Năm ngôn ngữ tình yêu dành cho những người chỉ có một mình

Chia sẻ: Nguyen Doan Minh Tri | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

271
lượt xem 73
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dành tặng những người độc thân đã chia sẻ với tôi những niềm vui nỗi buồn của họ trong suốt ba mươi năm qua . Hy vọng cuốn sách này sẽ mang lại cho các bạn thêm nhiều niềm vui

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Năm ngôn ngữ tình yêu dành cho những người chỉ có một mình

Gary Chapman NĂM NGÔN NG TÌNH YÊU DÀNH CHO NH NG NGƯ I CH CÓ M T MÌNH
Dành t ng nh ng ngư i c thân ã chia s v i tôi nh ng ni m vui n i bu n c a h trong su t ba mươi năm qua. Hy v ng cu n sách này s mang l i cho các b n thêm nhi u ni m vui.
Bìa 4: “Dù ã k t hôn hay còn c thân, tr hay ã già thì t t c chúng ta u có nhu c u quan tr ng v tình c m là ư c yêu thương. Khi nhu c u này ư c áp ng, chúng ta s th hi n tr n v n nh ng c tính t t p nh t c a mình và t ư c nhi u thành qu l n lao trong cu c s ng. Ngư c l i, ta s g p r t nhi u khó khăn. Tôi tin tư ng r ng nh ng chân lý trong cu n sách này s giúp nh ng ngư i c thân h c ư c các k năng c n thi t trong vi c cho và nh n tình yêu”.
L I GI I THI U Hơn 15 năm trư c, tôi ã vi t quy n sách Năm ngôn ng tình yêu: cách th hi n l i cam k t chân thành c a b n v i ngư i b n i. S ón nh n c a c gi ã vư t quá mong i c a tôi: T ng c ng 5 tri u b n ã ư c bán s ch. M i năm, cu n sách này l i bán ư c nhi u b n hơn năm trư c ó. n nay, Năm ngôn ng tình yêu ã ư c d ch sang 42 th ti ng khác nhau. Nhi u ngư i ã h i tôi v lý do thành công c a cu n sách ó. Câu tr l i duy nh t c a tôi là: N i dung c a nó t p trung vào nhu c u tình c m sâu s c nh t c a con ngư i - nhu c u ư c yêu thương. i v i nh ng ngư i ã k t hôn, nó mang l i c m giác th u hi u và nh ng công c th c ti n nuôi s ng tình yêu trong gia ình. Hàng ngàn c p v ch ng ã nói v i tôi r ng ý tư ng c a Năm ngôn ng tình yêu ã mang l i “m t cu c s ng m i” cho hôn nhân c a h . i u tôi không ng n chính là có r t nhi u ngư i c thân cũng tìm c cu n sách mà tôi ã vi t riêng cho nh ng c p v ch ng. M t ngư i ã nói v i tôi: “Dù cu n sách Năm ngôn ng tình yêu ư c vi t dành riêng cho các c p v ch ng nhưng nó cũng ã giúp tôi r t nhi u trong vi c c i thi n nh ng m i quan h c a mình”. Hay m t ngư i c thân khác ã nói v i tôi: “Tôi chưa bao gi hi u ư c ngư i b n cùng phòng c a mình cho n khi tôi c cu n sách c a ông. Ông ph i vi t m t cu n Năm ngôn ng yêu thương dành cho nh ng ngư i c thân m i ư c”. Và th là tôi quy t nh hoàn t t cu n sách này trong s mong ch c a nhi u ngư i c thân. Dù ã k t hôn hay còn c thân, tr hay ã già thì t t c chúng ta u có nhu c u quan tr ng v tình c m là ư c yêu thương. Khi nhu c u này ư c áp ng, chúng ta s th hi n tr n v n nh ng c tính t t p nh t c a mình và t ư c nhi u thành qu l n lao trong cu c s ng. Ngư c l i, ta s g p r t nhi u khó khăn. Tôi tin tư ng r ng nh ng chân lý trong cu n sách này s giúp nh ng ngư i c thân h c ư c các k năng c n thi t trong vi c cho và nh n tình yêu. M t i u quan tr ng mà b n c n ph i hi u là cu n sách b n ang c m trên tay không ph i là m t cu n Năm ngôn ng tình yêu cũ ư c in l i v i bìa m i. Năm ngôn ng yêu thương dĩ nhiên là không thay i, nhưng trong cu n sách này chúng ta s t p trung vào i tư ng nh ng ngư i c thân. Trong hai chương u tiên, chúng ta s tìm hi u v nh ng ngư i c thân và t i sao yêu thương l i là y u t quan tr ng nh t trong các m i quan h . T chương 3 n chương 7, chúng ta s tìm hi u v t ng ngôn ng tình yêu. Trong chương 8, chúng ta s h c cách khám phá ra ngôn ng tình yêu c a b n thân cũng như cách phát hi n ra ngôn ng tình yêu c a ngư i khác. Nh ng chương còn l i s giúp b n bi t cách yêu thương và ư c yêu thương b ng cách s d ng “năm ngôn ng tình yêu”. Trong chương 9, b n s bi t cách áp d ng nh ng nguyên t c c a “năm ngôn ng tình yêu” th u hi u cha m , anh ch em cũng như các thành viên còn l i trong gia ình. Chương 10 – 11, chúng ta s khám phá các m i quan h h n hò, n n t ng c a hôn nhân cũng như t m quan tr ng c a ngôn ng tình yêu i v i vi c xây d ng m t m i quan h v ch ng t t p. Chương 12 s t p trung nói v cách th c truy n t tình yêu thương n b n chung phòng, b n h c, b n ng nghi p. Chương 13 s mang l i nh ng hư ng d n thi t th c giúp các b c cha m ơn thân b c l tình yêu thương c a mình v i con cái. Cu i cùng, trong chương 14, chúng ta s t p trung nói v tình yêu như m t chi c chìa khóa d n n thành công. Hãy cùng tôi th c hi n cu c hành trình khám phá cu c s ng c a ngư i c thân - nh ng ngư i ã hi u ra r ng i u tuy t v i nh t c a cu c s ng chính là cho i và nh n l i tình yêu m t cách úng n. - Gary Chapman
VÀI NÉT V TÁC GI GARY CHAPMAN Không ch là m t chuyên gia tâm lý, Giáo sư Gary Chapman còn là Giám c T p oàn Tư V n Hôn i S ng Gia ình (Marriage and Family Life Consultants, Inc.) có tr s t i M . Ông t ng nhi u l n Nhân & tham gia thuy t trình t i các cu c h i thaœo trên toàn th gi i và trò chuy n tr c tuy n trên các chương trình cuœa hơn 100 ài phát thanh. Gary Chapman t t nghi p H c vi n Kinh Thánh Moody (Moody Bible Institute), r i l y b ng c nhân i h c Wheaton và b ng th c sĩ ngành nhân lo i h c t i i h c Wake Forest. Ông còn nh n b ng th c sĩ ngành Giáo d c Tôn giáo (M.R.E) và b ng ti n sĩ tri t h c (Ph.D) t i Southwestern Baptist Theological Seminary. Trong ngành tâm lý, Gary Chapman là m t chuyên gia n i ti ng th gi i trong lĩnh v c tư v n c i thi n và vun p các m i quan h . Trong ngành xu t b n, ông là m t tác gi bestseller v i b sách n i ti ng Năm Ngôn ng Tình yêu ã phát hành hàng ch c tri u b n và ư c d ch sang 38 ngôn ng trên th gi i. K t năm 1979, ngoài b sách Năm Ngôn ng Tình yêu, Gary Chapman ã vi t hơn 20 quy n sách khác, trong ó có: C m nang hư ng d n d th c hi n nh t th gi i v các m i quan h gia ình (The World’s Easiest Guide to Family Relationships), M t khác c a Tình yêu (The Other Side of Love), Năm d u hi u c a m t gia ình yêu thương (Five Signs of a Loving Family), Hư ng n cu c hôn nhân phát tri n b n v ng (Toward a Growing Marriage), và Hy v ng cho nh ng ngư i ly thân (Hope for the Separated). V i hơn 45 năm kinh nghi m t cu c hôn nhân h nh phúc b n v ng v i ngư i v là Karolyn, cũng như hơn 30 năm th c hi n s m nh c a m t m c sư, m t nhà tư v n hôn nhân, Ti n sĩ Gary Chapman luôn s n sàng h tr , giúp c i thi n và hàn g n nh ng m i quan h v - ch ng, cha m - con cái, giúp cho cu c s ng gia ình c a hàng tri u ngư i tr nên t t p hơn. Có th nói không quá r ng, ông chính là “ông tơ, bà nguy t” th i hi n i, giúp an d t và c ng c nh ng s i dây tình c m gi a các thành viên gia ình v i nhau và gi a ngư i v i ngư i. Hàng tri u c gi , khán thính gi ã th a nh n và khen ng i r ng nh ng quy n sách c a ông ã th t s c u vãn gia ình h , ch ra cho h nh ng cách ơn gi n mà th c t truy n t tình yêu v i “n a kia” c a mình, giúp h gi i quy t nh ng mâu thu n tư ng như không th c u vãn trong hôn nhân cũng như trong vi c nuôi d y con. Sau khi nuôi d y trư ng thành hai ngư i con – m t trai, m t gái, Gary và Karolyn hi n v n s ng h nh phúc bên nhau Winston-Salem, Nam Carolina.
1 NGƯ I TRƯ NG THÀNH C THÂN: CHÂN DUNG VÀ N I NI M N u b n ch n c cu n sách này, r t có th b n v n ang c thân ho c quen bi t v i m t ngư i c thân nào ó. Theo th ng kê, hơn b n trong s mư i ngư i M trư ng thành v n còn c thân – t c là có t i 92 tri u ngư i c thân trên toàn nư c M 1. S th c là M có nhi u ngư i c thân hơn t t c các nư c khác trên th gi i, tr Trung Qu c và n . Dĩ nhiên, s không chính xác n u x p t t c ngư i c thân vào m t nhóm. Có ít nh t 5 nhóm ngư i c thân. Ph n l n trong s này là ngư i chưa t ng k t hôn (là i tư ng chính mà cu n sách này hư ng t i). Tuy nhiên, 4 nhóm còn l i cũng c n ư c quan tâm x ng áng. Sau ây là 5 nhóm ngư i c thân ó: 1. Chưa t ng k t hôn. Tính riêng M , t 18 tu i tr lên, nhóm này bao g m kho ng 49 tri u ngư i. tu i k t hôn trung bình l n u ã tăng lên, 25 tu i i v i n gi i và 27 tu i i v i nam gi i. C m i 5 ngư i t 18 n 24 tu i thì có 4 ngư i chưa t ng k t hôn (78%). 2. ã ly hôn. Ngày nay, trên th gi i có 10% ngư i trư ng thành ã t ng ly hôn2. 20% s v ly hôn thu c v các c p v ch ng ã k t hôn 5 năm; 1/3 trong s chúng thu c v các c p v ch ng k t hôn ư c kho ng 10 năm và 43% thì x y n v i các c p ã k t hôn kho ng 15 năm. 3. Ly thân nhưng chưa ly hôn. ây là nh ng ngư i v n chưa chính th c ly hôn nhưng không còn s ng chung v i nhau n a. Cu c s ng c a h gi ng m t ngư i c thân hơn là ngư i ang có gia ình. Tuy nhiên tình tr ng ly thân này ch là t m th i. Nh ng ngư i này ho c s hòa gi i v i v /ch ng c a mình, ho c s h p th c hóa s chia tay này b ng vi c chính th c ly hôn. 4. góa. Vi c góa rõ ràng là có s khác bi t gi a hai gi i. C 5 ngư i s ng c thân do b n i c a mình qua i thì có n 4 ngư i là ph n . G n 1/2 nh ng ngư i ph n t 65 tu i tr lên là góa ph , trong khi nam gi i, con s này ch là 14%. 5. Cha m ơn thân. M t trăm năm trư c, ch có dư i 1% s ngư i trư ng thành là ph huynh ơn thân c a tr v thành niên. Nhưng ngày nay, có n hơn 12 tri u ph huynh ơn thân ang chăm sóc ít nh t m t tr em dư i 18 tu i – chi m g n 1/3 t ng s gia ình. Rõ ràng, s lư ng ph huynh ơn thân ã t ng ly hôn là r t l n. Nhưng bên c nh ó, s lư ng ph huynh ơn thân chưa t ng k t hôn cũng không ng ng gia tăng. Trong s nh ng ngư i m ơn thân thì có n 40% là chưa t ng k t hôn v i cha c a con mình. Khác bi t nhưng th ng nh t Dù thu c nhi u nhóm khác nhau nhưng gi a nh ng ngư i trư ng thành c thân v n có nhi u i m tương ng. H u h t h u g p khó khăn trong nhi u lĩnh v c, ch ng h n như i s ng v t ch t, o c, các m i quan h … N u b n là m t ngư i trư ng thành c thân, tôi nghĩ có th cũng như nhi u ngư i khác, b n luôn mu n th u hi u b n thân cũng như v trí c a mình trong xã h i. Và ngu n g c sâu xa c a v n này chính là nhu c u mu n cho i và nh n l i tình yêu thương. Là m t ngư i c thân, dù thu c nhóm nào thì b n cũng mu n ư c nh ng ngư i quan tr ng trong i mình yêu thương và tin r ng h c n tình yêu c a b n. Cho i và nh n l i tình yêu luôn là ni m h nh phúc c a t t c m i ngư i, nh t là ngư i trư ng thành c thân. M t khi c m nh n ư c tình yêu thương cũng như v trí c a mình i v i nh ng ngư i xung quanh, b n s vư t qua ư c m i áp l c c a cu c s ng. Nhưng n u thi u v ng tình yêu, cu c s ng s tr nên th t l nh l o và tr ng v ng. Th ng kê c a B dân s Hoa Kỳ vào ngày 16 tháng B y năm 2007. 1 S li u th ng kê c a Trung tâm s c kh e Qu c gia Hoa Kỳ năm 2001. 2
Ngư i thanh niên có chi c vòng kim lo i trên u Tôi quen Rob trong chuy n i n Grand Canyon3. rìa phía Nam, g n Bright Angle Trail, tôi nhìn th y Rob và hai ngư i l n tu i khác ang ng c nh nhau. Tôi chú ý n Rob vì anh có eo m t cái n p lưng dính li n v i vòng b ng kim lo i quanh u. Tôi g t u và m m cư i chào anh. Rob áp l i: “Chào anh, chúc m t bu i sáng t t lành”. N cư i c a Rob khi n tôi c m th y m áp và mu n b t chuy n. Sau ó, tôi bi t ư c r ng anh ã b ch n thương c t s ng trong m t tai n n khi i leo núi. Hai ngư i l n tu i kia chính là cha m c a anh. Rob cho bi t cách ây hai năm, gia ình anh ã lên k ho ch tham quan h m núi này. Nhưng năm u tiên, h g p v n v tài chính nên chuy n i ph i hoãn l i. Năm th hai, Rob g p tai n n nên h không th r i kh i nhà. Bây gi , khi s c kh e c a Rob ã khá hơn, hành trình c a h m i ư c b t u. Khi lên k ho ch, h d nh s i vào n t n chân h m núi. Gi ây, ư c mơ c a h tuy có thay i nhưng v n không hoàn toàn bi n m t. H d tính s dành ra c tu n t n hư ng phong c nh nơi ây. Rob ch m rãi lăn chi c xe lăn c a mình t i a i m có th nhìn th y toàn b khung c nh h m núi. Tôi th t s ngư ng m gia ình anh khi nhìn th y c ba ang m mình trong c nh s c tuy t v i c a thiên nhiên. H ã không b cu c trong hoàn c nh khó khăn nh t. V ph n mình, hai cha con tôi cũng ã dành ra su t c tu n l khám phá r ng núi. Cu i tu n ó, tôi l i g p Rob s nh khu nhà ngh Bright Angel Lodge. Vì ã quen nhau t trư c nên chúng tôi chào h i như nh ng ngư i b n cũ. Chúng tôi trò chuy n su t 2 gi ng h . Rob k cho tôi nghe v tai n n c a anh và n l c c a m i ngư i khi h c g ng mang anh lên tr c thăng c u h . Anh k v n i au th xác và tinh th n mà anh ã tr i qua. Anh ã t ng chán n n n m c tuy t v ng, ánh m t m t cơ h i vi c làm m i và ph i tr i qua nhi u tu n li n trong phòng v t lý tr li u. Khi tôi h i i u gì ã giúp anh vư t qua th thách và gi v ng tinh th n trong lúc khó khăn ó, Rob tr l i r t ơn gi n: “ ó chính là Tình yêu”. Anh nói ti p: - Tình yêu là th duy nh t giúp tôi vư t qua ư c t t c . B m ã luôn bên tôi, và tôi còn có m t ngư i b n gái... Tuy ó không ph i là quan h yêu ương nhưng trong su t th i gian u tôi b tai n n, cô y luôn n thăm tôi m i ngày. N u không có cô y, có l tôi ã không vư t qua ư c. Cô y em l i cho tôi hy v ng. Cô y c vũ tôi trong quá trình ch a tr và thư ng c u nguy n cùng tôi. Tôi chưa t ng c u nguy n cùng v i cô gái nào trư c ó c . Cách cô y nói chuy n v i Chúa ã mang l i cho tôi hy v ng. Nh ng l i nói c a cô y gi ng như cơn mưa tư i mát tâm h n ang khô n c a tôi. n bây gi , chúng tôi v n là b n t t c a nhau. Chính tình yêu c a cô y và nh ng ngư i thân xung quanh ã giúp tôi vư t qua t t c . R i Rob nói ti p: - Hy v ng m t ngày nào ó, tôi s có th giúp ư c ngư i khác như cách m i ngư i ã t ng giúp tôi. S c m nh tình yêu Rob là minh ch ng thuy t ph c cho c s c m nh tình yêu l n nhu c u yêu và ư c yêu c a m t ngư i trư ng thành c thân. Tình yêu chính là n n t ng cho m i m i quan h c a con ngư i. Nó nh hư ng l n n nh ng giá tr v t ch t và o lý. Tôi cũng tin r ng tình yêu chính là m c tiêu quan tr ng nh t trong quá trình tìm ki m ý nghĩa cu c s ng c a m t ngư i c thân. 3 Grand Canyon hay H m núi l n là m t khe núi hùng vĩ, d ng ng ư c t o thành do s xâm th c c a sông Colorado bang Arizona, Hoa Kỳ, t hàng tri u năm v trư c. Grand Canyon có dài 446 km, r ng t 0,4 n 24 km và sâu hơn 1.600 mét. ây là m t trong nh ng a i m du l ch n i ti ng nh t t i M . Theo các ghi chép thì Grand Canyon ư c nhà thám hi m García López de Cárdenas ngư i Tây Ban Nha tìm th y vào năm 1540.
Chính vì th , tôi c m th y mình c n ph i vi t cu n sách v Năm ngôn ng tình yêu dành cho nh ng ngư i c thân này. Nh ng gì b n s p c ư c sau ây có th s giúp b n c ng c ư c t t c các m t trong i s ng. Vi c c h t cu n sách này s t n c a b n m t chút th i gian, nhưng tôi tin r ng nó mang l i cho b n m t k t qu r t x ng áng. Có l cũng như nhi u ngư i khác, b n ã t ng u tư th i gian h c cách g i tin nh n, lư t net hay k t b n qua các m ng công c ng. Và không may là h u h t nh ng ngư i c thân (và cũng g n như t t c m i ngư i) u hi u v nh ng th ó hơn là hi u v tình yêu. Lý do r t ơn gi n: h dành nhi u th i gian nghiên c u v công ngh hơn là tìm hi u v tình yêu. i u còn thi u Tôi r t ng ý v i ý ki n c a Ti n sĩ Leo Buscaglia r ng: “Các nhà tâm lý h c, tâm th n h c, xã h i h c, nhân ch ng h c và giáo d c h c ã tuyên b trong các nghiên c u c a mình r ng tình yêu là “m t ph n ng, m t c m xúc có i u ki n”... Nhưng a ph n m i ngư i u x s như th tình yêu không ph i ư c rèn luy n mà ã n m s n âu ó trong m i ngư i, và ch c n ch t i tu i bi t nh n th c thì tình yêu s n y n m t cách t nhiên. R t nhi u ngư i ã ch i iu óc i. Dư ng như chúng ta luôn t ch i i m t v i s th t hi n nhiên r ng r t nhi u ngư i ã dành c i i tìm m t tình yêu ích th c, c g ng có ư c nó nhưng n khi ch t i v n chưa th c s khám phá ra ư c nó”. Hơn 30 năm qua, tôi ã dành nhi u th i gian giúp m i ngư i k t n i c m xúc - làm th nào ch ng cho i và ón nh n tình yêu ch không ph i ng i ch may m n x y n m t cách th ng. Tôi có th t tin nói v i t t c ngư i c thân - cho dù ngư i ó chưa t ng, ã m t l n hay nhi u l n k t hôn - r ng n u b n c và áp d ng nh ng thông tin ư c ưa ra trong các chương ti p theo ây, b n s h c ư c cách trao i và nh n l i tình yêu m t cách hi u qu . B n s khám phá ra i u còn thi u trong nh ng m i quan h trư c ó và s h c ư c cách xây d ng m t m i quan h lành m nh, tích c c b ng cách s d ng ngôn ng tình yêu cơ b n c a ngư i khác cũng như hi u rõ hơn v ngôn ng tình yêu c a mình. Nh ng n i au b t ngu n t s v c a các m i quan h u có ngu n g c sâu xa: r t nhi u ngư i trong chúng ta không th c s tìm hi u nghiêm túc v tình yêu. Chúng ta chưa t ng coi tr ng nó, tìm hi u nguyên lý ho t ng c a nó. nh ng trang ti p theo, b n s ư c g p r t nhi u ngư i c thân các nhóm và m i l a tu i - nh ng ngư i ã nh n th c ư c r ng vi c tìm hi u m t cách nghiêm túc v tình yêu có th s thay i ư c th gi i - hay nói ng n g n hơn, thay i các m i quan h cá nhân.
Nh ng i u c n suy ng m 1. B n c m th y nh ng ngư i quan tr ng trong i b n yêu thương b n n m c nào? 2. Trong lúc khó khăn, ã bao gi b n nh n ư c tình c m t m t ngư i b n mà như Rob di n t là: “N u không có cô y, có l tôi ã không vư t qua ư c”? N u có thì ngư i b n này th hi n tình yêu i v i b n ra sao? 3. ã bao gi b n có d p ư c tr thành m t ngư i b n th c s trong lúc b n mình g p khó khăn chưa? N u có thì b n th hi n tình c m c a mình th nào? 4. B n ã trao i và nh n l i s yêu thương như th nào? 5. B n có h ng thú nghiên c u v b n ch t c a tình yêu cũng như h c cách th hi n tình yêu thương không?
2 CHÌA KHOÁ THÀNH CÔNG CHO NH NG M I QUAN H Con ngư i là m t sinh v t c bi t, luôn c n n các m i quan h . Con ngư i s ng theo c ng ng và h u như ai cũng mu n có nhi u m i liên h xã h i. Trong văn hóa phương Tây, b cô l p ư c xem là m t trong nh ng hình ph t nghiêm kh c nh t. Th m chí nh ng ph m nhân ph m tr ng t i cũng không ph i t t c ub bi t giam. V y, ch t lư ng c a các m i quan h xã h i c a chúng ta ra sao? Nh ng m i quan h tích c c và b n v ng s mang l i cho b n ni m vui; nhưng các m i quan h x u s em n cho b n n i au nh c nh i. Th m chí, tôi có th kh ng nh r ng: Ni m h nh phúc l n lao nh t trong i m i ngư i s là do m t m i quan h t t em l i; còn n i au sâu n ng nh t trên i cũng do m i quan h x u gây ra. N u c m nh n ư c tình yêu thương c a m , b n s c m th y thanh th n và ư c khích l . Ngư c l i, n u m i quan h gi a b n và m không t t, b n s có c m giác b b rơi. Và n u b n b chính m ru t c a mình ngư c ãi, c m giác t n thương, t c gi n, th m chí là lòng thù h n s n y sinh và khi n b n nh c nh i. Cha m c a chúng ta Vi c thi u th n tình c m c a cha m khi n con cái có khuynh hư ng tìm ki m tình c m trong các m i quan h khác. Th t không may, s tìm ki m này thư ng có xu hư ng sai l m và d d n n th t v ng v sau. Con trai Derek c a tôi ã làm vi c v i nh ng a tr " ư ng ph " trong nhi u năm. G n ây, Derek có nói v i tôi: "Con chưa t ng g p ngư i lang thang nào có m i quan h t t v i cha m c a h c ". M t th c t mà b n ph i ch p nh n r ng t t c các m i quan h c a chúng ta u b t ngu n và ph thu c vào m i quan h c a ta v i cha m mình. B n ch t m i quan h ó s có nh hư ng tích c c ho c tiêu c c n t t c các m i quan h khác. R t nhi u ngư i trư ng thành c thân không c m nh n ư c tình yêu thương t cha m h . bù p cho c m giác tr ng v ng trong tâm h n, h ã theo u i nh ng th mà h cho r ng t t p trong cu c s ng và g t hái ư c nhi u thành công. Th nhưng, h l i th t b i hoàn toàn trong vi c xây d ng m i quan h v i ngư i khác. H u như lúc nào h cũng t h i r ng: "Làm th nào có th xây d ng ư c m t m i quan h thành công và t t p?". Hi u ư c Năm ngôn ng tình yêu s giúp b n tr l i ư c câu h i này. Các giai o n c a m t m i quan h tình c m Các m i quan h thư ng ít khi ng yên mà luôn thay i theo th i gian. Nhưng i u áng nói là hi m khi ta ch u tìm hi u xem vì sao m i quan h ó l i x u i hay t t lên như v y. H u h t ngư i c thân ã t ng ly hôn u không nghĩ mình s ly hôn trong ngày h quy t nh k t hôn. Th c t , h u h t m i ngư i u r t h nh phúc trong ngày cư i. H cho r ng cu c hôn nhân c a mình s t t p, b n v ng và tràn y tình yêu thương. Nhưng rõ ràng, ã có i u gì ó x y ra trong m i quan h này. Lúc ly hôn, h nói r ng: "V /ch ng c a tôi không yêu thương tôi, không quan tâm n tôi, ích k . Nói th ng ra cô ta/anh ta quá x u tính". i u n c cư i là ngư i kia cũng nh n xét v h h t như th . V y chuy n gì ang x y ra ây? V i hàng ngàn hàng tri u cu c ly hôn di n ra m i năm, tôi nghĩ có l ã n lúc ta nên d ng l i và tìm hi u nguyên nhân d n n tình tr ng này. T i sao m t cu c hôn nhân ang t t p l i tr nên x u i như v y? T i sao ngư i ta l i quay v tình tr ng c thân? Sau 30 năm làm chuyên viên tư v n hôn nhân, tôi hi u r ng câu tr l i là do m i ngư i u ã hi u nh m b n ch t c a tình yêu. Xã h i phương Tây thư ng coi tr ng nh ng m i quan h yêu ương lãng m n. N u không tin, b n c th nghe nh ng b n nh c và xem nh ng b phim ang ăn khách ho c tìm hi u v doanh s c a nh ng cu n ti u thuy t tình yêu lãng m n mà xem. Nói cách khác, h thư ng b qua b n ch t th t c a tình yêu khi cho r ng nó là cái gì ó th n tiên, cu n hút và tràn y ni m vui. N u b n có ư c nó, nghĩa là b n có ư c nó. Ngư c l i, n u b n không có ư c nó thì b n s ch ng bao gi làm khác i ư c. Khái ni m này có th chính xác nhưng nó
ch úng v i giai o n u c a m t m i quan h yêu ương. Nó không di n t ư c giai o n th hai - giai o n quan tr ng nh t c a tình yêu. Hãy cùng tôi xem xét hai giai o n trong m t m i quan h . Giai o n 1: Giai o n o tư ng trong tình yêu B n có bi t ã có nhi u bài nghiên c u v th i " ang yêu" - giai o n o tư ng c a tình yêu? C giáo sư Dorothy Tennov có vi t m t cu n sách kinh i n v tình yêu nhan Love and Limerenc. Trong cu n sách này, bà k t lu n r ng giai o n này thư ng kéo dài kho ng 2 năm. Trong giai o n tình yêu o tư ng, chúng ta s ng v i o giác r ng ngư i mình yêu vô cùng hoàn h o, hay ít nh t là hoàn h o i v i ta. B n bè ta có th nh n ra các thói t t c a ngư i y, nhưng ta thì không. Có th khi m b n nói: "Con yêu, con có t ng nghĩ n vi c 5 năm nay c u ta chưa có công vi c nào n nh không?"; b n s tr l i r ng: "Thôi mà m , anh y ang ch cơ h i n". Hay khi ng nghi p b n nói: "C u có cân nh c vi c cô y ã t ng k t hôn n 4 l n r i ch ?"; và b n s áp l i r ng: "T i m y gã àn ông y u là nh ng k t i t . Ngư i ph n như cô y áng ư c h nh phúc. Và tôi s là ngư i em n h nh phúc cho cô y". Trong giai o n này, chúng ta thư ng có nhi u suy nghĩ vô lý ki u như: "Mình s không bao gi có ư c h nh phúc n u không ư c bên ngư i y. Trên i này không có gì quan tr ng hơn tình c m c a mình và ngư i y h t". Suy nghĩ này d n n th c tr ng nhi u b n tr b h c làm ám cư i ho c s ng th trư c khi k t hôn. Khi y, nh ng khác bi t gi a hai ngư i thư ng ư c xem nh ho c b qua. Ta ch bi t r ng mình ang h nh phúc và chưa bao gi h nh phúc như th . Và ta mong mình s h nh phúc như th su t i. Giai o n này không òi h i chúng ta ph i n l c nhi u. M t bu i trưa n , khi tôi ang sân bay qu c t Philadelphia thì có m t ngư i ph n bư c l i g n và b t chuy n. Cô y gi i thi u tên là Carrie và nói r ng chúng tôi ã t ng g p nhau t i m t h i ngh hai năm trư c. Trong lúc nói chuy n, cô nói v i tôi r ng 6 tu n n a cô s k t hôn. Ch ng s p cư i c a cô ang làm vi c t i căn c h i quân g n Chicago và cô ang trên ư ng n ó. Khi tôi nói r ng mình ang trên ư ng n m t bu i nói chuy n chuyên v hôn nhân, cô h i tôi: - Ông s nói gì ó? - Tôi giúp các c p v ch ng gi i quy t các v n trong hôn nhân. - Tôi không hi u. - Carrie áp. - T i sao l i ph i gi i quy t các v n trong hôn nhân? N u có v n c n gi i quy t thì ch ng ph i không k t hôn ngay t u s t t hơn sao? Carrie ã nói lên i u mà r t nhi u ngư i tin tư ng v tình yêu. i u ó úng, nhưng chưa . Thu m i yêu, ta ch ng c n lo l ng nhi u. Chúng ta không c n ph i gi i quy t các v n có th yêu. Tình yêu luôn n m t cách t nhiên. T t c b t u t c m giác "r n ràng". T v ngoài cho n cách nói chuy n, cách th hi n c m xúc hay cách s ng c a ngư i y u khi n ta “r n ràng”. ó là c m giác khi n ta mu n m i ngư i y i u ng nư c. Tuy nhiên ôi lúc, c m giác r n ràng này m t i ngay sau cu c h n u tiên. Có th h ã nói hay làm i u gì ó khi n ta b c mình. Ho c cũng có th ta phát hi n ra m t vài thói quen c a ngư i ó mà ta không ch p nh n ư c. Sau l n i u ng nư c cùng h , ta ch ng còn th y mu n g p ngư i ó n a. V y nên, dù sau này không g p ngư i ó n a, ta th y cũng ch ng sao. C m giác r n ràng tan bi n m t cách nhanh chóng và t nhiên. Nhưng ôi khi, v i m t ngư i nào ó, m i l n i u ng cà phê v i h l i mang n cho ta m t i u thú v m i. Sau cu c h n ó, ta l i mong có cu c h n ti p theo. B ng dưng ta th y mình yêu i h n lên! C m giác r n ràng ngày càng l n m nh và c m giác ám nh b t u xu t hi n. M i sáng th c gi c, ta u nh n ngư i y. Trư c khi i ng , ta cũng nghĩ n ngư i y. Su t c ngày, ta luôn t h i ngư i y ang làm gì. Ta mong ư c g p l i ngư i y th t nhanh và m i l n bên nhau, m i th u th t hoàn h o. Cu i cùng, ta s nói v i h r ng: "Anh/em nghĩ là mình ã yêu em/anh". ó chính là lúc ta c dò xét xem li u ngư i y có c m giác gi ng mình không. N u ta nh n ư c ph n ng tích c c, ki u như: "Như th có gì là không t t?", c hai s nhìn vào m t nhau th t lâu. Và n úng th i i m, ta s th t lên câu: "Anh/em yêu em/anh" và mong ch nh n ư c câu tr l i: "Em/anh cũng yêu anh/em". T kho nh kh c ó, c m giác o tư ng ngày càng l n d n trong ta, khi n ta nghĩ mình mu n chung s ng v i ngư i y su t quãng i còn l i. Thông thư ng, m i ngư i s k t hôn ho c b t u chung s ng v i nhau ngay trong giai o n o tư ng này. Khi y, m i quan h c a h không òi h i b t kỳ n l c nào. Chúng ta ã b cu n theo nh ng o tư ng " ang yêu"
dâng trào. ó là lý do khi n Carrie không th hi u ư c vì sao ph i gi i quy t v n trong hôn nhân. Cô y cho r ng cu c s ng hôn nhân v n s êm m và h nh phúc như giai o n ang yêu, r ng hai ngư i v n s t hy sinh cho nhau và xem i phương là ngư i quan tr ng nh t trong c vũ tr . V y, còn giai o n th hai trong tình yêu? Trong khi Carrie ã hi u ư c giai o n 1 c a tình yêu, cô y l i không có chút khái ni m nào v giai o n 2. Th m chí, cô còn không bi t n s t n t i c a giai o n 2. Quan ni m v tình yêu c a Carrie i n hình cho c ngư i c thân l n ngư i ã có gia ình trong văn hóa phương Tây. Chính vì th , hi u rõ Năm ngôn ng tình yêu là i u vô cùng c n thi t n u b n mu n có m t m i quan h lâu dài. Nó s giúp b n duy trì ư c c m giác yêu thương sau khi ã i qua giai o n tình yêu o tư ng. Vi c thi u hi u bi t v v n này ã khi n 4 trong 5 ngư i t ng ly hôn tái hôn và l i l p l i cái vòng lu n qu n c a mình v i ngư i b n i khác. 60% s ngư i tái hôn s l i ly d và l i quay v cu c s ng c thân l n n a. Nhưng m i chuy n s thay i n u h hi u ư c b n ch t c a tình yêu chuy n t giai o n 1 sang giai o n 2. Giai o n 2: Giai o n th a hi p trong tình yêu Tôi thích g i giai o n th hai c a tình yêu là giai o n "th a hi p". Nó r t khác v i giai o n 1 – giai o n mà tôi g i là tình yêu " am mê" ho c tình yêu "ám nh". T t nhiên, tôi không có ý nói r ng tình yêu th a hi p thì không có am mê b i trong giai o n này, s am mê c n ư c vun p và nuôi dư ng. M i th s không còn d dàng như trư c n a b i chúng ta v n ti p t c duy trì m i quan h trong khi c m giác o tư ng dành cho nhau b t u tan bi n. Khi y, c hai nh n ra r ng cu c s ng còn nhi u th mình theo u i hơn là c theo u i nhau. o nh v s hoàn h o b t u tan bi n và b n ch t nh l i l i m : "5 năm nay c u ta chưa t ng có ngh nghi p gì n nh " hay l i c a ng nghi p: "Cô y ã t ng k t hôn n 4 l n r i". Và bây gi , b n b t u th m ng ý v i m và ng nghi p. B n t h i t i sao t trư c n gi mình l i mù quáng n m c không nh n ra th c t phũ phàng ó. Ti p n, nh ng khác bi t v tính cách, s thích, l i s ng tr nên rõ ràng hơn (cũng là i u mà trư c ây b n h u như không nhìn th y). C m giác th a mãn khi n hai ngư i xem nhau là trung tâm vũ tr gi ã tan bi n. Lúc này, c hai b t u chú ý n b n thân nhi u hơn và nh n ra r ng ngư i yêu không còn áp ng ư c nhu c u c a mình n a. C hai b t u òi h i ngư i kia nhi u hơn. Và khi ngư i y t ch i òi h i c a b n, b n s thoái lui ho c t ra gi n d . Ph n ng này c a b n ch y ngư i yêu ra xa và càng khi n ngư i y khó th hi n tình yêu c a h hơn mà thôi. Li u m t tình yêu ã tr nên x u i như th có th h i sinh? Câu tr l i là “Có”. Tuy nhiên, i u này ch x y n khi hai ngư i hi u ư c b n ch t c a tình yêu và h c cách th hi n tình yêu b ng th ngôn ng mà ngư i kia có th ón nh n. Giai o n tình yêu o tư ng ã qua. N u hai ngư i v n ang h n hò ho c ã k t hôn v i nhau thì ch c ch n c hai s ph i ti n sang giai o n ti p theo. N u không, m i quan h yêu ương c a h s k t thúc t i ây. Tình yêu th a hi p là tình yêu có ý th c, có ch ích. ó là l i th s s ng h t mình vì tình yêu cho dù có chuy n gì x y ra chăng n a. Nó òi h i m i ngư i ph i suy nghĩ và hành ng chín ch n hơn. Nó không ch i s khích l t c m xúc m áp mà ch ng tìm ki m và ch n l a nh ng gì có l i cho ngư i yêu c a mình. Hành ng c a ta s nh hư ng n c m xúc c a i phương. S th t là n u ta th hi n tình c m c a mình b ng ngôn ng tình yêu c a ngư i ó, h s c m nh n ư c tình c m c a ta m t cách rõ ràng. Và n u ngư i ó áp l i b ng cách s d ng ngôn ng tình yêu c a ta, h cũng s mang n cho ta nh ng c m nh n tương t . Chúng ta s chuy n t c m giác th a mãn c a tình yêu am mê sang c m giác yêu thương sâu m c a tình yêu th a hi p. Hai ngư i yêu nhau và tình yêu ó s b n v ng vì c hai ã ch n nuôi dư ng tình yêu b ng cách tìm ki m cách th c th hi n tình yêu hi u qu nh t. Qua năm tháng, tình yêu th a hi p s nâng m i quan h c a các c p v ch ng. M t ngư i àn ông 50 tu i nói v v c a ông: "Bây gi tôi yêu bà y còn sâu m hơn c h i chúng tôi m i cư i nhau".
Tình yêu th a hi p òi h i 2 y u t : hi u bi t v b n ch t c a tình yêu và quy t tâm yêu thương. Hi u ư c “5 ngôn ng tình yêu” s giúp b n có ư c nh ng thông tin c n thi t xây d ng m t m i quan h tình yêu th a hi p lâu dài. Hy v ng r ng khi ã hi u ư c b n ch t c a tình yêu th a hi p, b n s tìm th y quy t tâm yêu. Nh ng i u ư c c p n trong cu n sách này chính là k t tinh t hơn 30 năm làm vi c trong ngành tư v n c a tôi. Tôi tin r ng ch có “5 ngôn ng tình yêu” ch y u - 5 cách th hi n tình yêu. nh ng chương sau, chúng ta s l n lư t bàn v t ng ngôn ng . M i ngư i s có m t ngôn ng cơ b n trong năm ngôn ng ó. Ngôn ng chính s có ti ng nói m nh hơn b n ngôn ng còn l i. Chúng ta có th ón nh n tình yêu thông qua c năm ngôn ng . Tuy nhiên, n u không nh n ư c tình yêu b ng ngôn ng tình yêu cơ b n c a mình, ta v n s không c m nh n ư c tình c m mà ngư i kia dành cho mình. Nhưng n u ngư i kia thư ng xuyên s d ng ngôn ng tình yêu cơ b n c a ta, thì vi c s d ng b n ngôn ng còn l i s làm tăng thêm hương v cho m i quan h gi a ôi bên. Ngôn ng phù h p Vn ây là chúng ta ph i thư ng xuyên s d ng ngôn ng tình yêu c a mình m t cách t nhiên. Chúng ta th hi n tình c m v i ngư i khác theo cách mà ta c m th y thích h p nh t. Tuy nhiên, n u ó không ph i là ngôn ng tình yêu c a ngư i ó thì vi c làm c a ta cũng ch ng có ý nghĩa gì. ó là lý do khi n r t nhi u c p ôi ã c m th y th t v ng v nhau. Sam, m t ngư i ã t ng ly hôn, k v ngư i ph n anh ang yêu: "Tôi không hi u n i cô y. Cô y nói luôn có c m giác tôi không yêu cô y. T i sao cô y l i có c m giác như th nh ? Ngày nào tôi cũng nói r ng tôi yêu cô y. Ngày nào tôi cũng khen cô y, r ng cô y th t xinh p và là m t ngư i m tuy t v i. Nhưng sao cô y l i c m th y mình không ư c yêu?". Vn là ngôn ng yêu thương ch y u c a ngư i yêu Sam l i là s t n t y ch không ph i là l i khen ng i. Có th cô y nghĩ r ng: “N u anh y yêu mình thì anh y ph i giúp mình làm gì ó. L n nào ghé nhà mình anh y cũng ng i xem ti-vi trong khi mình thì ph i r a bát. Anh y ch ng giúp ư c gì cho mình c . Mình phát ngán vì m y t "Anh yêu em, anh yêu em" ó r i. N u anh y th c s yêu mình, anh y ph i làm gì ó. Mình làm m i th cho anh y nhưng anh y thì ch ng làm gì cho mình c ”. ây cũng chính là tình tr ng c a r t nhi u c p ôi khác. Chúng ta s d ng ngôn ng yêu thương c a mình và không hi u vì sao ngư i kia l i không c m nh n ư c tình yêu thương mà ta dành cho h . N u mu n ngư i kia c m nh n ư c tình c m c a ta, ta ph i khám phá và h c cách s d ng ngôn ng tình yêu c a ngư i y. R t nhi u m i quan h tr x u i, c bi t là khi hai ngư i ã yêu nhau hơn 2 năm – khi giai o n o tư ng c a tình yêu am mê ã qua. Thông thư ng, các c p này s chia tay và ư ng ai n y i, không ph i vì h không th làm ngư i b n i t t c a nhau mà là do h ã ánh m t tình c m dành cho nhau. Tình tr ng này có th c u vãn ư c khi hai ngư i cùng khám phá và h c cách s d ng ngôn ng tình yêu c a nhau. Năm ngôn ng cho m i m i quan h Như v y, cho t i lúc này, chúng ta ã bàn v m i quan h nam - n và các giai o n c a tình yêu. Tuy nhiên, 5 ngôn ng tình yêu này có th áp d ng cho t t c các m i quan h trong cu c s ng con ngư i. Nhi u ngư i không c m nh n ư c tình yêu t cha m , mà nguyên nhân là do cha m h ã không h c ư c cách s d ng ngôn ng tình yêu cơ b n c a con em mình. R t nhi u ngư i th t b i trong s ngi p không ph i vì h thi u năng l c mà là do h không h c ư c cách th hi n s bi t ơn và trân tr ng i v i nh ng ngư i cùng làm vi c. Khi ó, các m i quan h tr nên căng th ng và năng su t lao ng gi m sút. K t qu là h ch ng ho c b bu c ph i tìm m t công vi c m i. Nhi u ngư i c m th y chán n n v i m t m i quan h b n bè kéo dài mà c hai u không c m th y ư c yêu thương và luôn g p khó khăn trong vi c hi u ư c ngư i kia. H c cách th hi n tình yêu b ng ngôn ng tình yêu cơ b n c a i phương chính là chìa khóa c ng c m i m i quan h . Trong 5 chương ti p theo, chúng ta s phân tích sâu hơn v t ng ngôn ng tình yêu m t. Hãy c và suy nghĩ k lư ng v b n thân cũng như nh ng ngư i quan tr ng trong cu c i b n.
NH NG I U C N SUY NGHĨ 1. B n th y nh ng m i quan h nào c a mình t t p? 2. B n mu n th y nh ng m i quan h nào c a mình ư c c i thi n? 3. M i quan h c a b n v i b m ra sao? 4. B n ã tr i qua giai o n tình yêu am mê bao gi chưa? 5. ã bao gi b n chuy n qua ư c giai o n tình yêu th a hi p chưa? T i sao? 6. B n có s n sàng dành th i gian h c “5 ngôn ng tình yêu”?
3 NGÔN NG YÊU THƯƠNG TH 1: L I KHEN NG I Ngôn ng Tâm lý h c là ngành chuyên nghiên c u v nh hư ng c a ngôn ng n tính cách con ngư i. H u như t t c chúng ta u ch u nh hư ng t nh ng gì ta thư ng nghe hàng ngày. Nhi u ngư i may m n ư c trư ng thành trong môi trư ng ngôn ng lành m nh; ư c nghe nh ng ngôn t vui tươi và êm p. Nhưng m t s khác thì l i l n lên trong môi trư ng ngôn ng tiêu c c. Khi y, gi a hai nhóm ngư i này s có s khác bi t l n trong tính cách cũng như cách th c hành ng. Thành ng c a ngư i Do Thái không nói quá khi cho r ng: "Cái lư i có s c m nh nh o t s ng ch t”. Chính vì v y, vi c “l i khen ng i” tr thành m t trong năm ngôn ng yêu thương là i u hoàn toàn d hi u. Nh ng ngư i l n lên trong môi trư ng ngôn ng tiêu c c s g p nhi u khó khăn khi h c cách bày t tình yêu thương và nói nh ng l i khen ng i. i v i nhi u ngư i, i u này ng nghĩa v i vi c h ph i h c c m t h th ng t ng m i ng th i xóa b nh ng t ng không t t c ch c tuôn ra kh i mi ng. Vi c này còn òi h i h ph i h c cách l ng nghe nh ng l i khen ng i c a ngư i khác. Có th ó không ph i là ngôn ng tình yêu ch y u c a b n, nhưng hãy nh r ng t t c m i ngư i u thích ư c nghe nh ng l i khen ng i. V y thì làm th nào s d ng ngôn ng này hi u qu nh t? i v i nhi u ngư i, ây ư c xem như là “ti ng m ” c a h . H l n lên trong môi trư ng ngôn ng lành m nh, ư c nghe nhi u l i khen ng i ngay t khi còn nh . V i h , vi c s d ng ngôn ng tình yêu này tương i d vì h ã ư c th c hành nó t trư c ó nhi u năm. Nh ng ngư i này ư c xem là ngư i ng h b i h ã không ng ng c vũ, khích l và th hi n lòng bi t ơn c a mình i v i ngư i khác. Nhưng i v i nhi u ngư i, “l i khen ng i” xa l như m t ngo i ng v y. H chưa t ng nói hay nghe nh ng l i như th . Vì th trong chương này, tôi s ưa ra m t s g i ý v cách th c s d ng lo i ngôn ng tình yêu này. Hãy theo dõi câu chuy n c a Brian dư i ây hi u ư c b n ch t c a ngôn ng tình yêu “l i khen ng i” và tác ng c a nó n các m i quan h . Tôi g p Brian t i m t cu c h i th o c a nh ng ngư i c thân. Brian là m t anh chàng cao l n và p trai – m u ngư i lý tư ng c a nhi u cô gái. Tuy nhiên, Brian l i không may m n trong vi c t o l p m i quan h v i các b n gái. Và ó là lý do anh mu n nói chuy n v i tôi. Brian: ngư i hùng trên sân bóng và k th t b i trong các m i quan h Brian là c u th bóng b u d c su t th i h c ph thông và i h c. Anh ã i m t v i nhi u khó khăn nhưng dư ng như t t c u không ph i là tr ng i v i anh. - Vi c chơi bóng òi h i b n nh ng i u gì? - Brian t h i r i t tr l i. - M t cơ th kh e m nh, m t cái u thông minh và s kh luy n. Nhưng i u khi n tôi au u hơn c l i chính là “các m i quan h ”. Qu th t, vi c này còn gian nan hơn m i th thách mà tôi t ng g p trong môn bóng b u d c. V i ánh m t bu n bã và tuy t v ng, Brian nói ti p: - S nghi p c a tôi ã n nh và ã n lúc tôi ph i nghĩ n chuy n l p gia ình. Nhưng hi n nay tôi ch ng có cô b n gái nào. Dư ng như tôi không th thân thi t v i ai ư c. Tôi cũng ã t ng h n hò nhưng m i chuy n ch ng i t i âu c . Nh n th y Brian ang r t hoang mang và nghiêm túc nên tôi i th ng vào chuy n c a anh: - Quãng th i gian dài nh t anh t ng h n hò v i m t cô gái là bao lâu? - Kho ng 4 tháng. - Anh áp. - Th c ra, tôi t ng quen v i m t cô ư c hơn 3 tháng, m t cô ư c 4 tháng, còn nh ng ngư i khác thì k t thúc s m hơn. - Ai là ngư i ch ng ch m d t m i quan h ? Các cô gái y hay là anh? - Tôi h i. - Thư ng thì là các cô y. - Anh nói. – Nhưng cũng có vài l n tôi h n hò v i ngư i tôi không th c s h ng thú l m nên tôi ch ng d n g l i .
- Nh ng ngư i con gái ó có nói cho anh bi t vì sao h không mu n ti p t c quen v i anh n a không? - Cô gái mà tôi quen ư c hơn 3 tháng nói r ng chúng tôi không có nhi u i m chung, còn ngư i kia thì nói r ng chúng tôi không h p nhau. - R i anh nói thêm. - Tôi không bi t lý do th t s là gì n a, nhưng tôi nghĩ v n này liên quan t i vi c tôi không ph i là ngư i gi i nói chuy n. "Khi c p n nh ng chuy n riêng tư..." - Không ph i là tôi không th nói. Th c t là tôi nói nhi u l m nhưng chung quy l i cũng ch là chuy n v công vi c và gia ình c a tôi ho c c a cô y. Còn khi c p n nh ng chuy n riêng tư thì tôi không bi t nói gì n a. C m th y Brian ã i úng hư ng nên tôi nói: - Xưa nay m i quan h c a anh v i b mình ra sao? Anh suy nghĩ m t lát r i áp: - Khá căng th ng. B tôi nghi n rư u. Ông r t ít khi n xem tôi thi u khi tôi còn i h c. N u có n xem thì ông cũng ch phê bình cách chơi c a tôi mà thôi. Tôi còn nh m t l n ông nói v i tôi r ng: “Con chơi như th thì không bao gi tr thành c u th chuyên nghi p ư c âu”. Brian nói ti p: - Tôi th t s chán n n khi nghe nh ng l i ó. Tôi ã u ng say c quên nh ng l i b ã nói nhưng không tài nào quên ư c. Có l ó là m t trong nh ng lý do khi n tôi không bao gi nghĩ t i vi c chơi bóng b u d c chuyên nghi p n a. - Khi anh còn bé, b anh có như th không? - Tôi h i. - Có, c bi t là khi ông say x n. - Brian nói. - Nh ng lúc y, ch ng có th gì là t t p trong m t ông c . Lúc nào ông cũng chê trách m con tôi. - Còn m anh? - Tôi h i. - M i quan h gi a anh và m th nào? - M tôi m c ch ng suy như c. - Anh nói. - Cu c s ng c a bà khá b n r n và v t v . Lúc nào bà cũng ph i n u nư ng, gi t giũ ho c chăm lo cho tôi. Tuy nhiên, m con tôi l i không thân v i nhau l m, c bi t là khi tôi b t u l n. Bà luôn t ra lo l ng thái quá n vi c h c hành c a tôi và luôn b t tôi ph i v nhà úng gi . H i tôi h c ph thông, lúc nào m cũng nh c nh tôi không nên bóng b u d c nh hư ng n vi c h c c a mình. M t môi trư ng ngôn ng tiêu c c Rõ ràng, Brian ã l n lên trong m t môi trư ng ngôn ng tiêu c c. H u h t nh ng l i anh ư c nghe t b m mình u là nh ng l i chê trách, chán n n. Khi nghe tôi h i: "Khi anh quen Cortney và Amy, anh thích nh t h i m nào?", Brian t ra khá b t ng . Suy nghĩ m t lúc, anh tr l i: - thì… c hai u xinh p. Courtney khá vui tính còn Amy thì m tính nhưng r t chân thành. i u tôi thích nh t Amy chính là s quy t tâm. Cô y là m t con chiên ngoan o và tôi thích i u y. Tôi cũng m n gia ình c a cô y n a. Gia ình h s ng khá h nh phúc và b m cô y có v thích tôi. Cortney thì thích i xem phim và ch y xe p. Tôi chưa t ng thích p xe nhưng th c s vi c này khá thú v . Chúng tôi t ng có i nh ng chuy n dài ngày cùng nhau. C Cortney và Amy u ã t t nghi p i h c và r t thông minh. Tôi thích iu ó h. - Anh ã t ng bao gi khen cách h ăn m c chưa? Brian suy nghĩ m t h i lâu r i áp: - Tôi không nh nhi u v cách ăn m c c a h . C hai u ăn m c r t bình thư ng nhưng lúc nào trông cũng xinh x n. - V y nghĩa là anh chưa t ng khen h “Hôm nay trông em r t p”? - Ch c là v y.
- ã bao gi anh nói v i Courtney r ng: “Em ch n phim r t hay. Anh r t thích" chưa? - Tôi thích h u h t nh ng b phim cô y ch n. Ch m t hai l n tôi không thích vì n i dung phim mà thôi. Tôi l p l i câu h i c a mình m t l n n a: - Anh có t ng nói v i cô y r ng anh thích nh ng b phim cô y ch n không? Brian không tr l i tr c ti p câu h i này c a tôi mà nói theo ý khác: - Tôi nghĩ cô y ph i bi t tôi thích nh ng b phim ó. V y là tôi ã rõ m i chuy n. Th nhưng, dư ng như Brian không nh n ra v n c a mình. T trư c n gi , anh chưa h s d ng ngôn ng khen ng i. Dù không ch c m t l n nói chuy n có th giúp Brian hi u ra v n nhưng tôi v n th : - Brian này! Tôi mu n chia s v i anh nh ng c m nh n c a tôi b i tôi nghĩ i u này có th giúp anh c i thi n các m i quan h trong tương lai. Anh l n lên trong m t gia ình mà m i ngư i hi m khi nói v i nhau nh ng l i yêu thương và khen ng i. Anh thư ng ph i nghe nh ng l i phê bình, chê trách. n bây gi anh v n còn nh n nh ng l i ó là vì chúng ã khi n anh t n thương r t nhi u. Tuy nhiên, i u này không có nghĩa b m anh là ngư i x u hay h không yêu anh. V n n m ch anh không c m nh n ư c tình yêu c a h . Tôi th y m t Brian ươn ư t và tôi bi t anh ang r t chăm chú l ng nghe. Th r i Brian b t khóc và nói: - Tôi nghĩ m i a con trai u mu n nghe b nói r ng ông t hào v mình. Nhưng tôi chưa t ng nghe và cũng chưa t ng c m nh n ư c i u ó t b tôi. Bây gi tôi ã l n và s không th chuy n ó nh hư ng n mình n a. T i sao tôi l i khóc như th này ch ? Brian cư i và ưa tay g t nư c m t. Có l anh c m th y x u h . Tôi áp: - Anh khóc vì i u chúng ta ang nói chính là i u ã làm anh t n thương. Chúng ta u mu n c m nh n ư c tình yêu thương và s trân tr ng t cha m mình. M t trong nh ng cách giúp ta c m nh n ư c i u ó chính là thông qua l i khen ng i. ó là i u anh mu n nghe t cha m anh. Th nhưng, i u anh nghe ư c l i ch là l i ch trích. Nh ng l i ó ch khi n anh b t n thương r t nhi u. Tôi nghĩ chúng ta c n làm i u gì ó ch a lành v t thương trong quá kh c a anh. Nhưng trư c h t, tôi mu n t p trung vào m i quan h c a anh v i các cô gái. Có th nh ng i u tôi s p nói ây s khi n anh bu n bã hơn. Tôi nghĩ m t trong nh ng lý do khi n anh g p khó khăn trong các m i quan h là anh chưa t ng nghe nói n ngôn ng tình yêu l i khen ng i nên không bi t s d ng nó. Anh không nh có t ng nói “Em m c cái áo này trông r t p” hay "Em ch n phim hay l m. Anh r t thích” v i Cortney và Amy hay không. Anh b o r ng khi b t u c p n nh ng chuy n riêng tư, anh không bi t ph i “nói v chúng ta” như th nào trong khi anh có th nói r t t t v nh ng tài như bóng á, ngh nghi p, gia ình, chính tr , th i ti t, th thao... Ph n r t thích ư c nghe nh ng l i khen ng i. Vì th , h có xu hư ng tránh xa nh ng i tư ng h n hò không bi t nói nh ng l i ng t ngào. i v i h , thi u l i khen ng i là thi u tình yêu. Khám phá c a Brian Brian ng i im m t lát r i g t u nói: - Sao tôi l i có th vô ý như th nh ? Ông nói úng; tôi chưa khen ng i ngư i khác bao gi . Th m chí tôi còn hay phê bình h n a. M t l n Cortney tr h n và tôi nói r ng cô y là ngư i vô trách nhi m. Không nh ng th , nhi u l n tôi còn góp ý v i c Cortney l n Amy nh ng i u h c n kh c ph c. Thì ra tôi cũng là ngư i thích ch trích ngư i khác, ch ng khác gì b tôi c . Sao tôi l i không nh n ra i u này trư c ây nh ? Tôi bi t ây s là bư c ngo t quan tr ng trong cu c i Brian nên ch im l ng t tay lên vai anh. Sau vài phút, anh h i: - Li u tôi có th s a i chúng không? Làm sao tôi có th trao i th mình chưa t ng nh n ư c ch ?
Có l Brian không ng cu c nói chuy n l i m ra nhi u v n n th . Tôi hi u tâm tr ng c a Brian nhưng không th d ng cu c nói chuy n l i ư c. Tôi nói: - T t nhiên là có, Brian ! Chúng ta luôn có hy v ng. Chúng ta có th thay i tương lai thay vì c làm nô l c a quá kh . Chúng ta có th h c cách cho i yêu thương dù không nh n ư c nó. Th c ra, cho i tình yêu thương chính là cách nhanh nh t nh n ư c tình yêu. Ã N LÚC HÀNH NG Brian là ngư i r t sùng o nên tôi nh c l i l i c a Chúa Jesus: "Hãy trao i và r i con s ư c nh n l i". Tôi cũng nh c anh nh r ng trong Kinh Thánh có vi t: “Chúng ta yêu Ngư i vì Ngư i ã yêu ta". - i u này cũng úng trong quan h c a con ngư i. N u ta mu n nh n ư c tình yêu thương (h u như ai cũng mu n ư c như th ), trư c h t ta ph i th hi n tình yêu c a mình i v i ngư i khác. - Tôi nói. - Ông có th giúp tôi không? - Brian h i. - T t nhiên là có th , nhưng chưa ph i bây gi . 5 phút n a tôi có m t cu c h n. N u có th thì 9 gi t i nay anh hãy ch tôi hành lang. Có th tôi s cho anh vài ý tư ng v cách th c s d ng ngôn ng yêu thương l i khen ng i y. Nh mang theo m t cu n s nhé. - Tôi s t i. - Anh nói. Tôi ôm Brian r i bư c i, tin r ng hôm nay s tr thành m t trong nh ng ngày quan tr ng nh t i anh. M s ra Chín gi t i hôm ó, khi tôi ra hành lang thì Brian ã ch tôi ó v i cu n s trên tay. - Tôi r t bi t ơn ông ã dành th i gian g p tôi như th này. - Anh nói. - Tôi ã suy nghĩ v nh ng i u chúng ta nói trưa nay. Chúng hoàn toàn có lý. Không hi u sao bao nhiêu năm qua tôi l i không nh n ra ư c i u này. - V n bây gi là ta ph i làm gì ó. Anh chu n b s n sàng chưa? - R i. - Brian v a nói v a m cu n s ra. Chúng tôi b t u câu chuy n b ng tài v b m Brian. Theo l i Brian, vài năm g n ây, b anh ã ít u ng rư u hơn. Vì tính ch t công vi c nên ba tháng anh m i g p cha m m t l n. - Anh có thư ng g i i n hay vi t e-mail cho h không? - Tôi h i. - C hai ngư i u không dùng e-mail, nhưng m i tu n tôi u g i v nhà m t l n. - ư c r i. - Tôi nói. - Nguyên t c u tiên là: “Hãy b t u t i v trí anh ang ng”. Brian vi t vào s : "B t u t i v trí ang ng". Tôi bi t anh ã s n sàng. - tôi phân tích v v trí hi n t i c a anh nhé: Hi n gi anh ã là ngư i trư ng thành nhưng chưa t ng nghe b mình nói: “B yêu con, b t hào v con, con trai” và cũng chưa khi nào nghe m nói i u gì ó tích c c, úng không? Brian g t u. - Trong su t nh ng năm qua, anh luôn c g ng quên i n i au trong trái tim mình và t nh chuy n ó ch ng có gì áng ng i. Nhưng như anh th y y, nh ng gì chúng ta ã nói sáng nay thì chuy n này nh hư ng r t l n n cu c i anh. Nguyên t c th hai: “Hãy ch ng” . Brian l i vi t vào s . - Cho t i bây gi , cách th c ti p c n c a anh hoàn toàn b ng. Anh luôn ch u ng trong im l ng. K t hôm nay, tôi mu n anh hãy hành ng nhi u hơn. Ch n con ư ng yêu thương t c là ch n s ch ng: ch ng nói ho c làm nh ng i u có l i cho ngư i khác, khi n h c m th y yêu m n cu c s ng hơn.
Nói l i yêu thương v i cha m - Nguyên t c th 3 liên quan n cách th c th hi n l i khen ng i: “Ch n chi n lư c th hi n tình yêu thương". Tôi mu n anh th c hành nguyên t c này trong l n g i i n v nhà s p t i. Khi chu n b cúp máy, anh hãy nói: "Con yêu m " ho c "Con yêu b ", ư c không? Vi c b m anh áp l i như th nào không quan tr ng. Quan tr ng là anh ã ch ng th hi n tình yêu thương c a mình v i h . T t nhiên, l n u tiên nói nh ng l i này th t khó. Nhưng m i chuy n s d dàng hơn trong nh ng l n sau. Trong vòng ba tháng t i, anh hãy liên t c nói câu: "Con yêu b m " vào m i cu i cu c i n tho i nhé. Sau ó, ngoài câu "Con yêu b ", anh hãy nói thêm "Con c m ơn nh ng gì b ã làm cho con trong su t nh ng năm qua". Hãy nói i u ó v i c m anh n a. Anh c n nói câu này trong 3 tháng ti p ó n a. Anh th y mình có làm ư c vi c này không? - Tôi nghĩ là có th . - Brian nói. - Nhưng l n u tiên có l s r t khó khăn. - Bây gi , hãy tôi h i anh câu này: Anh có cho r ng câu nói "Con yêu b m " là câu nói úng n không? Hãy nh r ng yêu thương chính là mong nh ng i u t t p nh t s n v i ngư i kia. Anh có mong nh ng i u t t nh t s n v i cha m mình trong su t quãng i còn l i c a h không? - T t nhiên là có. - Brian nói. - V y thì “Con yêu b m " là m t câu nói chính xác? - úng v y. - V y còn câu: “Con c m ơn nh ng gì b m ã làm cho con trong su t nh ng năm qua” có úng không? Tôi nghĩ ch c m anh cũng ã làm nhi u vi c cho anh. - úng. - Brian nói. - Còn b anh thì ã ph i làm vi c v t v trang tr i chi phí sinh ho t cho c nhà, ph i không? - úng. - Brian ng ý. - V y thì c hai câu nói này “Con yêu b m ” và “Con cám ơn nh ng gì b m ã làm cho con trong su t nh ng năm qua” u úng, ph i không? - úng th . - Brian áp - V y thì bây gi , tôi mu n anh th hi n nh ng s th t ó b ng l i nói. L i ghi nh n ch ng qua ch là nh ng l i nói úng s th t. Nó kh ng nh l i giá tr c a ngư i khác. N u anh th làm theo cách này, tôi có th b o m r ng trong vòng 6 tháng t i, b m anh s b t u nói nh ng l i yêu thương v i anh. T t nhiên, anh không làm vi c này nh n l i nh ng l i ó. Anh làm vì anh ã ch ng ch n l a yêu thương h . Nhưng tình yêu s kích thích tình yêu, và anh s nh n ư c i u anh ã cho i. Nơi b t u - ư c r i. - Brian nói. - Tôi s làm theo l i ông. Nhưng nó s giúp gì cho các cu c h n hò c a tôi sau này ch ? - ó là bư c u tiên. - Tôi nói. - N u anh h c ư c cách th hi n tình yêu v i cha m b ng nh ng l i khen ng i thì anh cũng s bi t cách th hi n i u ó v i các cô gái. Nhưng ó không ph i là bư c k ti p b i bây gi anh không có b n gái, úng không? - úng th ! - Brian nói. - V y thì tôi mu n anh áp d ng nguyên t c này vào nh ng m i quan h trong công vi c c a anh. Tôi mu n anh t ra m c tiêu là s nói l i khen ng i v i m t ngư i nào ó ít nh t m i tu n m t l n và liên t c trong 3 tháng ti p theo. L p danh sách Tôi ưa cho Brian danh sách nh ng l i nói khen ng i anh tham kh o. B n danh sách này bao g m nh ng câu sau:
Cám ơn anh ã nghe giúp i n tho i. Tôi không có th i gian nói chuy n v i ông y và anh ã • gi i quy t v n r t t t. Anh luôn có m t thái r t tích c c. i u này th t áng quý. • Anh ã làm r t t t. Cám ơn anh r t nhi u. • S p v a m i k v i tôi nh ng vi c anh ã làm. Cám ơn anh ã giúp tôi. • Anh luôn làm t t m i vi c. Th t tuy t v i! • - Anh có bao gi g p nhân viên lao công ch anh làm không? - Tôi h i Brian. - Không thư ng xuyên l m, nhưng m i khi tăng ca tôi u g p ch y. - V y anh th y nói câu: “Cám ơn ch ã luôn rác m i t i. N u không có ch thì chúng tôi không bi t ph i làm sao c ” th nào? Brian thêm câu nói này vào t danh sách mà tôi ã ưa. Anh còn nghĩ ra m t s câu khác khi n tôi b t cư i. - Tôi có th cám ơn cái c u pha cà phê m i sáng. - Anh tính nói gì v i anh ta? - Tôi h i. - Tôi s nói là: “Dan, cám ơn anh vì sáng nào cũng pha cà phê cho m i ngư i. Dù không u ng nhưng tôi r t thích mùi thơm c a cà phê y". - Tuy t! Trong nh ng tu n t i ây, anh hãy ti p t c hoàn ch nh danh sách này. M i tu n hãy nói m t l i khen ng i v i các ng nghi p c a anh nhé. Brian cư i nói: - ư c r i, nhưng còn nh ng cu c h n hò c a tôi thì sao? - Anh có v lo l ng cho cái v h n hò này nh ? - Tôi m m cư i h i. - Tôi cũng l n tu i r i mà. Tôi mu n l p gia ình và ông bi t y, trư c khi k t hôn thì ngư i ta c n ph i h n hò. Brian v a nói v a cư i nhưng tôi có th nh n th y s nghiêm túc c a anh. - ư c r i. - Tôi nói. - Bây gi anh hãy l t cu n s c a mình sang trang m i i nào. Tôi mu n anh vi t vào ó nh ng câu anh nh nói v i các cô gái anh h n hò - nh ng câu nói kh ng nh giá tr c a cô y. Th m chí, anh có th nghĩ v nh ng ngư i anh ã t ng h n hò và t ng m: "Mình ã có th nói gì khen ng i h ?". Hãy nh l i nh ng câu nói mà chúng ta ã nói lúc sáng như “Em m c b này p l m” hay “Em ch n phim này hay l m, anh r t thích". Brian c m cúi vi t vào cu n s nh ng i u chúng tôi ã nói. - Bây gi anh còn có th nói gì v i Courtney n a? Suy nghĩ m t lúc, Brian nói: - Có l tôi nên nói v i cô y là: “Em có ôi m t th t p". - i u này có úng không? - Tôi h i. - úng. ó chính là m t trong nh ng i m cô y ã thu hút tôi. ôi m t cô y c long lanh như pha lê v y. - V y thì hãy vi t vào danh sách c a anh: “Em có ôi m t th t p. Chúng long lanh như pha lê v y". - Ôi tr i! Nhưng chuy n này riêng tư quá. Tôi không bi t có làm ư c không n a. - Tôi không ngh anh làm i u ó ngay trong cu c h n u tiên, Brian . Khi anh ã h n hò ư c m t th i gian thì m i chuy n s tr nên riêng tư như th . - Tôi bi t. - Brian nói. - Và ó chính là v n c a tôi.