Nghiên cứu thực trạng tuân thủ vệ sinh tay và đánh giá hiệu quả một số biện pháp can thiệp đến hành vi vệ sinh tay của nhân viên y tế tại Bệnh viện Quân y 7A

TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG TUÂN THỦ VỆ SINH TAY VÀ<br /> ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ MỘT SỐ BIỆN PHÁP CAN THIỆP ĐẾN<br /> HÀNH VI VỆ SINH TAY CỦA NHÂN VIÊN Y TẾ TẠI BỆNH<br /> VIỆN QUÂN Y 7A<br /> Nguyễn Thị Thanh Thủy1<br /> <br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Nghiên cứu thực trạng và hiệu quả của các biện pháp can thiệp nhằm<br /> nâng cao kiến thức, tỷ lệ tuân thủ vệ sinh tay của NVYT. Đối tượng và phương pháp: 200<br /> nhân viên y tế, gồm 39 bác sĩ, 161 điều dưỡng tại các khoa lâm sàng từ tháng 2/2018-<br /> 8/2018. Nghiên cứu mô tả cắt ngang, có so sánh trước và sau can thiệp, quan sát mô<br /> tả trực tiếp việc thực hành rửa tay, điền vào mẫu phiếu điều tra có sẵn, phỏng vấn đối<br /> tượng được quan sát. Kết quả: Trước can thiệp: Tỉ lệ tuân thủ vệ sinh bàn tay của Nhân<br /> viên y tế: đối với Bác sĩ là 30,0%, điều dưỡng là 29,4%. Sau can thiệp:Tỉ lệ tuân thủ vệ<br /> sinh bàn tay của Nhân viên y tế: đối với Bác sĩ là 30,0%, điều dưỡng là 29,4%. Kết luận:<br /> Các biện pháp can thiệp đã giúp nâng cao kiến thức, tỷ lệ tuân thủ vệ sinh tay của nhân<br /> viên y tế tại Bệnh viện Quân y 7A.<br /> Từ khóa: tuân thủ, vệ sinh tay.<br /> RESEARCH ON STATUS IN COMPLIANCE HAND HYGIENE AND<br /> EFFICIENT ASSESSMENT OF INTERVENTIONS FOR HEALTHCARE<br /> WORKERS HAND HYGIENE AT 7A MILITARY HOSPITAL<br /> ABSTRACT<br /> Objectives: To research the status and effectiveness of interventions to improve<br /> knowledge and compliance rates in hand gygiene of healthcare worker. Subjects:<br /> <br /> 1<br /> Bệnh viện Quân y 7A/QK7<br /> Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Thị Thanh Thủy (thanhthuycapcuu.bv7a@gmail.com)<br /> Ngày nhận bài: 10/10/2018, ngày phản biện: 25/10/2018<br /> Ngày bài báo được đăng: 30/12/2018<br /> <br /> 88<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 200 healthcare workers, including 39 doctors, 161 nurses from clinical departments<br /> from February 2018 to August 8, 2018. Methods: A cross-sectional descriptive study,<br /> comparative before and after intervention, direct observation and description of<br /> hand-washing practice, fill-in questionnaires, and interviews with observed subjects.<br /> Results: The rate of hand hygiene compliance of the medical staff: the doctor is 30.0%,<br /> nurses is 29.4%. After the intervention, the rate of hand hygiene; the doctor is 30.0%,<br /> nursing is 29.4%. Conclusions: Interventions have helped improving the knowledge and<br /> compliance rates in hand hygiene of healthcare workers at the 7A Military Hospital.<br /> Keywords: compliance, hand hygiene.<br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ BYT ban hành vào năm 1997 trong quyển<br /> quy chế bệnh viện kèm theo quyết định số<br /> Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO)<br /> 1895/1997/BYT-QĐ. Nhiễm khuẩn bệnh<br /> ước tính, ở bất cứ thời điểm nào cũng có<br /> viện (NKBV) đang trở thành vấn đề toàn<br /> khoảng 1,4 triệu người trên thế giới mắc<br /> cầu, là mối quan tâm hàng đầu của mọi hệ<br /> NKBV. Năm 2007 tại Việt Nam, theo BYT<br /> thống y tế trên Thế giới. NKBV có tác động<br /> tỷ lệ NKBV giao động từ 5,8% - 8,1% [5].<br /> rất lớn, làm gia tăng tần suất mắc bệnh, tăng<br /> Nghiên cứu tại bệnh viện Bạch Mai năm<br /> chi phí điều trị, kéo dài thời gian nằm viện,<br /> 2010 cho thấy, tỷ lệ bệnh nhân bị nhiễm<br /> tăng tỷ lệ tử vong tạo ra một số vi khuẩn<br /> khuẩn vết mổ là 6,7%, thời gian nằm viện<br /> kháng thuốc và làm xuất hiện những tác<br /> trung bình tăng thêm 11,4 ngày, chi phí điều<br /> nhân gây bệnh mới [1]. NKBV gây hậu<br /> trị trung bình tăng 3,1 triệu đồng so với chi<br /> quả nặng nề cho bệnh nhân, bệnh viện và<br /> phí của bệnh nhân không mắc nhiễm khuẩn<br /> xã hội trên cả hai phương diện lâm sàng<br /> vết mổ [7].<br /> và kinh tế. Ngoài ra, NKBV còn làm tăng<br /> Và đã có nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng kháng thuốc, gây khó khăn cho<br /> bàn tay NVYT là nguyên nhân chủ yếu điều trị. [8]. Tại bệnh viện, trong quá trình<br /> nhất gây nên NKBV [10]. VST trước và chăm sóc, điều trị bệnh nhân vi sinh vật<br /> sau khi tiếp xúc với mỗi bệnh nhân luôn gây bệnh có ở da, vết thương, dịch tiết cơ<br /> được coi là biện pháp đơn giản và hiệu thể, quần áo, vật dụng sinh hoạt của người<br /> quả nhất, có thể làm giảm 50% nguy cơ bệnh và của bản thân NVYT, qua yếu tố<br /> NKBV ở người bệnh [7]. Tại Việt Nam, trung gian là bàn tay, có thể lan truyền đến<br /> quy chế chống NKBV lần đầu tiên được mọi nơi mà bàn tay đụng chạm tới (bệnh<br /> <br /> 89<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> nhân, NVYT, dụng cụ y tế, quần áo, vật 2. Đánh giá hiệu quả một số biện<br /> dụng sinh hoạt…). pháp can thiệp đến hành vi vệ sinh tay của<br /> Với sự cam kết của BYT thông qua nhân viên y tế tại Bệnh viện Quân y 7A<br /> chương trình VST toàn cầu do WHO phát 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> động. Trong 4 năm qua chương trình tăng<br /> 2.1. Đối tượng:<br /> cường VST đã được triển khai ở hầu hết<br /> các bệnh viện, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn Nhân viên y tế trực tiếp khám chữa<br /> chế, việc tuân thủ VST trong các cơ sở y bệnh và chăm sóc người bệnh.<br /> tế ở nước ta hiện nay chưa tốt. Bên cạnh lý Tiêu chuẩn lựa chọn: bác sỹ và điều<br /> do về kinh tế, kỹ thuật thì rào cản lớn nhất dưỡng, kỹ thuật viên tham gia vào quá<br /> chính là nhận thức của nhà quản lý, của trình chăm sóc người bệnh trong thời điểm<br /> NVYT. Các hoạt động về truyền thông – điều tra tại các khoa lâm sàng, cận lâm<br /> giáo dục sức khỏe nhằm tuyên truyền tầm sàng đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> quan trọng cũng như những nguy cơ khi<br /> Tiêu chuẩn loại trừ: Nhân viên y tế<br /> không tuân thủ VST còn rất hạn chế.<br /> từ chối tham gia nghiên cứu; Nhân viên y<br /> Bệnh viện quân y 7A là bệnh viện đa tế là những thành phần khác hoặc đang đi<br /> khoa hạng 1 trực thuộc Cục Hậu cần quân học, nghỉ thai sản, ốm.<br /> khu 7, trong những năm qua, được sự quan<br /> 2.4. Phương pháp<br /> tâm của cục quân y, cục hậu cần, bệnh viện<br /> đã có những thành tựu nhất định trong công Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô<br /> tác khám chữa bệnh bảo vệ sức khỏe Quân tả cắt ngang có so sánh trước và sau.<br /> nhân, nhân dân. Công tác phòng chống Thời gian nghiên cứu: từ tháng<br /> nhiễm khuẩn bệnh viện cũng được chú 2/2018 đến tháng 8/2018 tại bệnh viện<br /> trọng phát triển, nhằm mục đích đẩy mạnh Quân y 7A<br /> các hoạt động truyền thông về VST và xây<br /> Phương pháp thu thập số liệu: quan<br /> dựng mô hình truyền thông thích hợp tại<br /> sát mô tả trực tiếp việc thực hành rửa tay,<br /> các khoa phòng trong bệnh viện hơn nữa,<br /> điền vào mẫu phiếu điều tra chuẩn, phỏng<br /> để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh,<br /> vấn đối tượng được quan sát về kiến thức<br /> giảm chi phí điều trị và số ngày nằm viện<br /> có liên quan. Đánh giá kiến thức và thái<br /> cho bệnh nhân, chúng tôi tiến hành nghiên<br /> độ về VSBT của NVYT trước và sau can<br /> cứu với mục tiêu:<br /> thiệp được thực hiện bằng phương pháp<br /> 1. Mô tả thực trạng kiến thức và tỷ lệ phát phiếu điều tra.<br /> tuân thủ vệ sinh bàn tay của nhân viên y tế<br /> Nghiên cứu được tiến hành theo 3<br /> tại bệnh viện quân y 7A.<br /> <br /> 90<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> giai đoạn như sau: vụ công tác vệ sinh tay (cồn sát khuẩn tay,<br /> - Giai đoạn 1: Đánh giá kiến thức, phương tiện VSBT, …).<br /> thái độ và tỷ lệ tuân thủ rửa tay của NVYT - Giai đoạn 3: Đánh giá sau can<br /> tại Bệnh viện (tháng 2- 3/2018). thiệp: Đánh giá kiến thức và tỷ lệ tuân thủ<br /> - Giai đoạn 2: Can thiệp (tháng 4 - VST của NVYT tại Bệnh viện ( tháng 6 -<br /> 6/2015) với một số hoạt động chính như 7/ 2018).<br /> sau: + Đánh giá tỷ lệ tuân thủ VST khi<br /> + Hưởng ứng tháng hành động ”Vì chăm sóc bệnh nhân được thực hiện bằng<br /> sự sống hãy vệ sinh tay” do Bộ Y tế phát phương pháp quan sát điền vào bảng kiểm<br /> động vào ngày 5 tháng 5 hàng năm. Lãnh do nhân viên của khoa kiểm soát nhiễm<br /> đạo các đơn vị ký cam kết. khuẩn thực hiện. Thông tin liên quan tới<br /> công tác vệ sinh tay khi chăm sóc bệnh<br /> + Tổ chức tập huấn NVYT các kiến<br /> nhân được ghi lại theo mẫu phiếu thiết kế<br /> thức cơ bản về VSBT, tầm quan trọng của<br /> sẵn.<br /> VSBT trong phòng ngừa NKBV: 4 buổi;<br /> hàng ngày tập huấn, đôn đốc, nhắc nhở tại + Quan sát số cơ hội vệ sinh tay mà<br /> chỗ NVYT không tuân thủ hoặc tuân thủ NVYT cần thực hiện, cơ hội vệ sinh tay<br /> không đúng về quy trình VSBT; phát tờ rơi được định nghĩa dựa trên 5 thời điểm phải<br /> về quy trình rửa tay cho các NVYT, in và vệ sinh tay khi chăm sóc bệnh nhân của Bộ<br /> dán poster khổ lớn khuyến khích NVYT Y tế năm 2007 [2].<br /> rửa tay tại các vị trí dễ nhìn. Những NVYT + Thời gian tiến hảnh giám sát vào<br /> tuân thủ không đúng chỉ định và quy trình hai thời điểm: Sáng (từ 8h – 10h), chiều<br /> VSBT được giám sát viên hướng dẫn và (từ 14h – 16h).<br /> yêu cầu thực hiện đúng quy định đồng thời Xử lý số liệu:<br /> thông báo kết quả.<br /> Các kết quả nghiên cứu được xử lý<br /> + Thống kê phương tiện vệ sinh tay bằng phần mềm thông kê y học SPSS 16.0.<br /> trên các buồng bệnh, giường bệnh, xe tiêm, Giá trị p < 0,05 được coi là có ý nghĩa<br /> xe thủ thuật, buồng kỹ thuật,…báo cáo đầu thống kê.<br /> tư đầy đủ các trang thiết bị thiết yếu phục<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 91<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> 3. KẾT QUẢ<br /> 3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu: bác sĩ, điều dưỡng<br /> Bảng 3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu: bác sĩ, điều dưỡng (n= 200)<br /> Thông tin chung N Tỷ lệ (%)<br /> Nghề nghiệp<br /> Bác sĩ 39 19,5<br /> Điều dưỡng 161 80,5<br /> Trình độ học vấn<br /> Sau đại học 24 12,0<br /> Đại học 30 15,0<br /> Cao đẳng 22 11,0<br /> Trung cấp 124 62,0<br /> Giới<br /> Nam 70 35,0<br /> Nữ 130 65,0<br /> Nhận xét: Phần lớn đối tượng nghiên cứu là điều dưỡng ( 80,5%), nữ giới (65%)<br /> và trình độ trung cấp 62%).<br /> 3.2. Kiến thức của nhân viên y tế về vệ sinh bàn tay<br /> Bảng 3.2. Kiến thức của NVYT về VSBT (n=200)<br /> Kết quả khảo sát<br /> Thời điểm Đạt Không đạt p<br /> n % n %<br /> Trước can BS (n= 39) 19 48,7 20 51,3<br /> thiệp ĐD (n=161) 64 39,8 97 60,2<br /> > 0,05<br /> (1) Cộng (n=200) 83 41,5 117 58,5<br /> Sau can BS (n= 39) 27 69,2 12 30,8<br /> thiệp ĐD (n=161) 100 62,1 61 39,6<br /> ( 2) Cộng (n=200) 127 63,5 73 36,5 > 0,05<br /> P < 0,05<br /> Nhận xét: Kết quả khảo sát cho thấy: kiến thức của NVYT về VSBT trước can<br /> thiệp còn thấp:bác sĩ (48,7%), điều dưỡng (39,8%). Kiến thức của NVYT về VST tăng<br /> <br /> 92<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> lên rõ rệt sau can thiệp là: điều dưỡng (62,1%) so với trước can thiệp là (39,8%), bác sĩ<br /> (69,2) so với trước can thiệp là (48,7%) khác biệt với p< 0,05.<br /> 3.3. Tỷ lệ NVYT trả lời đúng câu hỏi về trình tự các bước của quy trình rửa<br /> tay thường quy<br /> Bảng 3.3. Tỷ lệ NVYT trả lời đúng câu hỏi về trình tự các bước của quy trình rửa<br /> tay thường quy<br /> Kết quả khảo sát<br /> Thời điểm p<br /> Đúng Sai<br /> n % n %<br /> Trước can BS (n= 39) 21 53,8 18 46,2<br /> thiệp ĐD (n=161) 66 41,0 95 59,0 > 0,05<br /> (1) Cộng ( n=200) 87 43,5 113 56,5<br /> Sau can BS (n= 39) 29 74,4 10 15,6<br /> thiệp ĐD (n=161) 103 64,0 58 36,0 > 0,05<br /> ( 2) Cộng (n=200) 132 66,0 68 34,0<br /> p < 0,05<br /> Nhận xét: Tỷ lệ NVYT làm đúng 6 bước quy trình rửa tay trước can thiệp còn thấp:<br /> điều dưỡng (41,0%), sau can thiệp tăng lên rõ rệt (64,0%).Tỉ lệ này trước can thiệp của<br /> bác sĩ là (53,8%) sau can thiệp tăng lên 74,4%. Khác biệt có ý nghĩa với P < 0,05.<br /> 3.4. Tỷ lệ tuân thủ VSBT của NVYT trước và sau can thiệp.<br /> Bảng 3.4. Tỷ lệ tuân thủ VSBT của NVYT trước và sau can thiệp<br /> Trước can thiệp Sau can thiệp<br /> Số cơ Số cơ<br /> Đối Tuân thủ Tuân thủ<br /> hội Số lần có hội Số lần có<br /> tượng đúng quy đúng quy P<br /> Quan VST(%) Quan VST(%)<br /> trình(%) trình(%)<br /> sát sát<br /> P<<br /> Bác sĩ 500 150(30,0) 53(35,3) 500 250(50,0) 138(55,2)<br /> 0,05<br /> P<<br /> Đ. dưỡng 1700 500(29,4) 141(28,2) 1700 800(47,1) 380(47,5)<br /> 0,05<br /> P<<br /> Cộng 2200 650(29,5) 194(29,8) 2200 1050(47,7) 518(49,3)<br /> 0,05<br /> Nhận xét: Tỷ lệ tuân thủ VSBT của NVYT sau can thiệp lần lượt là Bác sĩ:<br /> nhân viên y tế các biện pháp can thiệp đã (50,0% và điều dưỡng 47,1%). Trong đó<br /> cải thiện rõ rệt ý thức chấp hành VST của số tuân thủ đúng các bước của quy trình là<br /> <br /> 93<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> rất thấp lần lượt là: Bác sĩ 55,2% và điều trọng của rửa tay vì vậy lãnh đạo khoa cần<br /> dưỡng 47,5%.Sự khác biệt có ý nghĩa với phải thường xuyên nhắc nhở.Tại bảng 3.2<br /> p < 0,05. cho thấy kiến thức của NVYT về VSBT<br /> 4. BÀN LUẬN trước can thiệp còn thấp: bác sĩ (48,7%),<br /> điều dưỡng (39,8%). Kiến thức của NVYT<br /> Theo kết quả của nghiên cứu năm về VST tăng lên rõ rệt sau can thiệp là:<br /> 2000 của Pitter khi giám sát 2834 cơ hội điều dưỡng (62,1%) so với trước can thiệp<br /> rửa tay tại bệnh viện ở Thụy Sĩ, tỷ lệ tuân là (39,8%), bác sĩ (69,2) so với trước can<br /> thủ chung của nhân viên y tế là 48%. Với thiệp là (48,7%). Trong đó hầu hết các<br /> các bệnh viện trong nước như Bệnh viện NVYT đều đồng ý rửa tay là lựa chọn tốt<br /> Bạch mai năm 2007 là 14,1%; năm 2011 nhất để giảm sự lây truyền của các nhân tố<br /> là 50,5% bệnh viện Chợ rẫy năm 2010 tỷ gây nhiễm khuẩn có liên quan đến chăm<br /> lệ tuân thủ vệ sinh tay là 25,7%. Bệnh viện sóc y tế. Tại bảng 3.3 cho thấy tỷ lệ NVYT<br /> Trung ương Huế năm 2010 là 46,6%. Như trả lời đúng 6 bước quy trình rửa tay trước<br /> vậy, kết quả điều tra của chúng ta còn chậm can thiệp còn thấp: điều dưỡng (41,1%),<br /> nhưng cũng cho thấy sự tiến bộ rõ nét của sau can thiệp tăng lên rõ rệt (64,0%). Bác<br /> việc tuân thủ vệ sinh tay trong quá trình sĩ (53,8%),sau can thiệp(74,4%). Kết quả<br /> thực hành chăm sóc, điều trị người bệnh. nghiên cứu của chúng tôi cũng phù hợp<br /> Trong những năm gần đây, Bộ Y tế, với nhiều nghiên cứu của các tác giả khác:<br /> ngành quân y đã phát động phong trào Theo Kiều Chí Thành (2013), nhận thức<br /> VST ở cả bệnh viện và cộng đồng. Tại về VST của điều dưỡng Viện Quân Y 103<br /> Bệnh viện quân y 7A, cũng đã có nhiều chỉ đạt (57%), chưa nêu chính xác 5 thời<br /> biện pháp thúc đẩy VSBT như: tổ chức điểm rửa tay[7]. Theo Tạ Thị Phương<br /> các buổi tập huấn, xem video clip, nghe (2011), trước can thiệp có 59,5% NVYT<br /> các bài giảng về VSBT cho NVYT, tăng ở điều tra đạt yêu cầu về kiến thức VSBT,<br /> cường số lượng các vị trí rửa tay, cung cấp tỷ lệ trả lời đúng về 6 bước của quy trình<br /> hóa chất sát khuẩn tay nhanh, giám sát sự thường quy chỉ đạt 18,4% và tỷ lệ tuân thủ<br /> tuân thủ rửa tay và phản hồi lại với các rửa tay là 53,2%[5].Tại bảng 3.4 cho thấy<br /> NVYT để họ biết và tuân thủ tốt. Tuy nhiên tỷ lệ tuân thủ VST của NVYT trước can<br /> Kết quả khảo sát của chúng tôi tại bảng 3.1 thiệp đối với đối tượng là Bác sĩ là 30,0%,<br /> cho thấy thông tin chung đối tượng nghiên tuân thủ đúng quy trình là 35,3% sau can<br /> cứu ở đây chủ yếu chúng tôi thực hiện lấy thiệp 50%,tuân thủ đúng quy trình 55,2%.<br /> phần lớn là Điều dưỡng là (80,5%), Bác sĩ Đối tượng Điều dưỡng trước can thiệp là<br /> (19,5%), nữ giới (65%) và trình độ trung 29,4% và tuân thủ đúng quy trình là 28,5%<br /> cấp (62 %),tỉ lệ là Điều dưỡng chiếm cao sau can thiệp 47,1%, tuân thủ đúng quy<br /> là nhóm đối tượng thực hiện các công tác trình 49,3%. Kết quả trên cũng cho chúng<br /> chăm sóc nhiều hơn, nhưng cũng có mặt ta thấy phù hợp với các nghiên cứu của<br /> hạn chế vì còn trẻ nên kinh nghiệm thực tế một số đơn vị như: Viện Bỏng Quốc Gia<br /> chưa có, chưa nhận thức được hết tầm quan trước can thiệp (28,9%) đạt thấp hơn so<br /> <br /> 94<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> với một vài nghiên cứu trong nước và càng khoa nắm được để có thể nhắc nhở NVYT<br /> thấp hơn nữa so với tỷ lệ ở các nước có nền tại khoa.<br /> y học tiên tiến. Kết quả nghiên cứu cho thấy, kiến<br /> Một nghiên cứu năm 2000 của Piter thức và tỷ lệ tuân thủ quy trình rửa tay<br /> tỷ lệ tuân thủ VST là 48%[8], Bệnh viện thường quy của NVYT đã tăng rõ rệt sau<br /> Chợ Rẫy là 43,4 % [7]. Bệnh viên TW Huế can thiệp. kiến thức của NVYT về VSBT<br /> là 51,5%[4].Tỷ lệ VST thấp một phần do trước can thiệp còn thấp: bác sĩ (48,7%),<br /> phương tiện VST thiếu, đặc biệt là do nhân điều dưỡng (39,8%). Kiến thức của NVYT<br /> viên Y tế chưa ý thức được vai trò của VST về VST tăng lên rõ rệt sau can thiệp là:<br /> trong Kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện. điều dưỡng (62,1%) so với trước can thiệp<br /> Kết quả này phù hợp với tình trạng là (39,8%), bác sĩ (69,2%) so với trước can<br /> chung ở nước ta qua nghiên cứu của Bộ Y thiệp là (48,7%) (p< 0,05). Tỷ lệ NVYT<br /> tế ( 2006)[2], chỉ có khoảng 10% NVYT trả lời đúng 6 bước quy trình rửa tay trước<br /> tuân thủ quy trình VST, đó là một trong can thiệp còn thấp: điều dưỡng (41,0) sau<br /> những nguyên do của tình trạng nhiễm can thiệp tăng lên rõ rệt (64,0%). Bác<br /> khuẩn bệnh viện tới mức báo động ở Việt sĩ (53,8%) sau can thiệp tăng lên rõ rệt<br /> nam. (74,4%). Khác biệt có ý nghĩa với P < 0,05,<br /> về tỷ lệ tuân thủ VST của NVYT trước và<br /> Kết quả nghiên cứu của chúng tôi sau can thiệp lần lượt là 29,5% và 47,7%,<br /> cho thấy, Bác sĩ là đối tượng có kiến thức, số tuân thủ đúng quy trình tăng từ 28,9%<br /> kỹ năng và tỷ lệ tuân thủ rửa tay tốt hơn lên 49,3% ( p < 0,05). Kết quả nghiên cứu<br /> vì thường xuyên được bồi dưỡng kiến của chúng tôi là hoàn toàn phù hợp với<br /> thức về VST, tham dự các buổi tập huấn nghiên cứu của các tác giả khác như Tạ<br /> ... Trước thực trạng kiến thức và sự tuân Thị Phương ( 2011)[5]. Điều này cho thấy<br /> thủ VST của NVYT chưa cao, Nhân viên cần phải được tập huấn cho NVYT một<br /> khoa KSNK đã tiến hành các biện pháp cách liên tục và có sự giám sát chặt chẽ về<br /> can thiệp bao gồm:Bổ sung đầy đủ các sự tuân thủ VSBT của NVYT trong thăm<br /> trang thiết bị thiết yếu phục vụ công tác khám và thực hiện kỹ thuật,chăm sóc bệnh<br /> VST (Giá treo, cồn sát khuẩn tay), tổ chức nhân.<br /> tập huấn NVYT các kiến thức cơ bản về<br /> VSBT, tầm quan trọng của VSBT trong 5. KẾT LUẬN<br /> phòng ngừa NKBV, giám sát trực tiếp sự Kiến thức của NVYT về VSBT còn<br /> tuân thủ VST của NVYT khi chăm sóc, thấp, kiến thức của NVYT về VSBT trước<br /> tiêm truyền cho bệnh nhân và giám sát can thiệp còn thấp: bác sĩ (48,7%), điều<br /> tuân thủ rửa tay khi thay băng,thực hiện dưỡng (39,8%). Kiến thức của NVYT về<br /> các kỹ thuật thăm khám Người bệnh từ đó VST tăng lên rõ rệt sau can thiệp là: điều<br /> có sự nhắc nhở, hướng dẫn trực tiếp về quy dưỡng (62,1%) so với trước can thiệp là<br /> trình VST và tuân thủ 5 thời điểm VST cho (39,8%), bác sĩ 69,2%) so với trước can<br /> NVYT, đồng thời cũng báo cáo với chỉ huy thiệp là (48,7%). Trong đó hầu hết các<br /> <br /> 95<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> NVYT đều đồng ý rửa tay là lựa chọn tốt học lâm sàng, ( Số chuyên đề 6/2008), tr.<br /> nhất để giảm sự lây truyền của các nhân 136- 141.<br /> tố gây nhiễm khuẩn có liên quan đến 5. Đặng Đăng Khoa, Nguyễn Việt<br /> chăm sóc y tế, Tỷ lệ NVYT trả lời đúng 6 Hùng (2008), “Nghiên cứu biểu hiện không<br /> bước quy trình rửa tay thường quy trước mong muốn của hóa chất vệ sinh bàn tay<br /> can thiệp còn thấp: điều dưỡng (41,0%), sử dụng tại Bệnh viện Bạch Mai”, Tạp chí<br /> sau can thiệp tăng lên rõ rệt (64,0%),bác y học lâm sàng, số chuyên đề (6/2008),tr.<br /> sĩ (53,8%), sau can thiệp tăng lên rõ rệt 156- 161.<br /> (74,4%). Tỷ lệ tuân thủ VST của NVYT 6. Phạm Đức Mục và cộng sự (2001),<br /> trước can thiệp đối với đối tượng là Bác sĩ “Giám sát NKBV tại 11 bệnh viện”, Tạp<br /> là 30,0%, tuân thủ đúng quy trình là 35,3% chí Y học thực hành, 2005.<br /> sau can thiệp 50%, tuân thủ đúng quy trình 7. Lục Thị Thu Quỳnh, Nguyễn Thị<br /> 55,2%. Đối tượng Điều dưỡng trước can Hoài Thu, Lê Kiến Ngãi ( 2010), “ Hiệu<br /> thiệp là 29,4% và tuân thủ đúng quy trình quả của 1 số chương trình thúc đẩy tuân<br /> là 28,5% sau can thiệp là 47,1%, tuân thủ thủ VST tại bệnh viện Nhi Trung Ương<br /> đúng quy trình 49,3%. năm 2010”, Tạp chí Y học lâm sàng, số<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO chuyên đề (5/2010), tr. 101- 108.<br /> 1. Nguyễn Việt Hùng và cộng sự, 8. Võ Thị Hồng Thoa, Lê Thị Anh<br /> “Đánh giá phương tiện, nhận thức, tuân Thư (2011), “Tuân thủ thực hành KSNK tại<br /> thủ rửa tay ở nhân viên y tế tại 1 số cơ sở bệnh viện Chợ Rẫy-hiệu quả của chương<br /> y tế ở Việt Nam”, Tạp chí y học thực hành, trình tăng cường đào tạo và giám sát”, Tạp<br /> Bộ Y Tế, (518), tr.34-36. chí y học thực hành, BYT (904), tr. 07- 11.<br /> 2. Nguyễn Việt Hùng (2010), Vệ sinh 9. Boyce JM et al (1990), “ A<br /> tay trong phòng ngừa nhiễm khuẩn Bệnh common source outbreak of Staphylococus<br /> Viện, Nhà xuất bản Y Học, Hà Nội. tr.58- epidermidis infections among patients<br /> 65 undergoing cardiac surgery”, Journal of<br /> Infectious Diseases, (161), pp.493- 499.<br /> 3. Nguyễn Việt Hùng ( 2001),<br /> “Chương trình kiểm soát nhiễm khuẩn 10. Casewell M, Phillips I, (1977),<br /> tại Bệnh viện Bạch Mai”, Tài liệu đào tạo “ Hands as route of transmission for<br /> kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Bạch Klebsiella species”, Br. Med. J. Vol.2, pp.<br /> Mai, tr. 1- 2 1315 – 1317.<br /> 4. Nguyễn Việt Hùng, Lê Thị Thanh 11. Center for Disease control end<br /> Thủy (2008), “Thực trạng phương tiện vệ Privention (1990), “ Public health burden<br /> sinh bàn tay, nhận thức và thực hành vệ of vaccine preventable disease among<br /> sinh tay của nhân viên y tế tại một số bệnh adults: Standards for adult immunization<br /> viện khu vực phía Bắc, 2005”, Tạp chí Y practice”, MMWR, Vol.42, pp.725 – 729.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 96<br />