Nhân một trường hợp vỡ góc tử cung tự nhiên ở tam cá nguyệt II tại khoa Phụ sản Bệnh viện ĐKKV tỉnh An Giang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vỡ tử cung là tai biến sản khoa nguy hiểm đến tính mạng mẹ và con. Vỡ tử cung tự nhiên thường xảy ra ở các tử cung đã qua thủ thuật, phẫu thuật hoặc có những bệnh lý dị tật tại cơ tử cung và rất hiếm gặp ở những tử cung không có yếu tố nguy cơ kèm theo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nhân một trường hợp vỡ góc tử cung tự nhiên ở tam cá nguyệt II tại khoa Phụ sản Bệnh viện ĐKKV tỉnh An Giang

Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP VỠ GÓC TỬ CUNG TỰ NHIÊN Ở TAM CÁ NGUYỆT II TẠI KHOA PHỤ SẢN BỆNH VIỆN ĐKKV TỈNH AN GIANG Nguyễn Hoàng Huy, Nguyễn Ngọc Thảo Tóm tắt Vỡ tử cung là tai biến sản khoa nguy hiểm đến tính mạng mẹ và con [1].Vỡ tử cung tự nhiên thường xảy ra ở các tử cung đã qua thủ thuật, phẫu thuật hoặc có những bệnh lý dị tật tại cơ tử cung và rất hiếm gặp ở những tử cung không có yếu tố nguy cơ kèm theo [7]. Chúng tôi báo cáo trường hợp vỡ tử cung xảy ra ở thai 13 tuần trên phụ nữ con lần đầu, chưa từng trải qua nạo hút thai, không có bệnh lý kèm theo trên cơ tử cung. Bệnh nhân vào viện vì một tình trạng choáng kèm theo đau bụng cấp khi thai 13 tuần. Mở bụng mổ lấy thai cấp sau khi siêu âm ghi nhận một khối hồi âm vùng hạ vị cạnh tử cung, ghi nhận sau mổ chẩn đoán vỡ góc phải tử cung. Khâu phục hồi góc phải tử cung, khâu tăng cường góc trái tử cung. Trường hợp này cũng gây nên một nỗi lo sợ cho các nhà lâm sàng vì “vỡ tử cung tự nhiên ở thai nhỏ vẫn có thể xảy ra”. Nguyên nhân nào có thể gây nên vỡ góc tử cung trong khi có thai, mà không có yếu tố nguy cơ nào ? Giải pháp nào được đề nghị để có thể phòng và tránh được tai biến nguy hiểm ? Từ khóa: vở tử cung, choáng trên thai 13 tuần, BVĐKKVTAG. CASE REPORT: CORNUAL UTERINE RUPTURE AT 13 WEEKS OF PREGNANCY AT OBSTETRIC AND GYNECOLOGY , THE GENERAL HOSPITAL OF AN GIANG PROVINCE Nguyen Hoang Huy, Nguyen Ngoc Thao, Pham Bich Loan, Le Tuan Trung Abstracts Uterine rupture is an obstetric obstacle that is dangerous to the life of the mother and child [1]. A natural uterine rupture usually occurs in uterus that has undergone surgery, surgery, or had uterine malformations. and very rarely in uteruses without associated risk factors [7]. We report a 13-week fetal rupture in a first-trimester woman who has never undergone abortion, without associated pathology on uterine muscle. The patient was admitted to the hospital because of a stunning condition accompanied by acute abdominal pain at 13 weeks gestation. Abdominal caesarean section after ultrasound recorded a mass in the epigastric region near the uterus, noted after surgery diagnosed right angle uterine rupture. Staging restores right uterine corner, strengthens left uterine corner. This situation also provokes a fear among clinicians because " A natural uterine rupture in a small fetus can still occur". What are the possible causes of uterine rupture during pregnancy, without any risk factors? What is the recommended solution to prevent and avoid dangerous accidents? Key words: uterine rupture, Shock at 13 week of pregnacy , BVKKVTAG. Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 297
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 ĐẶT VẤN ĐỀ Vỡ tử cung tự nhiên trong tam cá nguyệt II rất hiếm gặp trong sản khoa. Vỡ tử cung trong khi có thai là vỡ mà không có hoạt động co bóp của cơ tử cung. Thông thường gặp ở những tử cung phẫu thuật trước đó: sinh mổ, mổ bóc nhân xơ, mổ cắt ống dẫn trứng kèm theo cắt sừng tử cung trong thai đoạn kẽ [3], ], dị dạng tử cung hoặc bánh nhau bám bất thường [9]. Nhưng vẫn có những trường hợp bình thường, không có sẹo, thậm chí tử cung con so [7]. Rất ít báo cáo, tuy nhiên, cũng có trường hợp vỡ tử cung trong tam cá nguyệt II ở con so [10]. Đặc biệt, cực kỳ hiếm vỡ góc tử cung trong khi có thai ở tam cá nguyệt II chỉ ghi nhận có 1 trường hợp báo cáo trước đó vào năm 1999 và 1 trường hợp vào năm 2016 tại BV Từ Dũ [2]. Chúng tôi báo cáo 1 trường hợp vỡ góc tử cung với tuổi thai 13 tuần, ở con so, tiền căn sản khoa chưa ghi nhận bất thường. Qua tìm hiểu trường hợp thực tế và nghiên cứu tổng quan tài liệu, giá trị báo cáo của chúng tôi là khuyến cáo có thể vỡ góc tử cung một cách tự nhiên trong khi có thai dù không có bất cứ một yếu tố nguy cơ nào [6], từ đó cho thấy tầm quan trọng của quản lý thai định kỳ ở mọi thai kỳ có hoặc không có nguy cơ. BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP Hành Chánh Họ và tên: Phạm Minh N Tuổi: 30 Nghề nghiệp: Nội trợ Địa chỉ: Phường Long Sơn, Thị Xã Tân Châu,Tỉnh An Giang. Ngày giờ nhập viện: 5h34 ngày 14/05/2019 Lý do vào viện: đau bụng Bệnh sử: Bệnh nhân khai có thai 13 tuần (thai trong lòng tử cung đã được khẳng định và khám thai đình kỳ đều đặn), trong đêm đang ngủ đột ngột nôn ói, đau chói vùng quanh rốn sau đó lan khắp bụng , kèm tiêu chảy nhập viện Bệnh viện Tân Châu lúc hơn 1h cùng ngày sau đó siêu âm: Thai lưu 13 tuần, chuyển Bệnh viện Đa khoa khu vực tỉnh An Giang với chẩn đoán: Hội chứng ruột kích thích - nhiễm trùng huyết - thai chết lưu # 3 tháng. Tiền sử - Nội khoa: chưa ghi nhận bệnh lý liên quan - Ngoại khoa: chưa phẫu thuật - Sản phụ khoa: Kinh nguyệt không đều ; không rõ kinh cuối, kinh áp cuối, lấy chồng năm 30 tuổi, không ngừa thai trước nay, PARA 0000 Khám lâm sàng Bệnh tỉnh, tiếp xúc khá. Da niêm nhạt, tay chân lạnh, vả mồ hôi toàn thân, khó thở phải ngồi. Huyết áp: 90/ 60 mmHg, mạch 142 lần/phút. Tim đều nhanh. Phổi không ral. Bụng chướng, phản ứng khắp bụng. Âm đạo ra ít huyết sậm. Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 298
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 Cận lâm sàng Hb 8.7g/dl, Hct 27.3%, HC: 2.85X10^12/L WBC 36.64 10^9/l, Neu 94% Betha HCG >15000mUI/ml Siêu âm: Dịch ổ bụng lượng nhiều; khối echo vùng hạ vị cạnh (P) tử cung. Chẩn đoán Choáng mất máu do xuất huyết nội / thai 13 tuần Điều trị Hồi sức chống choáng: - Thiết lập 2 đường truyền: Natri Clorua 0.9% 500ml 01 chai x 2 TTM Cg/p - Truyền máu cấp cứu: truyền 4 đơn vị hồng cầu lắng ; 2 đơn vị huyết tương tươi đông lạnh Phẩu thuật cấp cứu: Rạch da đường ngang trên khớp vệ dài # 10 cm, qua các lớp vào ổ bụng. Quan sát thấy: hai phần phụ bình thường, Góc (P) tử cung vở toạc, bờ nham nhở, thai # 13 tuần, giới tính nam, có nhau, chi, dây rốn rõ, thai lọt hẳn vào trong ổ bụng. Tiến hành: lấy thai ra khỏi ổ bụng, khâu cầm máu cơ tử cung góc (P). Lau bụng. Kiểm tra cầm máu. Đặt dẫn lưu Douglas. Đóng bụng. Máu mất #1800 ml Chẩn đoán sau mổ: Hậu phẩu vỡ tử cung / thai 13 tuần / choáng mất máu. Điều trị sau mổ: truyền máu, tăng co tử cung, cầm máu, kháng sinh điều trị. Bệnh ổn, xuất viện sau 7 ngày. BÀN LUẬN Vỡ tử cung tự nhiên là một tai biến sản khoa đáng sợ nhất và hiếm gặp, hầu hết xảy ra ở 3 tháng cuối của thai kỳ. Áp lực buồng tử cung tăng do co cơ tử cung hoặc tăng thể tích (đa thai hoặc đa ối). Vị trí của thai và nhau thai bất thường là các yếu tố chính gây vỡ tử cung tự nhiên. Một số yếu tố khác bao gồm dị dạng tử cung (tử cung một sừng, hai sừng hoặc có vách ngăn), lạc nội mạc tử cung trong cơ, tiền căn đặt dụng cụ tử cung, tiền căn nạo hút thai…cũng được công nhận [8,9]. Và vỡ tử cung không có yếu tố nguy cơ trong khi có thai cũng đã được báo cáo [7]. Vỡ góc tử cung trong khi có thai cũng có thể xảy ra nhưng rất hiếm, và tình trạng này cực kỳ hiếm gặp ở 3 tháng đầu hoặc 3 tháng giữa. Theo Dr Abraham – Shashou MD có một ca vỡ tử cung tự nhiên ở thai 3 tháng ghi nhận từ năm 1901 - 1920. Tần suất chính xác và mức độ biến chứng không thu thập được trong y văn cho đến lúc này. Dr Walker ở bệnh viện Yoyal England ghi nhận 54 phụ nữ vở tử cung trong 7 năm nghiên cứu có 3 trường hợp vở tử cung trong tam cá nguyệt I và Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 299
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 II. Có 1 trường hợp được báo cáo năm 1999 bởi J.Inovay và cộng sự [5]: vỡ 2 góc tử cung tuổi thai 14 tuần. Dấu hiệu chảy máu trong ổ bụng và triệu chứng sốc có thể xuất hiện khi vỡ tử cung trong khi có thai. Chỉ định mở bụng cấp cứu không thể tránh khỏi. Cắt tử cung có thể là phương pháp được lựa chọn khi tổn thương cơ tử cung phức tạp. Phương pháp phục hồi bảo tồn tử cung khi có nhiều tổn thương được cân nhắc thực hiện ở bệnh nhân chưa có con hoặc còn mong muốn mang thai tiếp [4]. Trường hợp của chúng tôi cũng ghi nhận triệu chứng như trên: dấu hiệu choáng mất máu, xuất huyết nội và một tình trạng đau bụng cấp. Câu hỏi đặt ra tại sao bệnh nhân này lại bị vỡ góc tử cung trong khi có thai ? Chúng tôi thiết nghĩ bệnh nhân này còn trẻ, tử cung hoàn toàn bình thường, không có tiền căn nạo hút thai, không có u xơ tử cung cũng như lạc nội mạc tử cung trong cơ, khi phẫu thuật ghi nhận góc phải tử cung có một lỗ thủng kích thước 1x2cm, thai nhi, mô nhau và màng ối toạc ra ngoài lỗ thủng nằm hoàn toàn ở ổ bụng. Vậy tổn thương ở góc tử cung là do nguyên nhân nào? Thực tế trong y văn cũng ghi nhận các trường hợp vở tử cung khi hoàn toàn không có yếu tố nguy cơ nào, mà vị trí vỡ ở góc tử cung qua siêu âm thấy có hồi âm ở vùng góc (P) tử cung vì vậy có thể đặt một nghi vấn nhau cài răng lược ở vùng góc tử cung hoặc là một khối thai lạc chỗ vùng sừng tử cung hay không ? Quan sát trong phẫu thuật nhận thấy mạch máu vùng tử cung bị vỡ mạch máu tăng sinh và màu sắc mô cơ cũng sậm màu hơn xung quanh. Nên giả thuyết nguyên nhân trên vẫn có cơ sở. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ Vỡ góc tử cung tự nhiên trong khi có thai ở tam cá nguyệt II là trường hợp cực kỳ hiếm gặp. Nhân trường hợp trên cũng như tham khảo nhiều tài liệu có thể kết luận rằng: - Trong quá trình mang thai, phổ Doppler vùng mạch máu tăng sinh bất thường trên cơ tử cung có thể là một giải pháp phát hiện sớm nguy cơ vỡ góc tử cung và phẫu thuật khâu phục hồi kịp thời có thể là một giải pháp. - Đối với một bệnh nhân choáng nghĩ do xuất huyết nội trong thai kỳ, phẫu thuật cấp cứu song song hồi sức tích cực là một quan điểm xử trí phù hợp - Dặn dò bệnh nhân chu đáo khi xuất viện, nếu có mang thai trở lại phải theo dõi sát để tránh được tai biến vỡ góc tử cung khi có thai trở lại và giữ được thai kỳ đến khi sinh em bé khỏe mạnh bởi mổ lấy thai chủ động. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Chu Thị Ba, Tai biến sản khoa.1996. 2. Vũ Minh Ngọc, Vỡ góc tử cung thai 22 tuần – báo cáo trường hợp và tổng quan tài liệu, BV Từ Dũ. 2016. 3. Ben-Ami I, Panski M, Ushakov F, Vaknin Z, Herman A, Raziel A Recurrent heterotopic pregnancy: case report. J Assist Reprod Genet 2006 Jul-Aug;23(7-8):333-5. 4. Dubuisson, J-B., Chavet, X., Chapron, C. et al. Uterine rupture during pregnancy. Hum. Reprod.1995, 10, 1475– 1477. Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 300
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 5. J.Inovay, T.Marton, J.Urbancsek, Z.Ka´da´r, K.Altdorfer and Z.Papp. Case Report: Spontaneous bilateral cornual uterine dehiscence early in the second trimester. Human Reproduction vol.14 no.10 pp.2471–2473, 1999. 6. Lynch, J.C. and Pardy, J.P. Uterine rupture and scar dehiscence. A five-year survey. Anaesth. 1996; Intensive Care, 24, 699–704. 7. Nkwabong E, Kouam L, Takang W. Spontaneous uterine rupture during pregnancy: case report and review of literature. Afr J Reprod Health 2007 Aug; 11(2): 107 – 12. 8. Smith, L. and Mueller, P. Abdominal pain and haemoperitoneum in the gravid patient: a case report of placenta percreta. Am. J. Emerg. 1996 Med., 14, 45–47. 9. Stanirowski PJ, Trojanowski S, Słomka A, Cendrowski K, Sawicki W. Spontaneous rupture of the pregnant uterus following salpingectomy: a literature review. Gynecol and Obstet 2015;80(2):73-7. 10. Wada S, Kudo M, Minakami H. Spontaneous uterine rupture of a twin pregnancy: a case report. J Minim Invasive Gynecol 2006 Mar-Apr;13(2):166-8. Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 301