Nhận xét kích thước thân răng lâm sàng nhóm răng trước hàm trên ở nhóm sinh viên cười hở lợi từ 18-25 tuổi

TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ-2017<br /> <br /> NHẬN XÉT KÍCH THƢỚC THÂN RĂNG LÂM SÀNG NHÓM RĂNG<br /> TRƢỚC HÀM TRÊN Ở NHÓM SINH VIÊN CƢỜI HỞ LỢI<br /> TỪ 18 - 25 TUỔI<br /> Hoàng Bảo Duy*; Hoàng Bảo Tín*; Bùi Thị Thu Hiền*<br /> Trần Tuấn Anh*; Trần Văn Đáng*; Nguyễn Phan Hồng Ân**<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: nhận xét kích thước thân răng lâm sàng nhóm răng trước hàm trên ở nhóm sinh<br /> viên cười hở lợi. Đối tượng và phương pháp: mô tả lâm sàng cắt ngang trên 30 sinh viên lứa<br /> tuổi từ 18 - 25. Kết quả và kết luận: chiều dài trung bình thân răng cửa giữa 9,52 mm; răng cửa<br /> bên 8,05 mm; răng nanh 9,05 mm. Chiều dài trung bình thân răng của răng cửa giữa > răng<br /> nanh > răng cửa bên (9,52 > 9,05 > 8,05 mm) và của nam lớn hơn nữ. Chiều rộng trung bình<br /> thân răng cửa giữa 8,3 mm; răng cửa bên 6,84 mm; răng nanh 7,88 mm. Chiều rộng trung bình<br /> thân răng của răng cửa giữa > răng nanh > răng cửa bên (8,3 > 7,88 > 6,84 mm) và của nam<br /> lớn hơn nữ.<br /> * Từ khóa: Kích thước thân răng; Răng trước hàm trên; Hở lợi.<br /> <br /> Comment on the Clinical Dimension of Crown of Maxillary Anterior<br /> Teeth among Student Group with Gummy Smile Aged 18 - 25<br /> Summary<br /> Objectives: To give some remarks on the clinical dimension of crown of maxillary anterior<br /> teeth among student group with gummy smile. Subjects and methods: A cross-sectional clinical<br /> descriptive study was carried out on 30 students aged 18 - 25. Results and conclusions: The<br /> average length of crown of central incisors, lateral incisors and canines were 9.52 mm; 8.05<br /> mm; 9.05 mm, respectively. The average length of crown of central incisors was the longest<br /> (9.52 mm); followed by the length of canines (8.05 mm) and the average length of crown of<br /> lateral incisors was the shortest (9.05 mm). The mean length of crown in male students was<br /> larger than that in female students. Mean width of crown of central incisors, lateral incisors and<br /> canines were in turn 8.3 mm; 6.84 mm; 7.88 mm. Mean width of crown of central incisors was<br /> the longest (8.3 mm); followed by the width of canines (6.84 mm) and the average width of<br /> crown of lateral incisors was the shortest (7.88 mm). The average width of crown in male<br /> students were larger than that in female students.<br /> * Keywords: Dimension of crown; Maxillary anterior teeth; Gummy smile.<br /> * Trường Đại học Y Hà Nội<br /> ** Trường Cao đẳng Y tế Thái Bình<br /> Người phản hồi (Corresponding): Trần Tuấn Anh (tuananh.dds@gmail.com)<br /> Ngày nhận bài: 29/07/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo:03/09/2017<br /> Ngày bài báo được đăng: 08/09/2017<br /> <br /> 443<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ-2017<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Nụ cười thu hút hay nụ cười đẹp sẽ<br /> giúp chúng ta tự tin hơn trong cuộc sống,<br /> đạt hiệu quả cao hơn trong giao tiếp. Ngày<br /> nay, cả bác sỹ nha khoa và bệnh nhân<br /> (BN) đều thấy nướu răng có ảnh hưởng<br /> rất nhiều đến vẻ đẹp của nụ cuời. Sự hài<br /> hoà của nụ cười thẩm mỹ được tạo nên từ<br /> nhiều yếu tố như: cung cười, hành lang<br /> miệng, mức độ bộc lộ lợi khi cười, đối<br /> xứng của răng và lợi, độ rộng của kẽ răng,<br /> đường giữa và trục của răng, tỷ lệ kích<br /> thước và cân đối các răng cửa hàm trên<br /> [3, 4]. Trong đó kích thước cùng với sự<br /> cân đối của răng cửa hàm trên và mức độ<br /> bộc lộ lợi khi cười là hai trong những yếu<br /> tố quan trọng tạo nên một nụ cười thẩm<br /> mỹ. Trong những năm gần đây, cười hở<br /> lợi là một trong những vấn đề được xã hội<br /> quan tâm. Nụ cười hở lợi ảnh hưởng tới<br /> cuộc sống của nhiều người, đặc biệt<br /> người trẻ khi họ không tự tin tỏa sáng với<br /> nụ cười của chính mình. Trên thế giới đã<br /> có những nghiên cứu về kích thước của<br /> răng trước hàm như Magne P, Gallucci<br /> G.O [6], Ibrahim I.K… hay ở Việt Nam là<br /> công trình nghiên cứu của Hoàng Tử<br /> Hùng [1], Đào Thị Phương Dung [2] nhưng<br /> chưa có một nghiên cứu cụ thể nào xác<br /> định kích thước răng trên nhóm BN cười<br /> hở lợi. Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành<br /> đề tài nghiên cứu nhằm: Nhận xét kích<br /> thước thân răng lâm sàng của nhóm răng<br /> trước hàm trên ở nhóm sinh viên cười hở<br /> lợi từ 18 - 25 tuổi.<br /> ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tƣợng nghiên cứu.<br /> * Mẫu nghiên cứu: nghiên cứu thực hiện<br /> trên 30 sinh viên Trường Đại học Y Hà Nội.<br /> 444<br /> <br /> * Tiêu chuẩn chọn: độ tuổi: 18 - 25. BN<br /> được xác định cười hở lợi. Nhóm răng<br /> trước hàm trên đủ. BN chưa qua điều trị<br /> chỉnh nha hoặc phục hình các răng trước<br /> hàm trên. BN đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> * Tiêu chuẩn loại trừ: không thỏa mãn<br /> tiêu chuẩn chọn lựa trên.<br /> 2. Phƣơng pháp nghiên cứu.<br /> Mô tả cắt ngang.<br /> Cách chọn mẫu: chọn mẫu có chủ đích<br /> từ nhóm sinh viên Trường Đại học Y Hà Nội.<br /> * Phương pháp thu thập số liệu:<br /> - Dụng cụ khám:<br /> + Bộ dụng cụ khám: găng tay, bông,<br /> cồn, đèn chiếu sáng, phiếu thu thập thông<br /> tin.<br /> + Thước cặp: hay còn gọi là thước kẹp<br /> đo chính xác tương đối cao, sai số đến<br /> 0,5 mm.<br /> <br /> Hình 1: Thước cặp.<br /> - Cách khám:<br /> Khám ở nơi đủ sáng và có ánh sáng tự<br /> nhiên, kết hợp đèn chiếu sáng, khám<br /> đúng phương pháp đã thống nhất trước.<br /> Yêu cầu đối tượng điền đầy đủ thông tin<br /> phiếu khám. Kiểm tra lại đối tượng đúng<br /> với nhóm đối tượng được chọn là nhóm<br /> đối tượng cười hở lợi. Dùng thước cặp<br /> đo kích thước dài, kích thước rộng thân<br /> răng của răng trước hàm trên theo mm.<br /> * Các biến số nghiên cứu:<br /> - Các thông số chung: giới tính, chiều<br /> dài, chiều rộng của răng trước hàm trên.<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ-2017<br /> * Quy trình nghiên cứu:<br /> - Lựa chọn đối tượng nghiên cứu.<br /> - Tất cả đối tượng nghiên cứu được<br /> khám theo một quy trình nhất định.<br /> - Đo đạc thông số bằng thước đo.<br /> - So sánh mối tương quan giữa chỉ số,<br /> kích thước thu được và đưa ra kết luận.<br /> * Một số khái niệm sử dụng trong<br /> nghiên cứu:<br /> - Chiều dài thân răng: xác định bằng<br /> khoảng cách cao nhất từ bờ lợi cổ răng<br /> đến rìa cắn của răng theo một đường<br /> thẳng song song với trục của răng [5].<br /> - Chiều rộng thân răng: xác định bằng<br /> khoảng cách từ điểm tiếp xúc phía xa đến<br /> điểm tiếp xúc phía gần của răng theo một<br /> đường thẳng vuông góc với trục của răng<br /> [5].<br /> <br /> - Dùng kiểm định khi bình phương<br /> hoặc test Fisher exact cho các biến định<br /> tính.<br /> - Giá trị p < 0,05 được coi có ý nghĩa<br /> thống kê.<br /> * Sai số và biện pháp khống chế sai<br /> số:<br /> - Sai số: sai số ngẫu nhiên do chọn<br /> mẫu. Sai số hệ thống do kỹ thuật đo. Sai<br /> số do mốc đo trên răng.<br /> - Biện pháp khống chế sai số:<br /> + Đo đúng kỹ thuật, đọc đúng chỉ số<br /> trên thước đo.<br /> + Giải thích, tư vấn, hướng dẫn tốt cho<br /> đối tượng nghiên cứu trước khi tiến hành<br /> nghiên cứu, đặc biệt về kỹ thuật đo.<br /> + Tập huấn, kiểm tra tính kiên định của<br /> từng thành viên đánh giá và tính thống<br /> nhất.<br /> * Y đức trong nghiên cứu:<br /> - Việc nghiên cứu được tiến hành<br /> đúng theo đề cương nghiên cứu được<br /> Hội đồng của Viện Đào tạo Răng Hàm<br /> Mặt, Trường Đại học Y Hà Nội thông qua.<br /> <br /> Hình 2: Đo chiều rộng thân răng trước.<br /> * Xử lý số liệu:<br /> - Số liệu được nhập và quản lý bằng<br /> phần mềm Microsoft Excel.<br /> - Xử lý số liệu bằng lập trình STATA<br /> 12.<br /> - Kiểm định student’s t-test hoặc<br /> ANOVA cho các biến định lượng tuân<br /> theo quy luật phân bố chuẩn.<br /> - Kiểm định Kruskal-Wallis cho các<br /> biến định lượng tuân theo quy luật phân<br /> bố không chuẩn.<br /> <br /> - Tất cả đối tượng nghiên cứu được<br /> giải thích rõ mục đích nghiên cứu.<br /> - Nghiên cứu tiến hành với sự tự<br /> nguyện hoàn toàn của đối tượng.<br /> - Đối tượng nghiên cứu không muốn<br /> tham gia có thể từ chối.<br /> - Nghiên cứu không ảnh hưởng đến<br /> sức khoẻ, kinh tế, uy tín của đối tượng<br /> tham gia nghiên cứu.<br /> - Thông tin thu được đều giữ bí mật và<br /> chỉ sử dụng cho mục đích nghiên cứu.<br /> Tất cả thông tin chỉ có người nghiên cứu<br /> mới được phép tiếp cận.<br /> <br /> 445<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ-2017<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 1. Kích thƣớc thân răng lâm sàng của nhóm răng trƣớc hàm trên ở BN cƣời<br /> hở lợi.<br /> * Đặc điểm về giới của nhóm nghiên cứu:<br /> <br /> Biểu đồ 1: Tỷ lệ đối tượng nam/nữ trong nghiên cứu.<br /> Trong tổng số 30 đối tượng tham gia nghiên cứu, 21 nữ (70%) và 9 nam (30%).<br /> 35<br /> <br /> Tỷ lệ phần<br /> trăm<br /> <br /> 31.67<br /> <br /> 30<br /> 25<br /> 18.33<br /> 16.67<br /> <br /> 20<br /> <br /> 13.33<br /> <br /> 15<br /> 8.33<br /> <br /> 10<br /> 5<br /> <br /> 3.33<br /> 1.67 1.67<br /> <br /> 1.67<br /> <br /> 1.67 1.67<br /> <br /> 10.5 11<br /> <br /> 11.5 12<br /> <br /> 0<br /> 7<br /> <br /> 7.5<br /> <br /> 8<br /> <br /> 8.5<br /> <br /> 9<br /> <br /> 9.5<br /> <br /> 10<br /> <br /> Biểu đồ 2: Phân bố kích thước chiều dài thân răng của răng cửa giữa.<br /> Chiều dài thân răng lâm sàng của răng cửa giữa hàm trên dao động từ 7 - 12 mm.<br /> Trong đó, chiều dài răng cửa giữa tập trung cao ở mức từ 8,5 - 10 mm (75%) và chiều<br /> dài thân răng 9,5 mm chiếm tỷ lệ cao nhất (31,67%).<br /> 446<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ-2017<br /> 23.33<br /> <br /> 25<br /> 18.33<br /> <br /> 20<br /> 15<br /> <br /> 10<br /> <br /> 10<br /> 5<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> phần<br /> 15<br /> trăm<br /> 13.33<br /> 8.33<br /> <br /> 5<br /> 1.67<br /> <br /> 3.33<br /> <br /> 1.67<br /> <br /> 0<br /> 5.5<br /> <br /> 6<br /> <br /> 6.5<br /> <br /> 7<br /> <br /> 7.5<br /> <br /> 8<br /> <br /> 8.5<br /> <br /> 9<br /> <br /> 9.5<br /> <br /> 10<br /> <br /> Biểu đồ 3: Phân bố kích thước chiều dài thân răng của răng cửa bên.<br /> Chiều dài thân răng lâm sàng răng cửa bên hàm trên dao động từ 5,5 - 10 mm.<br /> Chiều dài thân răng lâm sàng răng cửa bên hàm trên tập trung cao ở mức từ 7 - 10<br /> mm (91,66%), trong đó chiều dài 8 mm chiếm tỷ lệ cao nhất (23,33%).<br /> <br /> Biểu đồ 4: Phân bố kích thước chiều dài thân răng của răng nanh.<br /> Chiều dài thân răng lâm sàng răng nanh dao động từ 6,5 - 11,5 mm. Chiều dài<br /> thân răng lâm sàng 9,5 mm chiếm tỷ lệ cao nhất (33,33%) và giá trị 10,5 mm không<br /> xuất hiện.<br /> Bảng 1: Chiều dài thân răng trung bình của các răng trước hàm trên.<br /> Chiều dài thân răng (mm)<br /> <br /> Vị trí răng<br /> Trung bình<br /> <br /> Độ lệch chuẩn<br /> <br /> Răng cửa giữa<br /> <br /> 9,52<br /> <br /> 0,98<br /> <br /> Răng cửa bên<br /> <br /> 8,05<br /> <br /> 1<br /> <br /> Răng nanh<br /> <br /> 9,05<br /> <br /> 1,1<br /> <br /> p<br /> <br /> 0,0001<br /> <br /> Chiều dài thân răng trung bình của nhóm răng trước hàm trên lớn nhất là răng cửa<br /> giữa (9,52 mm), tiếp đến răng nanh (9,05 mm), cuối cùng là răng cửa bên (8,05 mm),<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).<br /> 447<br /> <br />