intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Nghiên cứu nhân nhanh hai giống cúc đồng tiền cổ (Gerbera jamesonii Bolus) bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST
Báo xấu
2
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này sử dụng nụ hoa non làm vật liệu khởi đầu vào mẫu để nâng cao phẩm chất và khả năng nhân nhanh cây giống nhằm cung cấp lượng cây giống tốt, đồng đều và sạch bệnh. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng góp phần lưu giữ và bảo tồn nguồn gen các giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và cánh hồng cổ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu nhân nhanh hai giống cúc đồng tiền cổ (Gerbera jamesonii Bolus) bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro

  1. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản DOI: 10.31276/VJST.66(2).66-74 Nghiên cứu nhân nhanh hai giống cúc đồng tiền cổ (Gerbera jamesonii Bolus) bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro Phan Thị Thu Hiền1, Nguyễn Thị Kim Anh1, Lê Thị Tuyết Châm2, Vũ Thị Thúy Hằng2∗ Khoa Sinh - Kỹ thuật Nông nghiệp, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, đường Nguyễn Văn Linh, phường Xuân Hoà, TP Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, Việt Nam 1 2 Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm, Hà Nội, Việt Nam Ngày nhận bài 2/9/2022; ngày chuyển phản biện 5/9/2022; ngày nhận phản biện 28/9/2022; ngày chấp nhận đăng 2/10/2022 Tóm tắt: Nụ hoa cúc đồng tiền được khử trùng kép có, tỷ lệ tạo mẫu sạch lên đến 90% với cúc đồng tiền cánh vàng cổ và 92% với cúc đồng tiền cánh hồng cổ. Với môi trường bổ sung 1,5 mg/l BAP và 2 mg/l TDZ, giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ thu được tỷ lệ tái sinh đạt 52,17%, giống cúc đồng tiền cánh hồng cổ thu được tỷ lệ tái sinh đạt 53,85%. Khi sử dụng IBA 1,5 mg/l kết hợp với BA 2 mg/l, giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ thu được tỷ lệ tạo chồi là 44,45%, trung bình 5 chồi/mẫu; cúc đồng tiền cánh hồng cổ đạt tỷ lệ tạo chồi 46,15%, trung bình 6 chồi/mẫu. Môi trường có 0,05 mg/l NAA và 0,3 mg/l IBA tạo 6-7 rễ, chiều dài khoảng 2,5 cm; nhiệt độ 20-25oC thích hợp nhất để cho ra rễ ở 2 giống cúc đồng tiền cổ. Cây con sau khi tạo rễ được đưa ra ươm trồng với giá thể gồm 50% cát + 30% đất + 20% trấu hun, tỷ lệ cây sống sau 8 tuần đạt 98,26%, chiều cao đạt 14,8 cm với giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ; 99,05%, chiều cao đạt 12,6 cm với giống cúc đồng tiền cánh hồng cổ. Từ khóa: cúc đồng tiền cổ, Gerbera jamesonii Bolus, in vitro, nhân nhanh. Chỉ số phân loại: 4.6 1. Đặt vấn đề tính và vô tính bằng phương pháp vi nhân giống trong điều kiện in vitro. Nhược điểm của phương pháp nhân hữu tính Cúc đồng tiền có tên khoa học là Gerbera Jamesonii là mất nhiều thời gian, trong khi nhân nhanh trong điều kiện Bolus có nguồn gốc từ Nam Phi. Đến nay, cúc đồng tiền được trồng ở nhiều nước trên thế giới, điển hình như Hà in vitro lại là giải pháp tạo ra lượng cây giống nhiều trong Lan, Mỹ, Đức, Nhật Bản, Trung Quốc... Cúc đồng tiền có thời gian ngắn, sạch bệnh và đồng đều [1, 3]. Có nhiều vật nhiều chủng loại từ hình dáng thân cao, trung bình, thấp đến liệu thực vật sử dụng để nhân nhanh, tái sinh trực tiếp từ đa dạng với nhiều màu sắc khác nhau như đỏ, cam, vàng, đỉnh sinh trưởng hoặc chồi hoa, vật liệu cũng có thể là nụ trắng, phấn hồng, tím... Trên một bông hoa có thể có một hoa non, tạo ra mô sẹo sau đó tái sinh thành đa chồi trong màu đơn hoặc nhiều màu xen kẽ. Cúc đồng tiền có cuống điều kiện in vitro [8]. hoa to, là hoa lý tưởng để làm bó hoa, lẵng hoa và cắm nghệ Trong quá trình nhân giống cây cúc đồng tiền, giai đoạn thuật rất được ưa chuộng [1]. Trong sản xuất, cây cúc đồng khó nhất là vào mẫu và ra ngôi ngoài vườn ươm. Do đó, tiền là loài hoa có giá trị kinh tế cao. Trong các loài cúc giải quyết được 2 bước này sẽ giải quyết được bài toán hiệu đồng tiền đã và đang được trồng tại Việt Nam thì cúc đồng quả sản xuất thực tế. Trên thế giới và Việt Nam đã có nhiều tiền kép nhập nội là một trong những cây cho hiệu quả kinh công bố về nhân giống in vitro ở các giống cúc đồng tiền tế cao nhất. Loại cúc đồng tiền giống mới này khi chăm sóc khác nhau, tuy nhiên chưa có công bố nào nghiên cứu về đúng kỹ thuật có thể cho thu nhập gần 50 triệu đồng/sào/ năm [2]. Hơn thế nữa, cúc đồng tiền có thể trồng một lần và việc nhân nhanh và lưu trữ các giống đồng tiền cổ được thu cho thu hoạch quanh năm. Nếu tính giá trị trên từng bông, thập ở Việt Nam. cúc đồng tiền không cao như hoa phăng, lily, lay ơn… Tuy Nghiên cứu này sử dụng nụ hoa non làm vật liệu khởi nhiên, hiệu quả kinh tế thu được trên một đơn vị diện tích đầu vào mẫu để nâng cao phẩm chất và khả năng nhân trồng loại cúc đồng tiền này lại khá cao. nhanh cây giống nhằm cung cấp lượng cây giống tốt, đồng Cho đến nay, có nhiều công trình nghiên cứu vi nhân đều và sạch bệnh. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng góp giống cây hoa cúc đồng tiền đã được công bố [2-9]. Hoa cúc phần lưu giữ và bảo tồn nguồn gen các giống cúc đồng tiền đồng tiền có thể được nhân nhanh bằng 2 phương pháp: hữu cánh vàng cổ và cánh hồng cổ. * Tác giả liên hệ: Email: vtthang.nh@vnua.edu.vn 66(2) 2.2024 66
  2. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản 2. Vật liệu và phương pháp nghiên cứu In vitro rapid multiplication of 2.1. Vật liệu two ancient gerbera varieties Nụ hoa non của giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và (Gerbera jamesonii Bolus) cánh hồng cổ được cung cấp bởi Công ty TNHH Florist Việt Nam. Thi Thu Hien Phan1, Thi Kim Anh Nguyen1, Thi Tuyet Cham Le2, Thi Thuy Hang Vu2* Các hóa chất thông dụng trong nuôi cấy mô tế bào thực vật như: các chất khử trùng (xà phòng, cồn 90o, Ca(OCl2)2 Faculty of Biology and Agricultural Engineering, Hanoi Pedagogical University 2, 1 10%, HgCl2…), các hóa chất trong thành phần môi trường Nguyen Van Linh Street, Xuan Hoa Ward, Phuc Yen City, Vinh Phuc Province, Vietnam 2 Faculty of Agronomy, Vietnam National University of Agriculture, MS cơ bản, các chất điều hòa sinh trưởng (BAP, NAA…). Trau Quy Town, Gia Lam District, Hanoi, Vietnam 2.2. Phương pháp nghiên cứu Received 2 September 2022; revised 28 September 2022; accepted 2 October 2022 Nghiên cứu được tiến hành trong phòng thí nghiệm có Abstract: các điều kiện môi trường vật lý như sau: số giờ chiếu sáng là 10 giờ/ngày, cường độ ánh sáng 2000-3000 lux, nhiệt độ Gerbera buds are double sterilised, the clean sample phòng nuôi 25±2oC. rate is up to 90% (ancient yellow gerbera daisies) and 92% (ancient pink gerbera daisies). With the medium Tạo mẫu sạch in vitro: Các mẫu được lựa chọn kỹ, loại supplemented with 1.5 mg/l BAP and 2 mg/l TDZ, the bỏ các tế bào chết xung quanh và rửa sạch dưới vòi nước yellow gerbera daisy variety obtained a regeneration chảy trong 20 phút, ngâm trong nước tẩy rửa Lifeboy 10 rate of 52.17%. Ancient pink gerbera daisies have a phút, sau đó để dưới vòi nước chảy trong 4-6 giờ. Mẫu được regeneration rate of 53.85%. When using 1.5 mg/l IBA đưa vào Box cấy, rửa lại 5-6 lần bằng nước cất vô trùng và combined with 2 mg/l BA, the gerbera daisies obtained lắc trong dung dịch Ca(OCl2)2 10% trong 7-8 phút, sau đó a bud formation rate of 44.45% with an average rửa lại bằng nước cất vô trùng 3-5 lần, tiếp theo lắc trong number of 5 buds/sample; ancient pink gerbera daisies dung dịch HgCl2 0,1% trong 2-3 phút và cuối cùng rửa lại 6 achieved a high bud formation rate of 46.15%, with lần bằng nước cất vô trùng. Mẫu cấy sau đó được sử dụng để an average number of 6 buds/sample. Media with 0.05 đánh giá khả năng tạo mô sẹo phôi hóa và tái sinh cây trong mg/l NAA and 0.3 mg/l IBA produced 6-7 roots, about điều kiện từ nụ hoa non [8]. 2.5 cm in length; the temperature of 20-25oC was most Tối ưu hoá khả năng tái sinh chồi: Những nụ hoa có suitable for rooting in 2 varieties of gerbera daisy. After chiều cao 0,5-2 cm của các cây cúc đồng tiền khỏe mạnh, forming roots, the plantlets were planted in a substrate không bị biến dị, có màu sắc hoa đẹp... được tuyển chọn từ consisting of 50% sand + 30% soil + 20% smoked rice vườn ươm của Công ty TNHH Florist Việt Nam, sau khi husks. The survival rate after 8 weeks, the height of the khử trùng được đưa vào cấy trên môi trường cảm ứng tạo ancient yellow gerbera daisies and ancient pink gerbera mô sẹo. Mẫu được nuôi cấy trên môi trường MS + BAP (3 daisies reached 98.26%, 14.8 cm and 99.05%, 12.6 cm, mg/l) + NAA (0,5 mg/l) + TDZ (0,05 mg/l) trong điều kiện respectively. tối hoàn toàn, sau đó tiến hành theo dõi tỷ lệ tạo mô sẹo phôi hóa phát sinh từ nụ hoa non [8]. Keywords: ancient gerbera daisies, Gerbera jamesonii Bolus, in vitro, rapid multiplication. Tối ưu hoá khả năng ra rễ in vitro: Chồi đạt kích thước chiều cao 3-5 cm được chuyển sang môi trường Classification number: 4.6 kích thích tạo rễ: MS có bổ sung IBA, NAA nồng độ khác nhau, pH 5,8. Sau đó, cây được trồng trên giá thể ngoài môi trường [8]. Tối ưu hoá điều kiện rèn luyện, nhiệt độ đến khả năng sống của cây con: Nhiệt độ tối ưu quyết định khả năng sống của cúc đồng tiền trong khoảng nhiệt độ từ 12 đến 36oC. Tối ưu hoá thành phần giá thể đến khả năng sống và phát triển của cây con: Chồi tạo rễ hoàn chỉnh được đưa ra ngoài môi trường vào các giá thể có thành phần với tỷ lệ khác nhau bao gồm: cát sông, trấu hun, xơ dừa. 66(2) 2.2024 67
  3. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản Bảng 1. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất khử trùng Ca(OCl2)2 10% và HgCl2 0,1% đến khả năng tạo mẫu sạch. Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ Công thức Số lượng Số mẫu Số mẫu Tỷ lệ Số lượng Số mẫu Số mẫu Tỷ lệ tạo Cách tiến hành thí nghiệm mẫu ban nhiễm sau sạch sau tạo mẫu sạch mẫu ban nhiễm sau sạch sau mẫu sạch đầu 4 tuần 4 tuần (%) đầu 4 tuần 4 tuần (%) Đối chứng Xử lý sơ bộ 51 50 1 1,96 52 50 3 5,77 1 Xử lý sơ bộ, HgCl2 0,1% 1 phút 53 44 9 16,98 52 40 12 23,07 2 Xử lý sơ bộ, HgCl2 0,1% 2 phút 53 35 18 33,96 51 37 14 27,45 3 Xử lý sơ bộ, HgCl2 0,1% 3 phút 50 32 18 36,00 53 32 21 39,62 Xử lý sơ bộ, Ca(OCl2)2 10% 4 51 30 21 41,17 50 31 19 38,00 5-6 phút HgCl2 0,1% 2 phút Xử lý sơ bộ, Ca(OCl2)2 10% 5 50 5 45 90,00 50 4 46 92,00 7-8 phút, HgCl2 0,1% 2-3 phút 3. Kết quả và bàn luận vào buồng cấy, rửa lại 5-6 lần bằng nước cất vô trùng và lắc 3.1. Kết quả nghiên cứu quá trình nhân nhanh 2 giống trong dung dịch Ca(OCl2)2 10% trong 7-8 phút, sau đó rửa cúc đồng tiền cổ lại bằng nước cất vô trùng 3-5 lần, tiếp theo lắc trong dung dịch HgCl2 0,1% trong 2-3 phút, cuối cùng rửa lại 6 lần 3.1.1. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của chất khử trùng bằng nước cất vô trùng cho kết quả tạo mẫu sạch tốt nhất. đến tỷ lệ sống của mẫu cấy Như vậy, công thức 5 là tối ưu nhất thu được tỷ lệ mẫu sạch Mỗi loại hóa chất khử trùngthuđược tỷ tiêumẫu sạch lên đến đến 90% (cúc đồngtiềncánh vàng cổ) và 92% (cúc(cúc đồng tiền thu tác dụng lệ mẫu đối với đến 90% (cúc đồng cánh vàng cổ) và 92% có được tỷ lệ diệt sạch lên lên 90% (cúc đồng tiền cánh vàng cổ) và 92% (cúc đồng tiền tiền đồng cánh hồng cổ) (hình 1 và 2). những loại vi sinh vật (nấm, khuẩn)hồng cổ) (hình 1 và 2). tiền cánh hồng cổ) (hình 1 và 2). cánh khác nhau. Tác dụng của mỗi loại hóa chất đối với vi sinh vật tùy thuộc vào nồng độ và thời (A) (B) (C) gian khử trùng bằng hóa chất đó. Vì vậy, việc lựa chọn loại hóa chất, nồng độ và thời gian khử trùng là rất quan trọng. Nó quyết định đến sự thành công hay thất bại trong việc khử trùng. Nghiên cứu này, chúng Hình 1. Mẫu được sử dụng nuôi cấy. (A) 2 loại cúc đồng tiền cánh vàng cổ và (C) (A) (A) (B) (B) (C) đồng tiền cánh cúc tôi tiến hành đánh giá hiệu quả khử hồng cổ;được đạt yêu cầu sử dụng vào mẫu; (C) loại thướcđồng thu mẫu. (B) Nụ sử dụng nuôi cấy. (A) 2 Kích cúc nụ khi tiền cánh vàng cổ và cúc đồng trùng của một số hóa chất thường 1. Mẫu được sử dụng nuôi cấy. (A) 2 loại cúc đồng tiền cánh vàng cổ và cúc đồng Hình 1. Mẫu Hình đạt yêu cầu sử dụng vào mẫu; (C) Kích thước nụ khi thu mẫu. tiền cánh hồng cổ; (B) Nụ đạt yêu cầu sử dụng vào mẫu; (C) Kích thước nụ khi thu mẫu. sử dụng để khử trùng (Ca(OCl2)2,cánh hồng cổ; (B) Nụ tiền (A) (B) (C) HgCl2…) trên 2 mẫu giống cúc đồng tiền cổ. Kết quả thế hiện ở bảng 1. Kết quả bảng 1 cho thấy, công thức 5 cho kết quả tạo mẫu sạch cao nhất. Các nụ hoa đạt tiêu chuẩn sẽ được rửa sạch dưới vòi nước chảy trong 20 phút, ngâm trong nước tẩy rửa Lifeboy 10 phút, sau đó được để Hình A Mẫu cấy sau khi đã khử trùng. (A) Mẫu sau khi xử lý sơ bộ; (B) MẫuCC khi đã xử lý với A 2. BB sau dưới vòi nước chảy trong 4-6 giờ. Ca(OCl ) 10% 7-8 phút và HgCl 0,1% trong 2-3 phút; (C) Mẫu đưa vào nuôi trường tạo chồi mẫu Hình 2. Mẫu2 2cấy sau khi đã khử trùng. (A) Mẫu sau khi xử lý sơ bộ; (B) Mẫu sau khi Hình Mẫu Mẫu sau khi xử lý sơ bộ được đưa 2.ban đầu. cấy sau khi đã khử trùng. (A) Mẫu sau khi xử lý sơ bộ; (B) Mẫu sau khi 2 đã xử lý với Ca(OCl2)2 10% 7-8 phút và HgCl 0,1% trong 2-3 phút; (C) Mẫu đưa vào đã xử lý với Ca(OCl2)2 10% 7-8 phút và HgCl22 0,1% trong 2-3 phút; (C) Mẫu đưa vào nuôi trường tạo chồi mẫu ban đầu. nuôi trường tạo chồi mẫu ban đầu. 66(2) 2.2024 3.1.2 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến khả 3.1.2 Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến khả 68 năng tái sinh chồi (trực tiếp hoặc gián tiếp): Tái sinh chồi là công đoạn rất quan trọng năng tái sinh chồi (trực tiếp hoặc gián tiếp): Tái sinh chồi là công đoạn rất quan trọng trong nhân giống cây trồng nói chung và nhân giống hoa cúc đồng tiền nói riêng. Kết thúc trong nhân giống cây trồng nói chung và nhân giống hoa cúc đồng tiền nói riêng. Kết thúc giai đoạn tạo callus tốt (có màu vàng, sáng) được cấy chuyển callus sang môi trường tái
  4. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản Bảng 2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều tiết sinh trưởng đến khả năng tái sinh chồi (trực tiếp hoặc gián tiếp). Chất điều tiết sinh trưởng Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ Công thức Số lượng Số mẫu tạo Tỷ lệ tạo chồi Số mẫu Tỷ lệ mẫu tạo thí nghiệm BAP TDZ Số lượng Số lượng mẫu Số lượng mẫu cấy chồi sau sau 4 tuần tạo chồi sau chồi sau 4 (mg/l) (mg/l) chồi/mẫu cấy chuyển chồi/mẫu chuyển 4 tuần (%) 4 tuần tuần (%) Đối chứng 0 0 26 1 3,85 1 26 1 3,81 0 CT1 0,5 1 23 2 8,69 2 24 3 12,50 3 CT2 1 1,5 24 1 4,17 2 24 2 8,33 6 CT3 1,5 2 23 12 52,17 5 26 14 53,85 6 CT4 2 2,5 21 7 33,33 3 26 8 30,77 4 CT5 2,5 3 24 5 20.83 4 26 6 23,08 4 3.1.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất callus không cao. Khi nồng độ BAP tăng từ 0,5 đến 2,5 mg/l điều hòa sinh trưởng đến khả năng tái sinh chồi (trực tiếp và TDZ tăng từ 1 đến 3 mg/l cho tỷ lệ bật chồi tăng từ 4,17 hoặc gián tiếp) lên 52,17% đối với giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và CT3 1,5 2 23 12 52,17 5 26 14 53,85 6 CT3 CT4 1,5 chồi 23 2 Tái sinh 2,5 là21 2 công đoạn rất quan trọng5 trong nhân tăng từ 8,3330,77 53,85% đối với giống cúc đồng tiền cánh 7 12 52,17 33,33 3 26 26 14 8 đến 53,85 6 4 tiền hồng CT4 2 2,5 21 7 33,33 3 26 8 cổ, số lượng chồi tăng từ 3 đến 6 chồi/mẫu. Công thức 30,77 4 CT5 giống cây trồng nói 24 2,5 3 chung và nhân giống hoa cúc đồng 26 5 20.83 4 6 23,08 4 CT5 2,5 3 24 5 20.83 4 26 6 23,08 4 nói riêng. Kết thúc giai đoạn tạo callus tốt (có màu vàng, 3 có bổ sung 1,5 mg/l BAP và 2 mg/l TDZ có tỷ lệ bật chồi Kết quả bảng 2 cho thấy, các công thức thí nghiệm đều có tỷ lệ nhấtchồi với hơn giống đều có tỷ lệ bật chồi cao hơn đối sáng) không bổ sung chất điều tiết sinh trưởng nghiệm bật chồi). Điều đó chứng cả BAP, là 52,17 và 53,85%, có số chồi Kết quả bảng 2 cho thấy, các công thức thí chứng được cấy chuyển callus sang môi trường tái sinh chồi. cao bật đối cao 2 đối (không bật chồi). Điều đó chứng tỏ BAP, chứng không bổ sung chất điều tiết sinh trưởng (không tỏ TDZquảtác dụng thúcảnh hưởngsinh chồi chất điềucủa cúc đồng tiền. Các công thức đối với loại cúc đồng tiền cánh vàng cổ Kết có thử nghiệm đẩy sự tái của các từ callus tiết sinh tái sinh 12 chồi/mẫu nhìn TDZ có tác dụng thúc đẩy sự tái sinh chồi từ callus của cúc đồng tiền. Các công thức nhìn chung có tỷ lệ tái sinh chồi sự tái sinhkhôngtừ môKhi nồng độ và 6 chồi/callus đối với cúc đồng tiền cánh hồng cổ. trưởng có tỷ BAP, TDZ chồi từ callus không cao. Khi nồng độ BAP tăng từ 0,5 đến 2,5 chung như: lệ tái sinh đến từ callus chồi cao. sẹo được BAP tăng từ 0,5 đến 2,5 mg/l hợp TDZ tăng từ 1 đến 3 mg/l cho tỷ lệ bật chồi tăng từ 4,17 lên 52,17% đối với tổng và TDZ tăng từ 1 đến 3 mg/l cho tỷ lệ bật chồi tăng từ 4,17 lên 52,17% đốicho thấy, sử dụng BAP và TDZ có mg/l và ở bảng 2. Từ kết quả trên với giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và tăng từ 8,33 đến 53,85% đối với giống cúc đồng tiền giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và tăng từ 8,33 đến 53,85% đối với giống cúc đồng bật chồi. Nồng độ chất điều hoà sinh tiền Kết quả bảng 2 cho chồi các từ 3 thức chồi/mẫu. đều thể kích thích callus cánh hồng cổ, số lượng chồi tăng côngđến 6 thí nghiệmCông thức 3 có bổ sung 1,5 mg/l cánh hồng cổ, số lượng thấy, tăng từ 3 đến 6 chồi/mẫu. Công thức 3 có bổ sung 1,5 mg/l BAP và bậtmg/l TDZ hơntỷ lệ chứng khôngnhất đối với cả 2 giống là 52,17 vàhợp nhất cho tái sinh chồi là 1,5 mg/l BAP và có tỷ lệ 2 mg/l TDZ có tỷ lệ bật chồi cao nhất đối chấtcả 2 giống là 52,17 và 53,85%, có BAP và 2 chồi cao có đối bật chồi cao bổ sung với điều trưởng thích 53,85%, có số chồi tái sinh 5(không bậtđối với Điềucúc đồng tiền BAP, vàng mg/l TDZ đối với cảđốigiống cúc đồng tiền cổ nghiên cứu tiếtchồi tái sinh 5 chồi/mẫu đối với loại cúc chứngtiền cánh vàng cổ và 6 chồi/callus đối số sinh trưởng chồi/mẫu chồi). loại đó đồng tỏ cánh 2 cổ và 6 chồi/callus 2 với cúc đồng tiền cánh hồng cổ. TDZ cóđồng tiền cánh đẩy sự tái sinh chồi từ callus của cúc (hình 3 và 4). với cúc tác dụng thúc hồng cổ. đồng tiền. kết quả trên cho thấy, sử dụng BAP và TDZ cótừ kích thích callus bật3.1.3. Từ kết quả trên cho thấy, sử dụng BAP và TDZ có thể kích thích callus bật chồi. Từ Các công thức nhìn chung có tỷ lệ tái sinh chồi thể chồi. Nồng độ chất điều hoà sinh trưởng thích hợp nhất cho tái sinh chồi là 1,5 mg/l BAP và 2 Kết quả ảnh hưởng của một số chất Nồng độ chất điều hoà sinh trưởng thích hợp nhất cho tái sinh chồi là 1,5 mg/l BAP và 2 mg/l TDZ đối với cả 2 giống cúc đồng tiền cổ nghiên cứu (hình 3 và 4). (A) (B) (C) mg/l TDZ đối với cả 2 giống cúc đồng tiền cổ nghiên cứu (hình 3 và 4). điều hòa sinh trưởng đến khả năng nhân nhanh của chồi cúc đồng tiền Các cụm chồi thu được ở giai đoạn 1 được đưa vào để nhân nhanh. Các cụm chồi được cắt bỏ phần lá, giữ lại phần gốc có độ dài khoảng 1 cm, được tách nhỏ sao cho mỗi cụm chứa 3-5 chồi rồi tiến hành cấy vào môi trường đã chuẩn bị ở trên. Các mẫu được nuôi Hình 3. Mẫu (A) đồng tiền cánh vàng (B)tái sinh sau 4 tuần. (A) Đế hoa sau 6 tuần cấy trong điều kiện môi trường với quang chu cúc (A) cổ (B) (C) (C) Hình 3. Mẫu cúc đồngchồi; (C) Chồi tái sinhtái sinh sau 4 tuần. (A) Đế hoa sau 6kỳ 12 vào vào mẫu; (B) Mô sẹo tạo sau 4 tuần. tiền cánh vàng cổ tái sinh sau 4 tuần. (A) Đế hoa sau 6 tuần vào Hình 3. Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ tuần giờ/ngày, cường độ ánh sáng 1500 lux mẫu; (B) Mô sẹo tạo chồi; (C) Chồi tái sinh sau 4 tuần. (A) (B) Mô sẹo tạo chồi; (C) Chồi tái sinh sau 4 tuần. mẫu; (B) (C) và nhiệt độ 25±2°C để thu được các cụm chồi của cây cúc đồng tiền trong 4 tuần nuôi cấy. Quá trình được lặp lại đến khi đạt được số lượng mong muốn để tiến hành giai đoạn tạo cây con hoàn chỉnh. Kết quả thử nghiệm ảnh hưởng của các chất điều tiết sinh trưởng như: Hình 4. Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ tái sinh sau 4 tuần. (A) Mô sẹo sau 6 IBA, BA… đến khả năng nhân nhanh của (A) (A) (B) (B) (C) (C) Mô sẹo tạo chồi; tiền cánh hồng cổ tuần. chồi cúc đồng tiền được thể hiện ở bảng 3. tuần; (B) Mẫu cúc đồng (C) Chồi tái sinh sau 4tái sinh sau 4 tuần. (A) Mô sẹo sau 6 tuần; Hình 4. Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ tái sinh sau 4 tuần. (A) Mô sẹo sau 6 tuần; Hình 4. (B) Mô sẹo tạo chồi; (C) Chồi tái sinh sau 4 tuần. (B) Mô sẹo tạo chồi; (C) Chồi tái sinh sau 4 tuần. 3.1.3 Kết quả ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng nhân 3.1.3 Kết quả ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng nhân nhanh của chồi cúc đồng tiền: Các cụm chồi thu được ở giai69 nhanh của chồi cúc đồng tiền: Các cụm chồi thu được ở giai đoạn 1 được đưa vào để đoạn 1 được đưa vào để 66(2) 2.2024 nhân nhanh, các cụm chồi được cắt bỏ phần lá, giữ lại phần gốc có độ dài khoảng 1 cm, nhân nhanh, các cụm chồi được cắt bỏ phần lá, giữ lại phần gốc có độ dài khoảng 1 cm, được tách nhỏ sao cho mỗi cụm chứa 3-5 chồi rồi tiến hành cấy vào môi trường đã chuẩn được tách nhỏ sao cho mỗi cụm chứa 3-5 chồi rồi tiến hành cấy vào môi trường đã chuẩn bị ở trên. Các mẫu được nuôi cấy trong điều kiện môi trường với quang chu kỳ 12 bị ở trên. Các mẫu được nuôi cấy trong điều kiện môi trường với quang chu kỳ 12
  5. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản Bảng 3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng nhân nhanh của chồi cúc đồng tiền. Chất điều tiết Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ sinh trưởng Công thức Số lượng Số mẫu Tỷ lệ tạo chồi Số mẫu Tỷ lệ mẫu thí nghiệm IBA BA Số lượng Số lượng Số lượng mẫu ban tạo chồi sau sau 4 tuần tạo chồi sau tạo chồi sau (mg/l) (mg/l) chồi/ mẫu mẫu ban đầu chồi/mẫu giờ/ngày, cường độ ánh sáng 1500 lux và nhiệt (%) 25±2°C để thu được các cụm 4chồi của giờ/ngày, cường độ ánh sáng 1500 lux và nhiệt độ 25±2°C để thu được các cụm chồi của đầu 4 tuần độ tuần 4 tuần (%) cây chứng đồng tiền trong 4 tuần nuôi cấy. Quá trình được lặp 0lại đến khi26đạt được số lượng cây cúc đồng tiền trong 4 tuần nuôi cấy. Quá trình được lặp lại đến khi đạt được 0 lượng Đối cúc 0 0 27 0 0 số 0 0 mong muốn để tiến hành 26giai đoạn1 tạo cây con hoàn chỉnh. Kết quả thử nghiệm ảnh mong muốn để tiến hành giai đoạn tạo cây con hoàn chỉnh. Kết quả thử nghiệm ảnh CT1 0,5 1 3,85 1 24 1 4,17 1 hưởng của các chất điều tiết sinh trưởng như: IBA, BA… đến khả năng nhân nhanh của hưởng của các chất điều tiết sinh trưởng như: IBA, BA… đến khả năng nhân nhanh của CT2 1 1,5 27 1 3,7 2 26 2 7,69 6 chồi cúc đồng tiền được thể hiện ở bảng 3. chồi cúc đồng tiền được thể hiện ở bảng 3. CT3 1,5 2 27 12 44,45 5 26 12 46,15 6 Bảng 3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến Bảng 3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng 2 nhân nhanh của chồi cúc đồng tiền. khả năng nhân nhanh của chồi cúc 8đồng tiền.30,77 CT4 2,5 26 3 26 5 19,23 4 Chất điều tiết sinh tiết CT5Chất điều2,5 sinh 3 Cúc đồng tiền cánh vàng cổ 26 3 11,54 4 26 4 15,38 4 Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ trưởng trưởng Công Công IBA BA Số lượng Số mẫu Tỷ lệ tạo Số lượng Số lượng Số mẫu Tỷ lệ mẫu Số lượng thức thí thức thí Kết quả nghiên cứumẫu ban Số mẫu dụnglệsau 4điều lượng Số lượng Kếtmẫu ảnh hưởng củaSố lượng thích sinh trưởng IBA (mg/l) BA (mg/l) Số lượng khi sử Tỷ chất 4 Số hoà mẫu3.1.4. Số chồi cho thấy,tạo chồi mẫu ban tạo chồi tạo chồi sau chồi chồi/ chồi/ mẫu ban ban tạo quả tạo chồi Tỷ lệ mẫu chất kích tạo chồi sau chồi/mẫu tạo chồi sau chồi/mẫu nghiệm nghiệm (mg/l) (mg/l) sinh trưởng IBA với nồng độ thaysau 4 tuần tuần 2,5 mg/l kết đến khả năng4ra rễ in tuần (%) đầu đầu sau 4 từ 0,5 tuần đổi tuần đến mẫu mẫu đầu đầu sau 4 sau 4 tuần (%) 4 vitro (%) tuần tuần (%) Đối hợp 0với nồng độ BA thay đổi từ 1 đến 3 mg/l cho thấy, tỷ lệ 0 27 0 0 0 26 Chồi cúc đồng tiền được chuyển sang môi trường ra rễ 0 0 0 Đối 0 0 27 0 0 0 26 0 0 0 chứng tạo chồi tốt nhất ở cả 2 giống cúc đồng tiền là khi sử dụng chứng để tạo cây hoàn chỉnh và trồng vào bầu huấn luyện ngoài CT1 IBA0,5 mg/l1và BA 2 mg/l. Mẫu 1 CT1 0,5 1,5 1 26 26 1 3,85 3,85 1 1 24 24 11 4,17 4,17 1 1 cúc đồng tiền cánh vàng cổ môi trường tự nhiên. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử CT2 CT2 11 1,5 1,5 27 27 11 3,7 3,7 2 2 26 26 22 7,69 7,69 6 6 CT3 đạt tỷ lệ tạo chồi cao nhất sau 4 tuần là 44,45% với số lượng dụng công 12 ra rễ 46,15 với thành phần: MS có bổ sung 1,5 2 27 12 44,45 5 26 thức in vitro 6 CT3 1,5 2 27 12 44,45 5 26 12 46,15 6 CT4 chồi/mẫu trung bình là26 chồi. Còn đối với30,77 CT4 22 2,5 2,5 5 26 88 30,77 cúc3đồng giống 3 IBA, NAA5 với các nồng độ khác nhau: bổ sung nước dừa 26 26 5 19,23 19,23 4 4 CT5 tiền2,5 CT5 cánh hồng cổ tỷ lệ26 chồi cao nhất đạt 46,15% 4 số 10%, than 4hoạt tính 15,38g/l, đường 30 g/l, thạch 6,5 g/l, độ 2,5 33 tạo 26 33 11,54 11,54 với 4 26 26 4 15,38 1,0 4 4 lượng chồi/mẫu trung bình đạt 6 chồi. Các chồi đều khoẻ pH 6,2 (bảng 4). mạnh và có thể sử dụng cắtthấy, khi sử dụng chất điều hoà sinh trưởng IBA với nồng độ thay Kết quả nghiên cứu cho nhân tiếp tục ra rễ (hình 5 và 6). Kết quả nghiên cứu cho thấy, khi sử dụng chất điều hoà sinh trưởng IBA vớicho thấy, các công thức thí nghiệm trên Kết quả bảng 4 nồng độ thay đổi từ 0,5vậy, các chất điều hoà sinh trưởng được sử thay đổiđều cóđến 3 mg/l cho thấy,chứng không bổ sung chất điều từ 0,5 đến 2,5 mg/l kết hợp với nồng độ BA thay đổi từ 1 đến 3 mg/l cho thấy, tỷ lệ đổi Như đến 2,5 mg/l kết hợp với nồng độ BA dụng từ 1 tỷ lệ ra rễ cao hơn đối tỷ lệ tạo chồi tốt nhất ở cả 2 giống cúc đồng tiền là khi sử dụng IBA 1,5 mg/l và BA 2 mg/l. tạonhân nhanh 2 giống cúc đồng cúc đồng vàng là khi cúc dụng IBA 1,5 mg/l và BA 2 mg/l. đó chứng tỏ, NAA và để chồi tốt nhất ở cả 2 giống tiền cánh tiền cổ và sử hoà sinh trưởng (không ra rễ). Điều Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ đạt tỷ lệ tạo chồi cao nhất sau 4 tuần là 44,45% với số Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ đạt tỷ lệ tạo chồi cao nhất sau 4 tuần là 44,45% với số đồng tiền cánh hồng cổ đạt kết quả chồi. Còn IBA với mg/l cúc đồng tiền cánh hồng cổ tỷ lệ các chồi cây cúc đồng lượng chồi/mẫu trung bình là 5 tốt nhất là đối 1,5 giống IBA có tác dụng thúc đẩy sự ra rễ của lượng chồi/mẫu trung bình là 5 chồi. Còn đối với giống cúc đồng tiền cánh hồng cổ tỷ lệ tạo hợp với BA 2 mg/l. 46,15% với số lượng chồi/mẫu trung bình đạt 6 chồi.lượng,chồi đều và màu sắc của rễ phụ kết chồi cao nhất đạt 46,15% với số lượng chồi/mẫu trung bình đạt 6 chồi. Các chồi đều tạo chồi cao nhất đạt tiền. Tuy nhiên, số Các chiều dài khoẻ mạnh và có thể sử dụng cắt nhân tiếp tục (C) rễ (hình 5 và 6). ra khoẻ mạnh và có thể sử dụng cắt nhân tiếp tục ra rễ (hình 5 và 6). (A) (B) thuộc vào từng nồng độ các chất điều hoà sinh trưởng được bổ sung. Khi nồng độ NAA tăng từ 0,03 đến 0,07 mg/l và IBA tăng từ 0,2 đến 0,4 mg/l thì số lượng rễ/chồi tăng từ 3 lên 6 đối với giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và tăng từ 3 đến 7 đối với giống cúc (A) (B) (C) Hình 5. Mẫu (A) đồng tiền cánh vàng cổ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu mới cắt nhân; (B) Mẫu cắt cúc (B) (C) đồng tiền cánh hồng cổ. Chiều dài của nhân sau tuần; (C) Mẫuđồng tiền 4 tuần. vàng cổ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu mới cắt nhân; Hình 5. Mẫu cúc cắt nhân sau cánh cắt Hình 5.1 Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu mớităng nhân; từ 1,1 và 1,2 đến 2,5 rễ lần lượt (B) Mẫu cắt nhân sau 1 (B) (C) Mẫu cắt nhân(C) 4 tuần. (B) (A) Mẫu cắt nhân sau 1 tuần; (C) Mẫu cắt nhân sau 4 tuần. tuần; sau cm đối với cả 2 giống cúc đồng tiền. Các công thức 3-5 đều cho số lượng rễ và chiều dài trung bình rễ khá tốt. Tuy nhiên, quan sát màu sắc của rễ cho thấy, rễ khoẻ mạnh và phát triển Hình 6. Mẫu(A) đồng tiền cánh hồng cổ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu mới(C) nhân; (B) Mẫu cắt (A) cúc (B) (B) (C) cắt nhanh nhất là khi rễ có màu trắng. nhân sau 1 tuần; (C) Mẫu cắt nhân sau 4 tuần. Như vậy, công thức 3 có bổ sung 0,05 66(2) 2.2024 70
  6. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản Bảng 4. Ảnh hưởng của chất điều hòa sinh trưởng IBA, NAA đến khả năng tạo rễ in vitro. Chất điều tiết sinh trưởng Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ Công thức NAA IBA Tỷ lệ Chiều dài trung bình Tỷ lệ Chiều dài trung bình Màu thí nghiệm Số rễ/cây Màu sắc rễ Số rễ/cây (mg/l) (mg/l) ra rễ (%) rễ sau 3 tuần (cm) ra rễ (%) rễ sau 3 tuần (cm) sắc rễ Đối chứng 0 0 23,32 3 1,2 Trắng 30,05 4 1,1 Trắng CT1 0,03 0,2 95,08 3 1,3 Trắng 95,86 3 1,2 Trắng CT2 0,04 0,25 96,83 5 1,5 Trắng 97,04 5 2,5 Trắng CT3 0,05 0,3 98,75 6 2,5 Trắng 99,07 7 2,5 Trắng CT4 0,06 0,35 97,03 6 2 Nâu 97,56 6 2,3 Nâu CT5 0,07 0,4 95,98 5 2,3 Nâu 96,34 7 2,5 Nâu mg/l NAA và 0,3 mg/l IBA là công thức cho ra rễ tốt nhất 3.2. Ảnh hưởng của các điều kiện rèn luyện và giá thể đối với cả 2 giống đồng tiền. Ở công thức này, số lượng rễ/ đến sinh trưởng phát triển của cây con sau nuôi cấy in chồi ở cúc đồng tiền cánh vàng cổ là 6 rễ và chiều dài trung vitro bình của các rễ sau 3 tuần là 2,5 cm, rễ có màu trắng. Còn 3.2.1. Kết quả ảnh hưởng của điều kiện rèn luyện, nhiệt ở cúc đồng tiền cánh hồng cổ có số rễ/chồi là 7, chiều dài độ đến khả năng sống của cây con trung bình của rễ là 2,5 cm, màu trắng. Sau khi cây con đã được rửa sạch thì được đưa ra ươm Từ kết trên cho thấy, việc sử dụng NAA và IBA có thể trồng trên vỉ xốp, vỉ nhựa… có chứa giá thể xơ dừa (giá thể kích thích ra rễ tốt nhất. Nồng độ chất điều hoà sinh trưởng dùng cho việc ươm cây con). Cây được đặt trên giàn cao thích hợp nhất cho việc ra rễ là 0,05 mg/l NAA và 0,3 mg/l cách mặt đất 60-80 cm để trong nhà kính vườn ươm, với IBA đối với cả 2 giống cúc đồng tiền cổ nghiên cứu (hình các điều kiện được điều chỉnh tối ưu: về nhiệt độ và độ ẩm 7 và 8). không khí, ánh sáng được điều chỉnh (A) (B) (C) tăng dần phù hợp với từng giai đoạn độ tuổi của cây. Sau khi điều chỉnh nhiệt độ tối ưu quyết định khả năng sống của cúc đồng tiền thu được kết quả ở bảng 5. Kết quả bảng 5 cho thấy, nhiệt độ là nhân tố rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát Hình 7. Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ (B) ra rễ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu bắt đầu triển của cúc đồng tiền. Các công (A) cho (C) cắt chuyển sang môi trường ra rễ; (B) Mẫu cho ra rễ sau 4 tuần; (C) Mẫu rễ trước khi cho Hình thể.Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ cho ra rễ sau 4 tuần nuôi cấy. A: Mẫu bắt ra giá 7. nuôi cấy. A: Mẫu bắt thức nhìn chung đều thể hiện, cây cúc đầu cắt chuyển sang môi trường ra rễ; B: Mẫu cho ra rễ sau 4 tuần; (C) Mẫu rễ trước khi tỷ lệ sống cao khi đưa ra (C) Mẫu rễ trước khi đồng tiền có cho ra giá thể. (A) (B) (C) ngoài môi trường với các mức nhiệt độ của vùng nhiệt đới. Khi thay đổi nhiệt độ từ 10 lên 35oC cho thấy, tỷ lệ sống sót của các mẫu cúc đồng tiền thay đổi từ 80 đến 100%. Ngoài ra, chiều cao cây, chiều dài rễ và màu sắc của lá cũng thay đổi theo nhiệt độ. Ở Hình 8. Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ (B) ra rễ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu bắt đầu công thức 3, khi nhiệt độ tăng từ 20 (A) cho (C) cắt chuyển sang môi trường ra rễ; (B) Mẫu cho ra rễ sau 4 tuần; (C) Mẫu rễ trước khi cho lên 25oC cho tỷ lệ sống cao nhất (đạt Hình thể.Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ cho ra rễ sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu bắt ra giá 8. nuôi cấy. (A) Mẫu bắt xấp xỉ 100%) và kích thước thân, rễ, đầu cắt chuyển sang môi trường ra rễ; (B) Mẫu cho ra rễ sau 4 tuần; (C) Mẫu rễ trước khi (C) Mẫu rễ trước khi cho ra giá thể. đến sinh trưởng phát 3.2. Ảnh hưởng của các điều kiện rèn luyện và giá thể đến sinh trưởng phát triển của cây con sau 66(2) 2.2024 vitro 71 nuôi cấy in đến khả năng sống của 3.2.1 Kết quả ảnh hưởng của điều kiện rèn luyện, nhiệt độ đến khả năng sống của trồng trên vỉ xốp, vỉ cây con: Sau khi cây con đã được rửa sạch, đưa cây con ra ươm trồng trên vỉ xốp, vỉ
  7. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản Bảng 5. Ảnh hưởng của điều kiện rèn luyện, nhiệt độ đến khả năng sống của cây con. Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ Công thức Nhiệt độ Chiều cao cây Chiều dài rễ Chiều cao cây Chiều dài rễ thí nghiệm (oC) Tỷ lệ Tỷ lệ trung bình sau trung bình sau Màu sắc lá trung bình sau trung bình sau Màu sắc lá sống sót (%) sống sót (%) 3 tuần (cm) 3 tuần (cm) 3 tuần (cm) 3 tuần (cm) Đối chứng 0 10,05 3,2 1,7 Xanh 14,87 2,5 1,4 Xanh CT1 10-15 80,06 4,4 2,2 Xanh 91,98 3 1,5 Xanh CT2 15-20 95,83 5,3 2,5 Xanh đậm 95,97 5 2,5 Xanh đậm CT3 20-25 98,84 5,8 3,5 Xanh đậm 99,21 5 4,5 Xanh đậm CT3 CT4 20-25 25-3098,84 90,07 5,8 4,6 3,5 3,3 Xanh Xanh đậm 99,21 5 92,17 4,5 4 Xanh 2,3 Xanh đậm CT3 20-25 98,84 5,8 3,5 Xanh 99,21 5 4,5 Xanh CT5 30-35 85,45 4,1 đậm đậm 3,1 Vàng nhạt 86,24 4 đậm đậm 2,5 Vàng nhạt CT4 CT4 25-30 25-30 90,07 90,07 4,6 4,6 3,3 3,3 Xanh Xanh 92,17 92,17 4 4 2,3 2,3 Xanh Xanh đậm đậm đậm đậm của thành phần CT5 lá cũng đạt kết quả tốt nhất đối với cả 2 giống cúc đồng tiền 30-35 85,45 4,1 3,1 Vàng 86,24 3.2.2. 4 Kết quả ảnh hưởng 2,5 Vàng giá thể đến CT5 30-35 85,45 4,1 3,1 Vàng 86,24 4 2,5 Vàng cổ. Cúc đồng tiền cánh vàng cổ có chiều cao trung bình nhạt nhạt sau khả năng sống và sinh trưởng của cây con nhạt nhạt Kết quả bảng 5 cho thấy, nhiệtrễ làlà nhân tố rất quan trọng, ảnh hưởng trực là giai đoạn cuối cùng của quá trình quả bảng 5 cho thấy, nhiệt độ là nhân tố rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp 3 tuần Kết ra rễ là 5,8 cm, chiều dài cho độ 3,5 cm, lá màu Đưa cây ra giá thể tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển của cúc đồng tiền. Các công thức nhìn chung đều thể đến sự sinh trưởng và phát triển của cúc đồng tiền. Các công thức nhìn chung đều thể xanh đậm; cúc đồng tiền cánh hồng cổ có chiều cao trung nhân giống, trong giai đoạn đưa cây từ môi trường nhân hiện, cây cúc đồng tiền có tỷ lệ sống cao khi đưa ra ngoài môi trường với các mức nhiệt nhiệt hiện, cây cúc đồng tiền có tỷ lệ sống cao khi đưa ra ngoàio môi trường với các mức tự nhiên việc lựa chọn giá thể thích bình sau 3 tuần là 5đới. Khi thay đổi là 4,5 cm,từ 10 lên 35oC cho thấy, tỷ lệ trường của của vùng nhiệt cm, chiều dài rễ nhiệt độ lá màu xanh tạo sang môi sống sót độ của vùng nhiệt đới. Khi thay đổi nhiệt độ từ 10 lên 35 C cho thấy, tỷ lệ sống sót của độ đậmmẫu cúc và 10). thay đổi từ 80 đến 100%. Ngoài ra, chiều cao cây, chiều dài phát triển của cây là rất quan trọng. hợp cho sinh trưởng rễ và các mẫu cúc đồng tiền thay đổi từ 80 đến 100%. Ngoài ra, chiều cao cây, chiều dài rễ và các (hình 9 đồng tiền sắc của lá cũng thay đổi theo nhiệt độ. Ở công thức 3, khi nhiệt giá tăng từ 20 lên Mỗi một độ thể từ 20 tính màu sắc của lá cũng thay đổi theo nhiệt độ. Ở công thức 3, khi nhiệt độ tăngcó đặc lên khác nhau. Mỗi loài cây trồng màu 25oTừcho tỷ lệ thí nghiệm thu (đạt xấp xỉ 100%) và kích thước thân, rễ, lá cũng đạt kết quả vườn ươm phụ có yêu cầu khác 25 C o kết quả sống cao nhất được có thể kết luận, nhiệt độ khác nhau trong giai đoạn C cho tỷ lệ sống cao nhất (đạt xấp xỉ 100%) và kích thước thân, rễ, lá cũng đạt kết quả tốt nhất đối với cả 2 giống cho đồng tiền cổ: cúc đồng tiền cánh vàng cổ có chiều cao tốt nhất đối với cả giống cúc đồng giống cúc đồng tiền nhau đối cổ có kiện cao 20-25oC là thích hợp2nhất để cúc ra rễ 2tiền cổ: cúc đồng tiền cánh vàngvới điềuchiều ngoại cảnh. Nhìn chung, giá thể tốt trung bình sau 3 tuần cho ra rễ là 5,8 cm, chiều dài rễ là 3,5 cm, lá màu xanh đậm; cúc trung bình sau 3 tuần cho cánh vàng cổ và cánh hồngra rễ là 5,8 cm, chiều dài rễ là 3,5 cm, lá màu xanh đậm; cúc có khả năng giữ ẩm tốt, thoát cổ. là giá thể đồng tiền cánh hồng cổ có chiều cao trung bình sau 3 tuần là 5 cm, chiều dài rễ là 4,5 cm, đồng tiền cánh hồng cổ có chiều cao trung bình sau 3 tuần là 5 cm, chiều dài rễ là 4,5 cm, lá màu xanh đậm (hình 9 và lá (B) 10). (A) màu xanh đậm (hình 9 và 10). (C) nước tốt và có khả năng cung cấp dinh dưỡng cho cây con ở giai đoạn đầu tiếp cận với môi trường sống tự nhiên. Cúc đồng tiền sau nuôi cấy mô có yêu cầu rất chặt đối với điều kiện môi trường; độ ẩm phải lớn nhưng không bị úng; nhiệt độ môi trường không quá cao; giá thể sạch và có khả năng cung cấp dinh dưỡng cho giai đoạn cây con trong vườn ươm. Để xác định giá thể phù hợp, chúng tôi tiến (A) (B) (C) Hình 9. Mẫu (A) đồng tiền cánh vàng(B) cho ra giá thể sau 3 tuần(C) cấy. (A) hành thử nghiệm các loại giá thể với kết cúc cổ nuôi Mẫu sau 1 tuần cúc đồng tiền(B) Mẫu sau 4 tuần đưa ra giá thể; (C)3 tuần nuôi cấy. (A) Mẫu Hình 9. Mẫu đưa ra giá thể; cánh vàng cổ cho ra giá thể sau Mẫu sau 5 tuần (A) Mẫu Hình 9. Mẫu cúc đồng tiền cánh vàng cổ cho ra giá thể sau 3 tuần nuôi cấy. quả thu được ở bảng 6. đưa ra tuần đưa ra giá thể; (B) Mẫu sau 4 tuần đưa ra giá thể; (C) Mẫu sau 5 tuần đưa ra giá thể. sau 1 sau 1 tuần đưa ra giá thể; (B) Mẫu sau 4 tuần đưa ra giá thể; (C) Mẫu sau 5 tuần đưa ra giá thể. giá (A) thể. (B) (C) Kết quả bảng 6 cho thấy, giá thể cát (công thức 1) có khả năng thoát nước tốt, giữ nước kém không thích hợp với cúc đồng tiền con chiều dài rễ và số lá mang giá trị không cao, (tỷ lệ sống sau 30 ngày đạt thấp nhất 33,45% đối với giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và 38,46% đối với giống cúc đồng tiền cánh hồng cổ). (A) (B) (C) Giá thể 50% cát + 50% đất thịt (công thức Hình 10. Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ cho ra giá thể sau 3 tuần(C) cấy. (A) (A) (B) nuôi Mẫu sau 1 tuần đưa ra giá thể; (B) Mẫu sau 4 tuần đưa ra giá thể; (C) Mẫu sau 5 tuần 2) mặc dù trong những ngày đầu tiên cây đưa ra giá thể. phát triển tương tối tốt do cát có khả năng 66(2) 2.2024 72
  8. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản Bảng 6. Ảnh hưởng của thành phần giá thể đến khả năng sống và phát triển của cây con. Cúc đồng tiền cánh vàng cổ Cúc đồng tiền cánh hồng cổ Công thức Giá thể thí nghiệm Tỷ lệ Chiều cao cây trung Tỷ lệ Chiều cao cây trung Màu sắc lá Màu sắc lá sống sót (%) bình sau 4 tuần (cm) sống sót (%) bình sau 4 tuần (cm) Đối chứng 0 0 0 - 0 0 - CT1 100% cát 33,45 10,2 Xanh 38,46 11,6 Xanh CT2 50% cát + 50% đất thịt 70,23 12,6 Xanh đậm 75,76 12,4 Xanh đậm CT3 50% cát + 30% đất + 20% trấu hun 98,26 14,8 Xanh đậm 99,05 12,6 Xanh đậm CT4 50% đất + 50% trấu hun 80,21 12,5 Xanh đậm 90,43 10,9 Xanh đậm CT5 25% đất + 75% trấu hun 43,56 10,9 Vàng nhạt 45,24 9,7 Vàng nhạt thoát nước tốt, song cũng giữ nước kém và dễ bị rửa trôi các (cúc đồng tiền cánh hồng cổ). Giá thể này cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng nên câyhun) chếttỷ lệ sống 30 ngày, đồng làdinh dưỡng cho Câycon, cóhiệnnăng giữ và thoát nước tốt, vì (50% đất + 50% trấu hun) có tỷ lệ sống cao, cao nhất là công thức 3. Cây xuất hiện lá mới (50% đất + 50% trấu con có nhiều sau cao, cao nhất công thức 3. cây xuất khả lá mới và tăng trưởng về chiều cao tốt, cho tỷ lệ mẫu sống đạt 98,26% (cúc đồng tiền cánh vàng triển khỏe mạnh, và cây trưởng yếu. Tỷ cao tốt, cho tỷ lệ mẫu sống 98,26% (cúc trồng tiền cánh này phát thờităng mảnh vàvề chiều lệ sống chỉ đạt 70,23% đối với đạtsau 30 ngày cây đồng trên giá thể vàng cổ) và 99,05% (cúc đồng tiền cánh hồng cổ). Giá thể này cung cấp đầy đủcây trung bình cho cổ) và 99,05% (cúc đồng tiền cổ). Giá thể dinh dưỡng cho giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ cánh hồng đối với giống này cung cấp đầy đủ dinh dưỡng sau 4 tuần là 14,8 cm (cúc và 75,76% cây con, có khả năng giữ và thoát nước tốt, vì sau 30 ngày cây trồng cao giá thể này cho cây cứng cáp. Chiều con, có khả năng giữ và thoát nước tốt, vì sau 30 ngày cây trồng trên giá thể này cho trên cúc đồng tiền cánh hồng cổ. Giá thể ởcáp, chiều3cao cây trung bình sau 4vàng cổ) và 12,6 cm(cúc đồng tiền cánh hồng cây phát triển khỏe mạnh, cứng công thức (50% cát đồng tiền cánh tuần là 14,8 cm (cúc cây phát triển khỏe mạnh, cứng cáp, chiều cao cây trung bình sau 4 tuần là 14,8 cm (cúc + 30% tiền+cánh vàng cổ)và công thức 4(cúc đồng tiền cánh hồnglácổ), rộng, lá mở rộng, màu thức còn lại có tỷ đồng đất 20% trấu hun) và 12,6 cm (50% đất + 50% cổ), bản mở bản màu xanh thẫm. Công đồng tiền cánh vàng cổ) và 12,6 cm (cúc đồng tiền cánh hồng cổ), bản lá mở rộng, màu xanh thẫm. Công thức còn lại có nhất sống thức 3. lá chuyển sang chuyển sang vàng nhạt xanh thẫm. Công thức còn lại có tỷ lệ sống sót giảm, lá chuyển sang vàng nhạt do môi trấu hun) có tỷ lệ sống cao, nhưng cao tỷ lệlà côngsót giảm, lệ sống sót giảm, lá vàng nhạt do môi do môi trường quá trường quá nhiều trấu hun không phù hợp với sự sinh trưởng của cây cúc đồng tiền (hình trường hiện lá mới và tăng trưởng về phù cao với sự sinh nhiều trấu hun không đồng tiền sự sinh Cây xuấtquá nhiều trấu hun không chiều hợptốt, cho tỷ lệ trưởng của cây cúc phù hợp với (hình trưởng của cây cúc 11 và 12). 11 sống đạt mẫuvà 12). 98,26% (cúc đồng tiền cánh vàng cổ) và 99,05% đồng tiền (hình 11 và 12). (A) (B) (C) (D) Như vậy, giá thể thích hợp nhất cho cây cúc đồng tiền trong giai đoạn vườn ươm là giá thể gồm 50% cát + 30% đất + 20% trấu hun. 4. Kết luận Kết quả nghiên cứu (A) (B) (C) (D) Hình 11. Cây cúc đồng tiền cánh vàng cổ cho ra giá thể sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Giá(D) ra rễ; (B) cho thấy, môi trường vào (A) (B) (C) thể đầu cho cúc đồng Mẫu cánh vàng cổ cho ra giá thể sau 4 tuần 5 tuần (cả 2 mẫu Mẫu bắt11. Câyra giá thể; (C) tiền cho ra giá thể sau 2 tuần; (D) Mẫu cho ra giá thể saunuôi cấy. (A) Giátối ưu là sử dụng Hình giống cúc đồng tiền cổ). đồng tiền cánh vàng cổ cho ra giá thể sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Giá Hình 11. Cây cúc thể ra rễ; (B) Mẫu bắt đầu cho ra giá thể; (C) Mẫu cho ra giá(D) sau 2 tuần; (D) Mẫu cho thể ra rễ; (B) Mẫu bắt đầu cho ra giá thể; (C) Mẫu cho ra giá thể sau 2 tuần; (D) Mẫu chodịch Ca(OCl2)2 10% (A) giá thể sau 5 tuần (B) 2 giống cúc đồng tiền cổ). thể dung ra (cả (C) ra giá thể sau 5 tuần (cả 2 giống cúc đồng tiền cổ). trong 7-8 phút và lắc trong dung dịch HgCl2 0,1% trong 2-3 phút thu được tỷ lệ tạo mẫu sạch lên đến 90% (cúc đồng tiền cánh vàng cổ) và 92% (cúc đồng tiền cánh hồng cổ). Khả năng tái sinh chồi (A) (B) (C) (D) Hình 12. Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ cho ra giá thể sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Giá thể ra rễ; (B) trực tiếp đạt kết quả tốt (A) (B) (C) (D) Mẫu bắt đầu cho ra giá thể; (C) Mẫu cho ra giá thể sau 2 tuần; (D) Mẫu cho ra giá thể sau 5 tuần (cả 2 nhất khi bổ sung BAP và Hình 12. Mẫu cúc đồng tiền cánh hồng cổ cho ra giá thể sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Giá Hình 12. Mẫu cổ). giống cúc đồng tiềncúc đồng tiền cánh hồng cổ cho ra giá thể sau 4 tuần nuôi cấy. (A) Giá Nồng độ chất điều TDZ. thể ra rễ; (B) Mẫu bắt đầu cho ra giá thể; (C) Mẫu cho ra giá thể sau 2 tuần; (D) Mẫu cho thể ra rễ; (B) Mẫu bắt đầu cho ra giá thể; (C) Mẫu cho ra giá thể sau 2 tuần; (D) Mẫu cho ra giá thể sau 5 tuần (cả 2 giống cúc đồng tiền cổ). ra giá thể sau 5 tuần (cả 2 giống cúc đồng tiền cổ). Như vậy, giá thể thích hợp nhất cho cây cúc đồng tiền trong giai đoạn vườn ươm là Như vậy, giá thể thích hợp nhất cho cây cúc đồng tiền trong giai đoạn vườn ươm là 73 giá thể gồm 50% cát66(2) 2.2024 + 20% trấu hun. giá thể gồm 50% cát + 30% đất + 20% trấu hun. + 30% đất 4. Kết luận 4. Kết luận
  9. Khoa học Nông nghiệp / Công nghệ sinh học trong nông nghiệp, thủy sản hoà sinh trưởng thích hợp nhất cho tái sinh chồ là 1,5 mg/l i LỜI CẢM ƠN BAP và 2 mg/l TDZ đối với cả 2 giống cúc đồng tiền cổ Nghiên cứu này có sử dụng hóa chất, máy móc, trang nghiên cứu. Kết quả thu được là: tỷ lệ tái sinh đạt 52,17%, số chồi tái sinh là 5 chồi/mẫu đối với loại cúc đồng tiền cánh thiết bị, cây giống của Khoa Sinh, Kỹ thuật Nông nghiệp, vàng cổ và tỷ lệ tái sinh là 53,85%, 6 chồi/mẫu đối với cúc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 và Công ty TNHH Floris đồng tiền cánh hồng cổ. Việt Nam. Các tác giả xin chân thành cảm ơn. Các chất điều hoà sinh trưởng được bổ sung để nhân TÀI LIỆU THAM KHẢO nhanh 2 giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và cúc đồng tiền [1] D.V. Dong, D.T. Loc (2003), Gerbera Jamesonii Bolus, cánh hồng cổ đạt kết quả tốt nhất là IBA 1,5 mg/l kết hợp Labour and Social Publisher Company Limited (in Vietnamese). với BA 2 mg/l. Kết quả thu được: mẫu cúc đồng tiền cánh [2] L.V. Hong, O.X. Phong, H.T. Quyen, et al. (2021), vàng cổ đạt tỷ lệ tạo chồi cao nhất sau 4 tuần là 44,45% với “Evaluation of the effects of magnetic field on the germination số lượng trung bình là 5 chồi/mẫu; giống cúc đồng tiền cánh rates and early growth stage of the transvaal daisy in vitro”, hồng cổ tỷ lệ tạo chồi cao nhất đạt 46,15% với số lượng Proceedings of 2021 Vietnam National Conference on trung bình đạt 6 chồi/mẫu. Các chồi đều rất khoẻ mạnh và Biotechnology, pp.880-884. đều có thể sử dụng cắt nhân tiếp tục ra rễ. [3] D.T.T. Huong (2002), Research on Breeding Gerbera Sử dụng NAA và IBA có thể kích thích ra rễ tốt nhất. Daisies Using In Vitro Culture Method, Graduation internship Nồng độ chất điều hoà sinh trưởng thích hợp nhất cho việc report, Vietnam National University of Agriculture (in Vietnamese). ra rễ là 0,05 mg/l NAA và 0,3 mg/l IBA đối với cả 2 giống cúc đồng tiền cổ nghiên cứu. Kết quả thu được: số lượng rễ/ [4] N.X. Linh (1998), Flowers and Flower Growing Techniques, chồi ở cúc đồng tiền cánh cổ vàng cổ là 6, chiều dài trung Agricultural Publishing House, 140pp (in Vietnamese). bình của các rễ sau 3 tuần là 2,5 cm, rễ có màu trắng; cúc [5] H.T.M. Ngan, T.D.H. Trinh, D.M. Cuong, et al. (2019), đồng tiền cánh hồng cổ có số rễ/chồi là 7, chiều dài trung “Limitation of hyperdricity and enhanced survival rate of Gerbera bình của rễ là 2,5 cm, màu trắng. jamesonii plantlets cultured in vitro on medium supplemented with silver nanoparticles”, Vietnam Journal of Biotechnology, Nhiệt độ 20-25oC là thích hợp nhất để cho ra rễ 2 giống 17(1), pp.115-124 (in Vietnamese). cúc đồng tiền cánh vàng cổ và cánh hồng cổ. Ở nhiệt độ này [6] H.T. Tung, N.P. Huy, N.B. Nam, et al. (2016), “Effects 100% cây sống sót, kích thước thân, rễ, lá của 2 giống cúc of nano silver on growth of Chrysanthemum morifolium in đồng tiền cổ như sau: cúc đồng tiền cánh vàng cổ có chiều microponic system”, Vietnam Journal of Biotechnology, 14(3), cao trung bình sau 3 tuần cho ra rễ là 5,8 cm, chiều dài rễ pp.461-471 (in Vietnamese). là 3,5 cm, lá màu xanh đậm; cúc đồng tiền cánh hồng cổ có [7] J.C. Cardoso, J.A.T.D. Silva (2013), “Gerbera chiều cao trung bình sau 3 tuần cho ra rễ là 5 cm, chiều dài micropropagation”, Biotechnology Advances, 31(8), rễ là 4,5 cm, lá màu xanh đậm. pp.1344-1357, DOI: 10.1016/j.biotechadv.2013.05.008. Sau khi cây con đã được rửa sạch, đưa cây con ra ươm [8] G. Minerva, S. Kumar (2013), “Micropropagation of Gerbera trồng trên vỉ xốp, vỉ nhựa… có chứa giá thể gồm 50% cát + (Gerbera jamesonii Bolus)”, Protocols for Micropropagation 30% đất + 20% trấu hun. Tỷ lệ cây sống sau 8 tuần có thể of Selected Economically-Important Horticultural Plants, DOI: đạt 98,26% đối với giống cúc đồng tiền cánh vàng cổ và 10.1007/978-1-62703-074-8_24. 99,05% đối với giống cúc đồng tiền cánh hồng cổ. Cây phát [9] K.A.A. Shabanpour, A. Sharifi, A. Bagheri, et al. (2011), triển khỏe mạnh, cứng cáp, chiều cao cây trung bình sau 4 “Effect of genotypes and culture medium on shoot regeneration tuần là 14,8 cm (đồng tiền cánh vàng cổ) và 12,6 cm (đồng and proliferation of Gerbera jamesonii”, Afr. J. Biotechnol., tiền cánh hồng cổ), bản lá mở rộng, màu xanh thẫm. 10(57), pp.12211-12217. 66(2) 2.2024 74
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2