MOT SO DAC DIEM<br />
THANG GlA TR! GIA DINH<br />
CUA THANH NIEN VIET NAM HIEN NAY<br />
<br />
TS. Nguy§n Thj Hoa<br />
Gidm ddc Trung tdm (fng dung tdm ly hgc, Vien Tdm ly hpc.<br />
<br />
<br />
i T6M TAT<br />
Thang gid tri gia dinh ciia thanh nien Id he thd'ng cdc gid tri ve gia dinh dirge<br />
hg sdp xep theo thir bdc quan trgng khdc nhau.<br />
Theo ket qud nghien ciru. thang gid tri gia dinh cua thanh nien gdm nhung gid<br />
tri hdng ddu Id: tdn trpng ldn nhau, chung thuy, su:c khde, tinh yeu ddi Ida, chia se<br />
cdng viec gia dinh vd nhiing gid tri it quan trgng han la hinh thirc ben ngodi, binh<br />
dang ve vi tri xd hdi, binh ddng ve khd ndng kinh te'cua hai vg chdng.<br />
Thang gid tri gia dinh ciia cdc nhdm thanh nien theo cdc lieu chi nghien ciai<br />
khdc nhau cd su khdc biet ve vi tri ciia cdc gid tri.<br />
<br />
<br />
MddSu<br />
Thang gia trj gia dinh la mpt he thd'ng cac gia trj vd ddi sdng gia dinh,<br />
dupe sip xdp theo t h i bac quan trpng khac nhau. Nd phan anh quan nidm, nidm<br />
tin, suy nghi cua con ngudi trong linh vuc gia dinh.<br />
T i xua de'n nay, gia dinh ludn la gia trj quan trpng hang diu cua ngudi<br />
Viet Nam. Ngay nay, trong giai doan da't nude ta md cia, hdi nhip qud'c td va<br />
thue hien su nghiep cpng nghiep hda, hien dai hda di't nude, mac diu he thd'ng<br />
gii trj cua ngudi Viet Nam ndi chung, die biet cua thanh niSn, cd nhidu thay<br />
ddi nhung nhidu kdt qua nghien ciu gin diy cho thiy, gia dinh vin la gia trj<br />
hang diu eua thanh nien Viet Nam (Nguydn Thj Hoa, 2012, Pham Hdng Tung,<br />
2011). Trong bai viet nay, ching tdi dd cip de'n mdt s6 dac didm thang gia trj<br />
gia dinh cua thanh nidn Viet Nam hien nay.<br />
Phirong phap va khach the nghien ciiru<br />
Thang gia tri gia dmh ciia thanh nien dugc nghidn ciu bing su ke't hop<br />
nhidu phuong phap khac nhau nhu: nghidn ciu tii lieu, didu tra bing bang hdi,<br />
<br />
<br />
34 TAP CHfTAM Vi HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012<br />
quan sit...<br />
Phuong phap didu tra bing bang hdi dugc lidn hanh tren 724 thanh nien<br />
dang sinh sdng tai 4 dja phuong: Ha Npi, Thai Nguyen, thanh phd Hd Chi<br />
Minh va Tien Giang. Dae didm nhin khau xa hdi cu thd cua khach Ihd dugc<br />
trinh bay d bang 1 dudi diy:<br />
<br />
Bdng 1: Ddc diem nhdn khdu .xd hpi cua khdch the nghien ciiu<br />
<br />
Dac diem nhan khiu xa hdi So' luong Tv le %<br />
Gidi tinh Nam 281 38,8<br />
Nu • 431 59,5<br />
Thieu thdng tin 12 1.7<br />
Thai Nguydn HI 15,3<br />
Noi d hidn nay Ha Ndi 237 32,7<br />
TP. HP Chi Minh 136 18,8<br />
Tidn Giang 204 28,2<br />
Thie'u thdng lin 36 5,0<br />
Ndng thdn 476 65,8<br />
Noi d trudc day Thanh thi 233 32,1<br />
Thie'u thdng lin 15 2.1<br />
Mien Bac 380 52,5<br />
Mien Nam 329 45.4<br />
<br />
Thie'u thdng tin 15 2,1<br />
<br />
Tinh trang cpng Di lam 245 53,6<br />
viec 475 46,4<br />
Hoc sinh, sinh vidn, chua di lam<br />
Thie'u thong tin 4 0,6<br />
<br />
Tudi 18 tudi 260 35,9<br />
<br />
19-22 232 32,0<br />
<br />
23 tudi tro len 220 30,4<br />
<br />
Thie'u thdng lin 12 1,7<br />
<br />
Tdng 724 100<br />
<br />
<br />
<br />
TAP CHI TAM LY HOC, Sd 3 (156), 3-2012 35<br />
Dd nghien ciu thang gia tri gia dinh cua thanh nien, ching tdi dua ra 11<br />
gia tri lidn quan ddn cudc sd'ng gia dinh (ilieu kien vdt chd't, tinh yeu ddi Ilia,<br />
hinh Ihicc ben ngodi, sir thuy cluing, ldn irpng ldn nhau, sutc khde. cdn bdng ve<br />
Vl tri xd hdi ciia hai vachSng, binh dang ve khd ndng kinh tecda hai vet chdng,<br />
chia se cdng viec gia dinh, hdi k'mg vc con cdi, hdi Idng ve md'i quan he hai bin<br />
gia dinh) vi ydu ciu khach thd dinh gia mic dd quan trpng cua ting gia trj<br />
(trong dd 3 didm - ri't quan irpng, 2 didm - quan trpng vi 1 didm - ft quan<br />
trpng).<br />
Ket qua nghien ciu<br />
I. Die diem thang gia trj gia dinh ciia thanh nien tren toan miu<br />
nghien ciu<br />
Trong 11 gia trj gia dinh CO ban dugc dua ra xem xdt, nhdm thanh nien<br />
Uong miu nghien ciu danh gia cao nhit gii tri tdn trpng ldn nhau, tidp ddn li<br />
chung thuy (dugc xdp thi 2), siic khde (dugc xdp t h i 3), linh yeu doi Ida (dugc<br />
xdp thi 4), chia se cdng viec gia dinh (dugc xep thi 5), dieu kien vdt chdt (dugc<br />
xdp thi 6), hdi Idng ve moi quan he hai ben gia dinh (dugc xdp thi 7), hdi Idng<br />
v&i con cdi (dugc xep thi 8), binh ddng ve khd ndng kinh le'cda hai va chong<br />
(dugc xep thi 9), binh dang ve vi tri xd hpi cua hai va chdng (dugc xep thi 10)<br />
va cudi cung la gii trj hinh thirc ben ngodi (xem thdm bang 2).<br />
<br />
Bdng 2: Diem trung binh vd thd bdc cdc gid tri gia dinh<br />
theo quan niem ciia thanh nien<br />
<br />
STT Cac gia tri gia dinh Diem trung Xep t h i<br />
binh hang<br />
1 Dieu kidn vat chit 1,77 6<br />
2 Tinh yeu ddi lua 1,89 4<br />
3 Hinh thic bdn ngoai 1,06 11<br />
4 Chung thuy 2,46 2<br />
5 Tdn trpng lin nhau 2,51 1<br />
6 Sic khde 1,98 3<br />
7 Binh ding vi tri xa hdi cua hai vo chdng 1,32 10<br />
8 Binh dang kha nang kinh Id' cua hai vo chdng 1,33 9<br />
9 Chia se cdng vide gia dinh 1,79 5<br />
10 Hai long vd con cai 1,37 8<br />
11 Hai long vd mdi quan hd hai bdn gia dinh 1,52 7<br />
<br />
<br />
36 TAP CHfTAM LV HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012<br />
Nhu viy, thang gia trj gia dinh cua thanh nien hien nay cd mpl sd gia trj<br />
truyen thd'ng bPn canh nhidu gia trj hipn diii.<br />
Chung thuy trong quan he vp - chdng t i xua de'n nay vin ludn ludn dugc<br />
ngudi Viet Nam rit dd cao. Nhd phim chit dd cua nhing ngudi phu n i ma<br />
trong eic thdi ky khang chien, nhung ngudi dan dng ydn tim ra mat trin chien<br />
diu, bao ve Td qude, bao vp hanh phic cho nhin din, trong dd cd hiinh phuc<br />
cua gia dinh minh. Cho de'n nay, gia Iri niy vin dupe Ihanh nien rii coi trpng.<br />
Tuy nhien, lien he vdi nhing didu quan sat dugc trong ddi sdng hdn<br />
nhin cua nhing ngudi tre tudi hipn nay, ching tdi nhin thiy, cd su thieu nhit<br />
quan giia thuc td va kfl qua nghien ciu. Tren thuc id, hien lugng ly hPn cua<br />
cac cap vp chdng Ire ngay nay chidm ty le cao, nam sau cao hon nam trudc.<br />
Nam 2000 gin 52.000 vu, nam 2001 cd 54.000 vu, den nam 2005 lang ten<br />
65.929 vu (Le Thao, 2009). Nguyen nhan ly hPn rit da dang, trong dd cd nhing<br />
nguyen nhin ma theo cac luiil su trong linh vuc xel x i ly hPn vi mpt sd nha<br />
tham van hdn nhin va gia dinh rit nhd nhat (tu ai ea nhin, ly nanh nhau vd<br />
cPng viec gia dinh...) (Dai Nghia, Vin Thao, 2011).<br />
Trong khi dd, gia trj tdn trpng ldn nhau, sire khde, tinh yeu ddi lira vd<br />
chia se cong viec gia dinh la nhing gii trj tuong ddi hien dai trong hPn nhin d<br />
Viet Nam. Trudc diy, trong thdi ky phong kie'n, khPng it ddi nam n i tinh cd<br />
gap go nhau, cam nhin dugc sir luong hgp, yeu nhau va mudn di den hdn nhin,<br />
nhung ne'u hai ben gia dinh khdng "mdn dang, hp ddi", khdng mudn trd thanh<br />
thdng gia eua nhau, Ihi hp cung khd thuc hien dupe nguyen udc cua minh.<br />
Trong khi dd, nhidu cap thanh vg, thanh chdng, sdng vdi nhau ca ddi, khong<br />
phai xuit phit t i tinh yeu lia dpi, ma do su sip xep cia "ngudi ldn" theo kieu<br />
"cha me dat dau, con ngdi dd". Va khi da la vg - chdng, ngudi phu nu phai loan<br />
tam, toin y, tin tuy vdi chdng, phung su gia dinh chdng, ginh vac mpi cdng<br />
viec cua gia dinh chdng. Ngudi dan dng ehi lam nhiing viec dai su. Hiu hdt<br />
nhung ngudi phu nu thudng khdng dam nghi de'n, khflng hy vpng vd su giip do,<br />
chia se cdng viec gia dinh cua ngudi chdng. Dd li mdt bidu hien cua sir thieu<br />
tdn trpng phu ni, thie'u tpn trpng nhing ngudi lam vg. Ngoai ra, sir coi thudng<br />
phu n i cdn dugc thd hien d nhidu hanh vi ing x i khac trong cupc sd'ng gia dinh.<br />
<br />
Trong thdi dai hien nay, nhing bidu hien tren day da duoc thay ddi rit<br />
nhidu. Trong xu thd binli ding nam - ni, thanh nien nam, n i ddu cd CO hdi hpe<br />
tip, xiy dung sir nghiep, tham gia cac cdng viec xa hdi. Hp cd dieu kien thuin<br />
Igi de giao luu, gap gd, lam quen, tim hidu nhau. Hp dd dang tim thiy "mdt<br />
nia" cua minh. Dd la ydu td quan trpng dd hp quye't djnh di ddn hdn nhan,<br />
thanh vg, thanh chdng. Nhung y kien ddng gdp cua "ngudi ldn" chi la y kidn<br />
tham khao.<br />
<br />
<br />
<br />
TAP CHf TAM LY HOC, So 3 (156), 3-2012 37<br />
Trong phin Idn eae gia dinh, ca hai vg chdng ddu cd su nghiep cua minh.<br />
Hp coi Irpng sU nghiep (Nguydn Thj Hoa, 2012). Vi viy, hp phai danh mdt quy<br />
ihdi gian cin thie't luong duong nhu nhau cho su nghiep. Mat khac, cPng viec<br />
gia dinh hien nay cung cd nhing didm dac thi cua thdi dai. Ching ban, trong<br />
cac gia dinh d Ihanh thj, vide kdm clip con hpc tap, dua ddn con di hpc... mit<br />
kha nhidu thdi gian. Do dd, sir chia sd edng vide gia dinh giia hai vg chdng li<br />
rit can thiet. Thyc le cho thi'y, d nhing gia dinh khdng cd sir chia se cdng viec<br />
gia dinh cua ngudi chdng, khdng nhing ngudi vg kha vii va m i chit lugng<br />
cupc sd'ng gia dinh cung bj anh hudng.<br />
Nhu ciu duac Idn trpng li nhu ciu bic cao, li mdt trong nhing nhu ciu<br />
CO biin cua con ngudi. Tuy nhidn, trong thdi ky phong kid'n, do anh hudng cua<br />
chd dp chinh trj, do trinh dd phit tridn xa hdi, nhu ciu ton trpng cua phu n i<br />
Viel Nam dudng nhu bj chdn vii. Ngudi phu n i vdi tU each li ngudi vg chip<br />
nhin mdt cupc sdng gin nhu phu thudc hoan loan vio ngudi chdng, sd'ng trong<br />
gia dinh chdng nhu ngudi hiu, nhu cai "bdng" cua dan dng. Nhung ngiy nay,<br />
trong xu the md cia, hdi nhip qud'c Id', trong didu kien dit nude ta thuc hidn<br />
cdng nghiep hda, hien dai hda dii nude, ydu td con ngudi dugc xem la yeu td<br />
quan trpng, dupe quan tim hang diu. Dang va Nha nude ta die bidt quan tim<br />
de'n van dd diu tranh vi su lien bd cua phu nu. Nhiing ngudi phu nu Viet Nam<br />
cam nhin dugc gia trj cua minh, nhu ciu tdn trgng cua hg dugc phal tridn Iheo<br />
dung quy luil phat tridn cua liim ly. Hon the, trong quan he vg - chdng - quan<br />
he cua nhing ngudi binh ding, gin bd tren co sd linh yeu thucmg. nhu ciu dd<br />
cang manh me.<br />
Gia trj sire khoe cung la mdi gii tri gia dinh dugc thanh nidn danh gia<br />
cao (day cung la mdt trong nhung gia trj sd'ng co ban dugc thanh men dinh gia<br />
cao - xe'p thi ba) (Nguydn Thi Hoa, 2012). Didu dd mdt mat phan anh sy quan<br />
tam cua xa hdi hien nay vd vin dd sic khde, mat khac, nd cung ndi len tinh<br />
thyc te cia thanh nien. Cd le, trong hoan canh hien nay (d nhidm moi trudng,<br />
ve sinh an toan thyc phim khdng dugc dam bao, xuit hien nhidu benh til hidm<br />
ngheo), thanh nien da thim thia vd gia trj cua sic khde gidng nhu ciu din gian<br />
Nga: Khi cd sic khde, ban nghi de'n hang tram t h i khac, khi khdng cd sic khde,<br />
biin chi mudn cd sic khde.<br />
Gii trj hinh thdc ben ngpdi dugc xd'p 6 vj tri cud'i cing trong thang gia<br />
trj gia dinh li didu khi ngac nhidn vdi cac nha nghien ciu. Trai vdi ket qua d<br />
day, thPng thudng, thanh nien rit dd y de'n hinh thic ben ngoai (ndt mat, diu<br />
tdc, vdc dang, trang p h u c . ) cua ban thin va nhung ngudi khac. Phai chang,<br />
kdt qua b day chi phan anh vd nhing gi hp quan sit dugc trong cudc sd'ng hdn<br />
nhin cua eha me va nhing ngudi xung quanh, chi khdng phan anh quan niem,<br />
each ing x i eua hp vd didu niy?<br />
<br />
<br />
<br />
38 TAP CHfTAM LY HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012<br />
Vj trf cua gia trj binh ddng vi tri xd hdi vi binh ddng khd ndng kinh te<br />
cia hai va chong cung cho thi'y ring, nhing ydu td nay khPng dupe thanh nidn<br />
danh gii eao ddi vdi cudc sd'ng hPn nhan so vdi cac gii trj khic.<br />
Nhin chung, thang gii trj gia dinh eua thanh nien cd mdt sd didm ndi bit<br />
sau:<br />
- Thang gia Irj gia dinh cua hp vin cd mdt sd gia tri truydn thd'ng ben<br />
eanh nhidu gii trj hien dai.<br />
- Thang gii trj gia dinh ehu ydu phan anh quan niem, suy nghi cua hp vd<br />
gii trj gia dinh hon phan anh hanh vi cua hg trong cudc sd'ng thyc td.<br />
2. Su khac biet cua thang gia tri gia dinh giia cac nhdm thanh nien<br />
theo cac tieu chi nghien ciu<br />
2.1. Su khdc biet cua thang gid tri gidra nhdm nam vd nhdm nit<br />
Thang gia trj cua nhdm nam thanh nidn va nu thanh nien it cd sy khac<br />
biet cd y nghia. Ridng gia trj tdn trpng ldn nhau duoc nhdm n i thanh nien danh<br />
gii eao hon nhdm nam thanh nien mpl each dang ke (p = 0,01).<br />
<br />
<br />
<br />
80n<br />
63,-<br />
<br />
6U<br />
<br />
<br />
A 4U HNara<br />
22,2<br />
15,.5 ^^^„ DNii<br />
'd-<br />
<br />
<br />
<br />
n-<br />
RSl quan<br />
fn<br />
Quail trong It quan trong<br />
trong<br />
<br />
<br />
Bieu dd: Sti ddnh gid cua nam vd nit thanh nien ve gid tri tdn trpng ldn nhau<br />
<br />
Tren day, ching tdi da dd cip den nhing bidu Men cua tu tudng ttpng<br />
nam, khinh n i d xa hdi ta trong thdi phong kidn. Cho de'n nay, tan du va he qua<br />
cua nd cdn dang kd trong xa hOi Viet Nam. Cung vdi didu dd, mpt sd dac didm<br />
tam ly va dac didm gidi tfnh khien cho nam gidi cd nhidu Ipi the, ed didu kien<br />
dd khing dinh ban than hon n i gidi. Tie la, n i gidi chju thiet thdi hon. It co hai<br />
dd khing dinh ban than trong xa hpi cung nhu trong gia dinh nhd be cia minh.<br />
<br />
<br />
TAP CHfTAM Vi HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012 39<br />
Cd le, dd la ly do khidn hg mong mud'n dugc ldn trpng hgn nam gidi, hp danh<br />
gia eao gia trj ldn trpng hon nam gidi. Didu dd dung vdi tam \^: thie'u cii gi thi<br />
quy ciii dd, khao khai vd cai dd.<br />
Nhu viy, ngay nay, quan nidm va suy nghi vd gia dinh cua nam, nu<br />
thanh nidn dii ngay cing di gin de'n didm chung. That tuyet vdi ndu sy tuong<br />
hgp dd cung dugc llic hicii trong hinh vi, ing x i cua hg.<br />
2.2. Sit khdc biet ciia thang gid tri gia dinh giUa thanh nien dd di ldm<br />
vd chua di ldm<br />
<br />
Bdng 3: Thang gid tri gia dinh ciia cdc nhom thanh nien chua di Idm (hpc sinh,<br />
sinh vien) vd nhom thanh nien da di Idm<br />
<br />
T h i bac thang gia tri<br />
srT Cac gia tri gia dinh 'Nhom chua Nhom da<br />
di lam di lam<br />
1 Dieu kidn vai chili 6 5<br />
2 Tinh yeu ddi lia 4 6<br />
3 Hinh Ihic bdn ngoai 11 11<br />
4 Su thuy chung 1 2<br />
5 Su ton trong lin nhau 2 1<br />
6 Sic khoe 3 3<br />
7 Binh ding vd vi tri xa hdi ciia hai vo chong 10 9<br />
8 Binh ding vd kha nang kinh id cua hai vg 9 10<br />
chdng<br />
9 Chia se cong vide gia dinh 5 4<br />
10 Hai long vd con cai 8 8<br />
11 Hai Idng vd hai bdn gia dinh 7 7<br />
<br />
<br />
Thang gia trj cua nhdm thanh nidn chua di lam (hgc sinh, sinh vien) va<br />
nhdm thanh nidn da di lam cd sy khac biet vd t h i bac cua nhidu gia trj: Dieu<br />
kien vdt chd't, tinh yeu ddi lira, sir ihiiy chung, sir tdn Irpng ldn nhau, binh dang<br />
ve vi tri xd hpi, binh ddng ve khd ndng kinh le cua hai va chong, chia se cong<br />
viec gia dinh. Tuy nhien, ne'u xet theo cac nhdm (nhdm ba gia trj hang diu,<br />
nhdm ba gii trj eudi cung va nhdm cac gia trj cdn lai, 6 giia) thi hiu nhu vj tri<br />
cua cac gii trj khdng cd sy thay ddi. Nhdm cic gia trj diu bang vin gdm cac<br />
<br />
<br />
40 TAP CHi TAM Vi HOC, Sd 3 (156), 3-2012<br />
gia trj: Tdn trpng Idn nhau, chung thuy vd sire khoe va nhdm cac gia trj eudi<br />
bang la; hinh thdc ben ngodi, sir binh dang ve vi tri xd hpi vd ve khd ndng kinh<br />
tecda hai vp chong. O nhdm giia, gii trj linh yeu ddi lia dugc hgc sinh, sinh<br />
vien dinh gia cao hon (vj tri thi 4 so vdi vj tri thi 6) va danh gia thip gia trj<br />
cua didu kien vat chit va chia se cong viec gia dinh so vdi nhung ngudi da di<br />
lam (bang 3). Cd thd ndi ring, du sao nhdm hgc sinh, sinh vien - nhing ngudi<br />
dang ngdi tren ghd nha trudng, hang ngay gin bd vdi "den, sach" - vin lang<br />
man hon nhung ngudi da budc vao ddi sd'ng sy nghiep, va cbiim nhieu hon vdi<br />
cudc sdng.<br />
<br />
2.3. Sif khdc biet cda thang gid tri gia dinh giiia cdc nhdm thanh nien<br />
a cdc dia phucmg khdc nhau<br />
<br />
2.3.1. Su khdc biet ciia thang gid tri gia dinh giii'a cdc nhom thanh nien<br />
theo dia bdn dang sinh song hien nay<br />
<br />
Thang gii trj gia dinh cia cac nhdm thanh nidn theo dia ban dang sinh<br />
sd'ng xdt theo tinh/thanh phd, theo viing: Ihanh thi/ndng thdn va theo mien:<br />
midn Bic/midn Nam, ddu cd su khae biet vd thi bic cua nhieu gia tri (bang 4).<br />
Trong dd, thanh nidn d cic dja phuong (cung midn Nam hoac cung midn Bic)<br />
cd thang gia trj theo xu hudng tuong ty nhau, thang gia trj cua thanh nidn hai<br />
midn cd sy khic biet dang ke. Trong khi dd, thang gia trj gia dinh cia thanh<br />
nidn theo vung thanh Ihi/nPng IhPn ft cd su khac nhau.<br />
<br />
Nhdm gia trj quan trpng nhit cua thanh nidn d midn Bic gdm cac gia trj<br />
nhu: Tdn trpng ldn nhau, thiiy chung vd tinh yeu ddi lira; Nhdm gia trj ft quan<br />
trpng nhat li: Hinh thirc ben ngodi, sir binh ddng ve vi tri xd hpi vd binh ddng<br />
khd ndng kinh te'cua hai vp chdng. Trong khi dd, nhdm diu lien cua thanh nien<br />
midn Nam la: Ton trpng ldn nhau, thdy chung vd siic khoe va nhdm cudi cung<br />
cua hp la: Hinh thdc ben ngodi, binh dang ve vi tri xd hdi, binh dang ve khd<br />
ndng kinh tevd su hdi long ve con cdi (ba gia trj nay cung thi bic). Trong cac<br />
gii trj d giia, thanh nidn b midn Bic xdp gia trj dieu kien vdt chdt b vj tri thi<br />
sau, trong khi nhdm thanh nien midn Nam xdp gia trj niy d vj tri thi tu. Hai gii<br />
trj: Hdi long vdi gia dinh vd chia se cdng viec gia dinh dugc thanh nidn d hai<br />
midn dinh gii nhu nhau (bang 4).<br />
Thang gia trj cua cie nhdm Ihanh nidn d hai midn phan anh quan nidm<br />
sd'ng cung nhu hanli vi ing x i trong cudc sdng cua hp mdt cich nhit quan vdi<br />
nhung didu quan sat dugc trong thyc te va phu hpp vdi du luan xa hdi: Ngudi<br />
mien Nam ndi chung va thanh nidn midn Nam ndi ridng cd tinh thuc le cao hon<br />
nhidu so vdi nhiing ngudi mien Bic.<br />
<br />
<br />
<br />
TAP CHfTAM LY HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012 41<br />
Bdng 4: Thang gid tri gia dinh cua cdc nhdm thanh nien hien dang sinh sd'ng<br />
d cdc dia phi(ang khdc nhau<br />
<br />
Thlii bUc Ihang giii tri<br />
<br />
l a c gia tri CO ban Tlicu linh/lhaiili plio Theo viing Theo mi^n<br />
<br />
TP. 116 1 icn Thai ThUnh Nong Mien JVIien<br />
Noi Chi Giang Nguyin Ihl lh6n Nam<br />
Minh<br />
<br />
OR-II kK-n vai cliai 6 4 4 6 6 6 0 4<br />
<br />
Finli veil (lOl lllli 3 t) 6 3 3 4 3 6<br />
<br />
Hinh lln'fc l3^n ngoiii 11 11 11 11 11 11 11 V<br />
<br />
Tliiiy Chung 2 1 1 1 2 1 2 2<br />
<br />
T6n ironp lan nhau 1 2 2 2 1 2 1 1<br />
<br />
Siic ithoe 4 3 3 4 4 3 4 3<br />
Binh dang vi tri xa 9 10 8 10 10 10 10 8<br />
h6i hai va ch6ng<br />
<br />
Binh dang kinh le' 10 8 10 9 9 9 9 8<br />
hai vo chOng<br />
<br />
Chia se c6ng viSc gia 5 5 3 5 5 5 5 5<br />
dinh<br />
<br />
Hai 16ng con cai 9 9 9 8 8 8 3 8<br />
Hai long hai ben gia 7 7 7 7 7 7 7 7<br />
dinh<br />
<br />
<br />
<br />
2.3.2. Su khdc biet ciia Ihang gid tri gii'ra cdc nhom thanh nien iheo vdng,<br />
mien hp dd sinh sd'ng tru&c ddy<br />
Ket qua cua cac nghien ciu lim ly hpc, giao due hgc... cho thiy, hoan<br />
canh sd'ng, mdi trudng giao dye trong thdi ky Ire tho, thie'u nien, nhi ddng cd<br />
anh huiing ldn den sy hinh thanh nhin each, dijo die, ldi sd'ng cua mdi ngudi.<br />
Do dd, d diy, chung tdi mudn tim hidu die didm thang gii trj gia dinh cua cac<br />
nhdm thanh nidn theo dja ban hp da ting cd thdi gian sinh sd'ng dai nhi't.<br />
Tuong ty cic nhdm thanh nien theo dja ban sinh sd'ng hien nay, thang<br />
gii trj cua cie nhdm thanh nidn theo dja ban da ting sinh sd'ng trudc diy cd sil<br />
khac nhau vd thi bic cua mdt sd gia trj. Sy khic biet rd net nhit la sy khac biet<br />
cua thang gia trj giia thanh nien da ting sinh sd'ng d midn Nam so vdi nhing<br />
ngudi da ting sinh sd'ng d mien Bic. Thanh nidn midn Nam danh gia cao nhit<br />
cac gii trj: Chung thuy, tdn-lrpng Idn nhau vd siic khde; Khdng dinh gia cao<br />
<br />
<br />
42 TAP CHfTAM Ly HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012<br />
cac gia trj: Hinh thiic ben ngodi, hdi Idng ve con cdi vd binh ddng ve vi tri xd<br />
hpi, binh ddng ve khd ndng kinh le cua hai va chong (hai gia trj ed cung thi<br />
bic). Trong khi dd, nhdm gia trj hang diu cia cua thanh nien midn Bic la: Ton<br />
trpng ldn nhau, thuy chung. linh yeu ddi lira; vi nhdm cac gii tri cudi cung cia<br />
hg khic vdi thanh nien midn Nam d chd kbPng bao gdm gii trj: Hdi Idng v&i<br />
con cdi (bang 5).<br />
Qua dd cho thi'y, dac didm van hda, phong tuc lap quan cua dja bin<br />
(theo midn) khdng nhing cd anh hudng nhidu den (tic diem diio die trong<br />
phuong dien gia dinh cua nhdm Ihanh nien dang sinh sdng hidn nay, ma nd<br />
cung anh hudng ca ddn nhing thanh nien da cd thdi gian sinh sdng d dd trudc diy.<br />
<br />
Bdng 5: Thang gid tri gia dinh cita cdc nhdm thanh nien dd timg sinh sdng<br />
a cdc dia bdn khdc nhau<br />
<br />
T h i bac thang gia tri<br />
Cac gia tri ca ban Theo vung Theo mien<br />
Thanh Nong Mien Mien<br />
thi thdn Bac Nam<br />
Didu kidn vat chit 6 6 6 4<br />
Tinh yeu doi lia 3 4 3 6<br />
Hinh thic ben ngoai 11 11 U 11<br />
Thuy chung 2 2 2 2<br />
Tdn trong lin nhau 1 1 1 1<br />
Sic idioe 4 3 4 3<br />
Binh dang vi Iri xa hdi hai vp 10 9 10 8<br />
chong<br />
Binh dang kinh td hai vo chong 9 10 9 8<br />
<br />
Chia se cdng viec gia dinh 5 5 5 5<br />
<br />
Hai long con cai 8 8 8 10<br />
<br />
Hal long hai ben gia dinh 7 7 7 7<br />
<br />
<br />
2.4. Su khdc biet cua thang gid tri gia dinh giua cdc nhdm thanh nien<br />
theo dp tudi<br />
Thanh nidn b cac dd tudi khic nhau cd thang gii tri gia dinh khac nhau<br />
kha rd net. Nhing gia trj hang diu cua thanh nien dudi 23 tudi bao gdm: Thuy<br />
<br />
<br />
TAP CHfTAM Lf HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012 43<br />
chung, Idn tnmg ldn nhau vd tinh yi'ii ddi lira; Trong khi dd, nhing gii trj<br />
tuong ing cua thanh nidn l i 23 ludi Ird ldn li: Thiiy chiing;-tdn trpng Idn nhau<br />
vd sire khi'ie. Nhdm nhing gia Irj cudi cing Irong Ihang gia Iri cia nhung thanh<br />
nien Idn ludi nhit va nhd lurii nhit gdm cac gia Iri gidng nhau (hinh thic ben<br />
ngoai, binh ding vd vj Hi xa hdi vii binh ding vd kha nang kinh te giua hai vp<br />
chdng). Nhing gia trj luong ing ciia iiliung thanh nidn b dd ludi d giua khdng<br />
bao gdm hinh ddng kinh le giira hai iv/ chdng. thay vio dd la hdi Idng v&i con<br />
cdi (biing 6).<br />
<br />
Bdng 6: Thang gid tri gia dinh ciia cdc nhdm Ihanh nien theo cdc dp tuoi<br />
<br />
I h i b i c thang gia trj<br />
Cac gia trj co ban<br />
I8tuui 19 • 22 ludi 23 tudi trii len<br />
<br />
Didu kidn vai chai 6 4 6<br />
Tinh ydu ddi lia 3 3 5<br />
Hinh thic bdn ngoai 11 11 11<br />
Thuy chung 1 2 2<br />
Tdn trong lan nhau 2 1 1<br />
Sic khoe 4 5 3<br />
Binh ding vi trf xa hpi hai vp 9 10 9<br />
chdng<br />
Binh dang kinh te hai vo chong 9 8 10<br />
Chia se cdng viec gia dinh 5 6 4<br />
Hai long con Ciii 8 9 8<br />
Hai long hai bdn gia dinh 7 7 7<br />
<br />
<br />
Nhing gia trj d vj trf giia cua thang gia trj gia dinh cua thanh nidn cd dp<br />
tudi khac nhau cung cd thi bac khac nhau dang ke. Ching ban, nhdm thanh<br />
nien l i 19 - 22 tudi xep gia trj dieu kien veil chd't ngay sau nhing gia trj hang<br />
diu, thi vi tri dd d thang gia trj cua nhdm thanh nidn 18 tudi la sire khde, nhdm<br />
23 tudi trd ldn - chia se' cdng viec gia dinh (bang 6).<br />
Nhu viy, su khac biel cua thang gii tri giua cac nhdm thanh nidn cd dd<br />
tudi khac nhau khdng theo mdt quy luit nhit djnh. Vi viy, khd ed thd dua ra<br />
nhin xet vd sy anh hudng cua ydu td tudi tjd'n die didm thang gia trj cua thanh nidn.<br />
<br />
<br />
<br />
44 TAP CHfTAM Lf HOC, Sd 3 (156), 3 - 2012<br />
Nhan xet chung<br />
<br />
Thang gii trj gia dinh eua thanh nidn the hien quan niem cua hg vd cac<br />
gii trj trong cupc sdng gia dinh.<br />
<br />
Thang gia trj cua cac nhdm thanh nien khac nhau (theo gidi tinh, tudi,<br />
dja ban sinh sd'ng hien nay, cung nhu dja ban da ling sinh sd'ng liu nhit trudc<br />
diy, theo tinh trang cpng viec) cd sy khic nhau vd thi bic cua nhidu gii Irj.<br />
Tuy nhidn, mdt sd gia trj lupn ed vj tri dn djnh trong thang gii trj cua hiu het<br />
eic nhom khach thd. Cu thd gia trj tdn Irpng ldn nhau, chung thuy luPn ding d<br />
cac vj tri diu. Trai lai, gii tri hinh thirc ben ngodi, binh ddng ve vi Iri xd hdi vd<br />
binh ddng ve khd ndng kinh te'cua hai va chdng thudng ding d cac vj tri cudi.<br />
Cdc gid Iri sire khde, tinh yeu doi Ida vd chia se cdng viec gia dinh la nhing gia<br />
trj thudng dugc xep b cac vj tri quan trpng (thi ba, thi tu, thi nam).<br />
<br />
Thang gii trj gia dinh cua thanh nien trong nghien ciu nay gin vdi quan<br />
niem, suy nghi cua hp vd linh vuc gia dinh hon nhiing bieu hien hanh vi, ing x i<br />
cua hg trong linh vyc nay. Cd thd ndi, thang gia trj gia dinh cua thanh nien thd<br />
hien dao die, Idi sdng linh manh, chin chin, nghiem tuc cua hp. Do dd, cin cd<br />
nhing bien phap giao dye cd hieu qua dd nhing quan nidm cua hp thuc sy didu<br />
chinh hanh vi, ing x i eua hp.<br />
<br />
<br />
<br />
Tai lieu tham khao<br />
1. Dai hpi XI vdi vin dd phat trien ngudn nhan luc, hllp://www.baotintuc.vn.<br />
2. Nguydn Thi Hoa, Mdt sdddc diem thang gid tri ciia thanh nien Viet Nam hien nay.<br />
Tap chf Tam \y hpc, Sd 2/2012.<br />
3. Le Thj Thanh Huong (chu bien), (fng xir ciia ngudi ddn viing ddng bdng sdng Hdng<br />
trong gia dinh, NXB Ti dien Bach khoa. Ha Npi, 2009.<br />
4. Pham Hdng Tung, Ve dgc diem vd xu hudng ldi sdng chu yeu ciia thanh nien Viet<br />
Nam hien nay, Sach "Doan thanh nidn Cdng san Ho Chi Minh: 80 nam xay dyng,<br />
cdng Men va mrdng thanh", NXB Thanh nidn. Ha Ndi, 2011.<br />
5. http://vi.Wilipedia.com.<br />
6. Le Thao, Gia dinh Viet Nam trong dieu kien phdi trien kinh tethi trirdng. Tap chi<br />
Cpngsan, Sd4-172, 2009.<br />
7. Dai Nghia, Van Thao, Gia dinh tre vd ndi budn ly hdn, Bao Didn ti, Gia dinh va Xa<br />
hdi, 2011.<br />
<br />
<br />
<br />
TAP CHf TAM LY HOC, Sd 3 (156), 3-2012 45<br />