Người không đi cùng chuyến tàu: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp phần 1, phần 2 cuốn sách Người không đi cùng chuyến tàu có nội dung gồm nội dung còn lại nói về: thuế giường, lục bình, cây đắng cay, gặp lại, mưa Sài Gòn, gió cát, búi cỏ trên đường làng, chàng thi nhân đầu bạc, phường săn, người vợ lẽ phường Khán Xuân, ...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Người không đi cùng chuyến tàu: Phần 2

THUẾ GIƯỜNG Mộ t trong những sai lam củ a ô ng có lẽ là cưới phả i mộ t bà vợ hơi bị trẻ . Bà thua ô ng de đen mười hai tuoi. Ong cưới bà lụ p chụ p, tức tưởi sau chuyen tu nghiệ p ở Đức ve với tien nong, xe cộ , thù ng hà ng và cá i bang tien sı̃ ngô n ngữ họ c xê nh xang. Bà cô già củ a ô ng, ở vậ y mộ t đời cô đơn đe chă m chú t chá u. Bà , người ơn, chı̉ thị cho ô ng là đen lú c phả i cưới mộ t con vợ cho nó vun qué n, giữ gı̀n mớ củ a nả ă n mộ t đời khô ng het, cũ ng như chă m chú t cơm canh đặ ng ô ng cò n tien lê n nhieu nữa trê n bước đường danh vọ ng đã bat đau thê nh thang. Bà giới thiệ u cho ô ng mộ t cô hà ng vả i trong khu pho, “đẹ p mê hon”, đú ng là bọ c trong nhung lụ a vı̀ cô bá n buô n, bá n lẻ những thứ đó . Cũ ng như những cuộ c tı̀nh trời cho khá c chủ yeu nhờ hoà n cả nh ngau nhiê n, ô ng bị ngã nước sau khi xuong sâ n bay được may ngà y. Với sự a tò ng và giú p rậ p củ a bà cô , cô hà ng vả i ngà y ngà y chă m chú t chá o lã o cho ô ng trong bệ nh việ n. Khi ô ng là nh bệ nh thı̀ rơm đã ngau và Thượng Đe quang và o mộ t que diê m, lậ p tức lửa bù ng chá y trong că n phò ng nhỏ dà nh cho ô ng, giữa những kiệ n hà ng chưa mở, xe Simson, á o lô ng Đức và trê n bà n là cá i đı́p-lô m đỏ chó i. Ong khô ng cò n nhớ sự kiệ n trọ ng đạ i ay dien ra như the nà o. Bà cô và cô hà ng vả i đưa ô ng từ bệ nh việ n ve sau những ngà y hoi phụ c khá nhanh. Bà bong bien đâ u mat, điệ n lạ i bị cú p độ t ngộ t (dạ o đó to má y 1 củ a Sô ng Đà chưa chạ y), gió mù a đô ng bac à o à o thoi tới thà nh ra phả i đó ng het cửa, đat nước thı̀ chưa đoi mới nê n cả mộ t bao diê m chı̉ chá y được hai que, mộ t que bị tat ngay vı̀ tay ô ng run ray, que kia thı̀ chá y đủ đe tı̀m thay cá i đè n dau hỏ a nhưng đó là que diê m cuoi cù ng. Lú c đó ô ng khô ng nhı̀n thay gı̀ het trong că n phò ng toi om, tim ô ng đậ p loạ n xạ . Roi ô ng thay lướt qua mı̀nh cá i Đẹ p được bọ c trong bộ quan á o mem và thơm nức, hà m chứa quá nhieu an ý. Ong ý thức được mı̀nh lú c đó là mộ t thang đà n ô ng mới cường trá ng trở lạ i, lien vò ng tay quờ mộ t cá i, the là ô ng như chạ m phả i mộ t quả mậ n đã chı́n muoi, quả mậ n rơi xuong trong că n phò ng toi. Mọ i việ c sau đó xả y ra the nà o thı̀
ô ng khô ng nhớ noi nữa. Chı̉ biet là , mã i sau nà y, những lú c thay mı̀nh quá bat hạ nh trong cuộ c hô n nhâ n khô ng vừa ý, ô ng đo cơn giậ n lê n đau Sở Điệ n lực và Nhà má y Diê m. Ong thực sự bat hạ nh. Củ a cả i mang từ Đức ve nhieu thứ, nhieu mó n, thù ng nà y thù ng kia, rat có ý nghı̃a với ô ng và những người nghè o trong cơ quan, đường pho nhưng khô ng cò n đủ đe gâ y được an tượng như lú c ban đau đoi với vợ ô ng nữa. Vı̀ lay chong, chị đà nh phả i rời sạ p vả i ve vun qué n củ a cả i và chă m bam ô ng. Tat nhiê n, dù là tien sı̃, lương củ a ô ng lı̃nh ở việ n đưa, chị tiê u vè o mộ t cá i như chiec lá rơi, những khoả n chi tiê u to lớn cò n lạ i đeu dựa và o cá c thứ mang nhã n hiệ u Đức. Khi những thứ nà y vơi đi và cạ n kiệ t thı̀ chị phả i sờ tới mó n dà nh dụ m, bớt xé n được củ a bà mẹ hoi bá n vả i. Chị khô ng cho ô ng biet là chị có mó n tien đó . Chị phả i thủ chứ! Chị đâ u phả i là thứ dạ i trai hay dạ i chong! Cá i dạ i nhat củ a chị là dù ngoi sạ p vả i từ hoi cò n thieu nữ, chị van ước lượng và đá nh giá quá sai lệ ch mớ củ a cả i ô ng mang ve, cũ ng như đá nh giá quá cao mả nh bang củ a ô ng. Chị có yê u ô ng khô ng? Có lẽ là có . Đã mủ i lò ng khi ô ng om, hà o hứng trước những trien vọ ng bà cô vẽ ra, xiê u xiê u vı̀ lời nı̉ non củ a mẹ , nhà ta có tien roi, chı̉ thieu cá i danh, cuoi cù ng đo cá i rụ p vı̀ chat lượng diê m nộ i hó a. Sau đê m ay chị coi như mı̀nh đã có chong, người chong đó đã là ô ng! Nhưng củ i nà o lửa ay. Anh hà o quang củ a đong củ a cả i chó ng phai mờ như những say đam ban đau củ a tı̀nh yê u do hiệ u ứng hà ng Đức mộ t thời. Chị trở lạ i là người bá n vả i sá ng suot, mộ t so biệ n phá p mà cá c nhà là m ngâ n sá ch gọ i là những biệ n phá p khac kỷ tı̀nh the. Gia sá ch nà y chı́nh là nguon goc bat hạ nh củ a ô ng. Chị cat mó n thuoc lá , roi đen cà phê , sau đó giả m bớt cá c khoả n chi tiê u hà ng ngà y. Vı̀ sao ô ng lạ i can hun khó i và uong cà phê nhieu đen the đe thức gan trọ n đê m viet những bà i tieu luậ n dà i dang dặ c phâ n tı́ch mộ t câ u nó i chang hạ n “Tô i buon” hay “Tô i đó i” là chứa may hà m ngô n và hien ngô n? Cò n bà cô thı̀ đi le chù a cau tự thang chá u đı́ch tô n noi dõ i quá nhieu và ton ké m (chị van khô ng sao sinh đẻ được) trong khi chị biet khô ng phả i Phậ t giú p mà chı̉ can ô ng chă m chı̉ và mạ nh mẽ hơn trong việ c chă n goi. Khoả n đo le, tien xe và cú ng dường tam bả o củ a bà cô phả i bớt. Nhưng tat cả chú ng ta đeu biet rang giả i phá p tı̀nh the thı̀ bao giờ cũ ng chı̉ là tı̀nh the, khô ng the duy trı̀ lâ u dà i. Trước het, chị là người
chủ xướng triet thuyet tiet kiệ m nhưng lạ i phá rà o đau tiê n. Khi cả nhà , nghı̃a là bà cô tot bụ ng, nhà ngô n ngữ và chị, moi người mộ t gó c ă n het bá t cơm chiê n (có lú c khô ng mỡ) củ a mı̀nh đe ai là m việ c nay xong thı̀ chị ra chợ, và o hà ng bú n oc lừng danh rat quen miệ ng hoi cò n bá n vả i. Chị gọ i bú n, gọ i oc, xin thê m nước lè o, nước me, nước bong, roi ớt, roi rau roi hà nh, thú t thı́t ché n phủ phê đen mức phả i chong hai tay lê n đau goi mới đứng dậ y noi. Chang có gı̀ phả i á y ná y lương tâ m, chị khô ng ă n bang tien á o lô ng Đức mà bang tien củ a chị gó p nhặ t được nhờ trı́ thô ng minh vô hạ n củ a mộ t cô hà ng vả i Hà thà nh. Hà ng chụ c nă m chị đo hụ t củ a khá ch hà ng moi khú c vả i và i xă ng-ti-mé t thô i thı̀ chị khô ng sam hạ t xoà n mà chı̉ ă n bú n oc là cò n phú c đức chá n. Cò n ô ng, hã y đe ô ng nham nhá p hien ngô n, hà m ngô n củ a ô ng thay cà phê . Cò n bà cô thı̀ cứ tự là m no bụ ng bang kinh A-di-đà buoi sá ng. Tat nhiê n những bı́ mậ t vụ n vặ t đó dan dà chang cò n là bı́ mậ t nữa. Cá i bụ ng mỡ và thâ n the phop phá p đã to cá o chị trước bà n dâ n thiê n hạ . Bà cô lo lang cho sự noi dõ i, nó i xa nó i gan đen “câ y đu đủ đực nhà tô i”. Ong tien sı̃ Đức quoc bat đau thay ue oả i vı̀ ă n uong khô ng được phủ phê như ngà y mới ve nước. Ong khô ng the có phả n ứng gı̀ trước hà nh vi ă n uong thieu gương mau củ a người cam tay hò m chı̀a khó a là chị. Tuy the, khô ng ai bat buộ c ô ng phả i giữ lò ng tin và tı̀nh yê u đoi với chị như trước đâ y. Cá i bé o tot, cá i phı̀ nộ n thường khó đi đô i với cá i mỹ mieu, cá i de thương, cho nê n đã có lú c ô ng thay nhờm tởm trước cơ the mau mỡ củ a chị như nhà tu hà nh đạ o cao đức trọ ng mà khô ng may bị mời và o bữa co thịt chó củ a phường tham ă n tụ c uong. Thay vı̀ mù i man chị, ô ng say mê khoa họ c ngô n ngữ. Ong lao và o viet bá o đe kiem thê m tien cà phê và nhâ n the quả ng bá cho dâ n chú ng mô n khoa họ c cao siê u dạ y người ta từ “ă n” có ba mươi hai nghı̃a, trong đó có nghı̃a khô ng ai ngờ như là m tı̀nh (ă n nam), vâ n vâ n. Tat nhiê n phả n ứng ay củ a ô ng đã gâ y ra hậ u quả tiê u cực vı̀ đương nhiê n khoa họ c thường mâ u thuan với á i tı̀nh. Ong thức đê m khi chị ngủ và chờ đợi, ô ng ngủ khi chị đi chơi ngoi lê đô i má ch với hà ng xó m. Cá i cộ ng đong nhỏ được gan lạ i bang hà ng Đức, bang cap Đức trước đâ y trở nê n lỏ ng lẻ o vı̀ khô ng chı̉ het hà ng, het tien, bang cap xep xó mà cò n vı̀ thieu cả tı̀nh yê u, nhat là tı̀nh dụ c. Tat nhiê n tı̀nh trạ ng ay dan tới sự phá t trien khô ng đong đeu củ a cá c thà nh viê n. Chị thı̀ moi ngà y mộ t phởn phơ, lá ng bó ng, ô ng teo tó p, gay cò m, bà cô thưa đi le chù a hơn đen mức tạ o ra được mộ t tin đon là
do bà bị mộ t ô ng sư phụ tı̀nh. Rot cuộ c chı̉ ngô n ngữ họ c nước nhà và đạ o Phậ t là bị thiệ t. Cho đen mộ t ngà y định mệ nh, khi nen kinh te map mé vực tham đen cho khô ng cò n cơm nguộ i đe chiê n buoi sá ng nữa, chị ngủ dậ y trưa, mặ t phờ phạ c vı̀ suot đê m thao thức bà y mưu tı́nh ke, bước tới cá i bà n viet củ a ô ng, giậ t chiec bú t bi trong tay ô ng đặ t lê n bà n roi nó i với vẻ trang trọ ng: – Anh Đá n, tô i muon bà n với anh mộ t việ c. Từ ngà y mai anh với cô ở nhà lo liệ u, tô i đi buô n đường dà i! Ong ngớ ra, đang nghı̃ xem câ u nó i xanh rờn nà y có hà m ngô n gı̀ khô ng thı̀ chị đã nó i xoi xả : – Anh biet roi đay, từ khi cha sinh mẹ đẻ tới giờ tô i chưa biet kho là gı̀. Lay anh, tô i phả i bỏ sạ p vả i. Bâ y giờ người ta cho mua bá n thoả i má i roi, con Loan mới ra cho mẹ hơn mộ t nă m mà lê n được Đờ-rim. Thang chong nó chang có bang cap gı̀ sat mà xâ y mộ t lú c ba cá i vila cho Tâ y thuê thá ng. Người ta thị trường thı̀ tô i cũ ng thị trường, tô i ké m cạ nh gı̀ ai mà phả i ngoi chet già ô m go mụ c. Ong mừng rơn. Ke ra may từ “ô m go mụ c” đương nhiê n là bieu tượng hai mặ t có an ý, rat khô ng có lợi, nhưng ô ng can quá i gı̀ mà chap ngô n ngữ đà n bà . Cá i cot yeu là chị đi buô n đường dà i, mở ra mộ t sinh lộ cho cả nhà , dù là go mụ c thı̀ ô ng cũ ng phả i thı́ch thú được bao cap đe nghiê n cứu khoa họ c và được xa cá i Đẹ p phı̀ nộ n mà ô ng đã chá n tới tậ n co. Ong nó i với chị: – Cá i nà y thı̀ tù y em. Nhưng... Ong định cả nh bá o may câ u như mọ i ô ng chong khá c van là m trá ch nhiệ m củ a mı̀nh đe gı̀n giữ gia phong trong trường hợp vợ sap đi xa. Nhưng ô ng khô ng nó i nữa, bởi vı̀ ô ng von rụ t rè và từ trước tới nay chưa he nghi ngờ hay nghe được tieng tă m gı̀ ve mặ t tiet hạ nh củ a chị. Ơ đâ y can là m rõ đieu nà y mà chang can trı́ lực củ a mộ t Sê -lech Hô m. Khi mộ t đô i vợ chong khô ng có con cá i mà quan hệ lỏ ng lẻ o tới mức tien ai nay tiê u, chă n ai nay đap thı̀ trong trường hợp người vợ đi “buô n chuyen đường dà i”, cá c thong kê xã hộ i họ c tin cậ y cho biet có đen 91% cá c bà khô ng giữ được an toà n vă n hó a. Chị ra đi đú ng trong hoà n cả nh gia đı̀nh như vậ y, đương nhiê n là đe tı̀m ra loi thoá t cho mı̀nh ve mặ t kinh te và tham mỹ. Sau nà y thực te chứng minh chị thà nh cô ng. Nhà đang tú ng, chị là m ra tien. Là người đẹ p bị bỏ rơi, chị được mộ t hoà ng
tử đen ô m ap, vuot ve. Người đà n ô ng bạ n buô n củ a chị cũ ng là mộ t kẻ thô ng minh tuy ı́t họ c, trẻ hơn chong chị nă m tuoi, anh khô ng biet từ “ă n” có ba mươi hai nghı̃a nhưng rat sà nh ă n và cá i quan trọ ng hơn nhieu là anh tı̀m ra đủ tien đe thỏ a mã n cá i sà nh ă n đó củ a mı̀nh và củ a chị nữa. Hà Nộ i – Đong Đă ng có bao xa, đo hà ng vả i xuong chợ Ninh Hiệ p xong là chị ve nhà với ô ng, với ngô n ngữ họ c, khô ng quê n mua nà o lê , nà o tá o, nà o tượng Phậ t, chuoi hạ t cho anh và bà cô , hà o phó ng khá c thường ve mặ t tà i chı́nh, chị đe lạ i cho hai cô chá u những mó n tien lớn moi tuan, lớn đen mức ô ng khô i phụ c được mó n cà phê có thuoc lá buoi sá ng và thuoc lá có cà phê buoi chieu. So với thời gian bá n á o lô ng Đức đe tiê u pha thı̀ thà nh quả củ a nen kinh te thị trường thậ t tuyệ t vời đoi với gia cả nh ô ng. Cứ sau bả y ngà y, nghı̃a là vừa vặ n mộ t chuyen khứ hoi Hà Nộ i – Đong Đă ng, mộ t kiệ n, là m luậ t nghi binh, đau trı́ với cá c trạ m thue, đo hà ng, lạ i gom tien, bat moi... Đoạ n mem mạ i nhat trong chuoi xı́ch khac nghiệ t đó là mộ t ngà y mộ t đê m cù ng người bạ n buô n ve nghı̉ ngơi vui vẻ ở mộ t khá ch sạ n nhỏ tı̉nh lẻ quanh Hà Nộ i, khi Bac Ninh, khi Hả i Dương, khi Hà Đô ng, có lan ngay ở Gia Lâ m. Hoà n tat chương trı̀nh giả i trı́ vừa đú ng chieu thứ Bả y, chị ve nhà , đặ t lê tá o lê n bà n thờ, đưa tien cho ô ng, ngủ mộ t đê m, sá ng hô m sau gặ p lạ i người bạ n buô n – bạ n tı̀nh ở nơi nà o đó roi lạ i lê n tà u, lạ i mở đau vò ng quay huyen diệ u mê ly khá c. Sự có mặ t hà ng tuan củ a chị đưa lạ i sinh khı́ mới cho că n nhà vang vẻ đang tú ng thieu. Ong nhờ có cà phê mà đay mạ nh được nghiê n cứu ngô n ngữ. Cò n bà cô trở thà nh mộ t trong những người cú ng dường tam bả o hậ u hı̃nh nhat, cũ ng nhờ the bà rửa được cá i tieng oan Thị Kı́nh ngà y nà o. Mọ i người, ke cả tô i nữa, đeu ca ngợi cô ng ơn chị đoi với đạ o Phậ t và ngô n ngữ họ c nước nhà , cũ ng như chac mam rang cá i gia đı̀nh ay đang trở lạ i hạ nh phú c. Nhưng nghı̃ như the là hơi bị nô ng cạ n. Quả là cuộ c song vậ t chat được khởi sac đã là m thay đoi trạ ng thá i tinh than củ a ô ng. Đau tiê n, ô ng nhı̀n nhậ n chị bong có giá trị hơn là ô ng tưởng, té ra chị khô ng chı̉ là mộ t người đà n bà đẹ p, mũ m mı̃m mà cò n đả m đang và tà i ba, có the gong gá nh lê n vai cả mộ t gia đı̀nh qua cơn nguy khon. Chị vui vẻ , lịch sự và có phan yê u chieu ô ng hơn trước rat nhieu. Sự kı́nh trọ ng được lay lạ i cộ ng với sac đẹ p ở người vợ được phụ c hoi tat yeu là phả i ké o theo sự hoi sinh củ a tı̀nh yê u. Cũ ng như chị, trong thời kỳ bă ng giá giữa hai vợ chong, ô ng van tự hỏ i là khi cưới chị, ô ng có yê u chị khô ng. Dạ o đó ô ng khô ng dứt khoá t trả lời có , nhưng bâ y giờ thı̀ ô ng thay quả là có . Với
tâ m trạ ng đó , ô ng thay cá i bé o tot củ a chị là mộ t diem phú c trời ban cho thâ n the gay mò n củ a ô ng, đô i mat lú ng lieng củ a chị là cửa so mộ t tâ m hon nong nhiệ t. Dù chưa mộ t lan đi khá m bá c sı̃, ô ng tự nghı̃ sở dı̃ chị chưa mang bau được với ô ng là do chı́nh ô ng chứ khô ng phả i Trời Phậ t ghen ghé t. Ong mong chị ve nhà hà ng giờ, hà ng ngà y, khô ng phả i vı̀ mó n lê , tá o Trung Quoc hay bọ c tien mà với sự mong mỏ i củ a thang đà n ô ng xa vợ, cá i mà những nhà tâ m lý họ c cao siê u ghi và o sá ch là hộ i chứng nhớ. Sự suy nghı̃ nô ng cạ n củ a chú ng ta, dù quý độ c giả là những người rat thô ng minh, chı́nh là cho nà y: Chú ng ta nhı̀n sự vậ t hơi tı̃nh mà khô ng tı́nh đen sự thay đoi tı̀nh cả m rat lô -gı́ch củ a ô ng. Chú ng ta chı̉ biet ô ng chá n chị như người đời chá n mó n cơm nep ná t chứ chú ng ta khô ng đoá n noi sự thay đoi tham kı́n trong ô ng, mộ t con đực may lâ u ngủ quê n vı̀ hieu lam và bị hieu lam. Ong rạ o rực, ô ng thè m khá t, ô ng từng chá n mó n cơm nep, nhưng đó là khi ô ng no, cò n bâ y giờ ô ng đang đó i, thậ m chı́ đó i rã họ ng cả tuan le. Theo lệ thường, chieu thứ Bả y chị ve. Chị xử sự như mọ i người đà n bà ngoạ i tı̀nh nhưng đoan chı́nh khá c là khô ng bao giờ họ vang mặ t và o chieu hay toi thứ Bả y. Đó là buoi toi thiê ng liê ng củ a những cặ p vợ chong bậ n bịu vı̀ cô ng việ c cơ quan, vı̀ đưa đó n con cá i họ c hà nh và tiep khá ch suot tuan. Những người vợ thı́ch đù a khi ngoi lạ i với nhau thường gọ i ngà y thứ Bả y là ngà y nộ p thue tuan, họ coi trọ ng ngà y đó như người Mỹ coi trọ ng ngà y 15 thá ng Tư là ngà y đó ng so thue nă m vậ y. Tat nhiê n đó chı̉ là mộ t cá ch nó i đe á m chı̉ mộ t đê m đó ng thue ngọ t ngà o. Chieu thứ Bả y đau tiê n, mọ i việ c giữa ô ng và chị đeu suô n sẻ , tuy van tẻ nhạ t như trước đâ y. Tuan le thứ hai, thứ ba cũ ng the. Nhưng... Đen chieu thứ Bả y củ a tuan le thứ tư, chị lạ i ve như lệ thường. Bà cô đã xong cơm nước, ô ng cam bı̀nh nó ng lạ nh san. Toa lé t được bo sung mộ t mieng Camay đau đen. Ve phan mı̀nh, ô ng tam rửa từ chieu, tạ m ngừng việ c viet bà i khai thô ng dâ n trı́ ve ngô n ngữ, ngoi đọ c cuon sá ch tieng Đức, trong đó tá c giả ba hoa ve khả nă ng vô tậ n củ a người đà n ô ng đe củ ng co lò ng tin, nạ p thê m hai coc nhỏ rượu tac kè , ô ng ngoi đợi chị với noi há o hức củ a người chong nghè o nhưng san sà ng và chung thủ y. Ong khô ng he biet là sá ng hô m đó – đâ y là lan đau tiê n – sau khi đo hà ng, gom xong tien ở chợ Ninh Hiệ p, chị và người bạ n buô n mới được đe bạ t là người tı̀nh củ a chị hai ngà y nay, đã nhả y ô tô buý t xuong Gia Lâ m thuê mộ t phò ng ở khá ch sạ n Tră ng Trò n. Tuy là ngà y đau tiê n song với người tı̀nh nhưng chị cũ ng kịp thức giac và o quã ng bon giờ chieu,
tâ n trang lạ i những thứ nhà u ná t, ke cả nụ cười, từ giã anh bạ n buô n roi lê n xı́ch lô ve nhà chı̉ cá ch khá ch sạ n ba câ y so đường chim bay. Ong cả m độ ng vı̀ sự đú ng giờ củ a vợ, mem lò ng dưới những cử chı̉ â u yem từ phı́a người đà n bà mà ô ng van tưởng là khô ng cò n biet â u yem nữa. Chị chă m chú t gộ i đau, tam tá p, mở má y say tó c xè xè , trong khi là m tat cả những việ c ay, đau ó c chị van lâ ng lâ ng những cả m giá c lạ lù ng ở că n phò ng khá ch sạ n, cá i cả m giá c mà khô ng người ă n vụ ng nà o khô ng có . Ong sot ruộ t nam đợi chị trê n giường. Khi đã khô tó c và tham mệ t (chac quý độ c giả đã hieu vı̀ sao chị lạ i tham mệ t), khô ng có cá ch nà o khá c, đú ng hơn, khô ng có cho nà o khá c, chị đà nh bước và o phò ng ngủ với ô ng. Nhưng trong khi giá trị củ a chị đang tă ng vọ t lê n trong mat ô ng thı̀, buon thay, giá củ a ô ng lạ i hạ xuong kinh khủ ng trong mat chị. Chị van khô ng dứt được hı̀nh ả nh người tı̀nh, cá i cung cá ch anh đieu quâ n khien tướng đe thoá t được trạ m thue Đong Bà nh, cá i uy nghi đay vẻ hả o há n củ a anh khi anh đè bẹ p yê u sá ch củ a bọ n cửu vạ n và cơn bã o tá p ngọ t ngà o trong că n phò ng đay đủ tiệ n nghi vừa mới qua trưa nay. Trước mat chị, trê n cá i giường trả i nệ m nhưng cá i nệ m đã quá đá t như người nam trê n đó , nhà ngô n ngữ họ c với bộ tứ chi dà i ngoang mang hı̀nh chữ Y, chữ I thẽ o thượt và lỏ ng lẻ o. Có lan ô ng bả o: “Tat cả giá trị củ a tô i là ở trong đau tô i”. Vı̀ chú ng nam trong đau ô ng nê n chị chưa bao giờ nhı̀n thay chú ng, đem được chú ng, trong khi chị đã tậ n hưởng cá i giá trị trời cho đó ở bap tay, bap châ n người bạ n buô n, những tệ , những USD, những đong trong cá i vı́ da cá sau củ a anh ay. Và cá ch anh trả tien mới tuyệ t là m sao! Anh xò e mớ bạ c mới như người đà n bà quý phá i xò e cá i quạ t, người tà i phá n khá ch sạ n chı̉ việ c tự đem lay đủ so. Chị ue oả i nam xuong cạ nh ô ng và trong khi ô ng quý nh lê n như mộ t con roi trong tay than Dụ c Vọ ng, chị khẽ đặ t tay mı̀nh lê n tay ô ng như đe can ngă n và nó i mộ t câ u cho đen tậ n bâ y giờ van là m đau đau cá c nhà ngô n ngữ họ c: “Toi nay thứ Bả y, em mệ t”. Giá như ô ng là mộ t lò lửa thı̀ gá o nước lạ nh chị vừa dộ i xuong thừa sức là m nó tat ngam. Nhưng ô ng lạ i là mộ t nhà khoa họ c, lửa củ a ô ng là lửa tı̀nh và như quý độ c giả từng trả i đã rõ , cá i thứ lửa đó cà ng dộ i nước cà ng bù ng lê n. Ong vậ t lộ n, van nà i, cá u kı̉nh cho đen lú c mọ i thè m khá t, hà o hứng tat ngam mà van khô ng lay chuyen được tả ng bă ng giá mệ t mỏ i trê n giường. Ong đà nh ngoi dậ y, đen bà n là m việ c hú t thuoc, suy nghı̃ và cau cứu ngô n ngữ họ c, mong có cơ may phanh phui, phá t hiệ n cá i mới trong câ u nó i xanh rờn củ a chị đó . “Toi nay thứ Bả y, em mệ t!”.
Câ u nà y rõ rà ng có mộ t hien ngô n, đó là cô ay mệ t thậ t, cá i mệ t thuộ c ve thực the sinh vậ t. Nhưng hà m ngô n củ a câ u nó i ay là gı̀? Với tư cá ch người chong, lạ i chuyê n ve ngô n ngữ, ô ng phả i tı̀m ra bang được. Theo Descartes, với những khá i niệ m thuan tú y co đien, thı̀ câ u nó i nà y ı́t nhat có ba hà m ngô n. Mộ t, “Cò n chậ u đo vừa thay ra đó , anh giặ t hộ em, anh yê u”. Hai, “Sá ng mai chú ng mı̀nh khô ng nau nướng như ngà y Chủ nhậ t trước mà đi ă n tiệ m”. Ba, có the đâ y là hà m ngô n chı́nh: “Đê m nay anh đừng...”. Ong vò đau. Tư duy củ a nhà khai sá ng Phá p khô ng the choi cã i. Nhưng tạ i sao có the như the cơ chứ? Trả lời câ u hỏ i nà y củ a ô ng là mộ t chuyệ n hiem hó c. Hiem hó c như cá i nú t trong đen thờ than Dớt ở Gordon mà mộ t sam truyen cho biet ai mở được nó sẽ là m vua châ u A. Tı̀m ra hà m ngô n nà y, ô ng sẽ là m chủ được chị, ô ng sẽ trở lạ i ngai và ng đê m nay. Ong cá u giậ n, xin độ c giả cả m thô ng, ai mà khô ng cá u giậ n trong hoà n cả nh é o le như the cơ chứ? Roi, như Alexandre Đạ i Đe – người khô ng thè m mở mà chặ t phă ng cá i nú t ở Gordon bang mộ t nhá t kiem coi khinh than linh – ô ng gam lê n như mộ t gã vũ phu: “Thı̀ cô cũ ng phả i đó ng thue cho tô i chứ!”. Lạ i xin độ c giả lượng thứ, ai mà khô ng vũ phu trong hoà n cả nh é o le như ô ng? Hı̀nh như chı̉ chờ có the, chị gậ p người ngoi dậ y. Và chị xı̉a xó i như cá i vò i nước rửa xe mà chú ng ta van thay trê n vı̉a hè : – Tô i nó i cho anh biet, anh đừng có giở cá i giọ ng ay ra. Vậ y anh khô ng biet những đong những cac mà tô i mang ve cá i nhà nà y là nhờ tron thue à ? Nhà nước cò n chưa thu noi thue tô i, huong gı̀ anh! Tuy giậ n đen điê n người nhưng ô ng hieu ngay rang, trong những ngà y trước mat, có the những nă m trước mat, khi ngô n ngữ họ c chưa trở thà nh mó n ă n củ a quả ng đạ i quan chú ng thı̀ ô ng van chưa the có cá ch nà o là m ra chừng ay so tien như so tien chị van đưa hà ng tuan cho ô ng. Và như mộ t quả tá o xanh lạ i mộ t cá ch mien cưỡng, ô ng cười nhạ t mộ t cá i roi nam xuong bê n chị. “Ong bat can!”, ô ng khịt khịt khinh bı̉, ngụ ý như the. Vı̀ van khô ng có cá ch gı̀ là m ra tien, ô ng đà nh chịu trong cả nh “cá m treo heo đó i” như the trong hai nă m. Chị van ve nhà đeu đặ n hà ng tuan như những người đoan chı́nh khá c. Cả khu pho – tat nhiê n trừ những độ c giả quý men đã đọ c truyệ n nà y – thı̀ van nghı̃ là vợ chong ô ng trà n tre hạ nh phú c. Cho đen mộ t hô m, so phậ n đã mı̉m cười với ô ng. Trong trậ n chung ket Mondial vừa qua, nhờ lâ y sở thı́ch ham mê bó ng đá ở
người tı̀nh, chị đưa bó ng đá lê n giường. Trong khô ng khı́ cực kỳ vui vẻ , chị thá ch ô ng cá độ . Chị hà o phó ng hứa sẽ nộ p thue cho ô ng neu ô ng thang. Ong mừng rơn, bat ngay Braxin trong khi chị sù ng bá i và gửi gam lò ng tin và o những cau thủ Y to con và đẹ p mã . Như ta đã biet, ô ng thang. Chị giữ lời hứa mộ t cá ch nghiê m chı̉nh, nghı̃a là nộ p thue cho ô ng, tuy vậ y chị khô ng lay gı̀ là m thú vị vı̀ đã tró t hứa với người tı̀nh chı̉ là m chuyệ n đó sau khi anh ta chet mà anh ta lạ i trẻ hơn ô ng đen nă m tuoi. Sau ngà y và ng son củ a trậ n chung ket Mondial, ô ng lạ i van chưa là m ra tien và van phả i song trong cả nh “cá m treo heo đó i”. Dù ô ng đã từng buô n lậ u bê n Đức nhưng giờ đâ y, tậ n trong tâ m khả m, ô ng châ n thà nh că m thù những người tron thue. Ong ngó ng chờ Paris. Chac đen nă m 1998, ô ng van chưa già bao nhiê u. Nhưng liệ u chị cò n mê bó ng đá và ham cá độ nữa khô ng? Kim Giang, 1993
LỤC BÌNH Cá i an tượng xô bo nhat đậ p và o mat gã là những tả ng lụ c bı̀nh. Khi cò n ở trê n kia, nghı̃a là giữa cá i thà nh pho có từng dã y quá n nhậ u chen khı́t những hè đường lá t đá lởm chởm với đá m người đay đà , bụ ng phệ , lưng cá nh phả n, bé o tot nhờ thịt mỡ, trá i câ y và bau khô ng khı́ cực kỳ má t mẻ sau những trậ n mưa quá hà o phó ng, gã đã khô ng he nghı̃ đen những tả ng lụ c bı̀nh. Thang Hai Tuộ c đô con, de tı́nh nhưng bú a xua trong mọ i sự đời, đã dat gã từ Sà i Gò n xuong đó . Nó bỏ gã lạ i đó cũ ng de dà ng như khi hứa hẹ n cưu mang gã roi boc hơi giữa thà nh pho nhậ u cù ng với mộ t cô điem. Nó dú i và o tay gã may chụ c ngà n (gã đoá n đó là so tien đá y tú i củ a nó ) nó i: “Cứ xuong đó đi, khô ng sợ. Mà y cam xuong đat mộ t cá i nhá nh khô thı̀ nó cũ ng mọ c ra mộ t câ y ă n trá i lien”. Gã nghı̃ tới mien Vien Tâ y nước Mỹ thời nà o đọ c thay trong sá ch. Gã nhớ lạ i những huyen thoạ i ve mộ t vù ng đat già u có khi cá đong phả i đưa bó n lú a, cò n lú a thı̀ dù ng chạ y má y hơi. Và gã đi đen đó , mien đat hứa củ a gã , mộ t thang có họ c mà that nghiệ p, đang đó i rã họ ng. Gã khô ng he nghı̃ tới những tả ng lụ c bı̀nh. Nhưng chı́nh đá m lụ c bı̀nh đã hạ i gã . Con tà u đò chở khá ch từ Kinh Cù ng rời ben lú c chieu muộ n, chạ y thâ u đê m trê n sô ng Cá i Lớn đã tô ng phả i những tả ng lụ c bı̀nh. Khô ng ai chet. Gã huơ may sả i tay là đụ ng tới bờ. Đê m đó gã ngủ lạ i nhà mộ t nô ng dâ n tot bụ ng cù ng với những hà nh khá ch khô ng may khá c. Cá i đieu nguy hạ i nhat là gã mat het. Mat cá i tú i xá ch trong đó có những đong bạ c cuoi cù ng, bộ quan á o cuoi cù ng, hy vọ ng và cả ý chı́. Đú ng và o mù a mı́a đang thu hoạ ch, gã ở lạ i là m mướn cho bá c Hai và cho cả hà ng xó m củ a bá c Hai nữa. Những đong mı́a câ y chat ngat bê n bờ sô ng; dưới những goc dừa vô chủ . Bá c Hai nó i cá i đá m đat doi mà bâ y giờ những người chủ mı́a dù ng đe chat mı́a câ y chờ xuong ghe trước đâ y là củ a mộ t dò ng họ già u có tậ n mien Đô ng xuong lậ p nghiệ p. Cuộ c chı́n nă m và cuộ c chong Mỹ chà đi, xá t lạ i, cá i gia đı̀nh già u có ay chia
đô i; nửa theo bê n nà y, nửa đi với bê n kia. Ngô i nhà bỏ khô ng, những hà ng sao duy nhat từ những hạ t giong củ a rừng mien Đô ng được trong hơn nửa the kỷ nay van cứ moi ngà y cao vú t lê n thá ch thức với bau trời mà khô ng can bà n tay cá c ô ng chủ đang mả i mê chien trậ n. Chú ng lan á t đá m dừa moc thech bang chieu cao lừng lững đe roi mộ t ngà y thá ng Ba nă m đó , mộ t đạ i độ i cô ng binh vù ng 4 chien thuậ t đưa cưa điệ n tới từng goc câ y phá t quang chong du kı́ch. Bâ y giờ chı̉ cò n may goc dừa vô chủ đó , với cá i má i nhà lan trong cỏ . Đá m người là m mướn đã cho mı́a ra bờ sô ng may ngà y nay mà chiec ghe van chưa tới như đã hẹ n. Hai hô m roi, gã ă n và ngủ trê n đong mı́a, giữa đà n ruoi ban ngà y và đà n muoi ban đê m. Sau bữa cơm toi, bá c Hai lò dò qua cá i cau khı̉ bước tới tay cam mộ t xị đe, đú ng mộ t xị khô ng hơn, đen lai rai với gã . Như là an ủ i cả nh cô đơn củ a gã và đỡ sot ruộ t vı̀ phả i chờ chiec ghe bộ i tı́n. Bá c rù rı̀ hỏ i han gã ve Hà Nộ i, ve cá i là ng trung du Vı̃nh Phú quê gã và vô cù ng ngạ c nhiê n khi nghe gã ke là mieng vườn củ a ô ng nộ i gã đe lạ i cho con chá u chı̉ đủ đat trong được moi bụ i mı́a phò ng khi có người om và do trẻ con. Bá c Hai nó i: “Thiệ t là lạ . Tao trong ba mươi cô ng mı́a mà van khô ng song noi”. Gã nó i may đời nay, từ ô ng bà , cha mẹ gã chı̉ mong có ba sà o ruộ ng mà khô ng là m sao có . Gã nó i thê m với bá c rang ngay cả bọ n Mỹ, bọ n Nhậ t chú ng nó cũ ng kê u là khô ng song noi nữa là . Bá c Hai khoá i gã vı̀ nhậ n xé t đó , tuy gã biet chac, bá c và chı́nh cả gã nữa, cũ ng khô ng hieu sự đời ra là m sao mà đen noi the. Đê m nay chưa thay bá c ra và bong dưng gã thay nhớ ô ng già phú c hậ u tot bụ ng. Tră ng đã lê n, mộ t mặ t tră ng đỏ lò m, trò n trı̃nh nhô lê n khỏ i bức thà nh câ y đen kịt bê n kia sô ng Cá i Lớn, moi lú c moi và ng tươi và ban phá t hà o phó ng á nh sá ng nuộ t nà lê n những đá m dừa nước và những chù m lụ c bı̀nh đang bị nước thủ y trieu don và o cá c vịnh nhỏ . Bâ y giờ thı̀ gã khô ng cò n mong lai rai với bá c Hai vı̀ chac là bá c khô ng ra nữa mà mong mộ t người khá c. Gã nam xuong đá m lá mı́a và đợi. Gã mở mat, ngoi dựng lê n vı̀ có ai cù vô ná ch. – Chè ng ơi, tụ i nó khuâ n het mı́a roi. Bộ ra đâ y nam ngủ sao? Người vừa thọ c lé t gã là Tư Thả nh. Cô quỳ lê n đá m lá mı́a, mặ t quay ve phı́a tră ng, đô i con mat mộ t mı́ ban ngà y mà u nâ u nhưng bâ y giờ và ng rực trê n khuô n mặ t hơi dà i củ a cá c cô gá i mien Nam, hai lọ n tó c sơ sà i thả xuong hai vai, cham vừa đú ng đô i chỏ m vú nhọ n mà gã biet rõ khô ng he
có á o nịt. Gã thay nao lò ng khi tı̀nh cờ phá t hiệ n thay Tư Thả nh khô ng mang nịt vú , bởi vı̀ trê n đường trô i giạ t và gặ p gỡ đủ cá c loạ i người, trá i tim trai trẻ và hon nhiê n củ a gã bị nguộ i lạ nh đi nhieu vı̀ gã chı̉ thay những bộ ngực mang á o nịt. Đieu đó xú c phạ m trı́ tưởng tượng củ a gã , mộ t chà ng trai sinh ra ở đat Vı̃nh Phú , nơi cá c cô gá i van tam truong với trâ u ở ben sô ng Lô . Và hô m đó , giữa đá m ruộ ng ngon ngang những mı́a là mı́a, gã bong thay tim mı̀nh đứng lạ i và đau đớn khi chợt nhı̀n thay mộ t bộ ngực trẻ khô ng có á o nịt. Gã nao lò ng vı̀ chợt gặ p lạ i mộ t thời thơ trẻ nghịch ngợm và thơ ngâ y đã vượt đi xa vời đoi với gã , cả thời gian lan khô ng gian. Giữa mộ t nơi xa lạ , tứ co vô thâ n, cá i cả m giá c quen thuộ c đó đưa lạ i cho gã sự can đả m và hà o hứng. Gã tro het khả nă ng khé o lé o củ a đô i cá nh tay von quen lao độ ng từ nhỏ đỡ Tư Thả nh trong cô ng việ c. Gã là m bang hai người, là m thê m phan củ a Tư. Rot cuộ c là bá c Hai vừa lò ng ve gã , ve Tư Thả nh và tat nhiê n vừa lò ng ve sự quen thâ n với những bực thang tı̀nh cả m khá cậ p rậ p và đot chá y giai đoạ n củ a họ . Mù a mı́a đi qua với nhịp điệ u don dậ p đã buộ c hai người phả i hoi hả thê m vı̀ cả hai chı̉ là những người là m mướn. Mộ t chiec tam bả n với và i người bạ n đang chờ Tư Thả nh, trong khi trước mặ t gã , mộ t tương lai mịt mờ, khô ng định hướng. Giờ đâ y chı̉ cò n đê m tră ng và mộ t nụ cười, khô ng phả i cô gá i gom mı́a với bộ quan á o xoc xech mà mộ t thâ n hı̀nh đang chı́n, gọ n ghẽ trong bộ đo có những cham bô ng nhỏ xı́u mà u thiê n lý. Gã nó i: – Tư ngoi xuong đi. Thả nh ngoi bê n cạ nh gã . Gã chợt nhớ lạ i, mộ t lan nà o đó , khô ng phả i trê n đong mı́a mà là rơm, rơm mem mạ i, ngai ngá i, sực nức mù i trời lan bù n đat, cũ ng mộ t đê m tră ng sá ng, gã ngoi tı́nh chuyệ n tương lai với mộ t cô gá i là ng. Gã khô ng dá m đụ ng và o da thịt, thậ m chı́ quan á o củ a cô ta nhưng gã đã chạ m tới chieu sâ u tham nhat củ a trá i tim cô vı̀ gã biet cô ta yê u mı̀nh, mộ t cô gá i là ng khô ng đeo nịt vú , đơn giả n vı̀ khô ng có tien mua, nghè o kho như nhieu người ở đâ y nghè o kho. Hoi đó gã đã họ c xong nă m thứ nhat khoa Vă n trường Cao đang Sư phạ m, cá ch nhà hơn nă m mươi câ y so. Bo gã nó i: “Mà y lay nó thı̀ tao cat cơm”, nghı̃a là moi tuan gã sẽ khô ng có quyen ve nhà mang lê n trường tú i gạ o, lạ c rang và thường xuyê n chong lạ i những cơn đó i trong cá c giờ lê n lớp. Xem ra hoi đó bo gã có cá i lý củ a người nghè o đang “mú c bụ ng mı̀nh ra nuô i con ă n họ c” đe hò ng thoá t được cả nh nghè o như con chuộ t đó i vù ng vay khỏ i cá i bay định mệ nh. Gã ra trường tot nghiệ p hạ ng trung bı̀nh, mat
cô gá i là ng, khô ng nơi nà o nhậ n gã dù chı̉ với đong lương bè o bọ t. Và gã bỏ nhà đi kiem song, mat cả quê hương. Con chuộ t đó i van chưa thoá t được cá i bay. Đê m qua, khi xị đe chı̉ cò n mộ t nửa, bá c Hai nó i với gã : – Khô ng phả i rượu nó i mà tao đang nó i với mà y. Neu mà y chịu con Tư Thả nh, cưới nó , tao cat dừa nước dựng cho că n nhà , cò n ba cô ng đat dưới doi ô ng Mười, tao cho mà y mượn trong mı́a. Nghı̃ mà y nó i cũ ng đú ng. Người nghè o như con chuộ t trong bay, tao mở cho mà y cá i chot cửa, mà y chịu khô ng? Gã khô ng trả lời, uong cạ n ly đe. Bá c Hai tiep: – Mù a mı́a nà y người ta ă n giá roi, tao tı́nh cũ ng lời chú t đı̉nh nê n mới mạ nh miệ ng với mà y. Chịu đi con! Gã bả o phả i hỏ i Tư Thả nh. Và bâ y giờ gã đang nó i với cô gá i. Thả nh ngoi dựa và o vai gã trong khi gã hà o hứng nó i lạ i lời bá c Hai và cò n tô mà u tı́ chú t và o bức tranh đã dan dà định hı̀nh trong đau gã từ hô m qua đen nay. Gã nhậ n ra bờ vai cô gá i run ray trê n vai mı̀nh, cá i rung độ ng đã bat đau quen thuộ c với gã sau những lan bộ ngực ran rỏ i nhờ những mù a là m mướn và những khá t vọ ng trẻ trung á p và o ngực gã . Gã ket thú c bà i dien vă n: – Bá c Hai nó i khi có tien mı̀nh sẽ mua đat. Roi mı̀nh sẽ có đat Tư à . Tư biet khô ng, ở ngoà i kia cả nhà anh chı̉ song với và i sà o đat. Tư khỏ i đi là m mướn. Roi Tư đẻ cho anh mộ t thang cu, ă n thô i nô i nó xong là anh với Tư be nó ra Bac với nộ i lien! Tư Thả nh quay han người sang phı́a gã . Cô gá i nam chặ t hai vai gã như muon xô gã xuong đong mı́a, đô i mat bướng bı̉nh thoá ng buon bong trở nê n ran rỏ i và kiê n định. – Anh có biet vı̀ sao hô m nay bá c Hai khô ng ra nhậ u với anh khô ng? Bá c đang thú i ruộ t vı̀ ghe chưa tới mà khô ng biet thang chả có tới nữa khô ng hay là chả chờ mı́a củ a bá c thà nh củ i roi mới é p giá . Ba nă m đi là m mướn cho thiê n hạ , Tư rà nh khô ng ai song noi với ba cô ng đat mướn. Vậ y mà anh cò n nó i... Tư Thả nh lac lac hai vai gã roi đứng dậ y. Gã nhı̀n cô . Chưa bao giờ gã thay cô gá i đẹ p như the, vẻ đẹ p ruộ t rà sinh ra từ đat. ***
Chiec ghe đã lửng mộ t bụ ng mı́a ă n ở đâ u đó trê n đường, cuoi cù ng roi cũ ng tới. Trê n ghe có ba người, ngoà i vợ chong chủ ghe cò n mộ t người đà n bà nữa. Bà ta mặ t hoa da phan, khô ng mậ p khô ng om, sung mã n trong bộ muxơlin mà u cam thạ ch. Gã rời đong mı́a đã bat đau hé o như những thanh củ i đưa khá ch và o nhà bá c Hai. Bá c Hai bả o gã : – Ra ruộ ng kê u con Tư vô bep giù m. Bieu nó tı̀m thang Sá u Đò vô đá nh may bá t tiet canh vịt xiê m mời khá ch hé ng! Người đà n bà đi theo vợ chong chủ ghe giả lả : – Ơ, có phả i cô Tư Thả nh mà anh chị Ba em nó i là de thương mộ t câ y trong đá m người là m mướn cho bá c Hai khô ng? Đe em vô bep với co! Gã nhı́u đô i lô ng mà y. Bá c Hai nó i với bà ta: – Nó có de thương nhưng thương khô ng có de. Thô i, đi gọ i tụ i nó lẹ lê n con! Gã ra đong gặ p Tư roi trở lạ i đong mı́a củ a mı̀nh như mộ t người gá c gian man cá n. Mặ t trời lê n phı́a những ngọ n sao củ a nhà ai bê n kia sô ng, những câ y sao cuoi cù ng cò n só t lạ i củ a mộ t thời, cá i vù ng đat hả o hiệ p được khai phá bởi những người dũ ng cả m và hà o hiệ p khô ng ké m. Gã nam lê n đong mı́a, nghe mậ t chả y dưới lưng mı̀nh và trong khô ng gian đang được hâ m nó ng lê n dưới mặ t trời thá ng Bả y. Tieng nhặ ng xanh và bay ong vo ve là m gã buon ngủ nhưng khô ng the nà o ngủ được. Mı̀nh sẽ mướn ba cô ng đat, tức là gan mộ t mau ngoà i Bac, vợ mı̀nh sẽ là người đà n bà đẹ p và net na nhat miệ t nà y, bá c Hai nó i chı̉ và i nă m trú ng mù a là hai vợ chong sẽ mua được đat, khô ng cò n phả i mướn nữa, roi mı̀nh sẽ đưa vợ ve quê nộ i, cô ay nó i nă ng có khó nghe tı́ chú t, lũ trẻ con trong xó m tha ho mà trê u chọ c nhưng cá i gı̀ roi cũ ng quen được. Ư, giá như khô ng gặ p Tư thı̀ mı̀nh có dừng lạ i cá i ben nà y khô ng? Cũ ng chưa chac, có the là mı̀nh sẽ đi là m mướn hoà i hoặ c là mộ t ngà y nà o đó người ta sẽ gọ i mı̀nh đi dạ y họ c. Nhưng mı̀nh sẽ ở lạ i đâ y, chac là the. Mı̀nh sẽ thuyet phụ c cô ay bang được dù cộ t châ n mộ t con ngựa hoang thı̀ đâ u có de dà ng gı̀, mà đâ y lạ i là mộ t con ngựa hoang bướng bı̉nh nữa… Đú ng trưa Tư Thả nh mang cơm ra ben cho gã . Trong cặ p long có thịt vịt khı̀a, nam rơm nau thuô n. Gã khô ng ă n ngay mà cam đũ a nhı̀n Tư. Trước mặ t gã là mộ t cô Tư khá c, lạ nh và buon, như mới om dậ y. – Em bệ nh sao? – Gã hỏ i.
– Khô ng – Cô gá i đá p – Bá c Hai có chuyệ n buon. Ong đang noi sù ng với hai vợ chong vựa mı́a. Họ đò i xuong giá mı́a. Anh bieu có ức khô ng? Bá c Hai đậ p phá , chửi bới tù m lum cả lê n. Với lạ i... Gã von nhạ y cả m và ı́t nhieu trả i đời. Gã biet đang có chuyệ n gı̀ xay ra trong lò ng cô gá i. Mộ t mà n ngă n cá ch vô hı̀nh vô ả nh vừa được dựng lê n quanh Tư Thả nh, người mà hô m qua đâ y cò n quá de hieu, thâ n thiet đoi với gã . Giờ đâ y gã thậ m chı́ khô ng dá m mà cũ ng khô ng muon chạ m nhẹ và o tay cô ta hay nó i với cô ta mộ t lời thâ n á i. – Chuyệ n gı̀ the? – Gã hỏ i mộ t cá ch lạ nh lù ng. – Em lê n Sà i Gò n họ c may, anh Nă m à ! Gã đặ t đô i đũ a xuong, đứng lê n. Thậ m chı́ cô ta cũ ng khô ng ngỏ lời xin ý kien mı̀nh. Mà mı̀nh đã là gı̀ đâ u mà cô ta phả i xin ý kien? Mới hai tuan le là m mướn cù ng nhau... – Đi với ai? – Với chị Sá u, em gá i ô ng chủ ghe đó . Chı̉ tot lam, anh Nă m. Chı̉ bả o em muon đoi đời thı̀ theo chı̉. Em định roi, ở đâ y khô ng song noi, anh Nă m. Gã độ t nhiê n nhớ lạ i chieu hô m dó . Cá i quá n bia cọ p rẻ tien, ban tưởi sá t ná ch chợ Bà Chieu, thang bạ n trời đá nh đã ké o gã tới đó , gã bị lô i đi như người ta lê đô i già y dưới châ n, nem khô ng từ mó n nà o. Gã đã gặ p may cô gá i mien Tâ y “lê n thà nh pho họ c may” tức tưởi bá n mı̀nh, tức tưởi khó c trong khó i thuoc, trong chai rượu, trong lớp bụ i mờ nhạ t củ a Sà i Gò n bı́ an. Gã thay nhó i trong ngực như đang lê n má u, đang ngạ t thở, đang bị nhan đau xuong bã i bù n. Nhưng gã bong phá lê n cười: – Đi họ c may? Ha Ha. Đi họ c may? Cứ đi đi, roi cưng tha ho mà nhờ cậ y lò ng tot củ a chị Sá u! Tư Thả nh nhı̀n gã , quả thực cô ta khô ng chờ đợi nhịp cười tà n khoc ay củ a gã . Đô i mat mà u nâ u và đẹ p đang muon tran tı̀nh, cởi mở bong tat ngam. Khô ng nó i mộ t lời, cô gá i bỏ đi. ***
Bá c Hai nhat định khô ng bá n lô mı́a đã đon cho vợ chong Ba Ngà n. Dẻ o quẹ o và dai như đı̉a đó i, Ba Ngà n đưa cha ô ng ra mà the thot, bả o lı̃nh, bao giá . Gã đeo bá c Hai suot cả ngà y nay, trô ng ô ng già sụ t đen hà ng ký, bộ mặ t von đã teo tó p cà ng gay guộ c hơn, râ u mé p bạ c mộ t hà ng. Gã biet bá c đang bị cứa gan, cat ruộ t. Với cá i giá lã o chủ ghe nà i nı̉, bá c chı̉ cò n nước mac nợ sau vụ mı́a tưởng là “lời chú t đı̉nh” như bá c mơ ước. Bá c giam châ n khi nghe cá i giọ ng có mù i rı̉ đường củ a tay chủ ghe. Gã tưởng bá c sẽ đam và o bộ mặ t mâ m củ a lã o. – Khô ng! Cá i thứ ma lai rú t ruộ t như tụ i mà y, tao khô ng bá n. Ba Ngà n và vợ neo ghe lạ i ben tới sá ng mai đe nà i nı̉. Trong khi đó chị Sá u la cà với cá c cô gá i và Tư Thả nh đe ban phá t lò ng tot củ a chị. Gã khô ng the ngủ được, khô ng phả i vı̀ tră ng quá sá ng mà vı̀ những ý nghı̃ nặ ng như đá trong đau. Bá c Hai đi đứt, cuộ c đời Tư Thả nh đi đứt, giac mộ ng mới nhen nhó m củ a gã cũ ng đi đứt. Trong khi mậ t dưới lưng gã đang khô lạ i trong đong mı́a, bau trời mien Nam van mê nh mô ng và hứa hẹ n trê n đau gã . Tư Thả nh đen và o lú c nửa đê m. Gã vờ lim dim ngủ . – Anh Nă m! Em đâ y! Gã ú ớ, gậ p người ngoi dậ y. Mù i thơm thanh tâ n và cá i nhı̀n đam đuoi củ a cô gá i ké o gã ra khỏ i mớ ý nghı̃ u á m. – Đừng giậ n em, anh Nă m – Cô gá i nó i. – Trời ơi! – Gã tru lê n như mộ t con chó – Bộ cô khô ng hay mụ ta rủ cô lê n thà nh pho họ c may là sao ư? Tô i tưởng cô khô n ngoan hơn the nà y nhieu. Tư Thả nh ô m quà ng vai gã , ngả cá i đau xinh xan mới gộ i và o ngực gã , nó i với giọ ng đau đớn: – Em biet chớ, anh Nă m. Bon đứa bạ n em lê n thà nh pho họ c may cả nă m nay roi, em biet chớ. Em rá ng trụ lạ i đời là m mướn. Nhưng chịu khô ng thau roi, anh Nă m! Gã khô ng đá p lời, má u đang chả y nhanh hơn trong huyet quả n gã . Tư dụ i đau và o ngực gã , má i tó c mem và thơm dı́nh như mậ t khi gã lù a đá m ngó n tay cứng què o như ră ng lược và o. Roi gã cả m thay noi đau củ a cô gá i chuyen dan đen trá i tim gã cù ng những lời thon thức. Vai Tư Thả nh run lê n và gã bat than ô m trọ n trong cá nh tay cò n lạ i củ a mı̀nh mộ t thâ n the, mộ t cuộ c đời như đã chet mà cò n nó ng am.
– Tui với anh mà bı́u nhau thı̀ chet chı̀m sớm, anh Nă m. Gã van khô ng nó i gı̀. Bà n tay gã rời má i tó c xuong vai và gã bat đau ve vuot những cơn nac nghẹ n củ a cô gá i. – Anh Nă m! – Cô gậ p người ngoi lê n đe cởi những chiec khuy á o nhỏ như bô ng chim chim roi cam tay gã lù a và o bộ ngực khô ng can đeo nịt vú – Em cho anh đó . Anh là người đau tiê n em cho đời con gá i củ a em đó . Vı̀ em sợ khô ng cò n được gặ p lạ i anh nữa. Bâ y giờ thı̀ gã hé t lê n: – Khô ng. Đừng đi, Tư! Cô gá i khô ng đá p lạ i. Cô lă n lộ n bê n cạ nh gã và , cuoi cù ng, như mộ t sợi dâ y ké o quá că ng bị đứt, gã bà ng hoà ng cú i xuong cô gá i đang chờ đợi. Tả ng sá ng hô m sau, chiec ghe rời ben mang theo Tư Thả nh. Bá c Hai chờ giá . Nửa thá ng sau, mộ t chiec ghe khá c ghé qua cho biet giá mı́a đã lê n lạ i, nhưng cá nh đong mı́a củ a bá c Hai đã thà nh củ i khô . Đê m ay đong mı́a củ a bá c chá y rụ i. Gã biet ô ng già đã lụ i cụ i đo lê n cả mộ t can dau và gã lặ ng im, đá p mộ t con tà u đò xuô i sô ng Cá i Lớn. Cần Thơ, 1994
CÂY ĐẮNG CAY Gió đưa hoa cải về trời Rau răm ở lại chịu đời đắng cay. (Ca dao) "Tô i cam đoan với anh, khá c, nhat định có khá c” – ô ng Lam vừa đi vừa hoa châ n mú a tay nó i. Ong đi trước, bạ n ô ng là ô ng Giá o đi sau. Hai người đang trê n đường ve nhà ô ng Lam. Hô m đó trời đã và o thu, hơi se lạ nh. Hai người cù ng mặ c sơ mi, á o len ngan tay. Đã đứng tuoi mà trô ng họ cò n nhanh, trá ng kiệ n. Ong Lam đang nó i ve mù a thu quê ô ng. Theo ô ng thı̀ mù a thu ở quê ô ng khá c, rat khá c với mù a thu Hà Nộ i, nơi hai người đã đẻ tong cộ ng bả y đứa con song, con chet. Trước những lời khang định như đinh đó ng cộ t củ a ô ng Lam, ô ng Giá o von xưa nay chưa he đong ý với bạ n đieu gı̀, chı̉ hạ mộ t câ u gọ n lỏ n: “Tô i thay chang khá c cá i đ… gı̀!”. Độ c giả han cả m thay ô ng Giá o ă n nó i thô tụ c, đó là chuyệ n bı̀nh thường giữa hai người. Tuy khô ng đong ý với nhau ve bat cứ đieu gı̀, nhưng họ van thâ n nhau. Sao có chuyệ n lạ vậ y? Trước het vı̀ họ đã là bạ n củ a nhau hà ng chụ c nă m nay khi cả hai đeu ngu ngơ như con nghé con rời quê hương ra Hà Nộ i với tờ giay chứng nhậ n tot nghiệ p pho thô ng 9 nă m in lè m nhè m trê n loạ i giay bả n đen. Và hai bà n tay trang. Họ cù ng là m gia sư (sau nà y ô ng Giá o quen thó i thô lo van gọ i là “gia sú c sư” cho nó đú ng với hiệ n thực tı̀nh cả nh củ a hai cậ u đo Nghệ châ n quê dá m khai sá ng ở thủ đô vă n hien) trong hai gia đı̀nh tư sả n von là cho bạ n bè củ a nhau, vı̀ mê xem vă n cô ng mà lỡ chuyen di cư cuoi cù ng. Khi cả hai bà vợ củ a hai gia đı̀nh nọ đoi cho cho nhau, nghı̃a là bà nà y đi theo ô ng kia và ngược lạ i, thı̀ hai chà ng “gia sú c sư” cũ ng đoi nhà , đoi cả họ c trò cho nhau đe tiep tụ c sự nghiệ p kiem cơm bang nghe khai sá ng tạ i gia đặ ng có the tiep tụ c dù i mà i kinh sử. Roi Đạ i họ c Tong Hợp khó a đau, roi cô ng việ c trong hai cơ quan ở gan nhau, cù ng dưới quyen hai
ô ng thủ trưởng tı́nh net giong nhau như đú c, moi lan gặ p nhau lạ i cù ng nhau tranh cã i ve đe tà i duy nhat là hai ô ng thủ trưởng giong nhau đó . Tuy vậ y, họ chang bao giờ đong ý với nhau, ngay cả trong những chuyệ n giả n đơn như bı̀nh luậ n ve cá i thó i hay ngoi xom lê n ghe là m việ c củ a sep. Bởi vı̀ họ là những người, khô ng phả i thı́ch đù a, mà thı́ch cã i. Họ sinh ra trong mộ t vù ng nang gió , nghè o kho, thiê n nhiê n khac nghiệ t. Mọ i tai á ch từ trời đat đo xuong đau như chien tranh, gió Là o, lụ t lộ i, cơm độ n khoai quanh nă m được chuyen thà nh những cuộ c tranh cã i liê n miê n từ đời nà y sang đời khá c, đương nhiê n van chưa he có lời giả i. Vı̀ gió , vı̀ nang là m má u de sô i lê n, lạ i phả i nó i to đe á t gió , á t nang, đô i khi á t cả tieng bom gam, nê n mộ t lời tỏ tı̀nh thâ n á i giữa họ nghe cũ ng chang khá c gı̀ mộ t cuộ c chửi bới. Ay cũ ng vı̀ cá i tâ m họ thậ t thà , cá i tı́nh họ thang than, sự gay gat trở thà nh cơm bữa, nhieu khi lay mó n trang sức củ a trı́ tuệ là m dịu cơn thè m được ă n no và ă n ngon, những thứ cha anh họ thı̀ thừa thã i ê he, đen phiê n họ , thời the đoi thay, họ chı̉ đọ c thay trong sá ch. Nhưng cã i đay roi quê n ngay đay, chang ai thù dai ai, chang ai đe bụ ng cá i gı̀ vı̀ cò n bậ n cã i nhau cuộ c khá c. Và i né t mô tả sơ sà i đe giả i thı́ch cho quan hệ giữa ô ng Lam và ô ng Giá o, những người thı́ch cã i. Như độ c giả đã có the tưởng tượng, ô ng Giá o vă ng ra câ u nó i khô ng được lịch sự kia là mộ t sai lam, chang khá c gı̀ đo dau và o lửa. Giá như mọ i hô m thı̀ đó là chien thuậ t hữu hiệ u đe gâ y ra mộ t cuộ c tranh cã i cho vui, có the suot ngà y. Nhưng hô m nay ô ng Giá o bậ n. Vợ ô ng là mộ t bà Thá t-chơ gang thé p đã tuyê n bo đê m qua rang, neu hô m nay ô ng khô ng chịu lặ n lộ i tı̀m ra mộ t cho dạ y thê m đe là m tă ng trưởng so tien lương cò m củ a ô ng thı̀ “coi như bep đã giả i tá n” và mời ô ng ra ă n cơm bụ i bang chı́nh tien lương củ a ô ng chứ bà khô ng cưu mang ô ng nữa! Vậ y mà vừa ra khỏ i nhà thı̀ đã gặ p ngay ô ng Lam. Ong hoi, quả thậ t ô ng hoi vı̀ đã lỡ mom nó i ra câ u nó i “có tı́nh khiê u khı́ch” ay, chac mam buoi sá ng đang mat toi và nghı̃ xem trưa nay ă n cơm ở quá n bụ i nà o. Hai người đã ve đen nhà ô ng Lam. – Hô m nay tô i dứt khoá t mời bá c ă n cơm trưa với tô i! – Ong Lam ké o ghe mời khá ch, nó i với vẻ bat khả xé t lạ i củ a mộ t ô ng quan tò a khả kı́nh. Vậ y là khỏ i lo bữa trưa nay, ô ng Giá o nghı̃ bụ ng, tuy van hieu rang lời mời ay, neu có thực cũ ng chı̉ là mộ t “biệ n phá p tı̀nh the”, cá i biệ n phá p mà người ta thường dù ng đe thanh minh cho mộ t hà nh vi khả nghi.
– Bá c thử uong ly trà cú c nà y xem. Cú c vạ n thọ quê ta thứ thiệ t. Mời bá c. Uong đi roi sẽ thay ngay mù a thu quê mı̀nh khá c thu Hà Nộ i the nà o. Ong Giá o uong, bụ ng chı̉ nghı̃ tới buoi chieu vô định gan ke. Nhưng ô ng lạ i buộ t mom: – Tô i thay chang khá c cá i đ... gı̀! Đen the nà y thı̀ phả i cã i thô i. Ong Lam nghı̃ bụ ng. Nhà ô ng Lam ở mé p ho, mộ t trong vô so cá i ho củ a Hà Nộ i đã bị ô ng và bà vợ ngoạ m mat mộ t mieng bang rá c, xı̉ than, “xà ban” và tı́nh can cù noi tieng củ a người xứ Nghệ . Buoi sá ng thậ t đẹ p, thậ t nê n thơ. Giữa thủ đô , bê n bờ ho mà lạ i phả ng phat hơi ao thu củ a Yê n Đo. Từ xa, những ngọ n bạ ch đà n với đá m lá hai mà u – trang bạ c và xanh dương – lậ t đi lậ t lạ i như bă n khoă n trước vẻ đẹ p mâ y trời và pho xá và o thu. Nhưng ô ng Lam thı̀ van khă ng khă ng: – Bá c xem, tô i phả i cã i bá c. Bá c nhı̀n rặ ng bạ ch đà n kia, nó ẻ o lả , điệ u bộ mà lạ i cò n chỏ ng lỏ n nữa. Cứ như nó chờ mù a thu đen đe là m nũ ng với người ta ay. Trô ng kı̀a, như đı̃ chơi giă ng! – Ong Lam ngừng, nhı̀n ô ng Giá o, điệ u bộ như đang sap sửa đó ng mộ t cá i đinh và o đau đoi thủ . Roi thong thả nó i tiep – Vậ y chứ bá c có nhớ câ y lim bê n bờ ao đı̀nh là ng ta khô ng? Cữ thá ng nà y đâ y, lá nó trở và ng, chı̉ hơi và ng thô i nhá , câ y lim cao ngú t trời, có hà ng tră m nă m tuoi mà lá thı̀ nhỏ li ti. Thu đen, nó thả từng chiec mộ t xuong mặ t nước ao là ng. Ai chà chà ! Câ y lim, bá c thay ở đâ u có mộ t câ y lim như the chưa? Chı̉ moi mı̀nh nó đủ là m nê n cả mộ t mù a thu! Chứ đâ u như cá i lũ ... Ong khô ng nó i tiep, chı̉ nhı̀n bạ n bang cặ p mat thương hạ i như ngam hỏ i: “Đã chịu chưa nà o?”. Quả thậ t, những lời củ a ô ng Lam là m ô ng Giá o lung lay. Ong chạ nh nhớ đı̀nh là ng, cá i ao ngau đụ c trong mù a lũ nhưng đã kịp trong veo trở lạ i khi thu tới. Ong nhớ lạ i trong tia chớp cả mộ t trời au thơ rộ ng rã i, thê nh thang, ô ng khô ng he có cả m giá c mı̀nh là mộ t con giá n khi moi sá ng ra đường hò a và o đá m người xe lă m lă m ngà y hô m đó phả i giậ t được mộ t cá i gı̀ đưa ve nhà , khô ng phả i dạ y thê m, khô ng bị mộ t bà nặ c nô đe dọ a giả i tá n bep và tong chong ra đường ă n cơm bụ i. Hoi đó mù a thu quả có khá c thậ t. Nhat là cá i mù a thu đá ng nhớ, khi bo ô ng cù ng với bạ n bè vừa cam mộ t câ y cờ đỏ sao và ng lê n đá m ruộ ng là đã có ngay hà ng tră m người tụ tậ p tới mı́t-tinh. Roi yê u