Nghiên cứu, xây dựng phần mềm nâng cao độ chính<br />
xác trong đo kiểm đánh giá KPI mạng vô tuyến<br />
Phạm Quốc Cường1, Tăng Tấn Chiến2<br />
1<br />
Trung tâm TMC MobiFone – Tổng Công ty Viễn thông MobiFone<br />
2<br />
Khoa Điện tử - Viễn thông, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng<br />
<br />
Email: cuong.phamquoc@mobifone.vn, ttchien@ac.udn.vn,<br />
<br />
<br />
Abstract— Đo kiểm Drive Test, một trong những kỹ thuật để<br />
đánh giá chất lượng các hệ thống thông tin di động 2G, 3G, 4G và II. ĐO KIỂM DRIVE TEST<br />
5G theo hướng cảm nhận người dùng tại các nhà mạng di động Kỹ thuật đo kiểm Drive Test là một phương pháp đo lường và<br />
trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Việc đo kiểm đánh<br />
đánh giá vùng phủ, dung lượng, chất lượng dịch vụ (QoS) của<br />
giá đúng hiện trạng chất lượng mạng lưới là rất cần thiết để phục<br />
vụ quá trình tối ưu hóa liên tục mạng vô tuyến của các nhà mạng<br />
mạng vô tuyến di động (RAN) [1] được các nhà mạng thực<br />
cũng như công tác đo kiểm mạng di động hàng năm theo Quy hiện đo định kỳ hoặc đột xuất để phục vụ công tác tối ưu hóa<br />
chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) của Cục Viễn thông. Trong bài cũng như xử lý các sự cố kỹ thuật phát sinh trên mạng lưới.<br />
báo này, chúng tôi nghiên cứu và xây dựng phần mềm có khả Ngoài ra, Cục Viễn thông – Bộ Thông tin & Truyền thông sử<br />
năng tự động phát hiện, cảnh báo và xóa các logfile đo kiểm dụng kỹ thuật đo Drive Test kết hợp đo cố định để công bố<br />
Drive Test bị trùng lặp nhằm nầng cao độ chính xác trong việc chất lượng dịch vụ hàng năm của các nhà mạng tại Việt Nam<br />
tính toán KPIs chất lượng dịch vụ di động bằng ngôn ngữ lập theo các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN36 dành cho dịch<br />
trình C#. vụ thoại [2], QCVN81 dành cho dịch vụ truy cập dữ liệu<br />
Internet [3].<br />
Keywords- Drive Test, Xây dựng phần mềm, Nâng cao độ chính Tùy vào mục đích đo kiểm để triển khai các hệ thống máy đo<br />
xác, KPIs, Chất lượng dịch vụ.<br />
khác nhau, các thiết bị sẽ thực hiện đo và lưu dữ liệu dưới dạng<br />
logfile gồm những thông tin như [5], [6], [7]:<br />
I. GIỚI THIỆU · Mức thu vùng phủ 2G (RxLev), 3G (RSCP), 4G/5G<br />
Hiện nay, hầu hết các nhà mạng di động trên thế giới nói (RSRP).<br />
chung và Việt Nam nói riêng sử dụng kỹ thuật đo kiểm Drive · Chất lượng vùng phủ 2G (RxQual), 3G (EcNo, Pilot<br />
Test để đánh giá chất lượng mạng vô tuyến theo hướng cảm Pollution), 4G/5G (RSRQ, SINR)<br />
nhận người dùng QoE [1]. Có rất nhiều hệ thống máy đo đánh · Tốc độ tải dữ liệu đường lên/đường xuống<br />
giá chất lượng mạng vô tuyến 2G, 3G, 4G và 5G trên thế giới · Chất lượng thoại MOS.<br />
bao gồm [1]: · Tỉ lệ chuyển giao thành công (handover) giữa các lớp<br />
· TEMS - InfoVista mạng 2G, 3G, 4G và 5G, …<br />
· NEMO – Keysight Technologies<br />
· Swissqual - Rhode & Schwarz<br />
· RantCell - Megron Tech<br />
· QXDM – Qualcomm Technologies<br />
Thực tế hiện nay vẫn chưa có một phần mềm nào tự động<br />
phát hiện, cảnh báo và xóa các logfile đo kiểm Drive Test bị<br />
trùng lặp do lỗi trong quá trình thực hiện thao tác đo, sao lưu<br />
dữ liệu lên hệ thống bản đồ số vùng phủ, … của hầu hết các hệ<br />
thống máy đo với dung lượng cơ sở dữ liệu hàng trăm TB.<br />
Bài báo thực hiện nghiên cứu và xây dựng phần mềm hỗ trợ<br />
phát hiện, cảnh báo và xóa các logfile đo kiểm trùng lặp bằng<br />
ngôn ngữ lập trình C#.<br />
Phần còn lại của bài báo được tổ chức như sau: Trong phần<br />
II, chúng tôi trình bày khái quát về kỹ thuật đo kiểm Drive<br />
Test. Trong phần III, chúng tôi đề xuất thiết kế và xây dựng<br />
thuật toán của phần mềm. Phần IV cung cấp các kết quả ứng<br />
dụng phần mềm trong thực tế. Cuối cùng, bài báo được kết Hình 1. Hệ thống máy đo benchmarking Nemo Outdoor [4]<br />
luận trong phần V. Các logfile sau khi đo sẽ được nhập vào phần mềm phân tích<br />
như TEMS Discovery (InfoVista), Nemo Analyze (Keysight),<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
19<br />
NQDI (Rhode & Schwarz) … sau đó xuất ra số lượng mẫu đo<br />
đạc để tính toán KPIs, các bản tin Layer 2 & Layer 3 để xử lý<br />
sự cố mạng lưới. Dữ liệu đo kiểm có số lượng và dung lượng<br />
file rất lớn có thể xem là big data, thống kê trung bình logfile<br />
bài đo benchmarking chất lượng dịch vụ 2G/3G/4G ba nhà<br />
mạng lớn nhất Việt Nam tại một tỉnh khoảng 200-300GB với<br />
hàng nghìn logfile do đó việc thao tác lỗi đo, sao lưu dữ liệu<br />
lên hệ thống có thể dẫn đến logfile đo bị trùng lặp dẫn đến việc<br />
đánh giá KPIs không còn chính xác do sai lệch số mẫu. Để đảm<br />
bảo tính chính xác trong các báo cáo chất lượng mạng thì tại<br />
mỗi thời điểm, số mẫu được lưu lại phải là duy nhất.<br />
III. THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG PHẦN MỀM<br />
1. Đặt vấn đề<br />
Hiện nay, chưa có công cụ tự động nào phát hiện, cảnh báo và<br />
xóa logfile đo kiểm bị trùng lặp trước khi nhập vào phần mềm Hình 3. Sơ đồ khối phương pháp xử lý dữ liệu đo kiểm mạng vô tuyến<br />
phân tích đánh giá KPIs nhằm đảm bảo tính chính xác trong trước đây và phương pháp mới<br />
công tác đo đánh giá chất lượng mạng định kỳ. 2. Thiết kế phần mềm<br />
Việc xuất hiện logfile trùng lặp trong kết quả đo sẽ làm sai lệch · Mục đích:<br />
số liệu báo cáo và việc kiểm tra logfile bị trùng lặp trước đây Xây dựng phần mềm có tính năng phát hiện hàng loạt<br />
hoàn toàn thực hiện thủ công theo phương thức hậu xử lý logfile đo kiểm mạng vô tuyến bị trùng lặp với lượng dữ liệu<br />
(post-processing) gây lãng phí về tài nguyên phần cứng lẫn thời đầu vào có thể xem là big data.<br />
gian. Bài báo đề xuất giải pháp tiền xử lý logfile (pre- Đưa ra danh sách tên các file bị trùng lặp để có thể biết tại<br />
processing) có thể phát hiện và xóa hàng loạt logfile bị trùng khu vực nào đang xảy ra hiện tượng đo lỗi để tiến hành đo<br />
lặp của nhiều hệ thống máy đo kiểm trên thế giới hiện nay kiểm lại để thực hiện đánh giá, tối ưu mạng vô tuyến chính xác<br />
trước khi thực hiện thao tác nhập logfile vào phần mềm phân hơn.<br />
tích như: Nemo Analyze, TEMS Discovery, NQDI, QCAT, … Phần mềm khả năng tiền xử lý logfile của nhiều hãng cung<br />
cấp thiết bị đo mạng viễn thông lớn hiện nay như: TEMS,<br />
Nemo, Rohde & Schwarz, Qualcomm.<br />
· Kiến trúc phần mềm:<br />
Phần mềm được thiết kế với ba module chính trên nền tảng<br />
Visual C# do Microsoft hỗ trợ các thư viện có sẵn trên hệ điều hành<br />
Windows:<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 2. So sánh quy trình phát hiện logfile trùng lặp theo cách truyền<br />
thống (post-processing) và giải pháp đề xuất (pre-processing)<br />
Quá trình tiền xử lý logfile đảm bảo dữ liệu đầu vào là duy Hình 4. Các module chính của phần mềm<br />
nhất tại mỗi thời điểm máy đo lấy mẫu, do đó tổng dung lượng Việc chia phần mềm làm ba module để các quá trình xử lý diễn<br />
logfile cần xử lý có thể sẽ giảm nếu xuất hiện logfile trùng lặp ra song song với nhau nhằm giảm thời gian so với việc thực thi<br />
vì vậy thời gian phân tích xử lý và xuất báo cáo của phần mềm tuần tự, ngoài ra còn tận dụng ưu điểm của các vi xử lý đa lõi<br />
hãng như: TEMS Discovery, Nemo Analyze, … sẽ được cải (multi-core), đa luồng (multi-thread) được trang bị trên hầu hết<br />
thiện là điều tất yếu. Hình 3 so sánh phương pháp mới đề xuất các bộ xử lý hiện nay.<br />
so với phương pháp cũ trước đó. 3. Thuật toán so sánh logfile<br />
Các hàm IO của Visual C# sẽ hỗ trợ đọc các logfile và lưu trữ<br />
dưới dạng kiểu dữ liệu chuỗi (Strings) [8]. Hình 5 trình bày lưu<br />
đồ thuật toán so sánh hai logfile cơ bản:<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
20<br />
Thực hiện tiền xử lý logfile hệ thống TEMS của hãng InfoVista<br />
đo kiểm các dịch vụ sau tại Thành phố Huế (Thừa-Thiên Huế)<br />
· Tải dữ liệu 3G/4G theo hướng đường lên/đường<br />
xuống.<br />
· Thực hiện cuộc gọi thoại ở chế độ DualMode 2G-3G<br />
· Thực hiện cuộc gọi CSFB từ mạng 4G/LTE về mạng<br />
2G/3G<br />
· Tải dữ liệu liên công nghệ vô tuyến IRAT tripple<br />
mode: 2G/3G/4G<br />
Dung lượng logfile là 6.35GB, số lượng logfile là 833, do quá<br />
trình thao tác sao lưu hoặc dump máy tính trong quá trình đo<br />
dẫn đến quy trình lưu logfile bị trùng (duplicate) và phần mềm<br />
sẽ thực thi thuật toán để phát hiện, cảnh báo và xóa các logfile<br />
này.<br />
-Nếu thực hiện theo quy trình cũ, phương pháp post-processing<br />
Hình 5. Lưu đồ thuật toán so sánh logfile thì thời gian để phát hiện được logfile bị trùng dao động hơn 4<br />
Lưu đồ thuật toán để so sánh 2 logfile có giống nhau hay không giờ do mất 3 giờ 55 phút để phần mềm TEMS Discovery phân<br />
gồm 3 bước [8]: tích logfile.<br />
B1: Đọc file và so sánh nếu hai tham chiếu file trỏ đến cùng<br />
một file có giống nhau hay không.<br />
B2: Nếu hai file khác nhau về tham chiếu thì sẽ so sánh độ dài<br />
của 2 logfile nhờ vào hàm length để xác định kích thước liệu có<br />
bằng nhau.<br />
B3: Đọc và so sánh từng byte dữ liệu một của hai logfile cho<br />
đến khi phát hiện ra byte sai khác hoặc kết thúc file.<br />
IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG THỰC TẾ<br />
1. Giao diện của phần mềm<br />
Hình 6 là giao diện GUI của phần mềm sau khi lập trình theo<br />
thuật toán đề xuất và đóng gói, giao diện GUI sẽ chỉ đến thư<br />
mục chứa logfile cần thực hiện tiền xử lý.<br />
<br />
<br />
Hình 7. Phần mềm phân tích logfile trong quá trình post-processing<br />
-Thực hiện theo phương pháp pre-processing do bài báo đề<br />
xuất:<br />
· Chọn đường dẫn đến thư mục chưa logfile và thực thi<br />
thuật toán<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 6. Giao diện GUI của phần mềm<br />
2. Các tính năng chính của phần mềm<br />
Phần mềm hỗ trợ tiền xử lý các định dạng logfile của hầu hết<br />
các hãng đo kiểm lớn trên thế giới như: .nmf (Nemo), .trp<br />
(TEMS), .rmscd (R&S), .isf (Qualcomm), …<br />
Kết quả sau quá trình chạy thuật toán phân tích so sánh là<br />
thống kê số lượng logfile, cảnh báo các tên logfile trùng lặp và<br />
tùy biến xóa hàng loạt logfile bị trùng nhằm đảm bảo dữ liệu Hình 8. Phần mềm MobiFiltering nhận diện thư mục chứa logfile để<br />
thực hiện pre-processing<br />
đo kiểm là duy nhất tại mỗi thời điểm lấy mẫu.<br />
Phần mềm sử dụng giao diện GUI trực quan, chạy trên các máy · Sau thời gian xử lý khoảng 8 phút (467,49s) phần<br />
tính sử dụng hệ điều hành Windows, được xây dựng theo kiểu mềm trả về kết quả sau:<br />
phần mềm đa luồng (multi-threads) nên sẽ tăng tốc độ xử lý dữ o Phát hiện 16 logfile bị trùng lặp trong tổng<br />
liệu nếu máy tính tích hợp vi xử lý đa lõi (multi-core). số 833 files<br />
3. Kết quả và ứng dụng thực tế o Thống kê tỉ lệ logfile theo dung lượng file<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
21<br />
o Đưa ra tùy chọn xóa logfile trùng lặp ‘Delete<br />
duplicate files’<br />
o Xuất ra tên các logfile bị trùng lặp để xử lý<br />
thêm trước khi nhập logfile vào phần mềm<br />
phân tích xuất KPIs, số liệu.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 11. Tùy chọn xóa tất cả logfile trùng lặp.<br />
· Kết quả sau khi xóa và thực hiện kiểm tra lại<br />
<br />
<br />
Hình 9. Kết quả đầu ra sau khi chạy thuật toán so sánh<br />
· Các tên logfile bị trùng lặp có thể xuất ra file .txt để<br />
có thể tiến hành đo lại tại các thời điểm lỗi.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 10. Danh sách các logfile bị trùng lặp. Hình 12. Các logfile đo kiểm là duy nhất sau khi xử lý<br />
· Tùy chọn xóa các logfile bị trùng và chỉ giữ lại một<br />
V. KẾT LUẬN<br />
phiên bản duy nhất.<br />
Bài báo đã trình bày về kỹ thuật đo kiểm Drive Test và xây<br />
dựng thuật toán để phát triển phần mềm ứng dụng nâng cao<br />
chất lượng đo kiểm đánh giá KPI mạng vô tuyến thông tin di<br />
động và có thể tiền xử lý hầu hết logfile của các hệ thống máy<br />
đo trên thế giới như TEMS, Nemo, Swissqual, QXDM, …<br />
Nâng cao độ chính xác trong công tác đo kiểm đánh giá, báo<br />
cáo chất lượng mạng di động là cần thiết để quá trình tối ưu<br />
hóa vùng phủ của các nhà mạng mang lại hiệu quả; ngoài ra<br />
với giải pháp tiền xử lý mà bài báo đề xuất giúp rút ngắn thời<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
22<br />
gian, tài nguyên phần cứng xử lý dữ liệu big data theo phương [5] Tito Yuwono, Fitrah Ferdiyanto, “RF measument and analysis of 2G<br />
GSM network performance case study: Yogyakarta Indonesia”, 2015<br />
pháp cũ (post-processing) trước đây. IEEE 3rd International Conference on Smart Instrumentation,<br />
Measurement and Applications (ICSIMA), 2015.<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
[6] Jelena Sokic, Marija Vucicevic, Mladen Koprivica, Aleksanda<br />
[1] Phạm Quốc Cường, Tăng Tấn Chiến, “Nghiên cứu xây dựng phần mềm Neskovic, “Comparative analysis of UMTS signal quality of mobile<br />
đánh giá chất lượng mạng vô tuyến giữa các nhà mạng di động theo tọa operators”, 2011 19thTelecommunications Forum (TELFOR)<br />
độ địa lý” Tạp chí Khoa học Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, vol. 17, no. Proceedings of Papers, IEEE, 2011.<br />
5, pp. 30-34, Aug. 2019. [7] He Xian, Wu Muqing, MiaoJiansong, Zhang Cunyi, “The impact of<br />
[2] Cục Viễn thông, “QCVN36:2015/BTTTT – Quy chuẩn kỹ thuật Quốc channel environment on the RSRP and RSRQ measument of handover<br />
gia về chất lượng dịch vụ điện thoại trên mạng viễn thông di động mặt performance”, 2011 International Conference on Electronics,<br />
đất” Bộ Thông tin và Truyền thông, 2015. Communications and Control (ICECC), IEEE, 2011.<br />
[3] Cục Viễn thông, “QCVN81:2014/BTTTT – Quy chuẩn kỹ thuật Quốc [8] https://support.microsoft.com/sr-latn-rs/help/320348/how-to-create-a-<br />
gia về chất lượng dịch vụ truy nhập Internet trên mạng viễn thông di file-compare-function-in-visual-c.<br />
động mặt đất IMT-2000” Bộ Thông tin và Truyền thông, 2014.<br />
[4] Technical team, “Nemo Outdoor Product Description” Anite-Filand,<br />
2014.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
23<br />