intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Một số dẫn liệu về nhóm rầy hại thân lúa (họ Delphacidae) vụ xuân 2007 tại Gia Lâm, Hà Nội

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST
Báo xấu
76
lượt xem 3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhóm rầy hại thân lúa (rầy nâu Nilaparvata lugens Stal, rầy lưng trắng Sogatella furcifera Horvath và rầy xám Laodelphax striatellus (Fallén)) là những loài dịch hại nguy hiểm, thường xuất hiện và gây hại trên cây lúa từ giai đoạn mạ cho đến lúc thu hoạch. Ngoài tác hại trực tiếp là chích hút dịch cây lúa, làm cho cây lúa úa vàng rồi khô trắng, chúng còn là môi giới truyền bệnh. Rầy nâu truyền bệnh virus vàng lùn, virus lùn xoăn lá. Rầy lưng trắng truyền bệnh trắng lá lúa và rầy xám truyền bệnh sọc đen lùn lúa (Nguyễn Đức Khiêm,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Một số dẫn liệu về nhóm rầy hại thân lúa (họ Delphacidae) vụ xuân 2007 tại Gia Lâm, Hà Nội

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2010: Tập 8, số 4: 590 - 598 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI MéT Sè DÉN LIÖU VÒ NHãM RÇY H¹I TH¢N LóA (Hä DELPHACIDAE) Vô XU¢N 2007 T¹I GIA L¢M, Hμ NéI Some Information on Rice Stem Hoppers (Delphacidae) in Spring Season 2007 at Gialam, Hanoi Đặng Thị Dung1*, Nguyễn Thuỷ Chung2, Trần Thị Tú Oanh3 1 Khoa Nông học, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 2 Cao học ngành BVTV Khóa 14, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 3 Phòng Khoa học công nghệ & Hợp tác quốc tế, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội * Địa chỉ email tác giả liên hệ: dung5203@yahoo.com TÓM TẮT Nhóm rầy hại thân lúa (rầy nâu Nilaparvata lugens Stal, rầy lưng trắng Sogatella furcifera Horvath và rầy xám Laodelphax striatellus (Fallén)) là những loài dịch hại nguy hiểm, thường xuất hiện và gây hại trên cây lúa từ giai đoạn mạ cho đến lúc thu hoạch. Ngoài tác hại trực tiếp là chích hút dịch cây lúa, làm cho cây lúa úa vàng rồi khô trắng, chúng còn là môi giới truyền bệnh. Rầy nâu truyền bệnh virus vàng lùn, virus lùn xoăn lá. Rầy lưng trắng truyền bệnh trắng lá lúa và rầy xám truyền bệnh sọc đen lùn lúa (Nguyễn Đức Khiêm, 1995). Kết quả điều tra cho thấy, rầy nâu, rầy lưng trắng và rầy xám xuất hiện phổ biến và gây hại trên tất cả các giống lúa điều tra vùng Gia Lâm, Hà Nội vụ xuân 2007. Đặc biệt giống DT21 và Nếp 451 có mật độ rầy cao hơn ở các giống khác. Đỉnh cao mật độ thường ứng với giai đoạn lúa ngậm sữa - chắc xanh (402,6 - 535,6 con/m2). Trong 10 giống lúa điều tra, có 3 giống vào giai đoạn lúa trỗ, mật độ rầy lưng trắng hơi cao hơn các giống khác (Nếp 451, HT1 và LT2). Rầy xám xuất hiện muộn hơn và với mật độ thấp hơn. Tại địa bàn Gia Lâm, Hà Nội trong điều kiện thời tiết vụ xuân 2007, rầy nâu chiếm ưu thế cao nhất về số lượng cá thể, sau đó đến rầy lưng trắng và thấp nhất là rầy xám trên hầu hết các giống lúa điều tra (trừ giống Khang dân) ở phần lớn các giai đoạn sinh trưởng của cây lúa. Rầy lưng trắng và rầy xám có tỷ lệ số cá thể thấp hơn rầy nâu và tương tự nhau (trừ giai đoạn lúa đẻ nhánh). Từ khóa: Nhóm rầy hại thân lúa, rầy nâu, rầy lưng trắng, rầy xám, sâu hại lúa. SUMMARY Three species of rice stem hoppers, (Nilaparvata lugens Stal, Sogatella furcifera Horvath and Laodelphax striatellus (Fallens), were found on rice in 2007 spring season. However, the brown planthopper Nilaparvata lugens Ståll (BPH) and white-back planthopper Sogatella furcifera Horvath (WBPH) were the most abundant. BPH appeared on and damaged all rice varieties, particularly on DT21 and sticky rice 451. The density of BPH was higher than on others (402.6 – 535.6 con/m2). Similarly, WBPH appeared on all rice varieties, but the density was very low, about 1-1.5 ind./hill. Three of 10 rice varieties (Sticky 451, HT1 and LT2) were found with higher density of WBPH at heading stage. Small brown planthopper Laodelphax striatellus (Fallens) appreared on rice later with low density. On Sticky rice variety (451), the density of small brown planthopper was rather higher than on others. During 2007 spring season at Gialam district, BPH was the most abundant, following by WBPH and the least was small brown planthopper. The percentage of WBPH and small brown planthopper was low at all growth stages of rice except tilering stage. Key words: Brown planthopper (BPH), rice insect, rice stem hoppers, small brown planthopper, white back planthopper (WBPH). 590
  2. Một số dẫn liệu về nhóm rầy hại thân lúa (họ Delphacidae) vụ xuân 2007 tại Gia Lâm, Hà Nội 1. §ÆT VÊN §Ò D©n, Q5, HT1, LT2). RÇy n©u Nilaparvata lugens, RÇy l−ng tr¾ng (Sogatella furcifera), Nhãm rÇy h¹i th©n lóa bao gåm rÇy n©u RÇy x¸m (Laodelphax striatellus) (Nilaparvata lugens Stal), rÇy l−ng tr¾ng (Homoptera, Delphacidae). (Sogatella furcifera Horvath), rÇy x¸m 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu (Laodelphax striatellus (FallÐn), (Homoptera, Delphacidae) lμ nhãm g©y h¹i nghiªm träng X¸c ®Þnh thμnh phÇn nhãm rÇy h¹i th©n trªn c©y lóa ë n−íc ta. Sù g©y h¹i cña nhãm lóa t¹i Gia L©m - Hμ Néi ®−îc thùc hiÖn dÞch h¹i nμy ngoμi t¸c ®éng trùc tiÕp lªn c©y theo ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra tù do. §Þnh kú lóa th«ng qua chÝch hót, lμm cho c©y lóa bÞ ®iÒu tra mçi tuÇn mét lÇn. §iÒu tra diÔn óa vμng, dÉn ®Õn kh« hÐo, chóng cßn lμ t¸c biÕn mËt ®é nhãm rÇy h¹i th©n lóa, thùc nh©n truyÒn bÖnh virus cho lóa (bÖnh virus hiÖn theo ph−¬ng ph¸p cña Bé N«ng nghiÖp lïn xo¨n l¸), lμm ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt vμ & PTNT (2002), ®iÒu tra 5 ®iÓm chÐo gãc, chÊt l−îng lóa g¹o (NguyÔn V¨n LuËt, 2007). mçi ®iÓm 4 khãm, dïng khay 20 × 20 × 5 cm. §· nhiÒu n¨m nay, ViÖn Nghiªn cøu lóa §iÒu tra x¸c ®Þnh tû lÖ loμi nhãm rÇy h¹i quèc tÕ (IRRI) tËp trung nghiªn cøu vμ cho ra th©n lóa: øng víi mçi giai ®o¹n sinh tr−ëng nhiÒu gièng lóa mang tÝnh chèng chÞu rÇy cña c©y lóa, mçi lÇn ®iÒu tra trªn mçi gièng n©u. Tuy nhiªn, kh«ng thÓ ¸p dông gièng thu ngÉu nhiªn 50 c¸ thÓ rÇy tæng sè. chèng chÞu rÇy trªn toμn bé diÖn tÝch trång lóa v× nhiÒu lý do kh¸c nhau. V× thÕ, biÖn 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vμ TH¶O ph¸p ho¸ häc vÉn ®−îc sö dông chñ yÕu vμ lμ LUËN nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn hiÖn t−îng t¸i ph¸t dÞch rÇy n©u (TrÇn Quang Hïng, 1999). 3.1. Thμnh phÇn nhãm rÇy h¹i th©n lóa Bªn c¹nh ®ã, rÇy l−ng tr¾ng vμ rÇy x¸m còng vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi th−êng xuyªn xuÊt hiÖn cïng víi rÇy n©u vμ Nhãm rÇy chÝch hót th©n c©y lóa lμ ®−îc coi lμ nh÷ng dÞch h¹i quan träng ®èi víi nhãm s©u h¹i nguy hiÓm ®èi víi s¶n xuÊt lóa vïng trång lóa nhiÖt ®íi vμ cËn nhiÖt ®íi kh«ng nh÷ng ë ViÖt Nam, mμ cßn trªn nhiÒu ch©u ¸. n−íc trång lóa cã khÝ hËu nhiÖt ®íi, cËn ë ViÖt Nam, trong nh÷ng n¨m 1980, c¸c nhiÖt ®íi. Thμnh phÇn cña nhãm rÇy h¹i trËn dÞch do rÇy n©u x¶y ra liªn tiÕp ë vïng th©n lóa trong ®iÒu kiÖn sinh th¸i vô xu©n ®ång b»ng s«ng Hång vμ ®ång b»ng s«ng Cöu 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi ®· ®−îc x¸c ®Þnh Long, lμm ch¸y hμng v¹n hecta. NhiÒu n¨m (B¶ng 1). nay, ë vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long vÉn Sè liÖu b¶ng 1 cho thÊy, nhãm rÇy h¹i th−êng xuyªn x¶y ra dÞch rÇy n©u, lμm cho th©n lóa xuÊt hiÖn c¶ 3 loμi. RÇy n©u, rÇy hμng tr¨m ngμn hecta lóa bÞ ch¸y rÇy vμ bÞ l−ng tr¾ng lμ 2 loμi cã møc ®é phæ biÕn cao. bÖnh virus lóa lïn xo¨n l¸, ¶nh h−ëng Cßn rÇy x¸m xuÊt hiÖn víi møc ®é phæ biÕn nghiªm träng ®Õn n¨ng suÊt vμ s¶n l−îng lóa. thÊp h¬n. Nh− vËy, cã thÓ nãi ®iÒu kiÖn thêi tiÕt vô xu©n 2007 thuËn lîi cho rÇy n©u, rÇy 2. VËT LIÖU Vμ PH¦¥NG PH¸P l−ng tr¾ng, rÇy x¸m xuÊt hiÖn vμ g©y h¹i trªn c¸c gièng lóa gieo trång ë Gia L©m, Hμ NGHI£N CøU Néi. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña NguyÔn §øc 2.1. VËt liÖu nghiªn cøu Khiªm (1995) cho biÕt, c¸c dßng lóa ®−îc C¸c gièng lóa trång phæ biÕn trong vô kh¶o nghiÖm t¹i Tr−êng §¹i häc N«ng xu©n n¨m 2007 t¹i Gia L©m - Hμ Néi (Xi23, nghiÖp Hμ Néi ®Òu nhiÔm rÇy n©u, rÇy l−ng DT21, NÕp 451, CR203, C70, C71, Khang tr¾ng vμ rÇy x¸m ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. 591
  3. Đặng Thị Dung, Nguyễn Thuỷ Chung, Trần Thị Tú Oanh B¶ng 1. Thμnh phÇn nhãm rÇy h¹i th©n lóa (bé c¸nh ®Òu Homoptera) vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi TT Tên Việt Nam Tên khoa học Họ Mức phổ biến 1 Rầy nâu Nilaparvata lugens (Stal) Delphacidae +++ 2 Rầy lưng trắng Sogatella furcifera Horvath ‘’ +++ 3 Rầy xám Laodelphax striatellut (Fallen) ‘’ + Ghi chú: +: Xuất hiện ít (60%) B¶ng 2. DiÔn biÕn mËt ®é rÇy n©u trªn c¸c gièng lóa vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi 2 Mật độ rầy nâu (con/m ) Giống lúa Đẻ nhánh Đứng cái Đòng Trỗ Ngậm sữa Chắc xanh Chín Xi23 0,3 11,2 43,5 73,6 197,6 57,2 45,3 DT21 0,7 59,2 73,5 265,3 402,6 214,3 168,2 Nếp 451 12,2 18,2 54,8 250,4 535,6 261,7 156,2 CR203 0,2 0,5 30,3 62,7 79,2 66,7 35,0 C70 11,1 25,3 70,4 110,0 200,1 109,0 62,3 C71 11,0 32,2 67,2 135,2 268,5 165,4 95,3 Khang Dân 0,0 6,2 21,8 136,4 215,8 123,6 75,0 Q5 0,4 14,2 23,4 211,6 222,2 176,8 49,0 HT1 0,3 3,4 19,0 186,6 273,2 132,4 65,2 LT2 0,6 29,8 32,6 213,4 276,4 132,4 64,0 3.2. DiÔn biÕn mËt ®é nhãm rÇy h¹i th©n Tran Thi Lien, 2005b), nªn mËt ®é rÇy rÊt lóa vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi thÊp, b×nh qu©n mËt ®é cao nhÊt chØ 1,5 Sè liÖu ë b¶ng 2 cho thÊy, trong ®iÒu con/khãm. Nh− vËy, phÇn lín c¸c gièng lóa kiÖn thêi tiÕt vô xu©n 2007 ë Gia L©m, Hμ ®−îc trång phæ biÕn ë vïng Gia L©m, Hμ Néi Néi, rÇy n©u xuÊt hiÖn trªn hÇu hÕt c¸c ®Òu lμ nh÷ng gièng bÞ nhiÔm rÇy n©u. gièng ngay tõ giai ®o¹n lóa ®Î nh¸nh (trõ KÕt qu¶ ®iÒu tra (B¶ng 3) cho thÊy, gièng Khang D©n). MËt ®é rÇy t¨ng dÇn theo quÇn thÓ rÇy l−ng tr¾ng ®¹t cao nhÊt vμo sù sinh tr−ëng cña c©y lóa. Trong 10 gièng thêi kú lóa trç, sau ®ã sè l−îng gi¶m dÇn cho lóa ®iÒu tra, rÇy n©u ph¸t triÓn trªn gièng ®Õn khi lóa chÝn. Trong 10 gièng ®iÒu tra, DT21 vμ NÕp 451 nhanh h¬n so víi trªn c¸c gièng NÕp 451 cã mËt ®é cao h¬n c¶ (160,4 gièng kh¸c. §Ønh cao mËt ®é rÇy n©u t−¬ng con/m2 øng víi giai ®o¹n lóa trç), 9 gièng cßn øng víi giai ®o¹n lóa ngËm s÷a (402,6 l¹i cã diÔn biÕn mËt ®é rÇy l−ng tr¾ng t−¬ng con/m2 trªn DT21 vμ 535,6 con/m2 trªn NÕp tù nhau. Nh− vËy, rÇy l−ng tr¾ng tån t¹i vμ 451). C¸c gièng lóa cßn l¹i cã mËt ®é rÇy n©u g©y h¹i trªn c¸c gièng lóa xu©n, song mËt ®é thÊp h¬n. Gièng CR203 ®−îc ®¸nh gi¸ lμ thÊp vμ g©y h¹i lμ kh«ng ®¸ng kÓ. gièng vÉn gi÷ ®−îc tÝnh kh¸ng ®èi víi rÇy KÕt qu¶ ®iÒu tra rÇy x¸m trªn lóa xu©n n©u (bph2) vïng Hμ Néi (NguyÔn V¨n §Ünh, 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi ®−îc thÓ hiÖn ë TrÇn ThÞ Liªn, 2005a), (Nguyen Van Dinh vμ b¶ng 4. 592
  4. Một số dẫn liệu về nhóm rầy hại thân lúa (họ Delphacidae) vụ xuân 2007 tại Gia Lâm, Hà Nội B¶ng 3. DiÔn biÕn mËt ®é rÇy l−ng tr¾ng trªn c¸c gièng lóa vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi 2 Mật độ rầy lưng trắng (con/m ) Giống lúa Đẻ nhánh Đứng cái Đòng Trỗ Ngậm sữa Chắc xanh Chín Xi23 0,2 15,2 29,4 65,3 35,2 23,1 16,2 DT21 0,3 24,1 64,2 59,6 43,2 25,7 19,2 Nếp 451 8,2 26,4 62,6 160,4 82,5 40,2 21,6 CR203 0,2 16,2 36,2 45,3 22,1 17,2 14,3 C70 0,3 23,2 54,2 65,3 24,3 23,1 19,5 C71 0,4 36,2 69,5 98,2 54,3 42,2 31,7 Khang Dân 2,4 9,6 46,2 74,4 40,2 26,0 13,0 Q5 5,8 44,8 53,2 86,0 27,8 29,6 18,4 HT1 2,0 7,2 63,8 89,0 46,6 23,0 15,6 LT2 1,2 42,2 44,2 94,6 54,6 29,0 23,4 B¶ng 4. DiÔn biÕn mËt ®é rÇy x¸m trªn c¸c gièng lóa vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi 2 Mật độ rầy xám (con/m ) Giống lúa Đẻ nhánh Đứng cái Đòng Trỗ Ngậm sữa Chắc xanh Chín Xi23 0 0,3 15,0 19,3 36,2 27,2 12,0 DT21 0 0,3 16,2 25,3 45,2 46,2 17,0 Nếp 451 0 14,0 28,4 32,8 65,3 79,4 35,2 CR203 0 0,0 0,7 15,6 24,1 32,1 12,0 C70 0 13,2 21,2 25,1 36,2 46,2 23,3 C71 0 1,0 23,1 32,1 42,3 54,3 34,7 Khang Dân 0 0,0 6,6 32,4 27,2 24,6 10,2 Q5 0 0,0 14,2 52,4 34,0 32,0 20,6 HT1 0 0,0 5,8 23,0 52,4 27,2 11,6 LT2 0 0,0 4,2 30,2 44,2 36,2 25,6 Sè liÖu b¶ng 4 cho thÊy, trªn lóa rÇy rÇy x¸m th−êng ph¸t triÓn thÊp h¬n rÇy n©u x¸m xuÊt hiÖn muén h¬n rÇy n©u vμ rÇy vμ rÇy l−ng tr¾ng. §Ønh cao mËt ®é cña rÇy l−ng tr¾ng. ë giai ®o¹n lóa ®Î nh¸nh, ch−a x¸m th−êng xuÊt hiÖn muén, vμo giai ®o¹n cã gièng lóa nμo bÞ nhiÔm rÇy x¸m. §Õn lóc lóa chÝn s¸p. MÆt kh¸c, søc ®Î trøng cña rÇy lóa ®øng c¸i, chØ míi 5 gièng lóa cã rÇy x¸m x¸m còng rÊt thÊp, nªn hÇu nh− rÇy x¸m xuÊt hiÖn, ®ã lμ Xi23, NÕp DT21, NÕp 451, ch−a bao giê ph¸t triÓn ®¹t sè l−îng ®Ó g©y C70 vμ C71 víi mËt ®é thÊp (trõ gièng NÕp ch¸y lóa. Sè liÖu ë b¶ng 4 cho thÊy, mËt ®é 451 vμ C70 cã mËt ®é t−¬ng ®èi cao h¬n). rÇy x¸m ®¹t cao nhÊt trªn gièng lóa NÕp 451 Riªng gièng CR203 cã mËt ®é rÇy x¸m thÊp vμo giai ®o¹n lóa ngËm s÷a, ch¾c xanh (65,3 nhÊt. Nh×n chung, rÇy x¸m tån t¹i trªn c¸c - 79,4 con/m2), thÊp h¬n nhiÒu so víi mËt ®é gièng lóa, nh−ng mËt ®é rÊt thÊp, nªn t¸c rÇy n©u trªn cïng gièng lóa vμ cïng giai h¹i kh«ng ®¸ng kÓ. ®o¹n sinh tr−ëng (261,7 - 535,6 con/m2) Theo Heinrichs (1994), sè l−îng quÇn thÓ (B¶ng 2). 593
  5. Đặng Thị Dung, Nguyễn Thuỷ Chung, Trần Thị Tú Oanh 3.3. Thùc tr¹ng tû lÖ sè l−îng loμi cña trong mçi thÕ hÖ, trong khi quÇn thÓ rÇy n©u nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¨ng 8 lÇn. §iÒu nμy phï hîp víi kÕt qu¶ cña §Ó t×m hiÓu −u thÕ sè l−îng cña tõng ®iÒu tra nμy (H×nh 1- 6), tû lÖ phÇn tr¨m sè loμi trong quÇn thÓ nhãm rÇy h¹i th©n lóa c¸ thÓ cña rÇy l−ng tr¾ng ë giai ®o¹n lóa ®Î trªn ®ång ruéng Gia L©m, Hμ Néi vô xu©n nh¸nh vμ giai ®o¹n ®ßng kh¸ cao, ®Æc biÖt 2007, ®iÒu tra ®· ®−îc tiÕn hμnh vμ cho kÕt trªn c¸c gièng lóa CR203, Khang D©n, Q5, qu¶ ë b¶ng 5 vμ c¸c h×nh 1 - 5. HT1 vμ LT2, tû lÖ nμy chiÕm trªn 50%. Sè liÖu ®iÒu tra ë b¶ng 5 (H×nh 1) cho KÕt qu¶ ®iÒu tra −u thÕ sè l−îng loμi cña thÊy, trong ®iÒu kiÖn sinh th¸i vô lóa xu©n nhãm rÇy chÝch hót th©n lóa giai ®o¹n lóa 2007 t¹i Gia L©m, Hμ Néi, giai ®o¹n lóa ®Î lμm ®ßng (H×nh 2) cho thÊy, trªn gièng lóa nh¸nh, thÕ n¨ng ph¸t triÓn cña rÇy n©u vμ Xi23, DT21 vμ C70, rÇy n©u chiÕm −u thÕ rÇy l−ng tr¾ng t−¬ng tù nhau trªn c¸c gièng cao h¬n rÇy l−ng tr¾ng. RÇy l−ng tr¾ng l¹i lóa, trªn Xi23, DT21, NÕp 451, CR203, C70 chiÕm −u thÕ cao h¬n ë 7 gièng cßn l¹i. Cßn vμ C71, sè l−îng rÇy n©u cao h¬n rÇy l−ng rÇy x¸m, xuÊt hiÖn víi sè l−îng thÊp nhÊt. tr¾ng, song trªn c¸c gièng Khang D©n, Q5, T−¬ng tù, chØ tiªu nμy còng ®−îc ®iÒu tra HT1 vμ LT2 th× ng−îc l¹i, sè l−îng rÇy l−ng tr¾ng l¹i cao h¬n rÇy n©u. Cßn rÇy x¸m ch−a theo dâi ë giai ®o¹n lóa trç (H×nh 3). xuÊt hiÖn ë giai ®o¹n nμy. Kh¸c víi giai ®o¹n lóa cã ®ßng, giai ®o¹n Theo Lui (1995), biÕn ®éng sè l−îng rÇy lóa trç cã sè l−îng rÇy n©u chiÕm −u thÕ trªn l−ng tr¾ng phô thuéc nhiÒu vμo gièng lóa, hÇu hÕt c¸c gièng ®iÒu tra. §Æc biÖt trªn ngoμi ra cßn phô thuéc vμo tiÓu khÝ hËu cña gièng DT21, sè l−îng rÇy l−ng tr¾ng vμ rÇy tõng vïng. Ram (1986) cho r»ng, quÇn thÓ x¸m rÊt thÊp (13%), cßn rÇy n©u chiÕm tíi rÇy l−ng tr¾ng cã thÓ cã sè l−îng nhËp c− 87%. C¸c gièng lóa kh¸c, tû lÖ rÇy n©u chiÕm ban ®Çu cao h¬n rÇy n©u, nh−ng tèc ®é gia trªn 50% trong sè 3 loμi rÇy h¹i th©n (trõ t¨ng quÇn thÓ l¹i thÊp, chØ t¨ng ®−îc 1,3 lÇn gièng Xi23). B¶ng 5. Tû lÖ loμi cña nhãm rÇy h¹i th©n trªn c¸c gièng lóa vô xu©n 2007 t¹i Gia L©m - Hμ Néi (giai ®o¹n ®Î nh¸nh) Tỷ lệ từng loài (%) Rầy nâu Rầy lưng trắng Rầy xám Giống lúa Σ cá thể Số điều tra Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ Tỷ lệ lượng (con) (%) (con) (%) (%) (con) Xi23 50 27 54 23 46 0 0 DT21 50 34 68 16 32 0 0 Nếp 451 50 33 66 17 34 0 0 CR203 50 29 58 21 42 0 0 C70 50 43 86 7 14 0 0 C71 50 45 90 5 10 0 0 Khang Dân 50 0 0 50 100 0 0 Q5 50 9 18 41 82 0 0 HT1 50 5 10 45 90 0 0 LT2 50 17 34 33 66 0 0 594
  6. Một số dẫn liệu về nhóm rầy hại thân lúa (họ Delphacidae) vụ xuân 2007 tại Gia Lâm, Hà Nội 100 R?y nâu Rầy nâu 80 Rầy LT R?y lÖ l? loài (%) R?y xám Tû T? loμi (%) Rầy 60 40 20 0 0 1 5 3 2 3 T1 1 C7 C7 Q 20 i2 LT T2 H X CR D Gi?ng lúa Gièng lóa H×nh 1. Tû 1. T? l? loài nhóm r?y h?i thân lúa t?i ĐHNN Hà N?i v? xuân 2007 häc Đ? th? lÖ loμi nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¹i Tr−êng §¹i (giai đo?n đ? nhánh) N«ng nghiÖp Hμ Néi vô xu©n 2007 (giai ®o¹n ®Î nh¸nh) 70 R?y nâu Rầy nâu 60 Rầy LT R?y T? l? loài (%) R?y xám Rầy Tû lÖ loμi (%) 50 40 30 20 10 0 Xi23 DT21 Nếp CR203 N?p C70 C71 Khang Q5 HT1 LT2 451 Dân Gi?ng lúa Gièng lóa H×nhth? 2. T? l? loài nhóm r?y h?i thân lúa t?i Gia Lâm, Hà N?i v? xuânL©m, Hμ Néi Đ? 2. Tû lÖ loμi nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¹i Gia 2007 (giai đo?n vô xu©n 2007 đòng) ®o¹n ®ßng) (giai 100 R?y nâu Rầy nâu 80 R?y LT Rầy TûT? l? loài (%) lÖ loμi (%) 60 R?y xám Rầy 40 20 0 5 T1 3 1 3 0 1 2 Q i2 T2 20 C7 C7 LT H X CR D Gi?ng lúa Gièng lóa H×nh 3. TûT? l? loài nhóm r?y h?i thân lúa t?i Gia Lâm, Hà N?i v? xuân 2007 (giai Đ? th? 3. lÖ loμi nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¹i Gia L©m, Hμ Néi vô xu©n 2007 (giai ®o¹n trç) đo?n tr?) 595
  7. Đặng Thị Dung, Nguyễn Thuỷ Chung, Trần Thị Tú Oanh 100 80 Tû lÖ loμi (%)) Tỷ lệ loài (% 60 40 20 0 Xi23 DT21 Nếp Nếp CR203 C70 C71 Khang Q5 HT1 LT2 Gièng lóa 451 Dân Giống lúa Rầy nâu Rầy nâu Rầy lưng trắng Rầy LT Rầy xám Rầy xám Đồ thị 4. Tỷ lệ loài nhóm rầy hại thân lúa tại Gia Lâm, Hà Nội vụ xuân 2007 (giai đoạn lúa ngậm sữa) H×nh 4. Tû lÖ loμi nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¹i Gia L©m, Hμ Néi vô xu©n 2007 (giai ®o¹n lóa ngËm s÷a) 100 lÖ l? loài (%) 80 Tû T? loμi (%) 60 40 20 0 0 1 5 3 3 2 T1 1 C7 C7 Q i2 20 LT T2 Gièng lóa H X CR D Gi?ng lúa R?ynâu Rầy nâu R?ylưng trắng Rầy LT R?y xám Rầy xám Đ? th? 5. T? l? loài nhóm r?y h?i thân lúa t?i Gia Lâm, Hà N?i v? xuân 2007 (giai đo?n lúa ch?c xanh) H×nh 5. Tû lÖ loμi nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¹i Gia L©m, Hμ Néi vô xu©n 2007 (giai ®o¹n lóa ch¾c xanh) KÕt qu¶ ®iÒu tra nhãm rÇy h¹i th©n lóa n©u vÉn chiÕm −u thÕ, ®Æc biÖt lμ trªn c¸c giai ®o¹n ngËm s÷a (H×nh 4) cho thÊy, rÇy gièng Khang D©n, Q5, HT1 vμ LT2. §iÒu n©u chiÕm −u thÕ gÇn nh− tuyÖt ®èi. Cßn rÇy nμy cho thÊy kh¶ n¨ng thÝch øng cña rÇy l−ng tr¾ng vμ rÇy x¸m cã tû lÖ t−¬ng tù nhau. n©u trªn lóa cao h¬n rÇy l−ng tr¾ng vμ rÇy Trªn hÇu hÕt c¸c gièng ®iÒu tra, tû lÖ rÇy n©u x¸m rÊt nhiÒu. chiÕm tõ 55 - 85%, cßn l¹i rÇy l−ng tr¾ng vμ ë giai ®o¹n lóa chÝn (H×nh 6), tû lÖ rÇy rÇy x¸m chiÕm tû lÖ tõ 15 ®Õn d−íi 50%. n©u vÉn chiÕm −u thÕ trªn c¶ 10 gièng lóa Sè liÖu ®iÒu tra tû lÖ loμi nhãm rÇy h¹i ®iÒu tra. §Æc biÖt, ®èi víi gièng DT21 vμ NÕp th©n ë giai ®o¹n lóa ch¾c xanh (H×nh 5) 451, tû lÖ sè c¸ thÓ rÇy n©u lªn tíi 85 - 90%. cho thÊy còng t−¬ng tù nh− sè liÖu ë h×nh Cßn ë gièng Q5, HT1 vμ LT2, tû lÖ rÇy n©u 4 (lóa giai ®o¹n ngËm s÷a), tû lÖ c¸ thÓ rÇy ®¹t thÊp h¬n so víi gièng DT21 vμ NÕp 451. 596
  8. Một số dẫn liệu về nhóm rầy hại thân lúa (họ Delphacidae) vụ xuân 2007 tại Gia Lâm, Hà Nội 100 T? loμi (%) 80 Tû lÖl? loài(%) 60 40 20 0 0 1 5 3 3 T1 2 1 Gièng lóa C7 C7 Q i2 20 LT T2 H X CR D Gi?ng lúa R?y nâu Rầy nâu R?y lưng trắng Rầy LT R?y xám Rầy xám Đ? th? 6. T? l? loài nhóm r?y h?i thân lúa t?i Gia Lâm, Hà N?i v? xuân 2007 (giai đo?n lúa chín) H×nh 6. Tû lÖ loμi nhãm rÇy h¹i th©n lóa t¹i Gia L©m, Hμ Néi vô xu©n 2007 (giai ®o¹n lóa chÝn) 4. KÕT LUËN TμI LIÖU THAM KH¶O Thμnh phÇn nhãm rÇy h¹i th©n lóa Bé N«ng nghiÖp & PTNT (2002). Tμi liÖu trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt vô xu©n 2007 t¹i so¸t xÐt tiªu chuÈn 10 TCN 224 - 95, TËp Gia L©m, Hμ Néi thu ®−îc 3 loμi. Trong ®ã, 2 - Tiªu chuÈn BVTV (Côc B¶o vÖ Thùc rÇy n©u vμ rÇy l−ng tr¾ng xuÊt hiÖn víi vËt): 10-12. møc ®é phæ biÕn cao h¬n rÇy x¸m. RÇy n©u NguyÔn V¨n §Ünh, TrÇn ThÞ Liªn (2005a). xuÊt hiÖn vμ g©y h¹i trªn tÊt c¶ c¸c gièng Kh¶o s¸t tÝnh kh¸ng rÇy n©u (Nilaparvata lóa ®iÒu tra. Gièng DT21 vμ NÕp 451 cã mËt lugens Stl) cña c¸c gièng lóa ®ång b»ng ®é cao h¬n c¸c gièng kh¸c, cao nhÊt ë giai s«ng Hång vμ miÒn nói phÝa B¾c ViÖt ®o¹n lóa ngËm s÷a (402,6 - 535,6 con/m2). nam. Héi nghÞ C«n trïng häc toμn quèc RÇy l−ng tr¾ng xuÊt hiÖn vμ g©y h¹i trªn lÇn thø 5 : 335-339. tÊt c¶ c¸c gièng ngay tõ giai ®o¹n lóa ®Î nh¸nh víi mËt ®é rÊt thÊp, b×nh qu©n trªn Nguyen Van Dinh and Tran Thi Lien d−íi 1 con/khãm. Trong 10 gièng lóa ®iÒu (2005b). Resistance to Brown tra, thÊy cã 3 gièng vμo giai ®o¹n lóa trç, Planthopper, Nilaparvata lugens Stl of mËt ®é rÇy l−ng tr¾ng h¬i cao h¬n c¸c gièng Major Rice Varieties in Vietnam. kh¸c, ®ã lμ nÕp 451, HT1 vμ LT2. RÇy x¸m Bull.Inst. Trop. Agr. Kyushu Univ. 28-1 xuÊt hiÖn muén h¬n vμ víi mËt ®é thÊp (Special Issue): 1-8. h¬n. Gièng lóa nÕp 451 cã mËt ®é rÇy x¸m TrÇn Quang Hïng (1999). Thuèc B¶o vÖ thùc t−¬ng ®èi cao h¬n c¸c gièng kh¸c. T¹i ®Þa vËt. NXB. N«ng nghiÖp, Hμ Néi: 29-30. bμn Gia L©m, Hμ Néi trong ®iÒu kiÖn thêi NguyÔn §øc Khiªm (1995). Mét sè kÕt qu¶ tiÕt vô xu©n 2007, rÇy n©u chiÕm −u thÕ cao nghiªn cøu vÒ rÇy l−ng tr¾ng vμ rÇy x¸m nhÊt vÒ sè l−îng c¸ thÓ, sau ®ã ®Õn rÇy l−ng h¹i lóa t¹i Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp tr¾ng vμ thÊp nhÊt lμ rÇy x¸m trªn hÇu hÕt Hμ Néi. T¹p chÝ B¶o vÖ Thùc vËt Sè 2: 5-7. c¸c gièng lóa ®iÒu tra (trõ gièng Khang d©n) ë hÇu hÕt c¸c giai ®o¹n sinh tr−ëng NguyÔn V¨n LuËt (2007). RÇy n©u truyÒn cña c©y lóa. RÇy l−ng tr¾ng vμ rÇy x¸m cã bÖnh vμng lïn - lïn xo¨n l¸ vμ biÖn ph¸p tû lÖ loμi thÊp vμ t−¬ng tù nhau (trõ giai phßng trõ. T¹p chÝ N«ng nghiÖp vμ Ph¸t ®o¹n lóa ®Î nh¸nh). triÓn n«ng th«n. Sè 1: 16-18. 597
  9. Đặng Thị Dung, Nguyễn Thuỷ Chung, Trần Thị Tú Oanh Heinrichs, E.A. (1994). “Host plant Acta Entomological Sinica, China, 38:4, resistance”, Biology and management of pp.421-427. rice insect, John Wiley and Sons Ltd., Ram P. (1986). “White backed planthopper Chichester, UK. : 529-532. Lui G.C. (1995). “Utilization of sugar from and leaf follder in Haryana”, susceptable and resistant rice varieties by International Rice Research Institute the WBPH, Sogatella furcifera (Horvath)”, (IRRI) Publication, pp.23. 598
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1468 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2