n r"ng (nh khu v9c Ba La,
công nghi>p !3c !Mu t trên !a bàn qu)n. Trong
Phú Lng, ,Yng Mai, M)u Lng, Hqc vi>n Quân
quá trình !ô th hoá !ã phát sinh nhDng mâu thun
Y, Khu Ao Sen, Trjng Ki%n Trúc...).
cho công tác tiêu n6c trên !a bàn qu)n Hà ,ông
nh: Vì v)y, vi>c nghiên cu !nh h6ng tiêu thoát
n6c cho qu)n Hà ,ông !I xác !nh lQi nhi>m vH
cn tQi !Yng thji xác !nh qu !m vH cn tích t9 nhiên c#a qu)n Hà ,ông v6i tiêu chuSn
tính toán tiêu n6c nh sau: l3ng ma thi%t k% ng
v6i tMn sun
(hi>n trQng nEm 2011)
2.2. Phng pháp nghiên cu
cu
Các khu !ô th xây d9ng m6i có cao !" san n=n
cao hn khu dân c hi>n tQi, có ni cao hn 1 m, nên H> sK tiêu và nhu cMu tiêu n6c c#a các khu v9c
khi ma to, n6c ch0y tràn vào khu dân c gây bc !ô th, dân c, công c"ng, c s@ s0n xup !3c tính toán
d9a trên mô hình tiêu n6c !ô th (SWMM), !ây là
1 Viện Quy hoạch Thủy lợi
98 N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016
KHOA HC CÔNG NGH
mô hình mô phong th#y !"ng l9c hqc l3ng ma - 3.1.1. Xây d9ng s !Y mQng l6i thoát n6c ma
dòng ch0y, !3c sG dHng tính toán cho m"t tr)n ma c#a qu)n Hà ,ông và các khu v9c có liên quan nh
ho?c mô phong dài hQn, tf các khu v9c ch# y%u là !ô Tf Liêm, Hoài ,c, Thanh Xuân, Thanh Trì và
th. Dòng ch0y trong h> thKng !3c t&ng h3p tf Thanh Oai v6i t&ng sK 111 lu v9c nho có t&ng di>n
l3ng dòng ch0y sinh ra tf các lu v9c. Dòng ch0y tích 5.671 ha Các !?c tính c#a lu v9c bao gYm:
sau !ó !3c truy=n dn thông qua m"t h> thKng - Di>n tích lu v9c.
!jng Kng, kênh, các hY !i=u hòa, thi%t b !i=u
- CGa x0 c#a lu v9c.
khiIn, máy bm. Mô hình SWMM tính toán lu
l3ng, lu tKc, !" sâu dòng ch0y trong tfng !jng - Tên trQm ma dùng !I tính toán c#a lu v9c.
Kng và kênh trong kho0ng thji gian mô phong. Mô - ," dKc c#a lu v9c: PhH thu"c vào !i=u ki>n !a
hình !3c phát triIn lMn !Mu tiên vào nEm 1971, nó hình, cao !" n=n.
ti%p tHc !3c sG dHng r"ng rãi trên khip th% gi6i !I
- T l> di>n tích không thc
!?c tính c#a lu v9c.
mô phong ch% !" tiêu n6c, quá trình truy=n dn
n6c th0i trong h> thKng thoát n6c bSn !ô th. 3.1.2. Xây d9ng s !Y mQng cKng thoát n6c
Phiên b0n hi>n tQi, phiên b0n 5, chQy trên Windows, !jng phK
SWMM 5 cung cu !Mu vào khu v9c nghiên cu, tính d9a vào !?c !iIm mQng l6i sông ngòi, th#y th% c#a
toán th#y vEn, mô phong th#y l9c và xem các k%t qu)n Hà ,ông. H6ng tiêu chính cho qu)n Hà ,ông
qu0 trong m"t loQt các !nh dQng. bao gYm:
SWMM mô phong quá trình truy=n dn c#a + Tiêu ra sông Nhu>.
n6c trong m"t môi trjng phc tQp bao gYm 4 tMng + Tiêu ra sông La Khê.
chính:
+ Tiêu ra sông ,áy.
TMng khí quyIn mà tf !ó l3ng ma ri xuKng
- Nguyên tic chung trong vi>c thi%t k% xác !nh
m?t !n cho
mQng l6i tiêu thoát n6c chính trên !a bàn qu)n
l3ng ma !Mu vào cho h> thKng.
Hà ,ông nh sau:
TMng b= m?t !n là m"t ho?c nhi=u
+ s nhDng khu v9c n"i !ô ni có mQng l6i cKng
lu v9c. Nó nh)n l3ng ma tf khí quyIn, tQo ra
thoát n6c !ã !3c xây d9ng qua nhi=u thji kw và
dòng ch0y trong các hình thc ng thKng tiêu
Quán, M Lao, VEn Phú): K% thfa mQng l6i !ã có
n6c c#a !ô th.
!%n mc tKi !a, b& sung, hoàn thi>n cho nhDng khu
TMng n6c ngMm nh)n !3c n6c tf b= m?t ! thKng tiêu cha hoàn chcnh. Do !ó mQng
và chuyIn m"t phMn c#a dòng này !%n tMng truy=n l6i cKng thoát n6c cho nhDng khu v9c n"i !ô c
dn. b0n là trùng kh6p v6i h> thKng tiêu hi>n trQng.
TMng truy=n dn n6c trong h> thKng tiêu bao + s nhDng khu v9c !ô th m6i !ang xây d9ng:
gYm m"t mQng l6i v)n chuyIn gYm nhi=u !Ki t3ng Tính toán, xác !nh lQi nhi>m vH c#a nhDng h> thKng
(kênh, !jng Kng, máy bm và công trình !i=u cKng ngMm !ã !3c xây d9ng, n%u quy mô cKng
khiIn). H> thKng tiêu nh)n n6c tf dòng ch0y b= ngMm nho hn yêu cMu tiêu thoát tf các khu !ô th
m?t tf lu v9c. thì th t9 u tiên trong gi0i pháp tiêu nh sau:
K%t qu0 nh)n !3c tf mô hình bao gYm: Lu (1) Gi0m b6t nhi>m vH tiêu c#a cKng ngMm (cit
l3ng dòng ch0y sinh ra tf các lu v9c (Q:m3/s), di>n tích lu v9c, chuyIn sang cho h> thKng tiêu lân
m9c n6c tQi các !iIm nút tính toán (h:m), lu c)n !3c xây d9ng theo quy hoQch m6i).
l3ng dòng ch0y trong các kênh ho?c cKng ngMm (2) N%u gi0i pháp (1) không kh0 thi thì != xuc thay !&i h6ng tiêu @ trong tfng
N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016 99
KHOA HC CÔNG NGH
khu v9c m"t cách tKi !a !I tránh vi>c tQo ra mâu - ,Ki v6i nhDng nút !"c l)p !3c tính toán nh
thun !Ki v6i nhDng h> thKng !ã xây d9ng và nhDng sau:
h> thKng cha !3c xây d9ng. + Cao !" nút !Mu = Cao !" n=n — 1m — !" cao
Tf nguyên tic ti%n hành vQch tuy%n thoát n6c (!jng kính) cKng (a)
cho tfng khu v9c trên !a bàn qu)n Hà ,ông: + Cao !" nút cuKi = cao !" !Mu — chi=u dài x !"
+ NhDng khu v9c n"i !ô: Tuy%n quy hoQch c dKc (," dKc c#a các tuy%n cKng ln trQng (có b& sung). cKng tròn và 1/H !Ki v6i các loQi cKng khác (b)
+ NhDng khu v9c !ô th !ang @ giai !oQn quy - ,Ki v6i nhDng nút phH thu"c (vfa là nút cuKi
hoQch: Tuy%n thoát n6c cMn phù h3p v6i !nh c#a !oQn tr6c, vfa là nút !Mu c#a !oQn sau) thì
h6ng phát triIn không gian, !nh h6ng giao chqn giá tr nho hn trong 2 giá tr tính theo công
thông, nhng hQn ch% tKi !a vi>c nin chcnh so v6i h> thc a và b.
thKng tiêu hi>n trQng. - S !Y tính toán xác !nh kích th6c cKng ngMm
T&ng c"ng có 151 !oQn cKng, t&ng chi=u dài !a nh sau:
vào tính toán là 99.566 m (hình 3), trong !ó có các 3.1.5. Thi%t l)p !i=u ki>n biên và tính toán quá
tuy%n chính nh: trình tiêu n6c
- Tuy%n dqc 2 bên !jng vành !ai 4. Phân lưu vực thoát nước
- Tuy%n trHc trQm bm Hà Trì, ,a S.
- Tuy%n kênh T4.
- TrHc tiêu Nam QL6. Vạch mạng lưới cống thoát nước
- Tuy%n trHc tiêu Ba La.
- Tuy%n trHc tiêu CMu Khâu.
Ước lượng kích thước của tuyến cống
- Tuy%n trHc tiêu Thanh Niên. (1)
- Tuy%n trHc tiêu dqc theo kênh La Khê.
- Tuy%n trHc tiêu c#a trQm bm Khê Tang. Xác ñịnh cao ñộ nút ñầu, nút cuối của cống
(2)
3.1.3. Xác !nh các công trình trên h> thKng:
trQm bm, hY !i=u hòa, cKng !i=u ti%t
Trên h> thKng xác !nh 8 hY !i=u hoà v6i t&ng Thiết lập biên khí tượng (mưa) và mực
nước
di>n tích m?t hY 1.287.700 m2, dung tích !i=u hoà
v6i c"t n6c trD xu m3. Nh v)y
v6i di>n tích hY !i=u hoà nh trên thì t l> hY !i=u Tính toán thủy lực, xác ñịnh mực nước, ñộ
ngập của nút
hoà trong h> thKng m6i chc !Qt kho0ng 1,2% di>n
tích tiêu.
Ngập
3.1.4. Quy trình xác !nh kích th6c c#a mQng Kiểm tra ngập tại nút
l6i cKng thoát n6c
(1) Kích th6c c#a cKng !3c 6c l3ng d9a Không ngập
trên các c s@ nh sau: Các tuy%n cKng @ nhDng khu
v9c n"i !ô ho?c nhDng khu v9c !ô th !ã xây d9ng Kết thúc
hoàn chcnh thì ln có; các
tuy%n cKng @ nhDng khu v9c !ô th !ang @ giai !oQn
quy hoQch thì !3c s b" lu thì !3c s b" 6c tính. quá trình phân bK l3ng ma !3c thI hi>n trên
(2) Cao !" nút !Mu, nút cuKi !3c 6c tính d9a hình 2. Các !?c trng chính v= l3ng ma tiêu bao
vào cao !" n=n. gYm:
100 N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016
KHOA HC CÔNG NGH
TT HQng mHc ,n v Giá tr - C0i tQo tuy%n tiêu dqc !jng Chi%n Thing nKi
1 T&ng l3ng ma thi%t k% mm 350 tf !jng Nguytn Trãi ra nKi v6i kênh Yên Phúc, có
2 Thji gian tính toán gij 48 chi=u dài kho0ng 1.450 m, quy mô 1500 x 2000 mm
3 L3ng ma gij l6n nhn An ninh, Vi>n T
vp.
Time Series muaHaDong
70
60
50
40
30
20
10
0
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
Elapsed Time (hours)
Hình 2. ,jng
,jng quá trình
trình l
l3ng ma tiêu thi%t k%
trong 48 h (mm)
- Biên th#y vEn: Là m9c n6c tQi các cGa ra c#a
các cKng trên sông Nhu>, sông ,áy. Trong trjng
h3p này !3c chqn Hbiên = 4,5 m (là m9c n6c cao
Hình 3. ,nh h6ng tiêu n6c qu)n Hà ,ông
nh theo d9 án c0i tQo
h> thKng tiêu n6c phía Tây Hà N"i). 3.2.2. Vùng bic !jng 6 — Tây sông Nhu>
- Tf các !i=u ki>n th9c t% v= phân chia lu v9c, - Khu dân c phjng VQn Phúc: Ti%p tHc hoàn
h> thKng công trình tiêu thoát n6c, !i=u ki>n biên thi>n vi>c xây d9ng tuy%n cKng dqc theo !jng làng
!ã !3c mô hình hóa trong SWMM, v)n hành mô VQn Phúc tf !jng 430 !%n sông Nhu> (cKng C59),
hình !I xác !nh các chc sK v= th#y l9c trong h> dài kho0ng 720 m, kích th6c D1000 mm. Xây d9ng
thKng bao gYm: m6i tuy%n cKng nKi tf làng ngh= VQn Phúc v6i cKng
C59, chi=u dài 300 m, kích th6c D800. Xây d9ng
+ ,Ki v6i lu v9c: Dòng ch0y sinh ra tf lu v9c.
trQm bm tiêu m6i ,Yng Sen thay th% trQm bm c
+ ,Ki v6i các nút: Phân bK m9c n6c, lu l3ng !I tiêu cho khu v9c phía bic phjng VQn Phúc.
!%n nút, mc !" ng)p úng (lu l3ng ch0y ng3c).
- Khu dân c m6i VQn Phúc, trjng Chính tr,
+ ,Ki v6i các cKng, kênh: Lu l3ng, !" sâu khu dân c phía bic sông La Khê c#a phjng
n6c, v)n tKc, nEng l9c v)n chuyIn theo thji gian. Quang Trung và khu dân c c VQn Phúc nem phía
3.2. ,= xu tuy%n cKng nKi tf cKng C53 !%n cKng !jng 430 rYi
- Xây d9ng cKng h"p có chi=u dài kho0ng 1.450 nKi v6i kênh tiêu c#a trQm bm CMu Am, dài 300 m,
m; kích th6c 1600 x 1800 mm dqc !jng Thanh kích th6c D1200 mm.
Bình !I tiêu cho kho0ng 49 ha phjng M Lao ra - Xây d9ng trQm bm tiêu cHc b" quy mô 2x540
sông Nhu>. m /h !I tiêu n6c cho các khu dân c ven ven quKc
3
- CKng hoá 150 m cuKi kênh Yên Phúc 2000 x l" 6 thu"c phjng La Khê.
2000 mm, c0i tQo cKng tiêu Yên Phúc trên QL70 !& - C0i tQo kênh tiêu T4 tiêu n6c cho phjng
ra sông Nhu> !I tiêu n6c cho phjng. Dng N"i, chi=u dài 2.400 m. ,oQn !Mu tf góc phía
- Xây d9ng tuy%n tiêu dqc theo !jng Lê HDu nam thôn La C0 !%n h%t thôn La N"i tuy%n kênh c
Trác (sau Hqc vi>n Quân Y) nKi !jng 430 v6i sông b0n theo tuy%n hi>n trQng. ,oQn hQ lu ch0y qua !ô
Nhu>, kích th6c 600 x 800 mm !& ra sông Nhu>. th Nam Cjng !3c nin chcnh theo tuy%n !jng
N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016 101
KHOA HC CÔNG NGH
40m, sau !ó chQy cit ngang qua !ô th An Hng và mm nKi tf cKng Hà Trì !%n !Mu cKng c#a kênh tiêu
!& ra sông La Khê. Hình thc là cKng h"p, kích c#a trQm bm ,a S !I h tr3 tiêu n6c cho khu
th6c 5000 x 3000 mm. trung tâm c#a Hà ,ông.
- Xây d9ng h> thKng cKng tiêu Yên L" theo trHc - C0i tQo nin chcnh tuy%n kênh tiêu dqc !jng
kênh c#a trQm bm Con RYng c chi=u dài 1.000 m, trHc phía nam c#a Hà ,ông, tuy%n m6i chQy ven
tiêu n6c cho thôn Yên L", kích th6c 1000 x 1000 !jng trHc phía nam tf !iIm giao cit giDa !jng
mm, tiêu ra sông La Khê. trHc phía nam v6i !jng Lê Trqng T thKng mng thoát n6c ven thôn
th Nam Cjng, kích th6c 7000 x 3000 mm, dài
,a S, M)u Lng rYi tiêu crng bc ra sông Nhu>.
kho0ng 2.300 m, h6ng dKc v= kênh La Khê, !iIm
- C0i tQo kênh Ba La: ,oQn 1: tf QL6 !%n cKng
!Mu tQi nút giao thông giDa quKc l" 6 và vành !ai 4,
qua !jng sit giD nguyên h6ng tuy%n nh hi>n
!iIm cuKi là sông La Khê.
nay, quy mô 4000 x 3000 mm, dài kho0ng 860 m.
- C0i tQo kênh t6i La Khê thành trHc tiêu !I tiêu ,oQn 2: Tf !jng sit vào khu v9c thu"c ga Hà
n6c cho vùng kp giDa quKc l" 6 và kênh t6i La ,ông, tuy%n kênh !3c nin chcnh chQy dqc theo
Khê, !oQn tf trQm bm La Khê !%n !jng vành !ai hành lang cây xanh c#a tuy%n !jng quy hoQch !%n
4 dài kho0ng 2.300 m, có hình thc là kênh h@ 7000 !iIm ti%p giáp v6i khu !ô th Thanh Hà, chi=u dài
x 4000 mm, h6ng tiêu là tiêu v= sông La Khê. kho0ng 1.500 m, hình thc là cKng h"p 10.000 x 3000
3.2.3. Vùng nam !jng 6 - tây sông Nhu> mm. ,oQn 3: Tf !jng bao ngoài c#a !ô th Thanh
Hà !%n hY !i=u hòa khu A, tuy%n kênh c b0n !i
- CKng hoá kênh Ditn (kênh nam !jng 6) và
theo tuy%n hi>n trQng, hình thc là cKng h"p, kích
nin chcnh h6ng tiêu v= Ki%n Hng v6i quy mô nh
th6c 10.000 x3000 mm. ,oQn 4: Tf hY !i=u hòa khu
sau: NKi thông kênh Ba La v6i kênh Ditn, !oQn !Mu
A !ô th Thanh Hà !%n h%t !a ph)n Hà ,ông, dài
dài 200 m, kích th6c 2000 x 2000 mm. ,oQn ti%p
kho0ng 600 m, hình thc kênh tiêu là hình thang, h>
theo !i theo tuy%n kênh Ditn nh hi>n trQng !%n h%t
sK mái dKc 0,75, b= r"ng kênh B=15 m, !" sâu 4 m.
!ô th VEn La, dài 530 m, kích th6c 3000 x 2000
mm, hình thc là cKng h"p. ,oQn tf !ô th VEn La - C0i tQo kênh CMu Khâu !3c nin theo tuy%n
!%n !iIm giao cit Lê Trqng Tn dài kho0ng 1.100 m, ti%t di>n 7000 x
quy mô 3x(3500 x 3000 mm). 4000 mm, hình thc là cKng h"p. ,oQn 2: Ti%p nKi
!oQn 1 theo hành lang xanh !jng vành !ai 4 !%n
- Xây d9ng tuy%n kênh tiêu trùng v6i kênh M)u
!jng 21, ti%t di>n 10.000 x 4000 mm, hình thc
Lng hi>n nay, hình thc cKng hóa !I k%t h3p giao
cKng h"p, chi=u dài 810 m. ,oQn 3: Tf !jng 21 !%n
thông, kích th6c 3x(3500 x 3000 mm), h6ng tiêu
Ba TrH, chi=u dài 920 m, ti%t di>n 1000 x 4000 mm.
ra sông Nhu>.
,oQn 4: Tf Ba TrH !%n h%t !a ph)n Hà ,ông, chi=u
- C0i tQo kênh tiêu ,a S !I k%t h3p giao thông, dài kho0ng 500 m, ti%t di>n 1500 x 4000 mm.
hình thc cKng h"p, kích th6c 10.000 x 3000 mm,
- Xây d9ng tuy%n cKng tiêu nKi hY !i=u hòa
chi=u dài 470 m.
Thanh Hà A v6i kênh tiêu CMu Khâu, chi=u dài 1870
- Xây d9ng tuy%n cKng h"p xuc ban
Niên. Hình thc các cKng là cKng h"p.
hành tiêu chuSn ngành 14TCN 122-2002 “Tiêu chuSn
- Kênh Thanh Niên, !oQn th3ng lu !3c nin phòng, chKng l !Yng beng sông HYng”.
chcnh thành hY !i=u hòa, !oQn hQ lu (tf !iIm nKi
2. Quy hoQch chung xây d9ng th# !ô Hà N"i !%n
v6i cKng ,Yng Mai !%n h%t !a ph)n Hà ,ông) dài
nEm 2030 và tMm nhìn !%n nEm 2050.
kho0ng 680 m, h6ng tuy%n giD nguyên nh hi>n
trQng, hình thc kênh h@, b= r"ng B=15 m. 3. Quy hoQch t&ng thI phát triIn KTXH thành
phK Hà N"i !%n nEm 2020, !nh h6ng !%n nEm
- C0i tQo kênh t6i La Khê !oQn tf QL6 !%n h%t
2030.
!a ph)n Hà ,ông dài 3.700 m thành trHc tiêu chính,
hình thc cKng h"p 7000 x 3000 mm, k%t h3p v6i giao 4. Quy hoQch phát triIn nông nghi>p thành phK
thông. Tuy%n kênh !i theo tuy%n hi>n nay. Xây d9ng Hà N"i !%n nEm 2020, !nh h6ng !%n nEm 2030.
tuy%n cKng tiêu nKi kênh tiêu La Khê v6i kênh tiêu 5. Quy hoQch tiêu sông Nhu> !ã theo Quy%t !nh
Thanh Niên dài 990 m, kích th6c 7000 x 4000 mm. sK 937/Q,-TTg ngày 1/7/2009.
4. K"T LUN 6. Quy hoQch phòng chKng l chi ti%t c#a tfng
Hà ,ông là m"t trong nhDng khu v9c !ang có tuy%n sông có !ê trên !a bàn TP !%n nEm 2020 theo
nhi=u bi%n !"ng nh tiên ti%n SWMM !I xã Hà ,ông !%n nEm 2020.
xác !nh các gi0i pháp tiêu n6c cho qu)n Hà ,ông.
8. Báo cáo thuy%t minh t&ng h3p Quy hoQch sG
K%t qu0 nghiên cu !ã xác !nh !3c quy mô, dHng ! thKng tiêu trên !a bàn qu)n kw !Mu (2011-2015) qu)n Hà ,ông.
STUDY THE DRAINAGE ORIENTAION FOR HA DONG DISTRICT IN THE PERIOD
TO THE YEAR 2020 AND THE VISION TO THE YEAR 2030
Le Viet Son
Summary
In recent years, the rate of economic development and urbanization are high in the Ha Dong District.
There are many projects related to urban areas, industry being invested in the district. The present urban
sewer system did not meet the required drainage in the district, causing widespread flooding. This study
applied advance mathematic model, the Storm Water Management Model to identify innovative solutions
for drainage probem in Ha Dong district. The article starts from the necessity of research, then defining
the objectives and methodology, and lately aplication of the chosen method to calculate for the specific
research areas, the Ha Dong district. The results of the study have identified the scale and size for the
target drainage system in the Ha Dong district meeting standards of urban drainage area corresponding to
the rainfall frequencies of 10% in 24 hours.
Keywords: SWMM, drainage, Ha Dong district.
Ngji
Ngji ph0n bi>n: PGS.TS. Lê Quang Vinh
Ngày nh)n
nh)n bài: 18/9/2015
Ngày thông qua ph0n
ph0n bi>n: 19/10/2015
Ngày duy>t
duy>t !Eng: 26/10/2015
N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016 103