Nhân vật kì ảo trong tác phẩm “Con nhân mã ở trong vườn” của Moacyr Scliar
lượt xem 4
download
Bài viết không chỉ góp phần khẳng định tài năng, phong cách của Moacyr Scliar, khẳng định một hướng đi đúng đắn trong nghiên cứu về văn học kì ảo mà còn phục vụ thiết thực cho việc học tập và giảng dạy văn học Mỹ La tinh nói chung, văn học Brazil nói riêng.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Nhân vật kì ảo trong tác phẩm “Con nhân mã ở trong vườn” của Moacyr Scliar
- ISSN: 1859-2171 TNU Journal of Science and Technology 225(07): 8 - 13 e-ISSN: 2615-9562 NHÂN VẬT KÌ ẢO TRONG TÁC PHẨM “CON NHÂN MÃ Ở TRONG VƯỜN” CỦA MOACYR SCLIAR Phạm Thị Vân Huyền Trường Đại học Khoa học - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Sử dụng phương pháp liên ngành và phương pháp thi pháp học để nghiên cứu thủ pháp kì ảo được Moacyr Scliar sử dụng trong “Con nhân mã ở trong vườn”, bài viết góp phần làm rõ hai kiểu nhân vật kì ảo của tác phẩm: nhân vật có ngoại hình kì quái và nhân vật có hành động kì quặc. Đây là một trong những thể nghiệm mới của nhà văn Brazil khiến những nhân vật hiện lên không quá xa lạ mà được giải thiêng, trở nên rất gần gũi; qua đó, nhà văn lột tả một thế giới hiện thực đậm chất huyền ảo, đa diện và vô cùng phức tạp của cuộc sống thực tại. Kết quả nghiên cứu của bài viết không chỉ góp phần khẳng định tài năng, phong cách của Moacyr Scliar, khẳng định một hướng đi đúng đắn trong nghiên cứu về văn học kì ảo mà còn phục vụ thiết thực cho việc học tập và giảng dạy văn học Mỹ La tinh nói chung, văn học Brazil nói riêng. Từ khóa: Moacyr Scliar; “Con nhân mã ở trong vườn”; tiểu thuyết; nhân vật; kì ảo. Ngày nhận bài: 13/12/2019; Ngày hoàn thiện: 10/05/2020; Ngày đăng: 12/05/2020 FANTASTIC CHARACTER IN THE NOLE “THE CENTAUR IN THE GARDEN” BY MOACYR SCLIAR Pham Thi Van Huyen TNU - University of Science ABSTRACT Using interdisciplinary method and method of legal study in order to studying the fantastic trick by Moacyr Scliar in “The centaur in the garden”, the article contributes to clarify two types of fantastic characters of the work: characters have monstrous outward and extremely odd actions. This is one of the new experiences of the Brazilian writer that makes the characters appear not too strage but demolished, becomes very close; from that, the writer described the real world, but still has the mystery, polyhedron and complication of the present life. The result of the article' research not only contributes to asserting the talent as well as style of Moacyr Scliar, confirming a right direction in studying the fantasty literature but also pracically serves for learning and teaching Latin American literature in general and Brazilian literature in particular. Keywords: Moacyr Scliar; “The centaur in the garden”; novel; character; fantastic. Received: 13/12/2019; Revised: 10/05/2020; Published: 12/05/2020 Email: huyenptv@tnus.edu.vn 8 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn
- Phạm Thị Vân Huyền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 8 - 13 1. Mở đầu thuộc về bản chất của mình để hòa đồng vào Châu Mỹ luôn được biết là một châu lục mới, môi trường xung quanh, để rồi thất vọng và có khả năng nhanh nhạy nắm bắt các vấn đề lại ước mơ trở về hình hài mà mình đã cố của thời cuộc, đi sau về trước trên mọi phương công xóa bỏ. Trên hành trình tìm kiếm bản diện. Văn học châu Mỹ cũng nằm trong sự vận thể đó, nhân mã đã gặp không ít người như động chung đó. Tuy nhiên, nhắc đến châu Mỹ, mình, những con người mang dị hình của trong suy nghĩ của nhiều độc giả luôn có mối những nhân vật huyền thoại và cả những con tương quan bất định đến văn học Bắc Mỹ với người dị hình ngay trong tâm hồn và hành các tác giả đã nổi danh như J. London, E. động. Thông qua thế giới nhân vật kì ảo này, Hemingwey, M. Twain, O. Henry… mà quên Moacyr Scliar đã phản ánh tình trạng khó rằng văn học Mỹ Latinh cũng là một điểm đến khăn của riêng người Do Thái nhập cư, và thú vị cho những ai muốn khám phá và học cũng là tình thế nhân sinh của những con hỏi. Nền văn học này như một chiếc hộp người hiện đại - muốn hòa nhập vào cộng Pandora bí ẩn, quy tụ rất nhiều mảng sắc màu, đồng nhưng cộng đồng chối bỏ sự hòa đồng bao gồm ít nhất 22 nước trong khu vực từ với cái bất đồng. Trung Mỹ đến Nam Mỹ. Yếu tố kì ảo là một thủ pháp nghệ thuật đặc Moacyr Scliar (1937-2011) là nhà văn của sắc. Nó được xây dựng dựa trên những yếu tố Brazil hùng vĩ luôn trăn trở về bản sắc Do khác lạ, phi thường, độc đáo… Nó có mặt Thái và đặc biệt là người Do Thái ở Brazil. trong văn học dân gian, văn học viết qua các Moacyr Scliar được giới thiệu ở Việt Nam với thời đại. Theo nhà nghiên cứu Phùng Văn Tửu: tác phẩm “Con nhân mã ở trong vườn”. Cuốn “Kì ảo trong tiếng Việt là một từ Hán Việt, kì tiểu thuyết được National Yiddish Book Center là lạ lùng, ảo là không có thật, không thể bắt bình trọn là một trong “100 tác phẩm lớn nhất gặp trên thế gian này, nói chung là nhũng yếu của văn học Do Thái hiện đại” và đã đến Việt tố siêu nhiên, nếu ta hiểu siêu nhiên là những Nam sau khi đã chu du qua 49 nước trên thế gì không tồn tại trên đời” [1, tr. 47]. Tác giả giới. Tác phẩm là sự hội tụ của các yếu tố mới Phùng Hữu Hải thì nhấn mạnh: “Yếu tố kì ảo là sản phẩm của trí tưởng tượng” và “phải có và cổ điển, sự giao thoa của văn hóa hiện đại tác dụng tạo ra hiệu ứng hoang mang cho và văn hóa bản địa. Sức sống và giá trị lớn lao những người nào đối diện với nó” [2]. của tác phẩm không chỉ ở sự phản ánh một PGS.TS Lê Huy Bắc lại đưa ra một đề xuất: cách trung thực về cuộc sống và con người mà thay khái niệm văn học kì ảo bằng khái niệm còn ẩn chứa trong đó sự diệu kì về một thế giới văn học huyễn ảo, trong đó, văn học kì ảo chỉ không tưởng. Tuy nhiên, tác phẩm vẫn chưa là một trong ba giai đoạn của văn học huyễn nhận được sự quan tâm thích đáng của giới ảo: “Thế giới của văn học huyễn ảo là thế giới nghiên cứu, phê bình. Các bài viết về “Con của trí tưởng tượng, nơi sự khác lạ, hoang nhân mã ở trong vườn” mới chỉ dừng lại ở đường, thần diệu luôn ngự trị. Có lúc nó giúp những bài giới thiệu khái quát. người đọc bình tâm, tự tại; có lúc nó lại khiến “Con nhân mã ở trong vườn” là câu chuyện họ hoang mang, khiếp đảm và có lúc khiến họ về Guedali Tartakowsky, một con nhân mã hoài nghi, bối rối” [3, tr. 37]. được sinh ra trong một gia đình Do Thái di cư “Con nhân mã ở trong vườn” của Moacyr từ Nga. Con nhân mã không còn là con vật Scliar là sự thể hiện yếu tố kì ảo từ thế giới thần thoại từ thuở các vị thần trên đỉnh nhân vật, không gian, thời gian cho đến hệ Olympus mà là con nhân mã của thời hiện thống biểu tượng, môtip của truyện. Yếu tố kì đại, một sinh thể con người với một hình hài ảo là chính phương tiện hữu hiệu để nhà văn không phải con người. Trong con nhân mã bộc lộ quan niệm, tư tưởng của mình về đời tồn tại những khao khát xóa bỏ hình thức sống, con người; đồng thời đem đến cho người http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 9
- Phạm Thị Vân Huyền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 8 - 13 đọc những cảm xúc đầy khác lạ: hồi hộp có, lo Guedali lớn lên, cái phần “ngựa của cơ thể lắng có và có cả những phân vân, do dự giữa phát triển nhanh hơn phần người” [4, tr. 59] sự giải thích một cách hợp lý và sự giải thích với “hai cặp chân có móng ngựa đã chạy một cách siêu nhiên về những điều lạ lùng diễn nhông nhông, mang trên nó một thân hình còn ra trong truyện. chưa đủ sức đứng thẳng lên” [4, tr. 59]. 2. Nội dung Nhưng khao khát làm một con người trong Qua khảo sát thế giới nhân vật trong tác phẩm anh không vì thế mà dễ dàng bị dập tắt. “Con nhân mã ở trong vườn”, chúng tôi chia ra Nhân mã Guedali là một dạng sinh thể đặc biệt, làm hai dạng chính là: nhân vật có ngoại hình biết đâu đó trên thế giới này còn tồn tại những kì quặc và nhân vật có hành động kì quái. con người như thế, họ đang lẩn trốn hoặc cũng Những nhân vật này xuất hiện khá nhiều trong đã tìm cách trở thành người như Guedali. tác phẩm, góp phần tô đậm bức tranh kì ảo, tạo Nhân vật nhân mã sống giữa hiện thực đời ra một thế giới bí ẩn, khiến độc giả không khỏi thường và có khát khao vô cùng mãnh liệt hồi hộp theo dõi và khám phá. được hòa nhập với cuộc sống con người. Quá 2.1. Nhân vật có ngoại hình kỳ quặc trình Guedali tìm cho mình một chỗ đứng Nhân vật có ngoại hình kỳ quặc đầu tiên phải trong xã hội loài người cũng nói lên sự phức kể đến đó là Guedali - nhân vật chính của tác tạp và khó khăn của cuộc sống bởi xã hội loài phẩm. Guedali sinh ra trong gia đình bình người đâu dễ chấp nhận một thứ nằm ngoài nó và khác nó. Quá mệt mỏi, hơn bao giờ hết, thường nhưng lại mang hình dạng không bình Guedali lại khao khát được tự do chạy trên thường. Sự không bình thường ấy diễn ra đồng cỏ và trở về thời thơ ấu không vướng ngay từ khi mẹ của anh mang thai. “Đó là một bận bất cứ thứ gì trong hình hài của một nhân kỳ thai nghén khó khăn; bà nôn ọe suốt ngày mã thực thụ. và hầu như không thể đi lại được vì bụng rất to và nặng. Có lẽ tôi sẽ đẻ sinh bốn hoặc sinh Sóng đôi cùng nhân mã Guedali là nhân mã năm mất thôi, bà thường rên rẩm vậy. Lại Tita. Hai con nhân mã gặp nhau, nhận ra sự thêm những ảo giác làm phiền: bà thường giống nhau về hình dáng bên ngoài thậm chí nghe thấy tiếng xao xác của những cặp cánh giống đến tuyệt đối “tôi nhận ra nàng là đồng khổng lồ ngay trên nóc nhà” [4, tr. 40]. Từ sự loại; nàng cũng nhận ra tôi là đồng loại. thai nghén đó đã sinh ra một “một đứa bé Chúng tôi đều cùng một chủng, thậm chí da hồng hào, khỏe mạnh, đang khóc và động đậy nàng còn hơi giống da tôi, đều có màu hạt dẻ” hai bàn tay nhỏ xíu, một đứa bé bình thường [4, tr. 153]. Nhưng cuộc đời của Tita không từ thắt lưng trở lên. Từ thắt lưng trở xuống là may mắn như Guedali. Người đuổi giết cô lông ngựa. Những bàn chân của một con không ai khác chính là cha ruột cô - ông Zeca ngựa, những bộ móng ngựa. Một cái đuôi Fagundes - một người tính tình kì quái với sở ngựa đẫm nước ối. Từ thắt lưng trở xuống tôi thích “Ngựa. Ngựa và đàn bà (…) Tất cả họ là một con ngựa” [4, tr. 28-29]. Nếu như điều sống chung trong một gian phòng rộng có mái này xảy ra trong thần thoại hay cổ tích thì đó vòm dưới tầng hầm của lâu đài” [4, tr. 157] là một sự nhiệm màu của phép thuật nào đó, và mẹ cô - “một người đàn bà Indian âm thầm nhưng đây lại là cuộc sống hiện thực, vì vậy và không được lão ưa chuộng tí nào. Sự có gia đình Tartakowsky đã đặt ra rất nhiều câu mặt của bà trong hậu cung của lão là cả một hỏi và lí do cho việc này. Thậm chí họ cho bí ẩn” [4, tr. 160]. Sự sinh ra của Tita cũng là rằng đó là sự trừng phạt của Chúa trời dành một sự bí mật “nửa đêm, bà đi vào phòng cho gia đình vì bố của Guedali đã làm việc tắm. Ở đó, ngồi xổm trong tư thế cổ truyền trong ngày nghỉ. Tất cả những gì Guedali của đàn bà Indian khi sinh nở, bà rên rỉ rặn” nhận được là sự kinh ngạc và đáng sợ. [4, tr. 160]. Người đàn bà ấy không có được 10 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn
- Phạm Thị Vân Huyền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 8 - 13 sự minh mẫn sau khi sinh nở, bà trở nên điên sự thật ở đời lại vừa như hư ảo thoắt hiện ra khùng và chết không lâu sau đó. Những người từ trong thần thoại. Bên cạnh họ còn có rất đàn bà sống trong gian bí mật đã nuôi dưỡng nhiều những nhân vật có những nét kỳ ảo, dị con nhân mã cái với sự hỗ trợ của người vợ thường khác. Đó là nhân sư Lolah, người đàn chính thức của lão Dona Cotinha. Con nhân bà “chỉ có mỗi cái đầu và cặp vú là của mã cái lớn lên cũng như Guedali trong sự bí người” [4, tr. 354]. Nàng không sinh ra từ con mật và phải lẩn trốn nhưng lại rất thông minh người “mà từ một con sư tử cái” [4, tr. 362]. và ham học hỏi. Guedali và Tita gặp nhau, Nàng được vị bác sỹ Morocco nuôi. Bác sĩ như hai mảnh ghép đã tìm lại được với nhau. yêu con nhân sư của mình bằng một thứ tình Mọi chuyện có thể đã rất ổn thỏa khi hai con cảm yêu thương nhưng không dám lại gần. nhân mã ấy sống trong ngôi nhà với những bà Đó còn là con nhân mã trẻ - bạn tình của mẹ nhân từ, với những đêm sóng đôi trên Tita. Cuộc đời của con nhân mã trẻ này cũng cánh đồng cỏ, được phi nước đại với nhau… tương tự như Guedali, được sinh ra trong gia nếu như khát vọng của một nửa kia, một nửa đình bình thường từ cuộc sinh nở thiếu tháng. của người phụ nữ không cháy mãi trong Tita. Nhưng khác với Guedali ở chỗ: tự thân anh ta Tita luôn bị dằn vặt bởi những câu hỏi: “Tại không muốn trở thành một con người, không sao chúng ta không thể cưới nhau và sống ở có động lực trở thành con người. Vì vậy anh thành phố? Tại sao em không được đến siêu ta đến với gia đình Guedali để mong tìm kiếm thị như tất cả những người phụ nữ khác? Tại một động lực, một sự can đảm để trở thành sao em không thể đi mua rau quả, pho mát, người và anh ta đã gặp Tita. Lúc này Tita và trứng, khăn trải bàn, những thứ như thế? Tại Guedali đã bắt đầu cuộc sống của một con sao em không thể gặp mặt những người trong người với những đứa con và bạn bè xung gia đình anh và ăn trưa với họ vào những quanh. Tita gặp con nhân mã trẻ tuổi mà ngày chủ nhật? Tại sao anh không cho phép không hề sợ hãi, cô còn “thì thầm chuyện trò em có con?” [4, tr. 175]. Và rồi, Tita đã tìm hàng tiếng đồng hồ, kể chuyện mình cho nhau thấy tên ông bác sỹ Morocco trên một tờ tạp nghe. Trước khi chia tay, nàng tặng hắn một chí. Nhân mã cái lập tức nghĩ rằng chính ông cái hôn. Chỉ là một cái hôn thân mật trên má, sẽ là người giúp cô và Guedali hiện thực hóa nhưng đó là tình yêu. Nàng đã phải lòng chàng nhân mã trẻ tuổi” [4, tr. 331]. Phải giấc mơ của mình. chăng Tita đã nhìn thấy những hình ảnh của Hành trình của hai con nhân mã đến với thế mình, của Guedali trong con nhân mã trẻ tuổi. giới của con người thật vô cùng gian nan. Nhưng thật bất hạnh, khi bị mọi người phát Ngay cả khi trở thành một con người thực sự, hiện ra có sự xuất hiện của một sinh vật lạ Tita và Guedali vẫn luôn phải lo sợ việc mình trong nhà, con nhân mã trẻ tuổi ấy đã bị bắn bị phát hiện trước đây là một nhân mã. chết ngay lập tức, mà trong cái chết ấy có sự Với nỗ lực không ngừng, nhân mã đã hòa tiếp tay của cựu nhân mã Guedali, như một sự nhập thực sự vào thế giới con người. Họ có chối bỏ quá khứ. những người bạn là con người như Paulo, Hình ảnh những con nhân mã, con nhân sư Bela, Julio… nhưng không ai có thể tin họ đã với hình dáng kỳ quặc không xa lạ nhưng khi từng là nhân mã. Khi những đôi móng ngựa - thần thoại trở thành hiện thực thì người ta dấu vết nhân mã còn sót lại rụng đi đó là lúc không thể chấp nhận được nó. Vậy là Moacyr nhân mã biến thành người hoàn toàn thì cũng Scliar đã để cho nhân vật của mình khắc là lúc tiếng gọi của bản nguyên lại thôi thúc khoải đi tìm bản ngã, kiếm tìm để rồi tự vùi họ hơn bao giờ hết. lấp nó. Nhà văn đã gửi vào tác phẩm của Hai nhân vật chính là điểm tựa của cả tác mình một thông điệp đầy ý nghĩa: Đã là con phẩm, được Moacyr Scliar xây dựng vừa như người, ai cũng có khiếm khuyết. Khuyết điểm http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 11
- Phạm Thị Vân Huyền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 8 - 13 ấy đôi khi được xã hội chấp nhận, đôi khi giống như ông tiên có phép thuật trong truyện không. Nhưng bản thân mỗi người lại chẳng cổ tích, song cùng với đó cổ tích ngay lập tức thể lựa chọn cho mình một số phận. Vậy nên, bị giải thiêng bởi yếu tố đời thực, đó là khát thay vì cứ cố gắng rũ bỏ, sẽ tốt hơn rất nhiều vọng của con người - khát vọng có thật nhiều nếu mỗi người biết chấp nhận và sống tích tiền tồn tại bên cạnh ước mơ biến điều không cực cùng bản ngã khiếm khuyết ấy. thể thành có thể. 2.2. Nhân vật có hành động kì quái Moacyr Scliar để cho nhân vật bác sỹ Hệ thống nhân vật trong tác phẩm “Con nhân Morocco song hành cùng cuộc đời của mã ở trong vườn” tuy không nhiều song mỗi Guedali. Bác sỹ giúp Guedali che giấu sự nhân vật đều mang những đặc điểm hết sức thật, che giấu dấu vết sót lại của nhân mã trên riêng biệt. Những nhân vật có hành động kì cơ thể người bằng đôi ủng đặc biệt. Đôi ủng quái này luôn thực hiện nhưng hành vi hoặc mất ông lại gửi đôi ủng mới cho vợ chồng hành động mang tính khác biệt. Tất cả đều có Guedali. Rồi khi Guedali muốn trở về cuộc vai trò thúc đẩy tiến trình của câu chuyện sống của nhân mã, được chạy bằng bốn chân hoặc tạo ra điều kì diệu nằm ngay trong bản trên cánh đồng cỏ rộng mênh mông thì ông thân câu chuyện đó. bác sỹ cũng đồng ý giúp anh. Cuộc đời, sự Moacyr Scliar là một bác sỹ. Trong hầu hết tác nghiệp của ông chỉ chấm dứt khi sinh vật phẩm của ông, ta đều thấy thấp thoáng hình ảnh huyền thoại nhân sư xé toạc thân con ngựa, của một vị bác sỹ, một nhân vật có vai trò như phá vỡ cuộc phẫu thuật biến Guedali trở lại là nhân tố không thể thiếu cho sự phát triển tình làm nhân mã. tiết truyện. “Con nhân mã ở trong vườn” cũng Để tạo nên tính chất kì ảo trong hành động của xuất hiện một bác sỹ như thế. Ông bác sỹ bác sỹ, Moacyr Scliar đã luôn để nhân vật của không tên, chỉ biết ông là một vị bác sỹ ở mình thực hiện những cuộc phẫu thuật trong Morocco. Trong miêu tả của tác giả, ngoại đêm tối. Chính màn đêm là chất xúc tác cho hình nhân vật khá đặc biệt “không gây được những điều không thể thành có thể, là khoảng mấy tin cậy: một người nhỏ bé, da nâu, không thời gian diễn ra nhiều điều lạ lùng nhất. Cuộc thể đoán tuổi và quần áo đỏm dáng, có mái phẫu thuật cho Guedali diễn ra trong một màn tóc chải rất kỹ lật hết về phía sau. Ông đeo đêm tối, lúc mà Guedali không còn cảm thấy gì kính râm, móng tay mài giũa cẩn thận, và và chỉ mơ thấy con ngựa có cánh đang bay rất phảng phất một nụ cười giễu cợt trên cặp môi xa mình. Phẫu thuật cho Tita cũng trong một dày” [4, tr. 185]. Nhà của bác sỹ nuôi những màn đêm dày đặc. Có lẽ màn đêm là nơi thăng con thú dị hình, dị vật, vì vậy, khi nhìn thấy hoa cho mọi thành công và cũng chính là nơi Guedali, ông không hề ngạc nhiên mà còn che dấu tốt nhất cho những điều kì lạ. cảm thấy thú vị. Nhân vật bác sỹ Morocco làm cho câu chuyện Bác sỹ Morocco dám làm cả những việc mà hấp dẫn bởi phần ảo hóa những chi tiết có không phải bác sỹ nào cũng dám làm, đó là thực. Ngoài ra cũng cần kể tới pháp sự Peri - biến nhân mã thành người, biến một nhân vật người bạn mà Guedali đã gặp trong quá khứ huyền thoại thành một con người sống ngay trong một cuộc gặp gỡ lạ lẫm và hết sức đột giữa đời thường. ngột: “Cuộc chạm trán thình lình làm cả hai Thế giới tồn tại những điều kì lạ, lạ là ông đã chúng tôi đứng sững lại. Vừa ngạc nhiên vừa thành công trong việc biến con nhân mã nghi ngại, chúng tôi ngó nhau chằm chặp” [4, Guedali thành người và không chỉ một lần, tr. 70]. Trong ấn tượng ban đầu, Guedali nhận hành động biến sinh vật lạ thành người còn thấy con người ấy “trần truồng, màu đồng đỏ, diễn ra với cả Tita – vợ của Guedali. Sự kì tay cầm cung tên của một người đi săn” [4, tr. quái trong hành động của bác sỹ khiến ông 70]. Người bạn bé nhỏ đã không đến gần con 12 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn
- Phạm Thị Vân Huyền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 8 - 13 nhân mã nhưng cũng không tỏ ra sợ hãi mà chỉ của nhà văn nói riêng, của văn học hiện thực mỉm cười và đưa cho Guedali mũi tên rồi huyền ảo Mỹ Latinh thế kỷ XX nói chung, “quay lưng biến mất vào rừng” [4, tr. 71]. Từ cũng như sự ảnh hưởng của văn học phương đó, cậu bé biến mất, sự biến mất như không Tây, văn học Bắc Mỹ và sự hội tụ của văn còn để lại dấu vết. hóa bản địa vào trong tác phẩm. Nhân vật pháp sư này trở nên kì ảo bởi hành Mỗi nhân vật trong tác phẩm Con nhân mã ở động và sở thích kì lạ của anh ta. Peri không hề trong vườn của Moacyr Scliar đều ẩn chứa tâm thần, anh ta tỉnh táo hơn ai hết và ý thức trong bản thân sự kỳ bí về nguồn gốc xuất được hành động của mình. Anh thích ngủ ở thân, số phận, hoặc trong chính hành động. chuồng bò vì “thích những con bò cái hơn” [4, Những nhân vật ấy tồn tại trong không gian tr. 395]. Đặc biệt hơn nữa vào ban đêm, và thời gian mang tính huyền ảo được mở ra ở thường là những đêm trăng tròn, anh ta lặp đi các chiều kích khác nhau như của những đồng lặp lại hành động “hai tay giơ lên cao, miệng cỏ rộng lớn hay của thế giới nội tâm con hát một điệu hát lạ lùng” [4, tr. 395]. Hành người sâu thẳm trong những khoảng thời gian trang mà anh chàng Peri mang theo cũng cực chập chờn của màn đêm. Chính những yếu tố kì quái dị “có chiếc đầu lâu đã bạc phếch của đó đã góp phần tạo dựng lên một bức tranh thầy Joaquim” [4, tr. 395] và những vật dụng tuy được viền giát bởi cái kì ảo nhưng thực như “nhiều loại chạc cây dùng để tìm mạch chất sinh động và chân thực như chính những nước ngầm, những cái vỏ ốc sên khổng lồ, và gì đang diễn ra trong cuộc sống thực tại. Nói những quả cầu pha lê kích cỡ khác nhau” [4, tr. như Trịnh Lữ - người dịch tác phẩm này: “Sau khi đã gập sách lại, đặt nó lên giá, tôi 395]. Đáng chú ý nhất là “mấy mẫu vật nhồi bắt đầu thấy vấn vương, mỗi lúc mỗi sâu xa, bông hoặc ướp thuốc gì đó của vài con vật kỳ với những ý tưởng mà cảm xúc mà câu lạ: một con cừu hai đầu, một con dê sáu sừng, chuyện ấy đã mang đến cho mình. Tôi thấy một con rết khổng lồ, một con cá ngựa có mình cũng giống như Guedali. Nhân vật mười hai chân bé xíu” [4, tr. 395]. chính trong truyện, suốt đời thèm được mọi Sự thay đổi về ngoại hình của Guedali khiến người chấp nhận, cố hết sức để có được điều cho cuộc gặp gỡ sau này giữa Peri và Guedali đó, để khi có rồi lại điên cuồng nhớ tiếc con trở nên ngỡ ngàng. Có thể chính cậu bé Peri người thật của mình”. năm xưa đã thôi thúc khát vọng thành người TÀI LIỆU THAM KHẢO/ REFERENCES của nhân mã lớn dần lên, và cũng có thể chính anh chàng Peri ấy lại là một nhân tố khiến cho [1]. V. T. Phung, “Innovations in Fantastic Literature in the twentieth century,” (In Vietnamese), con người Guedali muốn tìm về bản năng của Journal of Literary Studies, vol. 5, p. 47, May 2006. mình, muốn là một nhân mã thực thụ. [2]. H. H. Phung, “The fantastic element in modern 3. Kết luận Vietnamese short stories since 1975” (In Vietnamese), posted on Junly 19, 2006. Yếu tố kì ảo đóng góp một phần không nhỏ [Online]. Available: https://vnexpress.net/giai-tri/ vào sự thành công chung của “Con nhân mã ở yeu-to-ky-ao-trong-truyen-ngan-vn-hien-dai-tu-sau- trong vườn”. Nghiên cứu yếu tố kì ảo được 19751974126.html. [Accessed November 13, 2019]. Moacyr Scliarn sử dụng trong tác phẩm chính [3]. H. B. Le, “The fantastic and Illusory Literature,” (In Vietnamese), Journal of Literary Studies, là sự tìm về với cội nguồn của văn học dân vol. 8, p.37, August 2006. gian và chứng tích của sự giao lưu văn hóa, [4]. M. Scliar, The centaur in the garden, văn học, từ đó thấy được phong cách sáng tác Literature Publishing House, Hanoi, 2005. http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 13
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Yếu tố kì ảo trong việc xây dựng hình tượng nhân vật anh hùng sử thi Dăm Giông
8 p | 192 | 12
-
Hệ thống tên nhân vật trong Hồng Lâu Mộng và sự ẩn ngụ
10 p | 108 | 4
-
Hình tượng nhân vật kì ảo trong tiểu thuyết Ngày hoàng đạo của Nguyễn Đình Chính
8 p | 78 | 2
-
Hình tượng người nữ nhìn từ phương diện ngôn ngữ trong truyện ngắn của Nhật Chiêu
7 p | 40 | 2
-
Không gian nghệ thuật trong Liêu trai chí dị của Bồ Tùng Linh
7 p | 40 | 2
-
Đọc truyện đường rừng 1930 – 1945 qua những dấu vết kì ảo
5 p | 30 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn