Nhìn lại vấn đề tuyên truyền trong nghệ thuật

TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 19, 2003<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NHÌN LẠI VẤN ĐỀ TUYÊN TRUYỀN TRONG NGHỆ THUẬT<br /> Trần Thái Học<br /> Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế.<br /> <br /> <br /> <br /> Có lẽ, chưa bao giờ các vấn đề cơ bản của lý luận văn nghệ lại được đưa lên  <br /> diễn đàn một cách công khai và dân chủ như khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới.  <br /> Vấn đề  tuyên truyền trong nghệ  thuật  tuy chưa nêu thành một mục riêng để  thảo <br /> luận, nhưng  ở  nhiều bài viết và hội nghị  chúng ta thấy vẫn thường được nhắc tới.  <br /> Chẳng hạn, đánh giá lại tình hình phản ánh hiện thực của văn học ở giai đoạn trước, <br /> có ý kiến đã tìm nguyên nhân từ mục đích tuyên truyền để cắt nghĩa cho sự xuất hiện <br /> những tác phẩm minh hoûa. Nhìn lại mối quan hệ giữa văn nghệ  với chính trị  cũng <br /> có người cho văn nghệ  do chỗ  hướng tới tuyên truyền vì mục đích chính trị  nên  <br /> không để  lại được những tác phẩm lớn có giá trị  lâu dài. Ngay cả  trong những bài <br /> viết, những cuộc hội thảo về chức năng của văn học, về phương pháp sáng tác... thì <br /> vấn đề này thảng hoặc vẫn được nói đến.<br /> Xét ra, vấn đề tuyên truyền trong nghệ thuật đã chi phối bản thân nghệ thuật <br /> không ít. Aính hưởng của nó đã lan tỏa trên nhiều bình diện, từ quan niệm lý thuyết  <br /> đến thực tiễn sáng tác, từ  chủ  thể  sáng tạo đến khách thể  tiếp nhận tác phẩm. Và  <br /> xuyên suốt trong chiều dài lịch sử, kể  từ  ý kiến của đồng chí Trường Chinh chính  <br /> thức phát biểu tại Hội nghị văn hóa toàn quốc lần thứ hai (1948) đến nay vẫn còn mở <br /> ra nhiều khuynh hướng đánh giá khác nhau, thậm chí đối lập nhau khi vận dụng quan <br /> điểm này để lý giải tình hình văn học đã qua.<br /> Muốn có một cách nhìn thỏa đáng, ít ra trên phương diện lý thuyết, rõ ràng  <br /> vấn đề  tuyên truyền trong tác phẩm nghệ  thuật cần được triển khai xem xét trong <br /> tương quan của sự phát triển giữa lý luận và thực tiễn sáng tác, đặc biệt phải chú ý <br /> gắn nó với yêu cầu chính trị qua từng giai đoạn lịch sử cụ thể. Riêng ở đây, chúng tôi <br /> muốn trở  lại với ý kiến ban đầu của đồng chí Trường Chinh phát biểu từ  hội nghị <br /> nêu trên để đề xuất một số khía cạnh cần được khẳng định và đổi mới trong tư duy  <br /> lý luận hiện nay khi đề cập đến vấn đề này trong tác phẩm văn nghệ.<br /> Đánh giá và tổng kết các đợt tranh luận đầu những năm 40 của thế kỷ XX về <br /> các quan điểm khác nhau xung quanh vấn đề  tuyên truyền và nghệ  thuật, đồng chí <br /> <br /> 25<br /> Trường Chinh đã nêu lên một kết luận có tính khái quát: ”Tuyên truyền cao tới một <br /> mức nào đó thì tuyên truyền trở thành nghệ thuật. Nghệ thuật thiết thực tới một mức  <br /> nào đó thì nghệ thuật có tính chất rõ rệt là tuyên truyền” (Về văn hóa và nghệ thuật ­  <br /> T1 ­ nxb Văn học ­ Hà Nội ­ 1985 ­ trang 113). Kết luận này chỉ  ra mối quan hệ có <br /> tính nhân quả  giữa tuyên truyền và nghệ  thuật với điều kiện khi cả  hai đều đã đạt <br /> đến độ  giá trị  của nó ­ tuyên truyền phải cao, nghệ  thuật phải thiết thực. Vậy xem  <br /> sự  chuyển hóa này có diễn ra như  một tất yếu hay không. Nói cách khác, mỗi khi <br /> tuyên truyền và nghệ thuật đã đạt được yêu cầu nêu trên thì có phải bao giờ mỗi loại  <br /> như vậy cũng bao hàm trong nó phẩm chất hay đặc tính của loại kia hay không? Điều  <br /> đó, chỉ  có thể  trên cơ  sở  phân tích về  thực tiễn văn học đã qua may ra mới khẳng  <br /> định được.<br /> Trước hết, nên hiểu tuyên truyền là khái niệm chỉ  gắn liền với những vấn đề <br /> chính trị  cụ thể: ”nói tuyên truyền tức là nói chính trị”. Quan hệ  giữa nghệ thuật và <br /> tuyên truyền nếu không xem là hoàn toàn thì cũng một phần biểu hiện mối quan hệ <br /> giữa văn nghệ  và chính trị. Vậy nên dễ  nhận thấy, mỗi khi hoàn cảnh xã hội cho  <br /> phép xem xét lại mối quan hệ  này thì lập tức, vấn đề  nghệ  thuật và tuyên truyền <br /> cũng được đưa ra thẩm định, đánh giá. Thậm chí, đó còn là điểm nóng của nhiều  <br /> cuộc tranh luận khá sôi nổi. Chứng cớ là tình hình của đời sống văn học nước ta đã <br /> diễn ra những năm 40, tiếp theo vào những năm 1957,1958; và đặc biệt là từ khi đất <br /> nước bước vào thời kỳ đổi mới. Với ý nghĩa đó, quan niệm trên của đồng chí Trường <br /> Chinh đã phản ánh  đúng nét nổi bật của một bộ phận văn chương vốn ra đời trong <br /> những điều kiện lịch sử  nhất định. Chẳng hạn, thơ  văn của các lãnh tụ  cách mạng <br /> như  Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh trước đây cũng như  của Hồ  Chí Minh và của <br /> một số đồng chí lãnh đạo Đảng ta sau này là những ví dụ tiêu biểu. Điểm giống nhau  <br /> của hai cụ Phan và Bác là chưa bao giờ tự nhận mình là nhà văn, nhà thơ và trong tư <br /> tưởng không hề  có ý lập thân bằng sự  nghiệp văn chương. Với các vị, văn chưong <br /> chỉ  là một bộ  phận nhỏ  trong toàn bộ  sự  nghiệp cách mạng, là một phương tiện  <br /> tuyên truyền cổ  động có hiệu lực trên mặt trận kháng chiến kiến quốc. Âúy vậy, <br /> một số  sáng tác của Phan Bội Châu trước cách mạng nhằm mục đích tuyên truyền <br /> vốn có sức mạnh thôi thúc cả một thế hệ độc giả lên đường tranh đấu thì “giờ  đây,  <br /> còn nhiều người vẫn đọc thuộc lòng và ngâm nga nhiều đoạn văn, nhiều bài thơ (...)  <br /> một cách khoái chá”(Đặng Thai Mai ­ Thơ  văn Phan Bội Châu ­ nxb văn hóa ­1960 <br /> ­trang 84). Còn thơ  văn Hồ  Chí Minh, chỉ  kể  riêng phần  truyện  và  ký  được Người <br /> viết để  tuyên truyền cho mục đích chính trị  thì rất đúng như  Phan Huy Thông nói:  <br /> ”Chính vì nhằm đạt kết quả thiết thực nhất cho nên rất sinh động, sôi nổi tình cảm, <br /> ước mơ, do đó lại rất văn nghệ”. (Mấy lời nói đầu Truyện và ký của Nguyễn Aïi  <br /> Quốc ­ nxb văn học ­ 1974 ­ trang 17). Nhà thơ  Sóng Hồìng ­ bút danh của đồng chí  <br /> Trường Chinh cũng đã có lần tâm sự  với bạn đọc: ”Những bài thơ  tôi làm cốt để <br /> phục vụ cho tuyên truyền cách mạng”. Đúng vậy! Là thi sĩ cũng là bài thơ thuộc loại <br /> 26<br /> những tác phẩm nêu trên. Tác giả  viết bài này một mặt nhằm chống lại quan điểm <br /> sai lầm của nhóm “nghệ thuật vị nghệ thuật”, nhưng mặt khác còn để  tuyên truyền <br /> cho một quan điểm nghệ thuật mới trong văn nghệ:<br /> Lấy cán bút làm đòn xoay chế độ<br /> Mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền<br /> nhưng vẫn là bài thơ  hay vì đã đạt đến một trình độ  nghệ  thuật nhất định. Đây là  <br /> hiện tượng khá phổ biến chứ không chỉ là một vài trường hợp cá biệt. Lịch sử đã cho  <br /> thấy, nhiều lãnh tụ do cuộc đời lịch lãm và từng trãi trong quá trình rèn luyện để trở <br /> thành những nhà tư tưởng, nhà hoạt động cách mạng, thì đồng thời ngoài ý muốn chủ <br /> quan cũng chuẩn bị điều kiện để  trở thành một nghệ sĩ lớn. Sáng tác của họ  cho dù  <br /> có khi chỉ hướng vào mục đích tuyên truyền, nhưng tuyên truyền đó thường đạt đến  <br /> trình độ  cao và “trở  thành nghệ  thuật”. Vì vậy khuynh hướng đối lập giữa tuyên  <br /> truyền và nghệ thuật tuy có dựa trên một vài căn cứ thực tế nhưng thiếu cái nhìn toàn  <br /> diện và sự  lý giải thỏa đáng. Đúng quả  có những nghệ  sĩ thực sự tài năng nhưng vì  <br /> lịch sử có lúc đã đặt ra trước mắt “những việc cần làm ngay” nên họ không có được  <br /> khoảng thời gian ngừng nghĩ cần thiết, sự  suy ngẫm, trau chuốt kỹ  càng mà do đó,  <br /> sáng tác có phần nặng về tuyên truyền mà nhẹ về nghệ thuật. Điều hiển nhiên mà ai <br /> cũng thừa nhận, Bác của chúng ta không những là một lãnh tụ  vĩ đại mà còn là một  <br /> nghệ  sĩ lớn. Thế  nhưng nếu ai đó gọi một số sáng tác của Bác như   Ca dân cày, Ca  <br /> du kích, hay Khuyên thanh niên, Gửi nông dân... là những “truyền đơn bằng miệng” <br /> thì cũng không quá. Chính Bác đã có lần tâm sự: ”Chắc có người sẽ  chê rằng văn <br /> chương cụt quằn (...). Hơn sáu mươi năm nay đế  quốc chủ nghĩa Pháp đạp lên đầu, <br /> hơn hai mươi triệu đồng bào hấp hối trong vòng tử  địa. Phải kêu to, làm chóng, để <br /> cứu lấy giống nòi, thì giờ đâu rảnh mà vẽ vời trau chuốt (...) văn chương và hy vọng  <br /> sách này chỉ  ở trong hai chữ kách mệnh! kách mệnh! kách mệnh!!!” (Hồ  Chí Minh ­  <br /> Văn hoá nghệ  thuật cũng là một mặt trận ­ nxb Văn học ­ H.1981.trang 38). Sự  lý <br /> giải lịch sử này cho ta thấy, trong một số trường hợp cách mạng đã biến văn chương  <br /> thành một hành vi chính trị trực tiếp, nhưng nên xem đấy là một hiện tượng cá biệt.  <br /> Còn nhìn chung nghệ thuật và tuyên truyền chẳng những không đối lập mà còn thống  <br /> nhất và bổ sung cho nhau để hoàn thiện bản chất và chức năng xã hội của chúng.<br /> Vả  chăng, tuyên truyền cũng như  nghệ  thuật xét cho cùng thì đều là những <br /> chuyện của cuộc đời được đưa ra để nói, để giải bày trao đổi. Sự gặp gỡ tuyệt diệu <br /> ở mục đích, lý tưởng thường khi đã tạo nên cho cả hai một thái độ và khuynh hướng  <br /> biểu hiện chung. Vậy nên khi thấy nội dung một tác phẩm văn nghệ sát thực với nội  <br /> dung chính trị thì đừng vội cho đó là tác phẩm minh hoûa. <br /> Lịch sử  nhiều khi đã đặt ra trước mắt người nghệ sĩ  vai trò của một chiến sĩ. Nhà  <br /> văn chiến đấu không vì một chỉ  thị  nào khác ngoài chỉ  thị  của trái tim với ý thức tự <br /> nguyện cao cả. Họ thấy cần thiết phải phản ánh bằng được những khát vọng cháy  <br /> bỏng, những yêu cầu bức thiết trước mắt của dân tộc cũng như  của giai cấp để <br /> 27<br /> khích lệ tinh thần cộng đồng trong đấu tranh và xây dựng một cuộc sống mới. Mục  <br /> đích của tuyên truyền và nghệ  thuật trong trường hợp đó đã xuyên thấm, hòa tan  <br /> trong cảm hứng sáng tạo của nhà văn, đồng thời là điều kiện thuận lợi cho phép nhà  <br /> văn vươn lên đạt được những thành tựu nghệ  thuật đáng kể. Cứ  bình tâm nhìn lại  <br /> nền văn nghệ cách mạng trong quá khứ một cách khách quan và nghiêm túc, chúng ta  <br /> sẽ thấy không ít tác phẩm văn chương đã kết tinh rực rỡ sự gặp gỡ kì diệu đó.<br /> Một khía cạnh nữa cũng thể  hiện mặt đúng trong quan niệm của đồng chí <br /> Trường Chinh là việc thừa nhận ý nghĩa tuyên truyền trong tác phẩm văn nghệ. Có <br /> thể, “nghệ  thuật thiết thực tới một mức nào đó” chưa hẳn đã mang tính chất tuyên <br /> truyền; nhưng nghệ thuật có tác dụng tuyên truyền thì dứt khoát phải thiết thực. Nói <br /> rõ ra, đó phải là những tác phẩm văn nghệ thể hiện được những vấn đề cơ  bản của <br /> thời đại, của dân tộc và giai cấp, phản ánh được những nguyện vọng tha thiết,  <br /> những đòi hỏi bức xúc, chính đáng của quảng đại quần chúng trong từng hoàn cảnh  <br /> lịch sử  cụ  thể. Hiệu quả  giáo dục và tác dụng cổ  vũ lớn lao của nhiều tác phẩm  <br /> nghệ thuật chân chính đã biến tinh thần của quần chúng trở thành một lực lượng vật  <br /> chất trong nhiều cuộc cách mạng xã hội vĩ đại. Chẳng phải từ  lâu, Lênin đã coi tác  <br /> phẩm  Người mẹ  của Gorki là một sáng tác rất kịp thời. Và khi nhìn về  quá khứ, <br /> Người cũng gọi Pôchiê “là một trong những người tuyên truyền bằng thơ  ca vĩ đại  <br /> nhất” đó sao. Sau này một số  người do quá nhiệt tâm đấu tranh cho “tính độc lập”  <br /> của văn chương nghệ  thuật mà dẫn đến khuynh hướng phủ  nhận toàn bộ  ý nghĩa <br /> tuyên truyền này. Họ tưởng nghệ thuật linh diệu và trường cửu phải là “nghệ thuật  <br /> thuần tuý”; nhưng thực ra một quan niệm như vậy đã tước đi cái bản chất và chức  <br /> năng cao quý vốn đã tạo nên giá trị muôn đời của nhiều tác phẩm vĩ đại.<br /> Tuy nhiên trên đây cũng mới đề  cập đến những khía cạnh đúng đắn trong  <br /> nhận định của đồng chí Trường Chinh. Còn nhận định đó thật ra chưa thể  bao quát  <br /> hết toàn bộ các hiện tượng khi xem xét sự chuyển hóa hai chiều giữa tuyên truyền và <br /> nghệ  thuật. Cụ  thể, có loại tuyên truyền cho dù đã đạt đến trình độ  cao thì vẫn <br /> không thể  trở  thành nghệ  thuật. Loại này không biểu hiện như  một chức năng của  <br /> văn chương nghệ thuật mà là một hành vi chính trị thuần túy, một hoạt động có tính  <br /> độc lập. Kinh nghiệm và năng khiếu nghề  nghiệp có thể giúp các cán bộ hoạt động <br /> trong lĩnh vực này đạt đến trình độ  tuyên truyền cao, nhưng không vì thế  mà hiệu <br /> quả tuyên truyền lại trở thành nghệ thuật. Nếu nghệ thuật được dùng như  một khái  <br /> niệm rộng, thì trong chừng mực nhất định có thể coi đã đạt đến trình độ   nghệ thuật  <br /> tuyên truyền, còn tuyệt nhiên đó không phải là nghệ thuật mỹ học. Đồng chí Trường <br /> Chinh nói đúng: ”Tuyên truyền chính nghĩa rất có thể  đạt được trình độ  nghệ  thuật  <br /> chân chính” (Sđd trang 114). Nhưng đó là sự thống nhất trong thế khả năng. Còn một <br /> lúc vì hiệu quả  tuyên truyền mà nghệ  thuật có được thì không phải là hiện tượng  <br /> phổ quát cho mọi trường hợp. Mặt khác, cũng có loại “nghệ thuật thiết thực” nhưng <br /> không biểu hiện gì có tính chất rõ rệt là tuyên truyền. Một tác phẩm văn chương có  <br /> 28<br /> giá trị thường khi chỉ đem lại cho bạn đọc sự am hiểu sâu sắc về thiên nhiên, về con <br /> người của một xứ sở, một đất nước nào đó. Một bản giao hưởng tuyệt vời làm thỏa  <br /> mãn sự  khoái cảm nghệ  thuật của thính giả    có khi chỉ  vì sự  thể  hiện tài tình của  <br /> nghệ sĩ bằng âm thanh về vẻ đẹp của một buổi sáng lúc bình minh đang lên. Sự mở <br /> rộng tầm nhìn, vốn hiểu biết cũng như khả năng đáp ứng những rung động thẩm mĩ <br /> cần thiết không phải khi nào cũng có tính chất tuyên truyền dù trong ý đồ của tác giả <br /> hay trong nội dung khách quan của tác phẩm. Có ý kiến cho rằng: ”Tác phẩm nghệ <br /> thuật nào mà lại không tuyên truyền cho một cái gì” (Sự lãnh đạo của Đảng và tự do  <br /> sáng tác của văn nghệ sĩ ­ báo Nhân Dân ­ 20.3.1984 ­ trang 2). Cố nhiên! Nhưng hiểu  <br /> khái niệm tuyên truyền như vậy đã theo một hàm nghĩa rộng. Nghĩa là tuyên truyền <br /> được coi như sự biểu đạt tin tức hay phổ biến, trao đổi một nội dung thông báo nào  <br /> đó. Ví như  một câu tục ngữ  ít ra cũng mách bảo cho người đọc biết được một vài  <br /> khía cạnh nhất định về kinh nghiệm sống. Một pho tượng La Hán chùa Tây Phương  <br /> cũng truyền lại cho thế hệ mai sau thấu hiểu phần nào nổi đau của ông cha ta trước  <br /> đây trong kiếp trầm luân. Hay một bản nhạc, một bức tranh cho dù chỉ là kết quả của  <br /> một cảm hứng thuần túy, nhưng khi ra đời, vẫn có giá trị  như  một thông điệp gửi  <br /> đến mọi người một cái gì về hiện thực, về tâm sự của chính nghệ  sĩ.... Chẳng phải  <br /> đã có người thừa nhận, bằng tác phẩm và thông qua tác phẩm nghệ  sĩ mượn những  <br /> sự  việc của thực tại để  “tuyên truyền” một cái gì với thực tại đó sao. Nhưng tuyên <br /> truyền đang nói  ở đây đã giới hạn trong nội dung tác phẩm gắn liền với những vấn  <br /> đề thuộc chủ trương đường lối. Nó phải thể hiện được phần nào khát vọng, khuynh  <br /> hướng tư  tưởng của một giai cấp hay của một tập  đoàn chính trị  xã hội nào đó.  <br /> Trong phạm vi như vậy, tuyên truyền không phải bao giờ cũng là người bạn đường  <br /> của nghệ  thuật. Nghĩa là, không phải tác phẩm văn chương nghệ  thuật nào cũng có <br /> tính chất tuyên truyền, kể cả tác phẩm có giá trị thiết thực đối với đời sống tinh thần <br /> của chúng ta.<br /> Hơn nửa thế kỷ qua, nền văn nghệ nước ta do bám sát với đời sống chính trị <br /> xã hội nên đã phản ánh khá chân thật và sâu sắc những vấn đề  cơ  bản trong đường <br /> lối cách mạng của Đảng. Đó là nền văn nghệ  cách mạng thực sự  có vai trò và tác  <br /> dụng lớn lao trong hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và sự  nghiệp xây dựng <br /> chủ  nghĩa xã hội. Tuy nhiên nhìn lại, chúng ta thấy bên cạnh một thành tựu nghệ <br /> thuật đáng tự hào vẫn còn nhiều tác phẩm đã đánh mất những phẩm chất nghệ thuật <br /> cần thiết, mà theo cách nói thường dùng, đó là những tác phẩm minh hoûa vốn thực  <br /> hiện chức năng tuyên truyền một cách sống sượng và khô khan. Nhưng dù thế nào đi  <br /> nữa, chúng ta cũng không nên quy lỗi cho hoàn cảnh lịch sử  hay mục đích tuyên <br /> truyền mà trước hết nên xem trách nhiệm thuộc về người sáng tác. Tác phẩm nghệ <br /> thuật là đứa con tinh thần, nó ra đời do kết quả của một quá trình lăn lộn, thai nghén  <br /> và sinh nở bằng chính tình cảm cũng như  tài năng sáng tạo của nhà văn. Dù sao thì  <br /> nguyên tắc của nghệ thuật, nhất là nghệ thuật của chủ  nghĩa hiện thực cũng không <br /> 29<br /> cho phép nhà văn dễ dãi lược quy tất cả đặc trưng của nó để phục vụ cho mục đích <br /> tuyên truyền hay khuynh hướng tư tưởng nào đó. Chính C.Mác và Ph.Ăngghen, cách  <br /> đây hơn một thế  kỷ  trước, mặc dù rất nhiệt tâm cổ  vũ và đánh giá cao những tác <br /> phẩm tuyên truyền cho khuynh hướng chính trị  của giai cấp vô sản nhưng vẫn luôn <br /> luôn đòi hỏi một yêu cầu nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật đốïi với các nhà văn  <br /> hiện thực. Ph.Ăngghen từng nhấn mạnh: ”bản thân khuynh hướng phải toát ra từ tình <br /> thế  và hành động”, và theo Người: ”Các quan điểm của tác giả  càng kín đáo bao <br /> nhiêu thì lại càng tốt cho tác phẩm nghệ thuật bấy nhiêu” (Về văn học và nghệ thuật <br /> ­ nxb Sự thật ­ Hà Nội ­ 1997 ­ trang 381,385). Vậy nên, ý nghĩa tuyên truyền cho dù  <br /> được coi trọng đến mấy cũng không vì thế  mà xem nhẹ  đặc trưng phản ánh của  <br /> nghệ thuật. Nghệ thuật dứt khoát phải có tiếng nói riêng, tiếng nói toát lên từ những <br /> biến cố  và hệ  thống hình tượng sinh động đầy sức thuyết phục. Nếu không thấy  <br /> được điều này sẽ  dễ  dàng đồng nhất nghệ  thuật với tuyên truyền, biến nghệ  thuật  <br /> thành một công cụ  thực dụng và coi sáng tạo nghệ  thuật như  một hành vi chính trị <br /> thuần túy.<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Vấn đề  tuyên truyền trong nghệ  thuật liên quan đến cách nhìn, sự  đánh giá, nhận  <br /> định về  giá trị  của một tác phẩm, một nền văn học.v.v. Mặc dù đã có nhiều ý kiến bàn về  <br /> vấn đề này, nhưng đến nay vẫn chưa đi đến một sự thống nhất trong quan niệm. Trong bài  <br /> này chúng tôi trình bày tiếp những suy nghĩ của mình trên cơ sở ý kiến của đồng chí Trường  <br /> Chinh để rộng đường trao đổi.<br /> <br /> A LOOK BACK ON THE PROPAGATION ON ART<br /> Tran Thai Hoc<br /> College of  Pedagogy, Hue University<br /> <br /> SUMMARY<br /> Though there have been many opinions about this, people have not reached the unified  <br /> conception until now. In this paper, we continue to show our opinions basing on Mr Truong  <br /> Chinh’s ones so that we can enlarge this issue.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 30<br />