intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nhận diện một số biểu hiện lệch chuẩn giá trị trong đời sống xã hội Việt Nam hiện nay

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

11
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Nhận diện một số biểu hiện lệch chuẩn giá trị trong đời sống xã hội Việt Nam hiện nay trình bày các nội dung chính sau: Gia tăng hiện tượng nói dối, thiếu trung thực; Gia tăng thói vụ lợi, mưu cầu lợi ích cá nhân; Gia tăng tệ sùng bái vật chất, quay lưng lại các giá trị truyền thống của dân tộc.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nhận diện một số biểu hiện lệch chuẩn giá trị trong đời sống xã hội Việt Nam hiện nay

  1. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2274-2548-3 NHẬN DIỆN MỘT SỐ BIỂU HIỆN LỆCH CHUẨN GIÁ TRỊ TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI VIỆT NAM HIỆN NAY Nguyễn Thị Hoàn Bộ môn Nguyên lý cơ bản CN Mác - Lênin, Khoa Lý luận Chính trị Trường Đại học Thủy lợi, email: nguyenthihoan@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG nhiều ứng xử các quan hệ xã hội. Thoạt đầu thói giả dối chỉ là một kiểu ứng xử đánh lừa Chuẩn giá trị được hiểu là những giá trị người khác nhưng dần dần trở thành một thói đóng vai trò mẫu mực chung cho nhiều người, chiếm vị trí then chốt, trong đó quen ngấm sâu vào tận bản chất sẽ xói mòn “chuẩn” là yêu cầu hướng tới của một xã hội nhân cách người. Con người khi đã quen với phát triển hài hòa, tốt đẹp các mối quan hệ sự giả dối thì coi nó như một điều bình giữa con người với con người, con người với thường. Họ sẽ ứng xử phi nhân tính một cách xã hội và con người với thiên nhiên theo mục hết sức tự nhiên, làm điều ác mà không tiêu: “Chân”, “Thiện”, “Mỹ”. Trong những nghĩ mình làm điều ác. Điều này rất nguy hiểm. năm qua, sự phát triển của đất nước ta trên Đặc biệt khi sức mạnh điều tiết của dư luận mọi mặt của đời sống xã hội đã dẫn tới xã hội yếu, sự giả dối càng có những cơ hội những biến đổi tích cực trong nhiều quan nảy sinh và len lỏi vào tất cả các mối quan hệ niệm về giá trị thể hiện qua hành vi, lối sống, ứng xử giữa con người với con người. Đây ứng xử xã hội…Tuy nhiên hiện nay cũng chính là cơ hội cho cái xấu xuất hiện và trong xuất hiện không ít những biểu biện lệch nhiều trường hợp lấn án cái đúng, cái thiện. chuẩn giá trị trong đời sống xã hội. Những Ngày nay, sự giả dối, cái xấu khi có phương biểu hiện này đang có xu hướng gia tăng gây tiện trợ giúp nó dễ dàng biến những hành vi nên những lo lắng, bức xúc trong xã hội và ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước. xấu của con người thành một thói quen cố Việc nhận diện những biểu hiện của sự lệch hữu. Căn bệnh vô cảm cũng từ đây mà xuất chuẩn giá trị có ý nghĩa quan trọng để từ đó hiện. Hệ quả của việc gia tăng của sự giả dối xác định những biện pháp ngăn ngừa, hạn thiếu trung thực này không chỉ với cá nhân, chế sự phát triển của nó trong xã hội. một vài mối quan hệ mà nó còn tạo ra ảnh hưởng xấu làm nản lòng sự tử tế, trung thực. 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Cái xấu, cái bất minh trắng trợn được bao Bài viết chủ yếu dựa trên cơ sở phương bọc dẫn tới điều ác đôi khi được thực hiện dễ pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, dàng, những ứng xử phi nhân tính được diễn chủ nghĩa duy vật lịch sử, ngoài ra còn sử ra một cách khá tự nhiên. Sự giả dối, thiếu dụng thêm phương pháp so sánh, đối chiếu. trung thực gia tăng báo động trong những năm trở lại đây len lỏi khắp các giai tầng, độ 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU tuổi, ngành nghề… nếu không có cơ chế, chế 3.1. Gia tăng hiện tượng nói dối, thiếu tài kìm hãm sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trung thực trọng đến sự phát triển của xã hội và lòng tin Hiện nay sự giả dối xuất hiện phổ biến tới của bạn bè quốc tế về hình ảnh con người mức trở thành bình thường, hiển nhiên trong Việt Nam. 270
  2. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 3.2. Gia tăng thói vụ lợi, mưu cầu lợi ích bên ngoài trong xu hướng hội nhập đã làm cá nhân xuất hiện một bộ phận không nhỏ khuynh Hiện nay trước ảnh hưởng tiêu cực của nền hướng tôn sùng vật chất, quay lưng lại các kinh tế thị trường và các nhân tố khác đã giá trị truyền thống của dân tộc. Trong đó, lối khiến cho thói vụ lợi và mưu cầu lợi ích cá sống giàu có, chức tước danh vọng, bằng cấp, nhân tăng lên trong xã hội Việt Nam. Lối nổi tiếng… được không ít người ngưỡng mộ sống thực dụng, vị kỷ đang dẫn đến thái độ và coi đó là lý tưởng hướng tới và đạt tới bàng quan, thờ ơ với công việc của cộng bằng mọi cách. Trái lại, những phẩm chất tốt đồng và với những người xung quanh. Trong đẹp bị biến thành lời sáo ngữ vô hồn. Sự lên thực tế hàng ngày ở nước ta hiện nay đang ngôi quá mức của các giá trị vật chất khiến xuất hiện khuynh hướng "thương mại hóa" cho nhiều người sẵn sàng trà đạp lên để trên nhiều lĩnh vực, thậm chí cả lĩnh vực chiếm lĩnh nó, thậm chí cấu kết thành “lợi ích “làm người” và “dạy người” vốn trước kia nhóm” để khai thác cạn kiệt tài sản quốc gia, hầu như không có. Điều này khiến cho môi của cải của nhân dân. Tệ sùng bái nước trường sư phạm xuống cấp, đạo lý thầy trò ngoài, coi thường những giá trị văn hóa dân suy thoái. tộc, chạy theo lối sống thực dụng, cá nhân vị Hiện nay do những nguyên nhân khác kỷ... đang gây hại đến thuần phong mỹ tục nhau làm cho thói vụ lợi, mưu cầu lợi ích cá của dân tộc. Nhiều ý kiến cho rằng chưa có nhân không chính đáng có xu hướng gia tăng. bao giờ trong xã hội đồng tiền lại có sức Biểu hiện rõ nhất trong xã hội hiện nay là mạnh vạn năng tới vậy, đồng tiền có thể đổi thái độ của một số bộ phận cá nhân coi lợi trắng thay đen các mối quan hệ, len lỏi khắp ích của mình là trên hết và duy nhất, lợi ích các ngành, các lĩnh vực, các tầng lớp xã hội. tập thể sẽ bị lấn át, thậm chí bị phế bỏ, từ đó Tệ sùng bái vật chất vô tình đã dẫn dắt một mà tham nhũng, lãng phí ngày càng có cơ hội bộ phận thế hệ trẻ hướng theo và coi đó là giá gia tăng. Tâm lý “nóng ruột kiếm tiền, cắm trị đáng sống. Trong khi đó những giá trị đầu hưởng thụ”, không chỉ trong cách làm truyền thống của dân tộc cũng bị xem nhẹ nhanh ăn nhanh mà cả trong ứng xử các quan khó phát triển trong bối cảnh mới. Họ sẵn hệ xã hội cũng như vậy. Việc đặt lợi ích lên sàng quay lưng lại những giá trị nhân văn của cao khiến cho họ sẵn sàng bất chấp công cụ, truyền thống, nét đẹp văn hóa của ông cha. phương tiện, hành vi trong nhiều mối quan hệ Trước những ảnh hưởng của lối sống nhanh, như bạn bè, anh em, họ hàng, đồng nghiệp... chạy theo những giá trị vật chất chớp nhoáng Sự gia tăng thói vụ lợi, mưu cầu lợi ích cá nhân nếu không được định hướng kịp thời sẽ khiến cho không ít người, trong đó có nhiều gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng và làm gia người trẻ dần mất đi cảm hứng cội nguồn, tăng nhiều hơn những căn bệnh trong xã hội dân tộc. Họ coi đó là trào lưu, là văn minh như: Tham nhũng, cửa quyền, hách dịch… thời thượng còn việc trở lại những giá trị dân làm cho cái xấu có cơ hội lấn át cái tốt đẹp. tộc là một bước thụt lùi, lạc hậu. Có nhiều ý kiến gọi đây là một cách thể hiện “thái độ với 3.3. Gia tăng tệ sùng bái vật chất, quay lịch sử” đầy cực đoan. Thái độ này xuất hiện lưng lại các giá trị truyền thống của ngay cả những người có tri thức, được nuôi dân tộc dưỡng chính dòng sữa dân tộc song khi được Sau hơn 30 năm Đổi mới đất nước, nhìn “bén rễ” trong mảnh đất mới ra sức kêu gọi, chung đời sống xã hội Việt Nam đã có nhiều cổ xúy theo lối sống bên ngoài đồng thời bước chuyển đáng kể, đời sống vật chất và cũng sức bôi nhọ, chống đối, quay lưng lại tinh thần ngày một nâng cao hơn. Tuy nhiên các giá trị truyền thống của dân tộc. Sự ra đời do tác động của những mặt trái của cơ chế thị của cái mới luôn bao hàm trong nó sự kế trường, lối sống công nghiệp và các nhân tố thừa. Nghĩa là cái mới ra đời không xóa bỏ 271
  3. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2274-2548-3 hoàn toàn cái cũ, kế thừa chọn lọc những cái kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay. Các thang bậc giá trị có nguy cơ bị đảo lộn. Cuộc cũ tích cực, giá trị và cải tạo chúng trong điều kiện mới. Do đó trong sự phát triển của đời đấu tranh giữa cái tiến bộ và lạc hậu, giữa lối sống xã hội hiện đại ngày nay nếu chúng ta sống trung thực, lành mạnh, có lý tưởng với chạy theo các giá trị tân tiến nhưng lại lãnglối sống xa đọa, thực dụng, giữa cái thiện và quên giá trị truyền thống, quay lưng lại các cái ác đang không ngừng diễn ra với tốc độ giá trị dân tộc thì cũng là một sai lầm. ngày càng gia tăng. Những biểu hiện tiêu cực này trong đạo đức xã hội hiện tại không chỉ 3.4. Tâm lý háo danh, bệnh thành tích gây nên những lo lắng cho mỗi cá nhân mà Tâm lý háo danh, bệnh thành tích không còn là sự báo động tới toàn xã hội nếu như phải bây giờ mới xuất hiện trong một bộ phận chúng không được định hướng và giải quyết người Việt, trong tác phẩm “Việt Nam văn kịp thời sẽ gây ra những hậu quả nghiêm hóa sử cương”, học giả Đào Duy Anh đã đưa trọng tới sự phát triển con người Việt Nam và ra nhận xét: “Phần nhiều người ta có tính dân tộc Việt Nam. ham học, song thích văn chương phù hoa hơn thực học, thích thành tích sáo và hình thức 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO hơn là tư tưởng hoạt động”1 [Tr25], hay một [1] Đào Duy Anh. 1998. Việt Nam văn hoá sử số học giả thời Pháp cũng có chung nhận xét cương, NXB Tổng hợp Đồng Tháp, về người Việt có tính “thích ăn xổi”, thích Đồng Tháp. những gì hào nhoáng và hình thức, thích hư [2] Đảng Cộng Sản Việt Nam. 2011. Văn kiện danh thành tích… Tuy nhiên hiện nay biểu Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, NXB. hiện của tâm lý này khá đa dạng như thích Chính trị Quốc gia. được đề cao hơn là góp ý, chạy đua khen [3] Đảng cộng sản Việt Nam. 2016. Văn kiện thưởng, danh hiệu hơn là thực tế, thích hàng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, NXB. Chính trị Quốc gia. hiệu dù điều kiện không cho phép… Tâm lý [4] Nguyễn Trọng Chuẩn, Nguyễn Văn Huyên. này do ảnh hưởng của văn hóa, do thói quen, 2002. Giá trị truyền thống trước thách thức do môi trường… Tâm lý này sẽ không nguy của toàn cầu hóa, NXB Chính trị Quốc gia. hiểm nếu người ta không vì mục đích đó mà [5] Tô Xuân Dân. 2006. Tác động của hội nhập bất chấp mọi giá, bằng mọi phương tiện để kinh tế quốc tế đến tư duy và đời sống kinh tế - đạt lấy, chiếm lấy, gây ảnh hưởng tới người xã hội ở Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia. khác. Tuy nhiên đó cũng là những biểu hiện [6] Phạm Minh Hạc. 2012. Giá trị học: Cơ sở lý tiêu cực, thói xấu trong hành vi đạo đức luận góp phần đúc kết, xây dựng giá trị không có lợi với sự phát triển của xã hội chung của người Việt Nam thời nay. NXB nói chung. Dân trí. [7] Lương Đình Hải. 2015. Xây dựng hệ giá trị 4. KẾT LUẬN Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Tạp chí Nghiên cứu con người (1). Trên đây chỉ là một số những biểu hiện [8] Mai Thị Quý. 2009. Toàn cầu hóa và vấn đề tiêu biểu của sự lệch chuẩn giá trị trong đời kế thừa một số giá trị truyền thống của dân sống xã hội ở nước ta. Ngoài những biểu hiện tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. trên, xã hội hiện nay còn tồn tại rất nhiều NXB Khoa học xã hội, Hà Nội. biểu hiện tiêu cực trong thái độ, hành vi và các ứng xử quan hệ xã hội. Thực trạng này phần nào cảnh báo những vấn đề đạo đức đang diễn biến vô cùng phức tạp trong nền 1 Đào Duy Anh. 1998. Việt Nam văn hoá sử cương, NXB Tổng hợp Đồng T háp, Đồng T háp. 272
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2