i
LỜI CẢM ƠN
Sau hai năm học tập và rèn luyện, khóa học Cao học ngành Quản lý tài
nguyên rừng (2013 - 2015) tại Trường đại học Lâm nghiệp đã bước vào giai đoạn
kết thúc. Được sự nhất trí của của Nhà trường và Khoa đào tạo Sau đại học, tôi tiến
hành thực tập tốt nghiệp với đề tài “Nghiên cứu đặc điểm thảm thực vật tại rừng
quốc gia Yên Tử - tỉnh Quảng Ninh”. Sau gần một năm thực hiện, đến nay đề tài
đã hoàn thành.
Nhân dịp này, cho phép tôi được bày tỏ lời cảm ơn chân thành nhất tới TS.
Đoàn Đức Lân, người đã trực tiếp hướng dẫn và tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận
lợi trong quá trình nghiên cứu để tôi có thể hoàn thành đề tài này.
Xin chân thành cảm ơn tới: Các thầy, cô giáo thuộc Khoa Đào tạo Sau đại
học, Khoa Quản lý tài nguyên rừng và môi trường - Trường Đại học Lâm nghiệp,
thư viện Trường Đại học Lâm nghiệp; BQL Di tích và Rừng quốc gia Yên Tử, cùng
các bạn bè đồng nghiệp tạo điều kiện, động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình
học tập và thực hiện đề tài.
Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện, nhưng do kiến thức, kinh
nghiệm của bản thân còn hạn chế, điều kiện về thời gian cũng như tư liệu tham
khảo còn chưa nhiều nên luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót.
Kính mong nhận được những ý kiến đóng góp, bổ sung của các nhà khoa học và các
bạn đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện hơn.
Tôi xin cam đoan các số liệu thu thập, kết quả xử lý, tính toán là trung thực
và được trích dẫn rõ ràng.
Xin trân trọng cảm ơn !
Hà Nội, tháng 9 năm 2015
Tác giả
Nguyễn Thị Tuyến
i
ii
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cảm ơn ................................................................................................................... i
Mục lục ........................................................................................................................ ii
Danh mục các từ viết tắt .............................................................................................. v
Danh mục các bảng .................................................................................................... vi
Danh mục các hình .................................................................................................... vii
ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................................. 1
Chương 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................................. 3
1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới .................................................................. 3
1.1.1. Nghiên cứu về thảm thực vật.................................................................... 3
1.1.2. Nghiên cứu về đa dạng thực vật ............................................................... 5
1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................... 8
1.2.1. Nghiên cứu về thảm thực vật.................................................................... 8
1.2.2. Nghiên cứu về đa dạng thực vật ............................................................. 13
1.3. Nghiên cứu thực vật ở Khu rừng quốc gia Yên Tử ....................................... 16
Chương 2. MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 19
2.1. Mục tiêu nghiên cứu. ..................................................................................... 19
2.1.1. Mục tiêu chung ....................................................................................... 19
2.1.2. Mục tiêu cụ thể ....................................................................................... 19
2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. ................................................................ 19
2.3. Nội dung nghiên cứu ...................................................................................... 19
2.3.1. Nghiên cứu tính đa dạng thảm thực vật ................................................. 19
2.3.2. Nghiên cứu đặc điểm thảm thực vật ....................................................... 19
2.3.3. Nghiên cứu ảnh hưởng của đai cao và hướng phơi tới đa dạng thực vật ... 19
2.3.4. Đề xuất một số giải pháp quản lý TNTV tại RQG Yên Tử - tỉnh Quảng Ninh19
2.4. Phương pháp nghiên cứu: .............................................................................. 19
iii
2.4.1. Phương pháp luận ................................................................................... 19
2.4.2. Phương pháp nghiên cứu kế thừa tài liệu ............................................... 20
2.4.3. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................. 20
2.4.4. Phương pháp xử lý số liệu ...................................................................... 24
Chương 3. ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA KHU VỰC NGHIÊN CỨU ...................... 31
3.1. Điều kiện tự nhiên .......................................................................................... 31
3.1.1. Vị trí địa lý.............................................................................................. 31
3.1.2. Địa hình, địa thế ...................................................................................... 31
3.1.3. Khí hậu, thủy văn ................................................................................... 31
3.1.4. Địa chất, đât đai ..................................................................................... 33
3.1.5. Tài nguyên thiên nhiên ........................................................................... 33
3.2. Đặc điểm kinh tế xã hội ................................................................................. 35
3.2.1. Những thuận lợi và cơ hội ...................................................................... 35
3.2.2. Những khó khăn, thách thức .................................................................. 36
Chương 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................................... 38
4.1. Đa dạng thảm thực vật ................................................................................... 38
4.1.1. Kiểu rừng kín thường xanh mưa nhiệt đới .............................................. 38
4.1.2. Kiểu rừng kín lá rộng thường xanh mưa á nhiệt đới núi thấp ...................... 47
4.2. Đặc điểm thảm thực vật ................................................................................. 49
4.2.1. Đặc điểm cấu trúc tầng cây cao .............................................................. 49
4.2.2. Đặc điểm cây tái sinh ............................................................................. 65
4.3. Ảnh hưởng của đai cao, hướng phơi tới đa dạng thực vật ............................. 74
4.3.1. Chỉ số đa dạng sinh học tầng cây gỗ của các kiểu thảm thực vật. ......... 74
4.3.2. Ảnh hưởng của đai cao, hướng phơi tới chỉ số đa dạng sinh học ......... 76
4.3.3. Sự biến đổi thành phần loài của các kiểu thảm thực vật theo đai cao .... 78
4.3.4. Sự biến đổi thành phần loài của các kiểu thảm thực vật theo hướng sườn ... 79
4.4. Đề xuất một số giải pháp quản lý TNTV tại RQG Yên Tử - tỉnh Quảng Ninh. 81
4.4.1. Giải pháp về chính sách và quản lý ........................................................ 81
4.4.2. Giải pháp về kinh tế - xã hội .................................................................. 82
iv
4.4.3. Giải pháp về khoa học kỹ thuật .............................................................. 83
4.4.4. Giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về bảo tồn
ĐDSH ........................................................................................................................ 86
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................................................................... 87
1. Kết luận ............................................................................................................. 87
2. Khuyến nghị ...................................................................................................... 88
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC ......................................................................................................................
v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT
Viết tắt
Viết đầy đủ
1
BQL
Ban quản lý
2
BTTN
Bảo tồn thiên nhiên
3
D1.3
Đường kính thân cây tại vị trí 1.3m (cm)
4
ĐDSH
Đa dạng sinh học
5
DT
Đường kính tán (m)
6
HDC
Chiều cao dưới cành (m)
7
HVN
Chiều cao vút ngọn (m)
8
IUCN
Danh lục Đỏ các loài có nguy cơ bị diệt vong của Hiệp hội Bảo
vệ Thiên nhiên thế giới
9
NĐ32
Nghị định 32/2006/NĐ-CP của Chính Phủ
10
ODB
Ô dạng bản
11
OTC
Ô tiêu chuẩn
12
QXTVR
Quần xã thực vật rừng
13
RĐD
Rừng đặc dụng
14
Rka
Thảm thực vật rừng kín lá rộng thường xanh mưa á nhiệt đới núi thấp
15
Rkx-PH
Thảm thực vật rừng thứ sinh phục hồi sau khai thác kiệt
16
Rkx-TĐ
Thảm thực vật rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới đã qua tác động
17
RQG
Rừng quốc gia
18
SĐVN
Sách đỏ Việt Nam
19
TB
Trung bình
20
TNTV
Tài nguyên thực vật
21
TTV
Thảm thực vật
22
[1]
Số thứ tự tài liệu tham khảo
