intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nghiên cứu, xác định hàm lượng kim loại nặng trong các mẫu nước bằng phương pháp trắc quang

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

290
lượt xem
41
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong thời gian qua, nghiên cứu xác định hàm lượng kim loại nặng trong các mẫu nước và địa chất đang là vấn đề được giới chuyên môn quan tâm. Phương pháp trắc quang cụ thể là phương pháp quang phổ hấp thụ phân tử được áp dụng khá phổ biến và đem lại hiệu quả cao trong phân tích. Bài báo đã đi sâu nghiên cứu, phân tích, xây dựng các quy trình chuẩn để xác định hàm lượng kim loại nặng trong các đối tượng mẫu bằng phương pháp trắc quang. Có thể khẳng định đây là một phương pháp cho kết quả có độ chính xác và độ lặp lại cao, có ý nghĩa thực tế.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu, xác định hàm lượng kim loại nặng trong các mẫu nước bằng phương pháp trắc quang

l S S > n ^ 9 - 3070 Cac cong trinh nghign ciru Dia chat va Dja vat ly bien. Tap XT<br /> <br /> NGHIEN CUU, XAC DINH HAM Ll/ONG KIM LOAI NANG<br /> TRONG CAC MAU NlJOC BANG PHUONG PHAP TRAC QUANG<br /> <br /> Pham Thi Lan Huvn^, Le N^oc Anh. Do Thi So'n<br /> <br /> TOM TAT<br /> Trong thdi gian qua, nghien cim xdc dinh hdm luang kim logi ndng Irong cdc<br /> mdu nude vd ctia chdt clang Id vdn cfe dicc/c gidi chuyen mdn quan ldm. Phuang phdp<br /> trdc quang cu the la phicang phdp quang phd hdp thu phdn tie dmrc dp dung khd phd<br /> bien vd clem lai hieu qud cao trong phdn tich. Bdi bdo da di sdu nghien cicu, phdn tich.<br /> xdy dung cdc quy trinh chudn cfe xdc dinh hdm luang kim logi ndng trong cdc ddi<br /> tuang mdu bdng phicang phdp trdc quang. Cd the khdng dinh ddy Id mot phicang phdp<br /> cho ket qud cd do chinh xcic vd do lap Igi cao. cd y nghTa thuc le.<br /> <br /> I. MO DAU<br /> 0 nude ta, vdn dg d nhigm mdi tmdng da vd dang Id van dg lo ngai, quan tdm<br /> hdng dau trong thdi gian gdn ddy. Hdu nhu loan bd nude thdi, khi thdi d cdc cd san<br /> xudt, sinh boat hdng ngdy khdng qua xu ly dugc dd tryc tigp vdo mdi trudng. Cdc nhd<br /> mdy, xi nghiep ma dien, pin, thude da... hdng ngdy thdi vdo mdi trudng mot lugng ldn<br /> cdc kim loai ndng nhu Cu"\ Fe \ Mn"^ Pb"'', Cd~\ Ni~\ Hg^V--gay d nhigm nguon<br /> nude, ddi. Kim loai nang cung nhu cdc nguygn Id vi lugng khdc can thiet cho co the<br /> ngudi, dgng vat cung nhu cdc loai cdy trong. Song, ngu lugng kim loai Irong co thg<br /> qud mire cho phep do sir dung ngudn nude bj 6 nhigm se ddn dgn khd ndng bj nhigm<br /> doc cdp tinh gdy tir vong bode ddn tdi nhigu benh tdt nguy higm. Vi vay, viec xdc djnh<br /> ham lugng kim loai ndng trong cdc mdu dja chdt vd mdi trirdng Id rat cdn thigt. Ngdy<br /> nay, nhigu phuong phdp dugc dp dung xdc djnh ham lugng kim loai nang trong cdc doi<br /> tugng mau, trong pham vi cdng trinh ndy tdc gid da lua chgn vd sir dung phuang phap<br /> trdc quang.<br /> <br /> II. PHUONG PHAP NGHIEN ClTU<br /> Phuong phdp phdn tich quang phd hdp thi,i viing tir ngoai - khd kign (UV - VIS) Id<br /> phuang phdp dugc diing rdt rdng rdi trong cdc phep djnh lugng cdc nguyen to hod hgc.<br /> ILL Phu'O'ng phap phan tich sat (Fe): phuang phdp dua trgn nguygn ly tao mdu<br /> dd tia cua Fe^^ vdi o - phenantrolin vd cd cdng thirc [(C|2HsN2)2Fe]"'^. Xdc djnh trgn<br /> mdy trdc quang tai budc sdng 508nm. Phirc ndy bgn vd cudng do mdu khong ddi trong<br /> khodng pH = 2 - 9. Cdc ion cd phirc mdu tuong ty vd mdt so nguygn to khdc ngdn can<br /> viec xdc djnh Fe bang ihudc thir nay. Ag^^ Bi'^ tao kgt tiia, cdc ion Cd", Hg"" lao phirc<br /> khd tan vdi Ihudc thir. ddng thdi ldm giam cudng do mdu cua phirc. Co the ldm gidm<br /> dnh hudng cua cdc nguygn td Be, Sn, Cu dgn muc tdi thigu bang cdch hieu chinh pH<br /> mdi trudng trong khodng hep td 3 dgn 5 [3].<br /> <br /> 119<br /> Cac cong trinh nghien ciru Dja chdt va Dja vat ly bign. Tap XI ISSN_K>5^- 3070<br /> <br /> IL2. Phuong phap phan tich mangan (Mn): Ion pemanganat (IVlnOj) cd mdu<br /> tim dac trung vd hdp thu dnh sdng rdt manh. Chang ban. cd thg dung pcsunfat dg oxi<br /> hod Mn(ll) khi cd ion .Ag' ldm xuc tac. Phdn ung xdy ra nhu sau:<br /> 2Mn^" + 5 S , 0 ^ " + 8 H 2 0 - » 2 M n O ^ + lOSO^" + 16H^<br /> Ngu trong nude cd cdc ion khdc nhu CI", Cr207^", CiC^, Ni""^ Id cdc ion dg tao<br /> thdnh kgt tua, tao mdu ldm cdn trd dgn phep do cdn phdi loai trir. CI 'thudng dugc loai<br /> trir bdng AgNOs tao thdnh kgt tua trdng AgCl, Igc loai bd ket tua. Fe"^"^ dugc loai trir<br /> bdng H3PO4 (1:4). Cdc ion Cr207^", Cu^"", Ni^^... dugc loai tru bdng cdch do quang<br /> dung djch hai ldn [2].<br /> 11.3. Phuong phap phan tich dong (Cu): Cu"^ phdn ung vdi dung djch<br /> dithizone trong djch axit vd co loang pH = 3-^5 tao phuc mdu dd tim cd hap thy cue<br /> dai d budc song 400 nm [3].<br /> H.4. Phuo'ng phap phan tich chi (Pb): Ditbizon - Dipbenyltbiocacbazon Id<br /> thuoc thu biin co cd khd ndng tao phirc cdng cua vdi ion Pb. Trong CCI4 Pb dithizonat<br /> CO mdu dd, cyc dai hap thu d 520 nm. Pb dugc chigt chgn Igc va djnh lugng tu dung<br /> djch nude cd pH= 8-^9 chira lugng du CN" Id chat dung dg che cdc kim loai khdc ciing<br /> bj chigt vdi Pb la tali, biiiiut vd tbige (II) [2].<br /> IL5. Phuong phap phan tich niken (Ni): trong nidi tmdng kigm NH3, khi cd<br /> mat chat oxi hda manh (Bi^) thi Ni""*^ Ni''^. Ni'^* phdn ung vdi thuoc thir<br /> dimet)lglioxiin tao thdnh hgp chdt co phuc mdu dd, hdp thu cyc dai d budc sdng 510<br /> nm. Fe ', Cu''^, Cr ^ khdng tham gia phdn ii'ng vdi thude thir dimetyiglioxim nhung<br /> Idm djch chuygn mat do quang ciia phiic. Loai Fe"^, Fe^ bang cdch thgm vdo dung djch<br /> mdu, H2O2 3%, dun sdi man dg ngudi, ldm kgt tua Fe^ bang NH3 roi Igc bd kgt hia.<br /> Croniat \a dieomat dugc loai bo bdng cdch thgm H2O2 trong nidi trudng axit dg Cr^^-><br /> Cr"'. Sau do, thgm NH3 dc ket tua Cr(0H)3 rdi Igc bd ket tiia. Cic' dugc loai bd bang<br /> cdch axil hoa mdu bang HCl dgn pH =- 0.5, sue H2S dg kgt lua CuS, Igc bd kgt tua [2].<br /> II.6. Phu'O'ng phap phan tich kem (Zn): dg xdc dinh Zn bang phuang phdp tide<br /> quang dung dithizone (DZ) ngudi ta chigt phirc (Zn - DZ) bang CCI4 bdng mdi tm'dng<br /> kigm manh. Dung djch dithiozat cua Cd trong dung mdi hdu co cd mdu dd hap thu cyc<br /> dai d budc sdng 515 nm [2].<br /> III. KET QUA NGHIEN CUU<br /> III.L Xay dung dudng chuan<br /> Tign hdnh pha dung djch chudn (dung djch gdc) cho Cd. Cu. Fe. Mn, Pb, Ni vdi<br /> nong do Ig'l (hay 1000 ppni). Tir dung djch gdc, pha loang dg thu dugc cdc dung djch<br /> cd nong do Id: 0,1; 0,5; 1,0; 1,5; 2 ppm. Dua vdo mdy do ldn lugt (khi da lap ddy dii<br /> digu kien do), ihu dugc cdc dudng chudn ciia tdng sdt, Mn, Cu, Pb, Ni vd Zn (Hinh I 2<br /> 3,4,5,6):<br /> <br /> <br /> 120<br /> ISSN 1859-3070 Cae ciing trinh nghien ciru Dja chat \ a Dia vat ly bien. Tap XI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 0,5 1 1.5 0.5 15 2.5<br /> <br /> Nong Do( ppm ) Nong Do { ppnn )<br /> <br /> <br /> Hinh I: Dd thj dudng chudn cua tdng sat Hinh 2: Dd thi dudng chudn ciia mangan<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 0,5 1 15<br /> Nong Do ( ppm } No n g Do ( p p m )<br /> <br /> <br /> Hinh 3: Dd thj dudng chudn cua ddng Hinh 4: Dd thi dirdniz chudn cua chi<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Q,t 05 1 15 2 0,5 1 15<br /> <br /> Nong Do (ppm) Nong Do ( ppm )<br /> <br /> <br /> Hinh 5: Dd thj dudng chudn ciia niken Hinh 6: Dd thj dudng chudn cua kem<br /> <br /> III.2. Xay dung quy trinh phan tich<br /> Dg xdy dyng quy trinh xdy dyng dudng chudn cdc thigt bj phdn tich cdn dugc<br /> chudn bj ky cdng, chudn xdc thi kgt qud thu dugc cd do chinh xdc cao. Vi kgt qud thu<br /> dugc la dudng chudn se quyet djnh do chinh xdc cua cdc kgt qua phdn tich mdu sau<br /> ndy. Dudi ddy Id quy trinh xdy dyng dudng chudn (Hinh7), quy trinh xu ly vd phdn<br /> tich mau nude (Hinh 8)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 121<br /> Cac cong trinh nghign ciru Dja chat va Dja vai ly biin. Tap XI ISSN 1 8 5 9 - 3 0 7 0<br /> <br /> <br /> Can chinh sit ChoHNO.lhl C bo viu mi) do<br /> Cliuycn dd Thii diii/t dd rb]|gin;dil<br /> 0,5g Ihu dirm<br /> ctio den khi van JOtDBDfdo Ibudivccitdil<br /> kim loai 99,9% diiimj chiijn<br /> tan ht't binh dinb miic ItaMMBppml l,l;L\l;l,5;!ppiii<br /> <br /> <br /> <br /> Hinh 7: Quy trinh xdy dung dudng chuan<br /> <br /> <br /> Lay 500ral Them 5ml 1IN0.1 Dun Irong tu ho! ThmMHCI ThcmSnilllNO.l<br /> niroc mau \ao vaSmlllCI cho bay hoi den tccandtnmioijin va<br /> coc chiu nhiet dun Iren hep khi man con ?ml d( n^noi Diro'c cai 2 lan<br /> <br /> <br /> Chuyen vao I? niomHiiDt<br /> dmijmau jtlmliirairttil<br /> da difuc danh sii ligdiciiiliDiiic<br /> <br /> T&lnlintemi<br /> *\ tlori! lie Jill ri 11M<br /> lilt.fL'iilliiil<br /> <br /> wiJilmjIils!<br /> iklGiUimlliiii<br /> BO lilt, ill liif If pill<br /> <br /> <br /> QoyBIvidit<br /> iliiiliii{ilin](l}l>EoiiD<br /> dilioplmii<br /> Loc miiii bang<br /> ni.ing (buy (inb<br /> dinb mire 50ml<br /> <br /> <br /> <br /> Do do hap Ihu<br /> ddabuacsong<br /> Ihieh ho'p cua kL<br /> <br /> <br /> <br /> ,\ic dinb nonj do<br /> kim loai<br /> lir diriras choin<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hinh 8: Quy trinh xir ly vd phdn tich mdu nude<br /> Mdu nude phdn tich lay tai hien trudng dugc dung ddy binh, niit chat trong binh<br /> thiiy tinh bode nhua sach polyetilen. Trudc khi dyng, binh dugc trdng ky 2 - 3 ldn bdng<br /> nude sap dyng. Dg phdn tich hdm lugng cdc kim loai ndng nhu Cu, Pb, Zn, Mn, Fe,<br /> Ni...thi ham mdu bdng cdch cho vdo binh dung mdu 5iiil HNO3 dac.<br /> Rigng cdc man phdn tich Pb, Cu, Zn sau khi da dugc xu ly mau, cd qud trinh<br /> phdn tich rigng dudi day (Hinh 9):<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 122<br /> ISSN 1859-3070 Cae eong trinh nghien ciru Dja chat va Dja vat ly bien. Tap XI<br /> <br /> Cho 50ml mau<br /> \aococ<br /> dinh mire 250ml<br /> <br /> <br /> 'r<br /> <br /> <br /> ecu V3 dii ecu va Mum<br /> pll=!,3<br /> —icy><br /> i 1'<br /> <br /> <br /> Pha ecu Pha nu'irc Pha niro'c<br /> CCH l i cirbanule<br /> Dung dich KI ecu aciibanuli'<br /> H:O liipll-SJ<br /> I; pll=8.3<br /> ' 1'<br /> <br /> <br /> Pha ecu PhaCCll PhaCeil<br /> NH4()110,01M<br /> 1110 HCl 0,02 ,\1 HCl 0,02 .M<br /> f<br /> <br /> <br /> <br /> Pha ceil PhaCCll Pha niro'c<br /> Cong pha avit CCHucaibmil! CCH i carbanult<br /> liiplhSJ 11 p l b U n<br /> 1f '<br /> DDIICl PhaCCll Pha ecu<br /> ecu icarbiDult NH4OH0,0IM<br /> 1? pH = !,5 m iMI4OH0,01M<br /> m<br /> \' 1<br /> r<br /> PhaCCU Pha ecu Pha ceil<br /> <br /> Cu lai JOOnm Zn tai 535nni<br /> r<br /> PblaiJlOiim<br /> <br /> <br /> Hinh 9: So dd phdn tich Cu, Pb, Zn<br /> III.3. Ket qua phan tich<br /> Cdc kgt qud phdn tich thu dugc trong bdng I dd dugc dp dicing dung quy trinh<br /> phdn tich d tren. Ddy Id cdc mdu phdn tich dugc thu thdp tir cdc mdu nude ciia cdc bai<br /> gigng nude tai I Id Ndi (Luang Yen, Nggc Hd, Tuong Mai, Ngd Sy Lign, Ygn Phu) tai<br /> cdc thdi diem khdc nhau.<br /> Bdng 1: Kgt qud phdn tich cdc mdu nude tai cdc gigng nude tai Hd Ndi<br /> STT Ky hieu EFe Mn Cu Pb Ni Zn<br /> mau (ppm) (ppm) (ppb) (ppb) (ppb) (ppb)<br /> 1 THB- 1 2,54 0,40 21,53 33,73 8,07 2,51<br /> 2 THB - 2 6,81 0,46 11,85 31,85 7,86 2,35<br /> 3 THB-3 4,85 0,94 7,72 33,62 5,92 2,63<br /> 4 THB-4 5,15 1,20 7,50 35,37 10,54 2,94<br /> 5 THB-5 2,54 0,42 15,94 37,02 8,77 3,08<br /> 6 THB - 6 2,31 0,14 20,32 36,32 7,87 2,21<br /> 7 '^ THB - 7 4,96 0,15 10,73 44,12 8,31 5,74<br /> 8 THB - 8 8,98 1,02 7,77 34,06 5,89 6,55<br /> <br /> 123<br /> ( ac cong trinh nghien ciru Dia chat \a Dia \'at ly bien. Tap XI ISSN 1S59-3070<br /> <br /> 9 THB - 9 4,37 0,22 6,29 29,87 5,46 2,45<br /> 10 THB - 10 3.67 0,07 1,36 43.46 6,10 2,78<br /> 11 THB - 1 1 6.23 0,83 6,55 40.78 7,44 3,24<br /> 12 T H B - 12 4,25 0,67 11,28 25.89 6,98 3,11<br /> 13 T H B - 13 7.17 1,35 7,98 34,88 5,89 2,37<br /> 14 T H B - 14 5,64 0,54 8,34 29.87 11,42 2,67<br /> 15 T H B - 15 3,85 0,34 9,01 44,67 3,87 7,83<br /> 16 T H B - 16 1,22 1,31 8,23 36,78 5,46 12,34<br /> 17 T H B - 17 5,17 0,59 11,52 39.03 7,35 2,58<br /> 18 T H B - 18 3,95 0,24 9,56 47,98 6,93 5,68<br /> 19 T H B - 19 2,29 0,78 6,78 28,62 9,67 9,71<br /> 20 THB - 20 4,74 0,54 15,34 39.56 9,48 2,53<br /> 21 THB -21 9,03 0,97 12,56 35,11 8,67 1,92<br /> 22 THB - 22 2,88 0,78 8,63 36.82 10,33 13,24<br /> 23 THB - 23 3,45 0,77 6,59 38,67 7,83 6,34<br /> 24 THB - 24 5,21 0,63 7,56 40,78 9,66 2,64<br /> 25 THB - 25 1,18 1,04 6,88 38,54 8,37 1,89<br /> Kgt qud cho thdy hdm lugng cac kim oai ndng trong cdc mau nude phdn tich<br /> nhin chung cdn ndm trong gidi ban cho phep. Rigng chi cd Fe, Mn cd ddu hieu da bi d<br /> nhigm cdn phdi xu ly tdt 2 kim loai ndy trudc khi dua ngudn nude vdo xu dung.<br /> <br /> IV. KET LUAN<br /> Tir cdc kgt qud dat dugc cd thg rut ra mdt sd kgt ludn nhu sau:<br /> - Trong qud trinh nghign cuu cdc ygu td dnh hudng, chung tdi da xdy dung dugc<br /> quy trinh phdn tich, xdc dinh ham lugng kim loai ndng trong cdc ddi tugng man.<br /> - Phuang phdp phan tich trac quang Id phuong phap hien dai da dugc su dung<br /> rong trong cdc nghien ciru khoa hoc vd da Ididng dinh dugc tinh hieu qua ciia nd.<br /> - Viec dp diing quy trinh phdn tich ndy dg xdc dinh hdm lugng kim loai ndng<br /> trong cdc ddi tugng mdu da cho thdy kgt qud Ihu dugc cd do lap lai, do tin cdy cao.<br /> <br /> TAI LIEU THAM KHAO<br /> 1. Nguygn Tinh Dung, 2002. Hod hgc phdn lich. phan 111. Cdcphieoagphdp dinh<br /> luong hod hoc. NXB Gido Due.<br /> 2. Hd Quy Vigt, 2005. Cdc phuong phdp phdn tich cdng cu trong hod hgc bign<br /> dai. NXB Dgi hoc Siephgm.<br /> 3. Hd Quy Vigt, Nguygn Tinh Dung, 1991. Cdc phuang phdp phdn tich li - hod<br /> A'.\'5 Dgi hoc Sic phgm.<br /> 4. David Harvey, 2000. Morden analytical chemistry. Mc Grown Hill.<br /> <br /> <br /> 124<br /> ^SSN 1859 - 3070 Cac cong trinh nghien ciru Dia ehSt va Dja vat ly bign. Tap XI<br /> <br /> 5. H. A. Latine, 1976. Phan tich hod hgc, lap 2. NXB Khoa hoc vd Kilhiidt, Hd Ndi.<br /> 6. Hasan Cesur, Turk J C. em, 2003. 27, 307 - 314.<br /> 7. P. G. Brewer, D. W. Spencer. (Jan, 1971). Limnology and Oceanography, Vol.<br /> 16, No. 1 pp. 107- 110.<br /> 8. U. S. Department of health and human services. Seplcniber 2000. Agency for<br /> toxic substances and disease registry. Toxicologiccdprojile for manganese.<br /> <br /> <br /> SUMMARY<br /> Determination of the concentration of heavy metals in water samples<br /> by the method of spectroscopy<br /> By Pham Thi Lan Huong. Le Ngoc Anh. Do Thi Son<br /> <br /> <br /> In Ihe recent time, determination cf the concentration of heavy metals in Ihe<br /> samples of water and geology has been studied by many different researchers. The<br /> method of spectroscopy, namely the molecular adsorption spectroscopy is used quite<br /> widely for analyzing efjectively heavy metals. In this paper, the determination of<br /> heavy metals was investigated carefully and a standard protocol for analyzing was<br /> set up for the different kinds of sample by using the method of spectroscopy. From<br /> the result of research, this is the very usejul method with a high repeatability and<br /> hi
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
68=>2