Những vấn đề kỹ thuật thiết yếu trong công nghệ thi công đập đá đổ bê tông bản mặt - TS. Lê Xuân Roanh

Nh÷ng vÊn ®Ò kü thuËt thiÕt yÕu trong c«ng nghÖ thi c«ng<br /> ®Ëp ®¸ ®æ bª t«ng b¶n mÆt<br /> <br /> TS Lª Xu©n Roanh<br /> §¹i häc Thuû lîi<br /> 1. Më ®Çu<br /> ViÖc sö dông vËt liÖu ®Þa ph­¬ng cho kÕt cÊu trong th©n ®Ëp ®ang lµ xu thÕ chung hiÖn nay trªn<br /> thÕ giíi v× nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt riªng cña nã. VËt liÖu sö dông cho ®Ëp vËt liÖu ®Þa ph­¬ng cã<br /> thÓ lµ ®Êt, ®¸ hoÆc hçn hîp ®Êt ®¸. §Ëp bª t«ng b¶n mÆt ®­îc ph¸t triÓn tõ thËp kû 30 cña thÕ kû<br /> XX, xu h­íng x©y dùng kiÓu lo¹i ®Ëp nµy ngµy cµng ®­îc ¸p dông réng r·i, chiÒu cao ®Ëp n©ng<br /> lªn víi c«ng nghÖ x©y dùng míi. C«ng nghÖ thi c«ng ban ®Çu lµ th¶ ®¸, ®Ó chóng r¬i tù do æn<br /> ®Þnh theo tr¹ng th¸i n»m tù nhiªn, kh«ng cã t¸c ®éng cña lùc ®Çm. Sau ®ã ng­êi ta sö dông t¸c<br /> ®éng cña ¸p lùc dßng nøíc ®Ó ®iÒu chØnh ®¸ r¬i tr­íc khi nã vµo thÕ n»m æn ®Þnh. C«ng nghÖ nµy<br /> cã thÓ t¨ng tèc ®é thi c«ng song ®é lón cña ®Ëp vÉn cßn lín. HiÖn nay c«ng nghÖ thi c«ng kh¸c<br /> nhiÒu so thêi kú nã míi ®­îc ph¸t minh [6,7]. Ng­êi ta t¹o cÊp phèi ®¸ theo cÊp h¹t quy ®Þnh,<br /> dïng thiÕt bÞ ®Çm nÐn cho chÆt l¹i; c«ng nghÖ thi c«ng gièng nh­ thi c«ng ®Çm nÐn ®Êt.<br /> 2. KÕt cÊu ®Ëp ®¸ ®æ b¶n mÆt bª t«ng cèt thÐp vµ kü thuËt thi<br /> c«ng c¸c kÕt cÊu th©n ®Ëp<br /> §Ëp ®¸ ®æ bª t«ng b¶n mÆt cã cÊu t¹o gåm mét sè bé phËn chÝnh ®­îc thÓ hiÖn qua h×nh sau :<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> H×nh 1. D¹ng mÆt c¾t ngang ®iÓn h×nh lo¹i ®Ëp ®¸ ®æ bª t«ng b¶n mÆt (®Ëp thuû ®iÖn hå Tuyªn<br /> Quang)<br /> Trong ®ã:<br /> 3A:Vïng th©n ®Ëp chÝnh 2C: Vïng chuyÓn tiÕp<br /> 2D: Vïng ®Öm 2E: Vïng ®Öm phô<br /> 2F: Vïng hç trî 2G: Vïng gia träng<br /> 3B: Vïng h¹ l­u<br /> 2.1 C¸c yªu cÇu chung vËt liÖu cho c¸c líp ®¸ ®æ cña ®Ëp b¶n mÆt bª t«ng, chó ý trong gi¸m<br /> s¸t<br /> VËt liÖu sö dông vµo th©n ®Çm cÇn tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau:<br />   C­êng ®é chÞu nÐn cùc h¹n yªu cÇu tõ (4000 – 6000) N/cm2;<br />  Chèng ®­îc t¸c dông phong ho¸ vµ chÞu t¶i tèt trong qu¸ tr×nh thi c«ng còng nh­ vËn<br /> hµnh;<br />  §¸ ph¶i chèng ®­îc phong ho¸ vËt lý nh­ nhiÖt ®é vµ khÝ hËu thay ®æi. §¸ ph¶i chèng<br /> x©m thùc ho¸ häc cña n­íc, kh«ng bÞ hoµ tan;<br />  HÖ sè mÒm ho¸ cña ®¸ trong n­íc tÝnh b»ng tû lÖ c­êng ®é cña mÉu lóc b·o hoµ n­íc vµ<br /> c­êng ®é cña ®¸ lóc kh« lµ 0,9.<br /> Theo quy ph¹m thiÕt ®Ëp ®¸ ®æ b¶n mÆt bª t«ng SL/228-98 cña Trung Quèc, kÝch th­íc vµ cÊp<br /> phèi vËt liÖu ®¾p ®Ëp sau khi ®Çm nÐn cña c¸c vïng trong th©n ®Ëp ph¶i ®¹t ®é rçng quy ®Þnh ghi<br /> trong b¶ng sau.<br /> B¶ng 1: §é rçng cña c¸c vïng trong th©n ®Ëp<br /> TT Vïng vËt liÖu §é rçng (%)<br /> 1 TÇng ®Öm 15-20<br /> 2 §¸ nhá tÇng qu¸ ®é 18-22<br /> 3 Vïng th©n ®Ëp chÝnh 20-25<br /> 4 Vïng h¹ l­u 23-28<br /> Tiªu chuÈn nµy kh¸ gÇn víi tiªu chuÈn x©y dùng cña Mü vµ mét sè n­íc kh¸c ®· cã nhiÒu kinh<br /> nghiÖm trong x©y dùng lo¹i ®Ëp kÕt cÊu kiÓu nµy[7]. §Ó ®¹t ®­îc ®­îc yªu cÇu kü thuËt trªn, cÇn<br /> khèng chÕ chÊt l­îng vËt liÖu cña c¸c khèi trong th©n ®Ëp.<br /> (a) Líp ®¸ tÇng ®Öm 2D<br /> Líp 2D ®ãng vai trß nh­ mét líp ®Öm t¹o sù tiÕp xóc tèt cho tÊm b¶n víi th©n ®Ëp. §Ó ®¶m b¶o<br /> ®iÒu kiÖn lµm viÖc æn ®Þnh chiÒu dµy líp ph¶i ®ñ ®Ó chèng ®ì tÊm b¶n trªn nã. MÆt kh¸c líp vËt<br /> liÖu này ph¶i cã kh¶ n¨ng chèng thÊm phßng khi tÊm b¶n bÞ nøt, dßng thÊm ph¸t sinh t¹i khe sÏ<br /> ®­îc khèng chÕ, kh«ng cho nã cuèn tr«i h¹t cèt liÖu trong c¸c líp phÝa sau dßng thÊm. §Ó ®¶m<br /> b¶o ®­îc yªu cÇu nµy th× cÇn cã cÊp phèi h¹t tiªu chuÈn. B¶ng sau lµ cÊp phèi h¹t cña mét ®Ëp<br /> ®ang ®­îc thiÕt kÕ vµ thi c«ng ë n­íc ta.<br /> B¶ng 2: §­êng bao cÊp phèi líp 2D<br /> Hµm l­îng tÝch luü lät Thµnh phÇn cì h¹t ( mm) %<br /> sµng