Nguyên nhân tử vong ở CHILILAB giai đoạn 2008-2010 qua phương pháp phỏng vấn người đại diện

| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Nguyeân nhaân töû vong ôû CHILILAB giai ñoaïn<br /> 2008-2010 qua phöông phaùp phoûng vaán<br /> ngöôøi ñaïi dieän<br /> Buøi Thò Tuù Quyeân (*), Nguyeãn Thò Trang Nhung (*), Phaïm Vieät Cöôøng (*)<br /> <br /> Ñaây laø moät nghieân cöùu caét ngang vôùi muïc tieâu: 1) Xaùc ñònh nguyeân nhaân töû vong ñaëc tröng theo giôùi<br /> tính, nhoùm tuoåi ôû CHILILAB giai ñoaïn 2008-2010; 2) Xaùc ñònh tính ñoàng nhaát veà nguyeân nhaân töû<br /> vong giöõa thoâng tin DSS vaø keát quaû cuûa VA. Caùc nhaø nghieân cöùu ñaõ söû duïng phöông phaùp chaån ñoaùn<br /> nguyeân nhaân töû vong qua phoûng vaán ngöôøi ñaïi dieän (VA) cuûa 896 ñoái töôïng töû vong taïi 7 xaõ/ thò traán<br /> cuûa ñòa baøn Chililab trong khoaûng thôøi gian 2008-2010. Ñieàu tra vieân CHILILAB tieáp caän hoä gia<br /> ñình coù ngöôøi töû vong, phoûng vaán ngöôøi ñaïi dieän caùc thoâng tin veà tröôøng hôïp töû vong döïa treân phieáu<br /> VA. Hai baùc syõ laâm saøng ñaõ döïa treân nhöõng thoâng tin ñöôïc ghi nhaän qua phieáu phoûng vaán ngöôøi ñaïi<br /> dieän ñeå chaån ñoaùn nguyeân nhaân töû vong (NNTV) cuûa ñoái töôïng. Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy NNTV<br /> haøng ñaàu ôû CHILILAB laø caùc beänh khoâng laây nhieãm (NCD) vaø tai naïn giao thoâng. NNTV ôû caùc nhoùm<br /> tuoåi cuõng coù söï khaùc bieät. Nhìn chung nam töû vong nhieàu hôn nöõ vaø NNTV haøng ñaàu ôû nam vaø nöõ<br /> cuõng khaùc nhau. Keát quaû chaån ñoaùn NNTV giöõa hai baùc syõ laâm saøng coù söï ñoàng nhaát töông ñoái cao<br /> ñaëc bieät vôùi töû vong do tai naïn thöông tích (TNTT) vaø ung thö. Ngöôïc laïi giöõa keát quaû chaån ñoaùn töø<br /> nghieân cöùu naøy vaø ghi nhaän NNTV töø DSS laïi coù söï ñoàng nhaát thaáp. Khuyeán nghò: Caàn trieån khai caùc<br /> chöông trình can thieäp veà phoøng choáng caùc beänh NCD, caàn tieán haønh caùc nghieân cöùu veà TNTT nhaèm<br /> xaây döïng ñöôïc caùc chöông trình can thieäp phuø hôïp. Ñöa theâm phaân loaïi NNTV vaøo phieáu DSS vaø caân<br /> nhaéc söû duïng 1 baùc syõ chaån ñoaùn vôùi caùc phieáu töû vong do TNTT vaø ung thö.<br /> Töø khoùa: nguyeân nhaân töû vong, CHILILAB, phoûng vaán ngöôøi ñaïi dieän, kappa, Vieät Nam.<br /> <br /> Cause of death in CHILILAB during 2008-2010<br /> based on verbal autopsy method<br /> Bui Thi Tu Quyen (*), Nguyen Thi Trang Nhung (*), Pham Viet Cuong (*)<br /> <br /> This is a cross-sectional study by interviewing representatives of 896 deaths during 2008-2010 in 7<br /> villages of CHILILAB with the following objectives: 1) To identify the specific cause of death by sex,<br /> age group in CHILILAB during 2008-2010; and 2) To compare results from this study with causes<br /> of death in database of DSS-CHILILAB. Researchers applied the Verbal autopsy (VA) to determine<br /> causes of death in CHILILAB. Two clinicians diagnosed the causes of death based on information of<br /> VA questionnaires. The causes of death were coded by ICD10. Results: the leading causes of death<br /> in CHILILAB were non-communicable diseases (cancer, stroke, etc.) and road traffic injury. The<br /> causes of death in different age groups were different. Mortality of male was higher than that of<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> 11<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> female and the leading causes of death in men and women were also different. Diagnostic consistency<br /> between two clinicians was relatively high, especially with deaths from injury and cancer. However,<br /> differences were found between diagnoses on causes of death from VA compared with those in<br /> database of DSS. Recommendation: It is necessary to implement NCD prevention programs in<br /> CHILILAB and conduct researches on injury in order to develop appropriate injury prevention<br /> programs. More categories about causes of death should be added in DSS questionnaire and<br /> employment of only one doctor to diagnose deaths from injury and cancer should be considered for<br /> the purpose of saving resources.<br /> Keywords: Verbal autopsy, causes of death, CHILILAB, Viet Nam.<br /> <br /> Taùc giaû:<br /> (*)<br /> <br /> - Ths. Buøi Thò Tuù Quyeân - Boä moân Dòch teã - Thoáng keâ tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: btq@hsph.edu.vn<br /> - Ths. Nguyeãn Thò Trang Nhung - Boä moân Dòch teã - Thoáng keâ tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: ntn2@hsph.edu.vn<br /> - Ths. Phaïm Vieät Cöôøng - Boä moân Tin hoïc Y teá Coâng coäng - Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: pvc2@hsph.edu.vn<br /> <br /> 1. Ñaët vaán ñeà vaø muïc tieâu nghieân cöùu<br /> Nguyeân nhaân töû vong (NNTV) laø moät trong<br /> nhöõng chæ soá quan troïng ño löôøng tình traïng söùc<br /> khoeû cuûa moät coäng ñoàng, tuy nhieân vieäc xaùc ñònh<br /> NNTV vaãn coøn gaëp nhieàu khoù khaên do thieáu thoâng<br /> tin vaø thoâng tin ñöôïc ghi nhaän khoâng chính xaùc. Ñeå<br /> khaéc phuïc tình traïng naøy, Toå chöùc Y teá Theá giôùi<br /> (WHO) ñaõ khuyeán caùo caùc nöôùc söû duïng phöông<br /> phaùp Phoûng vaán töû vong thoâng qua ngöôøi ñaïi dieän<br /> (verbal autopsy) ñeå xaùc ñònh NNTV treân coäng ñoàng<br /> ôû nhöõng nôi giaáy chöùng töû khoâng chæ roõ ñöôïc NNTV.<br /> Ñaây laø moät phöông phaùp giaùn tieáp ñeå xaùc ñònh<br /> NNTV ôû coäng ñoàng. Maãu phieáu phoûng vaán VA goàm<br /> caùc caâu hoûi nhaèm thu thaäp caùc trieäu chöùng, daáu hieäu<br /> maø ngöôøi töû vong coù trong laàn oám daãn ñeán töû vong<br /> ñeå töø ñoù caùc baùc syõ laâm saøng coù theå ñöa ra ñöôïc<br /> chaån ñoaùn veà NNTV cho tröôøng hôïp töû vong.<br /> Phöông phaùp VA ñaõ ñöôïc chöùng minh laø coù giaù trò<br /> trong chaån ñoaùn NNTV so vôùi chuaån vaøng (Gold<br /> standard) laø nguyeân nhaân ñöôïc ghi nhaän trong hoà sô<br /> y teá [8] vôùi chæ soá Kappa töø 0,83-0,86 tuøy töøng<br /> NNTV cuï theå. Heä thoáng giaùm saùt daân soá-dòch teã hoïc<br /> (DSS) - (CHILILAB) cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng<br /> 12<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> coäng ñöôïc thieát laäp ôû 7 xaõ/ thò traán cuûa Chí Linh-Haûi<br /> Döông töø naêm 2003 (CHILILAB laø thaønh vieân cuûa<br /> Maïng löôùi caùc cô sôû thöïc ñòa quoác teá INDEPTH). Soá<br /> lieäu thu thaäp thoâng qua heä thoáng bao goàm caùc thoâng<br /> tin veà daân soá, nhaân khaåu hoïc, kinh teá… Döïa treân DSS<br /> ôû Chí Linh - Haûi Döông (CHILILAB); chuùng toâi ñaõ<br /> söû duïng phöông phaùp VA thu thaäp thoâng tin veà<br /> nguyeân nhaân töû vong vôùi caùc muïc tieâu: 1) Xaùc ñònh<br /> NNTV ñaëc tröng theo giôùi tính, nhoùm tuoåi ôû<br /> CHILILAB giai ñoaïn 2008-2010; 2) Xaùc ñònh tính<br /> ñoàng nhaát veà NNTV giöõa thoâng tin DSS vaø keát quaû<br /> cuûa VA.<br /> <br /> 2. Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Nghieân cöùu caét ngang vôùi phöông phaùp thu thaäp<br /> soá lieäu hoài cöùu. Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh taïi<br /> CHILILAB trong ba naêm 2009-2011.<br /> Ñaây laø moät ñieàu tra coäng ñoàng vôùi ñoái töôïng<br /> cung caáp thoâng tin laø thaønh vieân hoä gia ñình coù<br /> ngöôøi töû vong. Phöông phaùp chaån ñoaùn NNTV qua<br /> phoûng vaán ngöôøi ñaïi dieän laø vieäc NCV söû duïng moät<br /> maãu phieáu (phieáu Verbal Autopsy - VA) ñeå phoûng<br /> vaán tröïc tieáp ngöôøi ñaïi dieän hoä gia ñình vôùi caùc caâu<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> hoûi veà trieäu chöùng, daáu hieäu beänh… cuûa ngöôøi töû<br /> vong ngay trong ñôït oám daãn ñeán töû vong. Coù 3 loaïi<br /> phieáu cho 3 nhoùm tuoåi rieâng bieät: 1) Phieáu cho treû<br /> sô sinh (0-27 ngaøy tuoåi); 2) Phieáu cho treû nhoû (28<br /> ngaøy tuoåi ñeán döôùi 12 tuoåi) vaø 3) Phieáu cho vò thaønh<br /> nieân vaø ngöôøi lôùn (≥12 tuoåi). Caùc phieáu VA ñöôïc söû<br /> duïng ñaõ ñöôïc chuaån hoùa cuûa Toå chöùc Y teá Theá Giôùi<br /> (WHO), ñöôïc dòch vaø chænh söûa töø ngöõ, noäi dung cho<br /> phuø hôïp vôùi ñòa phöông thoâng qua thöû nghieäm boä<br /> coâng cuï treân thöïc ñòa. Ñaïi dieän hoä gia ñình traû lôøi<br /> phieáu laø ngöôøi bieát roõ nhaát veà laàn oám daãn ñeán töû<br /> vong cuûa ñoái töôïng. Maãu nghieân cöùu laø toaøn boä caùc<br /> ñoái töôïng töû vong trong ñòa baøn CHILILAB trong<br /> khoaûng thôøi gian 2008-2010. NCV laáy danh saùch<br /> maãu döïa treân neàn soá lieäu DSS cuûa CHILILAB bao<br /> goàm caùc thoâng tin cô baûn veà ñoái töôïng töû vong, ngaøy<br /> thaùng naêm töû vong, maõ hoä gia ñình…Danh saùch maãu<br /> ñöôïc cung caáp cho ñieàu tra vieân cuûa CHILILAB,<br /> ñaây laø nhöõng caùn boä coù chuyeân moân veà Y, thoâng<br /> thaïo ñòa baøn nghieân cöùu vaø coù kyõ naêng tieáp caän,<br /> phoûng vaán coäng ñoàng. Ñieàu tra vieân döïa treân khung<br /> maãu do NCV cung caáp vaø tieáp caän hoä gia ñình coù<br /> ngöôøi töû vong, choïn ngöôøi phoûng vaán ñaïi dieän phuø<br /> hôïp (ngöôøi bieát thoâng tin veà tröôøng hôïp töû vong<br /> /chaêm soùc ngöôøi töû vong trong ñôït oám daãn ñeán TV)<br /> vaø xaùc ñònh phieáu VA (moät trong 3 phieáu) döïa treân<br /> tuoåi cuûa ngöôøi TV ñeå phoûng vaán ngöôøi ñaïi dieän veà<br /> caùc trieäu chöùng, daáu hieäu cuûa ngöôøi töû vong trong<br /> laàn oám daãn ñeán töû vong.Thoâng tin töû vong töø giaáy<br /> chöùng töø, giaáy tôø ra vieän cuõng ñöôïc chuùng toâi ghi<br /> nhaän (neáu coù), tuy nhieân haàu heát gia ñình ngöôøi töû<br /> vong khoâng coøn giöõ/ khoâng coù caùc giaáy tôø naøy. Chæ<br /> moät soá löôïng raát ít gia ñình cung caáp ñöôïc giaáy tôø<br /> ghi nhaän NNTV (18 tröôøng hôïp) nhöng nguyeân<br /> nhaân ghi nhaän laïi laø "Suy kieät", "OÁm naëng". Vì vaäy<br /> chuùng toâi ñaõ laáy thoâng tin töø VA ñeå xaùc ñònh NNTV<br /> cuûa taát caû caùc tröôøng hôïp töû vong ñöôïc nghieân cöùu.<br /> Caùc phieáu VA thu veà ñöôïc 02 baùc syõ laâm saøng<br /> (01 BS thuoäc khoa Noäi tieâu hoùa, 01 BS thuoäc khoa<br /> Noäi hoâ haáp), coù kinh nghieäm (thôøi gian laøm laâm saøng<br /> ñeàu treân 5 naêm) cuûa beänh vieän Baïch Mai ñoïc vaø ñöa<br /> ra chaån ñoaùn NNTV ñoäc laäp. Nhö vaäy moãi phieáu VA<br /> ñöôïc ñoïc vaø chaån ñoaùn 02 laàn rieâng reõ. Keát quaû do<br /> hai BS ñöa ra ñöôïc NCV ñoái chieáu, khi coù söï khoâng<br /> thoáng nhaát giöõa hai BS chuùng toâi ñaõ toå chöùc buoåi<br /> thaûo luaän vôùi söï coù maët cuûa hai BS ñaõ ñöôïc môøi chaån<br /> ñoaùn NNTV vaø NCV ñeå cuøng xem laïi caùc trieäu<br /> chöùng/ daáu hieäu ñöôïc ghi nhaän treân phieáu VA vaø ñöa<br /> ra NNTV cuoái cuøng. Keát luaän cuoái cuøng veà NNTV<br /> laø keát luaän ñöôïc thoáng nhaát trong nhoùm.<br /> <br /> Sau khi ñaõ coù keát quaû chaån ñoaùn NNTV cuûa caùc<br /> BS laâm saøng, nhoùm NC ñaõ söû duïng ICD10 cuûa<br /> WHO [8] ñeå maõ hoaù NNTV. Soá lieäu maõ hoùa naøy<br /> ñöôïc chia seû vôùi heä thoáng döõ lieäu cuûa maïng löôùi<br /> INDEPTH maø CHILILAB laø moät thaønh vieân. Thoâng<br /> tin veà NNTV (sau maõ hoùa) ñöôïc keát noái vôùi moät soá<br /> thoâng tin thích hôïp trong DSS (giôùi tính, kinh teá,<br /> tuoåi…) vaø xuaát sang chöông trình STATA 10.0 ñeå<br /> phaân tích theo muïc tieâu nghieân cöùu. Ñeå thuaän tieän<br /> cho ngöôøi ñoïc, trong baøi baùo naøy chuùng toâi söû duïng<br /> teân beänh/ nguyeân nhaân töû vong thay maõ ICD10.<br /> <br /> 3. Keát quaû nghieân cöùu<br /> Trong khoaûng thôøi gian 2008-2010 ñaõ coù 902<br /> ñoái töôïng ôû 7 xaõ/ thò traán thuoäc CHILILAB ñöôïc ghi<br /> nhaän töû vong, trong ñoù coù 896 (99,3%) tröôøng hôïp<br /> ñaõ ñöôïc NC tieáp caän qua vieäc phoûng vaán ngöôøi ñaïi<br /> dieän ñeå xaùc ñònh NNTV, nhöõng tröôøng hôïp coøn laïi<br /> khoâng tieáp caän ñöôïc do ÑTV khoâng tìm ñöôïc ngöôøi<br /> traû lôøi phoûng vaán phuø hôïp. Trong baøi baùo naøy chuùng<br /> toâi chæ phaân tích caùc ñoái töôïng hoaøn thaønh phieáu<br /> VA: soá ñoái töôïng TV trong caùc naêm 2008, 2009,<br /> 2010 laàn löôït laø 309; 287 vaø 300.<br /> 3.1. Ñaëc ñieåm chung cuûa ñoái töôïng TV<br /> Tyû leä nam giôùi trong 896 ngöôøi töû vong laø<br /> 58,6%, nöõ giôùi laø 41,4%. Tuoåi töû vong trung bình laø<br /> 64,1 (nam laø 57,7; nöõ laø 73,2 tuoåi), coù 50% caùc ñoái<br /> töôïng töû vong tröôùc tuoåi 71 vaø 50% laø töø 71 tuoåi trôû<br /> leân. Nhìn chung nôi töû vong cuûa caùc ñoái töôïng NC<br /> chuû yeáu laø ôû nhaø, ñaëc bieät laø vôùi nhoùm beänh maïn<br /> tính (beänh tim maïch maïn tính, tai bieán maïch maùu<br /> naõo, ung thö….); vôùi nhoùm nguyeân nhaân TNTT thì<br /> tyû leä töû vong ôû beänh vieän hoaëc hieän tröôøng tai naïn<br /> laïi cao hôn. Vôùi treû töû vong do sô sinh non thaùng thì<br /> chuû yeáu laø töû vong ôû beänh vieän (78,6%). Caùc keát<br /> quaû trình baøy trong baøi baùo döïa treân phaân tích VA.<br /> 3.2. Nguyeân nhaân töû vong theo naêm<br /> NNTV haøng ñaàu ôû CHILILAB laø TBMMN<br /> chieám ñeán 24,6%, tieáp theo laø ung thö 23%, tai naïn<br /> giao thoâng (TNGT) chieám 8%. Coù theå thaáy trong 10<br /> NN TV haøng ñaàu ôû CHILILAB thì chuû yeáu laø do caùc<br /> beänh khoâng laây nhieãm vaø chaán thöông (Baûng 1).<br /> Nhìn chung xu höôùng NNTV cuûa 3 naêm laø khoâng<br /> thay ñoåi.<br /> 3.3.Nguyeân nhaân töû vong ñaëc tröng cho<br /> nhoùm tuoåi<br /> 3.3.1.Nguyeân nhaân töû vong ôû treû em döôùi 15 tuoåi<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> 13<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Baûng 1. Phaân boá NNTV giai ñoaïn 2008-2010 theo giôùi tính*<br /> <br /> chuû ñònh cuõng coù tyû suaát cao nhaát<br /> trong nhoùm tuoåi 5-9 (16,8/100.000<br /> treû-naêm); tieáp ñeán laø caùc nguyeân<br /> nhaân khaùc nhö ung thö, beänh<br /> thaän/tieát nieäu. Tyû suaát TV chung ôû<br /> nhoùm tuoåi 10-14 laø 39/100.000<br /> treû-naêm vaø hoaøn toaøn do TNTT,<br /> tyû suaát TV do CT khoâng chuû ñònh<br /> laø 31,2/100.000 treû-naêm coøn laïi laø<br /> CT coù chuû ñònh (7,8/100.000 treûnaêm).<br /> 3.3.2.Nguyeân nhaân töû vong ôû<br /> nhoùm 15 - 34 tuoåi<br /> <br /> * Thöù töï xeáp haïng nguyeân nhaân döïa treân möùc ñoä phoå bieán cuûa NNTV tính chung 3 naêm.<br /> <br /> Baûng 2. Tyû suaát töû vong ôû nam giôùi giai ñoaïn 2008-2010 taïi CHILILAB<br /> ñaëc tröng theo nguyeân nhaân, nhoùm tuoåi (/100.000 ngöôøi-naêm)<br /> <br /> Hai nhoùm tuoåi 15-24 vaø 25-34<br /> TV do TNGT coù tyû suaát cao nhaát<br /> vôùi caùc tyû suaát laàn löôït laø 72,8 vaø<br /> 54,9 /100.000 ngöôøi-naêm. ÔÛ nhoùm<br /> tuoåi 15-24, haàu heát caùc tröôøng hôïp<br /> TV ñeàu do chaán thöông, tyû suaát<br /> TV chung cuûa nhoùm tuoåi naøy laø<br /> 128,4/100.000 ngöôøi-naêm, trong<br /> ñoù TV do TNTT ñaõ laø<br /> 111,3/100.000 ngöôøi-naêm, CT<br /> khoâng chuû ñònh (tröø TNGT) laø<br /> 25,7/100.000 ngöôøi-naêm vaø do<br /> CT coù chuû ñònh laø 12,8/100.000<br /> ngöôøi-naêm.<br /> ÔÛ nhoùm tuoåi 25-34, nguyeân<br /> nhaân TV noåi baät sau TNGT laø do<br /> HIV/AIDS (46,4/100.000 ngöôøinaêm); tieáp ñoù laø CT khoâng chuû<br /> ñònh (38,0/100.000 ngöôøi-naêm)<br /> vaø ung thö (29,5/100.000 ngöôøinaêm). CT coù chuû ñònh cuõng coù tyû<br /> suaát laø 16,5/100.000 ngöôøi-naêm.<br /> 3.3.3.Nguyeân nhaân töû vong ôû<br /> nhoùm tuoåi trung nieân vaø ngöôøi cao<br /> tuoåi (≥ 35 tuoåi).<br /> <br /> * Thöù töï NNTV ñöôïc saép xeáp theo möùc ñoä phoå bieán tính chung cho moïi<br /> löùa tuoåi cuûa nam giôùi<br /> <br /> ÔÛ nhoùm döôùi 1 tuoåi, chuû yeáu TV laø do sô sinh<br /> non thaùng vôùi tyû suaát laø 510,6/100.000 treû-naêm.<br /> Nhoùm tuoåi 1-4, tyû suaát TV cao nhaát laø chaán thöông<br /> (CT) khoâng chuû ñònh (ngaõ, ñuoái nöôùc…) vôùi<br /> 29,1/100.000 treû-naêm; tyû suaát TV chung trong nhoùm<br /> tuoåi naøy laø 87,3/100.000 treû-naêm. TV do CT khoâng<br /> 14<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> Nhoùm tuoåi 35-44 coù tyû suaát töû<br /> vong chung laø 216,3/100.000<br /> ngöôøi-naêm; töû vong do TNGT vaø<br /> ung thö laø hai nhoùm nguyeân nhaân<br /> haøng ñaàu. Tieáp theo laø TV do<br /> TBMMN (35,3/100.000 ngöôøi-naêm). Tyû suaát töû<br /> vong do CT khoâng chuû ñònh trong nhoùm tuoåi naøy laø<br /> 26,5/100.000 ngöôøi-naêm (Baûng 4).<br /> Vôùi nhoùm tuoåi 45-54, NNTV ñöùng haøng ñaàu laø<br /> ung thö (140,4/100.000 ngöôøi-naêm); tieáp theo laø<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Baûng 3. Tyû suaát töû vong ôû nöõ giôùi giai ñoaïn 2008-2010 taïi CHILILAB<br /> ñaëc tröng theo nguyeân nhaân, nhoùm tuoåi (/100,000 ngöôøi-naêm)<br /> <br /> 3.4.Nguyeân nhaân töû vong ñaëc<br /> tröng theo giôùi (Baûng 3)<br /> 3.4.1.Nguyeân nhaân töû vong ôû<br /> nam<br /> Tyû suaát töû vong ôû nam giôùi laø<br /> 673,8/100.000 ngöôøi-naêm. NNTV<br /> haøng ñaàu ôû nam giôùi chung laø ung<br /> thö (170,7/100.000 ngöôøi-naêm),<br /> TBMMN ñöùng thöù hai vôùi tyû suaát<br /> töû vong laø 138,6/100.000 ngöôøinaêm, ñöùng thöù ba laø TNGT<br /> (73,2/100.000 ngöôøi-naêm) vaø thöù<br /> tö laø CT khoâng chuû ñònh<br /> (46,2/100.000 ngöôøi-naêm).<br /> 3.4.2.Nguyeân nhaân töû vong ôû<br /> nöõ<br /> <br /> * Thöù töï NNTV ñöôïc saép xeáp theo möùc ñoä phoå bieán tính chung cho moïi löùa tuoåi cuûa nöõ giôùi<br /> <br /> Baûng 4. Tyû suaát TV chung giai ñoaïn 2008-2010 taïi CHILILAB ñaëc<br /> tröng theo nguyeân nhaân, nhoùm tuoåi (/100,000 ngöôøi-naêm)<br /> <br /> Nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây töû<br /> vong ôû nöõ giôùi laø TBMMN<br /> (133,9/100.000 ngöôøi-naêm); thöù<br /> hai laø ung thö (87,2/100.000<br /> ngöôøi-naêm), tieáp theo laø giaø yeáu<br /> vaø beänh ñöôøng hoâ haáp döôùi<br /> (28,7/100.000 ngöôøi-naêm). Tyû<br /> suaát TV chung cuûa nöõ laø<br /> 443,4/100.000 ngöôøi-naêm.<br /> 3.4.3.Söï khaùc bieät giöõa NNTV<br /> ôû nam vaø nöõ<br /> <br /> * Thöù töï NNTV ñöôïc saép xeáp theo möùc ñoä phoå bieán tính chung cho moïi<br /> löùa tuoåi vaø giôùi tính<br /> <br /> Coù theå thaáy NNTV ôû nam vaø<br /> nöõ laø khaùc nhau, trong 5 NNTV<br /> haøng ñaàu ôû nam giôùi coù tôùi hai<br /> nguyeân nhaân laø do TNTT ñoù laø<br /> TNGT vaø CT khoâng chuû ñònh trong<br /> khi ñoù 5 nguyeân nhaân töû vong haøng<br /> ñaàu ôû nöõ laø caùc beänh NCD. Trong<br /> töøng nhoùm tuoåi NNTV ôû nam vaø<br /> nöõ cuõng khaùc nhau.<br /> 3.5.Tính ñoàng nhaát trong chaån<br /> ñoaùn NNTV giöõa hai baùc syõ laâm saøng<br /> <br /> TBMMN (59,1/100.000 ngöôøi-naêm) vaø TNGT<br /> (44,3/100.000 ngöôøi-naêm). Tyû suaát töû vong cao nhaát<br /> ôû nhoùm tuoåi 55-64 cuõng laø ung thö (354,3/100.000<br /> ngöôøi-naêm), tyû suaát töû vong do TBMMN laø<br /> 206,7/100.000 ngöôøi-naêm, TNGT (81,2/100.000<br /> ngöôøi-naêm). Vôùi löùa tuoåi töø 65 trôû leân, TBMMN laø<br /> NNTV haøng ñaàu (1216/100.000 ngöôøi-naêm), ñöùng<br /> thöù 2 laø ung thö (726,6/100.000 ngöôøi-naêm), tieáp<br /> theo laø giaø yeáu (667,3/100.000 ngöôøi-naêm) vaø beänh<br /> ñöôøng hoâ haáp döôùi (326,2/100.000 ngöôøi-naêm).<br /> <br /> Chæ soá Kappa giöõa hai baùc syõ chaån ñoaùn NNTV<br /> töông ñoái cao vôùi Kappa=0,87 (95%CI: 0,81-0,93),<br /> ñaëc bieät vôùi caùc nguyeân nhaân do TNTT vaø ung thö<br /> gaàn nhö coù söï ñoàng nhaát hoaøn toaøn. Vôùi caùc tröôøng<br /> hôïp töû vong coøn laïi, möùc ñoä ñoàng nhaát giöõa hai baùc<br /> syõ phuï thuoäc vaøo thoâng tin ñöôïc ghi nhaän treân phieáu<br /> VA, thoâng tin ghi treân phieáu caøng chi tieát ôû phaàn caâu<br /> hoûi môû veà moâ taû trieäu chöùng, daáu hieäu, dieãn bieán cuûa<br /> laàn oám…thì chaån ñoaùn giöõa hai baùc syõ caøng coù söï<br /> ñoàng nhaát cao.<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> 15<br /> <br />