ rằng phản hồi chất lượng cần có tính cụ thể, kịp thời, khách quan, cân bằng và mang tính tôn trọng, hợp tác, thay vì phê bình hay thông tin chung chung. Các cấp độ phản hồi được thảo luận, từ phản hồi về bài tập/sản phẩm đến phản hồi về quá trình thực hiện và hướng tới sự tự điều chỉnh, với khuyến nghị tập trung vào các cấp độ sau để khuyến khích học sâu và phát triển toàn diện. Phương pháp nghiên cứu bao gồm phân tích tài liệu và tổng hợp các hướng dẫn chính sách giáo dục. Kết quả nghiên cứu đề xuất các biện pháp cụ thể để đảm bảo phản hồi hiệu quả trong GDCD, bao gồm việc kết hợp các hình thức đánh giá đa dạng (đánh giá quá trình, tự đánh giá, đánh giá đồng đẳng), chú trọng quan sát hành vi, thái độ và sự tiến bộ liên tục của học sinh. Mục tiêu là giúp học sinh hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu, và chủ động cải thiện, từ đó nâng cao kết quả học tập và rèn luyện đạo đức, kỹ năng sống, cũng như năng lực công dân. Giá trị ứng dụng của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp định hướng cho giáo viên trong việc triển khai phản hồi mang tính xây dựng, góp phần vào sự phát triển bền vững của người học.