Nghiên cứu hiệu quả của các bộ ổn định công suất cho máy phát điện đồng bộ kết nối lưới điện

Nguyễn Hiền Trung và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 64(02): 63 - 69<br /> <br /> NGHIÊN CỨU HIỆU QUẢ CỦA CÁC BỘ ỔN ĐỊNH CÔNG SUẤT<br /> CHO MÁY PHÁT ĐIỆN ĐỒNG BỘ KẾT NỐI LƯỚI ĐIỆN<br /> <br /> Nguyễn Hiền Trung , Nguyễn Như Hiển<br /> Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Bài báo trình bày các cấu trúc bộ ổn định công suất (PSS) dùng cho các máy phát điện đồng bộ để<br /> cải thiện ổn định các dao động trong hệ thống điện, đồng thời đi sâu phân tích các thành phần<br /> trong cấu trúc của bộ ổn định công suất PSS2A, từ đó sánh hiệu quả của nó với bộ ổn định công<br /> suất PSS1A. Kết quả kiểm chứng bằng mô phỏng trên MATLAB-SIMULINK cho thấy hiệu quả<br /> rõ rệt của bộ ổn định công suất PSS2A so với PSS1A. Bài báo cũng đề xuất phương án nên sử<br /> dụng PSS2A cho các máy phát điện đồng bộ hiện nay.<br /> Từ khóa: Ổn định hệ thống điện; Hệ thống kích từ; Bộ tự động điều chỉnh điện áp; Bộ ổn định<br /> công suất; Dao động.<br /> *<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> Trong trạng thái hoạt động ổn định của hệ<br /> thống điện, công suất điện đầu ra của máy phát<br /> điện đồng bộ cân bằng với công suất cơ đầu<br /> vào. Khi hệ thống bị tác động bởi sự cố, hoặc<br /> phụ tải thay đổi nhanh, công suất điện phát ra<br /> sẽ thay đổi. Công suất điện từ đầu ra có thể<br /> thay đổi nhanh chóng, nhưng công suất cơ thay<br /> đổi tương đối chậm. Bởi tốc độ đáp ứng khác<br /> nhau, nên tồn tại sự khác biệt tạm thời về cân<br /> bằng công suất. Sự mất cân bằng công suất này<br /> làm cho rôto của máy phát đồng bộ quay<br /> nhanh hơn hoặc chậm đi, tùy thuộc vào xu<br /> hướng của sự mất cân bằng [6], [11].<br /> Duy trì ổn định hệ thống điện phụ thuộc vào<br /> tốc độ đáp ứng và khả năng cưỡng bức của hệ<br /> thống kích từ. Tăng khả năng cưỡng bức và<br /> giảm thời gian đáp ứng sẽ làm tăng độ ổn<br /> định. Tác động này là nguyên nhân cần thiết<br /> lắp đặt các bộ kích từ đáp ứng đủ nhanh để<br /> đảm bảo ở mức cao nhất tránh mất đồng bộ<br /> tạm thời. Tuy nhiên, trên thực tế, hệ thống<br /> kích từ tác động nhanh lại có thể làm giảm<br /> khả năng triệt tiêu các dao động bởi vì nó làm<br /> giảm đi các moment hãm. Nếu moment hãm<br /> không đủ, có thể làm cho các dao động góc<br /> rotor thay đổi với biên độ lớn hơn, dẫn tới<br /> nguy cơ làm mất ổn định hệ thống. Có ba loại<br /> dao động được thử nghiệm với các máy phát<br /> và lưới điện [1]- [4], bao gồm: Các dao động<br /> <br /> máy phát điện làm việc song song; Các dao<br /> động cục bộ; Các dao động liên khu vực.<br /> Các hệ thống kích từ [10], [12] được cài đặt<br /> để hỗ trợ việc nâng cao ổn định tức thời cho<br /> một trong các loại dao động kể trên.<br /> Một giải pháp để nâng cao chất lượng của hệ<br /> thống là phải thêm các đường truyền song<br /> song để giảm điện kháng giữa các máy phát<br /> và trung tâm phụ tải. Giải pháp này rất nổi<br /> tiếng nhưng thường khó được chấp nhận vì<br /> chi phí quá cao khi xây dựng thêm các đường<br /> dây truyền tải. Một giải pháp thay thế đó là bộ<br /> ổn định công suất (PSS) [5] hoạt động thông<br /> qua các bộ tự động điều khiển điện áp máy<br /> phát điện (AVR).<br /> CẤU TRÚC CÁC BỘ ỔN ĐỊNH<br /> CÔNG SUẤT<br /> PSS là một thiết bị tăng moment hãm các dao<br /> động cơ điện trong máy phát, để cải thiện các<br /> hạn chế vận hành cưỡng bức ổn định. Khi bị tác<br /> động bởi một sự thay đổi đột ngột trong điều<br /> kiện vận hành, tốc độ và công suất của máy<br /> phát sẽ thay đổi xung quanh điểm cân bằng.<br /> Mối quan hệ giữa những đại lượng này có thể<br /> được diễn tả bởi công thức sau [8], [11]:<br /> 2H d 2 δ<br /> =M m -Me -Mc<br /> ω dt 2<br /> <br /> (1)<br /> <br /> trong đó: δ - góc quay tương đối của rotor; <br /> - tốc độ góc của rotor; Mm - moment cơ; Me moment điện từ; Mc - moment hãm; H - hằng<br /> số quán tính của máy phát đồng bộ.<br /> <br /> *<br /> <br /> Tel:0912386547<br /> 63<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hiền Trung và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Công thức (1) chỉ ra rằng khi có tác động của<br /> lực cân bằng, rotor tăng tốc theo tỉ lệ moment<br /> tác động trong rotor chia hằng số quán tính của<br /> tua bin. Từ (1) có thể viết lại khi có sự thay đổi<br /> về điểm vận hành. Tại đó sự hãm moment điện<br /> được phân tích thành các thành phần đồng bộ<br /> và hãm (trong đơn vị tương đối):<br /> Me = Ms + Mc<br /> (2)<br /> trong đó: Ms - hệ số đồng bộ; Mc - hệ số hãm;<br />  - sai lệch góc rotor.<br /> Từ (2) có thể thấy rằng với giá trị dương của<br /> Ms, thành phần của moment đồng bộ thay đổi<br /> tỉ lệ nghịch với góc rotor từ điểm cân bằng.<br /> Tương tự, với giá trị dương của Mc, các bộ<br /> phận của moment hãm sẽ tỉ lệ nghịch với tốc<br /> độ rotor so với điểm vận hành ổn định.<br /> Bộ ổn định dựa trên tốc độ (∆)<br /> Để tăng cường hệ số hãm tự nhiên của máy<br /> phát, bộ PSS phải tạo ra một thành phần của<br /> moment điện chống lại những thay đổi trong<br /> tốc độ rôto. Một phương pháp để thực hiện<br /> điều này là đưa vào một tín hiệu tỷ lệ đo được<br /> về sai lệch tốc độ rotor khi điều chỉnh điện áp<br /> đầu cực máy phát.<br /> <br /> Hình 1. Bộ ổn định dựa trên tốc độ PSS1A<br /> <br /> PSS loại này có chứa một bộ lọc thấp, một bộ<br /> lọc cao tần, khâu khuếch đại, hệ thống so<br /> sánh pha và khâu giới hạn tín hiệu ra. Trên<br /> hình 1 thì T6 đặc trưng cho hằng số thời gian<br /> của bộ chuyển đổi transducer; hệ số khuyếch<br /> đại được đặt bởi KS1, tín hiệu lọc cao tần được<br /> đặt bởi hằng số thời gian T5. A1 và A2 cho<br /> phép thành phần tần số thấp của lọc thành<br /> phần xoắn tần số cao đi qua. Khi không sử<br /> dụng cho mục đích này, khối có thể sử dụng<br /> để hỗ trợ định hướng hệ số khuyếch đại và<br /> đặc tính pha của bộ ổn định. Ở 2 khối tiếp<br /> theo cho phép 2 trạng thái của so sánh<br /> Lead-Lag đi qua, được đặt bởi hằng số thời<br /> gian từ T 1 đến T 4.<br /> <br /> 64(02): 63 - 69<br /> <br /> Với những biến đổi nhỏ, rất nhiều bộ ổn định<br /> công suất đã được chế tạo sử dụng cấu trúc cơ<br /> bản vừa nêu.<br /> Bộ ổn định dựa trên tần số (∆f)<br /> Đã từ lâu tần số đã được sử dụng như một tín<br /> hiệu đầu vào cho các ứng dụng của PSS.<br /> Trong một số trường hợp tín hiệu điện áp đầu<br /> cực và tín hiệu dòng điện cũng được kết nối<br /> như một tín hiệu tốc độ rotor (tần số “bù”)<br /> cho PSS. Sự tiện lợi của tín hiệu tần số là nó<br /> nhạy cảm đối với các kiểu dao động liên khu<br /> vực hơn là với các dao động giữa các máy<br /> phát điện [5].<br /> Một nhược điểm của các tín hiệu tần số đo<br /> được ở đầu cực các máy phát là có chứa các<br /> thành phần xoắn. Bởi vậy, cần thiết phải sử<br /> dụng các bộ lọc. Về góc độ này các bộ ổn<br /> định dựa trên tần số có các giới hạn tương tự<br /> như các bộ PSS dựa trên tốc độ. Hơn nữa tín<br /> hiệu tần số thường chứa các nhiễu loạn của hệ<br /> thống gây ra bởi các tải công nghiệp [16].<br /> C. Bộ ổn định dựa trên công suất (∆P)<br /> Cho dù các bộ ổn định dựa trên tốc độ đã<br /> chứng minh hiệu quả rất tốt, nhưng thường thì<br /> vẫn khó khăn để tạo ra tín hiệu tốc độ không<br /> có nhiễu như các thành phần dao động xoắn<br /> của trục. Sự có mặt của các thành phần này<br /> trong đầu vào của 1 bộ ổn định dựa theo tốc<br /> độ có thể gây ra kích từ quá mức cho máy<br /> phát. Những biến đổi moment điện dẫn tới<br /> nghiên cứu về các thiết kế bộ ổn định dựa trên<br /> công suất đo được:<br /> <br /> 1<br />  <br />  Pm  Pe <br /> t<br /> 2H<br /> <br /> (3)<br /> <br /> trong đó: ∆Pm - độ thay đổi công suất cơ đầu<br /> vào; ∆Pe - độ thay đổi công suất điện đẩu ra;<br /> ∆ - sai lệch tín hiệu tốc độ của rotor.<br /> Rõ ràng độ sai lệch tín hiệu tốc độ có thể tính<br /> được từ sự chênh lệch giữa công suất cơ đầu<br /> vào và công suất điện phát ra. Sử dụng mối<br /> liên hệ ở trên để thay thế việc đo tín hiệu công<br /> suất điện và cơ cho đầu vào tốc độ. Tín hiệu<br /> công suất điện được đo trực tiếp. Công suất<br /> cơ không thể đo trực tiếp, và thay thế bằng<br /> cách dự tính dựa trên đo vị trí của van cấp<br /> khíhoặc của cổng cánh hướng, nhiều khi người<br /> ta còn tính dựa trên lưu lượng hơi hoặc nước<br /> <br /> 64<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hiền Trung và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> được cấp cho tua bin. Mối liên hệ giữa các<br /> phép đo vật lý này và công suất cơ thực thay<br /> đổi dựa vào thiết kế của tua bin và các hệ số<br /> khác.Rất nhiều bộ ổn định dựa trên công suất<br /> vẫn còn được sử dụng, mặc dầu chúng đang<br /> nhanh chóng được thay thế bằng các bộ ổn<br /> định hiệu quả hơn.<br /> Các bộ ổn định đầu vào kép<br /> Vì đã có hai tín hiệu có sẵn là công suất và<br /> tốc độ nên cách tính toán này đã được thay<br /> thế và ưu tiên dành cho một phương pháp<br /> gián tiếp. Mục đích là nhằm loại bỏ những<br /> thành phần không mong muốn ra khỏi tín hiệu<br /> tốc độ trong khi vẫn tránh được khó khăn khi<br /> đo tín hiệu công suất cơ. Để đạt được điều<br /> này, mối quan hệ của phương trình (3) được<br /> biến đổi lại:<br /> <br />  <br /> <br /> 1<br /> 2H<br /> <br />   P<br /> <br /> m<br /> <br />  Pe  t<br /> <br /> (4)<br /> <br /> 64(02): 63 - 69<br /> <br />  P t  2H   P t<br /> m<br /> <br /> e<br /> <br /> (5)<br /> <br /> Vì công suất cơ thường thay đổi từ từ tương<br /> ứng với tần số dao động cơ điện, tín hiệu<br /> công suất cơ có được đó có thể hạn chế về độ<br /> rộng của dải khi sử dụng bộ lọc tần thấp. Bộ<br /> lọc tần thấp loại bỏ những thành phần có tần<br /> số cao (ví dụ như các thành phần xoắn và<br /> tiếng ồn). Sự hạn chế dải tín hiệu thu được là<br /> sử dụng thay thế cho công suất cơ trong<br /> phương trình (5) để chuyển thành tín hiệu<br /> thay đổi theo tốc độ.<br /> Tín hiệu tốc độ nhận cuối cùng có được từ<br /> hạn chế về độ rộng dải đo được lọc qua bộ lọc<br /> cao tần. Còn ở tần số thấp hơn thì đầu ra được<br /> quyết định chủ yếu do đầu vào công suất điện.<br /> Bộ ổn định đầu vào kép PSS2A (hình 2)<br /> <br /> Tích phân công suất cơ có quan hệ với tốc độ<br /> trục và công suất điện như sau:<br /> Bộ lọc cao tần<br /> <br /> Bộ lọc Ramp-Tracking<br /> <br /> Hệ số khuếch đại và bù pha<br /> <br /> Tốc độ<br /> <br /> Đầu ra<br /> <br /> Bộ lọc cao tần<br /> <br /> Công suất<br /> <br /> Hình 2. Sơ đồ khối của bộ ổn định công suất PSS2A<br /> <br /> Nhiều bộ ổn định [7] sử dụng 2 đầu vào như<br /> miêu tả ở trên, tuy nhiên các thông số của<br /> các bộ sẽ rất khác nhau. Mỗi đầu vào gồm,<br /> hai khâu lọc cao tần đặc trưng bởi hằng số<br /> thời gian (T w1 đến T w4) cùng hằng số thời<br /> gian tích hợp (T 6, T7). Thông thường KS3<br /> bằng 1 và KS2 sẽ bằng T7/2H. Đầu vào A<br /> thường là tốc độ hoặc tần số, và đầu vào B là<br /> công suất điện. N (số nguyên nhỏ hơn 4) và<br /> M (số nguyên nhỏ hơn 2), E cho phép lọc<br /> các thành phần xoắn hoặc tiếng ồn. Bù pha<br /> <br /> được cung cấp bởi 2 khâu Lead – Lag hoặc<br /> Lag – Lead (T 1 đến T4).<br /> Bộ ổn định đầu vào kép PSS2B<br /> Bộ ổn định này tương tự như bộ PSS2A chỉ<br /> thêm vào một khâu bù pha Lead - Lag còn các<br /> thông số khác hoàn toàn tương tự.<br /> Bộ ổn định đầu vào kép PSS3B<br /> <br /> 65<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hiền Trung và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Bộ lọc cao tần<br /> <br /> Bộ lọc cao tần<br /> <br /> Hình 3. Sơ đồ khối của bộ ổn định công suất<br /> PSS3B<br /> <br /> Cả hai bộ ổn định công suất PSS3B và PSS4B<br /> đều có đầu vào VS11 = Pe và VS12   . T1,<br /> T3 đặc trưng cho hằng số thời gian bộ chuyển<br /> đổi tranducer, T2 và T4 là hằng số thời gian bộ<br /> lọc tần số cao. Ks1 và Ks2 là hai khâu khuếch<br /> đại. T0 là hằng số thời gian khởi động của<br /> máy phát đồng bộ.<br /> Bộ lọc cao tần<br /> <br /> Bộ lọc cao tần<br /> <br /> Hình 4. Sơ đồ khối của bộ ổn định công suất PSS4B<br /> <br /> Do các lợi ích hơn hẳn của bộ ổn định đầu<br /> vào kép nên hiện nay hầu hết đều bỏ qua cách<br /> chỉ dùng tín hiệu tốc độ.<br /> PHÂN TÍCH CÁC THÀNH PHẦN TRONG<br /> BỘ ỔN ĐỊNH CÔNG SUẤT PSS2A<br /> Tín hiệu tốc độ<br /> Tốc độ trục có thể được đo trực tiếp, hoặc thu<br /> được từ tần số của một tín hiệu điện áp bù xuất<br /> phát từ cực máy biến điện áp (VT) và dòng<br /> điện (CT) thứ cấp. Trong trường hợp khác, tín<br /> hiệu kết quả phải được chuyển sang một mức<br /> hằng số, tỷ lệ với tốc độ (tần số). Hai đoạn<br /> mạch lọc cao tần được đưa vào tín hiệu kết quả<br /> để loại bỏ mức tốc độ trung bình, tạo ra một tín<br /> hiệu sai lệch tốc độ. Hằng số thời gian mỗi bộ<br /> lọc cao tần là: 1.0s  Tw  20.0s.<br /> Tín hiệu công suất điện<br /> Đầu ra công suất điện của máy phát được lấy<br /> từ điện áp thứ cấp VT và các dòng điện thứ<br /> <br /> 64(02): 63 - 69<br /> <br /> CT. Công suất ra được lọc qua bộ lọc cao tần<br /> để tạo ra tín hiệu sai lệch công suất cần thiết.<br /> Tín hiệu này được tích hợp và phân chia, sử<br /> dụng hằng số quán tính máy phát để kết hợp<br /> với tín hiệu tốc độ.<br /> Tín hiệu công suất cơ<br /> Tín hiệu này sau đó được lọc cao tần. Một<br /> bộlọc cao tần có thể dưới một trong hai dạng<br /> thức sau:<br /> Dạng thứ nhất, một bộ tần thấp 4 cực đơn<br /> giản, được dùng để hãm các thành phần xoắn<br /> xuất hiện trong tốc độ. Với các máy phát<br /> nhiệt điện, hằng số thời gian có thể được chọn<br /> để tạo ra hãm ở tần số xoắn thấp nhất của máy<br /> phát. Tuy nhiên, yêu cầu thiết kế này lại xung<br /> đột với việc tạo ra một tín hiệu công suất cơ<br /> hợp lý. Đặc biệt vấn đề này xảy ra trên các<br /> máy phát thủy điện vì chúng dễ dàng có thể<br /> có tỷ số thay đổi công suất cơ lên tới 10%/s.<br /> Vượt quá giới hạn của tín hiệu công suất cơ<br /> có thể dẫn tới thay đổi quá mức tín hiệu ra<br /> của bộ ổn định trong quá trình mang tải và<br /> không mang tải của máy.<br /> Dạng thứ hai được gọi là bộ lọc “bám dốc”,<br /> tạo ra một sai số tĩnh triệt tiêu trong đầu vào<br /> tín hiệu công suất điện. Điều này hạn chế thay<br /> đổi đầu ra của bộ ổn định tới các mức rất thấp<br /> tỷ lệ thay đổi công suất cơ thường gặp phải<br /> trong quá trình vận hành của các máy phát.<br /> Mức điều chỉnh hằng số thời gian bộ lọc này<br /> là: 0.02s≤T≤0,2s.<br /> Bù pha và lựa chọn tín hiệu ổn định<br /> Tín hiệu tốc độ được hiệu chỉnh trước khi đưa<br /> tới bộ ổn định công suất. Tín hiệu được lọc để<br /> tạo ra vượt pha trước ở các tần số cơ điện cần<br /> dùng, ví dụ 0.1 Hz tới 5.0 Hz. Yêu cầu vượt pha<br /> để bù vào sự trễ pha tạo ra bởi bộ điều chỉnh<br /> điện áp vòng kín. Hàm truyền của mỗi giai đoạn<br /> của bù pha là một dạng kết hợp đơn giản trong<br /> đó hằng số thời gian trễ và vượt được điều<br /> chỉnh trong khoảng: 0,01s  T  6,0s.<br /> MÔ PHỎNG HỆ THỐNG TRÊN PHẦN<br /> MỀM MATLAB-SIMULINK<br /> Trong phần này sẽ trình bày quá trình thực<br /> hiện các trường hợp mô phỏng hệ thống điều<br /> chỉnh điện áp và ôn định công suất máy phát<br /> <br /> 66<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Nguyễn Hiền Trung và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> đồng bộ dựa trên phần mềm mô phỏng<br /> MATLAB-SIMULINK [9].<br /> Cấu hình hệ thống mô phỏng<br /> Sơ đồ hệ thống mô phỏng như hình 5.<br /> MP<br /> <br /> MBA<br /> <br /> ĐD<br /> <br /> HT<br /> <br /> Hình 5. Hệ thống thử nghiệm<br /> <br /> Thông số các phần tử chính<br /> 1. Máy phát điện đồng bộ<br /> Mô hình máy phát điện đồng bộ trong thư<br /> viện Simulink với các thông số như sau:<br /> Loại rotor: cực lồi;<br /> Pn=200MVA;<br /> Vn=13,8kV;<br /> fn=50Hz;<br /> Xd=1,305;<br /> Xd’=0,296;<br /> Xd’’=0,252;<br /> Xq=0,474;<br /> Xq’’=0,243; Td’=1,01 s; Td’’=0,053 s;<br /> Tq0’’=0,1 s; Rs=0,00285 p.u.<br /> 2. Bộ ổn định công suất PSS<br /> 2.1. Bộ ổn định công suất PSS1A [8]<br /> Hằng số thời gian Sensor: 0,015; Hệ số<br /> khuếch đại: 2,5; Hằng số thời gian bộ lọc: 1;<br /> Tnum=0,05;<br /> Tden=0,02;<br /> Vsmin=-0,15;<br /> Vsmax= 0,15.<br /> 2.2. Bộ ổn định công suất PSS2A<br /> M=1; N=2; Tw1=1; Tw2=5; T6=0,02; Tw3=10;<br /> Tw4=10; T7=6,4; KS2=1; KS3=1 T8=4; T9=5;<br /> KS1=0,1; T1=0,05; T2=0,02, T3=0,5; T4=5,<br /> VSTMAX=-0,15, VSTMIN=0,15.<br /> 3. Hệ thống điều tốc governor [13]<br /> Ka=10/3;<br /> Ta=0,07s;<br /> gmin=0,01pu;<br /> gmax=0,975pu; vgmin=-0,1pu/s; vgmax=0,1s;<br /> Rp=0,05; Kp=1,163; Ki=0,105; Kd=0;<br /> Td=0,01s.Tw=2,67s.<br /> 4. Hệ thống kích từ [12]<br /> Tr=0,02s; Ka=300; Ta=0,001s; Ke=1,0;<br /> Te=0; Kf=0,001; Tf=0,1s; Vsmin=-11,5;<br /> Vsmax= 11,5.<br /> 5. Đường dây dài 50km; R0=0,3864Ω/km;<br /> L0=4,1264.10-3 H/km; C0=7.751.10-9 F/km.<br /> 6. Tải tự dùng: 10+j4MVA; tải cuối đường<br /> dây: 100+j30MVA.<br /> Kết quả mô phỏng<br /> Công suất cơ bản được chọn chung cho toàn<br /> hệ thống là Sb=200MVA.<br /> <br /> 64(02): 63 - 69<br /> <br /> Quá trình mô phỏng bao gồm các trường<br /> hợp sử dụng PSS1A và PSS2A có đóng cắt<br /> tải 0,52pu tại thanh cái hệ thống ở thời<br /> điểm t=0,8s.<br /> Trên hình 6 cho thấy với PSS2A đáp ứng điện<br /> áp nhanh đạt giá trị ổn định hơn, biên độ<br /> trong thời gian qua độ thay đổi ít hơn loại<br /> PSS1A. Tại thời điểm t=0,8s đóng tải 0,52pu<br /> điện áp đầu ra PSS2A cũng nhanh ổn định<br /> hơn, điều này có tác dụng tốt với điều chỉnh<br /> kích từ máy phát.<br /> Hình 7 cho thấy khi dùng PSS2A so với<br /> PSS1A thì biên độ dao động góc roto nhỏ<br /> hơn và nhanh đạt ổn định hơn (sau 4s). Tại<br /> thời điểm đóng tải dao động góc roto cũng<br /> nhanh ổn định. Góp phần nâng cao độ ổn<br /> định cho hệ thống.<br /> <br /> Hình 6. Đáp ứng điện áp đầu ra PSS<br /> <br /> Hình 7. Sai lệch góc roto<br /> <br /> Hình 8. Đáp ứng điện áp đầu cực máy phát<br /> 67<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br /> <br />