Nghiên cứu tác dụng chống viêm của Cốt Toái Bổ (Drynaria Fortunei) trên động vật thực nghiệm

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

73
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tác dụng chống viêm của cốt toái bổ được thực hiện trên chuột cống trắng theo phương pháp gây phù lòng bμn chân chuột bằng carrageenin... Kết quả cho thấy cao lỏng cốt toái bổ (Drynaria fortunei) có tác dụng chống viêm cấp vμ mạn tính ở liều 4g/ kg. Tác dụng chống viêm cấp của cốt toái bổ được thể hiện qua việc lμm giảm lượng dịch rỉ viêm vμ lượng bạch cầu trong dịch rỉ viêm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu tác dụng chống viêm của Cốt Toái Bổ (Drynaria Fortunei) trên động vật thực nghiệm

Nghiªn cøu t¸c dông chèng viªm cña cèt to¸i bæ (Drynaria fortunei) trªn ®éng vËt thùc nghiÖm NguyÔn TrÇn Gi¸ng H−¬ng1, Ph¹m Xu©n Sinh2 1 §¹i häc Y Hµ Néi, 2§¹i häc D−îc Hµ Néi T¸c dông chèng viªm cña cèt to¸i bæ ®−îc thùc hiÖn trªn chuét cèng tr¾ng theo ph−¬ng ph¸p g©y phï lßng bµn ch©n chuét b»ng carrageenin... KÕt qu¶ cho thÊy cao láng cèt to¸i bæ (Drynaria fortunei) cã t¸c dông chèng viªm cÊp vµ m¹n tÝnh ë liÒu 4g/ kg. T¸c dông chèng viªm cÊp cña cèt to¸i bæ ®−îc thÓ hiÖn qua viÖc lµm gi¶m l−îng dÞch rØ viªm vµ l−îng b¹ch cÇu trong dÞch rØ viªm. i. §Æt vÊn ®Ò 2. §èi t−îng nghiªn cøu N−íc ta cã nguån d−îc liÖu phong phó vµ Chuét cèng tr¾ng khoÎ m¹nh, c¶ hai gièng, nÒn y häc cæ truyÓn l©u ®êi, nhiÒu vÞ thuèc, bµi träng l−îng 170-190g, vµ chuét cèng non träng thuèc cã t¸c dông tèt trªn l©m sµng, nh−ng l−îng 60 - 70g ®−îc nu«i trong ®iÒu kiÖn ®Çy ch−a ®−îc nghiªn cøu s©u vÒ t¸c dông d−îc lý ®ñ thøc ¨n vµ n−íc uèng t¹i phßng thÝ nghiÖm vµ ®éc tÝnh. Trong nh÷ng c©y thuèc d©n gian cña Bé m«n D−îc lý, tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. cèt to¸i bæ (Drynaria fortunei) ®−îc dïng ®Ó 3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ch÷a viªm khíp, ®au l−ng, ®au nhøc g©n 3.1. Nghiªn cøu t¸c dông chèng viªm x−¬ng [3]. Theo y häc cæ truyÒn, cèt to¸i bæ ®· cÊp ®−îc dïng ®Ó ch÷a chøng phong thÊp, nh−ng 3.1.1. Ph−¬ng ph¸p g©y phï lßng bµn ch©n ch−a cã nghiªn cøu chi tiÕt nµo vÒ hãa häc, t¸c chuét cèng tr¾ng b»ng carrageenin [6] dông d−îc lý, c¬ chÕ t¸c dông, ®éc tÝnh cña lo¹i th¶o d−îc nµy. §Ó gãp phÇn kh¼ng ®Þnh Chuét cèng tr¾ng c¶ hai gièng ®−îc chia t¸c dông cña vÞ thuèc vµ lµm tiÒn ®Ò cho nh÷ng thµnh 3 l«, mçi l« 10 con: øng dông trªn l©m sµng, chóng t«i tiÕn hµnh ®Ò - L« 1: uèng NaCl 0,9% tµi nµy víi môc ®Ých: - L« 2: uèng aspegic (lysin acetyl salicylat) 1. §¸nh gi¸ t¸c dông chèng viªm cÊp cña 0,09g/ kg t−¬ng ®−¬ng aspirin 0,05g/ kg cèt to¸i bæ qua hai ph−¬ng ph¸p g©y phï lßng - L« 3: uèng cèt to¸i bæ 4g/ kg bµn ch©n chuét cèng tr¾ng b»ng carrageenin Mét giê sau khi chuét uèng thuèc thö (uèng vµ g©y trµn dÞch mµng bông. 1 lÇn), g©y viªm b»ng c¸ch tiªm vµo d−íi da 2. Nghiªn cøu t¸c dông chèng viªm m¹n gan bµn ch©n sau bªn ph¶i cña chuét cña cèt to¸i bæ trªn ®éng vËt thùc nghiÖm. carrageenin 1% - 0,05ml/ chuét, thÓ tÝch ch©n ii. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p chuét ®−îc ®o b»ng dông cô chuyªn biÖt nghiªn cøu plethysmometer UGO BASILE lo¹i N07140 tr−íc vµ sau khi g©y viªm b»ng carrageenin ë 1. Thuèc c¸c thêi ®iÓm sau g©y viªm 2-4-6-24 vµ 48 giê. Chóng t«i sö dông cao láng cèt to¸i bæ (tØ lÖ Møc ®é phï ®−îc tÝnh nh− sau: 1:1, 1ml = 1g d−îc liÖu) do Bé m«n D−îc häc Vt - V0 cæ truyÒn tr−êng §¹i häc D−îc Hµ Néi bµo chÕ. X% = × 100 Cèt to¸i bæ ®−îc thu h¸i vµo th¸ng 9, t¹i V0 T©y B¾c Lµo Cai. Dung m«i dïng lµm chøng: Vt: ThÓ tÝch ch©n chuét sau khi g©y viªm n−íc muèi sinh lý 0,9%. V0: ThÓ tÝch ch©n chuét tr−íc khi g©y viªm 8
So s¸nh ®é t¨ng thÓ tÝch trung b×nh gi÷a ®Æt vµo tñ sÊy 360C trong 18 giê, sau ®ã c©n ch©n chuét thö thuèc víi ch©n chuét ®èi chøng träng l−îng c¸c khèi u. Träng l−îng trung b×nh vµ gi÷a c¸c l« thuèc thö víi nhau. T¸c dông c¸c khèi u (®· trõ sîi amiant cña chuét thö chèng viªm ®−îc biÓu thÞ b»ng tû lÖ % øc chÕ thuèc ®−îc so víi chuét ®èi chøng. T¸c dông ph¶n øng viªm. chèng viªm ®−îc biÓu thÞ b»ng tØ lÖ % gi¶m 3.1.2. Ph−¬ng ph¸p g©y trµn dÞch mµng träng l−îng khèi u. bông 3.3. §¸nh gi¸ t¸c dông chèng viªm th«ng Chuét cèng tr¾ng ®−îc chia thµnh 3 l« nh− qua vá th−îng thËn trªn. Mét giê sau khi uèng thuèc thö, chuét §¸nh gi¸ ¶nh h−ëng cña thuèc lªn tuyÕn øc ®−îc tiªm mµng bông dung dÞch (carrageenin chuét cèng non theo ph−¬ng ph¸p cña 0,05g + formaldehyd 1,5 ml + n−íc cÊt võa ®ñ P.Lechat vµ céng sù [5]. 100 ml) víi thÓ tÝch 2 ml/ chuét. Sau khi tiªm Chuét cèng non (nÆng 60- 70g) ®−îc uèng carrageenin 24 giê, më khoang mµng bông ®Ó thuèc trong 2 ngµy liÒn, chiÒu ngµy thø 3 giÕt hót dÞch vµ ®Õm sè l−îng tÕ bµo m¸u trong chuét, bãc t¸ch tuyÕn øc vµ c©n ngay. Theo dâi dÞch tiÕt. sù ¶nh h−ëng cña thuèc lªn tuyÕn øc th«ng T¸c dông chèng xuÊt tiÕt ®−îc ®¸nh gi¸ qua träng l−îng t−¬ng ®èi tuyÕn øc so víi l« th«ng qua thÓ tÝch dÞch rØ viªm vµ sè l−îng tÕ uèng dung m«i vµ uèng prednisolon. bµo trong dÞch rØ viªm. TÊt c¶ sè liÖu nghiªn cøu ®−îc xö lý b»ng 3.2. Nghiªn cøu t¸c dông chèng viªm thuËt to¸n thèng kª t- test Student. m¹n III. KÕt qu¶ G©y u h¹t thùc nghiÖm theo ph−¬ng ph¸p 1. T¸c dông chèng viªm cÊp cña Ducrot, Julon vµ céng sù [4]. 1.1. G©y phï lßng bµn ch©n chuét cèng Chuét ®−îc chia thµnh c¸c l« nh− trªn. Cho tr¾ng b»ng carrageenin chuét uèng thuèc thö vµo mçi buæi s¸ng, trong 5 ngµy liÒn. LÇn thø nhÊt uèng ngay tr−íc khi cÊy sîi amiant (30 mg) ®· ®−îc tiÖt khuÈn ë 1600C trong 2 giê vµo d−íi da l−ng chuét. ChiÒu ngµy thø 5 giÕt chuét, bãc t¸ch khèi u, B¶ng 1: T¸c dông chèng viªm cÊp cña cèt to¸i bæ L« n Thuèc thö ThÓ tÝch ThÓ tÝch ch©n chuét sau tiªm VTB(ml) §é Tû lÖ §é øc p so thö liÒu dïng ch©n carrageenin (ml) t¨ng % chÕ víi chuét thÓ viªm viªm % chøng Sau Sau Sau Sau Sau ban ®Çu tÝch 2h 4h 6h 24h 48h V0 (ml) TB Av 1 10 NaCl 1,05 ± 1,91 1,85 1,78 1,37 1,24 1,53 58 100 0,9% 0,11 ± ± ± ± ± 0,24 0,23 0,23 0,12 0,10 2 10 Aspegic 1,10 ± 1,45 1,44 1,57 1,34 1,22 1,37 32 56,55 43,45
KÕt qu¶ thùc nghiÖm ®−îc ghi l¹i trªn b¶ng 1 cho thÊy cao láng cèt to¸i bæ cã t¸c dông lµm gi¶m phï thùc nghiÖm ch©n chuét, biÓu thÞ b»ng tØ lÖ % gi¶m thÓ tÝch ch©n chuét thö thuèc so víi ch©n chuét ®èi chøng. T¸c dông chèng viªm cña cèt to¸i bæ 4g/ kg so víi aspirin 0,05g/ kg cã phÇn kÐm h¬n, nh−ng sù kh¸c biÖt nµy ch−a cã ý nghÜa thèng kª. Ph−¬ng ph¸p g©y trµn dÞch mµng bông B¶ng 2: T¸c dông chèng viªm cña cèt to¸i bæ qua ph−¬ng ph¸p g©y trµn dÞch mµng bông L« n Thuèc dïng vµ liÒu Sè l−îng dÞch % gi¸ trÞ TB lµm p so víi p so thö l−îng trung b×nh (ml) gi¶m thÓ tÝch dÞch chøng víi so víi chøng aspegic 1 10 NaCl 0,9% 4,78 ± 1,10 2 10 Aspegic 0,09g/ kg 1,53 ± 0,70 67,99 < 0,01 3 10 Cèt to¸i bæ 4g/ kg 2,40 ± 0,96 49,79 > 0,05 TB: trung b×nh B¶ng 3: ¶nh h−ëng cña cèt to¸i bæ trªn sè l−îng tÕ bµo trong dÞch rØ viªm L« n Thuèc dïng vµ liÒu Sè l−îng Sè l−îng b¹ch Sè l−îng p so víi thö l−îng b¹ch cÇu cÇu trung tÝnh b¹ch cÇu aspegic (ngh×n/ mm3) (%) lympho (%) 1 10 NaCl 0,9% 10,7 ± 0,5 62,2 ± 4,3 36,0 ± 3,9 2 10 Aspegic 0,09g/ kg 7,8 ± 0,4 59,7 ± 3,9 38,5 ± 1,5 (p< 0,05) (p > 0,05) (p> 0,05) 3 10 Cèt to¸i bæ 4g/ kg 7,9 ± 0,5 61,5 ± 2,8 37,5 ± 1,6 > 0,05 (p < 0,05) (p > o,o5) (p> 0,05) KÕt qu¶ thùc nghiÖm ®−îc tr×nh bµy trªn b¶ng 2 vµ 3 cho thÊy cèt to¸i bæ liÒu 4g/ kg cã t¸c dông chèng viªm cÊp râ rÖt, lµm gi¶m l−îng dÞch rØ viªm 26,20% so víi l« chøng (p< 0,05). T¸c dông nµy cña cèt to¸i bæ (4g/ kg) gÇn b»ng víi aspirin (0,05g/ kg). Ngoµi ra, cèt to¸i bæ vµ aspirin cßn lµm gi¶m sè l−îng b¹ch cÇu trong dÞch rØ viªm (p< 0,05). Tuy vËy, c«ng thøc b¹ch cÇu kh«ng cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ sau thêi gian thö nghiÖm. 3.2. T¸c dông chèng viªm m¹n tÝnh B¶ng 4: Träng l−îng trung b×nh u h¹t cña c¸c nhãm nghiªn cøu L« n Thuèc dïng vµ Träng l−îng trung TØ lÖ % gi¶m p so víi l« p so víi thö liÒu l−îng b×nh cña u h¹t (mg) träng l−îng u chøng aspegic 1 10 NaCl 0,9% 149,5 ± 57,5 2 10 Aspegic 0,09g/ 69,0 ± 20,8 53,85 < 0,01 kg 3 10 Cèt to¸i bæ 4g/ 66,3 ± 2,7 55,65 < 0,001 > 0,05 kg Qua nghiªn cøu chóng t«i thÊy cao láng cèt to¸i bæ cã t¸c dông chèng viªm m¹n tÝnh râ rÖt, víi liÒu 4g/ kg cèt to¸i bæ ®· øc chÕ sù ph¸t triÓn cña c¸c u h¹t thùc nghiÖm, lµm gi¶m 55,65% träng l−îng u h¹t so víi l« chøng (p< 0,001). T¸c dông nµy cña cèt to¸i bæ 4g/ kg t−¬ng ®−¬ng víi aspirin 0,05g/ kg. (B¶ng 4). 10
3.3. T¸c dông chèng viªm th«ng qua vá th−îng thËn B¶ng 5: ¶nh h−ëng cña cèt to¸i bæ trªn tuyÕn øc chuét cèng non L« n Thuèc dïng vµ liÒu Träng l−îng trung TØ lÖ % gi¶m träng p so víi l« thö l−îng b×nh tuyÕn øc l−îng tuyÕn øc so víi chøng (mg/ 100g chuét) chøng 1 10 NaCl 0,9% 224 ± 19,7 2 10 Cèt to¸i bæ 4g/ kg 223 ± 15,0 0 > 0,05 3 10 Prednisolon 0,006g/ kg 169 ± 13,2 24,55 < 0,05 KÕt qu¶ thùc nghiÖm (b¶ng 5) cho thÊy cao qu¶ thùc nghiÖm (b¶ng 2, 3) cho thÊy cèt to¸i láng cèt to¸i bæ 4g/ kg kh«ng cã t¸c dông lµm bæ cã t¸c dông chèng viªm cÊp râ rÖt, lµm thu teo tuyÕn øc so víi l« chøng (p> 0,05), gi¶m l−îng dÞch rØ viªm 49,79% so víi chøng trong khi ®ã prednisolon 0,006g/ kg cã t¸c (p< 0,05), t¸c dông nµy cña aspirin 0,05g/ kg lµ dông lµm gi¶m träng l−îng truyÕn øc râ rÖt (p < 67,99%. Cèt to¸i bæ cßn lµm gi¶m sè l−îng 0,05). b¹ch cÇu trong dÞch rØ viªm, t¸c dông nµy cña cao láng cèt to¸i bæ t−¬ng ®−¬ng víi thuèc lµm iv. Bµn luËn ®èi chøng (aspirin) trong thùc nghiÖm. Cèt to¸i bæ lµ mét vÞ thuèc ®· ®−îc dïng tõ Qua kÕt qu¶ thùc nghiÖm, chóng t«i nghÜ c¬ l©u trong d©n gian, qua nghiªn cøu trªn thùc chÕ chèng viªm cña cèt to¸i bæ cã thÓ do lµm nghiÖm chóng t«i thÊt cèt to¸i bæ cã t¸c dông gi¶m tÝnh thÊm thµnh m¹ch t¹i vÞ trÝ viªm dÉn chèng viªm rÊt râ. tíi lµm gi¶m l−îng dÞch rØ viªm ®ång thêi ®· øc 1. T¸c dông chèng viªm cÊp chÕ mét phÇn kh¶ n¨ng xuyªn m¹ch cña b¹ch Theo ph−¬ng ph¸p g©y phï bµn ch©n chuét cÇu ®a nh©n trung tÝnh vµo æ viªm. Trong dÞch cèng tr¾ng b»ng carrageenin, cao cèt to¸i bæ rØ viªm, l−îng lympho bµo vµ c¸c tÕ bµo kh¸c 4g/ kg ®· thÓ hiÖn t¸c dông chèng viªm cÊp râ ch−a cã sù thay ®æi lµ phï hîp. V× chóng ta ®· ë c¸c thêi ®iÓm sau g©y viªm 2h, 4h, 6h vµ 24h biÕt, trong ph¶n øng viªm cÊp ë nh÷ng giê ®Çu, (b¶ng 1). T¸c dông øc chÕ ph¶n øng viªm cña d−íi ¶nh h−ëng cña nhiÒu yÕu tè, trong qu¸ cao cèt to¸i bæ trung b×nh kho¶ng 31,71% so tr×nh viªm c¬ thÓ míi tËp trung chñ yÕu lµ b¹ch víi chøng. cÇu trung tÝnh ®Õn lµm nhiÖm vô t¹i æ viªm. Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cña L−¬ng TrÇn 2. T¸c dông chèng viªm m¹n tÝnh Khuª vµ §µo V¨n Phan [2] hoÌ hoa t¸n 4g/ kg Trªn m« h×nh thÝ nghiÖm cña ph−¬ng ph¸p cã t¸c dông chèng viªm cÊp râ ë c¸c thêi ®iÓm nµy víi nguyªn t¾c g©y u h¹t b»ng carrageenin sau g©y viªm 4h, 6h vµ 30h. T−¬ng tù theo vµ amiant. Nghiªn cøu nh»m ®¸nh gi¸ t¸c dông NguyÔn TrÇn Gi¸ng H−¬ng [1] alkaloid toµn cña thuèc trªn qu¸ trinh t¨ng sinh tæ chøc phÇn Trinh n÷ vµ ph©n t»m còng cã t¸c dông th«ng qua viÖc t¹o thµnh u h¹t. Amiant lµ mét chèng viªm cÊp, lµm gi¶m phï ch©n chuét khi vËt l¹ kh«ng cã kh¶ n¨ng tiªu, carrageenin cã g©y viªm b»ng kaolin tõ 27%- 50%. Nh− vËy, b¶n chÊt lµ mét polysaccharid ®ãng vai trß t¸c dông chèng viªm cÊp cña cao cèt to¸i bæ quan träng trong c¬ chÕ viªm. U h¹t t¹o thµnh 4g/ kg so víi c¸c thuèc nam ®· nghiªn cøu lµ do cã ph¶n øng viªm g©y ra víi carrageenin còng ë møc trung b×nh vµ t−¬ng ®−¬ng nhau. cïng víi sù tån t¹i cña vËt l¹ kh«ng tiªu ®−îc §Ó nghiªn cøu t¸c dông chèng tiÕt dÞch rØ lµ amiant. C¬ thÓ sÏ ph¶n øng b»ng c¸ch tËp viªm cña c¸c thuèc chèng viªm cã nhiÒu trung nhiÒu tÕ bµo t¹o ra m« bµo l−íi, nguyªn ph−¬ng ph¸p, trong ®Ò tµi nµy chóng t«i chän bµo sîi v©y quanh vËt l¹ t¹o nªn h×nh ¶nh cña ph−¬ng ph¸p g©y trµn dÞch mµng bông. KÕt m« h×nh viªm m¹n thùc nghiÖm. Dùa theo 11
nguyªn t¾c: thuèc chèng viªm m¹n sÏ øc chÕ Tµi liÖu tham kh¶o t¹o thµnh u h¹t, viÖc ®¸nh gi¸ t¸c dông nµy 1. NguyÔn TrÇn Gi¸ng H−¬ng (1983). th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh ®o träng l−îng u h¹t Nghiªn cøu t¸c dông d−îc lý, ®éc tÝnh cña gi÷a c¸c l« chuét dïng c¸c thuèc kh¸c nhau. alkaloid toµn phÇn trong c©y Trinh n÷. LuËn KÕt qu¶ thùc nghiÖm (b¶ng 4) cho thÊy cèt to¸i v¨n b¸c sü néi tró, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. bæ 4g/kg cã t¸c dông øc chÕ sù ph¸t triÓn cña 2. L−¬ng TrÇn Khuª, §µo V¨n Phan u h¹t, lµm gi¶m 55,65% träng l−îng u h¹t so (1998). §¸nh gi¸ t¸c dông cña bµi thuèc ch÷a víi chøng. trÜ hoÌ hoa t¸n trªn thùc nghiÖm. T¹p chÝ Víi nh÷ng kÕt qu¶ trªn, chóng t«i cho r»ng Nghiªn cøu Y häc, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi, 4, cèt to¸i bæ cã t¸c dông chèng viªm cÊp vµ 39- 44. m¹n, møc ®é t¸c dông võa ph¶i, t−¬ng ®−¬ng 3. §ç TÊt Lîi (1999). Nh÷ng c©y thuèc vµ víi aspirin 0,05g/ kg nh−ng t¸c dông nµy kh«ng vÞ thuèc ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü th«ng qua vá th−îng th©n (b¶ng 5). §iÒu nµy thuËt. rÊt phï hîp víi l©m sµng v× trong y häc cæ 4. Ducrot, R; Julon, L et al (1965). truyÒn, cèt to¸i bæ th−êng ®−îc dïng ®Ó ®iÒu trÞ Turner, screening methodes in pharmacology. c¸c bÖnh viªm m¹n tÝnh nh− phong thÊp, viªm Academic press, 114- 115. khíp... 5. Lechat (P); Fontagne' (J) (1967). V. KÕt luËn Action des anti- inflammatoire non- Qua nghiªn cøu chóng t«i rót ra mét sè kÕt steroidiques sur le thymus. Therapie, 22, 1221- luËn: 1230. - Cèt to¸i bæ víi liÒu 4g/ kg cã t¸c dông 6. Winter, C.A; Ristey, E. A and Nuss, chèng viªm cÊp. T¸c dông chèng viªm cÊp cña G.W (1962). Carrageenin induced edema in cèt to¸i bæ ®−îc thÓ hiÖn qua viÖc lµm gi¶m hind paw of the rat as an assay for anti l−îng dÞch rØ viªm vµ l−îng b¹ch cÇu trong dÞch inflammatory drug. Proc, exp. Biol. N.J, 111, rØ viªm. 544- 574. - Víi liÒu 4g/ kg cèt to¸i bæ cßn cã t¸c dông chèng viªm m¹n tÝnh . Summary Study on the anti inflammatory effect of cot toai bo in experimental animals The anti inflammatory effect of cot toai bo was studied on rat's hind paw oedema induced by carrageenin. The experimental results showed that: - The aqueous extract of cot toai bo (Drynarice fortunei) in dosage of 4g/ kg of body weight exerts the anti inflammatory effect. - The anti- acute inflammatory effect of cot toai bo is exhibited through the decrease quantity of exudation and the number of leucocyte in exudation. 12